کتاب روزه

قضای روزۀ ماه رمضان

قضای روزۀ ماه رمضان

[سؤال 3693]‏ ‏ ‏ ‏----> 1270

‏2. اگر شخصی از اعمال گذشته توبه کرده باشد، آیا قضای روزۀ وی قبل از توبه هم‏‎ ‎‏بر وی واجب است ویا درمورد زنی که وضع حمل کرده، باید قضای روزه های حملش‏‎ ‎‏را بگیرد و کفاره بدهد؟ مگر نه این که وی بعد از زایمان، از هر گناه پاک شده است؟‏

بسمه تعالی، نماز و روزۀ فوت شده در هر صورت قضا دارد و با توبه از گناه‎ ‎یا زایمان زن قضای واجب ساقط نمی شود.

[سؤال 3694]‏ ‏ ‏ ‏----> 861

‏10. برادرانی که در جبهه ها هستند ایام ماه مبارک رمضان روزه نمی توانند بگیرند‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 529
‏چون مسافرند و اختیار در دست خودشان نیست. آیا باید بعداً قضای روزه را بگیرند؟‏

بسمه تعالی، قضای روزۀ فوت شده واجب است.

[سؤال 3695]‏ ‏ ‏ ‏----> 1593

‏2. در مورد روزه چون ما نتوانستیم فریضۀ روزه را به جای آوریم، لذا قرض های‏‎ ‎‏آن را باید به میزان یک ماه روزه بگیریم یا این که باید کفارۀ آن را بپردازیم؟‏

بسمه تعالی، اگر روزه به جهت سفر یا عذر دیگری فوت شده قضا دارد.

[سؤال 3696]‏ ‏ ‏ 1825‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی مدّ ظله العالی ‏

‏این جانب مدت 15 روز در جبهه جنگ حق علیه باطل بوده ام و روزه ام را خورده ام‏‎ ‎‏و بعد که زخمی شده ام آمده ام به وطن خود، در طی این چند ماه پایم شکسته و دیگر‏‎ ‎‏قدرت روزه گرفتن ندارم و این سال دارد تمام می شود. لطفاً دستور فرمایید که تکلیف‏‎ ‎‏روزه هایی که خورده ام چیست؟ ‏

بسمه تعالی، اگر فعلاً نمی توانید قضای روزه ها را بگیرید تأخیر بیندازید و‎ ‎هر وقت تمکن پیدا کردید آن را به جا آورید.

[سؤال 3697]‏ ‏ ‏ ‏----> 1688

‏5. اگر کسی فرق مسائل روزۀ رمضان و روزۀ قضا را نداند و موقعی که روزۀ قضا‏‎ ‎‏گرفته مسأله ای برایش پیش آمده و طبق مسأله روزۀ رمضان عمل کرده آیا اگر مدّت‏‎ ‎‏طولانی مثلاً یک سال بعد از این مسأله را بفهمد باید دو مرتبه روزۀ قضا را بگیرد؟ و‏‎ ‎‏اگر نمی داند که قضای روزۀ کدام سال را این طوری گرفته است چطور باید عمل کند؟‏

بسمه تعالی، اگر طبق وظیفه عمل نموده روزه صحیح است و گرنه مقدار‎ ‎یقینی را باید دوباره قضا کند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 530
[سؤال 3698]‏ ‏ ‏ ‏----> 1863

‏3. اگر کسی شک کند که آیا در فلان سال بالغ بوده است یا نه، و از سال های بعد از‏‎ ‎‏آن، قضای چند روز روزه ماه رمضان بر او واجب باشد، تکلیف او چیست، آیا باید‏‎ ‎‏قضای روزه ماه رمضان آن سال مشکوک را بگیرد یا نه؟‏

بسمه تعالی، روزۀ سالی که شک دارد در آن سال بالغ بوده یا نه قضا ندارد.

[سؤال 3699]‏ ‏ ‏ ‏----> 3296

‏2. خواهرانی که در ماه مبارک رمضان به لحاظ عذر شرعی تعدادی روزه به گردن‏‎ ‎‏آن ها هست و هر سال هم تعدادی از آن ها را می گیرند ولی شمارش آن ها را نمی دانند‏‎ ‎‏ولی احتمال زیادی می دهند که اکثر آن ها را نگرفته اند، حال این اشخاص باید چند‏‎ ‎‏روز روزه بگیرند تا جبران شود؟‏

بسمه تعالی، مقداری را که یقین دارد بر عهدۀ او است، قضا کند.

[سؤال 3700]‏ ‏ ‏ 1826‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم رهبر عالی قدر و کبیر ملت مسلمان ایران امام خمینی‏

‏سلام علیکم؛ بدون مقدمه محترماً معروض می دارم که غرض از مزاحمت سؤالاتی‏‎ ‎‏بود که در مسائل دینی برایم پیش آمده و می خواستم با اجازه آن را عرض نمایم.‏

‏1. مسأله ام این است که من دختری 18 ساله هستم و از عمرم چهار، پنج سال آخر‏‎ ‎‏را روزه گرفته ام و بقیه را نگرفته ام تازه سال هایی را که گرفته ام جز دو سال، بقیه را‏‎ ‎‏نمی دانم چند روز روزه گرفته ام و چند روز قضا دارم لطفاً بفرمایید تکلیف چیست؟ ‏

‏2. سال های قبل را که اصلاً روزه نگرفته ام آیا کفاره 60 روز روزه و مانند آن دارد‏‎ ‎‏یا  خیر؟‏

‏3. من به جز یک سال اخیر بقیه را نمی دانستم که اگر مثلاً با عرض معذرت فراوان‏‎ ‎


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 531
‏عذر شرعی ندارم باید روزه بگیرم وگرنه کفاره دارد و برای همین به امید جبران آن در‏‎ ‎‏یک روز دیگر مثلاً، آن را باطل می کردم باز هم می خواستم بفرمایید تکلیف چیست؟‏

بسمه تعالی، مقداری که یقین دارید روزه نگرفته اید را باید قضا کنید و‎ ‎چنانچه عمداً و بدون عذر افطار کرده اید کفاره دارد.

‏4. من امسال دو روز، روزه ام را بی جهت باطل کردم البته دلیل داشتم ولی نمی دانم آیا درست است یا‏‎ ‎‏نادرست است من یک روز به دلیل این که هوا گرم بود من گردگیری کردم و دچار تشنگی زیادی شدم و‏‎ ‎‏روزه را باطل کردم و روز دیگر به خاطر این که در یک روز دو امتحان داشتم و در گرسنگی نیز درس را‏‎ ‎‏متوجه نمی شدم باز هم باطل کردم باز هم لطفاً بفرمایید تکلیف چیست؟‏

بسمه تعالی، قضا و کفاره دارد.

[سؤال 3701]‏ ‏ ‏ 1827‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏به نام الله‌؛ پاسدار حرمت خون شهیدان، سلام به رهبر کبیر انقلاب، اماما مشکلی‏‎ ‎‏دارم که می خواهم با راهنمایی شما رهبر عزیز، این مشکل را از بین ببرم.‏

‏دختری هستم هفده ساله که به حکم شرع اسلام از نه سالگی شروع به روزه گرفتن‏‎ ‎‏کرده ام. اما سه سال اول را به گفتۀ خواهر بزرگم با کمی خوردن پنیر و چیزهای دیگر‏‎ ‎‏روزه ام را خراب کرده ام؛ اما خود من به یاد نمی آورم که یک روز از این سه سال،‏‎ ‎‏چیزی خورده باشم. اماما باور کنید که نمی خواهم دروغ بگویم، اما خواهرم قسم‏‎ ‎‏می خورد که من می خورده ام. حالا می خواهم با راهنمایی شما رهبر کبیر، بتوانم‏‎ ‎‏تکلیف خودم را روشن بکنم. امیدوارم بتوانم با راهنمایی شما رهبر عزیز تصفیه نفس‏‎ ‎‏و باطن کنم. به امید پیروزی رزمندگان در جبهۀ نبرد‏

‏قابل تذکر است که در سه سال اول، یادی از این که روزه ای گرفته باشم هم‏‎ ‎‏ندارم.‏

بسمه تعالی، اگر یادتان نیست که روزه نگرفته اید یا افطار کرده اید، چیزی‎ ‎بر شما نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 532
[سؤال 3702]‏ ‏ ‏ 1828‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک رهبر عالی قدر، حضرت امام خمینی، دامت برکاته، سلام علیکم‏

‏بانویی است مدت چهارده سال ازدواج کرده و در این مدت، روزه های هیچ سالی‏‎ ‎‏را ـ در ماه مبارک رمضان ـ مرتب نگرفته؛ یعنی‏‎ ‎‏گاهی حامله و گاهی تقریباً مریض‏‎ ‎‏بوده، و در ایام غیر ماه رمضان هم که سلامت بوده، قضای آن ها را به جا نیاورده، و‏‎ ‎‏موانعی هم نداشته است؛ و نمی داند در این چند سال ماه رمضان، چند روز را روزه‏‎ ‎‏گرفته و چند روز را نگرفته. خلاصه در بلاتکلیفی است. از حضور آن امام بزرگوار‏‎ ‎‏استدعا داریم که ما را راهنمایی فرمایند تا ان شاء الله‌ تعالی دین خود را به اسلام عزیز‏‎ ‎‏ادا نماییم. ومن الله‌ التوفیق، به امید پیروزی های رزمندگان ظفرمند اسلام‏

‏از خداوند کریم سلامتی و سرفرازی و طول عمر مبارک را همیشه خواهانیم.‏

بسمه تعالی، روزه هایی را که یقین دارد قضا شده، باید قضا نماید و بیشتر‎ ‎از آن واجب نیست.

[سؤال 3703]‏ ‏ ‏ ‏----> 3992

‏3. فردی در جوانی به روزه، زیاد اهمیت نمی داده به این صورت که گاهی تمام ماه‏‎ ‎‏رمضان را روزه می گرفته و گاهی ده روز یا بیشتر یا کمتر و حساب آن ها را ندارد، حال‏‎ ‎‏وظیفۀ او چیست؟‏

بسمه تعالی، مقداری را که یقین به فوت آن ها دارد قضا کند و در صورت‎ ‎افطار عمدی، کفاره دارد.

[سؤال 3704]‏ ‏ ‏ 1829‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر حضرت آیت الله‌ العظمی خمینی مدّ ظله العالی‏

‏دلیل چه است که قضای نماز برابر است اضافه نمی شود قضای یک روز روزه‏‎ ‎


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 533
‏شصت روز است با همه که نماز مقدم از روزه است؟ شما امر بفرمایید.‏

بسمه تعالی، قضای روزه هم یک روز است لکن شصت روز کفارۀ‎ ‎افطار  عمدی است و شاید ترک نماز عمداً به واسطه اهمیت قابل کفاره‎ ‎نباشد.

[سؤال 3705]‏ ‏ ‏ 1830‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏خدمت حضرت امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏با قصد عشره، در روز 21 رمضان المبارک که مدتی از ده روز گذشته بود، از شهر‏‎ ‎‏خارج شده و حدود 25 کیلومتر دور گشتیم، ولی یقین نداریم و صددرصد در شک‏‎ ‎‏می باشیم که موقع خروج، قبل ازظهر شرعی بوده است یا بعدازظهر. روزۀ آن روز چه‏‎ ‎‏صورت دارد؟ به امید پیروزی اسلام بر کفر‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، روزه محکوم به صحت است.

[سؤال 3706]‏ ‏ ‏ ‏----> 169

‏12. در آغاز بیماری ام یادم نیست که در اولین ماه رمضان که پیش آمده، روزه‏‎ ‎‏گرفته ام یا نه اما فکر می کنم به واسطۀ بیماری، روزۀ آن ماه را یا تماماً یا چندین روزش‏‎ ‎‏را نگرفته ام. با این وضعی که دارم و در سال بیش از یک ماه نمی توانم روزه بگیرم آیا‏‎ ‎‏قضای آن سال بر من واجب و لازم است؟‏

بسمه تعالی، اگر تمکن ندارید واجب نیست. به شرط آن که روزه نگرفتن از‎ ‎جهت مرض مستمرّ باشد و در غیر این صورت قضا دارد.

[سؤال 3707]‏ ‏ ‏ 1831‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏این جانب دختری چهارده ساله هستم که مدت دو سال از روزه ام را بی هیچ عذر‏‎ ‎‏موجه نگرفته ام؛ هم اکنون تمام دارایی ام برای پرداخت کفاره، یک النگو است؛ آیا‏‎ ‎


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 534
‏مجاز هستم علیرغم نارضایتی مادرم، آن را فروخته و کفارۀ روزه ام را بپردازم؟ ‏

‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، النگو اگر ملک شما است، اختیار آن با خودتان است؛ لیکن‎ ‎وجوب ادای کفاره فوری نیست.

[سؤال 3708]‏ ‏ ‏ 1832‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏درود و سلام بی پایان به رهبر کبیر انقلاب، حضرت آیت الله‌ امام خمینی‏

‏ما پرسنل هوانیروز باختران، دربارۀ نماز و روزۀ خود سؤالاتی داریم که با اجازۀ‏‎ ‎‏شما آن را مطرح می کنیم:‏

‏پایگاه ما خارج از شهر، به فاصلۀ 18 کیلومتر قرار گرفته و شهرک بیستون که از‏‎ ‎‏پایگاه 22 کیلومتر فاصله دارد، محل زندگی تعداد زیادی از پرسنل می باشد و تعدادی‏‎ ‎‏هم در خانه های سازمانی داخل پایگاه زندگی می کنند و افرادی از پرسنل هم در شهر‏‎ ‎‏زندگی می کنند؛ شروع خدمت ما ساعت 30 / 6 و خاتمۀ خدمت، ساعت 30 / 13‏‎ ‎‏می باشد و تعداد قلیلی از پرسنل، بومی هستند و اکثریت پرسنل، وطن آن ها در سایر‏‎ ‎‏شهرستان های ایران می باشد؛ مدت شش سال است که این پایگاه تأسیس شده و تمام‏‎ ‎‏پرسنل، نماز و روزۀ خود را کامل به جا می آوردند؛ ولی امسال مسئولین سیاسی ـ‏‎ ‎‏ایدئولوژی پایگاه اظهار می دارند که نماز پرسنلی که در شهر و شهرک بیستون‏‎ ‎‏سکونت دارند، شکسته می باشد و روزه هم نباید بگیرند و پرسنل خانه های سازمانی‏‎ ‎‏هم اگر به شهر برای کاری مراجعه کنند و بیشتر از دو ساعت آن جا باشند، نماز و روزۀ‏‎ ‎‏آن ها هم اشکال دارد و می بایست تمام پرسنل، زمانی که برای مرخصی به وطن خود‏‎ ‎‏می روند، قضای روزۀ خود را بگیرند.‏

‏با در نظر گرفتن این مطلب که مدت مرخصی سالیانۀ پرسنل، 27 روز در سال‏‎ ‎‏می باشد و از این مدت هم، چند روزی را در راه خواهند بود و هرگز موفق نخواهند‏‎ ‎


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 535
‏شد که قضای تمام روزه های خود را بگیرند، خواهشمندیم نظر خود را در این باره‏‎ ‎‏بفرمایید.‏

بسمه تعالی، حکم شرعی همان است که در بالا اشاره شد و قضای روزه را‎ ‎باید در وطن یا با قصد اقامت ده روز در سفر انجام دهند؛ و اگر قضای‎ ‎تمام روزه ها تا پیش از رمضان سال بعد امکان نداشت، در تأخیر آن‎ ‎معذورند.

[سؤال 3709]‏ ‏ ‏ ‏----> 69

‏4. در صورت مسافر بودن من فقط می توانم روزهای تعطیل قضای روزه ها را به جا‏‎ ‎‏آورم. با در نظر گرفتن ماه مبارک رمضان که در حال حاضر در تابستان است چنانچه‏‎ ‎‏مجبور باشم روزه قضا بگیرم، اگر به زمستان برخورد کند، اشکالی نخواهد داشت؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

[سؤال 3710]‏ ‏ ‏ 1833‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 9 / 11 / 1361‏

‏پس از عرض سلام، این جانب کارمند شرکت واحد چون منزلم در کرج است و‏‎ ‎‏مرتب باید بین تهران و کرج مسافر باشم طبق فتوای حضرت امام نمازم شکسته و‏‎ ‎‏روزه ام باطل می باشد، می خواهم بدانم من که در ماه مبارک روزه نمی گیرم آیا این روزه‏‎ ‎‏از من ساقط است یا باید قضای آن را بگیرم؟ یا اگر صورت دیگری دارد روشن نمایید.‏

بسمه تعالی، روزه ای که به حساب سفر افطار می شود قضا دارد و قضای آن‎ ‎نباید تا ماه رمضان سال بعد به تأخیر افتد.

[سؤال 3711]‏ ‏ ‏ 1834‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏پس از عرض سلام، این جانب اهل میمه صد کیلومتری اصفهان مدت سیزده سال‏‎ ‎‏قبل در کارخانه ای در اصفهان استخدام گردیده ام و در سال جاری در اصفهان خانه ای‏‎ ‎


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 536
‏ساخته ام و سکونت دارم و چون عقیده دارم پس از بازنشستگی یا به هر طریقی که به‏‎ ‎‏کارم خاتمه دهم و به میمه و محل زادگاه خود برگردم و به دستور امام چنانچه کسی‏‎ ‎‏برای همیشه نخواهد در جایی بماند وطن او حساب نمی شود و ما همه روزه به ذوب‏‎ ‎‏آهن که 40 کیلومتر می باشد تا اصفهان، رفت و برگشت می نماییم و نمازها را شکسته‏‎ ‎‏هم در اصفهان و هم کارخانه می خوانیم، ولی روزه ماه مبارک را نه مرخصی به قدر‏‎ ‎‏کافی داریم که قصد اقامت کنیم و نه راه دیگری داریم. خواهشمندیم راجع به این‏‎ ‎‏مسأله ما را راهنمایی کنید و از امام بخواهید ما را مورد مرحمت قرار دهند و در این‏‎ ‎‏مسأله که افراد زیادی مواجه هستند دستوری بفرمایند که ما در پیشگاه خداوند متعال‏‎ ‎‏مقروض نباشیم.‏

بسمه تعالی، حکم مسافر دارید و قضای روزه ها را نباید از سال بعد تأخیر‎ ‎بیندازید علی الاحوط و برای این کار یا باید در وطن قضای روزه ها را‎ ‎بگیرید و یا در محلی قصد ماندن ده روز کنید.

[سؤال 3712]‏ ‏ ‏ 1835‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 10 / 1361‏

‏حضور محترم دفتر آیت الله‌ العظمی امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏سلام علیکم بما صبرتم‏

‏در شهری مثل مشهد، کارمندی که از منزل تا مسیر کار خود بیش از چهار فرسنگ‏‎ ‎‏راه می پیماید و همین مسافت را برمی گردد، تکلیف نماز و روزۀ او چیست؟ چنانچه‏‎ ‎‏قصر است، پس ماه مبارک رمضان که در اواخر مدارس شروع می شود تکلیف این‏‎ ‎‏افراد چیست؟ آیا چنانچه روزه قصر باشد، خوردن آن در صورتی که بعداً ـ یعنی قبل‏‎ ‎‏از رسیدن ماه مبارک رمضان ـ در سال بعد گرفته شود مسئولیت شرعی ندارد؟ ‏

بسمه تعالی، حکم مسافر دارد و روزه ها را در بین سال تا رمضان بعد باید‎ ‎قضا نماید علی الاحوط.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 537
[سؤال 3713]‏ ‏ ‏ ‏----> 1115

‏2. اگر مسأله فوق شامل حال ما می شود، ما باید قضای روزۀ ماه رمضان را در چه‏‎ ‎‏وقت سال بگیریم؛ چون بدون وقفه به سر کار می رویم؛ برای این که استخدام‏‎ ‎‏شهرداری می باشیم؟‏

بسمه تعالی، باید در طول سال در وطن یا در محلی که قصد اقامه می نماید،‎ ‎قضا نماید و از رمضان سال آینده تأخیر نیندازد.

[سؤال 3714]‏ ‏ ‏ 1836‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 27 / 11 / 1361‏

‏روزۀ قضای ماه مبارک رمضان را می توان در مسافرت به عنوان قضا گرفت یا خیر؟‏‎ ‎‏در صورت عدم امکان، اشخاصی که مقلد امام هستند و همیشه نمازشان شکسته است‏‎ ‎‏و نمی توانند ماه رمضان را روزه بگیرند تکلیفشان چیست؟‏

بسمه تعالی، روزۀ قضا در سفر صحیح نیست و به احتیاط واجب روزۀ‎ ‎قضا را نباید از سال بعد تأخیر بیندازد ولو قصد ده روز نماید.

[سؤال 3715]‏ ‏ ‏ ‏----> 724

‏2. به چه صورت می توان 5 ـ 6 سال روزه را قضا کرد، و یا کفاره داد؟‏

بسمه تعالی، لازم نیست روزه های قضا پشت سر هم باشد و می توانید به‎ ‎تدریج و با فاصله بگیرید، ولی اگر کفاره بر عهده شما باشد، باید به ترتیبی‎ ‎که در رساله ذکر شده عمل کنید.

[سؤال 3716]‏ ‏ ‏ 1837‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏احتراماً؛ به استحضار می رساند: این جانبان کارکنان سازمان تأمین اجتماعی شعبه‏‎ ‎‏تاکستان، ساکن قزوین می باشیم و همه روزه فاصله دو شهر مذکور را که 35 کیلومتر‏‎ ‎‏می باشد رفت و آمد می نماییم. با توجه به این که مقلد امام خمینی هستیم و امکان دارد‏‎ ‎


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 538
‏ناچار باشیم برای سال های سال به همین منوال در قزوین ساکن و در تاکستان‏‎ ‎‏اشتغال  به کار داشته باشیم، وضع ما از نظر نماز و روزه چگونه خواهد بود؟ آیا‏‎ ‎‏باید  نماز را شکسته خواند و قضای روزه های ماه رمضان را به جای آوریم یا راه‏‎ ‎‏دیگری وجود دارد؟ توضیح این که گرفتن 30 روز روزه قضا در روزهای غیر اداری و‏‎ ‎‏تعطیل و روزهایی که مرخصی هستیم بسیار مشکل خواهد بود. چون از چنین‏‎ ‎‏روزهایی معمولاً به منظور مسافرت به شهرهای دیگر و دیدار اقوام استفاده می نماییم.‏‎ ‎‏در ضمن بسیاری از کارکنان سایر ادارات شاغل در تاکستان وضع مشابهی با وضع‏‎ ‎‏ما  دارند.‏

بسمه تعالی، حکم مسافر دارید و قضای روزه را باید تا سال بعد یا در وطن‎ ‎یا در محلی که قصد ماندن ده روز کنید انجام دهید.

[سؤال 3717]‏ ‏ ‏ 1838‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 12 / 1361‏

‏خدمت رهبر انقلاب اسلامی حضرت آیت الله‌ خمینی سلام عرض می نمایم.‏‎ ‎‏تربت حیدریه منزل و مسکن من است ولی با زن و بچه های خودم در پاسگاه در 20‏‎ ‎‏فرسنگی هستم ولی معلوم نیست که چند روز در این پاسگاه باشم یا چند سال و شما‏‎ ‎‏گفته بودید که قصد ده روز بکنید ممکن است در روز دو بار به مأموریت برویم یا چند‏‎ ‎‏روز یک بار و یا هر روز برویم از یک فرسنگی تا شش فرسنگی بروم و برگردم با قصد‏‎ ‎‏ده روز هم که نمی شود از حد دور شد، یعنی تا صدای اذان شنیده نشد قصد به هم‏‎ ‎‏می خورد حالیه نماز که شکسته خوانده می شود روزه در چه موقع باید گرفته شود‏‎ ‎‏چون تا آخر عمر نماز شکسته است.‏

بسمه تعالی، بدون قصد ده روز حکم مسافر دارید و قضای روزه هر سال را‎ ‎نباید از رمضان بعد تأخیر بیندازید و لو به این نحو که در محلی قصد ده‎ ‎روز نمایید.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 539
[سؤال 3718]‏ ‏ ‏ 1839‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 29 / 11 / 1361‏

‏خدمت رهبر کبیر انقلاب، بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، سلامٌ علیکم ‏

‏مرجع عالی قدر، این جانب یکی از روستاییان قائم شهر مازندران می باشم. پدرم‏‎ ‎‏کشاورز می باشد؛ ما در حدود هشت فرسخ دور از شهر، زمین داریم؛ من در ماه‏‎ ‎‏رمضان برای کمک به پدرم و تراشیدن شالی (برنج) به زمین مان رفتم؛ روزه هم داشتم،‏‎ ‎‏ولی‏‎ ‎‏نمی دانستم که روزه ام باطل می شود و فکر می کردم چون برای امرار معاش است‏‎ ‎‏اشکالی ندارد. وقتی به جبهه آمدم، به یکی از روحانیون جریان را گفتم. روحانی در‏‎ ‎‏جواب گفت: باید قضای روزه را بگیری. من گفتم: این جا می توانم؟ جواب داد: خیر؛‏‎ ‎‏اگر یک ماه اسکان داشته باشی می توانی؛ ولی من یک رزمندۀ تحت نظارت فرمانده ام‏‎ ‎‏و هر لحظه امکان دارد نقل مکانمان دهند، و سرنوشت من هم معلوم نیست؛ شاید اگر‏‎ ‎‏خداوند تبارک و تعالی بخواهد، به شهادت برسم. لذا از حضرت عالی می خواهم‏‎ ‎‏بفرمایید تکلیف من در مورد این روزه چیست و چه کار کنم؟‏

بسمه تعالی، باید قضای روزه ها را به جا آورید و اگر باید در جبهه باشید و‎ ‎نمی توانید قصد ده روز کنید، می توانید قضای روزه ها را تأخیر بیندازید و‎ ‎بعداً به جا آورید، و چنانچه مالی دارید، وصیت کنید که در صورت‎ ‎شهادت، از مال شما روزه ها را بدهند و اگر مال ندارید، وصیت لازم‎ ‎نیست.

[سؤال 3719]‏ ‏ ‏ ‏----> 575

‏2. بعضی از کارمندان این اداره از شهرستان دیگر می آیند که از شهرشان تا این جا،‏‎ ‎‏حد مسافت است؛ هر روز، دو ساعت بعد از ظهر به شهرشان می روند صوم و صلاة‏‎ ‎‏آن ها چه صورت دارد؟ در صورت قصر بودن، در تمام دورۀ سال، به استثنای روزهای‏‎ ‎‏تعطیلی، مسافر خواهند بود و روزۀ ماه رمضان را نمی توانند بگیرند؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 540
بسمه تعالی، حکم مسافر دارند و قضای روزه را نباید تا ماه رمضان سال‎ ‎بعد تأخیر بیندازند.

[سؤال 3720]‏ ‏ ‏ 1840‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور سرپرست محترم دفتر حضرت امام؛ سلام علیکم‏

‏غرض از مزاحمت، این جانب کارمند دولت، از شهرستان بهشهر که موطن اصلی‏‎ ‎‏خودم می باشد، به یکی از بخش های شهرستان رشت منتقل شدم و هفته ای یک بار‏‎ ‎‏حتماً باید به شهرستان هشتپر (34 کیلومتری بخشی که در آن جا در حال حاضر ساکن‏‎ ‎‏هستم) یا به استانداری گیلان برای کار اداری بروم. ‏

‏آیا این جانب که کارمند دولت هستم و فعلاً در بخش ماسال به دولت جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی ایران خدمت می نمایم و به احتمال زیاد، یکی دو سال دیگر باید در شهرستان‏‎ ‎‏دیگر خدمت کنم و اگر هم مصلحت بود چهار ـ پنج سالی این جا بمانم و به هر حال‏‎ ‎‏باید به شهرستان دیگر بروم و در پایان، دوست دارم بعد از بازنشستگی در شهرستان‏‎ ‎‏خودم زندگی کنم، آیا نماز و روزه ای که در بخش ماسال باید به جا آورم شکسته‏‎ ‎‏(قصر) است یا نه؟ و آیا روزۀ قضا و یا مستحبی می توانم در این جا به جا آورم یا نه؟ و‏‎ ‎‏اگر نماز و روزه ام شکسته می باشد و آن طوری که در رساله نوشته شده است «تأخیر‏‎ ‎‏قضای روزۀ هر سالی، از رمضان دیگر جایز نیست، به احتیاط لازم» لطفاً این جانب را‏‎ ‎‏راهنمایی فرمایید.‏

بسمه تعالی، در فرض مسأله نماز و روزه در محل سکونت و غیر آن‎ ‎شکسته است؛ مگر این که بتوانید ده روز در یک محل بمانید و قصد نمایید؛‎ ‎که نماز، تمام و روزه، صحیح خواهد بود و در صورت شکسته بودن نماز،‎ ‎روزۀ قضا و روزۀ مستحبی جایز نیست و باید حتی الامکان قضا را از‎ ‎رمضان آینده تأخیر نیندازید به احتیاط واجب.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 541
[سؤال 3721]‏ ‏ ‏ ‏----> 1277

‏5. چنانچه مسافر باشم، چه موقع بایستی قضای آن را به جای آورم؟‏

بسمه تعالی، قضای واجب را باید هر وقت تمکن داشت به جا آورد و‎ ‎قضای روزۀ ماه رمضان نباید تا ماه رمضان سال بعد به تأخیر افتد.

[سؤال 3722]‏ ‏ ‏ ‏----> 5227

‏4. شخصی که محل کسب و شغل او به اندازۀ مسافت شرعیه ـ یک سره و یا ذهاب‏‎ ‎‏و ایابش ـ از موطن مسکونی اش فاصله داشته باشد و هر روز و یا هفته ای‏‎ ‎‏چند بار‏‎ ‎‏برای انجام شغل، به محل کسبش تردد نماید، می فرمایید حکم مسافر عادی دارد. آیا‏‎ ‎‏برای او در صورت عدم اضطرار، لازم است در عرض یک سال، اقلاً به اندازۀ یک ماه‏‎ ‎‏و یا به قدر روزه های فائته، درموطن و یا در محل کسب اقامه نماید و صوم های فائته را‏‎ ‎‏قضا نماید و یا لازم نیست؟‏

بسمه تعالی، باید در طول سال، در وطن یا با قصد اقامۀ ده روز، روزه ها را‎ ‎قضا نماید و از رمضان آینده تأخیر نیندازد علی الاحوط.

[سؤال 3723]‏ ‏ ‏ 1841‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏سلام علیکم، موفقیت شما را جهت پیشبرد اسلام عزیز از خداوند مسئلت داریم.‏

‏مدت یک ماه روزه قضا دارم (البته این مدت را در جبهه بوده ام) اکنون شغلم‏‎ ‎‏معلمی است و نماز را در روستایی که در آن تدریس می نمایم شکسته می خوانم؛ حال‏‎ ‎‏چگونه می توانم قضای یک ماه را به جای آورم؟ من الله‌ التوفیق‏

بسمه تعالی، باید یا در وطن روزه ها را قضا کنید یا در محلی قصد ماندن ده‎ ‎روز کنید و روزه بگیرید.

[سؤال 3724]‏ ‏ ‏ ‏----> 1346

‏4. در حال حاضر حدود 50 روز روزۀ قضا مربوط به دو ماه رمضان گذشته دارم، از‏‎ ‎


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 542
‏چه طریق باید آن ها را ادا کنم؟‏

بسمه تعالی، قضای روزۀ هر سال را از سال بعد نباید تأخیر بیندازید علی‎ ‎الاحوط و برای این کار باید در محلی قصد اقامه کنید یا در وطن بمانید و‎ ‎روزه بگیرید.

[سؤال 3725]‏ ‏ ‏ 1842‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 11 / 1361‏

‏با درود و سلام به امام زمان حضرت مهدی (عج) و نایب برحقش امام امت و‏‎ ‎‏شهیدان کربلا و شهیدان کربلاهای ایران ‏

‏این جانب در تابستان سال گذشته به جبهه رفته بودم و در عملیات پیروز رمضان‏‎ ‎‏شرکت داشتم. در این عملیات، ترکش خمپاره به چشم راست من اصابت کرد و این‏‎ ‎‏چشم من از بین رفت و الآن دارای یک چشم می باشم و تا حالا نتوانسته ام که قضای‏‎ ‎‏یک ماه روزه ام را بگیرم؛ چون آموزگار هستم و به امر تدریس مشغول می باشم و‏‎ ‎‏روزی پنج ساعت تدریس می کنم؛ تکلیف بنده در این مورد چیست؟ امیدوارم که نظر‏‎ ‎‏شرعی اسلام را برای این جانب بنویسید. ‏

‏از خداوند کریم سلامتی و سرفرازی و طول عمر مبارک را همیشه خواهانیم.‏

بسمه تعالی، اگر روزه برای شما ضرر ندارد، باید قضای روزه ها را بگیرید‎ ‎و بنا بر احتیاط نباید از رمضان آینده تأخیر بیندازید و برای این کار باید‎ ‎در وطن بمانید یا در محلی قصد ده روز کنید.

[سؤال 3726]‏ ‏ ‏ ‏----> 1365

‏2. علی فرض سقوط فریضة الصوم أداءً فیما لو کانت صلاة المعاود العراقی قصراً،‏‎ ‎‏فمتی یجب قضاء الصوم؟ هل فی خلال وجوده فی إیران أم بعد عودته إلی وطنه؟‏

بسمه تعالی، یجب قضاء ما أفطر من الصوم فی خلال تلک السنة علی‎ ‎الأحوط؛ فلا  بدّ من نیّة الإقامة لذلک.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 543
[سؤال 3727]‏ ‏ ‏ 1843‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 2 / 1361‏

‏تهران، دفتر امام خمینی‏

‏محترماً به عرض می رسانم: تعدادی کارگر که برای کار، مسافت هشت فرسخ را در‏‎ ‎‏صبح طی و عصر به منزل مراجعه می کنند و مرخصی سالانۀ آن ها طوری است که‏‎ ‎‏نمی توانند در ماه رمضان از آن استفاده کنند و مدت چهار سال است که دائم در این کار‏‎ ‎‏هستند، خواهشمندم تکلیف شرعی در مورد روزۀ آن ها را معین کنید.‏

بسمه تعالی، باید قضای روزه ها را در ایام تعطیلی در وطن یا با قصد‎ ‎اقامت ده روز در سفر به جا آورند.

[سؤال 3728]‏ ‏ ‏ 1844‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 9 / 1361‏

‏حضور محترم قائد عظیم الشأن و رهبر شیعیان جهان، امام خمینی، اعلی الله‌ مقامه،‏‎ ‎‏سلام علیکم‏

‏با توجه به رسالۀ آن مقام معظم، شخصی هر روز به شهر می آید و برگشت می نماید‏‎ ‎‏(کارمند دولت است) و حد شرعی تا همدان می گذرد و امسال نیز روزه و نمازم به‏‎ ‎‏فتوای آن مرجع محترم قصر بوده و روزه ام نیز بالطبع قضا شده؛ اکنون مشخص فرمایید‏‎ ‎‏روزه های قضا شده را چگونه می توانم قبل از رسیدن ماه مبارک رمضان ادا نمایم؟‏

بسمه تعالی، باید قضای روزه را از رمضان بعد تأخیر نیندازید و برای‎ ‎گرفتن روزه باید یا در محلی قصد ماندن ده روز نمایید یا در وطن بمانید.

[سؤال 3729]‏ ‏ ‏ 1845‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 26 / 10 / 1361‏

‏دفتر امام امت، رهبر کبیر انقلاب اسلامی‏

‏ضمن عرض سلام و آرزوی طول عمر امام امت و پیروزی رزمندگان اسلام؛‏‎ ‎


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 544
‏این جانب کارمند مخابرات تبریز که حدود 15 ماه است به استخدام مخابرات درآمده ام‏‎ ‎‏و در شهر تبریز مشغول خدمت می باشم ولی خودم ساکن اسکو هستم که در 35‏‎ ‎‏کیلومتری تبریز قرار دارد. به علت این که هیچ گونه امکاناتی در شهر تبریز ندارم،‏‎ ‎‏مجبورم هر روز صبح به تبریز آمده و عصر به اسکو برگردم. چند روز مانده به ماه‏‎ ‎‏رمضان پیش، به بعضی از روحانیون مراجعه کرده، جریان را خدمت آن ها رساندم که‏‎ ‎‏بنده با این وضع چطوری می توانم روزه ام را بگیرم؟ بعضی ها گفتند: نمی توانی بگیری؛‏‎ ‎‏بعضی ها گفتند: می توانی بگیری. روی همین تناقض گویی و با مراجعه به رسالۀ امام‏‎ ‎‏مجبور شدم مزاحم شما شوم تا تکلیفم معلوم شود. خواهشمند است بنده را در‏‎ ‎‏این باره راهنمایی فرمایید.‏

‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته. خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی از نهضت‏‎ ‎‏خمینی محافظت بفرما.‏

بسمه تعالی، روزه هایی که از رمضان گذشته از شما فوت شده را باید تا‎ ‎رمضان آینده قضا نمایید و برای این کار، باید یا در وطن یا در محلی که‎ ‎قصد ده روز کرده باشید روزه بگیرید و اگر طوری عمل کنید که قبل از ظهر‎ ‎به وطن برسید روزه صحیح است.

[سؤال 3730]‏ ‏ ‏ ‏----> 1099

‏2. در مورد افرادی که مأمور به خدمت می باشند و محل سکونت تا محل کار‏‎ ‎‏آن ها،  از حد فاصلۀ شرعی می گذرد، نماز آن ها قصر و روزه نمی توانند بگیرند. در‏‎ ‎‏صورتی که مدت مأموریت 4 الی 10 سال می باشد، چگونه می توانند قضای روزه را‏‎ ‎‏بگیرند؟‏

بسمه تعالی، قضای روزۀ هر سال را نباید از سال بعد، به تأخیر اندازد و‎ ‎برای این کار باید یا در وطن، روزه ها را قضا کند یا در محلی قصد ماندن ده‎ ‎روز کند و روزه های قضا را بگیرد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 545
[سؤال 3731]‏ ‏ ‏ ‏----> 1032

‏5. اگر محل کار شخصی از منزل وی شش فرسخ بیشتر باشد و کار وی همیشه‏‎ ‎‏همین باشد، به طوری که نتواند کار خود را تعطیل کند، این شخص چگونه می بایست‏‎ ‎‏در طول سال، روزۀ خود را بگیرد؟‏

بسمه تعالی، مسافت شرعی هشت فرسخ است و چنین شخصی حکم‎ ‎مسافر دارد و قضای روزه ها را نباید از سال بعد عقب بیندازد.

[سؤال 3732]‏ ‏ ‏ ‏----> 1338

‏4. کسانی که نماز و روزه شان شکسته است و همیشه هم سر کارند ـ به جز‏‎ ‎‏تعطیلات رسمی ـ پس باید روزه های قضا شده را چگونه و کی به جا آورند؟‏

بسمه تعالی، باید در طول سال قضا نمایند علی الاحوط.

[سؤال 3733]‏ ‏ ‏ ‏----> 646

‏6. کسی که می خواهد کفارۀ روزه را روزه بگیرد و یادش نیست که چه سالی کفاره‏‎ ‎‏برایش واجب شده است، حال که می خواهد روزه بگیرد اگر در نیّت فقط بگوید کفارۀ‏‎ ‎‏روزه را می گیرم و قید نکند مال چه سالی است، قبول است و اگر قبول نیست چه نیتی‏‎ ‎‏بکند؟ و آیا اگر کفارۀ روزه هم چند سالی بگذرد باز مثل روزۀ قضا کفاره به آن تعلق‏‎ ‎‏می گیرد.‏

بسمه تعالی، تأخیر روزۀ کفاره، کفارۀ تأخیر ندارد و تعیین سال و روز لازم‎ ‎نیست.

[سؤال 3734]‏ ‏ ‏ ‏----> 3307

‏4. اگر کسی 7 روز قضای روزۀ واجب داشته باشد آیا باید قضای آن را 7 روز‏‎ ‎‏متوالی به جا آورد؟ یا اشکال ندارد مثلاً 7 هفته در هر هفته یک روزه؟‏

بسمه تعالی، توالی لازم نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 546
[سؤال 3735]‏ ‏ ‏ 1846‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏رهبر عزیز انقلاب، دام ظله‏

‏1. شخصی خیال کرده فلان سال بالغ شده و از سال های بعد آن سال (بلوغ) هم‏‎ ‎‏قضای روزه به گردن دارد. مدتی به نیت قضای سال بلوغ روزه گرفته، ولی بعداً معلوم‏‎ ‎‏شده که آن سال، بالغ نبوده، آیا می تواند روزه های قضایی که گرفته به جای قضای‏‎ ‎‏سال های بعدی حساب کند؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.

‏2. شخصی که در هر نماز و در هر چیزی شک می کند و نمی داند کثیر الشک است یا وسواس، چه‏‎ ‎‏کند؟‏

بسمه تعالی، وسواس است و باید به وسوسه اعتنا نکند.

‏3. اگر مسئول کتابخانه ـ غیر عمدی ـ کتاب وقفی را از بین برده، حالا یادش نیست در چه موردی بوده،‏‎ ‎‏فقط احتمال ضعیفی می دهد دربارۀ فلان موضوع بوده، چه کند؟‏

بسمه تعالی، با نظر متصدی شرعی مربوط با پول آن کتاب مورد احتمال را تهیه کند و به جای‎ ‎آن قرار دهد.

‏4. اگر عادلی از عادل دیگری غیبت کند، آیا غیبت کننده از عدالت ساقط می شود؟ غیبت شده چطور؟‏‎ ‎‏وظیفۀ ما چیست؟‏

بسمه تعالی، اگر عدالت هر دو محرز بوده، تا یقین به فسق یکی پیدا نشده، هر دو محکوم به‎ ‎عدالت هستند و کار هر کدام محکوم به صحت است؛ ولی اگر معلوم است که غیبت کننده بدون‎ ‎مجوّز غیبت می کند، از عدالت ساقط می شود.

[سؤال 3736]‏ ‏ ‏ 1847‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت امام خمینی، دامت برکاته‏

‏تقاضامندم در مورد مسائل زیر راهنمایی ام فرمایید: ‏

‏1. ماه مبارک رمضان را روزه می گرفتم، ولی چند روزی از ماه رمضان را به خاطر‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 547
‏عذر شرعی که داشتم نتوانستم بگیرم و حال چهار تای آن روزه ها را با ضعف طاقت‏‎ ‎‏فرسا گرفتم، از شما تقاضا دارم بفرمایید وظیفه من نسبت به بقیۀ روزه هایی که‏‎ ‎‏نگرفته ام چیست؟ و اکنون هرچه فکر می کنم نمی دانم بقیۀ آن ها را چگونه بگیرم؟‏‎ ‎‏چون که از نظر قوای بدنی ضعیف هستم و گرفتن روزه ضعف بسیار برایم می آورد که‏‎ ‎‏قابل تحمل نیست. لطفاً جواب مسأله را برایم توضیح دهید.‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم قضای روزه ها را تأخیر بیندازید.

‏2. مدت یک سال و نیم است که سعی می کنم حواسم را جمع نماز کنم، ولی در بین نماز فکرم به یک‏‎ ‎‏سو کشیده می شود، یک وقت متوجه می شوم که نماز می خوانم ولی نمی دانم چند رکعت نماز‏‎ ‎‏خوانده ام، یا تشهد را خوانده ام، یا چند سجده کرده ام. و بالاخره نماز را از سر می گیرم، خیلی کم ممکن‏‎ ‎‏می شود که نماز را با دقت بخوانم، از نماز خواندنم ناراضی هستم بفرمایید با توضیح بسیار که چگونه‏‎ ‎‏بخوانم.‏

بسمه تعالی، لازم نیست نماز را از سر بگیرید و به همان نحو که می خوانید صحیح است.

[سؤال 3737]‏ ‏ ‏ 1848‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏ضمن عرض سلام و آرزوی موفقیت برای شما‏

‏بنده سؤالی داشتم به این ترتیب که با توجه به این که سن تکلیف شرعی دختران از‏‎ ‎‏نه سالگی شروع می شود و این جانب تا 5 / 1 سال قبل از پیروزی انقلاب که از گذشته‏‎ ‎‏توبه نموده و به انجام تکالیف پرداختم در مورد نماز و روزه بی توجه بوده و کسی به ما‏‎ ‎‏نگفت که مثلاً تکلیف شما این است. به هر حال خواهشمندم در این مورد بنده را‏‎ ‎‏راهنمایی فرمایید.‏

‏در مورد روزه گاهی که می توانستم روزه را می گرفتم، ولی به علت ضعف بدن قادر‏‎ ‎‏به اتمام آن نبودم تا این که بیماری معده عارضم شد و در طی این چند سال در ماه‏‎ ‎‏مبارک رمضان شاید حداکثر پنج روزی می توانستم روزه بگیرم.‏

بسمه تعالی، نماز و روزه هایی که در حال تکلیف از شما فوت شده را باید

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 548
قضا نمایید و چنانچه مرض شما استمرار دارد و نمی توانید در طول سال‎ ‎قضا نمایید باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهید.

[سؤال 3738]‏ ‏ ‏ 1849‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 26 / 11 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی مرجع عالی قدر و رهبر عظیم‏‎ ‎‏الشأن انقلاب اسلامی ایران‏

‏1. این جانب به علت ضعف مزاجی و زیان برای چشم و عدم طاقت تشنگی شدید‏‎ ‎‏قسمت زیادی از روزه های واجب ماه مبارک رمضان خود را کاملاً نتوانسته ام بگیرم و‏‎ ‎‏حتی بدین علت قضای آن ها را نیز انجام نداده ام. و احتیاطاً آن مدت را 35 سال تخمین‏‎ ‎‏زده و برای 35 ماه مبارک رمضان معادل 1050 روز در نظر گرفتم و برای کفاره از قرار‏‎ ‎‏روزی یک مد ـ که اگر هر مد را 750 گرم حساب کنیم 5 / 787 کیلوگرم لازم است ـ‏‎ ‎‏احتیاطاً جمعاً 820 کیلوگرم (گندم و نان و...) معین کردم و به مقتضای امکانات و‏‎ ‎‏احتیاجات مستحقین محترم معادل 000 / 25000 ریال به افراد مورد اطمینان دادم که‏‎ ‎‏وکالتاً از طرف این جانب به مصرف مستحقین مربوطه بنا به شناسایی و تشخیص‏‎ ‎‏خودشان در دو شهر دزفول و اراک و یا دهات آن ها برسانند. تقاضا دارم بفرمایید که:‏‎ ‎‏این مقدار قوت اغذیه برای مدّت مذکور شرعاً کفایت می کند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، کفایت می کند.

‏2. این دیون مربوط به 35 سال قبل به این طرف بود، ولی کفاره را کلاً و یک جا از محل درآمد آخرین‏‎ ‎‏سال خود انجام داده ام و نه آن که از درآمد هر سال به طور جداگانه کفاره آن سال را تأدیه نمایم.‏

‏در این صورت وضع شرعی آن چگونه است؟ ‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد و خمس واجب نشده است.

[سؤال 3739]‏ ‏ ‏ ‏----> 2852

‏6. بنده در سال گذشته، به علت عمل جراحی که داشتم، نتوانسته بودم روزه بگیرم،‏‎ ‎‏و اکنون بعد از جراحی به علت ضرر جسمانی نمی توانم روزه بگیرم. اگر تا قبل از ماه‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 549
‏مبارک رمضان، نتوانم قضای روزه را بگیرم و یا چند روز روزۀ قضا را بتوانم بگیرم و‏‎ ‎‏مابقی را نتوانم، تکلیف چیست؟‏

بسمه تعالی، قضای روزه در موردی که مرض، تا رمضان بعد استمرار‎ ‎داشته باشد ساقط است.

[سؤال 3740]‏ ‏ ‏ 1850‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 27 رمضان المبارک 1402 ق ‏

‏مقام شامخ حضرت مستطاب رهبر و قائد عظیم الشأن، امام الخمینی، مدّ ظله العالی‏

‏احتراماً؛ جواب مسائل زیر از آن مقام معظم مورد استدعا می باشد:‏

‏1. کسانی به علت داشتن امراض درونی که به ظاهر، سالم به نظر می رسند و در‏‎ ‎‏باطن، مریض واقعی هستند مانند ـ مرض قند و امثاله ـ که مریض در اثر ضعف مفرط،‏‎ ‎‏قادر به روزه گرفتن نمی باشد ـ نه ادایی و نه قضایی ـ تکلیف این اشخاص چه بوده؟ و‏‎ ‎‏وضع دادن کفارۀ این اشخاص تا چه مدت و چگونه است؟ جواب مورد استدعا است.‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، روزه بر آنان واجب نیست و برای هر روز‎ ‎باید یک مد طعام (تقریباً ده سیر) به فقیر بدهند.

‏2. عده ای در مورد عدول از بعضی مراجع، واهمه از باطل بودن اعمال گذشتۀ خود دارند، نظریۀ‏‎ ‎‏حضرت عالی در این مورد چه بوده؟ به طور واضح بیان فرمایید موجب تشکر است.‏

بسمه تعالی، اعمال گذشته اگر مطابق واقع یا مطابق با فتوای کسی که لازم بود از او تقلید‎ ‎نمایند انجام گرفته، محکوم به صحت است.

‏3. کشاورزانی که موقع چیدن و درو کردن زراعت آنان مصادف با شهر مبارک رمضان بوده، اگر روزه‏‎ ‎‏بگیرند نمی توانند زراعت را که دسترنج یک سالۀ آنان است درو کرده و یارای آن را هم ندارند از صبح تا‏‎ ‎‏شب با دهان روزه در صحرا بمانند، چون همه گونه لطمه به زراعت از قبیل آفات آسمانی و خشکیدن و‏‎ ‎‏پایمال شدن حتمی است و اگر روزه را بخورند بایستی برای هر روز 61 روز روزه گرفته یا سایر کفارۀ‏‎ ‎‏شرعی را بدهند که یارای آن را نیز ندارند، به هر صورت خودتان بهتر از هرکس به وضع زارعین‏‎ ‎‏مستحضرید، تکلیف کشاورزان چه بوده؟ و شاید کسی در این مورد به روزه خوری اقدام نموده به چه‏‎ ‎‏نحو بایستی عمل و تلافی آن را بنماید؟ بیان فرمایید.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 550
بسمه تعالی، عذر مزبور مجوّز افطار نیست ولی اگر در وسط روز، ادامۀ روزه ضرری یا حرجی‎ ‎شود می توانند در آن موقع افطار کنند و کفاره ندارد.

‏4. در موقع بیرون ریختن دوغ از مشک، موش مرده ای از مشک بیرون می آید، تطهیر مشک در فتوای‏‎ ‎‏آن حضرت به چه نحو است؟ امر به ابلاغ فرمایید.‏

بسمه تعالی، تطهیر آن مشکل است و بدون عبور آب پاک از اجزای آن پاک نمی شود و اگر لولۀ‎ ‎آب را در داخل آن باز کنند تا پر شود پاک می شود.

‏5. شخصی در موقع استطاعت به حج نرفته، بعد ثروتش از بین رفته؛ به وسیلۀ شخص دیگری به‏‎ ‎‏عنوان مستخدم و کارگر به حج می رود؛ آیا قبلاً که در موقع استطاعت ترک حج نموده، ذمه اش ساقط‏‎ ‎‏می گردد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، باید مناسک حج را به نیت انجام حج واجب به جا آورد و بدون آن، حج از ذمه اش‎ ‎ساقط نمی شود.

‏از خداوند کریم سلامتی و سرفرازی و طول عمر مبارک را همیشه خواهانیم.‏

[سؤال 3741]‏ ‏ ‏ 1851‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏در دوران کودکی دچار فلج پا شدم به طوری که قادر به تکان دادن پاهایم نبودم.‏‎ ‎‏این مرض من مادرزادی نبود بلکه فکر می کنم در اثر سهل انگاری یکی از والدین من‏‎ ‎‏بود. پدرم برای این که بتوانم روی پاهایم بایستم با آن که وضع مالی او خیلی خوب‏‎ ‎‏نبود پایم را معالجه کرد البته نه به طور کامل. چون دکترها قادر به معالجه کامل پایم‏‎ ‎‏نبودند. چون من در کودکی وقتی هر طفلی شروع به راه رفتن می کند بودم با پدر و‏‎ ‎‏مادرم به مشهد رفتیم و در حرم مبارک حضرت امام رضا بود که اولین قدم را برداشتم‏‎ ‎‏و توانستم روی پاهایم بایستم به همین دلیل وقتی پدرم نتوانست از پزشک ها برای‏‎ ‎‏معالجه پایم نتیجه ای بگیرد مرا به حضور امام رضا علیه السلام بردند. اما شاید به خواست‏‎ ‎‏خداوندی از امام رضا علیه السلام شفا حاصل نکردم. وقتی به تکلیف رسیدم پدرم اجازه‏‎ ‎‏نمی دادند روزه هایم را بگیرم و می گفتند که چون تو پایت ضعیف است در اثر روزه‏‎ ‎‏گرفتن ناتوان می شوی و من هم دیگر آن قوه و آن وضع مالی را ندارم تا دوباره پای تو‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 551
‏را معالجه کنم به همین خاطر پدرم تا سن 12 سالگی به من اجازه روزه گرفتن را‏‎ ‎‏نمی دادند و من هم که به تکلیف شرعی خود کاملاً آگاه نبودم به حرف پدرم گوش‏‎ ‎‏می دادم و روزه هایم را نمی گرفتم. اما در سن 12 سالگی دیگر فهمیدم که در امور‏‎ ‎‏مربوط به مسائل شرعی باید رضای خدا را در نظر بگیرم نه حرف والدین را به‏‎ ‎‏همین  دلیل روزه هایم را در سن 13 سالگی و 14 سالگی گرفتم.حالا که می خواهم‏‎ ‎‏روزه هایی را که در اوایل سنم که به تکلیف رسیده بودم و نگرفتم ادا کنم پدرم باز‏‎ ‎‏با  این کار من مخالف هستند و به من می گویند تو باید اول حکم شرعی این کارت را‏‎ ‎‏بدانی و من هم چون از رساله شما تقلید می کنم این سؤال را از شما پدر عزیز و‏‎ ‎‏گرامیم  می کنم که آیا بهتر است که من روزه هایم را بگیرم با این حالی که دارم یا نه. البته‏‎ ‎‏این را هم متذکر شوم که من توانایی روزه گرفتن را در خودم می بینم. در ضمن پدرم‏‎ ‎‏هم آن مقدار مواد غذایی را که باید در نتیجه روزه نگرفتن های من به فقیر بدهند‏‎ ‎‏نداده اند.‏

‏خواهشمندم جواب این سؤال مرا که در زمینه مسائل شرعی است بفرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر یقین پیدا کنید که در سه سال اول بلوغ می توانسته اید روزه‎ ‎بگیرید و روزه برای شما ولو به طور قضا در طول همان سال ضرری‎ ‎نداشته باید قضا نمایید والاّ لازم نیست قضای روزه ها را بگیرید.

[سؤال 3742]‏ ‏ ‏ 1852‏

 ‏ بسم الله‌ الرحمن الرحیم‏

‏آیة الله‌ العظمی وزعیم الاُمة الإسلامیة، الإمام الخمینی، روحی له الفداء‏

‏فی البدایة أدعو الله‌ عزّ وجلّ أن یأخذ من عمری وعمر أطفالی ویضیفها إلی عمرکم‏‎ ‎‏الشریف، إن شاء الله‌‏

‏وأمّا بعد: أنا معاود عراقی اُقلّد سماحتکم؛ کنت أسکن مدینة إیلام حوالی سنتین‏‎ ‎‏ومنذ خمسة أشهر انتقلت إلی طهران وأسکن الآن فی منصور آباد، الواقعة بین شوش‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 552
‏وشاه عبدالعظیم؛ فی کلّ یوم أذهب إلی عملی فی مدرسة المعاودین، الواقعة فی خیابان‏‎ ‎‏فردوسی، کوچه اتابک، مقابل جریدة کیهان. کنت فی البدایة اُصلّی صلاةً تامةً إلی أن‏‎ ‎‏أخبرنی مدیر المدرسة عن فتوی سماحتکم حول المعاودین، وقال إنّ صلاتنا حسب‏‎ ‎‏فتوی الإمام، هی أن تکون صلاة قصر حتّی عند ما أعود إلی البیت. لذاک أنا الآن حائر‏‎ ‎‏وقرأت الفتاوی باللغة الفارسیة وباللغة العربیة؛ إلاّ أنّی لم أفهم جیّداً ولا أدری الآن کیف‏‎ ‎‏تکون صلاتی وکیف أصوم؟!‏

‏علماً: کنت فی أوّل یوم فی رمضان المبارک الماضی نائماً فی المستشفی بسبب‏‎ ‎‏إجراء عملیة جرّاحیة فی الحنجرة ولم أصم رمضان وقد صمت الآن فی أیام الجمع‏‎ ‎‏ـ  وهی یوم عطلتی ـ صمت أربعة أیّام والآن بعد أن أخبرنی مدیر المدرسة بمضمون‏‎ ‎‏فتوی سماحتکم حول المعاودین، أسأل سماحتکم کیف أصوم طلب شهر رمضان ـ‏‎ ‎‏وهو شهر تقریباً ـ وصلاتی هی القصر حتّی تلک التی اُصلّیها فی بیتی ـ حسب فتواکم ـ‏‎ ‎‏وما هو حکم الأیام الأربعة التی صمتها سابقاً؟‏

‏أرجو أن یکون الجواب سریعاً، حتّی أتمکن من صیام شهر رمضان الذی لم أصمه‏‎ ‎‏بسبب المرض.‏

‏اُکرّر یا إمام الاُمة دعائی إلی الله‌ سبحانه و تعالی أن یمنّ علیکم بالصحّة والعافیة‏‎ ‎‏وطول العمر، بجاه محمد وعلی والأئمّة المعصومین علیهم السلام.‏

‏ملاحظه: علماً إذا فتح طریق العراق وأصبح الحکم هناک إسلامیاً فسأعود فوراً إلی‏‎ ‎‏العراق. ‏ ‏ والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، فی الفرض المذکور، بدون قصد الإقامة فی المحلّة الواحدة،‎ ‎یحکم بحکم المسافر؛ ومع التمکّن من قضاء الصیام، تجب الإقامة والقصد‎ ‎والإتیان بالقضاء علی الأحوط.

[سؤال 3743]‏ ‏ ‏ ‏----> 5506

‏2. (مسأله 1703) اگر به واسطۀ مرض، روزۀ رمضان را نگیرد و مرض او تا رمضان‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 553
‏سال بعد طول بکشد، قضای روزه هایی را که نگرفته بر او واجب نیست و باید هر روز‏‎ ‎‏یک مد ـ که تقریباً ده سیر است ـ طعام، یعنی گندم یا جو و مانند این ها، به فقیر بدهد.‏

‏در این صورت کسی که مثلاً هفت سال است مریض می باشد، باید طعام برای‏‎ ‎‏هفت سال روزۀ رمضان بدهد؟‏

بسمه تعالی، بلی برای هر روز، یک مد طعام باید بدهد.

[سؤال 3744]‏ ‏ ‏ 1853‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 29 / 3 / 1361‏

‏سلام علیکم، پس از سلام، از شما تقاضا می کنم به مسائل شرعی این حقیر پاسخی‏‎ ‎‏واضح و ساده بدهید؛ زیرا از لحاظ فهم لغات مشکل، بسیار ضعیف هستم. قبلاً از‏‎ ‎‏لطف شما کمال تشکر را دارم.‏

‏دختری 27 ساله هستم که از سن پنج سالگی به بیماری رماتیسم مبتلا شده ام و تا‏‎ ‎‏کنون نیز به بیماری مبتلا هستم و به طور مستمر دارو می خورم و تحت نظر پزشک‏‎ ‎‏می باشم. در ضمن، به بیماری اعصاب نیز مبتلا هستم. ‏

‏1. این حقیر از سن نه سالگی ـ که روزۀ ماه رمضان بر دختران واجب می شود ـ تا‏‎ ‎‏کنون که 27 سال دارم نتوانسته ام به علت بیماری روزه بگیرم. آیا من باید کفارۀ‏‎ ‎‏روزه هایی را که نگرفته ام بدهم؟ در صورت مثبت بودن جواب، بفرمایید که چه چیز،‏‎ ‎‏چه مقدار، و به کجا باید بدهم؟‏

بسمه تعالی، اگر به علت بیماری، روزه فوت شده و بیماری استمرار دارد،‎ ‎قضا ساقط است، ولی برای هر روز باید یک مد طعام به فقیر بدهید.

‏2. این حقیر در بسیاری از روزها بر اثر شدت بیماری نتوانسته ام نماز یومیه ام را بخوانم و اکنون خیلی‏‎ ‎‏نماز قضا دارم و ترتیب قضا شدن آن ها را نیز نمی دانم؛ چون تعداد آن ها خیلی زیاد است و حساب از‏‎ ‎‏دستم خارج هست. از شما می خواهم مرا راهنمایی کنید که: ‏

‏الف. آیا من می توانم از این به بعد، نمازهای قضا شده ام را همراه نمازهای پنجگانۀ یومیه بخوانم؛ مثلاً‏‎ ‎‏وقتی که نماز صبح امروز را می خوانم، پس از آن، یک نماز قضای صبح نیز بخوانم و به همین ترتیب،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 554
‏ظهر و عصر و مغرب و عشا نیز چنین عمل کنم و در هر شبانه روز، همراه نمازهای پنجگانۀ یومیه، یک‏‎ ‎‏شبانه روز هم نماز قضا بخوانم؟‏

بسمه تعالی، هر مقدار از نمازها که یقین دارید فوت شده، باید قضا نمایید و ترتیب واجب‎ ‎نیست، مگر بین ظهرین و عشائین.

‏ب. آیا می توانم نمازهای قضا را به جای نماز شب ـ در صورت مساعدبودن حالم ـ بخوانم؛ مثلاً هر‏‎ ‎‏شب، یک شبانه روز یا دو شبانه روز نماز قضا بخوانم؟‏

بسمه تعالی، به هر نحو قضای نماز را به جا آورید، اشکال ندارد.

‏3. این حقیر به علت خشک شدگی مفصل ها و درد موجود در آن ها نمی توانم برای سجده، مهر را روی‏‎ ‎‏زمین گذاشته و سجده کنم؛ لذا مهر را بر روی میزی می گذارم و به اندازۀ رکوع خم شده و سجده‏‎ ‎‏می کنم؛ و اگر در جایی باشم که میز نباشد، مهر را با دست به پیشانی ام گذاشته و سجده می کنم. بنابراین‏‎ ‎‏هنگام سجده، پیشانی ام را بر روی مهری که روی میزی قرار دارد می گذارم و دو کف دستهایم نیز روی‏‎ ‎‏میز قرار می گیرد؛ ولی دو سر زانوها و دو انگشت بزرگ پاهایم روی زمین قرار نمی گیرد. آیا سجده‏‎ ‎‏کردن من به این ترتیب صحیح است یا نه؟ در صورت منفی بودن جواب، بفرمایید که چه باید بکنم؟ ‏

بسمه تعالی، اگر به جز نحو مزبور نمی توانید سجده کنید، اشکال ندارد.

‏4. این حقیر نمی توانم خم شده و روی پاهایم را مسح بکشم، بلکه باید پایم را به طرف عقب بالا آورده‏‎ ‎‏و مسح بکشم. البته این کار را فقط برای پای راستم می توانم انجام دهم که پس از بالا آوردن پای‏‎ ‎‏راست، با دست چپم روی پای راستم را مسح می کشم؛ چون نمی توانم با دست راست، روی پای‏‎ ‎‏راستم را مسح بکشم. و پای چپم را اصلاً مسح نمی کشم چون همان طور که گفتم نه می توانم خم شده‏‎ ‎‏و مسح بکشم و نه این که می توانم پای چپم را مانند پای راستم بالا بیاورم. ‏

‏در ضمن من نمی توانم (طبق رسالۀ امام) از یکی از افراد خانواده ام بخواهم که از طرف من روی پاهایم‏‎ ‎‏را مسح بکشد زیرا این کاری یک روزه یا دو روزه نیست بلکه کاری همیشگی است و من می دانم که‏‎ ‎‏این درخواست من از آن ها باعث کاهش شخصیت من (یک مسلمان) می شود. خواهشمندم مرا‏‎ ‎‏راهنمایی بفرمایید.‏

بسمه تعالی، وضو صحیح است ولی اگر بتوانید بدون حرج و مشقت از دیگری ولو با دادن‎ ‎اجرت بخواهید شما را وضو دهد باید کمک بگیرید. 

[سؤال 3745]‏ ‏ ‏ ‏----> 1305

‏2. از سال 49 ـ 50 تا کنون به زخم اثنی عشر دچار شده و طبق تجویز پزشک قادر‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 555
‏به روزه گرفتن نبوده ام؛ لیکن دو سه سال اول را روزه گرفته و بعد از آن، به دلیل عود‏‎ ‎‏کردن بیماری و ادامۀ آن و تشدید در صورت گرسنگی فکر می کنم از سال 1353 روزه‏‎ ‎‏نگرفته ام. لطفاً بفرمایید که بها و قضای روزۀ من چگونه باید محاسبه و ادا یا پرداخت‏‎ ‎‏شود؟‏

بسمه تعالی، اگر تمکن از قضا ندارید، باید برای هر روز، یک مد طعام به‎ ‎فقیر بدهید.

[سؤال 3746]‏ ‏ ‏ 1854‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، ادام الله‌ ظله‏

‏چند مسأله مورد حاجت است؛ حکم الله‌ آن را بیان فرمایید:‏

‏1. در ماه رمضان افرادی که مریض هستند یا در مواردی که روزه نمی گیرند و باید‏‎ ‎‏فدیه بدهند، اگر یقین داشته باشند که تا آخر ماه رمضان نمی توانند روزه بگیرند،‏‎ ‎‏می توانند اول ماه رمضان فدیۀ یک ماه را بدهند؟‏

بسمه تعالی، فدیه بعد از افطار واجب می شود.

‏2. در بعضی موارد که افطار می کنند باید فدیه بدهند و اگر قضای روزۀ ماه رمضان را هم تا ماه رمضان‏‎ ‎‏آینده به تأخیر بیندازد باید فدیه بدهد؛ اگر کسی در موقع افطار فدیه ندهد و بعد از یک سال یا دو سال‏‎ ‎‏بخواهد قضای روزه را بگیرد، باید یک فدیه بدهد یا دو فدیه؛ یکی برای افطار و یکی برای تأخیر قضا؟‏

بسمه تعالی، در مواردی که افطار فدیه دارد، کافی از فدیۀ تأخیر قضا نیست.

‏3. روزۀ ماه رمضان را اگر بدون عذر موجه افطار کند، علاوه بر کفاره، حد شرعی هم دارد یا ندارد؟ و در‏‎ ‎‏صورتی که حد داشته باشد، حد آن چقدر است؟‏

بسمه تعالی، حد شرعی ندارد؛ ولی در موارد افطار عمدی تعزیر دارد.

‏4. کسانی که تظاهر به روزه خوردن می کنند حد دارند یا ندارند؟‏

بسمه تعالی، تعزیر دارد که موکول به نظر حاکم شرع است.

‏5. بدن افرادی که به وسیلۀ منافقین یا تصادف قطعه قطعه شده، باید قطعات بدن او را غسل بدهند یا‏‎ ‎‏باید تیمم بدل از غسل میت بدهند؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 556
بسمه تعالی، اگر غسل ممکن است، باید غسل بدهند به تفصیلی که در رساله مذکور است.

‏6. اگر بدن چند شهید یا بدن چند میت باشد باید نماز به طور جداگانه به بدن آن ها خواند یا به همه آن ها‏‎ ‎‏یک نماز باید خواند.‏

بسمه تعالی، یک نماز برای چند میت کفایت می کند.

‏7. کسی در نماز جمعه شرکت کرد به قصد نماز جمعه اما در موقع نیّت متوجه نبود و به جای نیّت نماز‏‎ ‎‏جمعه نیّت نماز ظهر کرد نماز او چه صورت دارد به عنوان نماز جمعه صحیح است یا نه؟‏

بسمه تعالی، نماز صحیح است و کفایت از ظهر می کند.

‏8. کسی که از دنیا رفته و مستطیع بوده و به مکه نرفته اکنون وراث او باید حج بلدی یا میقاتی برای او‏‎ ‎‏انجام دهند و آیا در کم و زیاد بودن ثروت و صغیر داشتن و نداشتن متوفی حکم آن فرق می کند یا نه؟‏

بسمه تعالی، از اصل ترکه مصارف حج میقاتی برداشته می شود و کفایت می کند.

‏9. کشیدن تریاک حلال است یا حرام؟‏

بسمه تعالی، جایز نیست.

‏10. در ماه رمضان کسانی که می خواهند به مسافرت بروند باید از شب نیّت مسافرت داشته باشند یا نه‏‎ ‎‏و آیا حکم آن فرق می کند که از شب قصد سفر داشته باشد یا نداشته باشد؟‏

بسمه تعالی، فرقی در حکم نیست.

‏11. به افرادی که مورد وثوق بوده اند سهم امام علیه السلام و سهم سادات داده اند اکنون معلوم شده آن افراد‏‎ ‎‏صلاحیت نداشته اند آیا دین این افراد بری شده یا مدیون هستند.‏

بسمه تعالی، اگر پول در دست گیرنده موجود نیست لازم نیست بر شخص دوباره بدهد.

‏12. در اذان و اقامه که فرموده اید خوب است بعد از «أشْهَدُ أنّ مُحَمّداً رَسولُ الله‌» نام حضرت علی علیه السلام‏‎ ‎‏هم بگویند باید در هر یک دو مرتبه نام حضرت علی علیه السلام را بگویند یا در اذان دو مرتبه و اقامه یک‏‎ ‎‏مرتبه.‏

بسمه تعالی، شهادت به ولایت بعد از شهادت به رسالت به قصد قربت مانع ندارد و از شعائر‎ ‎مذهب است.

[سؤال 3747]‏ ‏ ‏ 1855‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏1. آیا شخصی که بیمار بوده و نتوانسته چند سالی متوالی روزه بگیرد، هنگامی که‏‎ ‎‏بیماری او رفع شده روزه های سال قبل را باید بگیرد؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 557
بسمه تعالی، اگر در تمام سال مریض بوده قضای آن سال واجب نیست و‎ ‎برای هر روز یک مد طعام که تقریباً ده سیر است کفاره بدهد.

‏2. وظیفه زنی که شوهرش قبلاً نماز نمی خوانده و خمس و زکات نمی داده، ولی در حال حاضر نماز‏‎ ‎‏می خواند خمس و زکات نمی دهد چیست؟ البته مطهرات و کارهای دیگر دینی خود را انجام می داده‏‎ ‎‏است.‏

بسمه تعالی، اگر می داند که شوهرش خمس و زکات بدهکار است و نمی دهد، با شرایط، او را‎ ‎امر به معروف کند.

[سؤال 3748]‏ ‏ ‏ ‏----> 2306

‏2. در کفاره تأخیر، اطعام کفایت می کند یا تسلیم مدّ، معین است؟‏

بسمه تعالی، مدّ طعام باید داد.

[سؤال 3749]‏ ‏ ‏ ‏----> 2344

‏2. دختر بالغی که به واسطه ضعف بنیه نمی تواند ماه مبارک روزه بگیرد و بعدِ ماه‏‎ ‎‏مبارک هم تا سال دیگر نمی تواند قرضش را بگیرد حکمش چیست؟ ‏

بسمه تعالی، قضای روزه ها بر عهدۀ او هست. هر وقت توانست بگیرد و‎ ‎برای تأخیر هر روز تا رمضان بعد باید یک مد طعام که تقریباً ده سیر است‎ ‎به فقیر بدهد. مگر آن که در تأخیر معذور باشد و پس از آن اگر تأخیر شد‎ ‎چیزی بر او نیست. 

[سؤال 3750]‏ ‏ ‏ 1856‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏چنانچه به خاطر سفر یا عذر شرعی دیگر، روزۀ واجب رمضان افطار شده باشد،‏‎ ‎‏تأخیر قضای آن تا رمضان بعد چه حکمی دارد؟ و در صورت تأخیر، تکلیف شرعی‏‎ ‎‏چیست؟ ‏

بسمه تعالی، بنابر احتیاط واجب تأخیر جایز نیست؛ و چنانچه تأخیر‎ ‎افتاد، برای هر روز یک مد طعام که تقریباً ده سیر است به فقیر بدهند. 


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 558
[سؤال 3751]‏ ‏ ‏ 1857‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏کسی که با عذر شرعی مانند سفر و مرض، روزه ماه مبارک رمضان را افطار کرده‏‎ ‎‏است؛ آیا می تواند قضای آن را از ماه رمضان بعد تأخیر بیندازد و در صورت تأخیر‏‎ ‎‏تکلیف شرعی چیست؟‏

بسمه تعالی، بنابر احتیاط واجب نباید تأخیر بیندازد و اگر تأخیر‎ ‎انداخت، برای هر روز باید یک مد که تقریباً ده سیر است، گندم یا نان و‎ ‎مثل آن به فقیر بدهد.

[سؤال 3752]‏ ‏ ‏ 1858‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 6 / 9 / 1361‏

‏سلام علیکم، اگر شخصی در ماه مبارک رمضان در جبهه باشد و نتواند روزه بگیرد‏‎ ‎‏و بعد از این که از جبهه برگشت، مدتی را روزه نگیرد و بعد، محل کارش تغییر کند ـ با‏‎ ‎‏فرض این که نداند محل کارش تغییر می کند ـ و بعد از تغییر، محل کار طوری باشد که‏‎ ‎‏از 24 کیلومتر بگذرد و نمازش کامل نباشد و نتواند روزه اش را بگیرد و رمضان سال‏‎ ‎‏بعد بیاید، قضیۀ روزه هایی که به این صورت بوده و نگرفته، چه می شود؟ ‏

بسمه تعالی، قضای روزه ها بر ذمه او است و باید برای هر روز که قضای آن‎ ‎تا رمضان بعد تأخیر شده، یک مد طعام به فقیر بدهد و مد، تقریباً ده سیر‎ ‎است.

[سؤال 3753]‏ ‏ ‏ ‏----> 2252

‏2. کسی که شغلش مسافرت نیست ولی تمام سال در سفر است تکلیف قضای‏‎ ‎‏روزه اش چیست؟ آیا می تواند به سال بعد تعویق اندازد؟‏

بسمه تعالی، تأخیر قضا تا ماه رمضان سال بعد جایز نیست و اگر تأخیر‎ ‎افتاد باید علاوه بر قضا، برای هر روز یک مد طعام (ده سیر) به فقیر بدهد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 559
[سؤال 3754]‏ ‏ ‏ ‏----> 5483

‏2. هرگاه فردی به دلایلی مجبور باشد به مدت چند سال در تهران که از بلاد کبیره‏‎ ‎‏است زندگی کند و در این چند مدت قصد اقامت موقت نماید و همچنین محل کار و‏‎ ‎‏منزلش نیز در دو محله مختلف تهران باشد، طبق فتوای حضرت امام نماز و‏‎ ‎‏روزه اش  قصر است ـ با توجه به این که محل کار و منزلش در دو نقطه یعنی دو محل‏‎ ‎‏مختلف و با فاصلۀ زیاد می باشد و هر روز باید این راه را برود ـ سؤال این است که اگر‏‎ ‎‏این فرد برایش مقدور نباشد در مدت این چند سال، آن هم هر سالی بیش از چند روز‏‎ ‎‏به زادگاه اصلی خود برود و با توجه به این که روزۀ ماه رمضان را نیز نمی شود بیش از‏‎ ‎‏یک سال عقب انداخت، بنابر این تکلیف روزۀ این فرد چگونه بوده و چه حکمی‏‎ ‎‏دارد؟‏

بسمه تعالی، قضای روزۀ هر سال را از رمضان بعد نباید تأخیر بیندازید و‎ ‎اگر تأخیر بیندازید، برای هر روز باید یک مد طعام ـ که تقریباً ده سیر است‎ ‎ـ به فقیر بدهید.

[سؤال 3755]‏ ‏ ‏ 1859‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر امام خمینی، با درود بر امام امت و سلام بر شهیدان و یاد آوارگان و معلولان‏

‏احتراماً؛ پیرو نامۀ قبلی که شما درباره آن مسأله فرموده بودید که در محل کار‏‎ ‎‏(مشکین شهر) بدون قصد ماندن ده روز، حکم مسافر را دارید، صحیح این مسأله در‏‎ ‎‏رساله امام هم بود؛ اما فرموده بودید که باید قصد کنید ده روز در محلی (مشکین شهر،‏‎ ‎‏محل کار) بمانید. باید عرض کنم که شغل این جانب طوری است که نمی توانم قصد‏‎ ‎‏اقامت ده روز را بنمایم؛ چون هر روز امکان دارد جهت بازدید و یا خرید و یا... به‏‎ ‎‏روستاهای دوردست و یا شهرهای دیگر مسافرت نمایم. و همچنین نوشته بودید که‏‎ ‎‏باید در وطن باشید. باید عرض کنم که برای این کار باید یک ماه مرخصی بگیرم تا در‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 560
‏وطن خود روزه بگیرم؛ که این هم امکان پذیر نمی باشد. و تازه شاید یک ماه مرخصی‏‎ ‎‏گرفته و در وطن خود بمانم. اما تکلیف این جانب در ماه رمضان چیست؟ چون در ماه‏‎ ‎‏رمضان هم من به مشکلات فوق الاشاره گرفتارم. ‏

بسمه تعالی، اگر امکان ندارد در وطن یا محلی که قصد ده روز کنید قضای‎ ‎روزه ها را به جا آورید، نمی توانید روزه بگیرید و قضای روزه ها بر ذمه شما‎ ‎باقی می ماند، و برای هر روز که قضای آن تا رمضان بعد تأخیر افتاده، باید‎ ‎یک مد طعام بدهید. مگر آن که در تأخیر عذر داشته باشید.

[سؤال 3756]‏ ‏ ‏ 1860‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ هفدهم رمضان 1402 ق‏

‏حضور محترم آیت الله‌ العظمی الامام روح الله‌ موسوی خمینی‏

‏سپاس خداوند یکتا را که بر ملت ما منت نهاد و رهبری امت ما را به دست‏‎ ‎‏شخصیتی والا مقام، روحانی، بت شکن، عالم ربانی و امامی همچون آن حضرت،‏‎ ‎‏واگذار نمود. پس از عرض سلام و دعا از برای بقای عمر آن جناب تا ظهور آقا‏‎ ‎‏مهدی (عج) روحی فداه؛ مسائلی دارم که به عرض می رسانم:‏

‏1. اگر شخصی در ماه مبارک به تکلیف رسیده باشد اما خودش نداند و پس از ماه‏‎ ‎‏مبارک بفهمد که مکلف بوده و نتواند که تا رسیدن ماه مبارک سال بعد قضا کند، چه‏‎ ‎‏مقدار کفاره بر وی واجب می شود؟‏

بسمه تعالی، برای هر روز که تأخیر افتاده یک مد طعام کفاره دارد.

‏2. اگر شخصی بداند که اگر در سحر غذا نخورد، روزه گرفتن برای او مضر خواهد بود، اگر سهواً در‏‎ ‎‏سحر بیدار نشد و سحری نخورد آیا گرفتن روزه بر وی واجب است؟‏

بسمه تعالی، گرفتن روزه واجب است ولی در اثنای روز اگر خوف مرض پیش آمد و یا آن که‎ ‎ادامۀ روزه حرجی شد افطار بنماید.

‏3. اگر روزه اش را خورد کفاره دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر روزه را بدون خوف مرض عمداً افطار نمود، علاوه بر قضا، کفاره هم دارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 561
‏4. اگر به شخصی ارثی برسد و از پول آن ارث، خانه ای تهیه کند، آیا بر وی خمس واجب است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، ارثیه خمس ندارد.

‏5. اگر شخصی در نماز ظهر سهواً حمد و سوره بلند بخواند یا در نماز مغرب سهواً حمد و سوره آهسته‏‎ ‎‏بخواند نمازش باطل است یا صحیح؟‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، نماز صحیح است.

‏6. اگر در سجده یا رکوع که دو ذکر را می توان گفت، هر دو ذکر را بگوید و یکی از آن دو را غلط‏‎ ‎‏بخواند، نمازش صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، نماز صحیح است.

[سؤال 3757]‏ ‏ ‏ 1861‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 1 / 1362‏

‏محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی، حضرت امام‏‎ ‎‏خمینی، مدّ ظله العالی، پس از عرض تحیّات و ادعیۀ خالصانه؛ به عرض عالی‏‎ ‎‏می رساند:‏

‏1. از گرفتن روزه در ماه مبارک رمضان معذور بوده ام و تا کنون نیز نتوانسته ام‏‎ ‎‏قضای روزه ام را به جای آورم، از بابت کفارۀ روزۀ یک ماهه به علت بیماری چه مبلغ‏‎ ‎‏باید پرداخت؟‏

بسمه تعالی، برای تأخیر هر روز، باید یک مد طعام به فقیر بدهید و دادن‎ ‎پول کافی نیست.

‏2. آیا حساب شماره 1000 مؤسسۀ تعاون قم صرفاً در مورد وجوهات خمس می باشد یا خیر؟ آیا‏‎ ‎‏دربارۀ نذورات و کفارات می توان به این حساب وجهی واریز نمود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، نذر باید در جهت نذر صرف شود و کفارات هم باید به مصارف معینه برسد و‎ ‎دادن به حساب کفایت نمی کند.

‏3. جهت ادارۀ کلاس و آموزشگاه، پس از ارشاد، موعظه و ارائۀ طریق آیا می توان به تنبیه بدنی متوسّل‏‎ ‎‏گردید؟‏

بسمه تعالی، جایز نیست؛ مگر در موارد ضروری به طوری که موجب جرح و صدم نشود.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 562
[سؤال 3758]‏ ‏ ‏ 1862‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی و ناجی مستضعفین جهان و نایب بر حق‏‎ ‎‏امام زمان، امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏این جانب یکی از مقلدین و تابعین شما ـ ان شاء الله‌ تعالی ـ دچار مشکلاتی هستم‏‎ ‎‏که صلاح دیدم با وجود وقت کم شما، حال که در عصری زندگی می کنم که خداوند بر‏‎ ‎‏ما منت نهاده و جهان را از وجود چنین نوری منور ساخته، مشکلاتم را با شما در میان‏‎ ‎‏نهم تا دچار سرگردانی نشوم. البته مشکلات من بیشتر، مسائل شرعیه می باشد که با‏‎ ‎‏مراجعه به رسالۀ جناب عالی هم، آن طور که باید، حل نشده است. ‏

‏1. اولین مشکل من در رابطه با روزه می باشد. من با این که در یک خانوادۀ تقریباً‏‎ ‎‏مذهبی به دنیا آمده ام، ولی آن طور که باید، در روزه های ما دقت نشده و آن طور که‏‎ ‎‏پدرم می گفت، لااقل من باید حدود سه سال از ماه رمضان که روزه را خورده ام روزه‏‎ ‎‏بگیرم، که البته آن طور که معلوم است باید هر ماه را 30 روز حساب کنم. البته من از‏‎ ‎‏نظر قوای بدنی، معمولیِ مایل به ضعیف هستم. با توجه به این که تعداد زیادی هم‏‎ ‎‏روزه بابت هر سال که خورده ام ـ که البته عمدی نبوده ـ بدهکارم و ضمناً هم اکنون‏‎ ‎‏باردار می باشم و اگر زنده بمانم و خدا بخواهد، با وجود این فرزند ـ که آینده خدا به ما‏‎ ‎‏ان شاء الله‌ خواهد داد ـ فکر می کنم مجبور شوم امسال هم روزه نگیرم، لذا تقاضا‏‎ ‎‏می کنم دستوری بفرمایید که اگر ممکن است، من روزه هایم را بتوانم با مد طعام که به‏‎ ‎‏فقیر داده می شود جبران کنم، آن چنان که ان شاء الله‌ خداوند راضی شود. البته من‏‎ ‎‏نمی دانم به کجا پول بدهم و چقدر باید بدهم و آیا روزۀ عمدی جریمه اش با روزه‏‎ ‎‏غیرعمدی فرقی دارد یا خیر؟ و تقاضا می کنم شما بفرمایید که چه کنم؟‏

بسمه تعالی، هر عدد از روزه ها که یقین دارید باطل بوده و یا نگرفته اید،‎ ‎واجب است قضا شود؛ و اگر روزه هایی را که خورده اید، از روی تقصیر‎ ‎نبوده کفاره ندارد؛ و چنانچه قضای روزه ها از همان سال تأخیر افتاده، باید

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 563
برای هر روز یک مد طعام (ده سیر نان) به فقیر بدهید و دادن پول کافی‎ ‎نیست. 

‏2. مسأله دیگری که می خواهم سؤال کنم این است که چون شوهر من نظامی است در دوران طاغوت‏‎ ‎‏لعنتی ـ حدود بیست سال پیش ـ گاهی شوهرم از اداره غذا می آورد منزل، من و بچه هایم می خوردیم و‏‎ ‎‏یا اجناسی را به منزل می آورد مثل خودکار، و غیره که من چون اول آگاه نبودم از آن ها استفاده کرده ام.‏‎ ‎‏البته حدود دوازده سال است که توسط یکی از اقوام، نسبت به ماهیت کثیف و منحوس پهلوی آگاهی‏‎ ‎‏پیدا نمودم؛ لذا حالا نمی دانم که من باید رد مظالم بدهم یا خیر؟ البته با چند تن از روحانیون آشنایی‏‎ ‎‏دارم ولی چون خجالت می کشم این مسائل را نزد آن ها مطرح کنم، لذا از شما تقاضا می کنم که تکلیف‏‎ ‎‏من را در این رابطه معلوم فرمایید که چه کار کنم که دینم ادا شود؟‏

بسمه تعالی، هر مقدار از مال دولت که یقین دارید بدون رعایت مقررات دولت استفاده‎ ‎کرده اید، باید به صندوق همان بخش دولتی واریز نمایید.

‏3. خداوند سه فرزند به من داده که هر سه فدای راه حق. از این سه فرزند، یکی پسر دوازده ساله ای‏‎ ‎‏است که حدود سه سال پیش در یک روز برفی از سه طبقۀ ساختمان سقوط کرد و مغز او آسیب دید.‏‎ ‎‏وقتی من به بیمارستان رفتم، یکی از نذرهایی که کردم تا شفای او را خداوند بدهد، این بود که او خوب‏‎ ‎‏شود و با دست خودش هزار تومان به شما بدهد. می دانم که شما نه به این پول ها نیاز دارید و نه‏‎ ‎‏استفاده می کنید، ولی چه کنم، به هرحال نذر کرده ام. شما را به جان امام زمان قسم می دهم که اگر‏‎ ‎‏ممکن است، پنج دقیقه به من وقت بدهید که فرزندم را نزد شما بیاورم که هم نذرم ادا شود و هم شما‏‎ ‎‏دستی به سر او بکشید تا او شفای کامل یابد. رهبرم این را بدانید که ـ حتماً می دانید ـ شما بر قلب های‏‎ ‎‏ما حاکم هستید و خدا می داند که همین فرزند من می گوید که شما را خواب دیده و شما او را شفا‏‎ ‎‏داده اید؛ با این که این بچه هم اکنون مقداری فراموشی و حواس پرتی دارد ولی خدا می داند که بارها به‏‎ ‎‏من گفته که مادر چرا مرا نمی بری که من شفا بگیرم؟! شما را به خدا اگر امکان دارد، با این که می دانم‏‎ ‎‏وقت شما بسیار تنگ و مهم تر از آن است که ما مزاحم شویم، ولی از شما خواهش می کنم که دل یک‏‎ ‎‏مادر را نشکنید و پنج دقیقه به من وقت بدهید. البته اگر شما نخواهید، من جلو نمی آیم؛ فقط پسرم را‏‎ ‎‏می فرستم تا شما دستی به سر او بکشید و دعا کنید که این بچه یک انسان مفید به حال اسلام و جامعه‏‎ ‎‏اسلامی باشد و دعا کنید که همه ما را ـ من و فرزندانم را ـ شهید از دنیا ببرد. ضمناً دعا کنید که خداوند‏‎ ‎‏پسری به ما عطا بفرماید که وجودش مفید و ما را نزد امام زمان روسفید گرداند.‏

بسمه تعالی، در صورتی که صیغۀ شرعی نذر را نخوانده اید، عمل به آن واجب نیست. خداوند

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 564
منّان به فرزند شما و همه مرضی شفا عنایت فرماید؛ ان شاء الله‌

‏4. امام عزیز آخرین سؤالم در رابطه با وظیفۀ زن در عصر حاضر است. اگر امکان دارد بفرمایید که‏‎ ‎‏مهم ترین وظیفۀ یک زن در جامعۀ کنونی چیست؟ و در رابطه با خودم که مدیر یک مدرسه می باشم‏‎ ‎‏نظرتان چیست؟ آیا خانه نشستن و فرزند بزرگ کردن بهتر از شغل مدیریت است یا خیر یا توأماً؟ که‏‎ ‎‏البته توأماً به طوری که می دانید، مقداری قصور خواهد شد در هر دو وظیفه؛ یکی مادری و یکی‏‎ ‎‏مدیریت. لذا بفرمایید کدام ارجح می باشد؟ هرچه شما بفرمایید، مطمئن باشید که به جان، پذیرای آن‏‎ ‎‏می باشم.‏

بسمه تعالی، با رسیدگی به امر فرزند، به قدر امکان از خدمت اجتماعی کوتاهی نشود.

[سؤال 3759]‏ ‏ ‏ ‏----> 1688

‏3. یک مسأله دربارۀ قضای روزه رمضان در رساله بدین صورت است: اگر قضای‏‎ ‎‏روزۀ رمضان را چند سال تأخیر بیندازد باید قضا را بگیرد و برای هر روز یک مد طعام‏‎ ‎‏به فقیر بدهد، این چند سال دقیقاً یا احتمالاً چند سال است یعنی چهار سال پنج سال یا‏‎ ‎‏بیشتر یا کمتر.‏

بسمه تعالی، در صورت تأخیر قضا تا ماه رمضان سال بعد، برای تأخیر‎ ‎یک مرتبه کفاره لازم است و هر ساله تکرار نمی شود.

[سؤال 3760]‏ ‏ ‏ 1863‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 11 / 3 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی دامت برکاته‏

‏مستدعی است به سؤالات زیر جواب مرقوم فرمایید:‏

‏1. اگر قضای روزۀ ماه رمضان، بیشتر از یک سال به تأخیر بیفتد، آیا میزان جریمه،‏‎ ‎‏همان یک مد طعام برای هر روز است؟‏

بسمه تعالی، همان یک مد طعام در یک دفعه کفایت می کند.

‏2. اگر به زور در دهان شخص روزه دار غذایی بریزند اما از گلویش پایین نرود، و بعداً شخص به خیال‏‎ ‎‏این که روزه اش باطل شده چیزی بخورد، آیا بر او قضا و کفاره واجب می شود یا نه؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 565
بسمه تعالی، قضاء واجب است و اگر نسبت به حکم مسأله جاهل قاصر بوده کفاره ندارد.

‏3. اگر کسی شک کند که آیا در فلان سال بالغ بوده است یا نه، و از سال های بعد از آن، قضای چند روز‏‎ ‎‏روزه ماه رمضان بر او واجب باشد، تکلیف او چیست، آیا باید قضای روزه ماه رمضان آن سال مشکوک‏‎ ‎‏را بگیرد یا نه؟‏

بسمه تعالی، روزۀ سالی که شک دارد در آن سال بالغ بوده یا نه قضا ندارد.

‏4. در صورتی که پیدا کردن شصت فقیر برای دادن کفارۀ روزه، مشکل باشد آیا می توان معادل قیمت‏‎ ‎‏طعام، پول برای کمک به جبهه یا نوسازی شهرهای مخروبۀ جنگی و نظایر آن پرداخت؟‏

بسمه تعالی، کفایت نمی کند.

‏5. آیا نهی کردن کسی که با تیغ صورتش را می تراشد، لازم است یا نه؟‏

بسمه تعالی، با مراعات شرایط نهی از منکر واجب است علی الاحوط.

‏6. اگر کسی در وضو، بیشتر از دو مرتبه برای شستن دست ها و صورت آب بریزد و بعداً بفهمد که آب‏‎ ‎‏ریختن دفعه سوّم جایز نیست، آیا باید قضای نمازهایی را که با این وضوها خوانده به جا آورد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال وضو و نماز صحیح است.

‏7. اگر کسی پیش از اذان صبح روز ماه رمضان محتلم باشد و قصد غسل هم نداشته باشد، آیا قضا و‏‎ ‎‏کفاره بر او واجب می شود؟‏

بسمه تعالی، تفصیل مسأله در رساله مذکور است.

[سؤال 3761]‏ ‏ ‏ ‏----> 1409

‏4. کسی که قضا و کفاره یک روز ماه رمضان بر گردنش است و چند سال بر آن‏‎ ‎‏گذشته و ادا نکرده است؛ آیا کفاره تأخیر هم شامل وی می شود؟‏

بسمه تعالی، نسبت به تأخیر قضا تا یک سال کفاره ثابت است و نسبت به‎ ‎سال های بعد تکرار نمی شود.

[سؤال 3762]‏ ‏ ‏ ‏----> 244

‏12. اگر قضا و کفارۀ روزه را در چند رمضان (چند سال) به تأخیر انداخت همان‏‎ ‎‏قضا و کفاره کافی است یا چند برابر می شود و جریمه دارد؟‏

بسمه تعالی، قضا و کفارۀ افطار عمدی، تکرار ندارد ولی تأخیر قضا تا ماه‎ ‎رمضان سال بعد کفاره دارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 566
[سؤال 3763]‏ ‏ ‏ ‏----> 4990

‏4. اگر کسی قصد داشته باشد سحر بلند شود و روزۀ قضا بگیرد، ولی خوابش‏‎ ‎‏بگیرد و بلند نشود، آیا کفاره یا جریمه ای دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، کفاره ندارد مگر این که به قصد روزه قضا تا بعد از ظهر امساک‎ ‎کند و بعد از ظهر افطار نماید.

[سؤال 3764]‏ ‏ ‏ ‏----> 1688

‏6. اگر کسی روزۀ قضا گرفته باشد و بعد از ظهر در مسأله ای که روزه را باطل‏‎ ‎‏می کند شک کند، مثلاً شک کند که خلط بینی اش به دهان رسیده یا نه می تواند روزه را‏‎ ‎‏باطل کند؟ و اگر در مسأله ای که مکروه است باز هم می تواند روزه را باطل کند مثل‏‎ ‎‏انفیه کشیدن که در روزه مکروه است؟‏

بسمه تعالی، روزۀ قضای واجب را بعد از ظهر نمی تواند افطار کند.

[سؤال 3765]‏ ‏ ‏ ‏----> 2006

‏7. کسانی که ماه مبارک رمضان را مسافرند ـ مثل برادران رزمنده در جبهه های‏‎ ‎‏جنگ ـ اگر چند روز مانده به آخر ماه رمضان شهید شود یا مسافر بمیرد یا مثلاً بعد از‏‎ ‎‏ماه مبارک، قبل از آن که به وطن مراجعت کند یا قصد ده روز کند، شهید شود یا بمیرد‏‎ ‎‏آیا روزه های آن ها را باید قضا کرد یا واجب نیست؟‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، قضا واجب است.

[سؤال 3766]‏ ‏ ‏ ‏----> 1967

‏2. آیا کسانی که ماه رمضان را در جبهه باشند و نتوانند روزه بگیرند قضای آن بعد‏‎ ‎‏از جنگ باید گرفته شود یا نه برای مثال رمضان پارسال و امسال را نتوانسته بگیرد و‏‎ ‎‏امکان دارد همۀ سال را در جبهه باشد و رمضان آینده هم در جنگ باشد آیا باید قضای‏‎ ‎‏90 روز را بگیرد یا اگر هم شهید شد باید وصیت کند که قضای آن را بگیرند یا نه؟‏

بسمه تعالی، قضای روزۀ فوت شده واجب است و نباید تا ماه رمضان سال

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 567
بعد به تأخیر افتد و با موت شخص قضا ساقط نمی شود مگر آن که زمان‎ ‎کافی برای به جا آوردن قضای روزه نداشته باشد.

[سؤال 3767]‏ ‏ ‏ 1864‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏اگر کسی قضای روزه ای که به طور عمدی یا عذری ترک کرده و بر ذمه او هست و‏‎ ‎‏اکنون قدرت بر روزه گرفتن ندارد، تکلیف او چیست؟ ‏

بسمه تعالی، هر وقت قدرت پیدا کرد بگیرد و اگر قدرت پیدا نکرد هنگامی‎ ‎که علائم موت بر او ظاهر شد وصیت کند و چنانچه پسر بزرگ تر دارد و‎ ‎بدون وصیت از دنیا برود بر پسر بزرگ تر واجب می شود.

[سؤال 3768]‏ ‏ ‏ 1865‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 7 / 9 / 1361‏

‏دفتر پربرکت حضرت امام خمینی، امید است در پناه خداوند قادر متعال و سایۀ‏‎ ‎‏امام عزیز، در انجام امور محوّله موفق و مؤید باشید. ‏

‏این جانب یکی از کارکنان وزارت نفت، تنها برادرم در مورخ 6 / 7 / 1360 در یکی‏‎ ‎‏از جبهه های حق علیه باطل به افتخار شهادت نائل آمد. نامبرده مدت پنج سال به تعداد‏‎ ‎‏150 روز از روزه هایش را نگرفته و قبل از این که وضعیت روزه ها را مشخص کند‏‎ ‎‏شهید می شود. پس از آن خودم شخصاً قبول کردم که روزه هایش را بگیرم و این مسأله‏‎ ‎‏را با امام جماعت مسجد محل خود در میان گذاشته و ایشان اظهار داشتند: مشکلی‏‎ ‎‏نمی بینم. قابل توجه است که من از سن سیزده سالگی ـ به حول و قوۀ الهی ـ تمامی‏‎ ‎‏روزه هایی که بر عهده ام بوده گرفته، بدون این که یک روزۀ قرضی داشته باشم. اکنون‏‎ ‎‏که در مورخ 7 / 9 / 61 مشغول نوشتن این نامه می باشم، مقدار هفت روز از 150 روز‏‎ ‎‏روزه های برادر شهیدم را گرفته ام و با خواب هایی که در این مدت یک هفته دیده ام و‏‎ ‎‏تعبیر نموده اند، یقین حاصل کردم که او نیز بسیار راضی و خشنود می باشد. اکنون‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 568
‏بستگان و همکاران و دوستانم که متوجه شده اند من روزه ها را به عهده گرفته ام،‏‎ ‎‏می گویند: شهید با آن مقام ارجمندی که نزد پروردگار عادل دارد احتیاج به روزه ندارد‏‎ ‎‏و روزه و نمازهایش بخشیده می شود. باتوجه به این که با تعهدی که خودم نمودم‏‎ ‎‏هیچ گونه سستی و رخوتی نداشته و نخواستم رفع مسئولیتی نمایم و تا زمانی که‏‎ ‎‏جواب این نامه به دستم برسد همچنان روزه ها را خواهم گرفت. مستدعی است من و‏‎ ‎‏دیگر دوستانم را در این مورد راهنمایی نموده و ارشاد نمایید.‏

‏از خداوند کریم سلامتی و سرفرازی و طول عمر مبارک را همیشه خواهانیم.‏

بسمه تعالی، مانع ندارد و می توانید روزه های قضای او را بگیرید ان شاء الله‌‎ ‎موجب علوّ درجات او می شود.

[سؤال 3769]‏ ‏ ‏ ‏----> 1060

‏2. شخصی در ماه رمضان همه اش در مسافرت بوده. در ماه رمضان یا بعد از‏‎ ‎‏ماه  رمضان فوت می کند یا شهید می شود، در حالی که به وطن باز نگشته یا جایی‏‎ ‎‏اقامت ده روز نکرده است. آیا قضای رمضان بر ولی او واجب است یا عمل به‏‎ ‎‏وصیت  قضای روزه او لازم است؟ و یا مثلاً تبرّعاً انجام قضای رمضان، صحیح است‏‎ ‎‏یا  نه؟‏

بسمه تعالی، بدون وصیت، بر ولیّ چیزی نیست و انجام عمل تبرّعاً مانع‎ ‎ندارد. بلی اگر پسر بزرگ تر دارد، روزه هایی که در سفر از او فوت شده را‎ ‎باید قضا کند.

[سؤال 3770]‏ ‏ ‏ 1866‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏خدمت رهبر کبیر انقلاب حضرت امام خمینی، سلام‏

‏حضرت امام، این جانب فردی هستم گنهکار و تمامی سرمایۀ من مبلغی در حدود‏‎ ‎‏یک صد هزار تومان می باشد؛ سن من در حدود شصت سال است. حضرت امام،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 569
‏می خواستم سؤال کنم که آیا کسی هست که شصت سال برای من نماز و روزه بخواند‏‎ ‎‏و بگیرد و من تمام سرمایه ام را به او بدهم؟ یا این که اگر این مبلغ را به حساب جنگ یا‏‎ ‎‏مستضعفان بدهم و نیت کنم که برای نماز و روزه است قبول است یا خیر؟ چون که من‏‎ ‎‏می دانم کسی شصت سال نماز و روزه نمی خواند برای من، خواهشمندم از آن رهبر‏‎ ‎‏کبیر انقلاب و قلب تپندۀ ملت مظلوم ایران که من چه کار کنم که شاید مورد رحمت‏‎ ‎‏ربّ العالمین قرار گیرم؟‏

‏خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی، خمینی را نگهدار، والسلام علیکم ورحمة الله‌‏

بسمه تعالی، اگر وارثی دارید با او مشورت کنید و دادن پول به حساب‎ ‎مزبور کفایت از نماز و روزه نمی کند.

[سؤال 3771]‏ ‏ ‏ 1867‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک مسئولان محترم دفتر امام، سلام، خسته نباشید؛ اجرکم عندالله‌‏

‏غرض از مزاحمت این بود که من سربازی هستم که در یکی از پادگان های تبریز،‏‎ ‎‏مدت 18 ماه است که انجام وظیفه می کنم. از پادگان تا شهر تبریز 18 کیلومتر فاصله‏‎ ‎‏هست و من در طی این مدت، به علت آگاهی نداشتن از مسألۀ شرعی، بدون این که‏‎ ‎‏قصد ده روزه بکنم، نماز را کامل می خواندم و روزه هم گرفتم؛ تا این که چند روز پیش‏‎ ‎‏متوجه شدم که باید قصد ده روزه بکنم تا نماز را کامل بخوانم. حالا تکلیف من‏‎ ‎‏چیست؟ آیا باید نماز را قضا کنم و روزه را هم قضا کنم یا نه؟ و آیا روزۀ قضای من،‏‎ ‎‏شامل کفاره و مد طعام هم می شود یا نه؟‏

‏در خاتمه، از شما می خواهم که برادران روحانی را به پایگاه ها و پادگان های ارتش‏‎ ‎‏بفرستید تا مسائل را برای سربازان توضیح بدهند تا این که افراد ناآگاهی مثل من دچار‏‎ ‎‏این سرگردانی و مشکل نگردند.‏

‏سلام گرم و صمیمانه مرا به محضر مبارک حضرت امام خمینی، دامت برکاته‏‎ ‎‏برسانید. آرزوی موفقیت برای شما و پیروزی برای رزمندگان اسلام را دارم. خدایا،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 570
‏خدایا، تا انقلاب مهدی (عج)، خمینی را نگهدار.‏

بسمه تعالی، باید نمازی که بر خلاف وظیفه خوانده اید و روزه ها را قضا‎ ‎کنید؛ لکن کفاره ندارد.

 

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 571