کتاب نماز

احکام نماز جماعت

احکام نماز جماعت

[سؤال 3192]‏ ‏ ‏ 1582‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 24 / 9 / 1361‏

‏سلام به پیشگاه مهدی موعود و نایب بر حقش امام خمینی‏

‏با عرض سلام؛ امیدوارم که حال شما رهبر محبوب انقلاب اسلامی خوب بوده‏‎ ‎‏و  به امید خداوند تبارک و تعالی هیچ گونه کسالتی نداشته باشید. و با درود و‏‎ ‎‏سلام  به  تمامی شهیدان راه حق از جمله شهیدان هفتم تیر و رئیس جمهور مکتبی‏‎ ‎‏رجایی و باهنر حزب اللهی. خداوند دعای همیشگی «خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی‏‎ ‎‏تو را به جان مهدی خمینی را نگهدار» را مستجاب کند و سایه شما را از سر ما کم‏‎ ‎‏نکند.‏

‏این جانبه ساکن شهرستان نور به چند موضوع برخورد کردم که جواب دادن به‏‎ ‎‏دیگران برای من مشکل بود. به همین علت خواستم جواب را از شما جویا شوم؛ لذا‏‎ ‎‏از شما امام عزیز این سؤال ها را می پرسم.‏

‏1. وقتی مکبّر اذان را می گوید، بعد از آن نماز شروع می شود. وقتی که نیت کردیم‏‎ ‎‏بعد از نیت حمد و سوره را نمی خوانیم. آیا ما هم در نماز جماعت حمد و سوره را‏‎ ‎‏بخوانیم صحیح است یا نه؟ چرا؟ توضیح دهید.‏

بسمه تعالی، در نماز جماعت حمد و سوره از مأموم ساقط است.

‏2. آیا موقع خواندن نماز جماعت، کسانی هم می توانند در میان نماز جماعت، نماز غیر جماعت در‏‎ ‎‏صف بخوانند این کار درست است یا نه؟ چرا؟ ‏

بسمه تعالی، اگر موجب هتک جماعت یا امام نباشد اشکال ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 303
‏3. کسانی که در نماز جمعه شرکت می کنند، آیا غسل جمعه بر آن ها واجب است یا نه؟‏

بسمه تعالی، غسل جمعه مستحب است.

[سؤال 3193]‏ ‏ ‏ ‏----> 695

‏2. در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر که به صورت جماعت خوانده می شود،‏‎ ‎‏آیا مأموم می تواند تسبیحات اربعه بخواند؟‏

بسمه تعالی، به عنوان ذکر اشکال ندارد.

[سؤال 3194]‏ ‏ ‏ ‏----> 6801

‏5. اگر در نماز جماعت به علت فاصلۀ زیاد با امام، صدای خواندن حمد و سورۀ‏‎ ‎‏امام شنیده نشود، تکلیف چیست؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

[سؤال 3195]‏ ‏ ‏ ‏----> 7006

‏9. اگر در نماز جماعت، امام رکعت سوم بود و ما رسیدیم و قامت بستیم، باید حمد‏‎ ‎‏و سوره بخوانیم یا تسبیحات امام کفایت می کند؟‏

بسمه تعالی، تسبیحات امام کافی نیست و مأموم باید حمد و سوره بخواند و اگر در رکوع امام، مأموم ملحق شود، حمد و سوره در آن رکعت ساقط است.

[سؤال 3196]‏ ‏ ‏ ‏----> 3292

‏3. در مسائل نماز جماعت مسألۀ شمارۀ 1439 مأموم قنوت و تشهد را بخواند یا‏‎ ‎‏نخواند؟ (در اقتدای به امام جماعت در رکعت دوم) چون معمولاً نمی خواندیم و همه‏‎ ‎‏بر این عقیده بودند و من اخیراً در این مسأله به رساله رجوع کردم، حال نمی دانم در‏‎ ‎‏رساله اشتباه چاپ شده یا ما اشتباه می کردیم؟ ببخشید لطفاً توضیح بدهید آیا نمازهای‏‎ ‎‏قبلی که تشهد و قنوت را (در اقتدای در رکعت دوم) نمی خواندیم غلط بوده یا‏‎ ‎‏صحیح؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 304
بسمه تعالی، خواندن واجب نیست، ولی اگر تبعیت کنند و بخوانند مانع ندارد.

[سؤال 3197]‏ ‏ ‏ 1583‏

 ‏ بسم الله‌ الرحمن الرحیم‏

‏مولای الإمام القائد الهمام السیّد آیة الله‌ الخمینی، حفظکم الله‌ وأبقاکم، السلام‏‎ ‎‏علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏لدیّ أسئلة وأرجو منکم الإجابة علیها ولکم جزیل الشکر و هی:‏

‏1. هل یجب قراءة شیء من التشهد أو القرآن أثناء التجافی فی صلاة الجماعة؟‏

بسمه تعالی، لایجب.

‏2. هل الجهر واجب فی القراءة فقط، أم فی جمیع أجزاء الصلاة؟ وکذلک الإخفات؟ ‏

بسمه تعالی، فی القراءة فقط.

‏3. هل الإخفات أن نُظهر البحة؟‏

بسمه تعالی، لابدّ من صدق الإخفات عرفاً.

‏4. هل یجب عند شراء اللحوم من أسواق المسلمین أو الدول الإسلامیة، السؤال عن تذکیتها علماً بأنّ‏‎ ‎‏الغالب فی هذه البلاد التعامل باللحوم غیر المذکّاة و ما الحال بالنسبة للجلود؟ ‏

بسمه تعالی، لایجب السؤال و یحکم بالتذکیة إذا لم یعلم باستیراد اللحم أو الجلد من البلاد الغیر الإسلامیة.

‏5. هل یجوز رمی الآیات القرآنیة وأسماء الله‌ تبارک وتعالی بعد تغییر هیئتها مثل الشطب علیها أو‏‎ ‎‏تمزیقها أو تغییرها بحیث لا یعرف معناها عند القراءة؟ ‏

بسمه تعالی، لا إشکال فیه إذا لم یصدق علیه القرآن واسم الله‌ تعالی علیه بعد التغییر. 

‏6. هل یجوز رمی أسماء «لفظ الجلالة» فی القمامة بعدم نیّة الإهانة إلیها؟ وما حکمها إذا کانت مرمیة؟ ‏

بسمه تعالی، لا یجوز الرمی ولابدّ من أخذها عن موضع الهتک. 

‏7. ماحکم رمی الجرائد والمجلاّت فی مکان الأوساخ علماً أنّها تحتوی علی أسماء الله‌ سبحانه وتعالی‏‎ ‎‏وعلی بعض الآیات القرآنیة الکریمة؟ ‏

بسمه تعالی، محکوم بما ذُکر فی المسألة السابقة. 


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 305
‏8. هل یجوز أکل المعلبات المستوردة من بلاد الکفر؟ ‏

بسمه تعالی، اللحوم المستوردة منها محکومة بعدم التذکیة إلاّ إذا احتمل أنّ المستورد المسلم قد أحرز التذکیة وجعلها فی مورد ابتلاء المسلمین، وسائر المعلبات محکوم بالطهارة والحلّیة إلاّ إذا علم بنجاستها وحرمتها. 

[سؤال 3198]‏ ‏ ‏ 1584‏

 ‏ بسمه تعالی‏

‏خدمت حضرت آیت الله‌ آقای پسندیده، سلام‏

‏به استحضار می رساند که برادر این جانب مدتی بود که نماز و روزه را ترک گفته‏‎ ‎‏بود و در جبهۀ دارخوین شهید شده است، لذا ما بر آن شدیم که قضای آن را به جا‏‎ ‎‏آوریم اما توان آن را در خود نیافتیم؛ بدین جهت روی به شما آورده و خواستیم بگوییم‏‎ ‎‏که برای اطمینان خاطر، نماز و روزۀ 5 سال او را قصد داریم به کسی بگوییم انجام دهد‏‎ ‎‏و چون در آن حوزه افرادی هستند که این کار را می توانند انجام دهند، لذا از شما تقاضا‏‎ ‎‏داریم در صورت امکان بفرمایید که ما سالیانه چقدر باید بپردازیم؟ و اگر شما شماره‏‎ ‎‏حسابی بدین منظور دارید بفرمایید تا ما هدیۀ زحمت 5 سال را به شماره حساب‏‎ ‎‏منظور واریز نماییم تا شما هم پس از دریافت آن هدیه، قبض رسید را ارسال دارید.‏

‏ضمناً لطف فرموده به سؤالات ذیل پاسخ فرمایید:‏

‏1. در نماز، رکعت اول را که با امام سجده ها را به جا آوردیم و همگام با امام‏‎ ‎‏برمی خیزیم؛ اما امام کمی زودتر از ما برمی خیزد و ما در حالی که در حال بلندشدن و‏‎ ‎‏گفتن بحول الله‌ و قوته هستیم، امام بسم الله‌ الرحمن الرّحیم را می گوید. آیا ما که‏‎ ‎‏بدنمان در حال حرکت هست و در حال گفتن ذکر می باشیم ـ در حالی که امام بسم الله‌‏‎ ‎‏را دارد می گوید ـ نماز ما که مأموم هستیم غلط می باشد؟‏

بسمه تعالی، جماعت و نماز در فرض سؤال، صحیح است.

‏2. کسی که تا به حال در وضو صورت را سه بار می شست، بعد از ده سال متوجه شد که صورت را باید‏‎ ‎‏دوبار شست. آیا باید تمام نمازهایش را قضا بخواند؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 306
بسمه تعالی، اگر فقط صورت را سه بار می شسته، نمازهایش صحیح است.

‏3. شخصی در نمازهایش همیشه کلمۀ «صراط المستقیم» را غلط می خواند؛ یا در تسبیحات اربعه،‏‎ ‎‏کلمۀ آخر یعنی «الاّ الله‌ و الله‌ اکبر» را غلط می گفت؛ مثلاً «الا الله‌» را در آخر که می بایست حرف آخر «ه»‏‎ ‎‏با صدای کوتاه خوانده شود، با صدای بلند یعنی «هو» می خواند و می گفت «لا اله الا الله‌ هو». تکلیفش‏‎ ‎‏چیست؟ آیا باید بعد از ده سال تمام نمازهایش را قضا به جا آورد؟‏

بسمه تعالی، نمازهای گذشته، اعاده و قضا ندارد.

[سؤال 3199]‏ ‏ ‏ ‏----> 1871

‏2. در احکام نماز جماعت رسالۀ امام مرقوم است: «اگر مأموم حتی عمداً قبل از‏‎ ‎‏امام سلام نماز را بدهد نمازش درست است» و در مسأله بعدی فرموده است: «اگر‏‎ ‎‏مأموم غیر از تکبیرة الاحرام و سلام، بقیۀ نماز را پیش از امام بگوید، اشکال ندارد...».‏‎ ‎‏در این باره توضیح بدهید.‏

بسمه تعالی، اگر پیش از امام سلام نماز را بگوید نماز و جماعت صحیح است؛ ولی اولی و احوط آن است که سلام را به تأخیر اندازد تا بعد از سلام امام بگوید.

[سؤال 3200]‏ ‏ ‏ 1585‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 7 / 1 / 1362‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی دام ظله‏

‏پس از عرض سلام فراوان خدمت آن رهبر گرامی و عظیم الشأن از شما خواهش‏‎ ‎‏می کنم که نظر مبارکتان را در مورد این مسأله شرعیه بیان فرمایید.‏

‏1. اگر در نماز جماعت در حین رکوع یا سجود، مأموم به خیال این که امام از رکوع‏‎ ‎‏یا سجود بلند شده بلند شود و بعد متوجه شود که امام هنوز در رکوع یا سجود است‏‎ ‎‏چه باید بکند؟‏

بسمه تعالی، اگر امام در رکوع و سجود می ماند و مأموم می تواند دو مرتبه رکوع و سجود او را درک کند، دو مرتبه به رکوع یا سجود برود و از امام

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 307
تبعیت نماید و اشکال ندارد و اگر امام رکوع و سجود را طول نمی دهد مأموم می تواند صبر کند تا امام به او ملحق شود.

‏2. در مورد اموال دولتی و یا نظامی که فرماندهان اظهار می دارند که بردن آن ها به خانه و یا استفاده‏‎ ‎‏شخصی ممنوع است با علم و یقین به این که اگر از آن ها استفاده نشود از بین خواهد رفت چه باید بکنند‏‎ ‎‏و چه حکمی این مسأله دارد؟‏

بسمه تعالی، بستگی به نظر مسئولین دارد.

[سؤال 3201]‏ ‏ ‏ ‏----> 2032

‏4. اگر نمازگزار بی اطلاع ماند تا امام، هر دو سجده را به جا آورد و مأموم هنوز‏‎ ‎‏سجدۀ اول را تمام نکرده، در اتمام سجدۀ دوم و در وجوب متابعت از امام تکلیفش‏‎ ‎‏چیست؟‏

بسمه تعالی، سجدۀ دوم را به جا آورد و متابعت نماید.

[سؤال 3202]‏ ‏ ‏ 1586‏

 ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 5 / 1361‏

‏ضمن عرض سلام و امید سلامت رهبر عالی قدر انقلاب و دعا برای ظهور هرچه‏‎ ‎‏زودتر منجی عالم حضرت مهدی (عج) استدعا دارم زحمت کشیده و چگونگی‏‎ ‎‏پیوستن به نماز جماعت در رکعت های دوم و سوم و چهارم از رکوع و تشهد و نیز‏‎ ‎‏چند دعای دست که مورد تأیید امام باشند برای این جانب ارسال نمایید.‏

بسمه تعالی، در احکام جماعت به رسالۀ عملیه مراجعه نمایید و در دعای قنوت به رساله یا کتاب دعا رجوع کنید.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 308