اشتباه کردن امام جماعت و کشف بطلان نماز او
[سؤال 3278] ----> 908
2. نماز کسانی که به من اقتدا کرده اند (با توجه به این که من قصد ماندن دائمی و توطن در تهران نکرده ام) چگونه بوده است؟ و در صورت وجود اشکال، آن ها چه باید بکنند؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 337
بسمه تعالی، نماز آنان محکوم به صحت است و شما تکلیفی نسبت به آنان ندارید.
[سؤال 3279] ----> 1486
7. اذا أمّ شخصٌ جماعةً للصلاة و تبیّن بطلان صلاته، فهل تعتبر صلاة المأمومین باطلة؟
بسم الله تعالی، تختلف الموارد؛ ومجرد بطلان صلاة الإمام، لا یوجب بطلان صلاة من ائتمّ به.
[سؤال 3280] 1615
بسمه تعالی 29 / 2 / 1361
حضور محترم برادران مسئول دفتر مبارک امام خمینی، دامت توفیقاتکم
سؤالاتی برای این جانب مطرح است که از شما خواهشمندم آن را به خدمت حضرت امام برده و پاسخ آن را برای این جانب ارسال بفرمایید.
1. اگر امام جماعتی نمازش به عللی باطل شود و آن هایی که به ایشان اقتدا کرده اند نمی دانند، آیا امام جماعت می تواند خودش بدون این که به آن ها اطلاع دهد، نماز آن ها را قضا به جا بیاورد یا نه؟
بسمه تعالی، قضا ندارد؛ ولی باید وقتی نمازش باطل شد، از جماعت خارج شود.
2. اگر امام جمعه به عللی (همچون شکسته بودن نمازش) نتواند نماز پرصلابت جمعه را به جا بیاورد، آیا می تواند که به نیابت خویش شخصی را به امام جمعه شدن بفرستد تا آن شخص نماز جمعه را بر پا بدارد یا نه؟
بسمه تعالی، نمی تواند بنابر احتیاط.
[سؤال 3281] ----> 659
4. آیا اگر امام جماعتی نمی دانست نمازش درست نیست یعنی یقین به صحت
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 338
داشت، بعد که فهمید، باید نماز مأمومین را قضا کند؟
بسمه تعالی، تکلیفی نسبت به مأمومین ندارد و نماز آن ها قضا ندارد.
[سؤال 3282] 1616
بسمه تعالی
محضر مبارک آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته
متمنی است استفتائات ذیل را جواب مرقوم فرمایید.
1. اگر امام جماعت یا جمعه مقداری از قرائت یا اجزای خطبه را نخواند و در حال قرائت هم اگر او را متوجه سهوش بکنند باز اشتباه کند و نماز را تمام کند، نماز مأمومی که متوجه بوده در حال نماز و نماز مأمومی که بعد از نماز متوجه شده چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، اجزاء خطبه اشکال ندارد و در حمد و سوره اگر بعد از نماز متوجه شده، نمازش صحیح است؛ ولی اگر در اثنای نماز متوجه اشتباه امام شده باید او را متوجه سازد و اگر امام در قرائت حمد و سوره باز متوجه اشتباه خود نشده، مأموم باید نیت فرادا کند، نماز ظهرش را خودش بخواند.
2. اگر در ضمن سال خمسی، اموالی که مورد معامله و کسب است به سرقت رفت یا تلف غیرعمدی شد، آیا در آخر سال، مجموع موجودی فعلی را نسبت به موجودی مخمس اول سال ملاحظه کند یا این که باید از مخمس سال گذشته، قیمت اموال سرقت شده یا تالف را کسر کند (در حالی که در اول سال، عین آن اموال شاید نبوده است یا بعضی بوده) و بعد ملاحظۀ نسبت را بکند تا اضافه را خمس دهد؟ و اگر مقدار سرقت شده را کاملاً نمی داند چگونه محاسبه کند؟ (در عروه و توضیح المسائل اختلافی در مسأله تلف به چشم می خورد)
بسمه تعالی، اگر سرمایه یا مال التجاره، قسمتی در وسط سال تلف شود و یا آن که در معامله ای زیان پیدا شود، از بقیۀ درآمد همان رشته کسب جبران می شود و در آخر سال، باقیماندۀ درآمد پس از کسر تمام خسارات حساب می شود.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 339
3. در محل کسب ملک شخصی یا اجاره ای مخارجی می کند که بعضی مربوط به کسب می شود و بعضی مربوط به کاسب، مانند تلفن و برق و آب و تهویۀ هوا، و بعض مخارج اثری در کسب ندارد، مانند مخارج بنایی و کارگری یا تعمیرات و تزیینات مثل سنگ فرش و در و پیکر مغازه. اگر همۀ این ها خمس دارد چگونه قیمت گذاری کند در حالی که بعضی نایاب شده و چندین برابر قیمت پیدا کرده، مثل تلفن و وسایل تهویۀ آب؟
بسمه تعالی، هرگونه مخارجی که مربوط به محل کسب یا مربوط به احتیاجات شخص به حساب کسب و محل کسب می شود خمس دارد. مگر این که عین آن تلف شده و صرف آن برای کسب به مورد بوده است.
4. کسی است که دو محل درآمد یا چند محل درآمد دارد؛ مثلاً حقوق دولتی می گیرد و ماشین هم به کرایه می دهد، یا دو مغازه دارد که هر یک دخل و خرجش و ربح و خسرانش جدا است و مخارجش را از یکی تأمین می کند، مگر آن که مضطر به دیگری شود؛ و شروع به کسب دوم در ضمن سال خمسی کسب اول است. آیا می تواند دو سال خمسی قرار دهد یا الزاماً یک سال باید قرار دهد که همان سال کسب اول است؟
بسمه تعالی، می تواند برای هر یک، سال جداگانه قرار دهد ولی در فرض سؤال، زیان در یکی از سود در دیگری جبران نمی شود.
[سؤال 3283] ----> 467
2. اگر در نماز جماعت، امام به این صورت اشتباه کند که کلمه ای را ندانسته اشتباه بخواند یا این که آیه ای را فراموش کند بخواند، در صورتی که مأمومی متوجه شود؛ آیا باید نیت فرادا کند؟ به طور کلی تکلیف مأموم در این صورت چیست؟
بسمه تعالی، در غیر قرائت، اشتباه امام ضرر به صحت نماز و جماعت نمی زند و در قرائت، اگر امام را متوجه نسازد که تدارک کند، باید قصد انفراد کند و قرائت را خودش بخواند.
[سؤال 3284] ----> 1040
11. إذا تبیّن بطلان صلاة الإمام، فهل تبطل صلاة المأمومین؟ وإذا کانت باطلة، فهل یجب علیه أن یخبرهم؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 340
بسم الله الرحمن الرحیم، صلاتهم محکومة بالصحة؛ ولا یجب علی الإمام أن یخبرهم ببطلان صلاة نفسه.
[سؤال 3285] ----> 610
2. کسی زمانی پشت سر یک نفر که به خیال خودش واجد شرایط است نماز خوانده و بعد فهمیده که نه با عدالت است و نه قرائتش درست است؛ یعنی پس از چند ماه فهمیده، چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، نمازهایی که خوانده صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 341