فصل

‏‏فصل ‏

‏‏محدّث بزرگ، مجلسی ‏‎[1]‎‏، علیه الرحمة، فرماید، «در این احادیث (یعنی ‏

‏
‏‎

‏‏چنانچه حضرت ایّوب و جناب حبیب نجار مبتلا بودند. و اخبار کثیره وارد شده در ابتلای حضرت ایّوب.‏

‏‏فمن ذلک ما روی عن تفسیر علیّ بن إبراهیم، عن أبی بصیر، عن أبی عبد الله، علیه السّلام، فی حدیث طویل قال: فسلّطه علی بدنه ما خلا عقله و‏

‏
‏‎

‏‏از این احادیث و احادیث بسیار دیگر استفاده شود که مؤمنین و انبیا گاهی برای بعض مصالح مبتلا شوند به امراض منفّره. گرچه در مقابل این اخبار بعض اخبار دیگر است که نفی کرده است تشویه خلقت حضرت ایوب، علیه السلام، و بو افتادن بدن شریفش را.‏‎[11]‎‏ و بحث و تطویل در ذکر و جمع آنها نفع بسیاری ندارد.‏

‏‏بالجمله، این نحو از امراض ضرری به حال مؤمنین و نقص برای آنها و انبیا، علیهم السلام، نیست، بلکه ترفیع رتبه و علوّ مقام و درجه است. و الله تعالی أعلم بالصّواب.‏

‏‎ ‎

‏‎

• . حدیث 1، پاورقی 14.
• . بحار الانوار، ج 64، ص 250،« کتاب ایمان و کفر»،« باب شدة ابتلا المؤمن».
• . محمد بن حسن طوسی معروف به «خواجه نصیر» و «محقق طوسی» (597- 672) از حکماء و دانشمندان مشهور اسلام است در فلسفه و کلام و ریاضیات و هیئت متبحّر بوده است. علامه حلّی، قطب الدین شیرازی، سید عبد الکریم بن طاووس از شاگردان وی می باشند، آثار ارزشمندی از او بجای مانده است مانند: شرح اشارات، تجرید، تحریر اقلیدس، تحریر مجسطی، اخلاق ناصری.
• . حدیث 1، پاورقی 24.
• . کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد. ص 218،« مقصد چهارم فی وجوب عصمه».
• . «ابو بصیر از امام صادق (ع) در حدیثی طولانی روایت کرده است که فرمود: «پس آن را بر بدنش- مگر عقل و چشمانش- مسلط ساخت، و شیطان در او دمید تا بدن او سراسر زخم شد. مدتی مدید بر همین حال بود و خدا را پیوسته شکر می گفت تا در بدن او کرم افتاد. و چون کرمی از بدنش خارج می شد آن را به جای خود بر می گرداند و به او می گفت: برگرد به جایگاهی که خداوند تو را از آنجا آفریده است. و آن گاه اندامش بو گرفت به طوری که مردم او را از شهر بیرون بردند و در مزبله بیرون شهر افکندند.» بحار الانوار، ج 12، ص 342، «کتاب النبوة»، «باب قصص ایّوب»، حدیث 3.
• . ( نحل- 98- 99).
• . روضه کافی، ج 8، ص 288، حدیث 433 «و در کافی به سند خود از أبو بصیر از امام صادق (ع) روایت می کند که أبو بصیر از امام [از این آیات ] سؤال کرد، فرمود: «پس هر گاه خواستی قرآن تلاوت کنی، از شیطان- رانده شده به خدا پناه ببر، همانا شیطان را دستی نیست بر کسانی که ایمان آورده و بر پروردگار خویش توکل کرده اند.» امام فرمود: «ای ابا محمد، به خدا سوگند شیطان بر بدن مؤمن مسلّط می شود ولی بر دین او مسلط نمی گردد. بر ایّوب پیغمبر چیره گردید و خلقت (بدن) او را زشت کرد ولی بر دین او چیرگی نیافت. و بسا بر بدن مؤمنان مسلط شود ولی بر دینشان دست نیابد.»
• . اصول کافی، ج 2، ص 254، «کتاب ایمان و کفر»، «باب شدة ابتلا مؤمن»، حدیث 12، و با سند خود از ناجیه روایت کند که گفت به امام باقر (ع) عرض کردم مغیره می گوید مؤمن به مرض جذام و پیسی و امثال آن مبتلا نمی شود. فرمود: «او از صاحب یاسین [حبیب نجار که قصه اش در سوره یس آمده است ] غافل است که دستش فلج بود [و یا مرتعش بود] سپس امام انگشتان خود را برگردانید (به صورت انگشتان مفلوج) آنگاه فرمود: «چنان است که گویی او را می بینم که با دست سست شده نزد آنها آمده و بیمشان می دهد، سپس بار دیگر در روز بعد نزدشان آمد و ایشان او را کشتند.» سپس امام فرمود: «مؤمن به هر بلایی مبتلا می شود و به هر مرگی می میرد اما خود را نمی کشد.»
• . مرآة العقول، ج 9، ص 330،« کتاب ایمان و کفر»،« باب شدة ابتلا المؤمن»، حدیث 12.
• . امام صادق از پدر خود امام باقر (ع) روایت می کند که إنّ أیّوب ابتلی سبع سنین من غیر ذنب و إنّ الأنبیاء لا یذنبون، لأنّهم معصومون مطهّرون لا یذنبون و لا یزیغون و لا یرتکبون ذنبا صغیرا و لا کبیرا. و قال (ع): إنّ أیّوب من جمیع ما ابتلی به، لم تنتن له رایحة: و لا قبحت له صورة، و لا خرجت منه مدّة من دم و لا قیح، و لا استقذره أحد رآه، و لا استوحش منه أحد شاهدة، و لا تدوّد شی ء من جسده. و هکذا یصنع الله عزّ و جلّ بجمیع من یبتلیه من أنبیائه و أولیائه المکرّمین علیه. و إنّما اجتنبه النّاس لفقره و ضعفه فی ظاهر أمره لجهلهم بما له عند ربّه تعالی ذکره من التأیید و الفرج ... (امام صادق (ع) از پدر خویش، امام باقر (ع)، روایت فرمود که ایوب پیامبر بی آنکه گناهی از او سر زند هفت سال مبتلا بود، و پیامبران معصیت نکنند، زیرا آنان در عصمت حق اند و از آلودگی ها مبرا، و زشتی و فساد از ایشان سر نزند و گناه چه کوچک و چه بزرگ مرتکب نگردند.» فرمود: «ایّوب پیامبر به دردهای گوناگون مبتلا بود، اما بوی بد از او به مشام نمی رسید، و نیز چهره وی زشت نگردید، و هرگز از اندام او خون و چرک بیرون نزد، و کسی که او را می دید از او منزجر نمی گشت، و دیدار کنندگان او از او بیزار نگشتند. و هرگز بدنش کرم نیفتاد. و خداوند با همه بلا رسیدگان از پیامبران و اولیای گرامیش چنین رفتار کند. دوری مردم از ایّوب برای فقر و ضعف ظاهری او بود، زیرا آنان نمی دانستند که آن بزرگوار مورد توجه پروردگار خویش است و او را از سوی خداوند گشایشی است.» بحار الانوار، ج 12، ص 348، «کتاب النبوة»، «باب قصص ایوب»، حدیث 13.