کتاب روزه

شرایط صحّت و وجوب روزه

شرایط صحّت و وجوب روزه

[سؤال 3554]‏ ‏ ‏ ‏----> 7327

‏6. قرص هایی که برای جلوگیری از حاملگی خورده می شود وضع نامنظمی را در‏‎ ‎‏عادت ماهانۀ زنان ایجاد می کند (یعنی در ماه مبارک رمضان با خوردن قرص از عادت‏‎ ‎‏ماهانه جلوگیری کرده و تمام ماه مبارک رمضان را روزه می گیرند) آیا روزه هایی که در‏‎ ‎‏دوران عادت ماهانه است ولی با خوردن قرص، آن را می گیرند، صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر مضر به مزاج نباشد و موجب قتل نفس نشود اشکال ندارد‎ ‎و در هر صورت، روزه صحیح است.

[سؤال 3555]‏ ‏ ‏ 1754‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی دامت برکاته‏

‏معروض می دارم بر این که: ‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 469
‏1. بعضی از زنان قرص می خورند تا مطهر بمانند و حیض نشوند، حکم نماز و‏‎ ‎‏روزه آن ها را بیان فرمایید؟‏

بسمه تعالی، اگر با خوردن قرص، جلوگیری از عادت شود، نماز و روزه‎ ‎صحیح است.

‏2. شخصی در تصادف مرده ولی قابل غسل و تیمم نیست، حکمش چیست؟‏

بسمه تعالی، در فرض مذکور غسل و تیمم لازم نیست.

‏3. شخصی قبل از ظهر مسافرت کرده و پیش از ظهر هم برگشت و چیزهایی که روزه را باطل می کند‏‎ ‎‏انجام نداده، می تواند روزه بگیرد یا نه؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد و اگر روزه واجب معین است واجب است نیّت کند و روزه بگیرد.

‏4. کسی در سجده شک کرده است یک سجده یا دو سجده و یا سه سجده کرده حکم مسأله را بیان‏‎ ‎‏فرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر بعد از محل است احتیاط کند و اگر در محل است یک سجده به جا آورد.

‏5. شخصی سر مرغ و یا حیوان دیگر را با آهن ذبح نموده و بعد از ذبح آن حیوان داخل آب می افتد و در‏‎ ‎‏میان آب جان می دهد، این حیوان حلال است.‏

بسمه تعالی، حلال است.

‏6. کسی سر حیوان را ذبح نموده، بعد از ذبح می بیند نصف حلقوم در بدن و نصف دیگر در سر می باشد‏‎ ‎‏حکم مسأله را بیان کنید.‏

بسمه تعالی، اگر چهار رگ بریده نشده حرام است.

[سؤال 3556]‏ ‏ ‏ 1755‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 25 / 4 / 1361‏

‏حضرت مستطاب، آیت الله‌ فی الأرضین، رئیس الملّة والدین، سید العلماء،‏‎ ‎‏المجاهد الأکبر، رهبر انقلاب اسلامی ایران و جهان، حاج آقا روح الله‌ الموسوی‏‎ ‎‏الخمینی، أدام الله‌ ظلّکم الشریف علی رؤوس المسلمین‏

‏نظر مبارکتان را در این مسأله بیان فرمایید که زن، در سن من تحیض است‏‎ ‎‏ولی  از  قرص جلوگیری استفاده کرده تا روزه اش را نخورد؛ آیا روزۀ چنین زنی‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 470
‏صحیح  است یا خیر؟ ‏

بسمه تعالی، اگر با خوردن قرص، حیض بند آمده روزه صحیح است.

[سؤال 3557]‏ ‏ ‏ ‏----> 646

‏7. اخیراً در بین خانم ها رایج شده است که در ماه رمضان قرص جلوگیری از‏‎ ‎‏حیض می خورند تا بتوانند روزه ها را بگیرند و قضای روزه ای به گردنشان نیفتد، آیا‏‎ ‎‏این عمل جایز است و در ضمن در موقع سفر به حج هم این کار را می کنند، آیا در سفر‏‎ ‎‏به حج هم جایز است. و در آخر آیا این عمل حرام خدا را حلال کردن نیست.‏

بسمه تعالی، اگر موجب ضرر برای شخص نباشد اشکال ندارد.

[سؤال 3558]‏ ‏ ‏ ‏----> 4894

‏2. آیا یک زن در ماه مبارک رمضان می تواند از قرص هایی استفاده کند تا بتواند‏‎ ‎‏تمام روزه را کامل بگیرد؟ آیا روزۀ آن شخص درست است یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر ضرر به مزاج نزند اشکال ندارد.

[سؤال 3559]‏ ‏ ‏ ‏----> 135

‏3. آیا مسافری که نماز شکسته می خواند، می تواند روزۀ قضا بگیرد و نماز قضای‏‎ ‎‏صحیح به جا آورد؟‏

بسمه تعالی، می تواند نماز قضای تمام به جا آورد ولی نمی تواند روزۀ قضا‎ ‎بگیرد.

[سؤال 3560]‏ ‏ ‏ ‏----> 989

‏2. در صورت شکسته بودن نماز تکلیف روزه ها چه می شود؟‏

بسمه تعالی، روزه از مسافر صحیح نیست و قضا دارد.

[سؤال 3561]‏ ‏ ‏ ‏----> 1541

‏2. با توجه به مسأله فوق آیا فعلاً می توان در تهران روزۀ قضا گرفت؟ با توجّه به‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 471
‏این که هر روز از یک منطقه تهران به منطقه ای دیگر می روم (هم اکنون هم دانشجو‏‎ ‎‏هستم).‏

بسمه تعالی، در مفروض سؤال قضا صحیح نیست.

[سؤال 3562]‏ ‏ ‏ 1756‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مقدس حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی دام ظله العالی‏

‏پس از اهدا تحیت و سلام از راه دور از سنگر عشق و شهادت در جبهه های حق‏‎ ‎‏علیه باطل به استحضار می رساند که آیا در سفر روزۀ استحبابی درست است و یا خیر؟‏

بسمه تعالی، جایز نیست.

[سؤال 3563]‏ ‏ ‏ ‏----> 1278

‏2. در صورتی که بتوانم تهران را به عنوان وطن دوم اختیار کنم، آیا با رفت و آمد‏‎ ‎‏روزانه از گوهردشت به تهران، می توانم روزه ام را بگیرم؟ به این صورت که قبل از ظهر‏‎ ‎‏به وطن؛ یعنی تهران رسیده و بعدازظهر از وطن به منزل در گوهردشت برگردم.‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال، در محل کار و محل زندگی، حکم مسافر‎ ‎دارید.

[سؤال 3564]‏ ‏ ‏ ‏----> 2032

‏7. آیاکسانی که در شهری غیر از وطن مسئولیت دارند و احیاناً تا چند سال‏‎ ‎‏نمی توانند جایی قصد اقامت کنند، برای روزه های خود چه کنند؟‏

بسمه تعالی، حکم مسافر دارند.

[سؤال 3565]‏ ‏ ‏ 1757‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏تهران، دفتر امام امت‏

‏ارشاد فرمایید فاصلۀ 30 کیلومتر از منزل تا محل کارم که همه روزه طی می نمایم،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 472
‏روزۀ این جانب به چه صورت خواهد بود؟‏

بسمه تعالی، اگر از بیرون شهر تا محل کار به مقدار مسافت شرعی باشد‎ ‎حکم مسافر دارد.

[سؤال 3566]‏ ‏ ‏ ‏----> 1753

‏2. افرادی که مانند نانوا و آهنگر مثلاً که با اشتغال به کارشان روزه گرفتن برایشان‏‎ ‎‏بسیار مشکل است بعضی از گویندگان مسائل شرعی پیشنهاد داده اند که هر روز تا‏‎ ‎‏مسافت شرعیه مسافرت کنند مثلاً سر چهار فرسخ که رسیدند افطار کنند و برگردند‏‎ ‎‏مشغول کارشان شوند اولاً آیا این راهنمایی درست است یا خیر؟ و ثانیاً آیا در مدت‏‎ ‎‏یک ماه کثیر السفر نمی شوند؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد و حکم سفر مترتب است.

[سؤال 3567]‏ ‏ ‏ ‏----> 1115

‏3. آیا قضای روزۀ ماه رمضان را در سفر می شود به جا آورد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، صحیح نیست.

[سؤال 3568]‏ ‏ ‏ 1758‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی، نایب الامام، امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏ضمن سلام، خواهشمند است نسبت به مسأله زیر اظهار نظر فرمایند.‏

‏این جانب برای انجام کسب و معاش، هر روز از فاصله ای حدود 95 کیلومتر به‏‎ ‎‏شهر دیگری غیر از محل سکونت می روم و همان روز ـ بعد از ظهر، قبل از غروب‏‎ ‎‏آفتاب ـ به محل زندگی خود بازگشت می نمایم و لذا نماز را در شهر خودم تمام‏‎ ‎‏می خوانم. تکلیف این جانب در مورد روزۀ ماه مبارک رمضان چیست؟ ‏

بسمه تعالی، در مسیر و محل کار، حکم مسافر دارید و روزه از مسافر‎ ‎صحیح نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 473
[سؤال 3569]‏ ‏ ‏ 1759‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 2 / 4 / 1361‏

‏دفتر حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏به استحضار می رساند شهرک معلولین قدس کرج واقع بین تهران ـ کرج می باشد‏‎ ‎‏که تعدادی کارمندان به طور شیفتی 24 ساعته انجام وظیفه می نمایند که با توجه به ماه‏‎ ‎‏مبارک رمضان خواهشمند است اعلام فرمایید که نحوۀ روزه گرفتن این چنین‏‎ ‎‏کارمندان به چه صورت می باشد؟‏

بسمه تعالی، اگر در رفت و برگشت به مقدار هشت فرسخ شرعی طی‎ ‎مسافت می کنند حکم مسافر دارند.

[سؤال 3570]‏ ‏ ‏ 1760‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏محترماً؛ به عرض می رسانم این جانب چون روزه می گیرم و خانه ام در 17‏‎ ‎‏کیلومتری جادۀ ساوه می باشد و محل کارم در بازار تهران و می گویند که روزۀ‏‎ ‎‏این جانب شکسته می باشد؛ چون در رسالۀ امام خمینی قید شده که «هر کس فاصلۀ‏‎ ‎‏خانه تا محل کارش بیش از 22 کیلومتر باشد، روزه اش شکسته است» و ما از یکی از‏‎ ‎‏پیشنمازها سؤال کردیم و آن پیشنماز گفت که اگر از میدان گمرک تا خانه ات کمتر از‏‎ ‎‏22 کیلومتر باشد روزه ات درست است ولی پیشنماز دیگری می گوید: درست نیست؛‏‎ ‎‏در صورت درست نبودن روزۀ این جانب به علت دوری راه، آیا می شود فقط در مورد‏‎ ‎‏روزه به مرجع دیگری عدول کرد یا نه؟ ‏

‏طول عمر حضرت عالی را از خداوند خواستارم. ‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال، در مسیر و محل کار حکم مسافر دارید و‎ ‎روزه صحیح نیست و مسأله از موارد رجوع به غیر نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 474
[سؤال 3571]‏ ‏ ‏ 1761‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 27 / 4 / 1361‏

‏ریاست دفتر رهبر عزیز انقلاب امام خمینی، مدّ ظله الشریف‏

‏این جانب محکمه ای در داخل شهر تهران دارم که فاصلۀ رفت و برگشت منزل از‏‎ ‎‏مطب بیش از 5 / 45 کیلومتر می باشد و اجباراً نیز بایستی تا ظهر در محکمه باشم؛ لطفاً‏‎ ‎‏بفرمایید راجع به روزۀ ماه مبارک رمضان بایستی طبق قواعد روزۀ مسافر عمل نمایم و‏‎ ‎‏یا این که گرفتن روزه، صحیح بوده و باطل نمی باشد؛ چون در رسالۀ حضرت امام‏‎ ‎‏صریحاً در داخل شهر تهران مطلبی درج نشده است اما شنیده ام که حضرت امام فتوای‏‎ ‎‏جدیدی در این مورد صادر فرموده اند.‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال، در مسیر و محل کار حکم مسافر دارید.

[سؤال 3572]‏ ‏ ‏ 1762‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 7 / 4 / 1361‏

‏حضور محترم دفتر نایب الامام، امام خمینی، سلام‏

‏این جانب به خاطر مسأله چند تن از برادرانی که روزۀ خودشان را می خورند و‏‎ ‎‏می گویند در رساله امام خمینی فرموده که روزۀ شما باطل است، من خواستم با عرض‏‎ ‎‏پوزش چند لحظه ای از وقت شما را بگیرم. چون این نفرات، هر روز به غیر از روز‏‎ ‎‏جمعه در سر کار هستند و فاصلۀ بین روستای ما تا سر کار، بیشتر از هشت فرسخ‏‎ ‎‏است و‏‎ ‎‏این ها هر روز صبح باید بروند و غروب برگردند، تکلیف این نفرات دربارۀ‏‎ ‎‏این مسأله چیست؟‏

‏خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال، در مسیر و محل کار، حکم مسافر دارند و‎ ‎روزه از مسافر صحیح نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 475
[سؤال 3573]‏ ‏ ‏ 1763‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک آیت الله‌ العظمی امام خمینی، سلام علیکم‏

‏ما مقلدین شما در کارخانۀ باطری سازی نیرو، وابسته به وزارت دفاع ملی‏‎ ‎‏می باشیم. مشاهده می شود که عده ای از کارکنان این کارخانه به واسطۀ دوری منزل تا‏‎ ‎‏محل کارشان مبادرت به خوردن روزه (البته در خفا) می کنند و چون از ایشان سؤال‏‎ ‎‏می شود، در جواب می گویند: ما مقلد امامیم و اکثر این ها در تهران سکونت دارند و به‏‎ ‎‏خاطر پیچ و خم خیابان ها که مسیر سرویس از حد شرعی می گذرد، اقدام به‏‎ ‎‏روزه خواری می کنند؛ البته چون ما کارکنان، مدت 30 سال یا بیشتر در این کارخانه‏‎ ‎‏انجام وظیفه می کنیم برای اسلام و مملکت ـ ان شاء الله‌ ـ که هر روزه این راه باید طی‏‎ ‎‏شود، شما دستوری بفرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر از منزل که در تهران باشد تا محل کار، رفت و برگشت به‎ ‎مقدار هشت فرسخ شرعی باشد حکم مسافر دارند و روزه از مسافر صحیح‎ ‎نیست.

[سؤال 3574]‏ ‏ ‏ 1764‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 7 / 1361‏

‏خدمت امام؛ سلام، امیدوارم حال شما خوب باشد. باری امام جان، سه سؤال برای‏‎ ‎‏من پیش آمده که در رسالۀ شما جواب آن را پیدا نکردم، امید دارم که شما خود جواب‏‎ ‎‏آنان را بدهید:‏

‏1. امام، من در ماه رمضان در جبهه بودم و روزه نگرفتم، حالا از جبهه برگشتم، آیا‏‎ ‎‏روزه را بگیرم؟ آیا کفاره دارد؟‏

بسمه تعالی، اگر مسافر بوده اید کفاره ندارد.

‏2. امام، آیا می شود در نماز شب، در رکعت آخر نماز، به جای دو سورۀ آخر، دو سوره بخوانم، آیا نماز‏‎ ‎‏باطل است؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 476
بسمه تعالی، سؤال روشن نیست.

‏3. امام! آیا واجب است در جبهه شرکت کنم یا این که در پی درس خود بروم؟ آیا واجب است به فرمان‏‎ ‎‏پدر و مادر گوش دهم؟‏

بسمه تعالی، بستگی به نیاز جبهه ها دارد و تشخیص آن با مسئولین است.

[سؤال 3575]‏ ‏ ‏ 1765‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 7 / 3 / 1361‏

‏مقدم ملکوتی امام امت، ادام الله‌ بقائکم‏

‏1. مرقوم فرمایید که آیا در مسافرت مشروع و خیر می شود روزۀ قضای واجب و‏‎ ‎‏کفاره آن را گرفت؟ مثلاً مانند مسافرت رزمندگان اسلام در جبهه های حق علیه باطل.‏

بسمه تعالی، در سفر، روزه صحیح نیست.

‏2. در مسافرت آیا می توانیم قضای نمازهای در حال حضر را به جا آوریم یا خیر؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد و باید تمام بخوانید.

‏3. با دست زدن به بدن شهیدی که در صحنۀ نبرد است آیا غسل مسّ میت باید بکنیم یا خیر؟‏

بسمه تعالی، واجب نیست.

‏4. آیا غسل میت برای خود شهید واجب است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، شهیدی که در جبهه به شهادت رسیده غسل ندارد.

‏5. تکلیف رزمندگان اسلام ـ چه در خط مقدم جبهه ها یا در پشت جبهه ها ـ در مورد نماز و روزۀ ماه‏‎ ‎‏مبارک رمضان چیست؟‏

بسمه تعالی، بدون قصد اقامت ده روز در یک محل حکم مسافر دارید.

[سؤال 3576]‏ ‏ ‏ 1766‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 4 / 1361‏

‏محضر مبارک زعیم عالی قدر، حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏حضرت امام در رساله فرمودید: اگر کسی در بلاد اعظم (تهران) صبح، چهار‏‎ ‎‏فرسخ تا محل کار برود و عصر، چهار فرسخ برگردد، حکم مسافر را دارد.‏

‏حالا لطفاً به مسائل زیر پاسخ فرمایید.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 477
‏1. شخصی در نارمک منزل دارد و محل کار او پالایشگاه تهران و فاصله، 38‏‎ ‎‏کیلومتر است. او هر روز صبح سر کار می آید و ساعت 3 بعدازظهر برمی گردد. حکم‏‎ ‎‏این شخص چگونه است؟ اگر مسافر است، در صبح ماه رمضان که از ‏‏ 43 کمتر‏‎ ‎‏راه رفته و بعدازظهر هم برگشته است!‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، در بین راه و محل کار، حکم مسافر دارد و‎ ‎روزه از مسافر صحیح نیست، باید آن را قضا نماید.

‏2. اگر شخص بالا، روز ماه رمضان از نارمک بیاید پالایشگاه (38 کیلومتر) و قبل ازظهر، 38 کیلومتر‏‎ ‎‏برگردد منزل، و قبل ازظهر در منزل نیت روزه کند، روزه اش درست است یا نه و حال آن که صبح ماه‏‎ ‎‏رمضان 76 کیلومتر راه رفته است؟‏

بسمه تعالی، با فرض این که در راه، تناول مفطر نکرده و قبل ازظهر به وطن برگشته، باید نیت‎ ‎روزه کند و روزه اش صحیح است.

‏3. اگر شخص بالا، صبح ماه رمضان از نارمک بیاید پالایشگاه 38 کیلومتر و قبل ازظهر، 36 کیلومتر‏‎ ‎‏برگردد و در دو کیلومتری منزلش، در منزل یکی از اقوام بماند، روزه اش چطور است؟‏

بسمه تعالی، تا به منزل نرسیده، حکم سفر باقی است.

[سؤال 3577]‏ ‏ ‏ ‏----> 169

‏11. در یک روز ماه رمضان که روزه بودم به سکسکۀ شدیدی افتادم. اگر چند‏‎ ‎‏قطره ای آب می نوشیدم سکسکه ام برطرف می شد ولی من برای این که روزه ام باطل‏‎ ‎‏نشود، آب ننوشیدم و تا افطار سکسکه می کردم به طوری که خیلی مرا ناراحت کرده‏‎ ‎‏بود، اما اعتنا نکردم؛ آیا روزۀ آن روز من مقبول است یا باید قضای آن را به جای آورم؟‏

بسمه تعالی، روزه صحیح است.

[سؤال 3578]‏ ‏ ‏ ‏----> 169

‏5. با وضعی که دارم، علاقۀ شدیدی به روزه گرفتن دارم و تمام ایام ماه مبارک‏‎ ‎‏رمضان را روزه می گیرم و روزه نه تنها برایم اثر منفی نداشته بلکه خواص درمانی‏‎ ‎‏زیادی هم داشته است؛ مثلاً در اواخر ماه رمضان 1401 هجری قمری شن کلیۀ زیادی‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 478
‏از من خارج شد. تازه اگر خواص درمانی هم نداشت باز هم نمی توانم روزه نگیرم؛‏‎ ‎‏چون علاقۀ زیادی به روزه گرفتن دارم و هر کسی مرا منع می کند اعتنا نمی کنم، آیا‏‎ ‎‏روزه هایم مقبول است یا بیهوده؟‏

بسمه تعالی، ان شاء الله‌ قبول است.

[سؤال 3579]‏ ‏ ‏ 1767‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 31 / 3 / 1361‏

‏دفتر محترم حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏محترماً به استحضار می رساند کارگران کارگاهی در نزدیکی ورامین که در فاصله‏‎ ‎‏پنجاه کیلومتری تهران قرار دارد از نظر روزه ماه مبارک رمضان دچار اشکال می باشند‏‎ ‎‏و با توجه به این که در سال های گذشته روزه می گرفته اند ولی بنا به آنچه شایع است‏‎ ‎‏حضرت امام فتوا داده اند که کسانی که نمی توانند قبل از اذان ظهر به محل اقامت خود‏‎ ‎‏مراجعت نمایند روزه آن ها باطل است لذا خواهشمند است راهنمایی لازم را به عمل‏‎ ‎‏آورید.‏

بسمه تعالی، در محل کار و بین راه حکم مسافر دارند و اگر محل سکونت‎ ‎وطنشان نباشد در آن جا نیز حکم مسافر دارند و مسافر نمی تواند در سفر‎ ‎روزه بگیرد.

[سؤال 3580]‏ ‏ ‏ ‏----> 4961

‏5. اگر بیماری در ماه مبارک رمضان در بیمارستان بستری است که باید تا چند روز‏‎ ‎‏بعد عمل جراحی بشود و برای این بیمار، روزه ضرری نداشته باشد ولی پزشکان به‏‎ ‎‏دلیل این که روزه برای عمل جراحی که در چند روز بعد انجام می شود زیان دارد، مانع‏‎ ‎‏هستند، آیا شخص بیمار باید روزه بگیرد یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر تأخیر عمل جراحی محذور دارد، در فرض مسأله افطار‎ ‎جایز است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 479
[سؤال 3581]‏ ‏ ‏ ‏----> 4970

‏3. اگر خانمی در ماه مبارک رمضان وقتی که فقط یک ربع ساعت به اذان مغرب‏‎ ‎‏باقی است حائض شود آیا روزۀ آن روزش باطل است؟‏

بسمه تعالی، باطل است.

[سؤال 3582]‏ ‏ ‏ 1768‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 23 / 3 / 1361‏

‏محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام‏‎ ‎‏خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏با توجه به موقعیت جنگی کشور و پرواز خلبانان هواپیمای شکاری که بایستی‏‎ ‎‏اغلب در پرواز باشند و همچنین نظریۀ پزشک هوایی مبنی بر این که خلبانان فوق الذکر‏‎ ‎‏نبایستی شکم گرسنه پرواز نمایند، تقاضا می شود بفرمایید: روزۀ آنان چه حکمی‏‎ ‎‏دارد؟‏

بسمه تعالی، اگر روزه ضرر دارد، افطار نمایند و بعداً قضا کنند.

[سؤال 3583]‏ ‏ ‏ ‏----> 985

‏5. چنانچه دکتر، مریضی را از روزه گرفتن منع کند و چون اکثر دکترها مؤمن‏‎ ‎‏نمی باشند و نسبت به مسائل واقعی شرعی اطلاع ندارند، آیا نظریۀ دکتر در این مورد‏‎ ‎‏قابل اجرا می باشد و بایستی عمل کرد؟‏

بسمه تعالی، اگر موجب خوف ضرر باشد، نباید روزه بگیرد.

[سؤال 3584]‏ ‏ ‏ ‏----> 1850

‏3. کشاورزانی که موقع چیدن و درو کردن زراعت آنان مصادف با شهر مبارک‏‎ ‎‏رمضان بوده، اگر روزه بگیرند نمی توانند زراعت را که دسترنج یک سالۀ آنان است‏‎ ‎‏درو کرده و یارای آن را هم ندارند از صبح تا شب با دهان روزه در صحرا بمانند، چون‏‎ ‎‏همه گونه لطمه به زراعت از قبیل آفات آسمانی و خشکیدن و پایمال شدن حتمی‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 480
‏است و اگر روزه را بخورند بایستی برای هر روز 61 روز روزه گرفته یا سایر‏‎ ‎‏کفارۀ  شرعی را بدهند که یارای آن را نیز ندارند، به هر صورت خودتان بهتر از‏‎ ‎‏هرکس  به وضع زارعین مستحضرید، تکلیف کشاورزان چه بوده؟ و شاید کسی در‏‎ ‎‏این مورد به روزه خوری اقدام نموده به چه نحو بایستی عمل و تلافی آن را بنماید؟‏‎ ‎‏بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، عذر مزبور مجوّز افطار نیست ولی اگر در وسط روز، ادامۀ‎ ‎روزه ضرری یا حرجی شود می توانند در آن موقع افطار کنند و کفاره ندارد.

[سؤال 3585]‏ ‏ ‏ ‏----> 1860

‏2. اگر شخصی بداند که اگر در سحر غذا نخورد، روزه گرفتن برای او مضر خواهد‏‎ ‎‏بود، اگر سهواً در سحر بیدار نشد و سحری نخورد آیا گرفتن روزه بر وی واجب‏‎ ‎‏است؟‏

بسمه تعالی، گرفتن روزه واجب است ولی در اثنای روز اگر خوف مرض‎ ‎پیش آمد و یا آن که ادامۀ روزه حرجی شد افطار بنماید.

[سؤال 3586]‏ ‏ ‏ ‏----> 1301

‏3. شخصی به بیماری زخم معده مبتلا می باشد و اطبّا می گویند روزه برایت ضرر‏‎ ‎‏دارد؛ ولی خود تشخیص نمی دهد که‏‎ ‎‏روزه برایش ضرر دارد یا خیر. آیا در این‏‎ ‎‏صورت، تکلیفش چیست؟‏

بسمه تعالی، اگر احتمال ضرر می دهد، نباید روزه بگیرد.

[سؤال 3587]‏ ‏ ‏ ‏----> 7355

‏4. بچه های بالغ یا جوان هایی که در اثر ضعف مفرط، روزه گرفتن برایشان سخت‏‎ ‎‏است یا زخم معده دارند چه بکنند؟‏

بسمه تعالی، اگر روزه ضرر دارد نباید بگیرند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 481
[سؤال 3588]‏ ‏ ‏ 1769‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور امام بزرگوارمان، نجات دهندۀ مستضعفان؛ سلام‏

‏دختری هستم 17 ساله. چون اغلب مریض و خیلی ضعیف بودم، بنابراین از سن 9‏‎ ‎‏سالگی نمی گذاشتند روزه بگیرم البته نه این که من بگیرم و آن ها به خوردم بدهند، بلکه‏‎ ‎‏می گفتند تو ضعیفی و گناهش با ما و این قبیل حرف ها، البته اغلب همسایگان و‏‎ ‎‏آشنایان به مادرم توصیه می کردند نگذار روزه بگیرد؛ ضعیف تر می شود. حالا من واقعاً‏‎ ‎‏نمی دانم قدرت روزه گرفتن داشته ام یا نه و از طرف دیگر، چون قبل از انقلاب با‏‎ ‎‏رساله سر و کار نداشتم، مسأله طهارت با آب قلیل را نمی دانستم و تا 5 یا 6 ماه کمتر یا‏‎ ‎‏بیشتر که این مسأله را در رساله خواندم، غلط انجام می دادم؛ آیا باید نمازهایم را قضا‏‎ ‎‏کنم یا نه؟ خواهش می کنم برایم در مورد این دو مسأله توضیح دهید.‏

بسمه تعالی، اگر ترس داشته اید که روزه برای شما ضرر داشته باشد، افطار‎ ‎جایز بوده و فقط قضا دارد، نمازهایی که ذکر کرده اید صحیح است.

[سؤال 3589]‏ ‏ ‏ ‏----> 2032

‏6. آیا تکلیف برای نماز و روزه، سال قمری است یا شمسی و یا این که فرد‏‎ ‎‏در‏‎ ‎‏انتخاب هر کدام، اختیار دارد؟ و اگر بچه هایی که درسن 9 سالگی می باشند، با زحمت‏‎ ‎‏فراوان و گاهی دیده شده که مبتلا به مریضی می شوند، تکلیف چیست؟‏

بسمه تعالی، قمری است؛ و اگر روزه بر آن ها ضرر دارد نباید بگیرند.

[سؤال 3590]‏ ‏ ‏ 1770‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 31 / 3 / 1361‏

‏خدمت امام امت و کارکنان دفتر آن حضرت‏

‏پس از عرض سلام و تهنیت پیروزی های اخیر انقلاب اسلامی خدمت امام امت و‏‎ ‎‏کارکنان دفتر آن حضرت و توفیق برای ادامۀ حرکت اصیل اسلامی خود که در جهت‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 482
‏گسترش فرهنگ اسلامی مردم می باشد؛ برای رفع ابهام از این جانب احتیاج به نکاتی‏‎ ‎‏چند و یا راهنمایی های آن اشخاص عالی قدر دارم.‏

‏با توجه به این که گرفتن روزۀ ماه مبارک رمضان یکی از وظایف مسلّم شرعی است‏‎ ‎‏که بر عهدۀ هر مسلمانی است که این وظیفه را انجام دهد ولی این جانب به علت‏‎ ‎‏ضعیف بودن چشم و پس از مراجعه کردن به پزشک معالج، ایشان تأکید فرموده اند که‏‎ ‎‏گرفتن روزه به ضعیف تر شدن چشم شما می افزاید، لذا با توجه به این که این جانب‏‎ ‎‏یکی از مقلدین حضرت امام امت می باشم و تا به حال، روزۀ خود را مرتب گرفته ام‏‎ ‎‏حالا برای رفع ابهام از این مشکل، این جانب را در حد امکان راهنمایی فرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر خوف ضرر دارید، روزه صحیح نیست.

[سؤال 3591]‏ ‏ ‏ 1771‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم مرجع بزرگ تقلید و رهبر انقلاب اسلامی، امام خمینی‏

‏این جانب دانش آموز دوم دبیرستان، حدود چهار سال است که چشمانم به علت‏‎ ‎‏نزدیک بینی ضعیف شده است و از عینک استفاده می کنم. مدتی قبل، بعد از مراجعه به‏‎ ‎‏دکتر متخصص چشم، پزشک از من خواست تا از گرفتن روزه اجتناب نمایم؛ زیرا‏‎ ‎‏برای چشمانم ضرر دارد. از این گفتۀ دکتر خوف در درونم پدیدار شد و چون چشم‏‎ ‎‏عضوی نیست که بتوان به ضرر داشتن روزه برای آن توسط خود انسان پی برد، لذا از‏‎ ‎‏آن جناب بیان وظیفه ام را در مورد گرفتن روزه خواستارم و در صورتی که گرفتن روزه‏‎ ‎‏لازم نیست، تا چه مدت؟ چون خود، شخصاً نمی توانم از اتمام ضرر رساندن روزه به‏‎ ‎‏چشم یقین پیدا کرده و آگاه شوم؛ آیا تا آن هنگام که پزشک گفت، می توانم از گرفتن‏‎ ‎‏روزه خودداری کنم؟‏

‏و ضمناً با توجه به این که روزه گرفتن از سه سال قبل برایم ضرر داشته است‏‎ ‎‏تکلیف تعدادی از روزه های قضایم در این مدت چه می شود؟ آیا باید کفارۀ آن‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 483
‏روزه ها را بپردازم یا خیر؟ خواهشمندم مرا در مسأله یاری نمایید.‏

بسمه تعالی، تا هر وقت از روزه گرفتن خوف ضرر برای چشم شما باشد،‎ ‎روزه نگیرید ولی برای تأخیر تا یک سال، برای هر روز یک مد طعام باید‎ ‎به فقیر بدهید.

[سؤال 3592]‏ ‏ ‏ 1772‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏با عرض سلام و آرزوی موفقیت و شادکامی برای شما مردان راه حق و طول عمر‏‎ ‎‏امام بزرگوار امیدوارم که حال شما خوب و سلامتی برقرار باشد. سؤالم این است که‏‎ ‎‏من تعداد زیادی روزۀ قضا دارم که تا کنون 50 روز آن ها را به لطف الله‌ گرفته ام اما در‏‎ ‎‏حدود 35 روز دیگر را هم باید بگیرم که به دلایلی مثل ضعیف بودن، لاغری و ناتوانی‏‎ ‎‏نتوانستم بقیه را بگیرم. حال از شما خواهش دارم که در این مورد مرا راهنمایی فرمایید‏‎ ‎‏که آیا بقیه روزه هایم را در این شرایط کنونی می توانم بگیرم یا به چند سال بعد موکول‏‎ ‎‏کنم و آیا این دلایل لاغری و ناتوانی و ضعیفی می تواند از روزه گرفتن من جلوگیری‏‎ ‎‏نماید یا نه؟ ‏

بسمه تعالی، اگر با نظر دکتر مورد اطمینان برای شما ترس پیدا شود که‎ ‎روزه ضرر دارد روزه را افطار کنید و قضای آن را در وقت سلامت به جا‎ ‎آورید ولی اگر سالم باشید و خوف ضرر نباشد باید روزه بگیرید. 

[سؤال 3593]‏ ‏ ‏ 1773‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏خداوندا از عمر من بنده مریض بردار و بر عمر امام من بیفزای؛ آمین، پیشگاه‏‎ ‎‏حضرت امام خمینی، با عرض سلام و معذرت‏

‏شخصی هستم 24 ساله که مدت دوازده سال است به مرض ریوی مبتلا هستم، که‏‎ ‎‏به خاطر این مرض، همیشه از سینه ام خون و خلط می آید. آیا روزه گرفتن با وضع‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 484
‏ناراحت کننده ای که دارم، بر من واجب است؟ حال روزه گرفته ام، اما در بیشتر وقت ها‏‎ ‎‏خلط و خونی که از سینه ام می آمد، در حلق فرو برده ام و ناچار هم بوده ام. اگر بخواهم‏‎ ‎‏روزه نگیرم، از نظر وجدانی روحم در عذاب است. و اگر بخواهم روزه بگیرم، با یک‏‎ ‎‏چنین مرضی مبتلا هستم و پزشک ها می گویند: معالجۀ شما حدوداً چهل هزار تومان‏‎ ‎‏خرج دارد ولی من در تمام عمرم هیچ وقت، دارای چهل هزار تومان پول نخواهم شد.‏‎ ‎‏در هر صورت، شرایط من حکم می کند که روزه بگیرم یا نه؟ ‏

بسمه تعالی، اگر روزه موجب بروز مرض یا تشدید بیماری شود،‎ ‎واجب  نیست. و اگر خون به فضای دهن نرسد مضر به صحت روزه‎ ‎نیست.

[سؤال 3594]‏ ‏ ‏ 1774‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 22 / 2 / 1362‏

‏حضور مرجع عالی قدر، آیت الله‌ العظمی امام خمینی، بعد از تقدیم سلام، سلامتی‏‎ ‎‏و طول عمر و موفقیت شما را از خداوند منّان آرزومندم.‏

‏در خصوص روزه گرفتن این جانب، سؤالی دارم: من چشمانم ضعیف است و‏‎ ‎‏شمارۀ چشمم 8 می باشد و در بلاتکلیفی به سر می برم؛ خیلی دوست دارم روزه‏‎ ‎‏بگیرم، ولی می ترسم؛ از دو جهت ترس دارم: می ترسم روزه بگیرم و برای چشمانم‏‎ ‎‏ضرر داشته باشد؛ و به همان اندازه که برای روزه گرفتن ترس دارم، برای نگرفتن نیز‏‎ ‎‏ترس دارم؛ می ترسم روزه نگیرم و ضرری نداشته باشد. خواهش می کنم مرا راهنمایی‏‎ ‎‏کنید. البته با این که ماه مبارک رمضان نزدیک است، زود جواب دهید.‏

‏در ضمن اگر جواب منفی باشد و نباید روزه بگیرم، آیا می توانم کارهای ظریف‏‎ ‎‏دیگری از قبیل خیاطی، بافتنی و مطالعه را انجام دهم یا خیر؟‏

بسمه تعالی، با فرض خوف و ترس ضرر برای چشم، روزه گرفتن جایز‎ ‎نیست؛ و همچنین کارهای دیگری که به چشم ضرر داشته باشد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 485
[سؤال 3595]‏ ‏ ‏ 1775‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ هشتم رمضان 1402 ق‏

‏محضر مبارک دفتر حضرت امام و مرجع بزرگ عالم تشیع و بنیان گذار جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی ایران، پس از تقدیم عرض سلام و دعا، به عرض می رساند که:‏

‏بعضی از کارکنان کارخانۀ ذوب آهن اصفهان گرچه در این ماه مبارک رمضان،‏‎ ‎‏برنامۀ کار آن ها تغییر کرده و ساعت 11 از محل کار خارج می شوند، ولی بعضی از‏‎ ‎‏آن ها که چندین فرسخ از شهرکرد فاصله دارند، حدود یک ساعت و نیم راه را باید طی‏‎ ‎‏کنند؛ در هر حال، بعد از ظهر به وطن می رسند ولی‏‎ ‎‏روزه می گیرند و هر چه مسأله و‏‎ ‎‏احکام برایشان گفته می شود، آن ها در جواب می گویند که اگر ما در این ماه مبارک‏‎ ‎‏روزه نگیریم، بعداً دیگر موفق به گرفتن قضای آن نمی شویم. لطفاً ما را راهنمایی‏‎ ‎‏فرمایید. ‏

بسمه تعالی، در سفر شرعی، روزه صحیح نیست و نماز شکسته است و‎ ‎باید روزه را در طول سال قضا نمایند.

[سؤال 3596]‏ ‏ ‏ 1776‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 4 / 2 / 1362‏

‏خدمت مرجع اعظم و قائد کبیر اسلام و مسلمین، آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام‏‎ ‎‏ظله العالی علی رؤوس المسلمین ‏

‏معروض می دارم: طلبه ای است که چند سال است به خاطر ضعیف بودن چشم،‏‎ ‎‏روزه نگرفته؛ ولی الآن به نظرش رسیده که اگر از نظر غذا مراعات کند و روزها‏‎ ‎‏استراحت کند، ممکن است بتواند روزه بگیرد. از آن مرجع بزرگوار استدعا دارم‏‎ ‎‏بفرمایید: در این صورت، روزه برای او واجب است یا نه؟ و در صورت وجوب،‏‎ ‎‏تکلیف روزه های سال های گذشته چیست؟‏

بسمه تعالی، اگر خوف ضرر دارد، باید روزه ها را افطار کند؛ و در غیر این

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 486
صورت، باید روزه بگیرد و قضای روزه های سابق بر عهدۀ او است؛ هر‎ ‎وقت تمکن داشت، آن ها را به جا آورد.

[سؤال 3597]‏ ‏ ‏ 1777‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک امام امت، حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏از خداوند متعال سلامت و طول عمر برای آن حضرت و سعادت برای مسلمین را‏‎ ‎‏به رهبری آن قائد بزرگ خواستارم. استدعا دارد که حکم شرعی مسأله زیر را مرقوم‏‎ ‎‏فرمایید:‏

‏مدت ده سال عمداً روزه نگرفته ام و از زمانی که تصمیم به روزه گرفته ام، به علت‏‎ ‎‏ابتلای شدید به زخم معده، اطبا روزه گرفتن را به هیچ وجه برایم جایز نمی دانند؛ حال‏‎ ‎‏بنده چه باید بکنم؟ در ضمن از نظر مالی متوسط الاحوال می باشم.‏

بسمه تعالی، اگر روزه برای شما ضرر دارد، نباید بگیرید و روزه های قضا‎ ‎بر عهدۀ شما است و اگر کفاره بر عهدۀ شما است، در صورت تمکن برای‎ ‎هر روز به شصت مسکین اطعام کنید.

[سؤال 3598]‏ ‏ ‏ 1778‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 9 / 1361‏

‏محضر محترم دفتر امام خمینی دامت برکاته، سلام علیکم‏

‏با کمال احترام؛ به عرض می رساند که اگر یک نفر محصل باشد و یک سال درس‏‎ ‎‏بخواند و در اواخر سال، یعنی هنگام امتحانات، ماه رمضان فرا رسد و ماه رمضان هم‏‎ ‎‏در تابستان واقع شده باشد که انسان نتواند هم روزه بگیرد و هم درس بخواند و اگر آن‏‎ ‎‏چند روز را درس نخواند، زحمت یک سالش به هدر می رود و به همین جهت‏‎ ‎‏چهار‏‎ ‎‏روز از روزه رمضان ـ که مصادف با‏‎ ‎‏فصل امتحان باشد ـ را بخورد، تکلیف شرعی او‏‎ ‎‏در این خصوص، طبق فتوای امام خمینی چیست؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 487
بسمه تعالی، باید روزه بگیرد و تا در حرج واقع نشود، نمی تواند افطار کند.‎ ‎بلی می تواند مسافرت کند و در سفر افطار نماید و بعد از برگشتن، در آن‎ ‎روز لازم نیست امساک کند.

[سؤال 3599]‏ ‏ ‏ ‏----> 1826

‏4. من امسال دو روز، روزه ام را بی جهت باطل کردم البته دلیل داشتم ولی نمی دانم‏‎ ‎‏آیا درست است یا نادرست است من یک روز به دلیل این که هوا گرم بود من گردگیری‏‎ ‎‏کردم و دچار تشنگی زیادی شدم و روزه را باطل کردم و روز دیگر به خاطر این که در‏‎ ‎‏یک روز دو امتحان داشتم و در گرسنگی نیز درس را متوجه نمی شدم باز هم باطل‏‎ ‎‏کردم باز هم لطفاً بفرمایید تکلیف چیست؟‏

بسمه تعالی، قضا و کفاره دارد.

[سؤال 3600]‏ ‏ ‏ 1779‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 1 / 4 / 1361‏

‏با عرض سلام و تقدیم بهترین احترامات و آرزوی سلامتی رهبر عزیزمان، این‏‎ ‎‏مرجع تقلید بزرگوار و رهبر مسلمانان و مستضعفین جهان، امام خمینی‏

‏در آستانۀ فرا رسیدن ماه مبارک رمضان و روزه، یک مشکل و سؤال برای ما‏‎ ‎‏پیش  آمده و آن این که در زمانی که ماه مبارک و خداییِ رمضان فرا می رسد متأسفانه‏‎ ‎‏ما  کشاورزان، محصولات کشاورزیمان هنگام دروِ آن ها فرا رسیده و ما مجبوریم که‏‎ ‎‏در میان آفتاب داغ و یا شاید گرد و غبار روزانه، روی آن ها فعالیت کنیم که در این‏‎ ‎‏صورت روزه گرفتن برای ما خیلی مشکل به نظر می رسد؛ حالا خواستیم که نظر امام را‏‎ ‎‏در مورد این که آیا روزه بر ما واجب است یا مستحب یا هر طور دیگر، برای ما‏‎ ‎‏بفرستید.‏

بسمه تعالی، روزۀ ماه مبارک رمضان واجب است و کار، مجوّز افطار‎ ‎نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 488
[سؤال 3601]‏ ‏ ‏ 1780‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 4 / 1361‏

‏خدمت رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامی، امام خمینی‏

‏با درود و سلام به رهبر کبیر و مرجع تقلید، امام خمینی و با سلام به رزمندگانی که‏‎ ‎‏در جبهه های ایران و لبنان، علیه متجاوزان مقابله می کنند.‏

‏چند مسأله پیش آمده که جواب درست آن را برایم بنویسید: ‏

‏1. الآن کسی خانۀ ما نیست و من و برادرم هستیم و من نان آور خانه هستم (فعلاً)‏‎ ‎‏و  چون من در کشتارگاه اهواز کار می کنم و سالن کشتارگاه پوشیده است و تقریباً‏‎ ‎‏200  نفر در آن جا کار می کنند و هر روز، اندازۀ 1000 رأس گوسفند و گاو و‏‎ ‎‏گاومیش  می آورند و ذبح می کنند و آن ها چون خونشان حرارت زیادی دارد و هوا به‏‎ ‎‏درستی در آن جا نفوذ ندارد و من طاقت روزه گرفتن را ندارم و چند روز گرفتم‏‎ ‎‏ولی  بی اندازه، هوای آن جا گرم است (کشتارگاه اهواز)، من طاقت نیاوردم و روزه ام‏‎ ‎‏را  خوردم. می خواستم بپرسم آیا باید کار بکنم و روزه نگیرم یا کار نکنم و روزه‏‎ ‎‏بگیرم؟‏

بسمه تعالی، باید روزه بگیرید و چنانچه در وسط روز، ادامۀ روزه، حرجی‎ ‎شد مجازید افطار کنید.

‏2. من در سوره حمد و سلام نماز اشکالاتی دارم و چون در رسالۀ جناب عالی خواندم که نوشته بروید‏‎ ‎‏نماز جماعت، می خواستم بپرسم قضای آن نمازها را باید به جا بیاورم یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر یقین به باطل بودن نمازهای گذشته ندارید، قضا واجب نیست.

‏3. در رساله نوشته که چیزهایی در کشتن حیوانات، مکروه است؛ مثلاً (نباید گوسفند را موقعی که ذبح‏‎ ‎‏می کنند، گوسفند دیگر ببیند) ولی در کشتارگاه، گله، گله، گوسفند می آورند و ما باید یکی بعد از دیگری‏‎ ‎‏بکشیم و همه را پیش هم و پشت سر هم رو به قبله ذبح می کنیم. آیا اشکالی دارد؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد؛ ولی بهتر است در صورت امکان، حکم مزبور مراعات شود.

‏طول عمر حضرت عالی را از خداوند خواستارم.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 489
[سؤال 3602]‏ ‏ ‏ 1781‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 9 / 5 / 1359‏

‏قم، دفتر امام خمینی، با عرض سلام به پیشگاه رهبر عالی قدر ‏

‏خاطر مبارک را مستحضر می دارد: این جانبان کشاورزان قریۀ محمدآباد بانه‏‎ ‎‏هستیم. در ماه مبارک رمضان کار کشاورزی بی نهایت فشرده است؛ زیرا بعضی ها درو‏‎ ‎‏و بقیه وجین پنبه و آب گیری دارند. و درجه حرارت به طور دقیق که از نیم ساعت به‏‎ ‎‏ظهر مانده تا ظهر معلوم نمودیم در بیابان 44 درجه روی صفر بود. کشاورزان اگر کار‏‎ ‎‏نکنند امورات زندگی شان تأمین نمی شود و زراعتشان از بین می رود و اگر کار کنند،‏‎ ‎‏نمی توانند روزه بگیرند. خواهشمندیم حکم شرعی آن را با در نظر گرفتن شرایط‏‎ ‎‏زندگی و کار ما در ماه مبارک رمضان برایمان لطف بفرمایید بنویسید. از لطفتان‏‎ ‎‏سپاس گزاریم.‏

بسمه تعالی، روزۀ ماه رمضان بر هر مکلفی واجب است و بهانۀ کار و گرما‎ ‎مجوز افطار نمی شود؛ ولی اگر ادامۀ اشتغال به کار لازم بود و در اثنای روز‎ ‎ادامۀ روزه دارای زحمت و مشقت غیر قابل تحمل بود، می تواند آن روز را‎ ‎از زمانی که مشقت بار شد افطار کند و بعداً قضا نماید.

[سؤال 3603]‏ ‏ ‏ 1782‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر محترم امام خمینی‏

‏در بعضی از روزهای ماه مبارک رمضان یک نفر کشاورز نوبت آبیاری دارد و در‏‎ ‎‏هوای گرم تابستان با بودن روزه، آبیاری تقریباً غیر ممکن است و به عکس، در حال‏‎ ‎‏آبیاری زراعت، روزه گرفتن تقریباً غیر ممکن است؛ یعنی طوری است که اگر روزه‏‎ ‎‏باشد، لطمه به زراعت و یا مسلّماً لطمه به سلامتی می زند. لطفاً می خواهیم بدانیم آیا‏‎ ‎‏این شخص می تواند روزۀ آن روز را افطار کند و قضای آن را بگیرد یا خیر؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 490
بسمه تعالی، اگر می تواند کار را ترک کند، باید روزه بگیرد و اگر نمی تواند،‎ ‎هر وقت به حرج افتاد می تواند افطار نماید؛ ولی تا در حرج واقع نشده،‎ ‎نباید روزه را باطل کند.

[سؤال 3604]‏ ‏ ‏ ‏----> 2894

‏38. آیا روزه گرفتن برای رزمندگان در ماه رمضان واجب است یا نه؟‏

بسمه تعالی، روزۀ واجب از مکلف ساقط نیست؛ ولی اگر در اثنای روز‎ ‎ادامۀ روزه حرجی شود می تواند افطار کند.

[سؤال 3605]‏ ‏ ‏ ‏----> 4951

‏3. جاهایی خیلی گرم است در ماه مبارک رمضان روزه می گیرند بعد از ظهر‏‎ ‎‏دهانشان خشک می شود از کار کردن باز می مانند روز را به سختی به سر می رسانند‏‎ ‎‏همه مردم زراعت کار هستند همه از گرما ضعف می کنند بعضی ها نمی توانند روز را به‏‎ ‎‏مغرب برسانند از شدت گرما روزه را می خورند این ها می توانند به گرما روزه نگیرند‏‎ ‎‏هر وقت هوا سرد شد روزه بگیرند یا نه جایز نیست؟ شما بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، در فرضی که ذکر شده نمی توانند روزه را افطار کنند.

[سؤال 3606]‏ ‏ ‏ ‏----> 5681

‏2. بعضی بچه ها هستند که اول بلوغ، پدر و مادر به آن ها می گویند: «شما ضعیف‏‎ ‎‏هستید و روزه نگیرید». ولی خود آن بچه ها تشخیص نمی دهند که روزه مضر است یا‏‎ ‎‏نه. و به گفتۀ پدر یا مادر روزه نمی گیرند و بعد از رشد و بزرگ شدن هم یاد ندارند که‏‎ ‎‏آن روز واقعاً ضعیف بوده اند و روزه مضر بوده یا نه، فقط پدر یا مادر می گویند که‏‎ ‎‏«شما ضعیف بودید». این گونه اشخاص علاوه بر قضا کفاره عمد هم باید بدهند‏‎ ‎‏یا  خیر؟‏

بسمه تعالی، لازم نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 491
[سؤال 3607]‏ ‏ ‏ ‏----> 7006

‏17. اگر کسی بدون سحری بماند، می تواند روزه اش را بخورد؟‏

بسمه تعالی، افطار جایز نیست؛ مگر آن که ادامۀ روزه حرجی شود.

[سؤال 3608]‏ ‏ ‏ 1783‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 1 / 1362‏

‏حضور محترم رهبر عالی قدر انقلاب اسلامی؛ چند سؤال شرعی دارم که به شرح‏‎ ‎‏زیر می باشد:‏

‏1. بنده کارگری هستم در یکی از شهرهای خوزستان و شغلی دارم که همه اش با‏‎ ‎‏آهن سر و کار دارم و در ماه رمضان به علت گرمای زیاد و به خصوص کاری که من‏‎ ‎‏دارم ـ که همه اش با آهن های داغ کار می کنم ـ روزه گرفتن برایم بسیار مشکل است و‏‎ ‎‏نمی توانم روزه بگیرم و کارم طوری است که خرج زندگی خود و خانواده فقط از این‏‎ ‎‏کار است و در ضمن، بنده قرضی دارم که باید هر ماه پرداخت کنم و به این دلیل‏‎ ‎‏نمی توانم در ماه رمضان بیکار باشم؛ از حضورتان استدعا دارم که بفرمایید بنده چه‏‎ ‎‏کنم؟‏

بسمه تعالی، باید روزه بگیرید و اگر کار را نمی توانید ترک کنید و در بین‎ ‎روز به حرج افتادید، می توانید افطار نمایید.

‏2. در نماز جمعه وقتی که امام مشغول خطبه است، برگشتن به چپ و راست یا حرف زدن در بین‏‎ ‎‏خطبه چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد، ولی نباید موجب فوات فائده خطبه شود.

[سؤال 3609]‏ ‏ ‏ 1784‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام و درود فراوان به امام امت‏

‏نظر به این که در چند سال اخیر، ماه مبارک رمضان مصادف با اوایل تابستان‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 492
‏می باشد و محصول کشاورزان ورامین ـ از جمله گندم و جو و صیفی جات ـ در این‏‎ ‎‏زمان به دست می آید و گرمای طاقت فرسای این منطقه، کشاورزان را بر سر دو راهی‏‎ ‎‏قرار داده است که آیا روزه را گرفته و محصول را جمع نکنند و یا محصول را جمع‏‎ ‎‏کرده و روزه را نگیرند، لذا از آن امام بزرگوار تقاضا داریم که ما را در مورد این مسأله و‏‎ ‎‏قضا یا کفاره داشتن روزه هایمان ارشاد فرمایند.‏

‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، اگر جمع آوری محصول برای شخص ضرورت داشته باشد و‎ ‎روزه گرفتن برای او حرجی و مشقت زیاد دارد، می توانند پس از آن که به‎ ‎مشقت افتادند روزه را افطار کنند ولی تا به مشقت نیفتاده اند حق ندارند‎ ‎افطار کنند و اگر افطار نمایند، باید کفاره بدهند.

[سؤال 3610]‏ ‏ ‏ 1785‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 4 / 1361‏

‏تهران، دفتر امام خمینی‏

‏1. اگر یک نفر کارش سخت باشد که نتواند روزه بگیرد و اگر روزه بگیرد،‏‎ ‎‏نمی تواند کار بکند و اگر کار نکند، خود و عائله اش خرجی ندارند، تکلیف چیست؟‏

بسمه تعالی، روزۀ ماه مبارک رمضان واجب است و کار، مجوّز افطار‎ ‎نیست ولی اگر در حال روزه، ادامۀ آن حرجی شد و نتوانست روزه را به‎ ‎آخر برساند مجاز است افطار کند.

‏2. کارگران شرکت نفت در ادارۀ بهره برداری کار می کنند، مدت هشت روز سر کار هستند و چهار روز‏‎ ‎‏استراحت در منزل، و محل کار تا منزل 10 فرسنگ و 12 ماه سال بدین صورت کار می کنند؛ نماز و‏‎ ‎‏روزۀ این ها قصر است یا تمام؟‏

بسمه تعالی، در مسیر و محل کار، حکم مسافر دارند و قضای روزه را ایام استراحت در وطن‎ ‎انجام دهند.

‏3. کارگران شرکت نفت هر روز باید بروند سر چاه های نفتی و بهره برداری و بعد از ظهر برمی گردند و‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 493
‏این رفت و آمد، 15 فرسنگ یا بیشتر می باشد؛ نماز و روزۀ آن ها قصر است یا تمام، بدون توقف ده روز‏‎ ‎‏در منزل؟‏

بسمه تعالی، در مسیر و محل کار، حکم مسافر دارند.

[سؤال 3611]‏ ‏ ‏ ‏----> 1377

‏2. شاطر نانوایی به خاطر گرمای بیش از حد تنور روزه اش را می خورد و می گوید‏‎ ‎‏که با این گرمای هوا و گرمای تنور نمی توانم روزه بگیرم و شاید هم در زمستان قضای‏‎ ‎‏روزه را بگیرد. آیا او مجاز است که این کار را می کند؟ یعنی هر فردی که امثال چنین‏‎ ‎‏شغل ها را دارا بود، می تواند در این فصل روزه نگیرد؟ به هر حال، شاطر نانوا و امثالهم‏‎ ‎‏چه کار باید بکند؟‏

بسمه تعالی، عذر مزبور، مجوز افطار نیست.

[سؤال 3612]‏ ‏ ‏ ‏----> 1078

‏10. با ملاحظۀ آن که روزۀ منذور، در سفر جایز است ـ با شرایطی که در تحریر بیان‏‎ ‎‏فرموده اید ـ آیا مراد، این است که روز معینی را نذر کند ـ مثلاً اول ماه ـ و یا این که اگر‏‎ ‎‏نذر کند روزی را روزه بگیرد ـ چه در سفر و چه در حضر ـ را نیز شامل می شود؟‏

‏و آیا این حکم، مخصوص کسی است که در حضر باشد و نذر کند و یا این که در‏‎ ‎‏سفر هم می تواند نذر کند؟‏

بسمه تعالی، مراد، فرض دوم است و یا روزه در سفر را نذر نماید و فرقی‎ ‎بین این که خواندن صیغه، در حضر باشد یا سفر نیست.

[سؤال 3613]‏ ‏ ‏ ‏----> 1377

‏4. بعضی ها چون زخم معده دارند روزه نمی گیرند. آیا تشخیص این مرض توسط‏‎ ‎‏هر پزشکی قابل قبول حضرت امام می باشد یا این که باید پزشک مورد نظر، متعهد و‏‎ ‎‏پرهیزگار باشد؟‏

بسمه تعالی، قول پزشک اگر موجب اطمینان باشد کفایت می کند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 494
[سؤال 3614]‏ ‏ ‏ 1786‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏1. اشخاصی که روزه قضا بر ذمه آن ها است می توانند برای گرفتن روزه اجیر شوند‏‎ ‎‏یا خیر؟ بر فرض جواز، اگر وقت قضای روزه خودشان مضیّق باشد باز هم می توانند‏‎ ‎‏اجیر شوند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در وسعت وقت، مانع ندارد و در فرض ضیق وقت، جایز‎ ‎نیست و صحت اجاره، محل اشکال است؛ ولی روزه ای که به نیابت‎ ‎بگیرند صحیح است. 

‏2. اشخاصی که قضای روزه بر ذمه آن ها بوده و نگرفته اند و فعلاً از گرفتن روزه معذورند و عذر آن ها‏‎ ‎‏هم برطرف شدنی نیست تکلیف آن ها چیست؟‏

بسمه تعالی، باید وصیت کنند.

[سؤال 3615]‏ ‏ ‏ 1787‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏با درود و سلام به امام کبیرمان خمینی بت شکن و با امید پیروزی نهایی برای‏‎ ‎‏رزمندگان اسلام‏

‏1. کسی که روزۀ قضا دارد نمی تواند روزۀ مستحبی بگیرد؟ و یا اگر قبلاً حکم‏‎ ‎‏مسأله را نمی دانسته و روزۀ مستحبی گرفته و نیت قضا را نداشته در صورتی که روزۀ‏‎ ‎‏قضا به عهدۀ او بود و نیت روزۀ مستحبی کرده آیا بعد از فهمیدن مسأله روزه هایی را‏‎ ‎‏که قبلاً به حکم مستحبی گرفته به روزۀ قضای او حساب می شود؟‏

بسمه تعالی، به جای قضا حساب نمی شود.

‏2. کسی که آموزگار است و هفته ای یک بار به خانه خود برمی گردد و در واقع نه ده روز در محل‏‎ ‎‏کار  می ماند (یک هفته می ماند) و نه در خانۀ خود و فاصلۀ خانه خود تا محل کار نماز شکسته است آیا‏‎ ‎‏این فرد می تواند روزه را کامل بگیرد و نماز را نیز تمام بخواند یا همیشه باید شکسته بخواند و روزه‏‎ ‎‏نگیرد؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 495
بسمه تعالی، در غیر وطن نمازش شکسته است و نمی تواند روزه بگیرد و باید قضای روزه را از‎ ‎سال تأخیر نیندازد. 

‏3. چون مخارج فرزند به عهدۀ پدر و مادر است اگر این مخارج را پدر و مادر از راه حرام به دست‏‎ ‎‏آورند  و لباس فرزندان غصبی باشد و فرزندان نیز از آن مسأله اطلاع دارند آیا مسئولیتی متوجه‏‎ ‎‏فرزندان  است؟‏

بسمه تعالی، اگر بداند چیزی تماماً یا بعضاً غصب است تصرف در آن حرام است.

‏4. کسی که فرضاً چندین سال پیش مالی را که پارچه بوده غصب کرد و آن را لباس دوخته و حال از کار‏‎ ‎‏خود پشیمان شده و می خواهد مالی را که غصب کرده به اندازۀ آن پولش را بپردازد اولاً این پول را به‏‎ ‎‏کجا بدهد؟ ثانیاً آیا باید این نرخ پارچه ها را به نرخ روز بدهد یا به نرخ همان سالی که آن را غصب کرده‏‎ ‎‏چون آن سال فرضاً چهار سال پیش قیمت پارچه ارزان تر از حال بوده.‏

بسمه تعالی، با وجود عین لباس باید عین آن را و با تلف آن قیمت روز تلف آن را به‎ ‎صاحبش  رد کند و اگر او را نمی شناسد و مأیوس از شناسایی او است از طرف او به فقیر صدقه‎ ‎بدهد.

‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته. ‏

‏خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی از نهضت خمینی محافظت بفرما.‏

[سؤال 3616]‏ ‏ ‏ ‏----> 736

‏2. روزه های مستحبی که در روزهای دوشنبه و پنج شنبه هر هفته و در طول سال‏‎ ‎‏گرفته می شود، کفایت از قضای روزۀ ماه مبارک رمضان می کند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، روزۀ مستحبی کافی از روزۀ واجب نیست و کسی که قضای‎ ‎روزۀ واجب دارد، نمی تواند روزۀ مستحبی بگیرد.

[سؤال 3617]‏ ‏ ‏ ‏----> 1409

‏2. آیا کسی که قضای روزه ماه رمضان بدهکار است می تواند نذر کند و روزۀ نذر‏‎ ‎‏به جا آورد؟ ‏

بسمه تعالی، نمی تواند. 


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 496
[سؤال 3618]‏ ‏ ‏ ‏----> 1754

‏3. شخصی قبل از ظهر مسافرت کرده و پیش از ظهر هم برگشت و چیزهایی که‏‎ ‎‏روزه را باطل می کند انجام نداده، می تواند روزه بگیرد یا نه؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد و اگر روزه واجب معین است واجب است نیّت‎ ‎کند و روزه بگیرد.

[سؤال 3619]‏ ‏ ‏ 1788‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 3 / 1361‏

‏دفتر رهبر عالی قدر حضرت امام خمینی دامت برکاته، احتراماً متمنی است هرچه‏‎ ‎‏زودتر به این مسأله جواب فرمایید ‏

‏این جانب قبلاً چند سال در تهران ساکن بودم ولی روی اجبار و نبودن خانه‏‎ ‎‏اجاره ای به فردیس کرج که تا تهران 50 کیلومتر است خانه ام را بردم ولی محل کار‏‎ ‎‏خودم تهران است که همه روزه صبح ها می آیم و عصرها می روم قبلاً این مسأله را به‏‎ ‎‏آیت الله‌ خویی مراجعه کردم ولی چون مقلد امامم و اجازه به غیر نمی دهد علی هذا‏‎ ‎‏متمنی است زودتر تا نرسیدن ماه مبارک جواب مرقوم دارید که تکلیفم در تهران و‏‎ ‎‏فردیس چیست؟ ضمناً به عرض برسانم از تهران اعراض ننموده ام و در صورتی که‏‎ ‎‏وزارت مسکن اجازه بدهد درصدد خرید خانه هستم و بفرمایید چون خانۀ قبلی که‏‎ ‎‏در تهران ساکن بودم در مسیر راهم نیست آیا وقتی وارد تهران می شوم تا ظهر نشده در‏‎ ‎‏حال امساک هستم بعداً باید به محل خانه قبلی بروم اذان که دادند نیت کنم و برگردم‏‎ ‎‏سر کارم آن وقت تکلیف فردیس برای نمازم چیست روزهایی که تعطیل هستم باید‏‎ ‎‏شکسته بخوانم یا درست منتظر جواب هستم. ‏

بسمه تعالی، اگر قبل از ظهر به خانه ای که در تهران دارید بروید‎ ‎و  بعدازظهر از آن جا بروید می توانید روزه بگیرید و گرنه حکم مسافر‎ ‎دارید.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 497
[سؤال 3620]‏ ‏ ‏ ‏----> 1854

‏10. در ماه رمضان کسانی که می خواهند به مسافرت بروند باید از شب نیّت‏‎ ‎‏مسافرت داشته باشند یا نه و آیا حکم آن فرق می کند که از شب قصد سفر داشته باشد‏‎ ‎‏یا نداشته باشد؟‏

بسمه تعالی، فرقی در حکم نیست.

[سؤال 3621]‏ ‏ ‏ ‏----> 1316

‏4. افرادی هستند که اصفهان وطنشان می باشد و برای کار غیر رانندگی، پهلوی‏‎ ‎‏راننده می نشینند و برای بررسی تصادفات، این طرف و آن طرف می روند یا این که کار‏‎ ‎‏دفتری دارند و خلاصه، برنامۀ آن ها چنین است که 24 ساعت در سگزی هستند و 24‏‎ ‎‏ساعت در اصفهان. نماز و روزۀ آن ها چگونه است؟ و اگر روزۀ آن ها صحیح نیست و‏‎ ‎‏نباید بگیرند، اگر در ماه رمضان چنین کنند، آیا روزۀ آن ها صحیح می باشد یا نه؟ این‏‎ ‎‏افراد‏‎ ‎‏در اصفهان سحری خورده و نیت روزه می کنند؛ بعداً صبح به طرف سگزی‏‎ ‎‏می روند و در سگزی مفطر به جا نیاورده و خلاصه، قبل از ظهر به اصفهان بر می گردند‏‎ ‎‏و قصد روزه می کنند و بعد از ظهر دو مرتبه به سگزی بر می گردند.‏

بسمه تعالی، در وطن و رفت و آمدهای کمتر از مسافت شرعی، نماز و روزه‎ ‎تمام است و اگر از وطن به مقدار مسافت دور شدند و دوباره قبل از ظهر به‎ ‎وطن برگشتند، در صورتی که بین راه چیزی نخورده باشند، نیت روزه کنند‎ ‎و صحیح است.

[سؤال 3622]‏ ‏ ‏ ‏----> 1890

‏7. کسی روزه داشت و به قصد مسافت شرعی از حد ترخص خارج شد ولی به‏‎ ‎‏حد مسافت نرسیده برگشت به وطن پیش از ظهر چیزی نخورده آیا باید قصد روزه‏‎ ‎‏کند یا نه؟ ‏

بسمه تعالی، باید روزه بگیرد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 498
[سؤال 3623]‏ ‏ ‏ ‏----> 1890

‏6. کسی که روزه گرفته و پیش از ظهر به قصد سفر خارج شده تا حد مسافت‏‎ ‎‏شرعی، سپس چیزی نخورده مراجعت می کند آیا می تواند یا لازم است قصد روزه کند‏‎ ‎‏دوباره، مانند مسافری که قبل از ظهر به وطن رسیده، اگر چیزی نخورده باشد باید‏‎ ‎‏قصد روزه نماید یا نه؛ چون قصد روزه اش با قصد مسافت و خروج از حد ترخص‏‎ ‎‏باطل شد و نمی تواند دوباره قصد روزه کند؟‏

بسمه تعالی، اگر قبل از ظهر به وطن خود رسیده باید روزه بگیرد.

[سؤال 3624]‏ ‏ ‏ 1789‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 6 / 4 / 1361‏

‏کسی که در ماه مبارک رمضان صبح مسافرت کند و هشت فرسخ برود و قصد‏‎ ‎‏داشته باشد قبل از ظهر به محل سکونتش برگردد، آیا می تواند امساک کند تا وقتی‏‎ ‎‏رسید به محل سکونتش قصد روزه کند؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد و در صورت امساک پس از بازگشت قبل از ظهر به‎ ‎وطن، واجب است نیت روزه نماید.

[سؤال 3625]‏ ‏ ‏ 1790‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 9 / 3 / 1361‏

‏خدمت حضرت امام خمینی‏

‏با درود و سلام به رهبر انقلاب تقاضا دارم که چون کنیز شما کارگر است و فاصله‏‎ ‎‏از محل زندگی خود تا محل کارش (دو روز در دو هفته) حدود 5 فرسخ می باشد، به‏‎ ‎‏من بفرمایید که آیا روزه این جانب در ماه مبارک رمضان که در یک روز 10 فرسخ راه‏‎ ‎‏رفت و برگشت دارم باطل است یا صحیح می باشد؟ دست های شما را می بوسم. ‏‎ ‎بسمه تعالی، حکم مسافر دارید و نمی توانید روزه بگیرید؛ مگر این که قبل‎ ‎از ظهر به وطن برگردید یا بعد از ظهر از آن جا بروید. 


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 499
[سؤال 3626]‏ ‏ ‏ ‏----> 1301

‏7. شخصی در ماه رمضان از شهری که وطنش نیست، سحری می خورد به نیت‏‎ ‎‏این که قبل از ظهر، به وطنش برسد و روزه بگیرد. آیا از اول وقت می تواند قصد روزه‏‎ ‎‏نماید؟‏

بسمه تعالی، نیت روزه در حال سفر صحیح نیست؛ ولی اگر قبل از ظهر به‎ ‎وطن رسیده و قبلاً افطار نکرده، باید نیت روزه کند و صحیح است.

[سؤال 3627]‏ ‏ ‏ ‏----> 1766

‏2. اگر شخص بالا، روز ماه رمضان از نارمک بیاید پالایشگاه (38 کیلومتر) و‏‎ ‎‏قبل ازظهر، 38 کیلومتر برگردد منزل، و قبل ازظهر در منزل نیت روزه کند، روزه اش‏‎ ‎‏درست است یا نه و حال آن که صبح ماه رمضان 76 کیلومتر راه رفته است؟‏

بسمه تعالی، با فرض این که در راه، تناول مفطر نکرده و قبل ازظهر به وطن‎ ‎برگشته، باید نیت روزه کند و روزه اش صحیح است.

[سؤال 3628]‏ ‏ ‏ ‏----> 1766

‏3. اگر شخص بالا، صبح ماه رمضان از نارمک بیاید پالایشگاه 38 کیلومتر و‏‎ ‎‏قبل ازظهر، 36 کیلومتر برگردد و در دو کیلومتری منزلش، در منزل یکی از اقوام بماند،‏‎ ‎‏روزه اش چطور است؟‏

بسمه تعالی، تا به منزل نرسیده، حکم سفر باقی است.

[سؤال 3629]‏ ‏ ‏ 1791‏

 ‏ بسم الله‌ الرحمن الرحیم‏

‏حضرة آیة الله‌ العظمی الامام الخمینی دام ظله‏

‏السلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته و بعد نرجوکم التفضل بإفتائنا فی ما یلی:‏

‏1. عامل فی منطقة عملی یبتعد عن وطنه المسافة الشرعیة یخرج إلی مقرّ عمله یوم‏‎ ‎‏السبت ویعود وطنه عصر الأربعاء (ومعه نیته البقاء فی عمله هذا ما لم یفصل ولکنه‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 500
‏لایعلم مدة بقائه فی منطقته هذه قد ینقل إلی منطقة عمل اُخری) فما حکمه من ناحیه‏‎ ‎‏القصر والتمام فإن کان القصر فما حکمه وقد توهّم أنّ حکمه التمام لمدة عشر سنوات‏‎ ‎‏وصام و هو یعود إلی أهله فی شهر رمضانه یومیاً؟‏

بسمه تعالی، حکمه حکم المسافر، ولو وصل إلی وطنه قبل ظهر شهر‎ ‎رمضان ولم یتناول المفطر یجب علیه نیة الصوم ویصحّ صومه.

[سؤال 3630]

‏2. عامل کما فی السؤال الأوّل حاله، إلاّ أنّه یخرج أیضاً من منطقة عمله مسافة‏‎ ‎‏شرعیة یومیاً؟‏

بسمه تعالی، إذا لم یتّخذ السفر شغلاً وعملاً له یکون بحکم المسافر.

‏3. ما حکم الدخول فی عمل ووظیفة والحال أنّه لا یتمّ ذلک حتّی یجری علیه فحص طبی دقیقة حتّی‏‎ ‎‏علی العورة؟‏

بسمه تعالی، لا یجوز إذا کان مستلزماً للمحرّم.

‏4. ما حکم الدخول فی المدارس الحکومیة عندنا (فی السعودیه) ومن مناهجهم تدریس المذهب‏‎ ‎‏الوهّابی ولا یوجد البدیل عند هذه المدارس للتعلّم؟‏

بسمه تعالی، لا یجوز إذا کان موجباً للانحراف.

‏5. ما حکم التدریس فی المدارس المذکوره إذا کان یدرس مناهج لا یمتّ إلی المذهب الوهّابی بصلة أو‏‎ ‎‏یمتّ مع بیانه للحقّ ولکنّه قد یبتلی أحیاناً بتدریس نفس منهج المقروء علیه مع مخالفته للحقّ؟‏

بسمه تعالی، حکمه حکم سابقه.

[سؤال 3631]‏ ‏ ‏ 1792‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 4 / 1361‏

‏محضر مقدس آیت الله‌ العظمی، رهبر عالی قدر، آقای خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏شخصی از وطن خود هر روز می رود به هشت فرسخی یا بیشتر، مدتی است‏‎ ‎‏ـ  شاید پنج سال یا بیشتر باشد ـ کارمند یک شهری است؛ ناچار است در ماه رمضان‏‎ ‎‏هم رفت و آمد کند، لذا هر صبح می رود محل کارش، قبل از ظهر برمی گردد به وطن‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 501
‏خود؛ نماز ظهر و عصر را در خانۀ خود می خواند؛ بعد از ظهر می رود محل کار خود،‏‎ ‎‏غروب آفتاب همان روز برمی گردد باز به خانۀ خود؛ در ماه رمضان، روزه و غیر ماه‏‎ ‎‏رمضان نمازش چه صورت دارد؛ باید تمام کند یا قصر؟ با کمال تشکر؛ جواب‏‎ ‎‏مرحمت فرمایید.‏

بسمه تعالی، در محل کار و بین راه، حکم مسافر دارد؛ اگر نماز را در محل‎ ‎کار بخواند، باید قصر بخواند و برای روزه اگر بعد از ظهر از وطن خارج‎ ‎شود، روزه صحیح است.

[سؤال 3632]‏ ‏ ‏ 1793‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 25 / 8 / 1358‏

‏شخصی قبل از ظهر در ماه مبارک به سفری می رود که تقریباً بیست فرسخ رفتن و‏‎ ‎‏برگشتن است و مفطری به عمل نیاورده و قبل از ظهر به وطن می رسد. آیا روزه او‏‎ ‎‏صحیح است یا خیر؟‏

‏طول عمر حضرت عالی را از خداوند خواستارم. ‏

بسمه تعالی، باید نیت روزه کند و صحیح است.

[سؤال 3633]‏ ‏ ‏ ‏----> 836

‏4. اگر در ماه مبارک رمضان، بعد از اذان صبح از کرج به شمیران (محل کار) رفته و‏‎ ‎‏قبل از اذان ظهر به مرکز تهران برگشته (بدون انجام اعمالی که باعث افطار روزه شود)‏‎ ‎‏و بعد از اذان ظهر به کرج بروم، روزۀ آن روز صحیح است؟ البته هر روز این کار تکرار‏‎ ‎‏شود؟‏

‏5. تکلیف نماز و روزه های قبلی که به جا آورده ام چطور است؟‏

بسمه تعالی، 4 و5، اگر قبل از ظهر به محله ای که آن جا را وطن انتخاب‎ ‎نمودید، برسید روزه صحیح است و نماز و روزه ای که مخالف وظیفۀ مقرّره‎ ‎انجام شده قضا دارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 502
[سؤال 3634]‏ ‏ ‏ ‏----> 73

‏2. آیا می شود صبح که سر کار می روم (رفت و آمد حدود 70 کیلومتر) مدتی به‏‎ ‎‏ظهر مانده آن قدر به محل اقامت نزدیک شوم که فاصله کمتر از 24 کیلومتر شود در‏‎ ‎‏آن جا نماز را کامل بخوانم و روزه را هم بگیرم یعنی افطار ننمایم پس از خواندن نماز‏‎ ‎‏باز به محل کار مراجعت نمایم و آخر وقت به محل سکونتم برگردم.‏

بسمه تعالی، رسیدن به 24 کیلومتری کافی نیست اگر قبل از ظهر به وطن‎ ‎خود برسید و افطار نکرده باشید می توانید روزه بگیرید ولی اگر محل‎ ‎سکونت وطن شما نباشد در هر صورت حکم مسافر دارید.

[سؤال 3635]‏ ‏ ‏ 1794‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 6 / 5 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏با توجه به مسأله شمارۀ 1722 توضیح المسائل که مسافر چنانچه پیش از ظهر‏‎ ‎‏شرعی به وطن خویش برسد و مفطری انجام نداده باشد، می تواند قصد روزه نماید و‏‎ ‎‏روزه بگیرد، بفرمایید: اگر مسافر پیش از ظهر از وطن سفر کرده و پیش ازظهر همان‏‎ ‎‏روز به وطن مراجعت نماید و این امر ـ به علت دور بودن محل خدمت از وطن ـ همه‏‎ ‎‏روزه تکرار گردد، می تواند روزه بگیرد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، می تواند در سفر مفطر به جا نیاورد تا با رسیدن پیش ازظهر به‎ ‎وطن، نیت روزه نماید و روزه اش صحیح است.

[سؤال 3636]‏ ‏ ‏ 1795‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏برادران محترم دفتر امام خمینی ‏

‏با عرض سلام به عرضتان می رسانم: این جانب کارگر شرکت صنایع بسته بندی‏‎ ‎‏ایران، مدت یازده سال است که در شرکت مزبور، واقع در کیلومتر 12 جادۀ قدیم کرج‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 503
‏مشغول به کار می باشم و منزلم در افسریه می باشد، که از منزل تا محل کار سی کیلومتر‏‎ ‎‏می باشد، که ساعت یازده صبح از درب شرکت خارج شده و ساعت دوازده ظهر به‏‎ ‎‏اتوبان افسریه می رسم، که تقریباً حدود چهار کیلومتر با منزل این جانب فاصله است.‏‎ ‎‏می خواهم بدانم آیا روزۀ من باطل است یا خیر؟ در ضمن، یادآوری می شود که از‏‎ ‎‏خرداد 1351 در تهران بوده و مدت هفت سال در نیروی هوایی بوده و چهار سال نیز‏‎ ‎‏در افسریه ساکن می باشم. ‏

بسمه تعالی، اگر محلۀ افسریه وطن او است و قبل از ظهر به آن محله‎ ‎رسیده، نیت روزه کند و صحیح است، هرچند قبل از ظهر به منزل نرسیده‎ ‎باشد.

[سؤال 3637]‏ ‏ ‏ ‏----> 1279

‏4. در صورتی که برای شخص مذکور، کرج وطن محسوب نشود و با امساک از‏‎ ‎‏مفطرات در روز ماه مبارک رمضان و ورود قبل از زوال به تهران؛ می تواند نیت روزه‏‎ ‎‏بکند؟ با توجه به نظر جدید حضرت عالی که تهران از شهرهای فوق العاده است و مبدأ‏‎ ‎‏سفر از منزل محسوب می شود و تا در مراجعت به منزل نرسیده است، مسافر است؛‏‎ ‎‏شخص نامبرده که موقتاً در کرج سکنا نموده و قبل از ظهر ماه مبارک رمضان وارد‏‎ ‎‏تهران می شود، کجای تهران می تواند نیت روزه بکند؟ ابتدای محدودۀ تهران یا منزل‏‎ ‎‏قبل از هجرت به کرج که فعلاً وجود ندارد یا حد ترخص محدودۀ تهران یا حد‏‎ ‎‏ترخص فرضی منزل سابق در تهران؟‏

بسمه تعالی، اگر قبل از ظهر به همان محل قبل از هجرت برسد، در‎ ‎صورتی که از آن جا اعراض نکرده باشد؛ نیت روزه صحیح است.

[سؤال 3638]‏ ‏ ‏ ‏----> 1279

‏5. کسی که وطن او تهران است و هنگام خروج از منزل می داند برای انجام‏‎ ‎‏کارهایی متعاقباً بدون خروج از تهران بیش از چهار فرسخ در رفت و بیش از هشت‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 504
‏فرسخ در مجموع رفت و برگشت می پیماید چنین شخصی بر حسب نظر مبارک‏‎ ‎‏حضرت عالی که در روزنامۀ جمهوری اخیراً منتشر شد مسافر است اما سؤالی مطرح‏‎ ‎‏است که آیا چنین شخصی در ماه مبارک رمضان به مجرد رسیدن به محل کار یا حد‏‎ ‎‏ترخص فرضی خانه خود می تواند تجدید نیت بکند؟‏

بسمه تعالی، با رسیدن به محله ای که وطن او است می تواند نیت روزه کند.

[سؤال 3639]‏ ‏ ‏ 1796‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 4 / 1361‏

‏حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی، امام خمینی، دامت افاضاته‏

‏ضمن طلب پیروزی رزمندگان اسلام در جبهه های نبرد حق علیه باطل و نابودی‏‎ ‎‏صهیونیسم جهانی، تقاضا می نماییم که مسائل زیر را روشن فرمایید:‏

‏1. چنانچه شخصی در تهران، هر روز مسافت هشت فرسخ را از منزل تا محل کار‏‎ ‎‏خود طی نماید، برای این که روزه اش باطل نشود، در هنگام برگشت، حداقل در چه‏‎ ‎‏فاصله ای از در خانۀ خود باید باشد؟ آیا دیدن دیوار خانه از مسافت مثلاً سیصد متری‏‎ ‎‏و یا رسیدن به محل، در وقت اذان ظهر صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر قبل از ظهر به وطن برسد و قصد روزه نماید، روزه صحیح‎ ‎است.

‏2. آیا طی نمودن مسافت هشت فرسخ در داخل شهر یا مثلاً طی نمودن فاصله بین شوش و شمیران،‏‎ ‎‏باعث شکستن نماز و یا باطل شدن روزه می شود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در تهران، مبدأ مسافت، منزل است.

‏3. اگر کسی به نیت رفتن به مقصدی که باعث شکستن نماز او نمی شود برود، اگر بر حسب اتفاق کاری‏‎ ‎‏پیش بیاید که باید از حد مسافت شرعی خارج شود، آیا نماز او قصر و روزۀ او باطل می شود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر از جایی که قصد جدید کرده تا مقصد، چهار فرسخ باشد نماز شکسته‎ ‎می شود.

‏4. در قبل از انقلاب اسلامی، جهت ترخیص کالا مبالغی به عنوان انعام داده می شد. در حال حاضر اگر‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 505
‏این مبلغ پرداخت نشود، کالا را دیر ترخیص نموده و با مشکلات زیادی روبه رو می نمایند. آیا ادامۀ این‏‎ ‎‏انعام از لحاظ شرعی صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، با مراعات رضایت صاحب پول و مقررات دولت اسلامی مانع ندارد.

[سؤال 3640]‏ ‏ ‏ ‏----> 3134

‏4. موقع برگشت از مرخصی به جبهه، سحری را در ساوه خوردم ولی آن روز را‏‎ ‎‏روزه گرفتم ـ یعنی فردایش را ـ بعد حدود ساعت 10 الی 11 وارد کردستان شدم؛ آیا‏‎ ‎‏روزه ام صحیح است یا نه؟ اگر نه، قضای آن چطور است؟‏

بسمه تعالی، چنانچه قبل از ظهر به محل اقامۀ ده روز رسیده اید و قصد‎ ‎روزه کرده اید روزه صحیح است.

[سؤال 3641]‏ ‏ ‏ 1797‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 4 / 1361‏

‏دفتر امام خمینی، دام ظله العالی، پس از ابلاغ تحیت و سلام، لطفاً بفرمایید:‏

‏1. اگر شخصی در وطنش باشد و هنوز ظهر نشده است، مسافرت نمود و هنوز هم‏‎ ‎‏ظهر نشده، به وطنش برگشت، آیا می تواند وقتی که هنوز به منزلش نرسیده، روزۀ خود‏‎ ‎‏را افطار کند؟ یعنی به محدودۀ منزل باید برسد یا اگر نرسیده می تواند افطار کند؟‏

بسمه تعالی، اگر مقدار مسافت شرعی را پیموده، تا به وطن نرسیده می تواند‎ ‎افطار کند.

‏2. شخصی از منزلش مسافرت کرد و وقتی برگشت، به منزلش نرفته و آمد محل کارش، که تا منزلش 2‏‎ ‎‏الی 6 کیلومتر یا بیشتر فاصله دارد. اگر خواست محل کارش نمازش بخواند تکلیفش چیست؟‏

بسمه تعالی، در شهرهای متعارف با رسیدن به حد ترخص شهر، حکم سفر قطع می گردد و در‎ ‎شهرهای بزرگ خارق  العاده با رسیدن به محله ای که منزل او در آن محله قرار دارد حکم سفر‎ ‎قطع می شود.

‏3. شخصی از منزلش که مبدأ، حساب می شود قصد مسافرت نمود. آیا اگر یک کیلومتر یا کمتر آمد و‏‎ ‎‏هنوز داخل محدودۀ منزلش می باشد، باید نمازش را شکسته بخواند یا باید از حد ترخص خارج شود‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 506
‏که نمازش را شکسته بخواند؟‏

بسمه تعالی، در شهرهای بزرگ خارق العاده گرچه مبدأ مسافت، منزل است ولی حکم سفر از‎ ‎هر محله مترتّب می شود.

‏4. شخصی کفارۀ روزۀ خود را برنج و روغن به فقیر داده. آیا صحیح است؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

‏5. مسافری که می خواهد ده روز در محلی بماند و از روز اول هم قصد دارد که در بین ده روز به اطراف‏‎ ‎‏آن جا که به 5 / 22 کیلومتر شرعی نمی رسد برود آیا هر روز می تواند دو ساعت ـ هر وقت از شبانه روز‏‎ ‎‏خواست ـ برود و برگردد؟ و آیا در این صورت،‏‎ ‎‏قصدش به هم نمی خورد؟‏

بسمه تعالی، در تمام ده روز، فقط یک بار به مقدار یک ساعت تا دو ساعت مانع ندارد.

‏6. اگر در بین ده روز ـ که شخصی قصد کرده بماند ـ منصرف شد، آیا اگر خواست قصدش به هم بخورد،‏‎ ‎‏لازم است که از 5 / 22 کیلومتر‏‎ ‎‏خارج شود یا اگر فقط نیت بکند که به هم بزند، کافی است؟‏

بسمه تعالی، بعد از قصد و خواندن حداقل یک نماز چهار رکعتی، تا سفر جدید انجام نگرفته‎ ‎حکم اقامت باقی است.

‏7. شخصی 10 سال است که به تهران آمده؛ کارش و شغلش تهران است. آیا وطن او حساب می شود یا‏‎ ‎‏باید قصد وطن نماید؟‏

بسمه تعالی، بدون قصد توطّن، وطن محسوب نمی شود.

‏8. اگر شخصی نیت بکند روزۀ خود را باطل کند و رفت چیزی برداشت و تا نزدیک دهان خود آورد‏‎ ‎‏ولی نخورد، آیا‏‎ ‎‏روزه اش باطل است؟ اگر به شوخی این کار را انجام داد ولی چیزی نخورد حکم‏‎ ‎‏چگونه است؟‏

بسمه تعالی، تنها نیت خوردن یا آشامیدن، روزه را باطل نمی کند.

‏9. دربارۀ حق مارّه فتوای حضرت امام چیست؟ شخصی در حال رفتن است که می بیند از دیوار باغ‏‎ ‎‏مقداری شاخۀ میوه بیرون ریخته؛ آیا‏‎ ‎‏می تواند مقدار کمی بخورد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، جایز نیست بنابر احتیاط.

‏10. شخصی جنب شده و نتوانست غسل کند و تیمم بدل از غسل نمود و نماز صبح را خواند و باز‏‎ ‎‏نتوانست غسل کند. آیا برای خواندن نماز مغرب و عشا و ظهر و عصر، یک تیمم بدل از غسل کفایت‏‎ ‎‏می کند؟ اگر یک تیمم نمود برای نماز ظهر و عصر و باطل نشد، می تواند باز با همان تیمم بدل از غسل،‏‎ ‎‏نماز مغرب و عشا بخواند؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 507
بسمه تعالی، تا عذر مجوز تیمم بدل از غسل باقی است، تیمم بدل از غسل به قوّت خود باقی‎ ‎است و اگر بعد از آن، حدث اصغر سر زند فقط وضو یا تیمم بدل از وضو لازم است.

[سؤال 3642]‏ ‏ ‏ 1798‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 4 / 1361‏

‏با سلام و درود فراوان بر امام امت خمینی بت شکن و درود به روان پاک شهیدان‏‎ ‎‏7  تیر؛ به خصوص شهید مظلوم دکتر بهشتی و دیگر شهیدان انقلاب اسلامی.‏

‏یک عرض کوچکی خدمت جناب عالی دارم که مربوط به مسائل ماه مبارک‏‎ ‎‏رمضان است، که فرض کنید من صبح از خانه بیرون می روم و برای انجام یک کار‏‎ ‎‏مجبورم که مسافرت کنم و صبح راه می افتم و تا ظهر برمی گردم به منزل خود، مثلاً‏‎ ‎‏فرض کنید که من صبح با هواپیما از مشهد حرکت می کنم به قصد تهران یا تبریز و از‏‎ ‎‏ظهر هم زودتر برمی گردم به منزل خود، این روزۀ من قضا می شود یا خیر؟ چون من‏‎ ‎‏نماز را در وطن به جا می آورم و نماز من تمام خوانده می شود، برای روزۀ من شما چه‏‎ ‎‏تذکر می دهید؟‏

بسمه تعالی، اگر پیش از افطار کردن روزه در سفر، قبل از ظهر به وطن‎ ‎بازگردید، روزه صحیح است. ان شاء الله‌ موفق باشید.

[سؤال 3643]‏ ‏ ‏ 1799‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏خدمت رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت نایب الامام، امام خمینی‏

‏با سلام بر امام عزیزمان و امید این که خدا تا انقلاب مهدی فاطمه او را نگهدارد و‏‎ ‎‏ثمرۀ تلاش او و خون شهیدان را به ثمر رساند، مطلب زیر را طلب استفتا دارم:‏

‏قبلاً از امام دربارۀ غیر وطن بودن محل کار، به شرط موقت، سؤال کردم و اما‏‎ ‎‏به  تازگی به یکی از بخش های شیراز در 85 کیلومتری منتقل شده ام که صبح ها تا‏‎ ‎‏ظهر  در آن جا خدمت و عصرها جهت کار در ارگان ها به شیراز بیایم، حال برای‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 508
‏روزۀ  ماه مبارک اگر:‏

‏1. صبح بعد از سحری به راه افتاده و قبل از ساعات اداری مشغول به کار شوم و‏‎ ‎‏یک ساعت قبل از ظهر شرعی حرکت کنم که پیش از اذان ظهر در شیراز باشم، آیا با‏‎ ‎‏این کار می شود روزه گرفت؟‏

‏2. آیا با این کار (بر هم زدن قوانین اداری و ساعات اداری) واجبی را ترک نکرده ام‏‎ ‎‏به خاطر انجام واجبی مانند روزه؟ ‏

بسمه تعالی، اگر قبل از ظهر به وطن برمی گردید، می توانید روزه بگیرید.

[سؤال 3644]‏ ‏ ‏ ‏----> 1753

‏11. مسافر بعد از قصد مسافت و خروج از حد ترخص و طی مسافت که نیت‏‎ ‎‏روزه نداشته چگونه می شود که اگر قبل از ظهر به وطن برگردد باید نیت روزه نماید و‏‎ ‎‏حال آن که می فرمایید نیت قطع مبطل صوم است؟‏

بسمه تعالی، در سفر روزه نیست و برای مسافری که قبل از ظهر به وطن‎ ‎برسد دلیل خاص است و ربطی به نیت قطع ندارد.

[سؤال 3645]‏ ‏ ‏ ‏----> 1159

‏2. در ماه مبارک رمضان قبل از ظهر اگر کسی به سفر برود چیزی نخورد و قبل از‏‎ ‎‏ظهر هم به وطن برگردد آیا بعد از مراجعت به وطن نیت روزه کند صحیح است یا این‏‎ ‎‏مسأله مربوط به مسافری است که از سفر قبل از ظهر به وطن می رسد؟‏

بسمه تعالی، حکم هر دو مسأله یکی است و واجب است روزه بگیرد.

[سؤال 3646]‏ ‏ ‏ 1800‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 5 / 4 / 1361‏

‏حضور مبارک مسئولان دفتر امام سلام عرض می کنم.‏

‏بعد از سلام خدمت شما، عرض می کنم که این جانب کارگر ماشین سازی ایران‏‎ ‎‏ناسیونال هستم؛ محل سکونت من تهران ـ اتابک می باشد و محل کارم 18 کیلومتری‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 509
‏تهران ـ کرج است مسافت رفت و برگشت 70 کیلومتر می باشد، در ماه مبارک رمضان‏‎ ‎‏15 روز صبح کار و 15 روز بعد از ظهر کار هستم؛ ساعت کار صبح، ساعت 4 الی 12‏‎ ‎‏ظهر و ظهر نمی توانم در کارخانه نماز بخوانم ولی کار بعد از ظهر ساعت 12 الی ‏‎ ‎‏19 می باشد؛ وضع نماز و روزۀ من به چه صورت است؟ لطفاً توضیح فرمایید. ‏

بسمه تعالی، در مسیر و محل کار حکم مسافر دارید و نماز در سفر شکسته‎ ‎می شود و اگر قبل از ظهر به وطن برسید و یا آن که بعد از ظهر از وطن‎ ‎خارج شوید روزۀ آن روز صحیح است.

[سؤال 3647]‏ ‏ ‏ 1801‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر محترم رهبر عظیم الشأن حضرت آیت الله‌ امام خمینی‏

‏محترماً به عرض می رسانم که این جانب در شرکت کفش ملی نگهبان هستم. به‏‎ ‎‏مدت پانزده روز از ساعت پنج صبح از خانه بیرون می روم و هفت شب به منزل می آیم‏‎ ‎‏و پانزده روز پنج بعد از ظهر از منزل خارج می شوم و هفت صبح می آیم منزل. مسافت‏‎ ‎‏منزل من تا کفش ملی 31 کیلومتر راه است که در حدود ده فرسنگ رفت و برگشت‏‎ ‎‏می شود و در نامۀ قبلی که به عرضتان رساندم مرقوم فرمودید که «نماز شما در تهران‏‎ ‎‏هم شکسته می باشد». من زادگاهم در شهرستان می باشد و 38 سال است که من در‏‎ ‎‏تهران مسکن دارم و در سال، امکان دارد پنج روز به وطن خودم بروم و برگردم و‏‎ ‎‏بقیه اش را در تهران زندگی می کنم و خانه از خودم در تهران دارم و دارای هشت اولاد‏‎ ‎‏هستم که زادگاهشان تهران می باشد؛ آیا تهران وطن من حساب می شود یا محل‏‎ ‎‏زادگاهم؟ خواهشمندم مرا راهنمایی کنید. در ضمن مرا راهنمایی کنید که نماز و‏‎ ‎‏روزه ام چگونه باید باشد چون مقلد امام می باشم، قبلاً متشکرم‏

بسمه تعالی، اگر بنای مهاجرت از تهران ندارید آن جا نیز وطن شما‎ ‎محسوب است و کسی که بعد از ظهر از وطن خارج شود یا آن که قبل از‎ ‎ظهر به وطن برسد روزه صحیح است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 510
[سؤال 3648]‏ ‏ ‏ ‏----> 1291

‏2. همان طور که امر فرموده اید روزهای دوشنبه و پنج شنبه روزه بگیرید، در این‏‎ ‎‏مورد که ما روزهای پنج شنبه به وطن می رویم، روزۀ ما چطور است در هر دو روز؟‏

بسمه تعالی، اگر قبل از ظهر به وطن برسید روزه صحیح است.

[سؤال 3649]‏ ‏ ‏ 1802‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی دامت برکاته‏

‏ضمن سلام خواهشمند است به یک سؤال پاسخ فرمایید.‏

‏این جانب در ستاد پشتیبانی جنگ مستقر در پادگان ابوذر هستم و جایی در غیر‏‎ ‎‏پادگان نیز ندارم، آیا می توانم روزه بگیرم یا نه؟‏

‏خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار‏

بسمه تعالی، اگر ده روز بنا دارید در پادگان بمانید و خارج نشوید، نماز‎ ‎تمام و روزه صحیح است.

[سؤال 3650]‏ ‏ ‏ 1803‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 4 / 4 / 1361‏

‏دفتر استفتائات حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏لطفاً نظر امام را در مورد مسألۀ زیر بفرمایید.‏

‏آیا سربازانی که در جبهه های حق علیه باطل هستند و نماز آن ها به خاطر تغییر جا‏‎ ‎‏شکسته است می توانند روزه بگیرند؟ و اگر نتوانستند طبق معمول باید قضایش را‏‎ ‎‏به جا بیاورند؟ و آیا کفاره هم بر آن ها واجب می شود؟‏

بسمه تعالی، بدون نیت اقامت ده روز در یک محل، نماز قصر است و روزه‎ ‎صحیح نیست و روزه فوت شده ماه مبارک رمضان در فرض سؤال قضا‎ ‎دارد کفاره ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 511
[سؤال 3651]‏ ‏ ‏ 1804‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 1 / 3 / 1361‏

‏حضور محترم رهبر انقلاب و امام امت و پدر بزرگوارمان‏

‏آیا در ماه مبارک رمضان برادران و خواهرانی که در جبهه حق علیه باطل به سر‏‎ ‎‏می برند می توانند روزه بگیرند یا نه؟ و اگر هم روزه نگرفتند بعد از تمام شدن ماه‏‎ ‎‏رمضان لازم هست که قضایش را بگیرند یا نه؟‏

بسمه تعالی، بدون قصد ده روز در یک جا نمی توانند روزه بگیرند و قضای‎ ‎روزه های فوت شده را باید بگیرند.

[سؤال 3652]‏ ‏ ‏ 1805‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام و درود بر مهدی (عج) و بر نایب او امام خمینی و بر شهدای اسلام و بر‏‎ ‎‏شما خدمتگزاران به جمهوری اسلامی‏

‏کسی مجرد است و در ماه مبارک رمضان می داند که صبح می خواهد مسافرت‏‎ ‎‏برود که روزۀ او باطل و نمازش شکسته می شود. او در وقتی که قبل از اذان سحری‏‎ ‎‏خورد و نماز صبح هم خواند و بعد از آن، کاری کرده که جنب شده. آیا باید فقط‏‎ ‎‏قضای آن روز را بگیرد یا کفاره دارد؟ اگر کفاره دارد، کفاره اش چیست؟ جواب را‏‎ ‎‏فوری دهید‏

بسمه تعالی، باید روزه را قضا کند و کفاره بدهد، و اگر به حرام، خود را‎ ‎جنب کرده و بعد از اذان صبح بوده، باید کفاره جمع بدهد علی الأحوط.

[سؤال 3653]‏ ‏ ‏ 1806‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏خدمت مسئول محترم دفتر امام خمینی‏

‏این جانب شخصی هستم که از محل کارم تا منزل، در مسیر رفتن 5/23 کیلومتر‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 512
‏می باشد و در مسیر برگشتن از محل کار تا منزلم 23 کیلومتر می باشد؛ تکلیف نماز و‏‎ ‎‏روزه ام چیست؟ و در صورتی که روزه ام باطل می شود و مسافر محسوب می شوم، آیا‏‎ ‎‏می توانم در روزهای غیر از ماه رمضان که در محل کارم هستم و نمازم شکسته است،‏‎ ‎‏روزه های قضا شده را بگیرم یا نه؟ و همچنین تا به حال نمازم را درست خوانده ام و‏‎ ‎‏روزه ام را نیز طبق کسی که نماز و روزه اش درست است رفتار نموده ام.‏

بسمه تعالی، حکم مسافر دارید و قضای روزه را در محل کار، بدون قصد‎ ‎ماندن ده روز در آن جا، نمی توانید بگیرید.

[سؤال 3654]‏ ‏ ‏ ‏----> 388

‏2. اکثر افرادی که در رابطه با منافقین دستگیر شده اند و زندانی هستند و بعداً به‏‎ ‎‏اشتباه خودشان پی بردند (با اقرار خودشان) می گویند: در موقع فعالیت برای سازمان،‏‎ ‎‏ما روزه نگرفته ایم و الآن می خواهیم روزه بگیریم: آیا مسافرت، سفر معصیت بوده یا‏‎ ‎‏خیر؟ آیا کفارۀ روزه واجب است یا خیر؟ اگر کفاره واجب شود، چگونه به جا‏‎ ‎‏بیاوریم؟ اگر همۀ قضا و کفاره را بگیریم، تکلیف ما لایطاق لازم می آید یا خیر؟ تمنا‏‎ ‎‏می شود جواب مسأله را لطف نموده مرقوم فرمایید.‏

بسمه تعالی، سفر در ایام نفاق به منظور پیگیری کار و هدف منافقین، حکم‎ ‎سفر معصیت دارد و روزه ای که عمداً افطار شده، علاوه بر قضا، کفاره هم‎ ‎دارد.

[سؤال 3655]‏ ‏ ‏ 1807‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏سلام علیکم، پس از عرض سلام، سلامتی شما رهبر عزیز و گرامی تمام‏‎ ‎‏مستضعفان جهان را از درگاه خداوند باری تعالی خواستارم. ‏

‏ای امام عزیز! من راجع به دو مسأله از شما سؤال دارم که از این قرارند:‏

‏1. راجع به روزه گرفتن در جبهه؛ ما در این جبهه ای که هستیم خیلی ساکت است و‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 513
‏گویا که از جنگ خبری نیست، آیا ما باید روزه بگیریم یا نه؟ اگر نه، قضای آن لازم‏‎ ‎‏است یا نه؟ (ما در جبهۀ نوسود هستیم).‏

بسمه تعالی، اگر قصد ماندن ده روز در یک محل دارید نماز تمام و روزه‎ ‎صحیح و واجب است.

‏2. راجع به تعبیر خوابی که من دیده ام؛ خواب من این بود که در بعد از ظهر روز 29 / 3 / 61 خوابیده‏‎ ‎‏بودم، خواب دیدم که فرمانده منطقۀ جنگی ما پهلوی من آمد ولی چیزی نگفت؛ و باز در شب آن روز،‏‎ ‎‏بعد از اتمام پست (نگهبانی) و بعد از خواندن نماز صبح، خوابیده بودم، ناگهان خواب دیدم که در حال‏‎ ‎‏گریه کردن بودم و در همین حال خواب دیدم که دزدی را دستگیر کردیم و به علت این که برای تحویل‏‎ ‎‏دزد به عقب جبهه وقت نداشتیم آن دزد را به پدرِ دوستم که همراهمان بود دادیم تا به عقب جبهه‏‎ ‎‏تحویل دهد، بعد خودمان با مزدوران بعثی درگیر شدیم که از طرف آن ها به ما تیراندازی با اسلحۀ تیربار‏‎ ‎‏کلاش شد و من از ناحیۀ پا مجروح شدم و به زمین افتادم، بعد یکی از بعثیون به طرف من آمد و با‏‎ ‎‏تیراندازی رزمندگان اسلام به عقب برگشت؛ در همان حال که من تیر خوردم، شروع به خندیدن کردم‏‎ ‎‏که ناگهان پدرم به بالای سرم رسیده و گفت که مبارک باشد. این خواب من بود به طور مفصل. تعبیر این‏‎ ‎‏خواب چیست؟‏

بسمه تعالی، ان شاء الله‌ خیر است؛ موفق باشید.

[سؤال 3656]‏ ‏ ‏ 1808‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 12 / 1361‏

‏تهران، دفتر حضرت امام خمینی، دامت افاضاته‏

‏توقیراً به استحضار می رساند: این جانب ساکن رامسر و کارمند فعلی بانک‏‎ ‎‏صادرات شهرستان تنکابن، مدت چند سالی است که متوالیاً فاصلۀ 22 کیلومتری محل‏‎ ‎‏سکونت تا محل کارم را به صورت همه روزه رفت و آمد می کنم، مسموع شد که‏‎ ‎‏گرفتن روزه در ماه رمضان با توجه به فاصلۀ فوق صحیح نمی باشد آیا این مطلب‏‎ ‎‏صحت دارد یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر محل سکونت، وطن شما است یا در آن جا قصد ماندن ده‎ ‎روز کرده اید و نماز چهار رکعتی خوانده اید و بعد قصد رفتن به محل دیگر

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 514
کرده اید، با رفتن به کمتر از 5 / 22 کیلومتر حکم مسافر پیدا نمی کنید و‎ ‎روزه صحیح است و در غیر این صورت حکم مسافر دارید و نمی توانید‎ ‎روزه بگیرید.

[سؤال 3657]‏ ‏ ‏ 1809‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 15 / 5 / 1361‏

‏کسانی که بلاد کبیره وطن آن ها نمی باشد، اگر بدانند که حداقل یک روز در فاصلۀ‏‎ ‎‏ده روز از محل سکونت خود به محل دیگری می روند، در این صورت آیا می توانند‏‎ ‎‏قصد اقامت نمایند و روزۀ واجب به جا آورند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، نمی توانند قصد کنند و حکم مسافر دارند.

[سؤال 3658]‏ ‏ ‏ 1810‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 9 / 1361‏

‏سلام علیکم، با عرض سلام بر امام امت و روحانیون پیرو ایشان؛ امیدوارم که حال‏‎ ‎‏شما خوب و سرحال باشید که در راه خدا انجام وظیفه نمایید. ‏

‏مسأله ای دارم که باید عرض کنم: این جانب اهل دزفول والآن در تیپ 7 ولی عصر‏‎ ‎‏می باشم، در سپاه خدمت می کنم. چون روزۀ واجب از قبل دارم و باید بگیرم، در‏‎ ‎‏ضمن من هم در پادگان کرخه هستم که نماز را شکسته می خوانم چون روزۀ قضایی‏‎ ‎‏دارم، باید بگیرم و معلوم نیست تا کی در تیپ خدمت کنم، لطف بفرمایید که چطور‏‎ ‎‏روزه های قضایی را به جای آورم؟ ‏

بسمه تعالی، اگر بخواهید قضای روزه ها را به جا آورید باید در محلی قصد‎ ‎ماندن ده روز کنید و در آن جا روزه بگیرید.

[سؤال 3659]‏ ‏ ‏ ‏----> 1451

‏2. در مورد روزۀ ما سربازان چه می فرمایید؟‏

بسمه تعالی، بدون قصد اقامت ده روز در یک محل، روزه صحیح نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 515
[سؤال 3660]‏ ‏ ‏ 1811‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 1 / 1362‏

‏محضر مبارک حضرت امام، رهبر کبیر انقلاب اسلامی، دامت افاضاته‏

‏ضمن سلام و ارادت بیکران؛ نظر مبارک را دربارۀ مسائل زیر مرقوم بفرمایید:‏

‏1. شخصی در ماه مبارک رمضان در جایی قصد اقامۀ آن ماه را در آن محل کرده‏‎ ‎‏است، ولی هر روز بعد از افطار از حد ترخص خارج می شود، اما در عرض دو ساعت‏‎ ‎‏و نیم یا سه ساعت به آن محل بازمی گردد، وظیفۀ این شخص نسبت به روزه و نمازش‏‎ ‎‏در آن محل چیست؟‏

بسمه تعالی، اگر از اول قصد خارج شدن هر شب را داشته قصد محقّق‎ ‎نشده است و باید روزه ها را قضا کند.

‏2. آیا شرب ماء الشعیر حرام است یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر آب جو است حرام است.

‏3. من طلبه ای هستم که وطن اصلی من در اطراف تبریز بوده است، اما فعلاً از آن جا اعراض کرده ام و‏‎ ‎‏تقریباً مدت هشت سال در تبریز بوده و آن جا را برای خود، وطن اخذ کرده بودم و مدت دو سال است‏‎ ‎‏که در قم هستم و نظرم هم این است که در تبریز خواهم ماند و موقع تعطیلات هم به تبریز می روم؛‏‎ ‎‏حکم نماز بنده در آن محل چیست؟‏

بسمه تعالی، در تبریز تمام بخوانید و در قم و محلی که اعراض کرده اید، نماز شما شکسته‎ ‎است.

[سؤال 3661]‏ ‏ ‏ 1812‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 24 / 7 / 1361‏

‏حضور محترم مسئولان دفتر امام، سلام عرض می کنم‏

‏امیدوارم که حالتان خوب باشد و همواره در سایۀ پرچم امام زمان، حضرت‏‎ ‎‏مهدی (عج) و نایب بزرگوارش امام خمینی بر مشکلات خود نائل شوید.‏

‏باری برادر عزیز ما در جبهۀ حق بر علیه باطل، روزهای دوشنبه و پنج شنبه را به‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 516
‏گفتۀ امام عزیزمان روزه می گیریم. می خواستیم بدانیم که آیا می شود این روزه ها را به‏‎ ‎‏نیت قضا گرفت یا نه؟ امید است در این امر شرعی، ما را یاری نمایید.‏

بسمه تعالی، روزه در سفر صحیح نیست، مگر این که با قصد ده روز در یک‎ ‎محل بماند و روزه بگیرد، و در این صورت گرفتن روزۀ قضا هم مانع ندارد.‎ ‎بلی اگر نذر کنند در سفر روزه بگیرند، روزه صحیح است، ولی قضا‎ ‎محسوب نمی شود.

[سؤال 3662]‏ ‏ ‏ 1813‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏قم، دفتر امام، با درود به رهبر کبیر انقلاب‏

‏عدّه ای سرباز هستیم که در محل پاسگاه خدمت می کنیم و‏‎ ‎‏نمی توانستیم قصد ده‏‎ ‎‏روز کنیم و روزه بگیریم. بعد به دلیل هایی توانستیم قصد ده روز کنیم، و در این ده روز‏‎ ‎‏هم به جایی که 48 کیلومتر فاصله داشته باشد نرفتیم و روزه گرفتیم، و الآن هم از ده‏‎ ‎‏روز بیشتر است که روزه را گرفته ایم. آیا روزۀ ما درست و نماز ما کامل است؟ در‏‎ ‎‏ضمن، در ده روز خود هم شک نداشتیم. جواب را به طور ساده بنویسید.‏

بسمه تعالی، در فرض مذکور، اگر در بین ده روز مسافت شرعی نرفته اید،‎ ‎روزۀ شما درست است.

[سؤال 3663]‏ ‏ ‏ ‏----> 3134

‏3. من در جبهه بودم؛ ماه مبارک رمضان بود؛ قصد ده روز می کردم و‏‎ ‎‏روزه  می گرفتم. ده روز بار اول تمام شد. در نیت ده روز دوم، روز هفتم برای‏‎ ‎‏مرخصی  به منزل رفتم؛ آیا روزه ام صحیح است یا نه؟ اگر نه، قضای آن باید چطور‏‎ ‎‏باشد؟‏

بسمه تعالی، روزه صحیح است و احتیاج به نیت ده روز دوم نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 517
[سؤال 3664]‏ ‏ ‏ ‏----> 823

‏11. کسی که بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی از ماندن ده روز منصرف شد‏‎ ‎‏روزه او چه حکمی دارد می تواند روزه بگیرد یا نه؟‏

بسمه تعالی، روزه او صحیح است.

[سؤال 3665]‏ ‏ ‏ 1814‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ دوم رمضان 1402 ق‏

‏محضر زعیم عالی قدر، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏مستدعی است به مسأله زیر، جواب مرحمت فرمایید:‏

‏مقلدین آن حضرت که ساکن تهران و یا حومه هستند و از منزل تا محل کارشان،‏‎ ‎‏چهار فرسخ شرعی است و شغلشان هم مسافرت و سفرشان هم سفر معصیت نیست‏‎ ‎‏و به فتوای آن حضرت تکلیفشان گرفتن روزه نیست، آیا می توانند قبل از حرکت از‏‎ ‎‏خانه، روزه شان را باطل کنند؟ یا پس از حرکت و خروج از منزل؟‏

بسمه تعالی، تا از محله ای که منزلشان در آن قرار گرفته خارج نشوند،‎ ‎نمی توانند روزه را افطار کنند.

[سؤال 3666]‏ ‏ ‏ ‏----> 4804

‏3. کارگران افغانستان که در کشور ایران کار می کنند و در ایام ماه مبارک رمضان به‏‎ ‎‏جهت سنگینی کارشان ـ مثلاً درست کردن دانه مرغ و کار کردن در آسیاب که لازم‏‎ ‎‏دارد کیسه های صد کیلویی یا هفتاد کیلویی را به سر بازو گرفته و به ماشین بار بزنند یا‏‎ ‎‏از ماشین پایین کنند و امثال این کارها ـ هر ده روز، جهت قصر شدن روزه، مسافت‏‎ ‎‏شرعی را بروند و شب در آن جا بمانند و فردا به کارخانه حاضر شوند. آیا روزه ای را‏‎ ‎‏که به این طریق خورده، کفاره دارد یا تنها قضا کافی است؟ البته این سفر تنها در ماه‏‎ ‎‏مبارک رمضان می باشد. ‏

بسمه تعالی، روزه ای که در مسافرت افطار شده، فقط قضا دارد، کفاره ندارد‎ ‎و سفر در فرض مرقوم، اشکال ندارد. 


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 518
[سؤال 3667]‏ ‏ ‏ ‏----> 1301

‏6. آیا در ماه رمضان می توان عمداً مسافرت نمود که روزه را خورد و از زیر بار‏‎ ‎‏روزه شانه خالی کرد؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد؛ ولی قبل از روز بیست و سوم، بدون عذر مکروه‎ ‎است.

[سؤال 3668]‏ ‏ ‏ 1815‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 17 / 4 / 1361‏

‏خدمت حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏1. مفاد رسالۀ عملیۀ حضرت آیت الله‌ در مورد کسی که برای فرار از امر واجب‏‎ ‎‏سفر می کند این است که چون برای فرار از امر واجب ـ مثلاً بدهکاری ـ سفر می کند،‏‎ ‎‏باید نمازش را تمام بخواند. حال اگر کسی در ماه مبارک رمضان برای فرار از روزه به‏‎ ‎‏سفر می رود، با توجه به این که ترک واجبی نموده، آیا نماز وی قصر است یا تمام؟‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال، نماز قصر است و روزه صحیح نیست.

‏2. و نیز در رسالۀ توضیح المسائل حضرت آیت الله‌ در کتاب نماز جماعت است که فتوا فرموده اند: اگر‏‎ ‎‏کسی پشت ستون ایستاده باشد، بلکه از دو طرف به امام جماعت متصل باشد نمازش اشکال دارد.‏‎ ‎‏شنیده شده است در این مورد، تغییر فتوا داده اید. در صورت صحت نداشتن این معنا، آیا نماز جمعه ای‏‎ ‎‏که در دانشگاه تهران برگزار می شود و اکثر مأمومینی که در خیابان های اطراف، مشغول ادای فریضۀ‏‎ ‎‏نماز جمعه هستند، با توجه به این که از جلو متصل نیستند، بلکه از چپ یا راست به صفوف جماعت‏‎ ‎‏پیوسته اند، اشکال دارد؟‏

بسمه تعالی، در جماعت علاوه بر اتصال صفوف، باید صف متأخر، یکی از افراد صف متقدم‎ ‎را ببیند.

‏3. رقصیدن در اسلام چه صورت دارد و تا چه حد جایز است؟‏

بسمه تعالی، در مجلس عروسی زنانه با اجتناب از محرمات خارجی مانع ندارد.

‏4. منظور از این که در روزۀ سیاسی باید جهات شرعی آن رعایت شود چیست؟ و آیا اگر کسی به واسطۀ‏‎ ‎‏این عمل، دار فانی را وداع گوید، آیا این عمل یک نوع انتحار محسوب می شود؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 519
بسمه تعالی، اگر منظور، روزۀ شرعی گرفتن است، باید جهات روزۀ شرعی مراعات شود و‎ ‎خودکشی جایز نیست.

‏5. اگر کسی جنسی را بخرد و قصد فروش داشته باشد و قیمت آن یک دفعه به حد چشم گیری بالا رود،‏‎ ‎‏آیا جنس مزبور را باید به قیمت روز فروخت و یا این که به همان قیمتی که قبلاً خریده بود؟‏

بسمه تعالی، فروش به قیمت روز با مراعات مقررات دولت اسلامی مانع ندارد.

‏6. مقداری کاغذ در زمان رژیم سرسپرده از اداره ای آورده شده بود. اکنون می توان آن را در مساجد برای‏‎ ‎‏تبلیغ استفاده کرد و یا این که باید آن را به ادارۀ مربوطه تسلیم نمود؟ آیا می توان در حال حاضر، از‏‎ ‎‏ادارجات برای تبلیغ در جهت اهداف انقلاب اسلامی استفاده کرد؟‏

بسمه تعالی، باید از مسئولین ادارۀ مربوطه کسب اجازه کنند.

‏7. نصب نمودن تصاویری که روح دارند در مساجد، در حال حاضر چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد؛ لکن کراهت دارد.

[سؤال 3669]‏ ‏ ‏ ‏----> 769

‏6. من رخص له بالإفطار فی شهر رمضان والمفطر لسفر أو لمرض فهل یجوز له‏‎ ‎‏التجاهر بالإفطار؟‏

بسم اله تعالی، لیس له هتک حرمة شهر رمضان.

[سؤال 3670]‏ ‏ ‏ 1816‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏ماه مبارک رمضان که مصادف است با فصل درو، و درو کردن با دهان روزه خیلی‏‎ ‎‏مشکل است و معمولاً نمی توانند روزه بگیرند زیرا درو گندم یا جو عقب می ماند و در‏‎ ‎‏نتیجه محصول از بین می رود امام در این مورد چه دستور می فرمایند؟‏

بسمه تعالی، در صورتی که بتوانند روزه بگیرند و لو این که برای درو کمک‎ ‎بگیرند یا در شب کار کنند باید روزه بگیرند و اگر ممکن نباشد باید روزه‎ ‎بگیرند و اگر در بین روز روزه برای آن ها حرجی شد بعد از آن می توانند‎ ‎افطار کنند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 520
[سؤال 3671]‏ ‏ ‏ ‏----> 1854

‏2. در بعضی موارد که افطار می کنند باید فدیه بدهند و اگر قضای روزۀ ماه رمضان‏‎ ‎‏را هم تا ماه رمضان آینده به تأخیر بیندازد باید فدیه بدهد؛ اگر کسی در موقع افطار‏‎ ‎‏فدیه ندهد و بعد از یک سال یا دو سال بخواهد قضای روزه را بگیرد، باید یک فدیه‏‎ ‎‏بدهد یا دو فدیه؛ یکی برای افطار و یکی برای تأخیر قضا؟‏

بسمه تعالی، در مواردی که افطار فدیه دارد، کافی از فدیۀ تأخیر قضا‎ ‎نیست.

[سؤال 3672]‏ ‏ ‏ ‏----> 4069

‏2. آیا بر زن حامله در مدت حاملگی ـ به خصوص ماه های اول ـ روزه واجب‏‎ ‎‏است و برای حمل او ضرری ندارد؟‏

بسمه تعالی، روزه بر او واجب است، مگر برای خود او یا حمل ضرر‎ ‎داشته باشد.

[سؤال 3673]‏ ‏ ‏ 1817‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏بعد از درود بر خدا و رسول او و سلام بر جناب عالی، مسائلی برایم پیش آمد شده‏‎ ‎‏که خواهشمندم جواب آن ها را برایم بدهید.‏

‏1. در قسمت احکام روزۀ قضا در رسالۀ عملیۀ امام امت، مسأله 1703، اشاره به‏‎ ‎‏مرضی شده که می خواستم بدانم شامل حال من هم می شود یا خیر؟ من در سال 60 به‏‎ ‎‏واسطۀ باردار بودن نتوانستم تمام ماه را روزه بگیرم و نصف آن را خوردم؛ و این حالت‏‎ ‎‏بارداری و بعد، زایمان و دورۀ نقاهت و بعد، شیردادن باعث شد که تا ماه رمضان‏‎ ‎‏امسال نتوانم قضای روزه هایم را‏‎ ‎‏بگیرم؛ چه حالا هم به خاطر شیردادن، روزه نمی گیرم‏‎ ‎‏و اجباراً می خورم (که البته، دو روز برای امتحان گرفتم که شیرم قطع می شد و بچه،‏‎ ‎‏بی قراری می کرد و گرسنه می ماند). می خواستم بدانم آیا این خود، درد بی درمانی‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 521
‏نیست که شامل حال ما زنان می شود یا این که نه، مرض نیست و قضا به قوت خود‏‎ ‎‏باقی است؟‏

بسمه تعالی، در مثل مورد سؤال، علاوه بر لزوم قضا، واجب است برای هر‎ ‎روز، یک مد طعام (ده سیر) به فقیر بدهید.

‏2. در روزنامه ها آگهی برای سرمایه گذاری می دهند که ما چگونگی آن را سؤال کردیم. یک جا گفتند:‏‎ ‎‏برای ـ مثلاً ـ طرح پلاستیک زنی است که در قبال هر صد هزار تومان که بدهیم، ماهی سه هزارتومان‏‎ ‎‏می دهند، که صاحب مال اگر وقت داشته باشد و بتواند خود هم برود و آن جا کار کند، حقوقی را اضافه‏‎ ‎‏می گیرد. می خواستم بدانم از نظر شرع اسلام این گونه سرمایه گذاری ها و پول آن حلال است یا خیر؟‏

‏توضیح دهم که اغلب این کارها، کارهای تولیدی و ابتکاری است که با سرمایه گذاری ها می خواهند راه‏‎ ‎‏بیندازند.‏

بسمه تعالی، پول را اگر بابت وام می گیرند، بهرۀ آن ربا و حرام است؛ ولی چنانچه به عنوان‎ ‎شرکت باشد، سود حاصله ـ به نسبت سرمایه ـ مانع ندارد.

‏3. شخصی از نظر مالی، واجب الحج است؛ ولی از نظر جسمانی نمی تواند برود و ثبت نام هم نکرده.‏‎ ‎‏حال با وجود این که اوقاف اعلام کرده که تا 5 سال آینده ثبت نام نمی کند و بعد هم برای فرستادن به‏‎ ‎‏مکه، اولویت قرار داده که با همۀ این احوال، رفتن این شخص، یک مقداری امکانش کم است، این‏‎ ‎‏شخص، از مرجع خود سؤال می کند که آیا می تواند خرج سفر خود را به حساب 100 امام یا بازسازی‏‎ ‎‏مناطق جنگی بریزد؟ آیا این کار از حج، واجب تر نیست بر فرد فرد مسلمانان؟! اگر آن مرجع عالی قدر‏‎ ‎‏اجازه می فرمایند، بنویسید که به کدام حساب پولش را بریزد؟‏

بسمه تعالی، اگر سال اول استطاعت مالی است، تا استطاعت بدنی و آزادی راه نباشد، حج‎ ‎واجب نیست؛ ولی اگر از قبل، مستطیع بوده و نرفته و حالیه نمی تواند برود، باید نایب بگیرد.

[سؤال 3674]‏ ‏ ‏ ‏----> 7387

‏4. زن بچه دو ماهه داشته باشد در ماه مبارک رمضان اگر روزه بگیرد بچه بی شیر‏‎ ‎‏می ماند از پستان محروم می شود ولی بچه را می شود به شیر خشک اداره کرد حالا‏‎ ‎‏مادر بچه روزه بگیرد یا قضا کند؟‏

بسمه تعالی، در مفروض سؤال به احتیاط واجب روزه را افطار نکند در‎ ‎صورتی که خوف برای مزاج بچه نداشته باشد و الاّ افطار کند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 522
[سؤال 3675]‏ ‏ ‏ ‏----> 744

‏5. کسی که مدت ها است که یا حامله است یا بچه شیر می دهد و ماه رمضان‏‎ ‎‏نمی تواند روزه بگیرد، تکلیفش در قضای روزه چگونه است؟‏

بسمه تعالی، وجوب قضا ساقط نیست.

[سؤال 3676]‏ ‏ ‏ ‏----> 6615

‏2. کسی خوراک حلال ندارد به حرام مخلوط است نمی تواند از هم سوا کند در ماه‏‎ ‎‏مبارک رمضان روزه می گیرد روزه اش صحیح است یا باطل است؟ شما امر بفرمایید.‏

بسمه تعالی، به صحت روزه ضرر ندارد.

 

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 523