کتاب نماز

مقدمۀ دوم: قبله

مقدمۀ دوم: قبله 

[سؤال 1114]‏ ‏ ‏ 497‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 29 / 2 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی، الامام الخمینی، ادام الله‌ بقائه ومتّع الله‌‏‎ ‎‏المسلمین بطول بقائه، محترماً سلام معروض می دارم.‏

‏در بسیاری از مساجد، قبله به سمت راست یا چپ می باشد؛ برای این که‏‎ ‎‏جمعیت  بیشتری از مسجد استفاده نمایند، صف های جماعت را مستقیم می بندند‏‎ ‎‏و  خودشان منحرف می ایستند. بفرمایید که این صورت، اشکالی ندارد یا این که‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 19
‏باید  صف ها را هم منحرف ببندند؟‏

بسمه تعالی، باید رو به قبله بایستند.

[سؤال 1115]‏ ‏ ‏ ‏----> 687

‏2. اگر به هر دلیلی مانند کمبود جا در سنگر، احتیاج به دیده بانی، و احتراز از مواجه‏‎ ‎‏شدن با خطر دشمن، مجاهدی نتواند در نماز رو به قبله بایستد چه باید بکند؟‏

بسمه تعالی، به هر نحو می تواند نماز بخواند.

[سؤال 1116]‏ ‏ ‏ ‏----> 5622

‏2. کسی در قطار یا ماشین نماز می خواند طرف قبله سر به سجده می گذارد یک‏‎ ‎‏دفعه می پیچد طرف غیر قبله، نماز باطل می شود یا درست است؟ شما امر بفرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر انحراف به حدی است که از طرف راست و چپ قبله تجاوز کرده نماز باطل است و اگر این مقدار نیست رو به قبله بایستد و نماز را تمام کند صحیح است در صورتی که در نماز استقرار داشته باشد.

[سؤال 1117]‏ ‏ ‏ 498‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 4 / 2 / 1361‏

‏حضور محترم امام امت، خمینی بت شکن و رهبر محرومان و مستضعفین جهان‏

‏با آرزوی موفقیت و طول عمر برای آن رهبر عالی قدر، محترماً به عرض می رساند‏‎ ‎‏که دو سؤال برای من پیش آمده است:‏

‏1. نماز خواندن و تشخیص قبله برای‏‎ ‎‏مسافر داخل هواپیما و قطار به چه صورت‏‎ ‎‏باشد؟‏

بسمه تعالی، باید تحقیق کند و رو به قبله نماز بخواند و اگر نمی تواند علم پیدا کند، به طرفی که مظنّه دارد بایستد. 

‏2. اشخاصی که دست و یا پای خود را از دست داده اند، به چه شکل باید وضو بگیرند؟ لطفاً نظر خود‏‎ ‎‏را در مورد این دو سؤال بیان بفرمایید.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 20
بسمه تعالی، اعضای باقیمانده را وضو دهد و اگر خودش نمی تواند، از دیگران کمک بگیرد که به نیابت او، بقیۀ اعضای او را وضو دهد. 

[سؤال 1118]‏ ‏ ‏ 499‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 19 / 9 / 1358‏

‏محضر مبارک رهبر انقلاب حضرت امام خمینی، دامت افاضاته، پس از عرض‏‎ ‎‏سلام، از حضرت عالی استدعا می شود در مورد مسائل زیر نظر خویش را مرقوم‏‎ ‎‏فرمایید:‏

‏1. در اشتهارد و کرج، گروهی به پیروی از گذشتگان و حجّت دانستن محراب‏‎ ‎‏مساجد، رو به جنوب و دسته ای دیگر در حدود 30 درجه به سمت مغرب نماز‏‎ ‎‏می گزارند. حال در صورت منحرف بودن قبله، نمازهایی که تا کنون رو به جنوب‏‎ ‎‏خوانده شده اند چگونه خواهند بود؟‏

بسمه تعالی، انحراف مذکور در مورد جهل، موجب بطلان نماز نیست.

‏2. آب زراعتی در صورت نارضایتی مالکین آن، برای آشامیدن مباح می باشد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در فرض مسأله بدون رضایت مالک جایز نیست.

[سؤال 1119]‏ ‏ ‏ 500‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 22 / 12 / 1361‏

‏دفتر امام خمینی، سلام علیکم، امیدوارم همواره در تمام مراحل موفق و مؤیّد و‏‎ ‎‏منصور باشید. خواهشمندم به این سؤال پاسخ فرمایید. قبلاً و قلباً متشکرم.‏

‏حیاطی را با یکی از همکاران اجاره نموده ایم و در بدو ورود چون دیدم نجاری که‏‎ ‎‏جهت تعمیر درب ها آمده بود نماز می خواند و لذا به علت عدم آگاهی فکر کردم که‏‎ ‎‏قبله اش درست است؛ ولی بعدها مشکوک شدم که شاید قبله مان درست نیست. در‏‎ ‎‏نتیجه پس از بررسی متوجه شدم که کلاً قبله اشتباه بوده و مدت ها است که نماز‏‎ ‎‏خواندیم، منتها با قبله نادرست. حالا وضع نمازهای خوانده شده چه می شود؟ و در‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 21
‏این مدت مهمان هایی که آمده اند و بنا به گفته ما آن گونه نماز خوانده اند، وضع نماز‏‎ ‎‏آن ها چه می شود؟ ‏

بسمه تعالی، اگر نمازهایی که خوانده اید بین 180 درجه سمت راست و چپ قبله واقع شده صحیح است؛ ولی از این به بعد باید تحقیق کنید و رو به قبله نماز بخوانید. 

[سؤال 1120]‏ ‏ ‏ ‏----> 2885

‏3. اکثراً قبله ها کمی انحراف دارند. آیا در موقع ادای نماز حتماً باید انحراف‏‎ ‎‏رعایت شود؟ و نمازهایی که این انحراف رعایت نشده صحیح می باشد یا نه؟‏

بسمه تعالی، باید رو به قبله بایستند و چنانچه انحراف به طوری باشد که رو به قبله صدق نکند، باید مراعات شود. 

[سؤال 1121]‏ ‏ ‏ ‏----> 2894

‏34. اگر شدت درگیری جنگ مانع از پیداکردن قبله می شود، آیا می توان به هر‏‎ ‎‏طرف نماز خواند؟‏

بسمه تعالی، باید به چهار طرف نماز بخواند و اگر چهار نماز ممکن نیست، به هر مقدار که تمکّن دارد می تواند اکتفا کند.

[سؤال 1122]‏ ‏ ‏ ‏----> 1090

‏3. خلبانان گاهی اوقات ساعت های متمادی در پرواز هستند و احتمال دارد در‏‎ ‎‏بعضی از پروازها نمازشان قضا شود؛ آیا می توانند در پرواز نماز بخوانند یا خیر؟ در‏‎ ‎‏صورت امکان ادای نماز در پرواز، کیفیت آن را بیان بفرمایید.‏

بسمه تعالی، مانع ندارد. ولی باید رو به قبله بایستند.

[سؤال 1123]‏ ‏ ‏ 501‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 23 / 7 / 1361‏

‏مدیریت محترم دفتر استفتای امام خمینی، سلّمه الله‌ تعالی، سلام علیکم‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 22
‏استدعا دارد فتوای حضرت امام خمینی ـ مدّ ظله العالی ـ را در مورد دو سؤال زیر‏‎ ‎‏اعلام فرمایید: ‏

‏1. نمازگزاری در حالت خواندن حمد و یا سوره مواجه با قبله نبوده و پس از‏‎ ‎‏آگاهی بخواهد به سمت قبله برگردد، در چنین حالتی آیا می تواند پای خود را از زمین‏‎ ‎‏بلند نموده و به سمت قبله برگردد یا باید کف پای خود را به زمین بکشد تا حالت‏‎ ‎‏اتصال کف پاها با زمین حفظ شود.‏

بسمه تعالی، اتصال پا به کف زمین لازم نیست. 

‏2. آیا علی الاصول فرد مصلی (به استثنای حالت تکبیرة الاحرام و قیام متصل به رکوع) مجاز است‏‎ ‎‏یکی از دو پا را ولو به مدت کوتاهی عمداً به شکلی از زمین بلند کند که حالت اتصال پا با زمین قطع‏‎ ‎‏شود یا خیر؟ آیا این عمل انفصال موجب اخلال در قیام محسوب و مبطل نماز است یا خیر؟ ‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد و مبطل نیست، ولی در حالی که مشغول به قرائت یا تسبیحات اربعه است این عمل را انجام ندهد. 

[سؤال 1124]‏ ‏ ‏ 502‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ چهارم صفر المظفر 1400 ق‏

‏محضر انور زعیم عالی شأن، مرجع عالی قدر، حضرت مستطاب آیت الله‌ العظمی‏‎ ‎‏آقای حاج آقا روح الله‌ خمینی، متع الله‌ المسلمین بطول بقائه الشریف‏

‏آیا در سراسر (از شرق تا غرب) زمین شمال کعبۀ معظمه توجه و توجیه به نقطۀ‏‎ ‎‏جنوب، و به نقاط متّصله اش (در یمین و یسارش) کافی در استقبالات واجبه می باشد‏‎ ‎‏یا خیر؟‏

بسمه تعالی، کافی نیست و کعبۀ معظمه قبله است.

[سؤال 1125]‏ ‏ ‏ 503‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با درود فراوان بر شما ای امام، ای عصارۀ نیکی و پایداری، نمی دانم کدام کلمات را‏‎ ‎‏به بازی جملات بیاورم تا آنچه را که در هر تپش قلبم گویا است و در رگ هایم جاری،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 23
‏بیان سازم. می دانید همیشه کلمات و جملات در موقع طغیان احساسات گم می شوند‏‎ ‎‏و نمی توان آنچه را که لازم است و می بایست نوشت، بر روی کاغذ آورد.‏

‏قبل از طرح سؤال خودم، از خداوند بزرگ برای شما آرزوی سلامتی کامل و عمر‏‎ ‎‏بیشتر را دارم.‏

‏چندی است که سؤالی پیش آمده بدین قرار: کرۀ زمین گرد می باشد و مکه در یک‏‎ ‎‏قسمت قرار گرفته، اگر شخصی درست آن طرف مکه یعنی کف پایش با کف مکه به‏‎ ‎‏وسیلۀ قطر کامل زمین متصل گردد. این شخص به کدام سمت باید نماز بخواند؟ البته‏‎ ‎‏لازم به تذکر است، آن طرف مکه اقیانوس می باشد. اما بر حسب تصادف کسی که‏‎ ‎‏سوار کشتی است و در همان نقطه می باشد، به کدام طرف نماز بخواند؟‏

‏ضمناً چون یک فرد از این جامعه می باشم و آرزوی دیدار شما را دارم نمی دانم‏‎ ‎‏چگونه این عطش را اندکی آرامش بخشم. باور کنید که از خداوند همیشه خواسته ام و‏‎ ‎‏می خواهم کوچک ترین ناراحتی شما را بر من نازل کند. البته اگر لیاقت چنین سعادتی‏‎ ‎‏را داشته باشم.‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، اگر در نقطه ای از کرۀ زمین قرار گیرد که از هر طرف فاصله اش با مکۀ مکرمه مساوی باشد، به هر یک از چهار طرف نماز بخواند صحیح است.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 24