شرایط صحّت و وجوب روزه
[سؤال 3554] ----> 7327
6. قرص هایی که برای جلوگیری از حاملگی خورده می شود وضع نامنظمی را در عادت ماهانۀ زنان ایجاد می کند (یعنی در ماه مبارک رمضان با خوردن قرص از عادت ماهانه جلوگیری کرده و تمام ماه مبارک رمضان را روزه می گیرند) آیا روزه هایی که در دوران عادت ماهانه است ولی با خوردن قرص، آن را می گیرند، صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر مضر به مزاج نباشد و موجب قتل نفس نشود اشکال ندارد و در هر صورت، روزه صحیح است.
[سؤال 3555] 1754
بسمه تعالی
حضور محترم حضرت آیت الله العظمی امام خمینی دامت برکاته
معروض می دارم بر این که:
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 469
1. بعضی از زنان قرص می خورند تا مطهر بمانند و حیض نشوند، حکم نماز و روزه آن ها را بیان فرمایید؟
بسمه تعالی، اگر با خوردن قرص، جلوگیری از عادت شود، نماز و روزه صحیح است.
2. شخصی در تصادف مرده ولی قابل غسل و تیمم نیست، حکمش چیست؟
بسمه تعالی، در فرض مذکور غسل و تیمم لازم نیست.
3. شخصی قبل از ظهر مسافرت کرده و پیش از ظهر هم برگشت و چیزهایی که روزه را باطل می کند انجام نداده، می تواند روزه بگیرد یا نه؟
بسمه تعالی، مانع ندارد و اگر روزه واجب معین است واجب است نیّت کند و روزه بگیرد.
4. کسی در سجده شک کرده است یک سجده یا دو سجده و یا سه سجده کرده حکم مسأله را بیان فرمایید.
بسمه تعالی، اگر بعد از محل است احتیاط کند و اگر در محل است یک سجده به جا آورد.
5. شخصی سر مرغ و یا حیوان دیگر را با آهن ذبح نموده و بعد از ذبح آن حیوان داخل آب می افتد و در میان آب جان می دهد، این حیوان حلال است.
بسمه تعالی، حلال است.
6. کسی سر حیوان را ذبح نموده، بعد از ذبح می بیند نصف حلقوم در بدن و نصف دیگر در سر می باشد حکم مسأله را بیان کنید.
بسمه تعالی، اگر چهار رگ بریده نشده حرام است.
[سؤال 3556] 1755
بسمه تعالی 25 / 4 / 1361
حضرت مستطاب، آیت الله فی الأرضین، رئیس الملّة والدین، سید العلماء، المجاهد الأکبر، رهبر انقلاب اسلامی ایران و جهان، حاج آقا روح الله الموسوی الخمینی، أدام الله ظلّکم الشریف علی رؤوس المسلمین
نظر مبارکتان را در این مسأله بیان فرمایید که زن، در سن من تحیض است ولی از قرص جلوگیری استفاده کرده تا روزه اش را نخورد؛ آیا روزۀ چنین زنی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 470
صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر با خوردن قرص، حیض بند آمده روزه صحیح است.
[سؤال 3557] ----> 646
7. اخیراً در بین خانم ها رایج شده است که در ماه رمضان قرص جلوگیری از حیض می خورند تا بتوانند روزه ها را بگیرند و قضای روزه ای به گردنشان نیفتد، آیا این عمل جایز است و در ضمن در موقع سفر به حج هم این کار را می کنند، آیا در سفر به حج هم جایز است. و در آخر آیا این عمل حرام خدا را حلال کردن نیست.
بسمه تعالی، اگر موجب ضرر برای شخص نباشد اشکال ندارد.
[سؤال 3558] ----> 4894
2. آیا یک زن در ماه مبارک رمضان می تواند از قرص هایی استفاده کند تا بتواند تمام روزه را کامل بگیرد؟ آیا روزۀ آن شخص درست است یا نه؟
بسمه تعالی، اگر ضرر به مزاج نزند اشکال ندارد.
[سؤال 3559] ----> 135
3. آیا مسافری که نماز شکسته می خواند، می تواند روزۀ قضا بگیرد و نماز قضای صحیح به جا آورد؟
بسمه تعالی، می تواند نماز قضای تمام به جا آورد ولی نمی تواند روزۀ قضا بگیرد.
[سؤال 3560] ----> 989
2. در صورت شکسته بودن نماز تکلیف روزه ها چه می شود؟
بسمه تعالی، روزه از مسافر صحیح نیست و قضا دارد.
[سؤال 3561] ----> 1541
2. با توجه به مسأله فوق آیا فعلاً می توان در تهران روزۀ قضا گرفت؟ با توجّه به
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 471
این که هر روز از یک منطقه تهران به منطقه ای دیگر می روم (هم اکنون هم دانشجو هستم).
بسمه تعالی، در مفروض سؤال قضا صحیح نیست.
[سؤال 3562] 1756
بسمه تعالی
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی دام ظله العالی
پس از اهدا تحیت و سلام از راه دور از سنگر عشق و شهادت در جبهه های حق علیه باطل به استحضار می رساند که آیا در سفر روزۀ استحبابی درست است و یا خیر؟
بسمه تعالی، جایز نیست.
[سؤال 3563] ----> 1278
2. در صورتی که بتوانم تهران را به عنوان وطن دوم اختیار کنم، آیا با رفت و آمد روزانه از گوهردشت به تهران، می توانم روزه ام را بگیرم؟ به این صورت که قبل از ظهر به وطن؛ یعنی تهران رسیده و بعدازظهر از وطن به منزل در گوهردشت برگردم.
بسمه تعالی، در فرض سؤال، در محل کار و محل زندگی، حکم مسافر دارید.
[سؤال 3564] ----> 2032
7. آیاکسانی که در شهری غیر از وطن مسئولیت دارند و احیاناً تا چند سال نمی توانند جایی قصد اقامت کنند، برای روزه های خود چه کنند؟
بسمه تعالی، حکم مسافر دارند.
[سؤال 3565] 1757
بسمه تعالی
تهران، دفتر امام امت
ارشاد فرمایید فاصلۀ 30 کیلومتر از منزل تا محل کارم که همه روزه طی می نمایم،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 472
روزۀ این جانب به چه صورت خواهد بود؟
بسمه تعالی، اگر از بیرون شهر تا محل کار به مقدار مسافت شرعی باشد حکم مسافر دارد.
[سؤال 3566] ----> 1753
2. افرادی که مانند نانوا و آهنگر مثلاً که با اشتغال به کارشان روزه گرفتن برایشان بسیار مشکل است بعضی از گویندگان مسائل شرعی پیشنهاد داده اند که هر روز تا مسافت شرعیه مسافرت کنند مثلاً سر چهار فرسخ که رسیدند افطار کنند و برگردند مشغول کارشان شوند اولاً آیا این راهنمایی درست است یا خیر؟ و ثانیاً آیا در مدت یک ماه کثیر السفر نمی شوند؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد و حکم سفر مترتب است.
[سؤال 3567] ----> 1115
3. آیا قضای روزۀ ماه رمضان را در سفر می شود به جا آورد یا خیر؟
بسمه تعالی، صحیح نیست.
[سؤال 3568] 1758
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی، نایب الامام، امام خمینی، مدّ ظله العالی
ضمن سلام، خواهشمند است نسبت به مسأله زیر اظهار نظر فرمایند.
این جانب برای انجام کسب و معاش، هر روز از فاصله ای حدود 95 کیلومتر به شهر دیگری غیر از محل سکونت می روم و همان روز ـ بعد از ظهر، قبل از غروب آفتاب ـ به محل زندگی خود بازگشت می نمایم و لذا نماز را در شهر خودم تمام می خوانم. تکلیف این جانب در مورد روزۀ ماه مبارک رمضان چیست؟
بسمه تعالی، در مسیر و محل کار، حکم مسافر دارید و روزه از مسافر صحیح نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 473
[سؤال 3569] 1759
بسمه تعالی 2 / 4 / 1361
دفتر حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی
به استحضار می رساند شهرک معلولین قدس کرج واقع بین تهران ـ کرج می باشد که تعدادی کارمندان به طور شیفتی 24 ساعته انجام وظیفه می نمایند که با توجه به ماه مبارک رمضان خواهشمند است اعلام فرمایید که نحوۀ روزه گرفتن این چنین کارمندان به چه صورت می باشد؟
بسمه تعالی، اگر در رفت و برگشت به مقدار هشت فرسخ شرعی طی مسافت می کنند حکم مسافر دارند.
[سؤال 3570] 1760
بسمه تعالی
دفتر امام خمینی مدّ ظله العالی
محترماً؛ به عرض می رسانم این جانب چون روزه می گیرم و خانه ام در 17 کیلومتری جادۀ ساوه می باشد و محل کارم در بازار تهران و می گویند که روزۀ این جانب شکسته می باشد؛ چون در رسالۀ امام خمینی قید شده که «هر کس فاصلۀ خانه تا محل کارش بیش از 22 کیلومتر باشد، روزه اش شکسته است» و ما از یکی از پیشنمازها سؤال کردیم و آن پیشنماز گفت که اگر از میدان گمرک تا خانه ات کمتر از 22 کیلومتر باشد روزه ات درست است ولی پیشنماز دیگری می گوید: درست نیست؛ در صورت درست نبودن روزۀ این جانب به علت دوری راه، آیا می شود فقط در مورد روزه به مرجع دیگری عدول کرد یا نه؟
طول عمر حضرت عالی را از خداوند خواستارم.
بسمه تعالی، در فرض سؤال، در مسیر و محل کار حکم مسافر دارید و روزه صحیح نیست و مسأله از موارد رجوع به غیر نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 474
[سؤال 3571] 1761
بسمه تعالی 27 / 4 / 1361
ریاست دفتر رهبر عزیز انقلاب امام خمینی، مدّ ظله الشریف
این جانب محکمه ای در داخل شهر تهران دارم که فاصلۀ رفت و برگشت منزل از مطب بیش از 5 / 45 کیلومتر می باشد و اجباراً نیز بایستی تا ظهر در محکمه باشم؛ لطفاً بفرمایید راجع به روزۀ ماه مبارک رمضان بایستی طبق قواعد روزۀ مسافر عمل نمایم و یا این که گرفتن روزه، صحیح بوده و باطل نمی باشد؛ چون در رسالۀ حضرت امام صریحاً در داخل شهر تهران مطلبی درج نشده است اما شنیده ام که حضرت امام فتوای جدیدی در این مورد صادر فرموده اند.
بسمه تعالی، در فرض سؤال، در مسیر و محل کار حکم مسافر دارید.
[سؤال 3572] 1762
بسمه تعالی 7 / 4 / 1361
حضور محترم دفتر نایب الامام، امام خمینی، سلام
این جانب به خاطر مسأله چند تن از برادرانی که روزۀ خودشان را می خورند و می گویند در رساله امام خمینی فرموده که روزۀ شما باطل است، من خواستم با عرض پوزش چند لحظه ای از وقت شما را بگیرم. چون این نفرات، هر روز به غیر از روز جمعه در سر کار هستند و فاصلۀ بین روستای ما تا سر کار، بیشتر از هشت فرسخ است و این ها هر روز صبح باید بروند و غروب برگردند، تکلیف این نفرات دربارۀ این مسأله چیست؟
خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار
بسمه تعالی، در فرض سؤال، در مسیر و محل کار، حکم مسافر دارند و روزه از مسافر صحیح نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 475
[سؤال 3573] 1763
بسمه تعالی
محضر مبارک آیت الله العظمی امام خمینی، سلام علیکم
ما مقلدین شما در کارخانۀ باطری سازی نیرو، وابسته به وزارت دفاع ملی می باشیم. مشاهده می شود که عده ای از کارکنان این کارخانه به واسطۀ دوری منزل تا محل کارشان مبادرت به خوردن روزه (البته در خفا) می کنند و چون از ایشان سؤال می شود، در جواب می گویند: ما مقلد امامیم و اکثر این ها در تهران سکونت دارند و به خاطر پیچ و خم خیابان ها که مسیر سرویس از حد شرعی می گذرد، اقدام به روزه خواری می کنند؛ البته چون ما کارکنان، مدت 30 سال یا بیشتر در این کارخانه انجام وظیفه می کنیم برای اسلام و مملکت ـ ان شاء الله ـ که هر روزه این راه باید طی شود، شما دستوری بفرمایید.
بسمه تعالی، اگر از منزل که در تهران باشد تا محل کار، رفت و برگشت به مقدار هشت فرسخ شرعی باشد حکم مسافر دارند و روزه از مسافر صحیح نیست.
[سؤال 3574] 1764
بسمه تعالی 8 / 7 / 1361
خدمت امام؛ سلام، امیدوارم حال شما خوب باشد. باری امام جان، سه سؤال برای من پیش آمده که در رسالۀ شما جواب آن را پیدا نکردم، امید دارم که شما خود جواب آنان را بدهید:
1. امام، من در ماه رمضان در جبهه بودم و روزه نگرفتم، حالا از جبهه برگشتم، آیا روزه را بگیرم؟ آیا کفاره دارد؟
بسمه تعالی، اگر مسافر بوده اید کفاره ندارد.
2. امام، آیا می شود در نماز شب، در رکعت آخر نماز، به جای دو سورۀ آخر، دو سوره بخوانم، آیا نماز باطل است؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 476
بسمه تعالی، سؤال روشن نیست.
3. امام! آیا واجب است در جبهه شرکت کنم یا این که در پی درس خود بروم؟ آیا واجب است به فرمان پدر و مادر گوش دهم؟
بسمه تعالی، بستگی به نیاز جبهه ها دارد و تشخیص آن با مسئولین است.
[سؤال 3575] 1765
بسمه تعالی 7 / 3 / 1361
مقدم ملکوتی امام امت، ادام الله بقائکم
1. مرقوم فرمایید که آیا در مسافرت مشروع و خیر می شود روزۀ قضای واجب و کفاره آن را گرفت؟ مثلاً مانند مسافرت رزمندگان اسلام در جبهه های حق علیه باطل.
بسمه تعالی، در سفر، روزه صحیح نیست.
2. در مسافرت آیا می توانیم قضای نمازهای در حال حضر را به جا آوریم یا خیر؟
بسمه تعالی، مانع ندارد و باید تمام بخوانید.
3. با دست زدن به بدن شهیدی که در صحنۀ نبرد است آیا غسل مسّ میت باید بکنیم یا خیر؟
بسمه تعالی، واجب نیست.
4. آیا غسل میت برای خود شهید واجب است یا خیر؟
بسمه تعالی، شهیدی که در جبهه به شهادت رسیده غسل ندارد.
5. تکلیف رزمندگان اسلام ـ چه در خط مقدم جبهه ها یا در پشت جبهه ها ـ در مورد نماز و روزۀ ماه مبارک رمضان چیست؟
بسمه تعالی، بدون قصد اقامت ده روز در یک محل حکم مسافر دارید.
[سؤال 3576] 1766
بسمه تعالی 14 / 4 / 1361
محضر مبارک زعیم عالی قدر، حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی
حضرت امام در رساله فرمودید: اگر کسی در بلاد اعظم (تهران) صبح، چهار فرسخ تا محل کار برود و عصر، چهار فرسخ برگردد، حکم مسافر را دارد.
حالا لطفاً به مسائل زیر پاسخ فرمایید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 477
1. شخصی در نارمک منزل دارد و محل کار او پالایشگاه تهران و فاصله، 38 کیلومتر است. او هر روز صبح سر کار می آید و ساعت 3 بعدازظهر برمی گردد. حکم این شخص چگونه است؟ اگر مسافر است، در صبح ماه رمضان که از 43 کمتر راه رفته و بعدازظهر هم برگشته است!
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، در بین راه و محل کار، حکم مسافر دارد و روزه از مسافر صحیح نیست، باید آن را قضا نماید.
2. اگر شخص بالا، روز ماه رمضان از نارمک بیاید پالایشگاه (38 کیلومتر) و قبل ازظهر، 38 کیلومتر برگردد منزل، و قبل ازظهر در منزل نیت روزه کند، روزه اش درست است یا نه و حال آن که صبح ماه رمضان 76 کیلومتر راه رفته است؟
بسمه تعالی، با فرض این که در راه، تناول مفطر نکرده و قبل ازظهر به وطن برگشته، باید نیت روزه کند و روزه اش صحیح است.
3. اگر شخص بالا، صبح ماه رمضان از نارمک بیاید پالایشگاه 38 کیلومتر و قبل ازظهر، 36 کیلومتر برگردد و در دو کیلومتری منزلش، در منزل یکی از اقوام بماند، روزه اش چطور است؟
بسمه تعالی، تا به منزل نرسیده، حکم سفر باقی است.
[سؤال 3577] ----> 169
11. در یک روز ماه رمضان که روزه بودم به سکسکۀ شدیدی افتادم. اگر چند قطره ای آب می نوشیدم سکسکه ام برطرف می شد ولی من برای این که روزه ام باطل نشود، آب ننوشیدم و تا افطار سکسکه می کردم به طوری که خیلی مرا ناراحت کرده بود، اما اعتنا نکردم؛ آیا روزۀ آن روز من مقبول است یا باید قضای آن را به جای آورم؟
بسمه تعالی، روزه صحیح است.
[سؤال 3578] ----> 169
5. با وضعی که دارم، علاقۀ شدیدی به روزه گرفتن دارم و تمام ایام ماه مبارک رمضان را روزه می گیرم و روزه نه تنها برایم اثر منفی نداشته بلکه خواص درمانی زیادی هم داشته است؛ مثلاً در اواخر ماه رمضان 1401 هجری قمری شن کلیۀ زیادی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 478
از من خارج شد. تازه اگر خواص درمانی هم نداشت باز هم نمی توانم روزه نگیرم؛ چون علاقۀ زیادی به روزه گرفتن دارم و هر کسی مرا منع می کند اعتنا نمی کنم، آیا روزه هایم مقبول است یا بیهوده؟
بسمه تعالی، ان شاء الله قبول است.
[سؤال 3579] 1767
بسمه تعالی 31 / 3 / 1361
دفتر محترم حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی
محترماً به استحضار می رساند کارگران کارگاهی در نزدیکی ورامین که در فاصله پنجاه کیلومتری تهران قرار دارد از نظر روزه ماه مبارک رمضان دچار اشکال می باشند و با توجه به این که در سال های گذشته روزه می گرفته اند ولی بنا به آنچه شایع است حضرت امام فتوا داده اند که کسانی که نمی توانند قبل از اذان ظهر به محل اقامت خود مراجعت نمایند روزه آن ها باطل است لذا خواهشمند است راهنمایی لازم را به عمل آورید.
بسمه تعالی، در محل کار و بین راه حکم مسافر دارند و اگر محل سکونت وطنشان نباشد در آن جا نیز حکم مسافر دارند و مسافر نمی تواند در سفر روزه بگیرد.
[سؤال 3580] ----> 4961
5. اگر بیماری در ماه مبارک رمضان در بیمارستان بستری است که باید تا چند روز بعد عمل جراحی بشود و برای این بیمار، روزه ضرری نداشته باشد ولی پزشکان به دلیل این که روزه برای عمل جراحی که در چند روز بعد انجام می شود زیان دارد، مانع هستند، آیا شخص بیمار باید روزه بگیرد یا نه؟
بسمه تعالی، اگر تأخیر عمل جراحی محذور دارد، در فرض مسأله افطار جایز است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 479
[سؤال 3581] ----> 4970
3. اگر خانمی در ماه مبارک رمضان وقتی که فقط یک ربع ساعت به اذان مغرب باقی است حائض شود آیا روزۀ آن روزش باطل است؟
بسمه تعالی، باطل است.
[سؤال 3582] 1768
بسمه تعالی 23 / 3 / 1361
محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی
با توجه به موقعیت جنگی کشور و پرواز خلبانان هواپیمای شکاری که بایستی اغلب در پرواز باشند و همچنین نظریۀ پزشک هوایی مبنی بر این که خلبانان فوق الذکر نبایستی شکم گرسنه پرواز نمایند، تقاضا می شود بفرمایید: روزۀ آنان چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، اگر روزه ضرر دارد، افطار نمایند و بعداً قضا کنند.
[سؤال 3583] ----> 985
5. چنانچه دکتر، مریضی را از روزه گرفتن منع کند و چون اکثر دکترها مؤمن نمی باشند و نسبت به مسائل واقعی شرعی اطلاع ندارند، آیا نظریۀ دکتر در این مورد قابل اجرا می باشد و بایستی عمل کرد؟
بسمه تعالی، اگر موجب خوف ضرر باشد، نباید روزه بگیرد.
[سؤال 3584] ----> 1850
3. کشاورزانی که موقع چیدن و درو کردن زراعت آنان مصادف با شهر مبارک رمضان بوده، اگر روزه بگیرند نمی توانند زراعت را که دسترنج یک سالۀ آنان است درو کرده و یارای آن را هم ندارند از صبح تا شب با دهان روزه در صحرا بمانند، چون همه گونه لطمه به زراعت از قبیل آفات آسمانی و خشکیدن و پایمال شدن حتمی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 480
است و اگر روزه را بخورند بایستی برای هر روز 61 روز روزه گرفته یا سایر کفارۀ شرعی را بدهند که یارای آن را نیز ندارند، به هر صورت خودتان بهتر از هرکس به وضع زارعین مستحضرید، تکلیف کشاورزان چه بوده؟ و شاید کسی در این مورد به روزه خوری اقدام نموده به چه نحو بایستی عمل و تلافی آن را بنماید؟ بیان فرمایید.
بسمه تعالی، عذر مزبور مجوّز افطار نیست ولی اگر در وسط روز، ادامۀ روزه ضرری یا حرجی شود می توانند در آن موقع افطار کنند و کفاره ندارد.
[سؤال 3585] ----> 1860
2. اگر شخصی بداند که اگر در سحر غذا نخورد، روزه گرفتن برای او مضر خواهد بود، اگر سهواً در سحر بیدار نشد و سحری نخورد آیا گرفتن روزه بر وی واجب است؟
بسمه تعالی، گرفتن روزه واجب است ولی در اثنای روز اگر خوف مرض پیش آمد و یا آن که ادامۀ روزه حرجی شد افطار بنماید.
[سؤال 3586] ----> 1301
3. شخصی به بیماری زخم معده مبتلا می باشد و اطبّا می گویند روزه برایت ضرر دارد؛ ولی خود تشخیص نمی دهد که روزه برایش ضرر دارد یا خیر. آیا در این صورت، تکلیفش چیست؟
بسمه تعالی، اگر احتمال ضرر می دهد، نباید روزه بگیرد.
[سؤال 3587] ----> 7355
4. بچه های بالغ یا جوان هایی که در اثر ضعف مفرط، روزه گرفتن برایشان سخت است یا زخم معده دارند چه بکنند؟
بسمه تعالی، اگر روزه ضرر دارد نباید بگیرند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 481
[سؤال 3588] 1769
بسمه تعالی
حضور امام بزرگوارمان، نجات دهندۀ مستضعفان؛ سلام
دختری هستم 17 ساله. چون اغلب مریض و خیلی ضعیف بودم، بنابراین از سن 9 سالگی نمی گذاشتند روزه بگیرم البته نه این که من بگیرم و آن ها به خوردم بدهند، بلکه می گفتند تو ضعیفی و گناهش با ما و این قبیل حرف ها، البته اغلب همسایگان و آشنایان به مادرم توصیه می کردند نگذار روزه بگیرد؛ ضعیف تر می شود. حالا من واقعاً نمی دانم قدرت روزه گرفتن داشته ام یا نه و از طرف دیگر، چون قبل از انقلاب با رساله سر و کار نداشتم، مسأله طهارت با آب قلیل را نمی دانستم و تا 5 یا 6 ماه کمتر یا بیشتر که این مسأله را در رساله خواندم، غلط انجام می دادم؛ آیا باید نمازهایم را قضا کنم یا نه؟ خواهش می کنم برایم در مورد این دو مسأله توضیح دهید.
بسمه تعالی، اگر ترس داشته اید که روزه برای شما ضرر داشته باشد، افطار جایز بوده و فقط قضا دارد، نمازهایی که ذکر کرده اید صحیح است.
[سؤال 3589] ----> 2032
6. آیا تکلیف برای نماز و روزه، سال قمری است یا شمسی و یا این که فرد در انتخاب هر کدام، اختیار دارد؟ و اگر بچه هایی که درسن 9 سالگی می باشند، با زحمت فراوان و گاهی دیده شده که مبتلا به مریضی می شوند، تکلیف چیست؟
بسمه تعالی، قمری است؛ و اگر روزه بر آن ها ضرر دارد نباید بگیرند.
[سؤال 3590] 1770
بسمه تعالی 31 / 3 / 1361
خدمت امام امت و کارکنان دفتر آن حضرت
پس از عرض سلام و تهنیت پیروزی های اخیر انقلاب اسلامی خدمت امام امت و کارکنان دفتر آن حضرت و توفیق برای ادامۀ حرکت اصیل اسلامی خود که در جهت
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 482
گسترش فرهنگ اسلامی مردم می باشد؛ برای رفع ابهام از این جانب احتیاج به نکاتی چند و یا راهنمایی های آن اشخاص عالی قدر دارم.
با توجه به این که گرفتن روزۀ ماه مبارک رمضان یکی از وظایف مسلّم شرعی است که بر عهدۀ هر مسلمانی است که این وظیفه را انجام دهد ولی این جانب به علت ضعیف بودن چشم و پس از مراجعه کردن به پزشک معالج، ایشان تأکید فرموده اند که گرفتن روزه به ضعیف تر شدن چشم شما می افزاید، لذا با توجه به این که این جانب یکی از مقلدین حضرت امام امت می باشم و تا به حال، روزۀ خود را مرتب گرفته ام حالا برای رفع ابهام از این مشکل، این جانب را در حد امکان راهنمایی فرمایید.
بسمه تعالی، اگر خوف ضرر دارید، روزه صحیح نیست.
[سؤال 3591] 1771
بسمه تعالی
حضور محترم مرجع بزرگ تقلید و رهبر انقلاب اسلامی، امام خمینی
این جانب دانش آموز دوم دبیرستان، حدود چهار سال است که چشمانم به علت نزدیک بینی ضعیف شده است و از عینک استفاده می کنم. مدتی قبل، بعد از مراجعه به دکتر متخصص چشم، پزشک از من خواست تا از گرفتن روزه اجتناب نمایم؛ زیرا برای چشمانم ضرر دارد. از این گفتۀ دکتر خوف در درونم پدیدار شد و چون چشم عضوی نیست که بتوان به ضرر داشتن روزه برای آن توسط خود انسان پی برد، لذا از آن جناب بیان وظیفه ام را در مورد گرفتن روزه خواستارم و در صورتی که گرفتن روزه لازم نیست، تا چه مدت؟ چون خود، شخصاً نمی توانم از اتمام ضرر رساندن روزه به چشم یقین پیدا کرده و آگاه شوم؛ آیا تا آن هنگام که پزشک گفت، می توانم از گرفتن روزه خودداری کنم؟
و ضمناً با توجه به این که روزه گرفتن از سه سال قبل برایم ضرر داشته است تکلیف تعدادی از روزه های قضایم در این مدت چه می شود؟ آیا باید کفارۀ آن
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 483
روزه ها را بپردازم یا خیر؟ خواهشمندم مرا در مسأله یاری نمایید.
بسمه تعالی، تا هر وقت از روزه گرفتن خوف ضرر برای چشم شما باشد، روزه نگیرید ولی برای تأخیر تا یک سال، برای هر روز یک مد طعام باید به فقیر بدهید.
[سؤال 3592] 1772
بسمه تعالی
با عرض سلام و آرزوی موفقیت و شادکامی برای شما مردان راه حق و طول عمر امام بزرگوار امیدوارم که حال شما خوب و سلامتی برقرار باشد. سؤالم این است که من تعداد زیادی روزۀ قضا دارم که تا کنون 50 روز آن ها را به لطف الله گرفته ام اما در حدود 35 روز دیگر را هم باید بگیرم که به دلایلی مثل ضعیف بودن، لاغری و ناتوانی نتوانستم بقیه را بگیرم. حال از شما خواهش دارم که در این مورد مرا راهنمایی فرمایید که آیا بقیه روزه هایم را در این شرایط کنونی می توانم بگیرم یا به چند سال بعد موکول کنم و آیا این دلایل لاغری و ناتوانی و ضعیفی می تواند از روزه گرفتن من جلوگیری نماید یا نه؟
بسمه تعالی، اگر با نظر دکتر مورد اطمینان برای شما ترس پیدا شود که روزه ضرر دارد روزه را افطار کنید و قضای آن را در وقت سلامت به جا آورید ولی اگر سالم باشید و خوف ضرر نباشد باید روزه بگیرید.
[سؤال 3593] 1773
بسمه تعالی
خداوندا از عمر من بنده مریض بردار و بر عمر امام من بیفزای؛ آمین، پیشگاه حضرت امام خمینی، با عرض سلام و معذرت
شخصی هستم 24 ساله که مدت دوازده سال است به مرض ریوی مبتلا هستم، که به خاطر این مرض، همیشه از سینه ام خون و خلط می آید. آیا روزه گرفتن با وضع
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 484
ناراحت کننده ای که دارم، بر من واجب است؟ حال روزه گرفته ام، اما در بیشتر وقت ها خلط و خونی که از سینه ام می آمد، در حلق فرو برده ام و ناچار هم بوده ام. اگر بخواهم روزه نگیرم، از نظر وجدانی روحم در عذاب است. و اگر بخواهم روزه بگیرم، با یک چنین مرضی مبتلا هستم و پزشک ها می گویند: معالجۀ شما حدوداً چهل هزار تومان خرج دارد ولی من در تمام عمرم هیچ وقت، دارای چهل هزار تومان پول نخواهم شد. در هر صورت، شرایط من حکم می کند که روزه بگیرم یا نه؟
بسمه تعالی، اگر روزه موجب بروز مرض یا تشدید بیماری شود، واجب نیست. و اگر خون به فضای دهن نرسد مضر به صحت روزه نیست.
[سؤال 3594] 1774
بسمه تعالی 22 / 2 / 1362
حضور مرجع عالی قدر، آیت الله العظمی امام خمینی، بعد از تقدیم سلام، سلامتی و طول عمر و موفقیت شما را از خداوند منّان آرزومندم.
در خصوص روزه گرفتن این جانب، سؤالی دارم: من چشمانم ضعیف است و شمارۀ چشمم 8 می باشد و در بلاتکلیفی به سر می برم؛ خیلی دوست دارم روزه بگیرم، ولی می ترسم؛ از دو جهت ترس دارم: می ترسم روزه بگیرم و برای چشمانم ضرر داشته باشد؛ و به همان اندازه که برای روزه گرفتن ترس دارم، برای نگرفتن نیز ترس دارم؛ می ترسم روزه نگیرم و ضرری نداشته باشد. خواهش می کنم مرا راهنمایی کنید. البته با این که ماه مبارک رمضان نزدیک است، زود جواب دهید.
در ضمن اگر جواب منفی باشد و نباید روزه بگیرم، آیا می توانم کارهای ظریف دیگری از قبیل خیاطی، بافتنی و مطالعه را انجام دهم یا خیر؟
بسمه تعالی، با فرض خوف و ترس ضرر برای چشم، روزه گرفتن جایز نیست؛ و همچنین کارهای دیگری که به چشم ضرر داشته باشد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 485
[سؤال 3595] 1775
بسمه تعالی هشتم رمضان 1402 ق
محضر مبارک دفتر حضرت امام و مرجع بزرگ عالم تشیع و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، پس از تقدیم عرض سلام و دعا، به عرض می رساند که:
بعضی از کارکنان کارخانۀ ذوب آهن اصفهان گرچه در این ماه مبارک رمضان، برنامۀ کار آن ها تغییر کرده و ساعت 11 از محل کار خارج می شوند، ولی بعضی از آن ها که چندین فرسخ از شهرکرد فاصله دارند، حدود یک ساعت و نیم راه را باید طی کنند؛ در هر حال، بعد از ظهر به وطن می رسند ولی روزه می گیرند و هر چه مسأله و احکام برایشان گفته می شود، آن ها در جواب می گویند که اگر ما در این ماه مبارک روزه نگیریم، بعداً دیگر موفق به گرفتن قضای آن نمی شویم. لطفاً ما را راهنمایی فرمایید.
بسمه تعالی، در سفر شرعی، روزه صحیح نیست و نماز شکسته است و باید روزه را در طول سال قضا نمایند.
[سؤال 3596] 1776
بسمه تعالی 4 / 2 / 1362
خدمت مرجع اعظم و قائد کبیر اسلام و مسلمین، آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله العالی علی رؤوس المسلمین
معروض می دارم: طلبه ای است که چند سال است به خاطر ضعیف بودن چشم، روزه نگرفته؛ ولی الآن به نظرش رسیده که اگر از نظر غذا مراعات کند و روزها استراحت کند، ممکن است بتواند روزه بگیرد. از آن مرجع بزرگوار استدعا دارم بفرمایید: در این صورت، روزه برای او واجب است یا نه؟ و در صورت وجوب، تکلیف روزه های سال های گذشته چیست؟
بسمه تعالی، اگر خوف ضرر دارد، باید روزه ها را افطار کند؛ و در غیر این
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 486
صورت، باید روزه بگیرد و قضای روزه های سابق بر عهدۀ او است؛ هر وقت تمکن داشت، آن ها را به جا آورد.
[سؤال 3597] 1777
بسمه تعالی
محضر مبارک امام امت، حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی
از خداوند متعال سلامت و طول عمر برای آن حضرت و سعادت برای مسلمین را به رهبری آن قائد بزرگ خواستارم. استدعا دارد که حکم شرعی مسأله زیر را مرقوم فرمایید:
مدت ده سال عمداً روزه نگرفته ام و از زمانی که تصمیم به روزه گرفته ام، به علت ابتلای شدید به زخم معده، اطبا روزه گرفتن را به هیچ وجه برایم جایز نمی دانند؛ حال بنده چه باید بکنم؟ در ضمن از نظر مالی متوسط الاحوال می باشم.
بسمه تعالی، اگر روزه برای شما ضرر دارد، نباید بگیرید و روزه های قضا بر عهدۀ شما است و اگر کفاره بر عهدۀ شما است، در صورت تمکن برای هر روز به شصت مسکین اطعام کنید.
[سؤال 3598] 1778
بسمه تعالی 14 / 9 / 1361
محضر محترم دفتر امام خمینی دامت برکاته، سلام علیکم
با کمال احترام؛ به عرض می رساند که اگر یک نفر محصل باشد و یک سال درس بخواند و در اواخر سال، یعنی هنگام امتحانات، ماه رمضان فرا رسد و ماه رمضان هم در تابستان واقع شده باشد که انسان نتواند هم روزه بگیرد و هم درس بخواند و اگر آن چند روز را درس نخواند، زحمت یک سالش به هدر می رود و به همین جهت چهار روز از روزه رمضان ـ که مصادف با فصل امتحان باشد ـ را بخورد، تکلیف شرعی او در این خصوص، طبق فتوای امام خمینی چیست؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 487
بسمه تعالی، باید روزه بگیرد و تا در حرج واقع نشود، نمی تواند افطار کند. بلی می تواند مسافرت کند و در سفر افطار نماید و بعد از برگشتن، در آن روز لازم نیست امساک کند.
[سؤال 3599] ----> 1826
4. من امسال دو روز، روزه ام را بی جهت باطل کردم البته دلیل داشتم ولی نمی دانم آیا درست است یا نادرست است من یک روز به دلیل این که هوا گرم بود من گردگیری کردم و دچار تشنگی زیادی شدم و روزه را باطل کردم و روز دیگر به خاطر این که در یک روز دو امتحان داشتم و در گرسنگی نیز درس را متوجه نمی شدم باز هم باطل کردم باز هم لطفاً بفرمایید تکلیف چیست؟
بسمه تعالی، قضا و کفاره دارد.
[سؤال 3600] 1779
بسمه تعالی 1 / 4 / 1361
با عرض سلام و تقدیم بهترین احترامات و آرزوی سلامتی رهبر عزیزمان، این مرجع تقلید بزرگوار و رهبر مسلمانان و مستضعفین جهان، امام خمینی
در آستانۀ فرا رسیدن ماه مبارک رمضان و روزه، یک مشکل و سؤال برای ما پیش آمده و آن این که در زمانی که ماه مبارک و خداییِ رمضان فرا می رسد متأسفانه ما کشاورزان، محصولات کشاورزیمان هنگام دروِ آن ها فرا رسیده و ما مجبوریم که در میان آفتاب داغ و یا شاید گرد و غبار روزانه، روی آن ها فعالیت کنیم که در این صورت روزه گرفتن برای ما خیلی مشکل به نظر می رسد؛ حالا خواستیم که نظر امام را در مورد این که آیا روزه بر ما واجب است یا مستحب یا هر طور دیگر، برای ما بفرستید.
بسمه تعالی، روزۀ ماه مبارک رمضان واجب است و کار، مجوّز افطار نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 488
[سؤال 3601] 1780
بسمه تعالی 8 / 4 / 1361
خدمت رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامی، امام خمینی
با درود و سلام به رهبر کبیر و مرجع تقلید، امام خمینی و با سلام به رزمندگانی که در جبهه های ایران و لبنان، علیه متجاوزان مقابله می کنند.
چند مسأله پیش آمده که جواب درست آن را برایم بنویسید:
1. الآن کسی خانۀ ما نیست و من و برادرم هستیم و من نان آور خانه هستم (فعلاً) و چون من در کشتارگاه اهواز کار می کنم و سالن کشتارگاه پوشیده است و تقریباً 200 نفر در آن جا کار می کنند و هر روز، اندازۀ 1000 رأس گوسفند و گاو و گاومیش می آورند و ذبح می کنند و آن ها چون خونشان حرارت زیادی دارد و هوا به درستی در آن جا نفوذ ندارد و من طاقت روزه گرفتن را ندارم و چند روز گرفتم ولی بی اندازه، هوای آن جا گرم است (کشتارگاه اهواز)، من طاقت نیاوردم و روزه ام را خوردم. می خواستم بپرسم آیا باید کار بکنم و روزه نگیرم یا کار نکنم و روزه بگیرم؟
بسمه تعالی، باید روزه بگیرید و چنانچه در وسط روز، ادامۀ روزه، حرجی شد مجازید افطار کنید.
2. من در سوره حمد و سلام نماز اشکالاتی دارم و چون در رسالۀ جناب عالی خواندم که نوشته بروید نماز جماعت، می خواستم بپرسم قضای آن نمازها را باید به جا بیاورم یا نه؟
بسمه تعالی، اگر یقین به باطل بودن نمازهای گذشته ندارید، قضا واجب نیست.
3. در رساله نوشته که چیزهایی در کشتن حیوانات، مکروه است؛ مثلاً (نباید گوسفند را موقعی که ذبح می کنند، گوسفند دیگر ببیند) ولی در کشتارگاه، گله، گله، گوسفند می آورند و ما باید یکی بعد از دیگری بکشیم و همه را پیش هم و پشت سر هم رو به قبله ذبح می کنیم. آیا اشکالی دارد؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد؛ ولی بهتر است در صورت امکان، حکم مزبور مراعات شود.
طول عمر حضرت عالی را از خداوند خواستارم.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 489
[سؤال 3602] 1781
بسمه تعالی 9 / 5 / 1359
قم، دفتر امام خمینی، با عرض سلام به پیشگاه رهبر عالی قدر
خاطر مبارک را مستحضر می دارد: این جانبان کشاورزان قریۀ محمدآباد بانه هستیم. در ماه مبارک رمضان کار کشاورزی بی نهایت فشرده است؛ زیرا بعضی ها درو و بقیه وجین پنبه و آب گیری دارند. و درجه حرارت به طور دقیق که از نیم ساعت به ظهر مانده تا ظهر معلوم نمودیم در بیابان 44 درجه روی صفر بود. کشاورزان اگر کار نکنند امورات زندگی شان تأمین نمی شود و زراعتشان از بین می رود و اگر کار کنند، نمی توانند روزه بگیرند. خواهشمندیم حکم شرعی آن را با در نظر گرفتن شرایط زندگی و کار ما در ماه مبارک رمضان برایمان لطف بفرمایید بنویسید. از لطفتان سپاس گزاریم.
بسمه تعالی، روزۀ ماه رمضان بر هر مکلفی واجب است و بهانۀ کار و گرما مجوز افطار نمی شود؛ ولی اگر ادامۀ اشتغال به کار لازم بود و در اثنای روز ادامۀ روزه دارای زحمت و مشقت غیر قابل تحمل بود، می تواند آن روز را از زمانی که مشقت بار شد افطار کند و بعداً قضا نماید.
[سؤال 3603] 1782
بسمه تعالی
دفتر محترم امام خمینی
در بعضی از روزهای ماه مبارک رمضان یک نفر کشاورز نوبت آبیاری دارد و در هوای گرم تابستان با بودن روزه، آبیاری تقریباً غیر ممکن است و به عکس، در حال آبیاری زراعت، روزه گرفتن تقریباً غیر ممکن است؛ یعنی طوری است که اگر روزه باشد، لطمه به زراعت و یا مسلّماً لطمه به سلامتی می زند. لطفاً می خواهیم بدانیم آیا این شخص می تواند روزۀ آن روز را افطار کند و قضای آن را بگیرد یا خیر؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 490
بسمه تعالی، اگر می تواند کار را ترک کند، باید روزه بگیرد و اگر نمی تواند، هر وقت به حرج افتاد می تواند افطار نماید؛ ولی تا در حرج واقع نشده، نباید روزه را باطل کند.
[سؤال 3604] ----> 2894
38. آیا روزه گرفتن برای رزمندگان در ماه رمضان واجب است یا نه؟
بسمه تعالی، روزۀ واجب از مکلف ساقط نیست؛ ولی اگر در اثنای روز ادامۀ روزه حرجی شود می تواند افطار کند.
[سؤال 3605] ----> 4951
3. جاهایی خیلی گرم است در ماه مبارک رمضان روزه می گیرند بعد از ظهر دهانشان خشک می شود از کار کردن باز می مانند روز را به سختی به سر می رسانند همه مردم زراعت کار هستند همه از گرما ضعف می کنند بعضی ها نمی توانند روز را به مغرب برسانند از شدت گرما روزه را می خورند این ها می توانند به گرما روزه نگیرند هر وقت هوا سرد شد روزه بگیرند یا نه جایز نیست؟ شما بیان فرمایید.
بسمه تعالی، در فرضی که ذکر شده نمی توانند روزه را افطار کنند.
[سؤال 3606] ----> 5681
2. بعضی بچه ها هستند که اول بلوغ، پدر و مادر به آن ها می گویند: «شما ضعیف هستید و روزه نگیرید». ولی خود آن بچه ها تشخیص نمی دهند که روزه مضر است یا نه. و به گفتۀ پدر یا مادر روزه نمی گیرند و بعد از رشد و بزرگ شدن هم یاد ندارند که آن روز واقعاً ضعیف بوده اند و روزه مضر بوده یا نه، فقط پدر یا مادر می گویند که «شما ضعیف بودید». این گونه اشخاص علاوه بر قضا کفاره عمد هم باید بدهند یا خیر؟
بسمه تعالی، لازم نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 491
[سؤال 3607] ----> 7006
17. اگر کسی بدون سحری بماند، می تواند روزه اش را بخورد؟
بسمه تعالی، افطار جایز نیست؛ مگر آن که ادامۀ روزه حرجی شود.
[سؤال 3608] 1783
بسمه تعالی 20 / 1 / 1362
حضور محترم رهبر عالی قدر انقلاب اسلامی؛ چند سؤال شرعی دارم که به شرح زیر می باشد:
1. بنده کارگری هستم در یکی از شهرهای خوزستان و شغلی دارم که همه اش با آهن سر و کار دارم و در ماه رمضان به علت گرمای زیاد و به خصوص کاری که من دارم ـ که همه اش با آهن های داغ کار می کنم ـ روزه گرفتن برایم بسیار مشکل است و نمی توانم روزه بگیرم و کارم طوری است که خرج زندگی خود و خانواده فقط از این کار است و در ضمن، بنده قرضی دارم که باید هر ماه پرداخت کنم و به این دلیل نمی توانم در ماه رمضان بیکار باشم؛ از حضورتان استدعا دارم که بفرمایید بنده چه کنم؟
بسمه تعالی، باید روزه بگیرید و اگر کار را نمی توانید ترک کنید و در بین روز به حرج افتادید، می توانید افطار نمایید.
2. در نماز جمعه وقتی که امام مشغول خطبه است، برگشتن به چپ و راست یا حرف زدن در بین خطبه چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، مانع ندارد، ولی نباید موجب فوات فائده خطبه شود.
[سؤال 3609] 1784
بسمه تعالی
با سلام و درود فراوان به امام امت
نظر به این که در چند سال اخیر، ماه مبارک رمضان مصادف با اوایل تابستان
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 492
می باشد و محصول کشاورزان ورامین ـ از جمله گندم و جو و صیفی جات ـ در این زمان به دست می آید و گرمای طاقت فرسای این منطقه، کشاورزان را بر سر دو راهی قرار داده است که آیا روزه را گرفته و محصول را جمع نکنند و یا محصول را جمع کرده و روزه را نگیرند، لذا از آن امام بزرگوار تقاضا داریم که ما را در مورد این مسأله و قضا یا کفاره داشتن روزه هایمان ارشاد فرمایند.
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، اگر جمع آوری محصول برای شخص ضرورت داشته باشد و روزه گرفتن برای او حرجی و مشقت زیاد دارد، می توانند پس از آن که به مشقت افتادند روزه را افطار کنند ولی تا به مشقت نیفتاده اند حق ندارند افطار کنند و اگر افطار نمایند، باید کفاره بدهند.
[سؤال 3610] 1785
بسمه تعالی 8 / 4 / 1361
تهران، دفتر امام خمینی
1. اگر یک نفر کارش سخت باشد که نتواند روزه بگیرد و اگر روزه بگیرد، نمی تواند کار بکند و اگر کار نکند، خود و عائله اش خرجی ندارند، تکلیف چیست؟
بسمه تعالی، روزۀ ماه مبارک رمضان واجب است و کار، مجوّز افطار نیست ولی اگر در حال روزه، ادامۀ آن حرجی شد و نتوانست روزه را به آخر برساند مجاز است افطار کند.
2. کارگران شرکت نفت در ادارۀ بهره برداری کار می کنند، مدت هشت روز سر کار هستند و چهار روز استراحت در منزل، و محل کار تا منزل 10 فرسنگ و 12 ماه سال بدین صورت کار می کنند؛ نماز و روزۀ این ها قصر است یا تمام؟
بسمه تعالی، در مسیر و محل کار، حکم مسافر دارند و قضای روزه را ایام استراحت در وطن انجام دهند.
3. کارگران شرکت نفت هر روز باید بروند سر چاه های نفتی و بهره برداری و بعد از ظهر برمی گردند و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 493
این رفت و آمد، 15 فرسنگ یا بیشتر می باشد؛ نماز و روزۀ آن ها قصر است یا تمام، بدون توقف ده روز در منزل؟
بسمه تعالی، در مسیر و محل کار، حکم مسافر دارند.
[سؤال 3611] ----> 1377
2. شاطر نانوایی به خاطر گرمای بیش از حد تنور روزه اش را می خورد و می گوید که با این گرمای هوا و گرمای تنور نمی توانم روزه بگیرم و شاید هم در زمستان قضای روزه را بگیرد. آیا او مجاز است که این کار را می کند؟ یعنی هر فردی که امثال چنین شغل ها را دارا بود، می تواند در این فصل روزه نگیرد؟ به هر حال، شاطر نانوا و امثالهم چه کار باید بکند؟
بسمه تعالی، عذر مزبور، مجوز افطار نیست.
[سؤال 3612] ----> 1078
10. با ملاحظۀ آن که روزۀ منذور، در سفر جایز است ـ با شرایطی که در تحریر بیان فرموده اید ـ آیا مراد، این است که روز معینی را نذر کند ـ مثلاً اول ماه ـ و یا این که اگر نذر کند روزی را روزه بگیرد ـ چه در سفر و چه در حضر ـ را نیز شامل می شود؟
و آیا این حکم، مخصوص کسی است که در حضر باشد و نذر کند و یا این که در سفر هم می تواند نذر کند؟
بسمه تعالی، مراد، فرض دوم است و یا روزه در سفر را نذر نماید و فرقی بین این که خواندن صیغه، در حضر باشد یا سفر نیست.
[سؤال 3613] ----> 1377
4. بعضی ها چون زخم معده دارند روزه نمی گیرند. آیا تشخیص این مرض توسط هر پزشکی قابل قبول حضرت امام می باشد یا این که باید پزشک مورد نظر، متعهد و پرهیزگار باشد؟
بسمه تعالی، قول پزشک اگر موجب اطمینان باشد کفایت می کند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 494
[سؤال 3614] 1786
بسمه تعالی
1. اشخاصی که روزه قضا بر ذمه آن ها است می توانند برای گرفتن روزه اجیر شوند یا خیر؟ بر فرض جواز، اگر وقت قضای روزه خودشان مضیّق باشد باز هم می توانند اجیر شوند یا خیر؟
بسمه تعالی، در وسعت وقت، مانع ندارد و در فرض ضیق وقت، جایز نیست و صحت اجاره، محل اشکال است؛ ولی روزه ای که به نیابت بگیرند صحیح است.
2. اشخاصی که قضای روزه بر ذمه آن ها بوده و نگرفته اند و فعلاً از گرفتن روزه معذورند و عذر آن ها هم برطرف شدنی نیست تکلیف آن ها چیست؟
بسمه تعالی، باید وصیت کنند.
[سؤال 3615] 1787
بسمه تعالی
با درود و سلام به امام کبیرمان خمینی بت شکن و با امید پیروزی نهایی برای رزمندگان اسلام
1. کسی که روزۀ قضا دارد نمی تواند روزۀ مستحبی بگیرد؟ و یا اگر قبلاً حکم مسأله را نمی دانسته و روزۀ مستحبی گرفته و نیت قضا را نداشته در صورتی که روزۀ قضا به عهدۀ او بود و نیت روزۀ مستحبی کرده آیا بعد از فهمیدن مسأله روزه هایی را که قبلاً به حکم مستحبی گرفته به روزۀ قضای او حساب می شود؟
بسمه تعالی، به جای قضا حساب نمی شود.
2. کسی که آموزگار است و هفته ای یک بار به خانه خود برمی گردد و در واقع نه ده روز در محل کار می ماند (یک هفته می ماند) و نه در خانۀ خود و فاصلۀ خانه خود تا محل کار نماز شکسته است آیا این فرد می تواند روزه را کامل بگیرد و نماز را نیز تمام بخواند یا همیشه باید شکسته بخواند و روزه نگیرد؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 495
بسمه تعالی، در غیر وطن نمازش شکسته است و نمی تواند روزه بگیرد و باید قضای روزه را از سال تأخیر نیندازد.
3. چون مخارج فرزند به عهدۀ پدر و مادر است اگر این مخارج را پدر و مادر از راه حرام به دست آورند و لباس فرزندان غصبی باشد و فرزندان نیز از آن مسأله اطلاع دارند آیا مسئولیتی متوجه فرزندان است؟
بسمه تعالی، اگر بداند چیزی تماماً یا بعضاً غصب است تصرف در آن حرام است.
4. کسی که فرضاً چندین سال پیش مالی را که پارچه بوده غصب کرد و آن را لباس دوخته و حال از کار خود پشیمان شده و می خواهد مالی را که غصب کرده به اندازۀ آن پولش را بپردازد اولاً این پول را به کجا بدهد؟ ثانیاً آیا باید این نرخ پارچه ها را به نرخ روز بدهد یا به نرخ همان سالی که آن را غصب کرده چون آن سال فرضاً چهار سال پیش قیمت پارچه ارزان تر از حال بوده.
بسمه تعالی، با وجود عین لباس باید عین آن را و با تلف آن قیمت روز تلف آن را به صاحبش رد کند و اگر او را نمی شناسد و مأیوس از شناسایی او است از طرف او به فقیر صدقه بدهد.
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته.
خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی از نهضت خمینی محافظت بفرما.
[سؤال 3616] ----> 736
2. روزه های مستحبی که در روزهای دوشنبه و پنج شنبه هر هفته و در طول سال گرفته می شود، کفایت از قضای روزۀ ماه مبارک رمضان می کند یا خیر؟
بسمه تعالی، روزۀ مستحبی کافی از روزۀ واجب نیست و کسی که قضای روزۀ واجب دارد، نمی تواند روزۀ مستحبی بگیرد.
[سؤال 3617] ----> 1409
2. آیا کسی که قضای روزه ماه رمضان بدهکار است می تواند نذر کند و روزۀ نذر به جا آورد؟
بسمه تعالی، نمی تواند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 496
[سؤال 3618] ----> 1754
3. شخصی قبل از ظهر مسافرت کرده و پیش از ظهر هم برگشت و چیزهایی که روزه را باطل می کند انجام نداده، می تواند روزه بگیرد یا نه؟
بسمه تعالی، مانع ندارد و اگر روزه واجب معین است واجب است نیّت کند و روزه بگیرد.
[سؤال 3619] 1788
بسمه تعالی 16 / 3 / 1361
دفتر رهبر عالی قدر حضرت امام خمینی دامت برکاته، احتراماً متمنی است هرچه زودتر به این مسأله جواب فرمایید
این جانب قبلاً چند سال در تهران ساکن بودم ولی روی اجبار و نبودن خانه اجاره ای به فردیس کرج که تا تهران 50 کیلومتر است خانه ام را بردم ولی محل کار خودم تهران است که همه روزه صبح ها می آیم و عصرها می روم قبلاً این مسأله را به آیت الله خویی مراجعه کردم ولی چون مقلد امامم و اجازه به غیر نمی دهد علی هذا متمنی است زودتر تا نرسیدن ماه مبارک جواب مرقوم دارید که تکلیفم در تهران و فردیس چیست؟ ضمناً به عرض برسانم از تهران اعراض ننموده ام و در صورتی که وزارت مسکن اجازه بدهد درصدد خرید خانه هستم و بفرمایید چون خانۀ قبلی که در تهران ساکن بودم در مسیر راهم نیست آیا وقتی وارد تهران می شوم تا ظهر نشده در حال امساک هستم بعداً باید به محل خانه قبلی بروم اذان که دادند نیت کنم و برگردم سر کارم آن وقت تکلیف فردیس برای نمازم چیست روزهایی که تعطیل هستم باید شکسته بخوانم یا درست منتظر جواب هستم.
بسمه تعالی، اگر قبل از ظهر به خانه ای که در تهران دارید بروید و بعدازظهر از آن جا بروید می توانید روزه بگیرید و گرنه حکم مسافر دارید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 497
[سؤال 3620] ----> 1854
10. در ماه رمضان کسانی که می خواهند به مسافرت بروند باید از شب نیّت مسافرت داشته باشند یا نه و آیا حکم آن فرق می کند که از شب قصد سفر داشته باشد یا نداشته باشد؟
بسمه تعالی، فرقی در حکم نیست.
[سؤال 3621] ----> 1316
4. افرادی هستند که اصفهان وطنشان می باشد و برای کار غیر رانندگی، پهلوی راننده می نشینند و برای بررسی تصادفات، این طرف و آن طرف می روند یا این که کار دفتری دارند و خلاصه، برنامۀ آن ها چنین است که 24 ساعت در سگزی هستند و 24 ساعت در اصفهان. نماز و روزۀ آن ها چگونه است؟ و اگر روزۀ آن ها صحیح نیست و نباید بگیرند، اگر در ماه رمضان چنین کنند، آیا روزۀ آن ها صحیح می باشد یا نه؟ این افراد در اصفهان سحری خورده و نیت روزه می کنند؛ بعداً صبح به طرف سگزی می روند و در سگزی مفطر به جا نیاورده و خلاصه، قبل از ظهر به اصفهان بر می گردند و قصد روزه می کنند و بعد از ظهر دو مرتبه به سگزی بر می گردند.
بسمه تعالی، در وطن و رفت و آمدهای کمتر از مسافت شرعی، نماز و روزه تمام است و اگر از وطن به مقدار مسافت دور شدند و دوباره قبل از ظهر به وطن برگشتند، در صورتی که بین راه چیزی نخورده باشند، نیت روزه کنند و صحیح است.
[سؤال 3622] ----> 1890
7. کسی روزه داشت و به قصد مسافت شرعی از حد ترخص خارج شد ولی به حد مسافت نرسیده برگشت به وطن پیش از ظهر چیزی نخورده آیا باید قصد روزه کند یا نه؟
بسمه تعالی، باید روزه بگیرد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 498
[سؤال 3623] ----> 1890
6. کسی که روزه گرفته و پیش از ظهر به قصد سفر خارج شده تا حد مسافت شرعی، سپس چیزی نخورده مراجعت می کند آیا می تواند یا لازم است قصد روزه کند دوباره، مانند مسافری که قبل از ظهر به وطن رسیده، اگر چیزی نخورده باشد باید قصد روزه نماید یا نه؛ چون قصد روزه اش با قصد مسافت و خروج از حد ترخص باطل شد و نمی تواند دوباره قصد روزه کند؟
بسمه تعالی، اگر قبل از ظهر به وطن خود رسیده باید روزه بگیرد.
[سؤال 3624] 1789
بسمه تعالی 6 / 4 / 1361
کسی که در ماه مبارک رمضان صبح مسافرت کند و هشت فرسخ برود و قصد داشته باشد قبل از ظهر به محل سکونتش برگردد، آیا می تواند امساک کند تا وقتی رسید به محل سکونتش قصد روزه کند؟
بسمه تعالی، مانع ندارد و در صورت امساک پس از بازگشت قبل از ظهر به وطن، واجب است نیت روزه نماید.
[سؤال 3625] 1790
بسمه تعالی 9 / 3 / 1361
خدمت حضرت امام خمینی
با درود و سلام به رهبر انقلاب تقاضا دارم که چون کنیز شما کارگر است و فاصله از محل زندگی خود تا محل کارش (دو روز در دو هفته) حدود 5 فرسخ می باشد، به من بفرمایید که آیا روزه این جانب در ماه مبارک رمضان که در یک روز 10 فرسخ راه رفت و برگشت دارم باطل است یا صحیح می باشد؟ دست های شما را می بوسم. بسمه تعالی، حکم مسافر دارید و نمی توانید روزه بگیرید؛ مگر این که قبل از ظهر به وطن برگردید یا بعد از ظهر از آن جا بروید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 499
[سؤال 3626] ----> 1301
7. شخصی در ماه رمضان از شهری که وطنش نیست، سحری می خورد به نیت این که قبل از ظهر، به وطنش برسد و روزه بگیرد. آیا از اول وقت می تواند قصد روزه نماید؟
بسمه تعالی، نیت روزه در حال سفر صحیح نیست؛ ولی اگر قبل از ظهر به وطن رسیده و قبلاً افطار نکرده، باید نیت روزه کند و صحیح است.
[سؤال 3627] ----> 1766
2. اگر شخص بالا، روز ماه رمضان از نارمک بیاید پالایشگاه (38 کیلومتر) و قبل ازظهر، 38 کیلومتر برگردد منزل، و قبل ازظهر در منزل نیت روزه کند، روزه اش درست است یا نه و حال آن که صبح ماه رمضان 76 کیلومتر راه رفته است؟
بسمه تعالی، با فرض این که در راه، تناول مفطر نکرده و قبل ازظهر به وطن برگشته، باید نیت روزه کند و روزه اش صحیح است.
[سؤال 3628] ----> 1766
3. اگر شخص بالا، صبح ماه رمضان از نارمک بیاید پالایشگاه 38 کیلومتر و قبل ازظهر، 36 کیلومتر برگردد و در دو کیلومتری منزلش، در منزل یکی از اقوام بماند، روزه اش چطور است؟
بسمه تعالی، تا به منزل نرسیده، حکم سفر باقی است.
[سؤال 3629] 1791
بسم الله الرحمن الرحیم
حضرة آیة الله العظمی الامام الخمینی دام ظله
السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته و بعد نرجوکم التفضل بإفتائنا فی ما یلی:
1. عامل فی منطقة عملی یبتعد عن وطنه المسافة الشرعیة یخرج إلی مقرّ عمله یوم السبت ویعود وطنه عصر الأربعاء (ومعه نیته البقاء فی عمله هذا ما لم یفصل ولکنه
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 500
لایعلم مدة بقائه فی منطقته هذه قد ینقل إلی منطقة عمل اُخری) فما حکمه من ناحیه القصر والتمام فإن کان القصر فما حکمه وقد توهّم أنّ حکمه التمام لمدة عشر سنوات وصام و هو یعود إلی أهله فی شهر رمضانه یومیاً؟
بسمه تعالی، حکمه حکم المسافر، ولو وصل إلی وطنه قبل ظهر شهر رمضان ولم یتناول المفطر یجب علیه نیة الصوم ویصحّ صومه.
[سؤال 3630]
2. عامل کما فی السؤال الأوّل حاله، إلاّ أنّه یخرج أیضاً من منطقة عمله مسافة شرعیة یومیاً؟
بسمه تعالی، إذا لم یتّخذ السفر شغلاً وعملاً له یکون بحکم المسافر.
3. ما حکم الدخول فی عمل ووظیفة والحال أنّه لا یتمّ ذلک حتّی یجری علیه فحص طبی دقیقة حتّی علی العورة؟
بسمه تعالی، لا یجوز إذا کان مستلزماً للمحرّم.
4. ما حکم الدخول فی المدارس الحکومیة عندنا (فی السعودیه) ومن مناهجهم تدریس المذهب الوهّابی ولا یوجد البدیل عند هذه المدارس للتعلّم؟
بسمه تعالی، لا یجوز إذا کان موجباً للانحراف.
5. ما حکم التدریس فی المدارس المذکوره إذا کان یدرس مناهج لا یمتّ إلی المذهب الوهّابی بصلة أو یمتّ مع بیانه للحقّ ولکنّه قد یبتلی أحیاناً بتدریس نفس منهج المقروء علیه مع مخالفته للحقّ؟
بسمه تعالی، حکمه حکم سابقه.
[سؤال 3631] 1792
بسمه تعالی 16 / 4 / 1361
محضر مقدس آیت الله العظمی، رهبر عالی قدر، آقای خمینی، مدّ ظله العالی
شخصی از وطن خود هر روز می رود به هشت فرسخی یا بیشتر، مدتی است ـ شاید پنج سال یا بیشتر باشد ـ کارمند یک شهری است؛ ناچار است در ماه رمضان هم رفت و آمد کند، لذا هر صبح می رود محل کارش، قبل از ظهر برمی گردد به وطن
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 501
خود؛ نماز ظهر و عصر را در خانۀ خود می خواند؛ بعد از ظهر می رود محل کار خود، غروب آفتاب همان روز برمی گردد باز به خانۀ خود؛ در ماه رمضان، روزه و غیر ماه رمضان نمازش چه صورت دارد؛ باید تمام کند یا قصر؟ با کمال تشکر؛ جواب مرحمت فرمایید.
بسمه تعالی، در محل کار و بین راه، حکم مسافر دارد؛ اگر نماز را در محل کار بخواند، باید قصر بخواند و برای روزه اگر بعد از ظهر از وطن خارج شود، روزه صحیح است.
[سؤال 3632] 1793
بسمه تعالی 25 / 8 / 1358
شخصی قبل از ظهر در ماه مبارک به سفری می رود که تقریباً بیست فرسخ رفتن و برگشتن است و مفطری به عمل نیاورده و قبل از ظهر به وطن می رسد. آیا روزه او صحیح است یا خیر؟
طول عمر حضرت عالی را از خداوند خواستارم.
بسمه تعالی، باید نیت روزه کند و صحیح است.
[سؤال 3633] ----> 836
4. اگر در ماه مبارک رمضان، بعد از اذان صبح از کرج به شمیران (محل کار) رفته و قبل از اذان ظهر به مرکز تهران برگشته (بدون انجام اعمالی که باعث افطار روزه شود) و بعد از اذان ظهر به کرج بروم، روزۀ آن روز صحیح است؟ البته هر روز این کار تکرار شود؟
5. تکلیف نماز و روزه های قبلی که به جا آورده ام چطور است؟
بسمه تعالی، 4 و5، اگر قبل از ظهر به محله ای که آن جا را وطن انتخاب نمودید، برسید روزه صحیح است و نماز و روزه ای که مخالف وظیفۀ مقرّره انجام شده قضا دارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 502
[سؤال 3634] ----> 73
2. آیا می شود صبح که سر کار می روم (رفت و آمد حدود 70 کیلومتر) مدتی به ظهر مانده آن قدر به محل اقامت نزدیک شوم که فاصله کمتر از 24 کیلومتر شود در آن جا نماز را کامل بخوانم و روزه را هم بگیرم یعنی افطار ننمایم پس از خواندن نماز باز به محل کار مراجعت نمایم و آخر وقت به محل سکونتم برگردم.
بسمه تعالی، رسیدن به 24 کیلومتری کافی نیست اگر قبل از ظهر به وطن خود برسید و افطار نکرده باشید می توانید روزه بگیرید ولی اگر محل سکونت وطن شما نباشد در هر صورت حکم مسافر دارید.
[سؤال 3635] 1794
بسمه تعالی 6 / 5 / 1361
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی
با توجه به مسأله شمارۀ 1722 توضیح المسائل که مسافر چنانچه پیش از ظهر شرعی به وطن خویش برسد و مفطری انجام نداده باشد، می تواند قصد روزه نماید و روزه بگیرد، بفرمایید: اگر مسافر پیش از ظهر از وطن سفر کرده و پیش ازظهر همان روز به وطن مراجعت نماید و این امر ـ به علت دور بودن محل خدمت از وطن ـ همه روزه تکرار گردد، می تواند روزه بگیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، می تواند در سفر مفطر به جا نیاورد تا با رسیدن پیش ازظهر به وطن، نیت روزه نماید و روزه اش صحیح است.
[سؤال 3636] 1795
بسمه تعالی
برادران محترم دفتر امام خمینی
با عرض سلام به عرضتان می رسانم: این جانب کارگر شرکت صنایع بسته بندی ایران، مدت یازده سال است که در شرکت مزبور، واقع در کیلومتر 12 جادۀ قدیم کرج
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 503
مشغول به کار می باشم و منزلم در افسریه می باشد، که از منزل تا محل کار سی کیلومتر می باشد، که ساعت یازده صبح از درب شرکت خارج شده و ساعت دوازده ظهر به اتوبان افسریه می رسم، که تقریباً حدود چهار کیلومتر با منزل این جانب فاصله است. می خواهم بدانم آیا روزۀ من باطل است یا خیر؟ در ضمن، یادآوری می شود که از خرداد 1351 در تهران بوده و مدت هفت سال در نیروی هوایی بوده و چهار سال نیز در افسریه ساکن می باشم.
بسمه تعالی، اگر محلۀ افسریه وطن او است و قبل از ظهر به آن محله رسیده، نیت روزه کند و صحیح است، هرچند قبل از ظهر به منزل نرسیده باشد.
[سؤال 3637] ----> 1279
4. در صورتی که برای شخص مذکور، کرج وطن محسوب نشود و با امساک از مفطرات در روز ماه مبارک رمضان و ورود قبل از زوال به تهران؛ می تواند نیت روزه بکند؟ با توجه به نظر جدید حضرت عالی که تهران از شهرهای فوق العاده است و مبدأ سفر از منزل محسوب می شود و تا در مراجعت به منزل نرسیده است، مسافر است؛ شخص نامبرده که موقتاً در کرج سکنا نموده و قبل از ظهر ماه مبارک رمضان وارد تهران می شود، کجای تهران می تواند نیت روزه بکند؟ ابتدای محدودۀ تهران یا منزل قبل از هجرت به کرج که فعلاً وجود ندارد یا حد ترخص محدودۀ تهران یا حد ترخص فرضی منزل سابق در تهران؟
بسمه تعالی، اگر قبل از ظهر به همان محل قبل از هجرت برسد، در صورتی که از آن جا اعراض نکرده باشد؛ نیت روزه صحیح است.
[سؤال 3638] ----> 1279
5. کسی که وطن او تهران است و هنگام خروج از منزل می داند برای انجام کارهایی متعاقباً بدون خروج از تهران بیش از چهار فرسخ در رفت و بیش از هشت
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 504
فرسخ در مجموع رفت و برگشت می پیماید چنین شخصی بر حسب نظر مبارک حضرت عالی که در روزنامۀ جمهوری اخیراً منتشر شد مسافر است اما سؤالی مطرح است که آیا چنین شخصی در ماه مبارک رمضان به مجرد رسیدن به محل کار یا حد ترخص فرضی خانه خود می تواند تجدید نیت بکند؟
بسمه تعالی، با رسیدن به محله ای که وطن او است می تواند نیت روزه کند.
[سؤال 3639] 1796
بسمه تعالی 16 / 4 / 1361
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی، امام خمینی، دامت افاضاته
ضمن طلب پیروزی رزمندگان اسلام در جبهه های نبرد حق علیه باطل و نابودی صهیونیسم جهانی، تقاضا می نماییم که مسائل زیر را روشن فرمایید:
1. چنانچه شخصی در تهران، هر روز مسافت هشت فرسخ را از منزل تا محل کار خود طی نماید، برای این که روزه اش باطل نشود، در هنگام برگشت، حداقل در چه فاصله ای از در خانۀ خود باید باشد؟ آیا دیدن دیوار خانه از مسافت مثلاً سیصد متری و یا رسیدن به محل، در وقت اذان ظهر صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر قبل از ظهر به وطن برسد و قصد روزه نماید، روزه صحیح است.
2. آیا طی نمودن مسافت هشت فرسخ در داخل شهر یا مثلاً طی نمودن فاصله بین شوش و شمیران، باعث شکستن نماز و یا باطل شدن روزه می شود یا خیر؟
بسمه تعالی، در تهران، مبدأ مسافت، منزل است.
3. اگر کسی به نیت رفتن به مقصدی که باعث شکستن نماز او نمی شود برود، اگر بر حسب اتفاق کاری پیش بیاید که باید از حد مسافت شرعی خارج شود، آیا نماز او قصر و روزۀ او باطل می شود یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر از جایی که قصد جدید کرده تا مقصد، چهار فرسخ باشد نماز شکسته می شود.
4. در قبل از انقلاب اسلامی، جهت ترخیص کالا مبالغی به عنوان انعام داده می شد. در حال حاضر اگر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 505
این مبلغ پرداخت نشود، کالا را دیر ترخیص نموده و با مشکلات زیادی روبه رو می نمایند. آیا ادامۀ این انعام از لحاظ شرعی صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، با مراعات رضایت صاحب پول و مقررات دولت اسلامی مانع ندارد.
[سؤال 3640] ----> 3134
4. موقع برگشت از مرخصی به جبهه، سحری را در ساوه خوردم ولی آن روز را روزه گرفتم ـ یعنی فردایش را ـ بعد حدود ساعت 10 الی 11 وارد کردستان شدم؛ آیا روزه ام صحیح است یا نه؟ اگر نه، قضای آن چطور است؟
بسمه تعالی، چنانچه قبل از ظهر به محل اقامۀ ده روز رسیده اید و قصد روزه کرده اید روزه صحیح است.
[سؤال 3641] 1797
بسمه تعالی 12 / 4 / 1361
دفتر امام خمینی، دام ظله العالی، پس از ابلاغ تحیت و سلام، لطفاً بفرمایید:
1. اگر شخصی در وطنش باشد و هنوز ظهر نشده است، مسافرت نمود و هنوز هم ظهر نشده، به وطنش برگشت، آیا می تواند وقتی که هنوز به منزلش نرسیده، روزۀ خود را افطار کند؟ یعنی به محدودۀ منزل باید برسد یا اگر نرسیده می تواند افطار کند؟
بسمه تعالی، اگر مقدار مسافت شرعی را پیموده، تا به وطن نرسیده می تواند افطار کند.
2. شخصی از منزلش مسافرت کرد و وقتی برگشت، به منزلش نرفته و آمد محل کارش، که تا منزلش 2 الی 6 کیلومتر یا بیشتر فاصله دارد. اگر خواست محل کارش نمازش بخواند تکلیفش چیست؟
بسمه تعالی، در شهرهای متعارف با رسیدن به حد ترخص شهر، حکم سفر قطع می گردد و در شهرهای بزرگ خارق العاده با رسیدن به محله ای که منزل او در آن محله قرار دارد حکم سفر قطع می شود.
3. شخصی از منزلش که مبدأ، حساب می شود قصد مسافرت نمود. آیا اگر یک کیلومتر یا کمتر آمد و هنوز داخل محدودۀ منزلش می باشد، باید نمازش را شکسته بخواند یا باید از حد ترخص خارج شود
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 506
که نمازش را شکسته بخواند؟
بسمه تعالی، در شهرهای بزرگ خارق العاده گرچه مبدأ مسافت، منزل است ولی حکم سفر از هر محله مترتّب می شود.
4. شخصی کفارۀ روزۀ خود را برنج و روغن به فقیر داده. آیا صحیح است؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد.
5. مسافری که می خواهد ده روز در محلی بماند و از روز اول هم قصد دارد که در بین ده روز به اطراف آن جا که به 5 / 22 کیلومتر شرعی نمی رسد برود آیا هر روز می تواند دو ساعت ـ هر وقت از شبانه روز خواست ـ برود و برگردد؟ و آیا در این صورت، قصدش به هم نمی خورد؟
بسمه تعالی، در تمام ده روز، فقط یک بار به مقدار یک ساعت تا دو ساعت مانع ندارد.
6. اگر در بین ده روز ـ که شخصی قصد کرده بماند ـ منصرف شد، آیا اگر خواست قصدش به هم بخورد، لازم است که از 5 / 22 کیلومتر خارج شود یا اگر فقط نیت بکند که به هم بزند، کافی است؟
بسمه تعالی، بعد از قصد و خواندن حداقل یک نماز چهار رکعتی، تا سفر جدید انجام نگرفته حکم اقامت باقی است.
7. شخصی 10 سال است که به تهران آمده؛ کارش و شغلش تهران است. آیا وطن او حساب می شود یا باید قصد وطن نماید؟
بسمه تعالی، بدون قصد توطّن، وطن محسوب نمی شود.
8. اگر شخصی نیت بکند روزۀ خود را باطل کند و رفت چیزی برداشت و تا نزدیک دهان خود آورد ولی نخورد، آیا روزه اش باطل است؟ اگر به شوخی این کار را انجام داد ولی چیزی نخورد حکم چگونه است؟
بسمه تعالی، تنها نیت خوردن یا آشامیدن، روزه را باطل نمی کند.
9. دربارۀ حق مارّه فتوای حضرت امام چیست؟ شخصی در حال رفتن است که می بیند از دیوار باغ مقداری شاخۀ میوه بیرون ریخته؛ آیا می تواند مقدار کمی بخورد یا خیر؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، جایز نیست بنابر احتیاط.
10. شخصی جنب شده و نتوانست غسل کند و تیمم بدل از غسل نمود و نماز صبح را خواند و باز نتوانست غسل کند. آیا برای خواندن نماز مغرب و عشا و ظهر و عصر، یک تیمم بدل از غسل کفایت می کند؟ اگر یک تیمم نمود برای نماز ظهر و عصر و باطل نشد، می تواند باز با همان تیمم بدل از غسل، نماز مغرب و عشا بخواند؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 507
بسمه تعالی، تا عذر مجوز تیمم بدل از غسل باقی است، تیمم بدل از غسل به قوّت خود باقی است و اگر بعد از آن، حدث اصغر سر زند فقط وضو یا تیمم بدل از وضو لازم است.
[سؤال 3642] 1798
بسمه تعالی 10 / 4 / 1361
با سلام و درود فراوان بر امام امت خمینی بت شکن و درود به روان پاک شهیدان 7 تیر؛ به خصوص شهید مظلوم دکتر بهشتی و دیگر شهیدان انقلاب اسلامی.
یک عرض کوچکی خدمت جناب عالی دارم که مربوط به مسائل ماه مبارک رمضان است، که فرض کنید من صبح از خانه بیرون می روم و برای انجام یک کار مجبورم که مسافرت کنم و صبح راه می افتم و تا ظهر برمی گردم به منزل خود، مثلاً فرض کنید که من صبح با هواپیما از مشهد حرکت می کنم به قصد تهران یا تبریز و از ظهر هم زودتر برمی گردم به منزل خود، این روزۀ من قضا می شود یا خیر؟ چون من نماز را در وطن به جا می آورم و نماز من تمام خوانده می شود، برای روزۀ من شما چه تذکر می دهید؟
بسمه تعالی، اگر پیش از افطار کردن روزه در سفر، قبل از ظهر به وطن بازگردید، روزه صحیح است. ان شاء الله موفق باشید.
[سؤال 3643] 1799
بسمه تعالی
خدمت رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت نایب الامام، امام خمینی
با سلام بر امام عزیزمان و امید این که خدا تا انقلاب مهدی فاطمه او را نگهدارد و ثمرۀ تلاش او و خون شهیدان را به ثمر رساند، مطلب زیر را طلب استفتا دارم:
قبلاً از امام دربارۀ غیر وطن بودن محل کار، به شرط موقت، سؤال کردم و اما به تازگی به یکی از بخش های شیراز در 85 کیلومتری منتقل شده ام که صبح ها تا ظهر در آن جا خدمت و عصرها جهت کار در ارگان ها به شیراز بیایم، حال برای
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 508
روزۀ ماه مبارک اگر:
1. صبح بعد از سحری به راه افتاده و قبل از ساعات اداری مشغول به کار شوم و یک ساعت قبل از ظهر شرعی حرکت کنم که پیش از اذان ظهر در شیراز باشم، آیا با این کار می شود روزه گرفت؟
2. آیا با این کار (بر هم زدن قوانین اداری و ساعات اداری) واجبی را ترک نکرده ام به خاطر انجام واجبی مانند روزه؟
بسمه تعالی، اگر قبل از ظهر به وطن برمی گردید، می توانید روزه بگیرید.
[سؤال 3644] ----> 1753
11. مسافر بعد از قصد مسافت و خروج از حد ترخص و طی مسافت که نیت روزه نداشته چگونه می شود که اگر قبل از ظهر به وطن برگردد باید نیت روزه نماید و حال آن که می فرمایید نیت قطع مبطل صوم است؟
بسمه تعالی، در سفر روزه نیست و برای مسافری که قبل از ظهر به وطن برسد دلیل خاص است و ربطی به نیت قطع ندارد.
[سؤال 3645] ----> 1159
2. در ماه مبارک رمضان قبل از ظهر اگر کسی به سفر برود چیزی نخورد و قبل از ظهر هم به وطن برگردد آیا بعد از مراجعت به وطن نیت روزه کند صحیح است یا این مسأله مربوط به مسافری است که از سفر قبل از ظهر به وطن می رسد؟
بسمه تعالی، حکم هر دو مسأله یکی است و واجب است روزه بگیرد.
[سؤال 3646] 1800
بسمه تعالی 5 / 4 / 1361
حضور مبارک مسئولان دفتر امام سلام عرض می کنم.
بعد از سلام خدمت شما، عرض می کنم که این جانب کارگر ماشین سازی ایران ناسیونال هستم؛ محل سکونت من تهران ـ اتابک می باشد و محل کارم 18 کیلومتری
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 509
تهران ـ کرج است مسافت رفت و برگشت 70 کیلومتر می باشد، در ماه مبارک رمضان 15 روز صبح کار و 15 روز بعد از ظهر کار هستم؛ ساعت کار صبح، ساعت 4 الی 12 ظهر و ظهر نمی توانم در کارخانه نماز بخوانم ولی کار بعد از ظهر ساعت 12 الی 19 می باشد؛ وضع نماز و روزۀ من به چه صورت است؟ لطفاً توضیح فرمایید.
بسمه تعالی، در مسیر و محل کار حکم مسافر دارید و نماز در سفر شکسته می شود و اگر قبل از ظهر به وطن برسید و یا آن که بعد از ظهر از وطن خارج شوید روزۀ آن روز صحیح است.
[سؤال 3647] 1801
بسمه تعالی
دفتر محترم رهبر عظیم الشأن حضرت آیت الله امام خمینی
محترماً به عرض می رسانم که این جانب در شرکت کفش ملی نگهبان هستم. به مدت پانزده روز از ساعت پنج صبح از خانه بیرون می روم و هفت شب به منزل می آیم و پانزده روز پنج بعد از ظهر از منزل خارج می شوم و هفت صبح می آیم منزل. مسافت منزل من تا کفش ملی 31 کیلومتر راه است که در حدود ده فرسنگ رفت و برگشت می شود و در نامۀ قبلی که به عرضتان رساندم مرقوم فرمودید که «نماز شما در تهران هم شکسته می باشد». من زادگاهم در شهرستان می باشد و 38 سال است که من در تهران مسکن دارم و در سال، امکان دارد پنج روز به وطن خودم بروم و برگردم و بقیه اش را در تهران زندگی می کنم و خانه از خودم در تهران دارم و دارای هشت اولاد هستم که زادگاهشان تهران می باشد؛ آیا تهران وطن من حساب می شود یا محل زادگاهم؟ خواهشمندم مرا راهنمایی کنید. در ضمن مرا راهنمایی کنید که نماز و روزه ام چگونه باید باشد چون مقلد امام می باشم، قبلاً متشکرم
بسمه تعالی، اگر بنای مهاجرت از تهران ندارید آن جا نیز وطن شما محسوب است و کسی که بعد از ظهر از وطن خارج شود یا آن که قبل از ظهر به وطن برسد روزه صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 510
[سؤال 3648] ----> 1291
2. همان طور که امر فرموده اید روزهای دوشنبه و پنج شنبه روزه بگیرید، در این مورد که ما روزهای پنج شنبه به وطن می رویم، روزۀ ما چطور است در هر دو روز؟
بسمه تعالی، اگر قبل از ظهر به وطن برسید روزه صحیح است.
[سؤال 3649] 1802
بسمه تعالی
حضور مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی دامت برکاته
ضمن سلام خواهشمند است به یک سؤال پاسخ فرمایید.
این جانب در ستاد پشتیبانی جنگ مستقر در پادگان ابوذر هستم و جایی در غیر پادگان نیز ندارم، آیا می توانم روزه بگیرم یا نه؟
خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار
بسمه تعالی، اگر ده روز بنا دارید در پادگان بمانید و خارج نشوید، نماز تمام و روزه صحیح است.
[سؤال 3650] 1803
بسمه تعالی 4 / 4 / 1361
دفتر استفتائات حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی
لطفاً نظر امام را در مورد مسألۀ زیر بفرمایید.
آیا سربازانی که در جبهه های حق علیه باطل هستند و نماز آن ها به خاطر تغییر جا شکسته است می توانند روزه بگیرند؟ و اگر نتوانستند طبق معمول باید قضایش را به جا بیاورند؟ و آیا کفاره هم بر آن ها واجب می شود؟
بسمه تعالی، بدون نیت اقامت ده روز در یک محل، نماز قصر است و روزه صحیح نیست و روزه فوت شده ماه مبارک رمضان در فرض سؤال قضا دارد کفاره ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 511
[سؤال 3651] 1804
بسمه تعالی 1 / 3 / 1361
حضور محترم رهبر انقلاب و امام امت و پدر بزرگوارمان
آیا در ماه مبارک رمضان برادران و خواهرانی که در جبهه حق علیه باطل به سر می برند می توانند روزه بگیرند یا نه؟ و اگر هم روزه نگرفتند بعد از تمام شدن ماه رمضان لازم هست که قضایش را بگیرند یا نه؟
بسمه تعالی، بدون قصد ده روز در یک جا نمی توانند روزه بگیرند و قضای روزه های فوت شده را باید بگیرند.
[سؤال 3652] 1805
بسمه تعالی
با سلام و درود بر مهدی (عج) و بر نایب او امام خمینی و بر شهدای اسلام و بر شما خدمتگزاران به جمهوری اسلامی
کسی مجرد است و در ماه مبارک رمضان می داند که صبح می خواهد مسافرت برود که روزۀ او باطل و نمازش شکسته می شود. او در وقتی که قبل از اذان سحری خورد و نماز صبح هم خواند و بعد از آن، کاری کرده که جنب شده. آیا باید فقط قضای آن روز را بگیرد یا کفاره دارد؟ اگر کفاره دارد، کفاره اش چیست؟ جواب را فوری دهید
بسمه تعالی، باید روزه را قضا کند و کفاره بدهد، و اگر به حرام، خود را جنب کرده و بعد از اذان صبح بوده، باید کفاره جمع بدهد علی الأحوط.
[سؤال 3653] 1806
بسمه تعالی
خدمت مسئول محترم دفتر امام خمینی
این جانب شخصی هستم که از محل کارم تا منزل، در مسیر رفتن 5/23 کیلومتر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 512
می باشد و در مسیر برگشتن از محل کار تا منزلم 23 کیلومتر می باشد؛ تکلیف نماز و روزه ام چیست؟ و در صورتی که روزه ام باطل می شود و مسافر محسوب می شوم، آیا می توانم در روزهای غیر از ماه رمضان که در محل کارم هستم و نمازم شکسته است، روزه های قضا شده را بگیرم یا نه؟ و همچنین تا به حال نمازم را درست خوانده ام و روزه ام را نیز طبق کسی که نماز و روزه اش درست است رفتار نموده ام.
بسمه تعالی، حکم مسافر دارید و قضای روزه را در محل کار، بدون قصد ماندن ده روز در آن جا، نمی توانید بگیرید.
[سؤال 3654] ----> 388
2. اکثر افرادی که در رابطه با منافقین دستگیر شده اند و زندانی هستند و بعداً به اشتباه خودشان پی بردند (با اقرار خودشان) می گویند: در موقع فعالیت برای سازمان، ما روزه نگرفته ایم و الآن می خواهیم روزه بگیریم: آیا مسافرت، سفر معصیت بوده یا خیر؟ آیا کفارۀ روزه واجب است یا خیر؟ اگر کفاره واجب شود، چگونه به جا بیاوریم؟ اگر همۀ قضا و کفاره را بگیریم، تکلیف ما لایطاق لازم می آید یا خیر؟ تمنا می شود جواب مسأله را لطف نموده مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، سفر در ایام نفاق به منظور پیگیری کار و هدف منافقین، حکم سفر معصیت دارد و روزه ای که عمداً افطار شده، علاوه بر قضا، کفاره هم دارد.
[سؤال 3655] 1807
بسمه تعالی
سلام علیکم، پس از عرض سلام، سلامتی شما رهبر عزیز و گرامی تمام مستضعفان جهان را از درگاه خداوند باری تعالی خواستارم.
ای امام عزیز! من راجع به دو مسأله از شما سؤال دارم که از این قرارند:
1. راجع به روزه گرفتن در جبهه؛ ما در این جبهه ای که هستیم خیلی ساکت است و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 513
گویا که از جنگ خبری نیست، آیا ما باید روزه بگیریم یا نه؟ اگر نه، قضای آن لازم است یا نه؟ (ما در جبهۀ نوسود هستیم).
بسمه تعالی، اگر قصد ماندن ده روز در یک محل دارید نماز تمام و روزه صحیح و واجب است.
2. راجع به تعبیر خوابی که من دیده ام؛ خواب من این بود که در بعد از ظهر روز 29 / 3 / 61 خوابیده بودم، خواب دیدم که فرمانده منطقۀ جنگی ما پهلوی من آمد ولی چیزی نگفت؛ و باز در شب آن روز، بعد از اتمام پست (نگهبانی) و بعد از خواندن نماز صبح، خوابیده بودم، ناگهان خواب دیدم که در حال گریه کردن بودم و در همین حال خواب دیدم که دزدی را دستگیر کردیم و به علت این که برای تحویل دزد به عقب جبهه وقت نداشتیم آن دزد را به پدرِ دوستم که همراهمان بود دادیم تا به عقب جبهه تحویل دهد، بعد خودمان با مزدوران بعثی درگیر شدیم که از طرف آن ها به ما تیراندازی با اسلحۀ تیربار کلاش شد و من از ناحیۀ پا مجروح شدم و به زمین افتادم، بعد یکی از بعثیون به طرف من آمد و با تیراندازی رزمندگان اسلام به عقب برگشت؛ در همان حال که من تیر خوردم، شروع به خندیدن کردم که ناگهان پدرم به بالای سرم رسیده و گفت که مبارک باشد. این خواب من بود به طور مفصل. تعبیر این خواب چیست؟
بسمه تعالی، ان شاء الله خیر است؛ موفق باشید.
[سؤال 3656] 1808
بسمه تعالی 8 / 12 / 1361
تهران، دفتر حضرت امام خمینی، دامت افاضاته
توقیراً به استحضار می رساند: این جانب ساکن رامسر و کارمند فعلی بانک صادرات شهرستان تنکابن، مدت چند سالی است که متوالیاً فاصلۀ 22 کیلومتری محل سکونت تا محل کارم را به صورت همه روزه رفت و آمد می کنم، مسموع شد که گرفتن روزه در ماه رمضان با توجه به فاصلۀ فوق صحیح نمی باشد آیا این مطلب صحت دارد یا نه؟
بسمه تعالی، اگر محل سکونت، وطن شما است یا در آن جا قصد ماندن ده روز کرده اید و نماز چهار رکعتی خوانده اید و بعد قصد رفتن به محل دیگر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 514
کرده اید، با رفتن به کمتر از 5 / 22 کیلومتر حکم مسافر پیدا نمی کنید و روزه صحیح است و در غیر این صورت حکم مسافر دارید و نمی توانید روزه بگیرید.
[سؤال 3657] 1809
بسمه تعالی 15 / 5 / 1361
کسانی که بلاد کبیره وطن آن ها نمی باشد، اگر بدانند که حداقل یک روز در فاصلۀ ده روز از محل سکونت خود به محل دیگری می روند، در این صورت آیا می توانند قصد اقامت نمایند و روزۀ واجب به جا آورند یا خیر؟
بسمه تعالی، نمی توانند قصد کنند و حکم مسافر دارند.
[سؤال 3658] 1810
بسمه تعالی 20 / 9 / 1361
سلام علیکم، با عرض سلام بر امام امت و روحانیون پیرو ایشان؛ امیدوارم که حال شما خوب و سرحال باشید که در راه خدا انجام وظیفه نمایید.
مسأله ای دارم که باید عرض کنم: این جانب اهل دزفول والآن در تیپ 7 ولی عصر می باشم، در سپاه خدمت می کنم. چون روزۀ واجب از قبل دارم و باید بگیرم، در ضمن من هم در پادگان کرخه هستم که نماز را شکسته می خوانم چون روزۀ قضایی دارم، باید بگیرم و معلوم نیست تا کی در تیپ خدمت کنم، لطف بفرمایید که چطور روزه های قضایی را به جای آورم؟
بسمه تعالی، اگر بخواهید قضای روزه ها را به جا آورید باید در محلی قصد ماندن ده روز کنید و در آن جا روزه بگیرید.
[سؤال 3659] ----> 1451
2. در مورد روزۀ ما سربازان چه می فرمایید؟
بسمه تعالی، بدون قصد اقامت ده روز در یک محل، روزه صحیح نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 515
[سؤال 3660] 1811
بسمه تعالی 12 / 1 / 1362
محضر مبارک حضرت امام، رهبر کبیر انقلاب اسلامی، دامت افاضاته
ضمن سلام و ارادت بیکران؛ نظر مبارک را دربارۀ مسائل زیر مرقوم بفرمایید:
1. شخصی در ماه مبارک رمضان در جایی قصد اقامۀ آن ماه را در آن محل کرده است، ولی هر روز بعد از افطار از حد ترخص خارج می شود، اما در عرض دو ساعت و نیم یا سه ساعت به آن محل بازمی گردد، وظیفۀ این شخص نسبت به روزه و نمازش در آن محل چیست؟
بسمه تعالی، اگر از اول قصد خارج شدن هر شب را داشته قصد محقّق نشده است و باید روزه ها را قضا کند.
2. آیا شرب ماء الشعیر حرام است یا نه؟
بسمه تعالی، اگر آب جو است حرام است.
3. من طلبه ای هستم که وطن اصلی من در اطراف تبریز بوده است، اما فعلاً از آن جا اعراض کرده ام و تقریباً مدت هشت سال در تبریز بوده و آن جا را برای خود، وطن اخذ کرده بودم و مدت دو سال است که در قم هستم و نظرم هم این است که در تبریز خواهم ماند و موقع تعطیلات هم به تبریز می روم؛ حکم نماز بنده در آن محل چیست؟
بسمه تعالی، در تبریز تمام بخوانید و در قم و محلی که اعراض کرده اید، نماز شما شکسته است.
[سؤال 3661] 1812
بسمه تعالی 24 / 7 / 1361
حضور محترم مسئولان دفتر امام، سلام عرض می کنم
امیدوارم که حالتان خوب باشد و همواره در سایۀ پرچم امام زمان، حضرت مهدی (عج) و نایب بزرگوارش امام خمینی بر مشکلات خود نائل شوید.
باری برادر عزیز ما در جبهۀ حق بر علیه باطل، روزهای دوشنبه و پنج شنبه را به
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 516
گفتۀ امام عزیزمان روزه می گیریم. می خواستیم بدانیم که آیا می شود این روزه ها را به نیت قضا گرفت یا نه؟ امید است در این امر شرعی، ما را یاری نمایید.
بسمه تعالی، روزه در سفر صحیح نیست، مگر این که با قصد ده روز در یک محل بماند و روزه بگیرد، و در این صورت گرفتن روزۀ قضا هم مانع ندارد. بلی اگر نذر کنند در سفر روزه بگیرند، روزه صحیح است، ولی قضا محسوب نمی شود.
[سؤال 3662] 1813
بسمه تعالی
قم، دفتر امام، با درود به رهبر کبیر انقلاب
عدّه ای سرباز هستیم که در محل پاسگاه خدمت می کنیم و نمی توانستیم قصد ده روز کنیم و روزه بگیریم. بعد به دلیل هایی توانستیم قصد ده روز کنیم، و در این ده روز هم به جایی که 48 کیلومتر فاصله داشته باشد نرفتیم و روزه گرفتیم، و الآن هم از ده روز بیشتر است که روزه را گرفته ایم. آیا روزۀ ما درست و نماز ما کامل است؟ در ضمن، در ده روز خود هم شک نداشتیم. جواب را به طور ساده بنویسید.
بسمه تعالی، در فرض مذکور، اگر در بین ده روز مسافت شرعی نرفته اید، روزۀ شما درست است.
[سؤال 3663] ----> 3134
3. من در جبهه بودم؛ ماه مبارک رمضان بود؛ قصد ده روز می کردم و روزه می گرفتم. ده روز بار اول تمام شد. در نیت ده روز دوم، روز هفتم برای مرخصی به منزل رفتم؛ آیا روزه ام صحیح است یا نه؟ اگر نه، قضای آن باید چطور باشد؟
بسمه تعالی، روزه صحیح است و احتیاج به نیت ده روز دوم نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 517
[سؤال 3664] ----> 823
11. کسی که بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی از ماندن ده روز منصرف شد روزه او چه حکمی دارد می تواند روزه بگیرد یا نه؟
بسمه تعالی، روزه او صحیح است.
[سؤال 3665] 1814
بسمه تعالی دوم رمضان 1402 ق
محضر زعیم عالی قدر، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
مستدعی است به مسأله زیر، جواب مرحمت فرمایید:
مقلدین آن حضرت که ساکن تهران و یا حومه هستند و از منزل تا محل کارشان، چهار فرسخ شرعی است و شغلشان هم مسافرت و سفرشان هم سفر معصیت نیست و به فتوای آن حضرت تکلیفشان گرفتن روزه نیست، آیا می توانند قبل از حرکت از خانه، روزه شان را باطل کنند؟ یا پس از حرکت و خروج از منزل؟
بسمه تعالی، تا از محله ای که منزلشان در آن قرار گرفته خارج نشوند، نمی توانند روزه را افطار کنند.
[سؤال 3666] ----> 4804
3. کارگران افغانستان که در کشور ایران کار می کنند و در ایام ماه مبارک رمضان به جهت سنگینی کارشان ـ مثلاً درست کردن دانه مرغ و کار کردن در آسیاب که لازم دارد کیسه های صد کیلویی یا هفتاد کیلویی را به سر بازو گرفته و به ماشین بار بزنند یا از ماشین پایین کنند و امثال این کارها ـ هر ده روز، جهت قصر شدن روزه، مسافت شرعی را بروند و شب در آن جا بمانند و فردا به کارخانه حاضر شوند. آیا روزه ای را که به این طریق خورده، کفاره دارد یا تنها قضا کافی است؟ البته این سفر تنها در ماه مبارک رمضان می باشد.
بسمه تعالی، روزه ای که در مسافرت افطار شده، فقط قضا دارد، کفاره ندارد و سفر در فرض مرقوم، اشکال ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 518
[سؤال 3667] ----> 1301
6. آیا در ماه رمضان می توان عمداً مسافرت نمود که روزه را خورد و از زیر بار روزه شانه خالی کرد؟
بسمه تعالی، مانع ندارد؛ ولی قبل از روز بیست و سوم، بدون عذر مکروه است.
[سؤال 3668] 1815
بسمه تعالی 17 / 4 / 1361
خدمت حضرت آیت الله العظمی امام خمینی
1. مفاد رسالۀ عملیۀ حضرت آیت الله در مورد کسی که برای فرار از امر واجب سفر می کند این است که چون برای فرار از امر واجب ـ مثلاً بدهکاری ـ سفر می کند، باید نمازش را تمام بخواند. حال اگر کسی در ماه مبارک رمضان برای فرار از روزه به سفر می رود، با توجه به این که ترک واجبی نموده، آیا نماز وی قصر است یا تمام؟
بسمه تعالی، در فرض سؤال، نماز قصر است و روزه صحیح نیست.
2. و نیز در رسالۀ توضیح المسائل حضرت آیت الله در کتاب نماز جماعت است که فتوا فرموده اند: اگر کسی پشت ستون ایستاده باشد، بلکه از دو طرف به امام جماعت متصل باشد نمازش اشکال دارد. شنیده شده است در این مورد، تغییر فتوا داده اید. در صورت صحت نداشتن این معنا، آیا نماز جمعه ای که در دانشگاه تهران برگزار می شود و اکثر مأمومینی که در خیابان های اطراف، مشغول ادای فریضۀ نماز جمعه هستند، با توجه به این که از جلو متصل نیستند، بلکه از چپ یا راست به صفوف جماعت پیوسته اند، اشکال دارد؟
بسمه تعالی، در جماعت علاوه بر اتصال صفوف، باید صف متأخر، یکی از افراد صف متقدم را ببیند.
3. رقصیدن در اسلام چه صورت دارد و تا چه حد جایز است؟
بسمه تعالی، در مجلس عروسی زنانه با اجتناب از محرمات خارجی مانع ندارد.
4. منظور از این که در روزۀ سیاسی باید جهات شرعی آن رعایت شود چیست؟ و آیا اگر کسی به واسطۀ این عمل، دار فانی را وداع گوید، آیا این عمل یک نوع انتحار محسوب می شود؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 519
بسمه تعالی، اگر منظور، روزۀ شرعی گرفتن است، باید جهات روزۀ شرعی مراعات شود و خودکشی جایز نیست.
5. اگر کسی جنسی را بخرد و قصد فروش داشته باشد و قیمت آن یک دفعه به حد چشم گیری بالا رود، آیا جنس مزبور را باید به قیمت روز فروخت و یا این که به همان قیمتی که قبلاً خریده بود؟
بسمه تعالی، فروش به قیمت روز با مراعات مقررات دولت اسلامی مانع ندارد.
6. مقداری کاغذ در زمان رژیم سرسپرده از اداره ای آورده شده بود. اکنون می توان آن را در مساجد برای تبلیغ استفاده کرد و یا این که باید آن را به ادارۀ مربوطه تسلیم نمود؟ آیا می توان در حال حاضر، از ادارجات برای تبلیغ در جهت اهداف انقلاب اسلامی استفاده کرد؟
بسمه تعالی، باید از مسئولین ادارۀ مربوطه کسب اجازه کنند.
7. نصب نمودن تصاویری که روح دارند در مساجد، در حال حاضر چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد؛ لکن کراهت دارد.
[سؤال 3669] ----> 769
6. من رخص له بالإفطار فی شهر رمضان والمفطر لسفر أو لمرض فهل یجوز له التجاهر بالإفطار؟
بسم اله تعالی، لیس له هتک حرمة شهر رمضان.
[سؤال 3670] 1816
بسمه تعالی
ماه مبارک رمضان که مصادف است با فصل درو، و درو کردن با دهان روزه خیلی مشکل است و معمولاً نمی توانند روزه بگیرند زیرا درو گندم یا جو عقب می ماند و در نتیجه محصول از بین می رود امام در این مورد چه دستور می فرمایند؟
بسمه تعالی، در صورتی که بتوانند روزه بگیرند و لو این که برای درو کمک بگیرند یا در شب کار کنند باید روزه بگیرند و اگر ممکن نباشد باید روزه بگیرند و اگر در بین روز روزه برای آن ها حرجی شد بعد از آن می توانند افطار کنند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 520
[سؤال 3671] ----> 1854
2. در بعضی موارد که افطار می کنند باید فدیه بدهند و اگر قضای روزۀ ماه رمضان را هم تا ماه رمضان آینده به تأخیر بیندازد باید فدیه بدهد؛ اگر کسی در موقع افطار فدیه ندهد و بعد از یک سال یا دو سال بخواهد قضای روزه را بگیرد، باید یک فدیه بدهد یا دو فدیه؛ یکی برای افطار و یکی برای تأخیر قضا؟
بسمه تعالی، در مواردی که افطار فدیه دارد، کافی از فدیۀ تأخیر قضا نیست.
[سؤال 3672] ----> 4069
2. آیا بر زن حامله در مدت حاملگی ـ به خصوص ماه های اول ـ روزه واجب است و برای حمل او ضرری ندارد؟
بسمه تعالی، روزه بر او واجب است، مگر برای خود او یا حمل ضرر داشته باشد.
[سؤال 3673] 1817
بسمه تعالی
بعد از درود بر خدا و رسول او و سلام بر جناب عالی، مسائلی برایم پیش آمد شده که خواهشمندم جواب آن ها را برایم بدهید.
1. در قسمت احکام روزۀ قضا در رسالۀ عملیۀ امام امت، مسأله 1703، اشاره به مرضی شده که می خواستم بدانم شامل حال من هم می شود یا خیر؟ من در سال 60 به واسطۀ باردار بودن نتوانستم تمام ماه را روزه بگیرم و نصف آن را خوردم؛ و این حالت بارداری و بعد، زایمان و دورۀ نقاهت و بعد، شیردادن باعث شد که تا ماه رمضان امسال نتوانم قضای روزه هایم را بگیرم؛ چه حالا هم به خاطر شیردادن، روزه نمی گیرم و اجباراً می خورم (که البته، دو روز برای امتحان گرفتم که شیرم قطع می شد و بچه، بی قراری می کرد و گرسنه می ماند). می خواستم بدانم آیا این خود، درد بی درمانی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 521
نیست که شامل حال ما زنان می شود یا این که نه، مرض نیست و قضا به قوت خود باقی است؟
بسمه تعالی، در مثل مورد سؤال، علاوه بر لزوم قضا، واجب است برای هر روز، یک مد طعام (ده سیر) به فقیر بدهید.
2. در روزنامه ها آگهی برای سرمایه گذاری می دهند که ما چگونگی آن را سؤال کردیم. یک جا گفتند: برای ـ مثلاً ـ طرح پلاستیک زنی است که در قبال هر صد هزار تومان که بدهیم، ماهی سه هزارتومان می دهند، که صاحب مال اگر وقت داشته باشد و بتواند خود هم برود و آن جا کار کند، حقوقی را اضافه می گیرد. می خواستم بدانم از نظر شرع اسلام این گونه سرمایه گذاری ها و پول آن حلال است یا خیر؟
توضیح دهم که اغلب این کارها، کارهای تولیدی و ابتکاری است که با سرمایه گذاری ها می خواهند راه بیندازند.
بسمه تعالی، پول را اگر بابت وام می گیرند، بهرۀ آن ربا و حرام است؛ ولی چنانچه به عنوان شرکت باشد، سود حاصله ـ به نسبت سرمایه ـ مانع ندارد.
3. شخصی از نظر مالی، واجب الحج است؛ ولی از نظر جسمانی نمی تواند برود و ثبت نام هم نکرده. حال با وجود این که اوقاف اعلام کرده که تا 5 سال آینده ثبت نام نمی کند و بعد هم برای فرستادن به مکه، اولویت قرار داده که با همۀ این احوال، رفتن این شخص، یک مقداری امکانش کم است، این شخص، از مرجع خود سؤال می کند که آیا می تواند خرج سفر خود را به حساب 100 امام یا بازسازی مناطق جنگی بریزد؟ آیا این کار از حج، واجب تر نیست بر فرد فرد مسلمانان؟! اگر آن مرجع عالی قدر اجازه می فرمایند، بنویسید که به کدام حساب پولش را بریزد؟
بسمه تعالی، اگر سال اول استطاعت مالی است، تا استطاعت بدنی و آزادی راه نباشد، حج واجب نیست؛ ولی اگر از قبل، مستطیع بوده و نرفته و حالیه نمی تواند برود، باید نایب بگیرد.
[سؤال 3674] ----> 7387
4. زن بچه دو ماهه داشته باشد در ماه مبارک رمضان اگر روزه بگیرد بچه بی شیر می ماند از پستان محروم می شود ولی بچه را می شود به شیر خشک اداره کرد حالا مادر بچه روزه بگیرد یا قضا کند؟
بسمه تعالی، در مفروض سؤال به احتیاط واجب روزه را افطار نکند در صورتی که خوف برای مزاج بچه نداشته باشد و الاّ افطار کند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 522
[سؤال 3675] ----> 744
5. کسی که مدت ها است که یا حامله است یا بچه شیر می دهد و ماه رمضان نمی تواند روزه بگیرد، تکلیفش در قضای روزه چگونه است؟
بسمه تعالی، وجوب قضا ساقط نیست.
[سؤال 3676] ----> 6615
2. کسی خوراک حلال ندارد به حرام مخلوط است نمی تواند از هم سوا کند در ماه مبارک رمضان روزه می گیرد روزه اش صحیح است یا باطل است؟ شما امر بفرمایید.
بسمه تعالی، به صحت روزه ضرر ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 523