شرطیت یقین به دخول وقت برای روزه بودن یا نبودن

‏‏شرطیت یقین به دخول وقت برای روزه بودن یا نبودن‏

‏‏[سؤال 3546]‏‏ ‏ ‏ 1750‏

‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضور محترم رهبر عزیز انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏‏لطفاً به دو سؤال ذیل پاسخ مرقوم فرمایید:‏

‏‏1. در سال های قبل، تقریباً میان تمام مردم شهرستان دزفول عقیده این بود که تا‏‎ ‎‏آخر اذان یا تا آخر آخرین اذان صبح هنوز می توان در سحرهای ماه مبارک رمضان،‏‎ ‎‏غذا و آب خورد. تکلیف روزه های این مردم چیست؟‏

‏‏البته در آن موقع بی نظمی در وقت اذان ها بود و گاه میان اولین و آخرین اذان،‏‎ ‎‏فاصلۀ بیش از ده دقیقه بود.‏

‏‏بسمه تعالی، هر یک از مردم، به اعتقاد خودش باید عمل کند و تایقین به‏‎ ‎‏دخول وقت پیدا نشده، خوردن مانع ندارد.‏

‏‏2. حقیر پس از گذشت چهار سال از سن بلوغم (حدوداً) تلفظ های صحیح در قرائت نماز را رعایت‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، اگر قرائت را صحیح خوانده باشید یا در یادگرفتن آن کوتاهی نکرده باشید،‏‎ ‎‏صحیح است.‏

‏‏[سؤال 3547]‏‏ ‏ ‏ 1751‏

‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضور محترم مسئولان دفتر امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏‏لطفاً پاسخ سؤالات ذیل را مرقوم فرمایید:‏

‏‏1. این جانب فکر می کردم شهر قم همیشه دو دقیقه دیرتر از تهران صبح می شود،‏‎ ‎‏ولیکن بعداً متوجه شدم که قم در تابستان ها دو دقیقه دیرتر و در زمستان ها دو دقیقه‏‎ ‎‏زودتر از تهران صبح می شود، و به واسطۀ ندانستن این قاعدۀ علمی، در چند روز از‏‎ ‎‏قضای روزه های واجبم، در اول صبح غذا می خوردم، یعنی وقتی که اذان تهران را‏‎ ‎‏می گفتند، من تازه دست از غذا خوردن برمی داشتم، زیرا فکر می کردم به افق قم، دو‏‎ ‎‏دقیقۀ دیگر صبح می گردد. حال روزۀ این چند روز صحیح است یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، قاعدۀ مزبوره علم آور نیست. اگر یقین ندارید که بعد از طلوع‏‎ ‎‏فجر چیز خورده باشید، روزه های قضا محکوم به صحت است.‏

‏‏2. کسی که نذر کند هر روز چند رکعت نماز ـ مثلاً نمازهای نافله ـ را بخواند، بعد چون فکر می کرده پدر‏‎ ‎‏می تواند نذر فرزند را فسخ کند، به پدر می گوید: نذر مرا فسخ کن؛ بعد دوباره نذر می کند که هر روز فقط‏‎ ‎‏نافلۀ صبح را بخواند، آیا حالا دو نذر بر گردن او است یا یکی از این دو نذر بر گردن او است؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر صیغۀ مخصوص نذر را خوانده و نذر شرعی شده، باید به هر دو نذر عمل‏‎ ‎‏نماید.‏

‏‏3. وقتی که شخصی بگوید: برای خدا بر خودم واجب می کنم فلان نماز مستحبی را، آیا این جمله‏‎ ‎‏کفایت می کند بر واجب شدن نماز مستحبی یا خیر؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، عبارت مزبوره کافی نیست.‏

‏
‏‎

‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏1. در سن نه سالگی که روزه بر من واجب شده بود، پدرمان برای خوردن سحری‏‎ ‎‏وقتی ما را بیدار می کرد که 5 دقیقه به اذان صبح مانده بود و ما مشغول خوردن سحری‏‎ ‎‏می شدیم و وقتی که اذان می گفتند، می گفت تا اذان تمام نشده است، می توانید بخورید‏‎ ‎‏و ما هم همین کار را می کردیم و تا کلمۀ حی علی خیرالعمل می خوردیم. حالا‏‎ ‎‏نمی دانم قضا دارد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر نمی دانید بعد از طلوع فجر خورده اید، قضا ندارد.‏

‏‏2. من چند سال است که شروع به نماز قضا کرده ام و نماز را همیشه خوانده ام؛ فقط فکر می کنم که نماز‏‎ ‎‏را صحیح نخوانده ام یا وضویم صحیح نبوده و وقت شروع نماز آن را با گردش نخوانده ام (اول، صبح تا‏‎ ‎‏عشا و روز دوم اول، ظهر تا صبح). حالا دوباره باید با گردش از سر شروع کنم؟‏

‏‏بسمه تعالی، ترتیب لازم نیست مگر بین ظهر و عصر یک روز و مغرب و عشای یک روز.‏

‏‏3. ما درآمدمان به اندازۀ خرجمان می باشد. فقط ممکن است در طول سال، از ربّ گوجه فرنگی یا از‏‎ ‎‏پارچه و برنج، چیزی اضافه آید و من برای خودمان روز اول مهر را سال قرار داده ام؛ حالا به من‏‎ ‎‏می گویند که در آن روز اگر دفترچه برای بچه ها و یا میوه هم در منزل داری خمس تعلق می گیرد، با‏‎ ‎‏وجودی که می دانم تا قبل از سال دیگر تمام می شود. خواهشمندم توضیح بفرمایید. لطفاً شمارۀ‏‎ ‎‏حساب خمس را بفرمایید تا واریز نمایم.‏

‏‏بسمه تعالی، احتیاطاً آن ها را حساب کنید و می توانید به حساب شمارۀ هزار مؤسسۀ تعاونی‏‎ ‎‏اسلامی قم حواله کنید.‏

‏‏[سؤال 3549]‏‏ ‏ ‏ ‏‏----> 2252‏

‏‏4. رادیوی جمهوری اسلامی و مساجد شهر، اذان صبح را اعلام می دارند؛ شخص‏‎ ‎‏عازم صیام می تواند بر ملاک وقت شناسی شخصی، مثلاً یک ربع ساعت دیگر را آغاز‏‎ ‎‏امساک خودش قرار دهد؟‏

‏‏بسمه تعالی، میزان، اطمینان و تشخیص شخص مکلف است.‏

‏
‏‎

‏‏3. یک نفر روزه را افطار کرده و لیکن وقت افطار دقیقاً معلوم نبوده؛ آفتاب یقیناً‏‎ ‎‏غروب شده بود. آن، وقت افطار سنی ها بود؛ چرا که این ها از وقت شیعه زودتر افطار‏‎ ‎‏می کنند. این روزه، صحیح است یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر قبل از مغرب شرعی افطار کرده، روزه صحیح نیست.‏

‏‏[سؤال 3551]‏‏ ‏ ‏ ‏‏----> 2161‏

‏‏2. در ماه مبارک رمضان، وقت افطار بعد از شنیدن کلمۀ مقدس الله‌ اکبر، مسلمان‏‎ ‎‏مجاز است روزه را بشکند یا تا تمام شدن اذان باید صبر کند؟ همچنین وقت سحری به‏‎ ‎‏شنیدن کلمۀ مقدس الله‌ اکبر، باید امساک کند یا تا آخر اذان می تواند خوردن را ادامه‏‎ ‎‏دهد؟‏

‏‏بسمه تعالی، در آخر روز تا حصول اطمینان به داخل شدن شب باید صبر‏‎ ‎‏کند و در آخر شب تا یقین به صبح حاصل نشده، امساک لازم نیست.‏

‏‏[سؤال 3552]‏‏ ‏ ‏ 1753‏

‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏لطفاً پاسخ سؤالات ذیل را مرقوم فرمایید:‏

‏‏1. آیا برای کسانی که با اذان رادیو یقین به صبح حاصل نمی شود می توانند خوردن‏‎ ‎‏و آشامیدن را ادامه داده تا یقین به صبح پیدا شود و یا خیر؟ و مقصود از تبین در آیه‏‎ ‎‏شریفه ‏‏حتی یتبین لکم‏‏ چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، تا طلوع فجر به یقین یا به طریق شرعی ثابت نشده امساک‏‎ ‎‏واجب نیست.‏

‏‏2. افرادی که مانند نانوا و آهنگر مثلاً که با اشتغال به کارشان روزه گرفتن برایشان بسیار مشکل است‏‎ ‎‏بعضی از گویندگان مسائل شرعی پیشنهاد داده اند که هر روز تا مسافت شرعیه مسافرت کنند مثلاً سر‏‎ ‎‏چهار فرسخ که رسیدند افطار کنند و برگردند مشغول کارشان شوند اولاً آیا این راهنمایی درست است یا‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، اشکال ندارد و حکم سفر مترتب است.‏

‏‏3. روزه دار اگر بتواند با اَخ گفتن اخلاط سینه را بیرون بریزد لازم است این کار یا اگر بدون اَخ در فضای‏‎ ‎‏دهان آمد لازم است بیرون بریزد لطفاً فضای دهان را معلوم بدارید از کجا است؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر به فضای دهن نرسیده لازم نیست آن را بیرون بریزد و اگر رسیده احوط آن‏‎ ‎‏است که آن را نبلعد.‏

‏‏4. آیا تکلیف اکثر مردمی که نمی توانند در مورد گوشت های یخ زده که از خارج وارد می کنند احراز‏‎ ‎‏تذکیه و ذبح اسلامی نمایند چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر احتمال دهند که وارد کننده مسلمان احراز تذکیه حیوان را کرده و آن را در‏‎ ‎‏دسترس مسلمین قرار داده محکوم به حلیت است.‏

‏‏5. آیا مبلغی که علی المعمول هنگام تسلیم وجوهات به اشخاص بر می گردانید به عنوان هدیه یا حق‏‎ ‎‏السعی است یا عنوان دیگری و به هر حال اگر در آخر سال چیزی از آن باقیماند باید تخمیس شود یا‏‎ ‎‏خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، خمس ندارد.‏

‏‏6. اگر کسی در بین سال از منافع و درآمد خود منزلی بسازد یا فرشی تهیه کند و بعد از یک سال یا بیشتر‏‎ ‎‏آن منزل را بفروشد و هنوز آخر سال خمسش نرسیده ـ یا اگر سال نداشته قبل از گذشتن یک سال از‏‎ ‎‏فروش آن ـ منزل دیگری که محتاج بوده خریده باید تخمیس گردد یا منزلی که خریده تخمیس شود یا‏‎ ‎‏چون مؤونه صرف در مؤونه شده ودر بین سال هم بوده خمس ندارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، پول فروش خانه اول خمس دارد و اگر بدون تخمیس خانه دیگر خریده باید به‏‎ ‎‏حاکم شرع مراجعه کند.‏

‏‏7. زیدی فوت نموده دارای چند وارث کبیر و یک یا چند وارث صغیر است آیا ورثه کبیر در تصرفات‏‎ ‎‏خود چون در آن به نحو مشاع و مشترک است محتاج به اجازه از حاکم شرعی است یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، نسبت به سهم صغار موقوف به اجازه ولی شرعی است.‏

‏‏8. آیا وضو و غسل و نماز در اماکن تقسیم اراضی شده در زمان طاغوت جایز است یا نه؟ بر فرض عدم‏‎ ‎‏جواز تکلیف مبلغین در ایام تبلیغ و اهل محل و آبادی چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر آب مباح باشد وضو و غسل صحیح است.‏

‏‏9. چند نفر در اراضی بایر و موات در زمان طاغوت تعداد هفت حلقه چاه حفر کرده ولی هنوز استفاده‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، اگر در ملک مشروع چاه حفر شده یا در زمین موات به قصد تملک حفر کردند‏‎ ‎‏تصرف در آب چاه موقوف بر اجازه مالک است.‏

‏‏10. در عقدنامه های سابق مثلاً نوشته اند صداق باقی یا مهریه ده تومان که صد ریال است حالیه زوج‏‎ ‎‏همان ده تومان را باید بپردازد یا ده تومان فعلی را یا در مسأله تفصیلی است؟‏

‏‏بسمه تعالی، میزان پول رایج فعلی است مگر خصوصیتی قید شده باشد.‏

‏‏11. مسافر بعد از قصد مسافت و خروج از حد ترخص و طی مسافت که نیت روزه نداشته چگونه‏‎ ‎‏می شود که اگر قبل از ظهر به وطن برگردد باید نیت روزه نماید و حال آن که می فرمایید نیت قطع مبطل‏‎ ‎‏صوم است؟‏

‏‏بسمه تعالی، در سفر روزه نیست و برای مسافری که قبل از ظهر به وطن برسد دلیل خاص‏‎ ‎‏است و ربطی به نیت قطع ندارد.‏

‏‏12. زیدی با عمرو عمل لواط انجام داده ولی نمی داند که مادر و خواهر و دختر مفعول بر فاعل حرام‏‎ ‎‏است به عقد دائم یا به انقطاع، آیا لازم است از باب ارشاد و نهی از منکر آگاهش کنند، یا چون نمی داند‏‎ ‎‏به او چیزی نگویند اگرچه بعد از اطلاع منجر به افتراق و جدایی گردد؟‏

‏‏بسمه تعالی، به طوری که مفسده ای نداشته باشد حکم مسأله را به او بگویند.‏

‏‏13. اگر کسی قم وطن او بوده و بدون اعراض از این وطن تهران را چون محل کارش بوده وطن اتخاذی‏‎ ‎‏قرار داده، بعضی از بچه هایش متولد قم هستند و بعضی در تهران متولد شده اند آیا هنگامی که به وطن‏‎ ‎‏اصلی می آیند و می خواهند کمتر از ده روز بمانند تکلیف بچه ها چیست آیا فرقی بین متولدین قم و‏‎ ‎‏تهران هست یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، در وطن اتخاذی بچه هایی که استقلال در اراده و زندگی ندارند تابع پدر هستند و‏‎ ‎‏در وطن اصلی پدر بچه هایی که در آن متولد نشده اند تابع پدر نیستند مگر خودشان قصد‏‎ ‎‏توطن نمایند.‏

‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، اگر در موقع دریافت واجد شرایط بودند برگرداندن لازم نیست.‏

‏‏[سؤال 3553]‏‏ ‏ ‏ ‏‏----> 1688‏

‏‏2. زن یا دختری که کفارۀ روزه برایش واجب شده است و خرجی اش بر عهدۀ پدر‏‎ ‎‏یا شوهر است و استقلال مالی ندارد اگر کفارۀ روزه را از پول پدر یا شوهر بدهد قبول‏‎ ‎‏است یا خیر؟ و اگر خیر چطور می تواند کفارۀ روزه را بدهد؟‏

‏‏بسمه تعالی، چنانچه با اجازه پدر یا شوهر باشد کفایت می کند.‏

‏‎ ‎

‏‎