کتاب طهارت

احکام وضوی جبیره

احکام وضوی جبیره

[سؤال 376] 186

 ‏بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک مرجع عالی قدر، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، رهبر کبیر‏‎ ‎‏انقلاب اسلامی، مدّ ظله العالی ‏

‏خواهشمندم به مسأله ذیل که غالباً با آن روبه رو می شویم پاسخ دهید: ‏

‏در یکی از جاهای وضو زخم کوچکی ایجاد می شود که خونش بند نمی آید و‏‎ ‎‏چون آب برای آن ضرر ندارد روی آن را جبیره نمی کنند. حال اگر این زخم را بشویند،‏‎ ‎‏باز خون می آید و اگر خشک شود، مقداری خون نیز خشک می شود که اگر آن زخم را‏‎ ‎‏بشویند خون خشک شده، از بین می رود؛ ولی باز خون جدید می آید. اگر مثلاً این‏‎ ‎‏زخم در دست باشد و انسان بخواهد وضو بگیرد آب وضو به این زخم می رسد.‏‎ ‎‏بنابراین جاهای دیگر بدن و لباس انسان به واسطه آن آبی که به زخم رسیده، نجس‏‎ ‎‏می شود و فتوای حضرت عالی در رسالۀ توضیح المسائل در احکام وضوی جبیره این‏‎ ‎‏است که «اگر روی زخم باز است و آب برای آن ضرر ندارد باید به طور معمول وضو‏‎ ‎‏گرفت». با توجه به مطالب فوق آیا می توان با بدن و لباس نجس وضو گرفت و نماز‏‎ ‎‏خواند یا باید به روش دیگری عمل کنیم؟ فتوای حضرت مستطاب عالی در این باره‏‎ ‎‏چیست؟ ‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 177
بسمه تعالی، می تواند محل زخم را در آب کرّ یا زیر لوله بگیرد و دست بکشد تا خون تمام شود و بلافاصله با نیت وضو آب را به آن محل جاری کند و بعد از آن فوراً آن محل را خشک کند تا سرایت حاصل نشود، و وضو گرفتن با لباس نجس یا بدن نجس، اگر نجاست در غیر محل وضو باشد، مانع ندارد و در نماز باید بدن و لباس پاک باشد و در هر صورت مورد جبیره نیست و اگر وضو ممکن نباشد، ولو به شستن غیر محلّ زخم باید تیمم نماید.

[سؤال 377] 187

 ‏بسمه تعالی‏ ‏12 / 4 / 1361‏

‏خدمت امام، مدّ ظله العالی‏

‏با نام خدا و با سلام بر پدر عزیزم، حضرت امام، سخنم را آغاز می کنم؛ اماما! من‏‎ ‎‏دختری هستم 19 ساله، که مدت سه الی چهار سال است علاوه بر درس های‏‎ ‎‏کلاسیک، علوم فقهی را نیز می خوانم. در سال 58 ـ 59 که شما برای بسیج بیست‏‎ ‎‏میلیونی دستور دادید، من نیز مشتاقانه حرفتان را به جان خریدم و در بسیج، اسم‏‎ ‎‏نوشتم و به فراگیری تعالیم نظامی پرداختم. اما متأسفانه در ضمن تعلیمات بسیج، کمی‏‎ ‎‏سهل انگاری می کردند و به این خاطر، همۀ مسائل ضروری را نمی گفتند و این، علت‏‎ ‎‏آن شد که من در یک تمرین، با چاشنی نارنجک که در دستم منفجر شد، سه انگشت‏‎ ‎‏دست چپم را از دست دادم. ‏

‏اکنون چند سؤال فقهی وجود دارد که مدت ها است سردرگم مانده ام که چه کنم،‏‎ ‎‏خواهشمندم جواب آن ها را مرقوم فرمایید:‏

‏1. من، دو انگشت سبابه و شست را در دست چپم دارم و شکر خدا، همین باعث‏‎ ‎‏این است که از کار نیفتم و چون این قسمت دستم بسیار حساس و پوست آن نازک‏‎ ‎‏است، حدود دو سال که از این ماجرا می گذرد، چسب بزرگی به دست دارم و برای‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 178
‏وضو، جبیره عمل می کنم، البته برای غسل، آن را باز می کنم، ولی اگر بخواهم هر دفعه‏‎ ‎‏برای وضو چسب را باز کنم ـ چنان که چند بار این کار را کردم ـ همۀ پوست دستم‏‎ ‎‏زخم می شود و به زحمت می افتم و اگر بخواهم اصلاً چسب نزنم، علاوه بر این که‏‎ ‎‏منظرۀ چندان خوبی ندارد، اگر دستم به جایی نیز بخورد بسیار ناراحت می شوم، همۀ‏‎ ‎‏نگرانیم و فکرم این است که آیا وضوی من صحیح و در نتیجه، نمازم بدون اشکال‏‎ ‎‏است یا خیر؟ مرا از نگرانی نجات دهید.‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال، اگر استعمال آب ضرر ندارد، باید موقع وضو، چسب را بردارید.

‏2. من از امام جماعتی شنیدم که شما جایز دانسته اید نماز با غسل های مستحبی ـ از جمله غسل‏‎ ‎‏جمعه  ـ را و من مدت ها است با غسل جمعه نیز نماز می خوانم، لطفاً روشن بفرمایید.‏

بسمه تعالی، غیر غسل جنابت، بقیۀ غسل ها؛ خواه واجب باشد، یا مستحب، کافی از وضو نیست.

‏3. من ابتدائاً، از نُه سالگی به گفتۀ پدر و مادرم ـ که البته آن ها نیز بر اساس گفتۀ جمعی ـ از یکی از‏‎ ‎‏مراجع عظام تقلید را شروع کردم؛ اما سه سال پیش به خاطر روشن شدن مسائلی در این زمینه برای‏‎ ‎‏خودم و تحقیق دوباره ای که کردم و با اجازۀ آقایی که نزدشان درس می خواندم تقلیدم را به شما‏‎ ‎‏برگردانده ام؛ حال آیا عمل من صحیح است یا خیر؟ تکلیفم چیست؟‏

‏و مادر بنده نیز ابتدائاً از آقای حکیم تقلید می کرده اند، بعد از فوت ایشان با سؤال از چند عالم خبره، از‏‎ ‎‏آقای دیگری تقلید کرده اند، منتها ایشان نیز حدود یک سال است که تقلیدشان را به شما برگردانده اند، آیا‏‎ ‎‏حکمشان چیست و اعمالشان چگونه است؟‏

بسمه تعالی، مکلف اگر احراز کند یا احتمال دهد مجتهد دوم اعلم است، به احتیاط واجب باید عدول کند.

[سؤال 378] 188

 ‏بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت امام خمینی، دامت برکاته‏

‏بعد از سلام با بوسیدن دست مبارکتان از راه دور، محترماً خدمت حضرت امام به‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 179
‏عرض می رسانم که اگر تمامی یک دست کسی گچ گرفته باشد (و نصف انگشتان‏‎ ‎‏بیرون باشد) و به علت شکستگی، دست را نمی توان حرکت داد، تکلیف چیست؟ و‏‎ ‎‏اگر تیمم باشد به چه صورت انجام دهد؛ مثلاً آیا کمک باید به پیشانی هم دست‏‎ ‎‏بکشد؟‏

بسمه تعالی، باید به ترتیبی که تفصیل آن در رساله مذکور است وضوی جبیره ای بگیرد و اگر نوبت به تیمم رسید و امکان ندارد دست گچ گرفته را حرکت دهد، باید با دست دیگر تیمم کند.

[سؤال 379] ----> 34

‏4. جبیره تمام یک دست مصلی را گرفته جز سر انگشتان، وظیفۀ او را بیان‏‎ ‎‏فرمایید؟‏

بسمه تعالی، واجب است وضوی جبیره بگیرد.

[سؤال 380] 189

 ‏بسمه تعالی‏

‏سلام علیکم، دربارۀ یک مسأله شرعی می خواهم از آن دفتر معظم سؤال فرمایم.‏‎ ‎‏چشم راست این جانب ترکش خمپاره خورده و تخلیه شده است. به طوری که بعد از‏‎ ‎‏چند ماه هنوز هم ترشح دارد و روی آن بسته می باشد. تا به حال برای نماز خواندن هم‏‎ ‎‏وضو می گرفتم و هم تیمم. می خواستم مسأله شرعی آن را بفرمایید. برای تیمم کردن،‏‎ ‎‏از روی آن مانع که روی چشم است دست می کشم. اشکال دارد یا نه؟ دکتر گفته است‏‎ ‎‏که هر روز باید چشم را شست و شو بدهم و کثیف هم نشود. چون پلک پایین چشم‏‎ ‎‏هم از بین رفته است، باید تمیز باشد که اگر رشد کرد، یعنی گوشت آورد، عفونت‏‎ ‎‏نکند. فقط همین بود که برای نماز خواندن باید چه کار کنم؟ بعد هم که خوب شد‏‎ ‎‏چشم مصنوعی می گذارند. جریان چشم مصنوعی هم فرق می کند یا نه؟ ‏

بسمه تعالی، اگر می توانید وضو بگیرید، ولو به طور جبیره، باید وضو

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 180
بگیرید. و در تیمم، مسح تا ابروها کفایت می کند و در صورت امکان در این قسمت مانع را برطرف کنید و لازم نیست روی چشم باز باشد. 

[سؤال 381] ----> 3575

‏2. کسی که تمام پای او گچ گرفته است، نجس است، جنب شده، آیا غسل بر او‏‎ ‎‏واجب است و یا تیمم و یا هردو؟ و می تواند به مسجد جامع برای نماز برود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر می تواند غسل جبیره ای کند و حرجی نیست باید غسل کند، وگرنه تیمم نماید و بعد از انجام وظیفه، دخول مسجد مانع ندارد.

[سؤال 382] ----> 6336

‏3. آیا می تواند بعد از غسل به مسجد رود ولو غسلش باطل شده باشد؟ آیا بعد از‏‎ ‎‏خوب شدن اعاده غسل لازم است یا همان غسل اول کافی است؟‏

بسمه تعالی، غسل جبیره ای رافع حدث است و اعاده لازم نیست.

[سؤال 383] ----> 6336

‏2. کسی که فرضاً چسب به کمر زده یا در یکی از اعضایش جبیره است و جنب‏‎ ‎‏شود آیا علاوه بر غسل تیمم هم می خواهد؟‏

بسمه تعالی، غسل جبیره ای کفایت می کند.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 181