حکم مغایرت اعمال سابقه با رأی مجتهد فعلی
[سؤال 137] 78
بسمه تعالی
با درود به روان پاک شهیدان راه حق، و با درود بیکران به رهبر کبیر انقلاب، امام خمینی روحی له الفداء، با آرزوی سلامتی برای رهبر عزیزمان و برای همۀ رزمندگان اسلام، تقاضا دارم به سؤال زیر جواب دهید:
من از سن 9 سالگی تا سن هفده سالگی بدون تحقیق از مجتهدی تقلید می کردم. بعداً مجتهد خویش را عوض کردم، البته این بار هم بدون تحقیق. و بعد از مدتی شهید آیت الله صدوقی و شهید آیت الله دستغیب اعلمیت مجتهد دوم را تصدیق کردند. با این صورت آیا تقلید من در حال حاضر صحیح است یا نه؟ تکلیف من در گذشته و حال چیست؟ والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، صحیح است، و اعمال گذشته و فعلی در صورتی که مطابق فتوای مجتهدی باشد که باید از او تقلید کرد، صحیح است.
[سؤال 138] ----> 90
2. کسی که از راه های مذکور در رسالۀ عملیه در مورد تعیین مجتهد اعلم عمل ننموده و به طریق دیگر برای او یقین حاصل شده بود که فلان مجتهد اعلم است و حال به غلط بودن آن راه تحقیق پی برده و متوجه موضوع شده است، تکلیف این شخص چگونه است؟
بسمه تعالی، اگر اعمالی که انجام داده مطابق فتوای کسی که عمل به فتوای او لازم است بوده، کافی است.
[سؤال 139] 79
بسمه تعالی 1 / 2 / 1361
محضر مبارک رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 66
خمینی، دامت افاضاته، سلام و درود بی پایان خداوند و بندگان صالح خدا به محضر حضرت امام خمینی، پس از عرض سلام بقای عمر و سلامتی شما را از خداوند بزرگ تا ظهور حضرت مهدی علیه السلام خواستارم. امام عزیز این جانب یکی از مستضعف ترین مردم ایران هستم و دارای هشت سر عائله بوده و هیچ مالی و یا کسبی و یا کشاورزی ندارم فقط یک کارگر بیکار می باشم، و هیچ آگاهی دربارۀ معنای تقلید نداشتم و مدت عمرم کورکورانه پیروی می کردم حالا به لطف خداوند و پیروزی حکومت جمهوری اسلامی ایران به رهبری پیامبرگونه نایب حضرت مهدی علیه السلام تا اندازه ای از وظیفۀ دینی و انسانی و اخلاقی آگاه شدم. و دو سال است با خانواده از شما تقلید می کنم لذا خواهشمندم نسبت به اعمال گذشته این جانب نظر مبارک را مرقوم فرمایید. از خداوند بزرگ سلامتی و طول عمر امام عزیز و سلامتی تمام خدمتگزاران صالح خدا مخصوصاً رزمندگان اسلام را خواستارم. این جانب دعاگوی شما هستم
بسمه تعالی، اگر اعمال گذشته شما مطابق فتوای مرجع تقلید فعلی شما است صحیح است.
[سؤال 140] ----> 69
5. تکلیف نماز و روزه چند سال گذشته ام چه می شود؟
الف. پانزده سال گذشته؛
ب. از زمان مراجعه به توضیح المسائل.
بسمه تعالی، اگر خلاف وظیفه عمل کرده اید باید قضا نمایید.
[سؤال 141] 80
بسمه تعالی
کسی که تقلید می کند از یک مجتهدی و بعد از چند سال عمل به احتیاط می کند یا مجتهد می شود و در زمان تقلیدش طبق فتوای مجتهدش یک چیز برایش حلال بوده و مجزی و در زمان احتیاط یا اجتهاد، آن چیز از باب احتیاط یا اجتهادش حرام می شود.
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 67
در صورت باقی ماندن عین آن چیز آیا آن چیز که در زمان تقلیدش مجزی و حلال بوده و حالا که از باب احتیاط یا اجتهاد حرام شده، باز هم برای این شخص این چیز از باب گذشته که مجزی بوده حالا هم مجزی هست یا نه؟
بسمه تعالی، وظیفه رعایت تکلیفی است که فعلاً حجت شرعی بر او تمام شده.
[سؤال 142] 81
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله
1. شخصی در گذشته مقلد مرجعی بود که می گفت سرمایه و ابزار خمس ندارد و طبق این فتوا خمس نداد. حالا آن مرجع فوت کرده و مقلد حضرت عالی شده است. می خواهد بداند از همان سرمایه و ابزار که باقی است، باید خمس بدهد یا نه؟
بسمه تعالی، باید خمس بدهد.
2. اگر ابزار کسب و کار ـ که به فتوای شما خمس دارد ـ خمسش را داده، حالا قیمت آن ها زیاد شده است؛ آیا سر سال که حساب می کند، باید آن زیادۀ قیمت ابزار و دکان را هم حساب کند یا نه؟
بسمه تعالی، ترقی قیمت آن، خمس ندارد.
[سؤال 143] ----> 1850
2. عده ای در مورد عدول از بعضی مراجع، واهمه از باطل بودن اعمال گذشتۀ خود دارند، نظریۀ حضرت عالی در این مورد چه بوده؟ به طور واضح بیان فرمایید موجب تشکر است.
بسمه تعالی، اعمال گذشته اگر مطابق واقع یا مطابق با فتوای کسی که لازم بود از او تقلید نمایند انجام گرفته، محکوم به صحت است.
[سؤال 144] ----> 1504
4. توضیحاً این که ما قبل از آمدن امام به وطن، از شخص دیگری تقلید می کردیم
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 68
که شش ماه ماندن در محل یا بیشتر از آن را در حکم وطن می دانست. قبل از وقتی که به امام رجوع شود ـ شاید حدود کمتر از یک سال ـ در این مسأله که امام می گویند: در غیر وطن ماندن برای هر چند سال که باشد، حکم مسافر بر ما بار است، ما نماز و روزه را مانند وطن به جا آورده ایم. تکلیف چیست؟
بسمه تعالی، اگر مطابق تقلید صحیحی عمل کرده اید قضا ندارد.
[سؤال 145] ----> 3242
3. کیف هی أعمالی السابقة التی کنت أعمل بها علی فتاوی المرجع الذی کنت اُقلّده، هل اُعیدها أم هی مجزیة مبرئة للذمة؟ أرجو التفصیل بالجواب.
بسمه تعالی، إذا وقعت مطابقة للتقلید الصحیح تجزئ و إلاّ فهی محکومة بالبطلان إلاّ إذا کانت موافقة لفتوی من یجوز تقلیده فعلاً.
[سؤال 146] 82
بسمه تعالی 24 / 11 / 1361
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مرجع عالی قدر و رهبر عالی مقام انقلاب اسلامی ایران
محترماً در مورد مدت و زمان هایی که یک فرد مسلمان نماز و عبادات خود را از بدو بلوغ انجام داده مطابق رسوم و روش معموله والدین در منزل و یا پیشنماز در مسجد، ولی مُقلّد نبوده یا از لزوم و وجوب تقلید بی اطلاع بوده و اهمیت تقلید را نمی دانسته است ولی بعداً با رساله های مراجع معظم آشنا شده و وجوب تقلید را دریافته است و به آن عمل می کند. آیا برای مدت و زمان هایی که نماز بدون تقلید خوانده باید همۀ آن ها را قضا نماید یا خیر؟ و آیا برای زن و مرد این حکم یکسان است؟
بسمه تعالی، اعمال گذشته صحیح است در صورتی که مطابق واقع یا مطابق فتوای مجتهدی که تقلید او جایز است باشد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 69
[سؤال 147] 83
بسمه تعالی
محضر حضرت آیت الله العظمی امام خمینی مدّ ظله العالی
کسی که به هیچ مجتهدی اعتقاد نداشته باشد که از او تقلید کند می تواند به رأی خود تکالیف شرعی اش را انجام بدهد؟ شما بیان فرمایید.
بسمه تعالی، رأی کسی که مجتهد نیست اعتبار ندارد و عمل غیر مجتهد اگر به امید رسیدن به واقع از او صادر شود و مطابق با واقع یا با فتوای مجتهدی که لازم بود از او تقلید کند باشد صحیح و مجزی است و گرنه باطل است.
[سؤال 148] ----> 1574
2. شخصی مقلد مرجعی بوده، به دستور همان مرجع با غسل جمعه نماز می خواند. در حال حاضر آن شخص به مرجع دیگری عدول کرده است. آیا نمازهایی که با غسل جمعه خوانده باید دوباره بخواند یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر تقلید صحیح بوده نماز صحیح و اعادۀ آن لازم نیست.
[سؤال 149] ----> 5022
2. اگر مدتی از بلوغ بگذرد (مثلاً 1 یا 2 سال) و در این مدت از روی نادانی، عمل به تقلید نکرده باشد و اصولاً به مسائل واجب آگاهی نداشته باشد، آیا بعد از مقید شدن و آگاه شدن باید واجبات آن مدت، مانند نماز و روزه را قضا بکند؟
بسمه تعالی، عملی که بدون تقلید انجام گرفته، اگر مطابق فتوای مجتهد اعلم باشد محکوم به صحت است.
[سؤال 150] 84
بسمه تعالی 14 / 9 / 1361
ای پدر بزرگوارم و ای پیر جماران و ای رهبر مسلمانان جهان؛ حضرت آیت الله
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 70
العظمی امام روح الله موسوی الخمینی، با کمال احترام، توجه جناب عالی را به عرایض ذیل معطوف می دارم:
این جانب تا کنون نمی دانستم که بایستی از مرجعی تقلید نمایم، حال که فهمیدم، دست التماس و توبه و استغفار به شما دراز می کنم، و از قرارگاه کربلا و از فرسنگ ها راه از شهر جنگ، اهواز دست شما را می بوسم و با کمال شرمندگی از خدای بزرگ طلب توبه و مغفرت می نمایم و خواهشمندم مرا مورد عفو و بخشش قرار دهید. حال به جز جناب عالی کسی را شایسته چنین امری نمی دانم. امیدوارم مرا به مقلدی قبول بفرمایید. ضمناً این که تا کنون از مرجعی تقلید ننموده ام، اگر کفاره و جرایم شرعی دارد، استدعا دارم مشخص فرمایید. و نمازهای یومیه ای که تا کنون انجام داده ام، چه می شود؟
در خاتمه بنده از بدو استقرار جمهوری اسلامی تا کنون به نام از شما تقلید می کردم، ولی حال برای احتیاط از این تاریخ که این مرقومه را نوشته ام، از شخص جناب عالی تقلید می کنم. امیدوارم همیشه در ظل توجهات خدای تبارک و تعالی و امام زمان سلامت و سعادت بوده باشید و سایۀ پرمهر و محبت شما بر سر من و خانواده ام و تمام مسلمین جهان برقرار باشد. با کمال احترام
بسمه تعالی، می توانید فعلاً تقلید نمایید و نسبت به اعمال گذشته، اگر مطابق فتوای فعلی باشد، تکلیفی ندارید.
[سؤال 151] 85
بسمه تعالی 14 / 12 / 1361
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مرجع عالی قدر و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، مدّ ظله العالی
هر گاه شخصی که مقلد حضرت عالی بوده و هست، لکن در جو خفقان رژیم منحوس پهلوی معدوم، به علت عدم دسترسی به رساله عملیه و فتاوای حضرت عالی
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 71
به یک یا چند مسأله به نحوی که مذکور شد، عمل نشده، و بعد از پیروزی جمهوری اسلامی متوجه این معنا می شود. آیا عمل گذشته او مجزی است یا خیر؟ لطفاً بیان فرمایید. والسلام علیکم و علی عباد الله الصالحین
بسمه تعالی، اگر مطابق فتوا نبوده، مجزی نیست.
[سؤال 152] 86
بسمه تعالی 10 / 9 / 1361
با سلام و درود خدمت رهبر کبیر انقلاب و امید محرومان جهان و با آرزوی موفقیت برای شما برادران خدمتگزار اسلام چند سؤالی داشتم که می خواستم جواب روشنی مرقوم دارید.
1. من تا اوایل سال 60 (تقریباً اواخر سال 59) هنوز درست مسأله مسافر در مورد بلاد کبیره را درک نکرده بودم؛ بنابراین طبق روال سابق که از مجتهد دیگر تقلید می کردم عمل می نمودم. حال تکلیف وظایف و فرائضی که قبلاً انجام داده ام چیست؟
بسمه تعالی، اگر مطابق تقلید صحیح بوده یا طبق فتوای مجتهد فعلی که تقلید او لازم است باشد، صحیح است.
2. وطن اصلی من در سرشک نایین است که سالی یکی دو بار به آن جا می روم. چون از اهالی خانواده کسی در آن جا نداریم و در جای دیگر هم وطن دومی انتخاب نکرده ام، بنابراین همه جا نماز من شکسته است و این مرا به شک انداخته است که آیا تکلیفم درست است یا نه؟
بسمه تعالی، در غیر وطن، حکم مسافر دارید و در وطن، نماز شما تمام است؛ مگر از آن اعراض کرده باشید.
3. چون می دانم که در حدود یک سال دیگر در تهران نیستم، آیا می توانم تهران را به عنوان وطن دوم انتخاب کنم؟
بسمه تعالی، نمی توانید.
4. از ارتش ماهانه یا سالانه چیزهایی از جمله لباس، پارچه، حوله، ملافه، پوتین و غیره می دهند، آیا اگر از سر سال خودم گذشت و مورد مصرف واقع نشد خمس دارد یا نه؟ و اگر خمس دارد به قیمت روز یا به قیمت خریداری شده؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 72
بسمه تعالی، اگر در مقابل کار نمی دهند خمس ندارد.
5. آیا پول خمس را می شود به حساب جنگ زدگان یا حساب 100 و یا حساب های دیگری که برای ارگان ها است واریز کرد و اگر نمی شود چطوری به صاحب آن برسانیم؟ با تشکر
بسمه تعالی، عجالتاً اجازه نمی دهم.
[سؤال 153] 87
بسمه تعالی 20 / 2 / 1361
دفتر امام خمینی، سلام علیکم، امیدوارم که همواره در پناه ذات پاک حضرت احدیت و در ظلّ توجهات ولی عصر (عج) در تمام مراحل زندگی موفق و مؤید و منصور باشید. و خواهشمندم فتاوای حضرت امام ـ مدّ ظله العالی ـ را در پاسخ سؤالات این جانب مرقوم فرمایید. قلباً و قبلاً متشکرم. خداوند بر توفیقاتتان بیفزاید.
1. اگر مسلمانی (شیعه مذهب) مجتهد نباشد و به احتیاط هم عمل ننماید، وظیفۀ او تقلید از مرجع اعلم جامع الشرایط می باشد. حال اگر این چنین شخصی تقلید هم نکرد، از نظر شرع مقدس چه وضعیتی دارد؟
بسمه تعالی، اگر اعمالش برخلاف فتوای مجتهدی که باید از او تقلید کند باشد، باطل است.
2. پدر و مادر من پسری بزرگ تر از من داشتند که در سنین طفولیت (دو سالگی) مرده است و بعد از مرگ او، اولاد ارشد پدر و مادر من هستم؛ آیا بعد از مرگ پدر و مادرم، طبق مسائل موجود در توضیح المسائل، نماز و روزۀ قضای آن ها بر عهدۀ من (که پسر دومشان هستم) واجب است یا خیر؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، شما پسر بزرگ تر هستید.
3. بعضی از خانم ها در مسائل مختلف طهارت، دارای وسواس هستند، به حدی که در بعضی موارد مطلقاً فتوای مرجع تقلیدشان را نیز قبول نکرده و فقط عمل به همان برنامۀ وسواسشان می کنند؛ آیا در این موردهای خاص، لطمه ای به باب تقلیدشان می خورد یا خیر؟
بسمه تعالی، جایز نیست و باید از وسوسه اجتناب نمایند.
4. این جانب با شغل مقدس آموزگاری، قریب به پنج سال است که ازدواج کرده و جدا از پدرم زندگی می کنم. از همان اول زندگی، با مختصر پس انداز دوران مجردی و گرفتن وام های بانکی، اقدام به تهیۀ
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 73
یک خانۀ هشتاد متر مربع زیر بنا نمودم؛ در نتیجه از همان اوایل، نه تنها در پایان هیچ سالی پس انداز نداشتم، بلکه هنوز هم دارم قسط های بدهی ام را پرداخت می کنم؛ بنابراین از نظر وجوهات شرعیه وضع گذشته ام چه می شود؟ و حال باید چه کار کنم؟
بسمه تعالی، اگر قبلاً پس اندازی که سال بر آن گذشته باشد داشته اید، باید خمس بدهید.
5. آیا ما می توانیم جهت تعیین سال و پاک کردن اموالمان به آن دفتر مراجعه کنیم؟ در غیر این صورت، نمایندۀ رسمی و کاملاً مورد اعتماد حضرت امام در این مورد در منطقۀ گنبد چه کسی است تا به ایشان مراجعه نماییم؟ لطفاً راهنمایی فرمایید.
بسمه تعالی، می توانید در قم به جناب حجت الاسلام والمسلمین آقای پسندیده مراجعه کنید.
6. اگر انسان در برخورد با خانم های وسواسی (در آب و آبکشی مبتلا به وسواس هستند) به ناچار در بعضی از مواقع، قسم های دروغین یاد کند (مثلاً اصلاً دستگیرۀ فلان درب نجس نبوده؛ اما ایشان سؤال می کند که شما که به دستگیرۀ در دست زده بودید، دستتان را آب کشیدید یا نه و امثالهم؛ اگر بگوید: نکشیدم، مسلماً در این رابطه خیلی چیزهای دیگر، بی جهت آبکشی می شود؛ اگر هرچه بگوید آب کشیدم ولی قبول نشود، به ناچار قسم دروغ یاد کند و خانم وسواسی هم قبول کند) گفتن این قسم های دروغ در این مورد خاص از نظر شرع مقدس چه وضعیتی دارد؟ (توضیح این که چون واقعاً دستگیره نجس نبوده، ایشان دستش را آب نکشیده؛ ولی به دروغ قسم یاد می کند که آب کشیدم).
بسمه تعالی، قسم دروغ جایز نیست؛ ولی سعی کند طوری قسم یاد کند که دروغ نباشد؛ مثل این که قسم بخورد که نجس نیست.
[سؤال 154] 88
بسمه تعالی
چنانچه برای پرسیدن یک مسأله شرعی، دسترسی به مرجع اصلی و یا نمایندۀ وی به عللی در یک زمان مشخصی نباشد و مسأله را از کسی دیگر بپرسد یا از کسان دیگری بپرسد و این جواب ها بعضی مثل جوابی باشد که بعداً که به مرجع تقلیدش دسترسی پیدا کرد و پرسید باشد و بعضی هم مقداری با آن متفاوت باشد، اما در عین حال وقتی که به مرجع تقلیدش یا نماینده اش دسترسی پیدا کرد سؤالش را بپرسد و جوابش را بگیرد، با توجه به این موضوع، تنها این نکته که فقط به جواب مرجع
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 74
تقلیدش عمل نماید و نظر سایر مراجع را ـ هر چند که مقداری با جواب مرجع تقلید خودش فرق داشته باشد ـ محسوب ننماید، کافی است؟ یعنی در صورت دریافت جواب های متعدد موافق و یا غیر موافق مرجع خودش، این کافی است که فقط به نظر مرجع تقلید خودش رفتار نماید؟
بسمه تعالی، باید به نظر مرجع تقلیدش عمل کند و عمل او در صورتی محکوم به صحت است که موافق نظر مرجع تقلیدش باشد.
[سؤال 155] 89
بسمه تعالی 28 / 11 / 1361
محضر مبارک حضرت امام خمینی، دامت برکاته العالیه
1. در خصوص مسائل مستحدثه ای که در رسالۀ عملیه و یا تحریرالوسیلۀ حضرت امام عنوان نشده و بعضاً استفتا کرده اند، و افراد عامی بر حسب اطمینانی که به فلان روحانی داشتند، از او سؤال کرده و طبق جواب آن شخص عمل کرده اند. پس از چند سال معلوم می شود که اشتباه شده و این اشتباه، از ناحیۀ روحانی بوده. آیا عباداتی که سؤال کننده انجام داده، قضا دارد یا خیر؟ ضمن این که اگر بنا باشد روزه و نمازهای گذشته را قضا کند، از زندگی عادی باز مانده و تکلیف ما لایطاق می شود.
بسمه تعالی، اگر بر خلاف وظیفه عمل کرده باید قضا نماید.
2. مسأله دیگر در خصوص افرادی است که بدون قصد توطّن، سالیان متمادی در یک شهر سکنا دارند. آیا اگر 8 یا 10 سال مانده باشند، صدق توطّن می کند یا باید بیشتر بمانند؟ و در هر صورت، میزان چه مقدار است؟
بسمه تعالی، مقدار ذکر شده، کافی در صدق وطن نیست.
[سؤال 156] ----> 5721
2. مکلفی که مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام داده است و حالا مقلد شده است، برای بررسی صحت یا عدم صحت اعمال گذشته اش (اعمالی که در زمانی که
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 75
تقلید نمی کرده منظور است)، آیا بایستی تحقیق کند که زمان انجام عمل فتوای مجتهدی که وظیفه اش تقلید از او بوده و یا فتوای مجتهدی که فعلاً باید از او تقلید کند، چه بوده است؟
بسمه تعالی، لازم نیست و چنانچه عمل مطابق فتوای فعلی بوده، صحیح است.
[سؤال 157] ----> 722
2. اگر شخصی در مورد احکام تقلید چیزی نفهمد، یعنی به او نگویند که بعد از این که آدم جنب شد، به دوران بلوغیت رسیده، باید تقلید کند و تقلید نکند، آیا باید نمازهای بعد از بلوغیت که همان یک سال می باشد را قضا کند؟ و اگر باید قضا کند، همان یک سال است (بعد از دوران بلوغیت)؟ توضیح دهید و من از یک نفر پرسیدم و گفتند که اگر نمازهایی را که خوانده است، با احکام نماز درست است نباید قضا کند ولی چنانچه با احکام نماز (رکن های نماز) درست نیست باید قضا کند.
بسمه تعالی، اگر عملی که انجام داده، مطابق فتوای مجتهدی است که باید از او تقلید کند صحیح است و الاّ نمازهایی که بر خلاف وظیفه شده و در ارکان آن خللی حاصل شده ـ مثل این که غسل او باطل بوده ـ باید قضا شوند و در غیر ارکان، اگر تقصیر در تقلید نکرده قضا ندارد.
[سؤال 158] 90
بسمه تعالی 6 / 1 / 1362
محضر مبارک مرجع بزرگوار، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی، مستدعی است نظر مبارک را در مورد مسائل زیر بیان فرمایید.
1. کسی که اصلاً نمی دانسته تقلید یعنی چه و چند سال هم بدون تقلید عمل نموده است، تکلیف فرائض انجام شدۀ او چگونه است؟ آیا آن ها را اعاده نماید یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر مطابق تقلید کسی که عمل به فتوای او ـ یا در زمان عمل یا
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 76
فعلاً ـ لازم است عمل کرده قضا و اعاده ندارد و مجرد مطابق بودن عمل با فتوا کافی است، هر چند از روی جهل باشد.
2. کسی که از راه های مذکور در رسالۀ عملیه در مورد تعیین مجتهد اعلم عمل ننموده و به طریق دیگر برای او یقین حاصل شده بود که فلان مجتهد اعلم است و حال به غلط بودن آن راه تحقیق پی برده و متوجه موضوع شده است، تکلیف این شخص چگونه است؟
بسمه تعالی، اگر اعمالی که انجام داده مطابق فتوای کسی که عمل به فتوای او لازم است بوده، کافی است.
3. آیا جهت رمی جمرات برای افراد ضعیف و پیر و بیمار که نمی توانند در آن گرما و ازدحام رمی نمایند
الف. اگر چنانچه خودشان بخواهند رمی نمایند، احتمال از بین رفتن آنان می باشد، نیابت در رمی صحیح است؟
بسمه تعالی، اگر وقتی که خودشان بتوانند رمی کنند، نباشد صحیح است.
ب. کسانی که این گونه عمل کرده اند و در یک و یا هر سه روز نایب گرفته اند، آیا حج آنان صحیح است یا باطل؟
بسمه تعالی، در هر صورت حج صحیح است.
ج. اگر چنانچه باطل است، تکلیف این گونه اشخاص در حال حاضر چگونه است؟ و آیا هنوز محرم می باشند؟
بسمه تعالی، محرم نیستند هر چند رمی آن ها باطل باشد و حکم رمی گذشت.
4. کسی که به حکم مفتی عربستان در مورد اول ماه ذی الحجه یقین حاصل نمی کند، در مورد عرفه و عید قربان چگونه عمل نماید؟
بسمه تعالی، در وقوفین تبعیت از آن ها لازم است.
5. بلاد کبیره به چه شهرهایی گفته می شود؟
بسمه تعالی، شهرهایی که عرفاً بسیار بزرگ و خارق العاده باشد ـ مانند تهران فعلی ـ را بلاد کبیره خارق العاده می گویند.
6. شخصی متولد شهری است که از آن شهر در حدود 25 سال است به همراه خانوادۀ خویش به تهران عزیمت کرده است و هیچ گونه ملک و منزل مسکونی در آن شهر ندارد و در این چند سال نیز منزل شخصی در تهران نداشته است و هر چند مدت را در یک نقطه از شهر تهران بوده است و در حال حاضر با توجه به این که کار او در نقطۀ خارج از محلۀ منزل مسکونی فعلی او ـ که در آن جا به طور
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 77
موقت زندگی می کند ـ واقع می باشد (حدوداً 10 کیلومتر یا بیشتر فاصله دارد) تکلیف نماز و روزۀ او چگونه است؟
بسمه تعالی، اگر تهران قبل از کبیره شدن را وطن خود قرار داده، در فرض مذکور، در تهران و محل کار نمازش تمام است و در غیر این صورت، حکم مسافر دارد و در وطن اصلی اگر اعراض نکرده نیز نمازش تمام است و در صورت اعراض، حکم مسافر دارد.
[سؤال 159] ----> 7187
3. در روستاهای کشور ما مردم نماز می خوانند و روزه می گیرند ولی اکثراً مرجع تقلید ندارند و از احتیاط هم استفاده نمی کنند؛ بلکه یا به آنچه که از پدرشان شنیده اند عمل می کنند و یا به حرف مردم. این اشخاص آیا نماز و روزه شان صحیح است؟
بسمه تعالی، عمل او اگر مطابق فتوای مجتهدی باشد که باید از او تقلید کند صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 78