کتاب طهارت

ساقط شدن غسل میت از شهید در معرکه

ساقط شدن غسل میت از شهید در معرکه

[سؤال 598] 269

 ‏بسمه تعالی‏

‏سقوط غسل و حنوط و کفن منحصر است به مجاهدین در معرکه با شرایط و‏‎ ‎‏اشخاصی که برای حفظ بیضه اسلام می جنگند و در معرکه شهید می شوند یا این که‏‎ ‎‏اشخاصی هم که مشغول تدارک و تمهید مقدمات هم هستند (مثل اصلاح اسلحه و‏‎ ‎‏تعمیر طیاره و ماشین و غیره) غسل از آن ها هم ساقط است و بر فرض این که سقوط‏‎ ‎‏غسل اعم باشد شامل آشپز و خیاط و امثال این ها هم که برای مدافعین غذا تهیه‏‎ ‎‏می کنند و لباس می دوزند می شود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر در جبهه مشغول هستند و به شهادت رسیدند غسل و حنوط و کفن ندارند.

[سؤال 599] 270

 ‏بسمه تعالی‏ ‏10 ذوالقعده 1401 ق‏

‏1. اشخاصی که پاسدار و حافظ بعضی مقامات عالیه نظام اسلامی هستند مثل‏‎ ‎‏مجلس شورای اسلامی یا مرجع تقلید مسلم یا مقامات دیگری که حفظ آن ها لازم‏‎ ‎‏است اگر خدای نخواسته به آن ها حمله شد و کسی از آن ها شهید شد از مصادیق‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 269
‏مقتول در حفظ بیضه اسلام است که غسل و کفن از او ساقط باشد یا این که فقط باید‏‎ ‎‏در معرکه باشد؟‏

بسمه تعالی، ساقط نیست.

‏2. بر موزائیک می شود تیمم کرد یا خیر و همچنین سجده بر آن جایز است یا خیر و نیز مطهر است‏‎ ‎‏یا خیر؟‏

بسمه تعالی، مطهر است و سجده بر آن مانع ندارد و در تیمم احتیاط شود.

[سؤال 600] 271

 ‏بسمه تعالی‏ ‏29 صفر المظفر 1402 ق‏

‏محضر شریف امام امت حضرت آیت الله‌ العظمی آقای خمینی دامت برکاته پس از‏‎ ‎‏تقدیم سلام خواهشمند است نظر مبارک را راجع به مسائل ذیل بیان فرمایید: ‏

‏1. جنازه هایی را که از جبهه جنگ می آورند و معلوم نیست که در جبهه شهید‏‎ ‎‏شدند یا در خارج جبهه مثلاً بیمارستان یا بین راه غسل و کفن دارند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، دارند.

‏2. غنائم جنگی که به دست رزمندگان می آید آیا تصرف در آن بدون اجازۀ ولی امر حلال است یا نه و بر‏‎ ‎‏فرض حلّیت مشمول خمس است یا نه؟‏

بسمه تعالی، به هر نحو خلاف مقررات نباشد می تواند برای خود بردارد و لازم نیست خمس بدهد.

‏3. آیا اگر کسی خودش سرباز عراقی را نکشته باشد می تواند لباس او را به غنیمت بردارد و در آن لباس‏‎ ‎‏نماز بخواند یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر خلاف مقررات نباشد مانع ندارد.

‏4. آیا برای شرکت کردن در این جهاد مقدس اذن پدر و مادر شرط است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، نسبت به اشخاص حکم مختلف می شود.

‏5. آیا کسی که سال حساب وجوهات نداشته و تازه می خواهد سال بگیرد درآمد چند ماه را که یک‏‎ ‎‏مرتبه به دست آورده و یک سال بر آن نگذشته است باید تخمیس نماید یا نه؟ و همچنین خواروبار و‏‎ ‎‏آذوقه فعلی اش که سال بر آن نگذشته خمس دارد یا نه؟ با توجه به فتوای احتیاطی که دارید و‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 270
‏می فرمایید رأس المال از مؤونه نیست و باید مخمس شود آیا سؤال 5 جزء مؤونه است یا‏‎ ‎‏جزء رأس المال؟‏

بسمه تعالی، چنین شخصی باید مراجعه و حساب خود را تصفیه کند و در بعض موارد مرقوم مصالحه لازم است.

‏6. آیا اشیایی که قبلاً مورد استفاده و از مؤونه بوده بعداً از استفاده خارج شده آیا تا فروخته نشده‏‎ ‎‏مشمول خمس می گردد مجدداً یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر از ارباح مکاسب باشد خمس دارد.

‏افتونا مأجورین ادام الله‌ ظلکم العالی علی رؤوس المسلمین والسلام علیکم ورحمة الله‌ ‏

[سؤال 601] ----> 144

‏4. برادرانی که در جبهه شهید می شوند آیا دارای غسل و کفن می باشند؟‏

بسمه تعالی، غسل و کفن ندارند.

[سؤال 602] ----> 144

‏5. برادرانی که در جبهه زخمی و بر اثر نارسایی هایی در بیمارستان شهید می شوند‏‎ ‎‏دارای غسل و کفن هستند؟‏

بسمه تعالی، باید تغسیل و تکفین شوند.

[سؤال 603] ----> 144

‏6. برادرانی که در شهرها به وسیلۀ منافقین، این ناآگاهان روزگار ترور می شوند‏‎ ‎‏دارای غسل و کفن هستند یا نه؟‏

بسمه تعالی، غسل و کفن دارند.

[سؤال 604] ----> 3308

‏6. برادرانی که در جبهه ها هستند در مدتی که پدافند می باشند و آتش توپخانه و...‏‎ ‎‏فقط به سر آنان می بارد و بعضی از آنان شهید می شوند، آیا به آن ها شهید در معرکه‏‎ ‎‏گفته می شود؟ و تا چه اندازه از مناطق جنگی معرکه محسوب می شود؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 271
بسمه تعالی، معرکه حدودی است که به آن جبهه جنگ گفته می شود و در فرض مزبور شهید در معرکه است.

[سؤال 605] 272

 ‏بسمه تعالی‏

‏محضر مقدس دفتر استفتا امام خمینی دامت برکاته، سلام علیکم، پس از عرض‏‎ ‎‏ارادت و دست بوسی چند سؤال دارم که به شرح زیر به عرض می رسانم.‏

‏1. آیا کسی که بدون در نظر گرفتن اسلام و فقط به خاطر دفاع از میهن و کشور‏‎ ‎‏جمهوری اسلامی ایران به جبهه می رود و کشته می شود شهید محسوب می گردد؟‏

بسمه تعالی، ان شاء الله‌ محسوب است.

‏2. بانک مسکن برای کسانی که نمی توانند یک جا خانه بخرند تسهیلاتی به شرح زیر دارد که مثلاً به‏‎ ‎‏یک خانواده سه نفره حداکثر تا 300 هزار تومان وام جهت خرید خانه و به شرط زیر می دهد.‏

‏الف. در این بانک حساب باز کنند.‏

‏ب. حداقل یک سال این حساب را داشته باشند (البته به صورت آزاد می توانند از حساب خود برداشت‏‎ ‎‏کنند و یا به آن بیفزایند) که پس از گذشت یک سال به اندازه دو برابر متوسط موجودی و پس از دو سال‏‎ ‎‏به اندازه سه برابر متوسط موجودی تا مبلغ تعیین شده به ازای خانوار و عائله، به صاحب حساب وام‏‎ ‎‏خرید خانه می دهد (با گرو گرفتن سند خانۀ مورد معامله).‏

‏حال سؤال این است که این معامله چه حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

‏3. آیا پولی که به منظور دریافت وام و یا پولی که برای خرید خانه در بانک ذخیره می شود برای کسی‏‎ ‎‏که خانه ندارد و از این نظر در مضیقه است، خمس دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر از وام ذخیره کرده خمس ندارد و چنانچه از درآمد و حقوق خود پس انداز کند خمس دارد.

[سؤال 606] 273

 ‏بسمه تعالی‏ ‏23 / 12 / 1359‏

‏تهران، دفتر امام خمینی، مدّ ظله العالی‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 272
‏1. مجاهدین و مبارزین اسلام که در حال ایاب و ذهاب به جبهه جنگ و انجام‏‎ ‎‏مأموریت جنگی به وسایل مختلف کشته می شوند، آیا حکم شهید به آن ها شامل است‏‎ ‎‏یا نه؟ همچنین مجاهدینی که در جبهه زخمی شده و در بیمارستان فوت می شوند‏‎ ‎‏شهید بر آن ها صدق می کند یا نه؟‏

بسمه تعالی، شهید هستند؛ ولی سقوط غسل و کفن مختص به شهیدی است که در جبهه به شهادت رسیده باشد.

‏2. مؤسسه بیمه از کارفرما وجوهی فوق العاده بابت حق بیمه کارمندان و کارگران می گیرد، و چه بسا این‏‎ ‎‏حقوق گزاف، برای رئیس مؤسسه غیر قابل تحمل باشد و بعضاً موجب تعطیل محل کار می شود. آیا‏‎ ‎‏این کار شرعی است یا نه؟‏

بسمه تعالی، بیمه اجباری صحیح نیست؛ ولی اگر استیجار کارگر مبنی بر این باشد که بیمۀ آن ها را کارفرما بدهد عمل به آن لازم است.

[سؤال 607] 274

 ‏بسمه تعالی‏ ‏18 / 9 / 1361‏

‏حضور محترم رهبر عالی قدر و امید مستضعفان جهان، حضرت امام خمینی دامت‏‎ ‎‏برکاته، ضمن عرض سلام فراوان، خواهشمندم در چند مسأله زیر راهنمایی لازم را‏‎ ‎‏بفرمایید؛ قبلاً از این که مزاحم اوقات شریفتان شدم صمیمانه معذرت می خواهم.‏

‏1. چنانچه فردی در جبهه شهید گردد، آیا غسل بر او واجب است یا خیر؟ اگر‏‎ ‎‏زخمی شود و در بیمارستان فوت شود، مسأله چه صورتی پیدا می کند؟ آیا با شهید‏‎ ‎‏شدن در صحنۀ عملیات تفاوت دارد؟‏

بسمه تعالی، شهید در جبهه غسل ندارد؛ ولی کسانی که زنده بیرون آورده می شوند و در خارج جبهه به شهادت می رسند، باید غسل داده شوند؛ هرچند شهید محسوبند.

‏2. چنانچه فردی دست به بدن شهیدی که در صحنۀ عملیاتی شهید گردیده بزند، آیا غسل مسّ میت بر‏‎ ‎‏او واجب است یا خیر؟ اگر زخمی شود و بعداً خارج از صحنه شهید گردد چطور؟ در موقع دفن شهید،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 273
‏آیا کفن و نماز بر او واجب است یا مستحب؟‏

بسمه تعالی، هر جا شهید غسل ندارد، مسّ او هم سبب غسل نمی شود و با لباس خودش بعد از نماز میت دفن می شود.

‏3. زمینی که از طریق اصلاحات ارضی به کشاورزان فروخته شده و بدون رضایت مالک است، آیا نماز‏‎ ‎‏خواندن در آن بلامانع است؟‏

بسمه تعالی، مانع دارد.

[سؤال 608] ----> 1171

‏6. شهیدی که در معرکۀ جنگ به فیض شهادت نائل شده ـ که به فتوای حضرت‏‎ ‎‏معظّم له غسل و کفن واجب نیست ـ چنانچه این شهید جنب باشد، آیا غسل جنابت‏‎ ‎‏واجب است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، واجب نیست.

[سؤال 609] ----> 1172

‏2. رزمندگانی در خانه و یا سنگری استراحت می کنند ـ چه در مناطق جنگی باشند‏‎ ‎‏یا نه ـ و آمادگی برای مقابلۀ با دشمن را ندارند. توپ یا نارنجک و راکت منفجر شد و‏‎ ‎‏عده ای مردند؛ آیا احکام شهید بر آنان جاری است، یا نه باید غسل داد و کفن نمود؟‏

بسمه تعالی، اگر از رزمندگان است و در جبهه به شهادت رسیده، غسل و کفن ندارد؛ هرچند در حال استراحت باشد.

[سؤال 610] 275

 ‏بسمه تعالی‏

‏رهبر کبیر انقلاب اسلامی جهان و مرجع عالی قدر مستضعفین جهان، خصوصاً‏‎ ‎‏مسلمانان جهان حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی طولّ الله‌ عمرکم، بعد از قدم‏‎ ‎‏بوسی، این جانب جواب این مسائل را برای مردم احتیاج دارم توضیح بفرمایید.‏

‏1. در این جنگ تحمیلی صدام علیه انقلاب اسلامی ایران شهیدان چه حکم‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 274
‏دارند؟ آیا این شهدا مثل شهدای حکم امام معصوم هستند یعنی غسل و کفن ندارند؟‏‎ ‎‏یا این شهدا فرق دارند؟‏

‏2. کسی که حقوق الله‌ و حقوق العباد را خیلی گرفته است و حالا آن شخص توبه‏‎ ‎‏می کند و بعد از رفتن به جبهه جنگ شهید می شود ـ حقوق الله‌ که بعد از توبه کردن‏‎ ‎‏مسلّماً از گردن او ساقط می شوند آیا حقوق العباد هم ساقط می شوند؟‏

‏3. شهیدان که در جبهه جنگ در حال جنگیدن شهید می شوند و شهیدان که در‏‎ ‎‏پشت جبهه به دست مزدوران امریکایی شهید می شوند فرق هست. آیا احکام غسل و‏‎ ‎‏کفن این دو مساوی است. یا مختلف؟ و آیا حقوق الله‌ و حقوق العباد از گردن شهیدان‏‎ ‎‏پشت جبهه هم ساقط می شوند؟ لطفاً کاملاً توضیح بفرمایید. والسلام علیکم. ‏

بسمه تعالی، کسی که در راه خدا کشته شود شهید است لکن سقوط غسل و کفن مخصوص شهیدی است که در جبهه به شهادت برسد و اگر شهید مدیون باشد و از او ترکه ای بماند باید دین او از ترکه اش داده شود.

[سؤال 611] 276

 ‏بسمه تعالی‏

‏حضور محترم رهبر کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی‏

‏1. شما فرموده بودید که «شهید میدان معرکه، غسل و کفن ندارد». حال اگر‏‎ ‎‏رزمنده ای در معرکه تیر بخورد اما جابه جا کشته نشود بلکه در آمبولانس یا در‏‎ ‎‏بیمارستان به لقاء الله‌ بپیوندد، آیا این هم غسل و کفن ندارد؟‏

بسمه تعالی، اگر در محدودۀ تیررس دشمن در داخل آمبولانس یا در بیرون ماشین جان سپرده، غسل و کفن ساقط است ولی اگر در خارج محدودۀ مزبوره جان بسپارد غسل و کفن دارد.

[سؤال 612]

‏2. آیا معرکۀ میدان فقط در شب حمله است یا این که در خط مقدم جبهه که دو‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 275
‏طرف به سوی یکدیگر مبادله آتش دارند نیز معرکۀ نبرد به حساب می آید؟‏

بسمه تعالی، منظور از معرکه، محدودۀ تیررس دشمن است در حدودی که جنگ است، نه مثل شهرهای دور؛ مگر آن که محدودۀ جنگ باشند.

‏3. کسی که به جبهه می رود و در راه خدا می جنگد و کشته می شود، آیا اگر احیاناً حق الناس به گردن‏‎ ‎‏داشته باشند، از جانب خدا بخشیده می شود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، حق الناس قابل ادا ساقط نمی شود مگر با ادای آن و در صورت عدم پرداخت، حساب آن با خداوند چاره ساز بخشنده است.

‏4. رزمندگانی که سی روز پی درپی در یک محل بمانند، در روز سی و یکم نمازشان تمام است، حال اگر‏‎ ‎‏کسی در روز بیست و نهم یا سی ام به اندازۀ 8 فرسخِ رفت و برگشت از آن مکان دور شود و بعد به‏‎ ‎‏مکان خود برگردد، حال در روز سی و یکم نماز ایشان شکسته است یا تمام؟‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، نماز شکسته است.

[سؤال 613] ----> 991

‏7. در تحریر الوسیله دنبالۀ مسألۀ ساقط بودن غسل از شهید، فرموده اید: «و یلحق‏‎ ‎‏به المقتول فی حفظ بیضة الإسلام» چه افرادی مشمول این الحاق هستند؟ آیا مروجین‏‎ ‎‏دین یا پاسداران و یا افرادی که برای جهادسازندگی در دهات و شهرها شهید‏‎ ‎‏می شوند، ملحق به شهیدند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، مقصود شهدای معرکه در دفاع از اسلام و مسلمین هستند؛ مانند شهدای در معرکۀ جنگ تحمیلی؛ و اشخاص نامبرده در احکام اموات، ملحق به شهید نیستند.

[سؤال 614] 277

 ‏بسمه تعالی‏ ‏30 / 8 / 1361‏

‏محضر مبارک مرجع عالی قدر، رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، نایب الامام، امام‏‎ ‎‏خمینی، دامت برکاته ‏

‏1. سربازی در جبهه خمپاره به او اصابت می کند و در همان مکان یکی از همرزمان‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 276
‏به او می رسد و پس از گفتن شهادتین، شهید می شود. آیا بر آن شهید غسل و کفن لازم‏‎ ‎‏است یا خیر؟ ‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، غسل و کفن ساقط است.

‏2. شخصی در نظر دارد که وصیت نماید مبلغ پنجاه هزار تومان جهت حق دفن در صحن مقدس امام‏‎ ‎‏رضا علیه السلام به آستان قدس تعلق گیرد؛ آیا دفن در صحن مقدس بهتر است یا این که این مبلغ را در امور‏‎ ‎‏دامادی سادات مصرف نماید و محل دفن را در گورستان عمومی قرار دهد؟ استدعا دارم نظر مبارک‏‎ ‎‏امام را مرقوم فرمایید. ‏

بسمه تعالی، اختیار با خود شخص است و فضیلت دفن در جوار حضرت رضا علیه السلام روشن است.

[سؤال 615] 278

 ‏بسمه تعالی‏ ‏19 / 12 / 1360‏

‏سلام علیکم، محضر مبارک حضرت آیت الله‌ امام خمینی، مقتضی است فتوای‏‎ ‎‏خود را نسبت به مسأله ذیل بفرمایید:‏

‏طی پیش آمدی، یکی از برادران تخریب جهت پاکسازی به منطقه ای دور از معرکه،‏‎ ‎‏به عنوان خنثی کننده مین عازم می شود و در این میان طی اشتباهی سهوی، پایش به‏‎ ‎‏مین اصابت کرده و به شهادت رسیده است. گویا برادر شهیدمان بدون غسل و کفن‏‎ ‎‏دفن گردیده است. تقاضامندیم حضرت مستطاب فتوای خود را در این مورد بیان‏‎ ‎‏بفرمایید.‏

بسمه تعالی، صحیح است و در فرض مزبور غسل و کفن ساقط است.

[سؤال 616] 279

 ‏بسمه تعالی‏

‏دفتر استفتائات امام خمینی، در رابطه با جبهه ها، سؤالاتی ضروری مطرح است که‏‎ ‎‏با روشن شدن این ها، تکلیف مبلغان در رابطه با این مسائل روشن می شود.‏

‏1. در جبهۀ ما خطی به نام خط مقدم و بعد از آن به فاصلۀ دو ـ سه کیلومتری،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 277
‏عده ای به عنوان پشتیبانی و بعد توپخانه و غیره وجود دارد. لطفاً تعیین کنید که معرکۀ‏‎ ‎‏قتال در هنگام عملیات، و در غیر عملیات، چه مکان هایی را شامل می شود؟ آیا برد‏‎ ‎‏توپ و خمپاره دشمن یا فقط خط مقدم؟ ‏

‏دشمن، اغلب خط مقدم و خط پشتیبانی را می کوبد، البته گاهی هم برای‏‎ ‎‏توپخانه های دوربرد ما، توپ و کاتیوشا می زنند. حال با این توضیحات می خواهیم‏‎ ‎‏ببینیم اگر کسی در غیر موقع عملیات، در محل توپ خانه های دوربرد ـ در پشت خط‏‎ ‎‏مقدم ـ بر اثر اصابت ترکش، شهید شود غسل دارد یا نه؟ در حین عملیات چطور؟ لطفاً‏‎ ‎‏کاملاً جواب را توضیح دهید.‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، تمام محدوده ای که در تیررس دشمن است، حکم معرکه دارد.

‏2. در هنگام گرفتن غنائم، اگر معلوم نشود که این مال از غارتی ها است یا از خود اسرا است، تکلیف‏‎ ‎‏چیست؟ مثلاً اموالی در فتح خرمشهر به دست رزمندگان آمده که نمی دانند از اموال غارت است، یا‏‎ ‎‏مال خود عراقی ها است. در صورتی که از اموال غارتی باشد تکلیف چیست و در صورت شک، چطور‏‎ ‎‏است؟‏

بسمه تعالی، آنچه که تحت ید و استیلای دشمن است، حکم غنیمت دارد، مگر آن که محرز شود که از مسلمین غارت کردند.

‏3. تا چه موقع می توان اسیران را کشت؟ آیا تکلیف ما در رابطه با آن عراقی هایی که تا آخرین گلوله‏‎ ‎‏می جنگند و وقتی گلوله اش تمام شد، تسلیم می شود، چیست؟ آیا اسیرانی را که به پشت خط منتقل‏‎ ‎‏می شوند، به هیچ وجهی نمی توان کشت، حتی اگر یقین هم داشته باشیم که این شخص فرد یا افرادی‏‎ ‎‏از ما را کشته است؟ اگر جایز نیست حکم قاتل این نوع اسرا چیست؟ آیا قاتل نفس محترمه محسوب‏‎ ‎‏می شود یا نه؟‏

بسمه تعالی، با اسرا پس از تسلط یافتن، باید با اخلاق اسلامی رفتار کنند.

‏4. غنایمی را که بچه ها می گیرند، تا چه اندازۀ آن را می توانند برای خودشان بردارند؟‏

بسمه تعالی، غیر از ادوات جنگی، چیزهای مختصر شخصی را مقاتلین مجازند برای خود بردارند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 278
[سؤال 617] 280

 ‏بسمه تعالی‏

‏خدمت مبارک رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران‏

‏ضمن عرض سلام و آرزوی طول عمر برای آن حضرت، از آن وجود مبارک‏‎ ‎‏تقاضا می شود که نظر مبارکشان را دربارۀ مسأله زیر بفرمایند.‏

‏مقدار زمینی را رزمندگان محترم از مزدوران عراقی گرفته اند که عراقی ها در آن‏‎ ‎‏زمین، میدان مین داشتند، و رزمنده ای می خواست مین ها را خنثی کند که بر اثر انفجار‏‎ ‎‏مین کشته می شود. آیا شهید محسوب می شود و احکام شهدا را دارد؟‏

‏لازم به یادآوری است که آن میدان، از تیررس دشمن دور بود و آن رزمنده، به‏‎ ‎‏خاطر آموزش و یا به خاطر این که بتوانند آن جا کشاورزی کنند، مین ها را خنثی می کرد.‏‎ ‎‏و دیگر این که، آیا میدان مین، معرکه محسوب می شود؟ ‏

بسمه تعالی، در فرض مزبور باید غسل و کفن شود؛ هرچند شهید محسوب است ان شاء الله‌.

[سؤال 618] 281

 ‏بسمه تعالی‏

‏دفتر حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏اگر سرباز وظیفه ای مشغول خدمت در پادگان فوت نماید و آن هم در زمان جنگ‏‎ ‎‏باشد، دربارۀ این سرباز چه حکمی داده می شود؟ شهید است یا غیرشهید؟‏

بسمه تعالی، ان شاء الله‌ اجر شهید به او تفضل می شود، ولی احکام شهید مخصوص شهدای معرکه است.

[سؤال 619] 282

 ‏بسمه تعالی‏ ‏25 / 1 / 1361‏

‏محضر مقدس مرجع عالی قدر، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 279
‏پس از عرض سلام؛ احتراماً معروض می دارد: در جواب یکی از سؤالات فرموده‏‎ ‎‏بودید: «شهیدی که در جبهه شهید شود غسل لازم ندارد». بفرمایید لازم نبودن غسل،‏‎ ‎‏جهت دفن در همان جبهه است یا اگر همین شهید را به شهر خودش حمل نمایند باز‏‎ ‎‏هم غسل لازم نیست. چون بعضی ها معتقدند که دفن نمودن شهید با لباس های خونین‏‎ ‎‏و بدن خون آلود، مزید بر فضیلت شهید است. خواهشمند است بفرمایید: شهیدی که‏‎ ‎‏به محل سکونتش حمل شده و جراحات بدنش آن چنان که غسل داده نشود نیست،‏‎ ‎‏فضیلت با لباس خونین و بدن خون آلود است که دفن بشود و یا این که بعد از غسل‏‎ ‎‏دادن با کفن دفن بشود بهتر است؟‏

‏سعادت دارین و طول عمر آن جناب را از خداوند قادر متعال خواستارم.‏

بسمه تعالی، اگر در جبهه به شهادت رسیده، غسل ندارد؛ هرچند در محل خودش دفن شود، و لازم است که با لباس خودش دفن شود.

[سؤال 620] 283

 ‏بسمه تعالی‏ ‏8 / 12 / 1361‏

‏قم، دفتر حضرت امام خمینی، دامت برکاته‏

‏با درود فراوان بر رزمندگان اسلام و آرزوی پیروزی لشکر اسلام بر کفر، طول عمر‏‎ ‎‏حضرت عالی ـ امام ـ را از پیشگاه خداوند متعال خواستاریم.‏

‏در ضمن، چند مسأله از آن حضرت استفتا می کنیم.‏

‏1. اگر شخصی در جبهۀ مقدم که مشغول نبرد است به شهادت برسد، آیا برای وی‏‎ ‎‏غسل و کفن واجب است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، واجب نیست.

[سؤال 621]

‏2. اگر فردی در جبهۀ مقدم ـ در حین مبارزه با کفار ـ مجروح شده و در پشت جبهه‏‎ ‎‏به شهادت برسد، آیا غسل و کفن برای او واجب است یا خیر؟ اگر واجب باشد، آیا‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 280
‏غسل مسّ میت هم واجب است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، غسل و کفن، واجب است و مسّ او غسل دارد.

[سؤال 622]

‏3. یک برادر جهادگری که در پشت جبهه فعالیت می کند، اگر در حین کمک‏‎ ‎‏رساندن به رزمندگان اسلام، توسط بمب یا ترکش خمپاره به شهادت رسد، آیا برای او‏‎ ‎‏غسل و کفن واجب است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، واجب است.

[سؤال 623]

‏4. اگر کسی در پشت جبهۀ مقدم ـ مانند برادران جهادگر ـ توسط رژیم صدام کافر‏‎ ‎‏کشته شود، شهید است یا خیر؟ اگر شهید است، اجر کدامشان بیشتر است؟‏

بسمه تعالی، ثواب شهید دارد و مقدار اجر، تابع مقدار معرفت است.

‏5. اگر شخصی که شغل آن، رانندگی باشد، با ماشین دیگری که رانندۀ آن، شخص دیگری است‏‎ ‎‏مسافرت کند، آیا حکم مسافرت دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در سفری که شغل او نیست، حکم مسافر دارد.

‏به امید پیروزی لشکر اسلام، اجرکم عند الله‌ و عند الرسول، با تقدیم احترامات‏

[سؤال 624] 284

 ‏بسمه تعالی‏

‏با درود به رهبر عظیم الشأن جهان اسلام، حضرت امام خمینی، حفظه الله‌ تعالی‏

‏دو نفر رفتند بسیج؛ در عملیات بسیج، یکی زده به دیگری که آن هم بسیجی بوده و‏‎ ‎‏کشته شده؛ یعنی یک بسیجی زده به بسیجی دیگر و آن فرد بسیجی کشته شده؛ این از‏‎ ‎‏نظر اسلامی شهید به حساب می آید؟ تقاضا می شود جواب لازم را بفرمایید. ‏

‏خدایا، خدایا، ستاره ها را کشتند؛ تو خورشید را نگه دار! خدایا، خدایا، از صحنۀ‏‎ ‎‏روزگار، صدامیان را بردار‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 281
بسمه تعالی، اگر در میدان جنگ کشته شده شهید محسوب است.

[سؤال 625] 285

 ‏بسمه تعالی‏

‏خدمت حضرت امام خمینی، روحی له الفداء، پس از عرض سلام‏

‏1. شنیده شده که فرموده اید: «شهدایی که در جبهه شهید شده اند، بهتر است غسل‏‎ ‎‏دهید» آیا این نقل صحت دارد؟‏

بسمه تعالی، صحت ندارد.

‏2. جنب از حرام غسل می کند، با این غسل بدون وضو می تواند نماز بخواند؟‏

بسمه تعالی، می تواند.

[سؤال 626] ----> 2894

‏22. آیا غسل دادن کسی که در جبهۀ حق علیه باطل به شهادت رسیده واجب‏‎ ‎‏است  یا نه؟‏

بسمه تعالی، غسل و کفن از شهید در معرکه ساقط است.

[سؤال 627] ----> 2894

‏23. در چه حالتی شهید را می توان با لباس خودش دفن کرد؟‏

بسمه تعالی، شهدای در معرکه غسل و کفن ندارند و باید با همان لباس خودشان پس از نماز دفن شوند.

[سؤال 628] ----> 2894

‏24. کسی که بر اثر بمباران شهرها توسط دشمن به شهادت می رسد غسل دادنش‏‎ ‎‏لازم است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، ان شاء الله‌ گرچه اجر شهید دارد ولی غسل و کفن او ساقط نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 282
[سؤال 629] ----> 2894

‏25. اگر شک داشته باشیم که آیا رزمندۀ شهید، در درگیری جبهه به شهادت رسیده‏‎ ‎‏یا بعد از آن، غسل دادن او واجب است یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر اماراتی دال بر کشته شدنش در معرکه وجود دارد غسل و کفن ساقط است، و گر نه ساقط نیست.

[سؤال 630] ----> 2894

‏26. کسی که برای کمک رسانی تدارکات یا تبلیغات به جبهه می رود اگر به فیض‏‎ ‎‏شهادت برسد غسل و کفن می خواهد یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر در معرکه کشته شد حکم سایر شهدا را دارد.

[سؤال 631] ----> 1078

‏5. با ملاحظۀ این که نظر مبارک حضرت امام این است که شهید معرکه، غسل ندارد‏‎ ‎‏و مسّ بدن او نیز موجب غسل نمی شود، چند سؤال پیش آمده است: حدود معرکه در‏‎ ‎‏جبهه ها چقدر است؟‏

بسمه تعالی، تمام محیطی که رزمندگان، در شؤون مختلف، با فواصل مخصوص، در مقابل دشمن، مشغول وظیفۀ خاص خود می باشند.

[سؤال 632] ----> 1078

‏6. اگر مثلاً رزمنده ای پشت توپ دوربرد، مشغول شلیک به طرف دشمن است و یا‏‎ ‎‏با ضدهوایی کار می کند، ولی در فاصلۀ زیادی (ده ها کیلومتر دورتر از خط اول جبهه)‏‎ ‎‏اگر این گونه افراد، مورد هجوم هوایی دشمن قرار گرفتند و کشته شدند، چه حکمی‏‎ ‎‏دارند؟‏

بسمه تعالی، در موارد مذکوره، حکم شهید دارند.

[سؤال 633] ----> 1078

‏7. افرادی که نمی جنگند، ولی برای تبلیغ و یا درست کردن راه و یا رساندن غذا و‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 283
‏کمک های پزشکی مشغول شده اند، اگر کشته شوند، چه حکمی دارند؟ (با ملاحظۀ‏‎ ‎‏این که بعضی از این ها در فاصله ای زیاد از خط اول جبهه هستند و ممکن است در اثر‏‎ ‎‏حملۀ هوایی دشمن کشته شوند).‏

بسمه تعالی، در صورتی که جزء نیروی جبهه محسوب شوند، حکم شهید دارند.

[سؤال 634] ----> 1078

‏8. افرادی که در حین رزم و یا موقع پیشروی، به واسطۀ افتادن در آب و یا‏‎ ‎‏حادثه ای دیگر، مثل تصادف ماشین و پرت شدن از کوه و یا موتور کشته می شوند، چه‏‎ ‎‏حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، ثواب شهید دارند؛ ولی غسل و کفن ساقط نیست.

[سؤال 635] ----> 1078

‏9. افرادی که مجروح، به اورژانس نزدیک به جبهه می رسند و در آن جا می میرند،‏‎ ‎‏چه حکمی دارند؟‏

بسمه تعالی، حکم مسأله سابق را دارند.

[سؤال 636] ----> 2328

‏2. آیا شهدای فعلی ما که در جنگ تحمیلی عراق با کفار بعثی کشته می شوند حکم‏‎ ‎‏شهدای صدر اسلام در زمان نبی اکرم و علی علیهماالسلام را دارند که غسل و کفن نخواهند یا‏‎ ‎‏در ثواب مانند آن ها هستند ولی احکام اموات بر آن ها جاری است؟ و آیا مسّ آن ها‏‎ ‎‏موجب غسل می شود یا نه؟ و اگر بدن آن شهید مسّ شود به رطوبت، غَسل دارد یا نه؟‏‎ ‎‏البته رطوبتی، غیر از خون بدن شهید.‏

بسمه تعالی، شهدای معرکه غسل و کفن ندارند و مسّ بدن آنان موجب غسل مسّ میت نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 284
[سؤال 637] ----> 2894

‏40. اگر رزمندۀ مسلمان برای احقاق حقوق مسلمین و دفاع از اسلام به داخل‏‎ ‎‏سرزمین کشور مهاجم هجوم کرده و کشته شود، آیا شهید محسوب می شود؟‏

بسمه تعالی، شهدای معرکه ـ خواه در خاک دشمن باشد یا در جای دیگر ـ غسل و کفن ندارند.

[سؤال 638] ----> 1765

‏4. آیا غسل میت برای خود شهید واجب است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، شهیدی که در جبهه به شهادت رسیده غسل ندارد.

[سؤال 639] 286

 ‏بسمه تعالی‏

‏غسل و کفن شهید در چه صورتی ساقط و در چه صورتی واجب است؟‏

بسمه تعالی، غسل و کفن از شهید در معرکۀ جنگ ساقط است، و سایر شهدای مسلمین حکم باقی مسلمین را دارند. 

[سؤال 640] 287

 ‏بسمه تعالی‏ ‏4 / 12 / 1361‏

‏با حمد و ثنای بر خداوند متعال و با سلام و درود بر امام مهدی (عج) و نایب بر‏‎ ‎‏حقش امام خمینی و تمام رزمندگان و شهدای اسلام. ‏

‏خواهشمندم نظر امام خمینی، دام ظله را در مورد این سؤالات برایم ارسال‏‎ ‎‏دارید.‏

‏1. اگر شخصی در هنگام نگهبانی در راه خدا به شهادت رسید، غسل یا کفن دارد؟‏

‏کلاً منظور امام بزرگوار در مورد این که غسل و کفن شهید در معرکه جنگ ساقط‏‎ ‎‏است چیست؟‏

بسمه تعالی، کسانی که در جبهه جنگ کشته شوند غسل و کفن ندارند و اگر

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 285
خارج جبهه کشته شوند، باید غسل داده شوند و کفن شوند؛ هر چند هر دو شهید هستند. 

‏2. آیا مسّ شهیدی که تازه از جبهه به دیارش می آورند، غسل دارد؟‏

بسمه تعالی، اگر در جبهه به شهادت رسیده، مسّ او غسل ندارد.

[سؤال 641] 288

 ‏بسمه تعالی‏

‏به نام الله‌، پاسدار حرمت خون شهیدان خط توحید، چند سؤال داشتم که یکی در‏‎ ‎‏مورد شهادت است و دیگری در مورد حلال یا حرام است:‏

‏1. اگر کسی به نیت درآوردن خرجی برای خانواده اش از خانه خارج شود، ولی در‏‎ ‎‏بین راه با ماشین تصادف کند یا کسی او را بکشد، آیا او شهید است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، احکام شهید ندارد و امید است ثواب آن را داشته باشد.

‏2. پدر من دباغ کشتارگاه تهران است، ولی او صبح ها می رود امضا می کند؛ چون کاری نیست انجام‏‎ ‎‏دهد، می آید؛ حقوقی که می گیرد حلال است یا حرام؟‏

بسمه تعالی، اگر مطابق مقررات کشتارگاه حقوق می گیرد حلال است.

[سؤال 642] 289

 ‏بسمه تعالی‏ ‏14 / 7 / 1361‏

‏محضر مقدس قائد عظیم الشأن، مؤسس و بنیان گذار جمهوری اسلامی، امید‏‎ ‎‏مستضعفان جهان، افتخار عالم اسلام و تشیع، رهبر کبیر انقلاب اسلامی و مرجع تقلید‏‎ ‎‏عامه مسلمین جهان، حضرت آقای حاج سید روح الله‌ الموسوی الخمینی، مدّ ظله‏‎ ‎‏علی رؤوس المسلمین ‏

‏بعد از ادای تحیت و مراسم احترامات فائقه؛ توجه شما را به مسألۀ زیر جلب و‏‎ ‎‏تقاضامندیم عنایت فرمایید پاسخ این مسأله و نظر مبارک را کتباً مرقوم فرمایید.‏

‏مسأله مورد سؤال: در اوج گیری انقلاب اسلامی در 13 محرم سال 1357 در‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 286
‏شهرک سعدی شیراز، عده ای از جوانان این محل برای اجابت از فرمان شما، شب در‏‎ ‎‏این محل تظاهرات کردند و فرقۀ ضاله بهائیت این محل که ایادی رژیم شاه بودند، با‏‎ ‎‏تدارکات قبلی و حساب شده، آن ها را به رگبار بسته و شهید نمودند و سرانجام در‏‎ ‎‏زمان حکومت نظامی درگیری، شدید گردید و بهایی ها و قاتلین از این محل متواری و‏‎ ‎‏فرار نمودند و خانه های آن ها آسیب دید. آنچه مورد سؤال است دو مطلب است:‏

‏1. افراد ناآگاه، شهدای این صحنه را شهید نمی دانند. آیا شهید هستند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در اجر و ثواب، فرقی بین شهدای پیش از انقلاب و شهدای بعد از انقلاب و شهدای در جبهۀ جنگ تحمیلی نیست.

‏2. منازل بهایی ها و قاتلین فراری را همان افراد سودجو و منفعت طلب به قیمت نازلی، بدون اجازه از‏‎ ‎‏ولایت فقیه یا دولت جمهوری اسلامی یا مراجع تقلید خریده اند و به قیمت چند برابر فروخته اند. آیا‏‎ ‎‏معاملۀ آن ها صورت شرعی دارد یا خیر؟ در صورتی که صحیح نباشد، تکلیف شرعی آن ها چیست؟ ‏

بسمه تعالی، بهایی اگر مسلمان زاده بوده و بهایی شده، اموال او متعلق به وارث مسلمان است؛ و اگر از اصل، بهایی زاده بوده، اختیار اموال او در فرض مرقوم، با دولت اسلامی است.

[سؤال 643] 290

 ‏بسمه تعالی‏ ‏20 / 11 / 1361‏

‏محضر مقدس بنیان گذار جمهوری اسلامی حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی،‏‎ ‎‏دام ظله العالی، بعد التحیة والسلام‏

‏به عرض عالی می رساند فردی مؤمن از کارمندان دولت جمهوری اسلامی ایران‏‎ ‎‏طی حکمی رسمی از طرف اداره متبوعه مأموریت پیدا کرد جهت بزرگداشت سالگرد‏‎ ‎‏پیروزی انقلاب به کوه مجاور برود و ترتیبی اتخاذ نماید تا شب 22 بهمن در آن جا‏‎ ‎‏مشعل پیروزی انقلاب را روشن نماید در حین مأموریت از کوه سقوط نمود و پس از‏‎ ‎‏چند ساعت درگذشت از نظر مبارک حضرت امام مدّ ظله این گونه افراد، در حکم‏‎ ‎‏شهید محسوب می شوند یا خیر؟ لازم به تذکر است غرض از این سؤال تسلی خاطر‏‎ ‎‏بازماندگان او است از خدا طول عمر پربرکت امام امت و بقای دولت جمهوری‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 287
‏اسلامی را تا زمان امام مهدی علیه السلام و پیروزی رزمندگان را خواستارم.‏

بسمه تعالی، ثواب شهید دارند. ان شاء الله‌.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 288