مبطلات نماز
[سؤال 1467] 678
بسمه تعالی 24 / 3 / 1361
با سلام به محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته
ما رفته بودیم به یکی از روستاهای مریوان برای نماز جمعه؛ دیدیم 6 نفر بسیجی و پاسدار که سنی هستند، دست به سینه گذاشته نماز می خوانند؛ ما هم مثل آن ها نماز خواندیم؛ بعداً آمدیم نماز خودمان را خواندیم. برادران گفتند: باید توبه کنید زیرا کار غلطی کرده اید. خواستیم به اطلاع امام امت برسانیم و جواب آن را از امام بخواهیم. این مسأله به خاطر اتحاد بین شیعه و سنی بوده
بسمه تعالی، نماز گذشته صحیح است.
[سؤال 1468] 679
بسمه تعالی 20 / 10 / 1361
خدمت پدر بزرگوار و رهبر کبیر انقلاب حضرت آیت الله العظمی الامام الخمینی سلام علیکم بما صبرتم
لطفاً به این چهار سؤال جواب بفرمایید.
1. آیا می توانیم بعد از ذکر رکوع یا سجود به عنوان ذکر بگوییم: «سبحان رب المستضعفین» یا «سبحان رب الشهداء» یا «سبحان رب الراکعین» یا «سبحان رب الساجدین»؟
2. آیا می توانیم در رکوع یا سجود و بعد از ذکر به زبان عربی بگوییم: «الهی العفو» یا «اللهمّ احینا سعیداً و أمتنا شهیداً، اللهمّ انصر الاسلام والمسلمین» یا دعاهای دیگر در سجود یا رکوع بعد از ذکر بگوییم؟
3. آیا گریه کردن برای شهید اشکال دارد؟ چون ما دوستان و برادرانی داشتیم که
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 164
شهید شده اند و هر وقت به یادشان می افتیم گریه می کنیم.
4. آیا شب بر سر مزار شهدا رفتن و دعای توسل یا کمیل یا زیارت عاشورا خواندن اشکال دارد و برای فاتحه خواندن در شب بر سر مزارشان نیز بنویسید.
بسمه تعالی، آنچه در سؤال های فوق ذکر شده اشکال ندارد.
[سؤال 1469] 680
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی مدّ ظله العالی
1. اگر بعد از ذکر سجود یا رکوع بگویم: «سبحان رب الشهداء» یا «سبحان رب المستضعفین» یا «سبحان رب الساجدین» و غیره؛ آیا اشکال دارد یا نه؟ لطفاً مرا راهنمایی بفرمایید.
بسمه تعالی، اشکال ندارد.
2. اگر شب به شهیدآباد برویم و روی قبر شهدا دعای توسل یا زیارت عاشورا و غیره بخوانیم؛ آیا اشکال دارد؟ اگر فاتحه بخوانیم چطور است؟
بسمه تعالی، جایز است.
[سؤال 1470] ----> 6634
2. بعضی کلمات قرآن که به تنهایی معنایی ایفا نمی کند جایز است که در نماز به قصد قرآنیت بخوانند یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر صدق قرآن بکند اشکال ندارد.
[سؤال 1471] ----> 2872
3. در نماز واجب، برای توجه بیشتر یا جبران عدم توجه می توان سورۀ مبارکۀ حمد را دوباره قرائت کرد؟
بسمه تعالی، به قصد قرائت قرآن ـ نه به قصد جزء ـ مانع ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 165
[سؤال 1472] ----> 2872
5. خواندن بعضی از آیه، بعد از تکبیرة الاحرام و قبل از سورۀ مبارک حمد چه صورت دارد؛ مانند: اِنِّی وَجَّهْتُ وَجْهِی...یا اِنّا عَرَضْنَا الْأمَانَةَ عَلَی السَّمواتِ وَالْأرْضِ....
بسمه تعالی، قرائت قرآن به قصد قرآنیت ـ نه ورود ـ مانع ندارد.
[سؤال 1473] 681
بسمه تعالی
در جواب «صبّحکم الله بالخیر» یا «مسّاکم الله بالخیر» ادای به مثل، ولو در نماز واجب است یا خیر؟
بسمه تعالی، واجب نیست و در نماز جایز نیست.
[سؤال 1474] ----> 677
3. اگر کسی به نمازگزار سلام کند و فقط بگوید: «سلام»، نمازگزار چگونه باید پاسخ دهد؟
بسمه تعالی، جواب واجب است و در جواب یا باید به لفظ «سلام» اکتفا کند و یا بگوید: «سلام علیکم».
[سؤال 1475] ----> 244
9. آیا جواب نامه همچون سلام واجب است؟
بسمه تعالی، حکم رد سلام را ندارد.
[سؤال 1476] ----> 461
4. اگر کسی به نمازگزاری، غلط سلام کند، به طوری که سلام حساب نشود، جواب او واجب است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر سلام حساب نشود جواب ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 166
[سؤال 1477] 682
بسمه تعالی 21 / 1 / 1362
ضمن سلام و درود به پیشگاه حضرت مهدی علیه السلام و نایب آن حضرت، امام خمینی
شخصی از درب وارد می شود و سلام می کند؛ چند نفری گرم صحبت هستند و متوجه نمی شوند؛ شخصی دیگر در همان نزدیکی مشغول نماز است؛ آیا وظیفه دارد جواب سلام آن شخص را بدهد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر شخصی که نماز می خواند، در جماعتی که به آن ها سلام شده نبوده، نباید در نماز جواب بدهد.
[سؤال 1478] 683
بسمه تعالی
به نام خداوند بخشنده و مهربان و به نام خداوندی که پاسدار حرمت خون شهیدان عزیزمان می باشد.
و با سلام و درود به شما ای امام بزرگوار، ای روح خدا، ای خمینی کبیر. نمی دانم چطور احساسات خود را برای شما بیان نمایم؛ ولی همین را می دانم که خیلی شما را دوست دارم و از خدا خواهانم که از عمر من بکاهد و به عمر شما بیفزاید.
1. هنگامی که برای عبادت خداوند متعال مشغول نماز خواندن می شوم، وقتی که به یاد خدا می افتم از این که چقدر به ما لطف دارد و چقدر مظلوم است، از مظلومیت و مهر خدا نزدیک است که اشکانم سرازیر شود ولی خود را کنترل کرده، از ترس این که نمازم باطل شود. می خواستم بدانم گریه ای که از روی احساسم به خدا از این که چقدر مظلوم است و مهربان و ما چقدر از او غافلیم، اشکال دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد؛ تعبیر مظلوم دربارۀ او نکنید.
2. هنگامی که مهمانی برای ما می آید و وقت نماز خواندن هم شده است، ما باید کدام یک را از نظر اسلام در آن شرایط که مهمان آمده، ارجحیّت بیشتری بدان دهیم؟ آیا باید پس از کمی که پیش مهمان نشستیم، از او عذر بخواهیم و به خواندن نماز مشغول شویم و یا این که هنگامی که مهمان رفت،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 167
نمازمان را بخوانیم؟
بسمه تعالی، مستحب است نماز را اول وقت بخوانند.
3. در چه صورت می شود به نامحرم نگاه کرد؟ من با این مشکل روبه رو هستم، مثل: هنگامی که شخصی در خانه را می زند و وقتی که در را باز می کنم، می بینم مهمان یک کس دیگری است که با یکی از افراد خانواده کار دارد، من آیا باید همین طور سرم را پایین انداخته و جواب شخص را بدهم یا این که اگر واقعاً مجبور بودم، می توانم نگاه کنم؟ در مورد نگاه کردن به مردان یا زنان نامحرم تلویزیون چطور؟ یا نگاه کردن عکس و تصاویر زنان و مردان نامحرم چطور؟ و یا هنگامی که دکتری (زن یا مرد) به سر بالین مجروح می آید و می خواهد از وضع مجروح باخبر شود و یا هنگامی که می خواهد به او سلام دهد، آیا باید سر را به پایین انداخته و سؤال کند یا می تواند به او نگاه کرده (البته نه نگاه غرض دار) و جواب گیرد؟
بسمه تعالی، نظر به وجه و کفّین بدون قصد ریبه اگر موجب مفسده نشود اشکال ندارد و نظر به عکس اگر آشنا نباشد، بدون مفسده، مانع ندارد.
4. اماما! من در خانواده ای زندگی می کنم که همه طرفدار انقلاب می باشند، ولی هنوز آن طور که باید، با نفسشان مبارزه نکردند و من دچار مشکلاتی شده ام:
هنگامی که افراد به غیبت مشغول هستند و من هرچه می گویم: غیبت نکنید، می گویند: این که غیبت نمی شود، در صورتی که می دانم غیبت است و من مجبور می شوم محل را ترک کنم؛ حال اگر در سر سفره بودم و آن ها باز غیبت را شروع کردند و به تذکر من گوش ندادند، آیا من در آن مورد می توانم در دل، غضبناک شوم یا این که باید محل را ترک کنم؟
و یا هنگامی که در تلویزیون مخصوصاً در برنامۀ ورزش و مردم ـ که من فکر می کنم آهنگ هایش با جمهوری اسلامی منافات دارد ـ گذاشته می شود و برادران من هم علاقه مند هستند، من نمی توانم آن را به کانال دیگر ببرم و در ضمن، سر سفره مشغول غذا خوردن می باشم، در آن موقع من باید چه کنم؟
بسمه تعالی، اگر به اعتقاد شنونده غیبت است، جایز نیست گوش کند؛ ولی ترک مجلس اگر دشوار باشد، لازم نیست و موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.
[سؤال 1479] ----> 697
5. آیا اشک ریختن در نماز باعث ابطال نماز می شود؟
بسمه تعالی، اگر برای ترس از خدا باشد مانع ندارد و برای غیر خدا، در
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 168
صورتی که با صدا باشد نماز را باطل می کند؛ و مجرد ریختن اشک در نماز و بدون صدا مبطل نیست.
[سؤال 1480] ----> 1518
3. اگر کسی عمداً شخصی را که مشغول خواندن نماز است با فشار به جلو یا پهلو حرکت دهد در صورتی که نمازگزار روی از قبله نگرداند، نمازش صحیح است یا خیر؟ اگر بیافتد یا خم شود چطور؟ توضیح دهید.
بسمه تعالی، صحیح است.
[سؤال 1481] ----> 7006
14. اگر در موقع نماز، چیزی کنار دهان باشد ـ مانند آدامس یا شکلات ـ می توان نماز خواند به طوری که نخورد؟
بسمه تعالی، در صورتی که آب نشود و به حلق وارد نگردد و مانع قرائت نشود اشکال ندارد.
[سؤال 1482] 684
بسمه تعالی
1. من در موقع نماز، بعد از حمد اشتباهاً جهت انجام مستحب بودنش (الهی آمین) می گفتم و بعد در رساله دیدم که نماز باطل است؛ آیا باید قضای این نمازها را بخوانم؟ و چون چند نماز را در ماه رمضان به این شکل خواندم، آیا روزه ام باطل شده و باید دوباره روزه بگیرم؟
بسمه تعالی، روزه باطل نیست و اگر جاهل قاصر بوده، نماز صحیح است.
2. نقاشی کردن و ترسیم چهرۀ اشخاص و حیوانات آیا حرام است یا حکم دیگری دارد؟
بسمه تعالی، اگر برجستگی ندارد مانع ندارد.
3. آیا حدود مالکیت فرزندی که در خانۀ پدر ومادرش زندگی می کند در اموال و اشیای آن خانه که متعلق به والدینش هست عین همان مالکیت شخصی خودش هست بر اموال و اشیای آن خانه؟ یا
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 169
خیر؟ جزء اموال خود شخص حساب نمی شود؟
بسمه تعالی، امول والدین و دیگران مال شخص به حساب نمی آید.
4. خواندن سرودهای دسته جمعی خواهران در نزد برادران جایز است؟
بسمه تعالی، با مراعات حجاب مانع ندارد مگر آن که مفسده داشته باشد.
[سؤال 1483] ----> 5482
4. اگر کسی از قبل، وضو داشته باشد و ادرار یا بول داشته باشد، می تواند نماز بخواند؟ یا با داشتن بول و غائط می تواند وضو بگیرد؟
بسمه تعالی، اگر مانع استقرار و طمأنینه نباشد اشکال ندارد ولی کراهت دارد اگر فشار آورد.
[سؤال 1484] 685
بسمه تعالی 3 / 3 / 1361
خدمت مبارک رهبر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی
آیا می شود چشم بسته نماز خواند؟ زیرا با باز بودن چشم، فکر انسان از نماز منحرف می شود.
بسمه تعالی، مانع ندارد.
[سؤال 1485] 686
بسمه تعالی 7 / 10 / 1361
با سلام و درود فراوان به بنیان گذار جمهوری اسلامی و رزمندگان جان بر کف اسلام و شهیدان و معلولین انقلاب و جنگ تحمیلی.
سؤالی پیرامون مسأله 1157 رسالۀ توضیح المسائل دارم که ذکر می نمایم:
سؤال در این جا است که اگر کسی در نماز چشم ها را فقط و فقط به خاطر حضور قلب خود در نماز، به هم بگذارد؛ آیا این عمل صحیح است یا نه، مکروه است؟
بنده این عمل را در نماز انجام و نگاه به توضیح المسائل نیز نمودم دیدم این عمل
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 170
را مکروه شمرده اید؛ ولی عرض می دارم که من نمی توانم بدون چشم بستن در نماز، حضور قلب یا لااقل تفکر در نماز پیدا کنم. از شما راهنمایی لازم را در این نکته خواستارم. والسلام.
بسمه تعالی، گرچه به هم گذاردن چشم در حال نماز مکروه است، ولی نماز را باطل نمی کند.
[سؤال 1486] 687
بسمه تعالی 17 / 2 / 1360
محضر مبارک اعضای دفتر امام امت خمینی بت شکن ادام الله ظله العالی
حضورتان عرض می شود که در جبهه های جنگ معمولاً برادران با یک سری مسائل شرعی برخورد می کنند که به علت نداشتن سابقۀ ذهنی قبلی، محتاج به جواب آن ها هستند. لطفاً جواب آن ها را در ذیل مسائل مرقوم فرمایید.
1. در اثنای نماز اگر به واسطه تیر، خمپاره یا ... خطری متوجه شخص بشود تکلیفش چیست؟
بسمه تعالی، به طوری نماز بخواند که خطر به او متوجه نشود، و اگر دفع خطر موقوف به شکستن نماز باشد، جایز است قطع کند.
2. اگر به هر دلیلی مانند کمبود جا در سنگر، احتیاج به دیده بانی، و احتراز از مواجه شدن با خطر دشمن، مجاهدی نتواند در نماز رو به قبله بایستد چه باید بکند؟
بسمه تعالی، به هر نحو می تواند نماز بخواند.
3. در صورت تنگی وقت یا مواجه شدن با خطر یا فرصت نداشتن در هنگام حمله، وضو گرفتن و نماز گزاردن چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، در فرض مذکور نباید وضو بگیرد و به هر نحو ممکن است با تیمم نماز بخواند، به طوری که خطر به او نرسد.
4. اگر رزمنده به دلایلی مانند کمبود جا در سنگر یا مواجه شدن با خطر دشمن در صورت حرکت نتواند بایستد یا رکوع و سجده نماید یا نتواند بنشیند، یا فقط حالت خوابیده داشته باشد، نماز را چگونه باید به جا آورد؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 171
بسمه تعالی، حکم آن از مسائل قبل ظاهر شد و به هر نحو میسور است نماز بخواند.
5. اگر در جبهه ظرف آبی باشد که رزمنده گمان کند اگر با آن آب وضو بگیرد ممکن است بر اثر تشنگی باعث زحمت خود و دیگران شود در این مورد چه کند؟
بسمه تعالی، تیمم کند.
6. اگر آب در محلی باشد که مجاهد خوف داشته باشد که اگر به آن نزدیک شود، مورد اصابت تیر دشمن واقع شود؛ آیا می تواند برای خواندن نماز تیمم کند؟
بسمه تعالی، لازم است تیمم کند.
7. اگر در اثر حمل شهدا و مجروحین در جبهه لباس و بدن شخصی آلوده به خون شود و تعویض لباس یا شستن بدن امکان پذیر نباشد، در این حالت نماز چه صورتی دارد؟
بسمه تعالی، اگر فقط یکی از لباس هایش که بتواند ستر عورت کند پاک باشد، باید با آن نماز بخواند و بقیه را بکند و نجاست بدن را که نمی تواند برطرف کند، مانع ندارد.
8. برداشتن و بیرون بردن فشنگ و انواع وسایل نظامی و مهمات و زواید آن ها مانند پوکه، خرج و ... از منطقه جنگی چه صورتی دارد؟
بسمه تعالی، در فرض مزبور بیرون بردن آن ها از منطقه جایز نیست.
9. مسأله فوق در مورد اشیای غنیمتی چگونه است؟
بسمه تعالی، اسلحه را باید تحویل دهند و سایر اشیا تابع مقررات دولت اسلامی است و اشیای یسیره مثل ساعت و لباس را می توانند ببرند.
10. استفاده از غنائم جنگی از قبیل لباس، کلاه، انگشتر، ساعت، کفش، کنسرو و ... برای مجاهدینی که مستقیماً در حمله شرکت داشته اند، حکمش چیست؟
بسمه تعالی، حکم آن ذکر شد.
11. مسأله فوق در مورد جهادگران جهاد سازندگی که در حملات دخیل بوده و در حال انجام وظیفه در پشت جبهه هستند، چگونه است؟
بسمه تعالی، حکم مقاتلین را دارند.
12. حکم استفاده از این غنائم برای کسانی که در حمله شرکت نداشته، و در هنگام بازدید از جبهه ها برمی دارند چیست؟
بسمه تعالی، تابع مقررات دولت اسلامی است.
13. وصیت نمودن برای برادران رزمنده و کسانی که در مناطق جنگی مشغول فعالیتند واجب است یا
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 172
نه؟ در چه صورتی واجب می شود؟
بسمه تعالی، اگر دین یا واجبی بر عهده او است و مال دارد و احتمال می دهد که شهید شود، لازم است وصیت کند و در غیر این صورت وصیت کردن واجب نیست.
[سؤال 1487] ----> 4246
3. مشغول نماز خواندن تلفن زنگ می زند؛ کس دیگری نیست جواب بدهد، جایز است نماز را بریده جواب تلفن بدهد؟
بسمه تعالی، جایز نیست.
[سؤال 1488] ----> 3051
6. من دخل علیه خوف فی أثناء الصلاة لسبب طارئ، فهل تبطل صلاته أم لا؟
بسمه تعالی، لا تبطل صلاته.
[سؤال 1489] 688
بسمه تعالی 5 / 12 / 1361
محضر مبارک رهبر انقلاب، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، متع الله المسلمین بطول بقائه .
آیا به نظر حضرت عالی، سرودهای انقلابی که همراه با موزیک در رادیو و تلویزیون نواخته می شود، اگر در مواقع نماز، صدای آن ها به گوش انسان برسد اشکال دارد یا اشکال ندارد؟ والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، نماز صحیح است.
[سؤال 1490] ----> 3343
3. نماز خواندن در اتاقی که در آن صدای لهو و لعب طنین انداز است، چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، نماز صحیح است؛ اگر چه کار حرامی انجام گرفته است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 173
[سؤال 1491] ----> 5792
3. آیا یک شخص مسلمان، موقع نماز درست است که در گردنش صلیب باشد با این که قبول دارد که یک شخص دیگر را به جای حضرت عیسی علیه السلام به صلیب کشیده اند و فقط برای زیبایی می اندازد یا این که باید در بیاورد؟
بسمه تعالی، نماز صحیح است.
[سؤال 1492] ----> 607
3. در موقع نماز خواندن مردان، عبور زنان از جلو مردان در حرم اشکال دارد؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد؛ نماز صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 174