کتاب نماز

حکم شک در افعال نماز

حکم شک در افعال نماز

[سؤال 1510]‏ ‏ ‏ 697‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با درود و سلام فراوان و دعا برای آن وجود گران قدر، زعیم آگاه و عالی قدر، قلب‏‎ ‎‏تپندۀ امت اسلامی و نایب به حق امام زمان (عج) و با سلام به روان شهدای حق و‏‎ ‎‏حقیقت، سؤالاتی چند به استحضار آن رهبر عزیز می رسد:‏

‏1. اگر انسان در تعداد سجده ها شک کند که یک سجده به جا آورده یا دو یا سه‏‎ ‎‏سجده، حکمش چیست؟‏

بسمه تعالی، اگر محل آن باقی است، بنا بر یک بگذارد و اگر محل آن گذشته، اعتنا نکند.

‏2. دانشجویی که از شهرستان آمده و مثلاً در نظام آباد زندگی می کند و دانشگاهش نزدیکی های میدان‏‎ ‎‏آزادی است و هر صبح از خانه بیرون می آید برای تحصیل و عصر به خانه برمی گردد، اگر مسیر رفت و‏‎ ‎‏برگشتش به هشت فرسخ نرسد، یا مسیر رفتش به چهار فرسخ نرسد، حکم نماز و روزه اش چیست؟‏

بسمه تعالی، اگر هیچ یک از منزل و محل تحصیل، وطن او نیست و قصد ماندن ده روز در خصوص یکی از آن دو را ندارد، نمازش شکسته است و نمی تواند روزه بگیرد و حکم مسافر دارد.

‏3. نمازهای صبحی را که انسان در مسافرت بوده و به نیت شکسته نخوانده و مانند نماز غیرمسافر‏‎ ‎‏خوانده، باید قضا نماید؟‏

بسمه تعالی، نماز صبح شکسته نیست و در فرض سؤال، قضا واجب نیست.

‏4. در سؤال دو، آیا شخص می تواند روزۀ ماه رمضانش را در تهران (امسال) بگیرد یا اگر روزه اش قضا‏‎ ‎‏شده، می تواند قضای آن را در تهران به جا آورد؟‏

بسمه تعالی، جواب این سؤال، از مسأله دو معلوم شد.

‏5. آیا اشک ریختن در نماز باعث ابطال نماز می شود؟‏

بسمه تعالی، اگر برای ترس از خدا باشد مانع ندارد و برای غیرخدا، در صورتی که با صدا باشد نماز را باطل می کند؛ و مجرد ریختن اشک در نماز و بدون صدا مبطل نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 183
‏6. اگر کسی در تعداد تسبیحات اربعه شک کند که دو تا گفته یا سه تا یا چهار تا یا یکی حکمش‏‎ ‎‏چگونه  است؟‏

بسمه تعالی، می تواند اکتفا کند و نمازش صحیح است.

[سؤال 1511]‏ ‏ ‏ ‏----> 1754

‏4. کسی در سجده شک کرده است یک سجده یا دو سجده و یا سه سجده کرده‏‎ ‎‏حکم مسأله را بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر بعد از محل است احتیاط کند و اگر در محل است یک سجده به جا آورد.

[سؤال 1512]‏ ‏ ‏ ‏----> 3165

‏5. شک در سجده (شک در یک مرتبه یا دو مرتبه) به چه نحوی است؟ ‏

بسمه تعالی، اگر شک در محل است و داخل در عمل بعدی نشده، باید به شک اعتنا کند. 

[سؤال 1513]‏ ‏ ‏ ‏----> 1978

‏4. شک در سجده های نماز چگونه است؟ مثلاً شک می کنم که یک سجده به جا‏‎ ‎‏آوردم یا دو سجده؟ هنگام شک در تسبیحات اربعه چه کار باید کرد؛ شک در مورد‏‎ ‎‏تعداد؟‏

بسمه تعالی، باید بنا بگذارد که به جا نیاورده است؛ مگر محل آن گذشته باشد.

[سؤال 1514]‏ ‏ ‏ ‏----> 2158

‏3. اگر کسی بعد از سر برداشتن از سجده، شک کند یا فراموش کند سجدۀ اول بوده‏‎ ‎‏یا دوم و بعد از فکر کردن، یادش نیاید که سجدۀ اول بوده است یا سجدۀ دوم، چه‏‎ ‎‏حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، باید سجدۀ دوم را به جا آورد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 184
[سؤال 1515]‏ ‏ ‏ 698‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام به رهبر انقلاب خونبارمان امام خمینی، که دعای امت شهید پرورمان‏‎ ‎‏همیشه بدرقه شما است. می خواستم که جواب چند سؤال زیر را برای من بفرمایید:‏

‏1. اگر انسان به سجده برود و وقتی که از سجده سر بردارد، نداند که سجدۀ اول‏‎ ‎‏بوده یا سجدۀ دوم، در این حالت باید چه بکند؟‏

بسمه تعالی، بنا را بر سجدۀ اول بگذارد و سجدۀ دوم به جا آورد.

‏2. آیا در مسجدی که امام جماعت ندارد و یا اگر گروهی در صحرا بخواهند نماز جماعت بخوانند و در‏‎ ‎‏آن جا روحانی نباشد، به فردی که شرایط یک امام جماعت را دارد، می توان اقتدا کرد؟‏

بسمه تعالی، اگر دسترسی به روحانی ندارند، با مراعات شرایط مانع ندارد.

‏3. آیا نماز جمعه در زمان کنونی واجب عینی است یا بنا به فتوای سابقتان واجب تخییری است؟‏

بسمه تعالی، واجب تخییری است.

‏4. آیا گوش دادن به سرودهایی که آهنگ شدیدی دارند (مانند سرود 22 بهمن) از نظر شرعی اشکال‏‎ ‎‏دارد؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب، حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 1516]‏ ‏ ‏ 699‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، پس از عرض سلام:‏

‏1. شخصی در سجدۀ نماز یومیه وقتی که سر از سجده برداشت شک کند که آیا‏‎ ‎‏سجده اول است یا دوم. چون که جای محل بود، بنا گذاشت که سجده اول است و‏‎ ‎‏دوباره به سجده رفت. وقتی که به سجده رسید، یقین حاصل کرد که قبلاً دو سجده‏‎ ‎‏به جا آورده بود و سجده ای که به آن مشغول بود سجده سوم است. تکلیف آن‏‎ ‎‏چیست؟ لطفاً جواب مرقوم فرمایید.‏

بسمه تعالی، نماز صحیح است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 185
‏2. آیا سجده به سیمان صحیح است یا نه؟ در ضمن، سیمان هایی که در کف حمام ها به کار بردند و به‏‎ ‎‏وسیله آب و آفتاب سفت و محکم شده است سجده بر آن صحیح است یا نه؟‏

بسمه تعالی، سجده بر سیمان مانع ندارد اگر چه احوط ترک است.

[سؤال 1517]‏ ‏ ‏ ‏----> 348

‏3. اگر کسی در تسبیحات اربعه شک کند که سه تا شد یا دوتا یا یکی، آیا به شک‏‎ ‎‏خود اعتنا بکند یا نکند؟ و در صورت اعتنا، حکم آن چیست؟‏

بسمه تعالی، بنا را بر اقل بگذارد.

[سؤال 1518]‏ ‏ ‏ 700‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏موضوعی که می خواستم مطرح کنم دربار‏‏ۀ‏‏ حالات روحی خودم می باشد. و از‏‎ ‎‏شما می خواهم که کمکم کنید؛ زیرا از آن جا که گفته شده که اسلام دین کامل است و به‏‎ ‎‏همه جهات انسانی (روحی ـ جسمی) توجه دارد و شما را که در این زمان می توانید‏‎ ‎‏در مشکلات ما را یاری کنید انتخاب کردم تا مسائل خود را از شما بپرسم. من دختری‏‎ ‎‏هستم 18 ساله که می خواهم واقعاً نمونه یک زن اسلامی باشم و از حضرت فاطمه علیهاالسلام‏‎ ‎‏درس بگیرم، اما نمی دانم چرا موفق نمی شوم؛ زیرا شیطان در وجود من رخنه کرده و‏‎ ‎‏من هرچه می خواهم با شیطان مبارزه کنم به جای پیروزی مغلوب می شوم. وقتی که‏‎ ‎‏می خواهم نماز بخوانم اصلاً فکرم و حواسم جمع نمی شود تا به نام مقدس الله‌‏‎ ‎‏می رسم فوراً یک فردی جلوی چشمم ظاهر می شود و من از ترس این که شرکی قائل‏‎ ‎‏شده باشم چند بار تکرار می کنم (همان کلمه را) ولی هر بار مثل همیشه یکی از‏‎ ‎‏شخصیت ها به فکرم می رسد، یا در غیر نماز فکرهایی به مغزم رسوخ می کند که من به‏‎ ‎‏اشتباه بودن و شاید شرک بودن آن ها آگاهی کامل دارم، ولی در راه مبارزه با آن ها هرگز‏‎ ‎‏موفق نمی شوم تا به حال چند بار خواسته ام که به یک روان شناس مراجعه کنم ولی‏‎ ‎‏نشده، تا این که تصمیم گرفتم که این مسائل را با شما مسئولان دفتر امام در میان گذارم،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 186
‏شاید که به لطف خدا از همه شرک ها و بدی ها پاک شوم. از شما می خواهم که با این‏‎ ‎‏مسائل به طور جدی برخورد کنید و خواهشمندم جواب را هرچه زودتر برایم‏‎ ‎‏بفرستید زیرا که من می ترسم راه به جایی برم که راه علاج نباشد. متشکرم‏

بسمه تعالی، وسوسه به خود راه ندهید و وظائف و تکالیف عبادی خود را به نحو متعارف انجام دهید.

[سؤال 1519]‏ ‏ ‏ 701‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر رهبر عزیز حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، سلام علیکم‏

‏و اما بعد، در مورد همسر این جانب که دچار وسواس و شک بسیار زیادی شده‏‎ ‎‏است لطفاً حکم شرعی را مرقوم فرمایید. حالات مختلف وسواس و شک ایشان‏‎ ‎‏مختصراً به شرح زیر می باشد.‏

‏1. اکثر نمازها را بدون دلیل دوبار می خواند به این بهانه که مثلاً نفهمیدم سجده را‏‎ ‎‏انجام دادم یا خیر؟ سلام دادم یا خیر؟ سوره را خواندم یا خیر؟ سه رکعت خواندم یا‏‎ ‎‏خیر؟ وضویم باطل شد یا خیر؟ تکبیر گفتم یا خیر؟ و...‏

‏2. در موقع وضو گرفتن آب بسیار زیادی مصرف می کند، دست ها را چند بار زیر‏‎ ‎‏آب می گیرد و به قول معروف کُر می دهد.‏

‏3. برای حمام رفتن نیز آب بسیار زیادی مصرف می کند و موقع غسل حداقل دو یا‏‎ ‎‏سه بار غسل می کند آن قدر طول می دهد که آب حمام سرد می شود و اجباراً غسل را‏‎ ‎‏تمام کند، مواقعی که احتیاج به غسل ندارد باز غسل می کند، احکام شرعی موارد بالا را‏‎ ‎‏از روی رساله به او گفته ام ولی گوش نمی دهد می گوید: که باید از نو انجام بدهم؛ مثلاً‏‎ ‎‏در مورد نماز گفتم که نباید نماز را قطع کرد، طبق حکم شرعیش در فلان مورد نباید‏‎ ‎‏اعتنا کرد و در فلان مورد باید این چنین انجام داد ولی گوش نمی دهد و نماز را دوباره‏‎ ‎‏می خواند. خلاصه دچار وسواس و شک زیادی گشته است که باید علاج گردد. متمنی‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 187
‏است حکم شرعی آیت الله‌ خمینی را در موارد بالا مرقوم فرمایید.‏

‏در ضمن یک سؤال شرعی دیگر: در موقعی که عمل دخول انجام نشود و فقط مرد‏‎ ‎‏ارضاء شود، چه منی بر بدن زن بریزد چه نریزد آیا زن هم غسل دارد؟ والله‌ المستعان ‏

بسمه تعالی، شک در نماز بعد از تجاوز از محل یا بعد از تمام شدن نماز اعتبار ندارد و تکرار نماز یا وضو یا غسل از روی وسواس باطل است و اعتنا به وسواس جایز نیست، باید گوش به وسوسۀ او ندهد و بدون تحقق دخول در فرض مرقوم زن جنب نمی شود.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 188