حکم اتصال صفوف در نماز جماعت با وجود حائل
[سؤال 3166] 1567
بسمه تعالی 28 / 11 / 1982
حضرت آیت الله العظمی سیّد روح الله خمینی، مدّ ظله
مسجدی در کراچی، که نماز جماعت در آن برپا می شود، دارای چهار طبقه و طبقۀ هم کف است؛ حالت نمازگزاران در طبقات به شرح زیر است که:
الف. بعضی از نمازگزاران، در طبقۀ اول و بعضی از نمازگزاران طبقۀ هم کف می توانند امام جماعت را ببینند.
ب. بعضی از نمازگزاران طبقۀ دوم و طبقۀ سوم می توانند بعضی از نمازگزاران طبقۀ
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 289
هم کف را ببینند؛ ولی هیچ کدام از آنان نمی توانند امام جماعت را که در طبقۀ هم کف است ببینند.
ج. و اما نمازگزاران طبقۀ چهارم نمی توانند هیچ کدام از نمازگزاران طبقۀ هم کف و طبقۀ اول را ببینند؛ آن ها فقط می توانند بعضی از نمازگزاران طبقۀ دوم و طبقۀ سوم را ببینند.
در این جا اضافه می کنم که در هر طبقه، صف های نمازگزاران برپا است و هیچ طبقه تماماً خالی نمی باشد؛ آیا نماز جماعت در طبقات اول، دوم، سوم و چهارم در مسجد فوق ان شاء الله قبول است یا خیر؟
بسمه تعالی، در صورتی که طبقات نسبت به یکدیگر علوّ فاحش نداشته باشد و کسی که در صف اول هر طبقه می ایستد، از صف قبل از خودش در طبقۀ قبل، ولو یک نفر را ببیند، نماز صحیح است.
[سؤال 3167] ----> 784
8. در طبقه دوم در داخل مسجد مأمومین زن یا مرد اقتدا می نمایند، در لبۀ این طبقه یک دیوار نیم متری یک آجره یا نیم آجره وجود دارد که در پشت آن ایستاده و اقتدا می نمایند. آیا وجود این دیوار ضرری به جماعت آن ها می زند یا خیر؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد.
[سؤال 3168] ----> 784
5. صفوف زیاد و متعدد در نماز جماعت وجود دارد و شیب زمین اندک اندک است، به طوری که عرفاً صف بعد با صف قبل شیب قابل ملاحظه ای ندارد؛ ولی در صف های بعدی و اخیر مکان مأمومین با مکان امام نیم متر ـ کمتر یا بیشتر ـ پایین تر است این مقدارها با توجه به صفوف زیاد نماز اشکال دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، در فرض مذکور اشکال ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 290
[سؤال 3169] ----> 5227
5. اگر امام جماعت در محراب و جای پایینی ایستاده و عده ای از مأمومین هم در محل بالایی ایستاده و اقتدا کنند و بعد عدّۀ دیگری در صف های عقب یا طرف یمین و یسار اقتدا کنندگان مزبور، در جایی که سطح آن، مساوی با محراب و جای ایستادن امام است ـ ولی از محل ایستادن اقتداکنندگان نزدیک که به واسطۀ آنان اتصال می یابند پایین تر باشد ـ قرار گیرند، آیا اقتدای همان عدۀ دیگر صحیح است یا نه؟
بسمه تعالی، با فرض صدق وحدت مکان و اجتماع، اشکال ندارد.
[سؤال 3170] 1568
بسمه تعالی
محضر مقدّس امام امّت، حضرت مستطاب، آیت الله العظمی امام خمینی
به استحضار عالی می رساند مسائل مشروحه زیر مورد سؤال است. خواهشمند است نظریۀ مبارکتان را جهت اطلاع ارسال بفرمایید.
1. اکثر مساجدی که در پادگان ها تأسیس شده است، از جمله مسجد ولی عصر (عج) واقع در خانه های سازمانی آمادگاه آبیک ارتش، جلو بالکن آن ها (مخصوص نماز زنانه) به اندازۀ 70 سانتی متر و به پهنای 30 سانتی متر دیواری ساخته اند، به طوری که خواهران وقتی که به سجده می روند، ارتباط آن ها با جماعت مردانه قطع می شود. آیا نماز خواهران به جماعت اشکال پیدا می کند یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر موجب قطع اتصال می شود، جماعت صحیح نیست.
2. طبق فتوا، پدر جهیزیه ای که برای دخترش در طول سال و از مخارج سالانه اش تهیه می کند خمس ندارد. پدری است که ضمن تهیۀ جهیزیه برای دخترش، وسایلی نیز برای پسرش می خرد تا موقع شروع زندگی خود در آینده سختی نکشد. آیا برای این وسایل خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر مرسوم و متعارف نیست، خمس آن را بدهد.
3. زنی به علت این که شوهرش سنگین وزن است ـ (وزن شوهر 120 کیلو و وزن زن 40 کیلو) و حرف های ناسزا از شوهرش می شنود، آن قدر ناراحتی می کشد که اگر گناه نبود خودکشی می کرد ـ
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 291
آمادگی ندارد با شوهرش نزدیکی کند، مدت پنج ماه است که از عمل زناشویی خودداری کرده است و شوهرش چند مرتبه به زبان آورده که می خواهد او را طلاق بدهد و این کار را هم نمی کند. سؤال این است که با عدم انجام نزدیکی به شرح فوق، آیا گناهی بر زن مترتّب است یا نه؟ و آیا ادامۀ این وضع با داشتن دو تا بچه در محرمیت آن ها ایجاد اشکال می کند یا نه؟
بسمه تعالی، تا طلاق نداده، محرمیت باقی است و زن در استمتاعاتی که موجب مشقت و حرج بر او نیست باید تمکین کند.
[سؤال 3171] ----> 7327
4. در صف های نماز جماعت آیا باید پس از صف های جلو که اقامه می بندند، به ترتیب عمل شود؛ یعنی اول صف های جلو و بعد به ترتیب صف های عقب اقامه ببندند؟
بسمه تعالی، مهیا شدن برای دخول در نماز کافی است.
[سؤال 3172] ----> 784
7. در یک صف جماعت به واسطه مانعی (تیزی دیوار یا غیره) شخص کنار دستی خود را (که به واسطه او اتصال برقرار نموده) در حال رکوع و سجود نمی بیند؛ ولی در حال قیام و قعود یکدیگر را می بینند. (فرد سمت چپ از جلو اتصال دارد، ولی سمت راستی اتصال از جلو ندارد). آیا نماز شخص سمت راست و دیگران که به واسطۀ او متصل می شوند صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر علاوه بر اتصال، از صف متقدم ولو یک نفر را در بعض حالات ببیند جماعت صحیح است.
[سؤال 3173] 1569
بسمه تعالی 30 / 8 / 1359
محضر رهبر عالی قدر انقلاب، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته
اگر به واسطۀ کثرت جمعیت، در نماز جماعت بعضی از مأمومین در پشت ساختمان قرار بگیرند و به طور کلی افراد جلو دیده نشوند، در این صورت آیا نماز
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 292
آن ها صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر هیچ یک از افراد صف جلو دیده نمی شوند، صحیح نیست.
[سؤال 3174] ----> 2452
5. در نماز جماعت به واسطۀ زیادی مردم و پُر شدن مسجد، خیابان را فرش کردند و چند صف در خیابان بسته می شود که اتصال آن ها از جلو به چند نفری است که انتهای مسجد، جلوی درب ایستاده اند و صف اول خیابان جلویشان به غیر دو یا سه نفر، دیوار است. بفرمایید نماز این صف و صف های بعد چگونه است؟
بسمه تعالی، نماز صف های بعد صحیح است و نماز خود این صف تا مقداری صحیح است که از صف قبلی ولو یک نفر را بتواند ببیند.
[سؤال 3175] 1570
بسمه تعالی 22 / 3 / 1361
حضور محترم نایب الامام و رهبر انقلاب، آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی، پس از عرض سلام؛ سلامتی آن وجود مبارک را از خداوند متعال مسئلت می نمایم. رهبر عزیز مدتی بود که می خواستم از جناب عالی سؤالاتی بکنم و موفق نمی شدم. ولی بحمدالله والمنّه خدا لطفی کرد و وسیله ای شد که بتوانم سؤالات خود را عرضه بدارم.
1. در رساله های عملیّه فارسی شما راجع به نماز جماعت می فرمایید: «اگر کسی پشت ستون بایستد اگر چه از طرف راست و چپ هم اتصال داشته باشد، نمازش اشکال دارد». بنابراین در نماز جمعه ها که عده زیادی به این طریق نماز می خوانند و فقط از طرف راست یا چپ اتصال دارند، طریقۀ صحت نماز آن ها چگونه است؟
بسمه تعالی، اگر علاوه بر اتصال از یکی از سه طرف، از صف قبل از خودش بعضی را ببیند جماعت صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 293
2. پوشانیدن گردی صورت برای خانم های جوان واجب است یا خیر؟
بسمه تعالی، واجب نیست؛ مگر در صورت وجود مفسده.
3. گوش دادن به آهنگ ها و صداهایی که در سرودهای رادیو یا در برنامه های کودک و فیلم های سینمایی تلویزیون می گذارند چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.
4. نگاه کردن زن به آقایانی که در تلویزیون صحبت می کنند و مشخص هستند، چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، مانع ندارد.
5. رانندگی برای خانم ها در صورتی که مجبور نباشند به چه طریق است؟
بسمه تعالی، با مراعات وظایف شرعی اشکال ندارد.
6. در صورتی که کسی روی حساب وظیفه و بدون حقوق، در نهادی انقلابی مثل بنیاد مستضعفان کار کند؛ آیا می تواند در موقع ضروری در حال انجام وظیفه از غذا یا از میوه باغات به اندازۀ مصرفی خودش استفاده کند؟
بسمه تعالی، بدون رضایت متصدیان مربوطه نباید تصرف کند.
[سؤال 3176] 1571
بسمه تعالی
حضور مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، پیشوای بزرگ مسلمین جهان، اطال الله عمره الشریف.
ضمن عرض سلام و آرزوی سلامتی برای آن حضرت به عرض عالی می رساند که با در نظر داشتن فتوای آن حضرت، در این زمان که امام جماعت یا جمعه در شبستان مسجد اعظم قم ایستاده و صف نمازگزاران تا میدان آستانه و اطراف مقبرۀ شیخان و خیابان چهارمردان و... کشیده می شود، تکلیف نمازگزاران چیست؟ چون که به هیچ نحو (چه بدون واسطه، چه با واسطه) امام جماعت را نمی بینند؟ نکتۀ قابل توجه این که اکثر نماز جمعه ها با همین مشکل روبه رو هستند.
بسمه تعالی، اگر مأموم از صف قبل از خودش و لو یک نفر را بتواند ببیند و اتصال برقرار باشد اشکال ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 294
[سؤال 3177] 1572
بسمه تعالی
خدمت امام خمینی، دام ظله العالی، آن یگانه رهبری که در جاهلیت قرن بیستم، پیامبرگونه دست ما را گرفته، از ظلمات جهل و نادانی به عالم نور و روشنایی هدایت کرده و می کند. 3 سؤال از حضور بزرگوار امام که مصداق مصباح الهدی می باشد دارم.
1. در رسالۀ امام در مسأله 1414 در احکام نماز جماعت آمده است که کسی که پشت ستون ایستاده، اگر از طرف راست یا چپ به واسطۀ مأموم دیگر به امام متصل نباشد، نمی تواند اقتدا کند؛ بلکه اگر از دو طرف هم متصل باشد ولی از جلو اتصال نداشته باشد جماعتش اشکال دارد؟ بدین ترتیب نماز جمعه ها بنابر کثرت جمعیت از جلو اتصال ندارد. حکم این مسأله چیست؟
بسمه تعالی، مقصود این است که علاوه بر اتصال به واسطه یکی از دو طرف باید صف جلو ولو بعض افراد آن را ببیند.
2. در احکام شرایط امام جماعت، مسأله 1453 احتیاط مستحب آن است که امام زن نیز مرد باشد و به واسطۀ همین احتیاط، اکثر مجامع بانوان به امام زن اقتدا می نمایند، ولی در تحریر الوسیله امام احتیاط واجب آورده اند. حکم این مسأله چیست؟
بسمه تعالی، طبق تحریر الوسیله عمل شود.
3. در مورد احتیاط واجب که می شود به مجتهد دیگری رجوع کرد، آن کسانی که امام را اعلم تشخیص داده اند، در مورد احتیاط واجب آیا می شود به مجتهد قبلی شان رجوع کنند؟
بسمه تعالی، در صورتی که جامع الشرایط باشد، با مراعات الاعلم فالاعلم مانع ندارد.
[سؤال 3178] 1573
بسمه تعالی 9 / 12 / 1361
حضور محترم ریاست دفتر استفتای حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله
با سلام به پیشگاه مقدّس امام عزیز و به امید سلامتی و بقای عمر گران قدرش، هدف از مزاحمت را بیان می دارم:
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 295
حضرت امام در مسأله 1411 توضیح المسائل چنین فتوا داده اند: «اگر کسی پشت سر امام جماعت ایستاده باشد، اقتدا کردن کسانی که دو طرف صف اول ایستاده اند و به واسطۀ دیوار محراب، امام را نمی بینند، اشکال دارد». حقیر استدعا دارد از محضر پرفیض امام عزیز استفتا گردد: تکلیف کسی که مدتی نامعلوم به واسطۀ عدم اطلاع از این مسأله، این چنین نماز جماعت خوانده است چیست؟ آیا منظور از اشکال دارد، حکم به ابطال نماز است یا صحیح بودن نماز؟
بسمه تعالی، اقتدا صحیح نیست و نماز محکوم به صحت است؛ مگر این که یکی از مبطلات نماز مثل زیاده و نقیصۀ رکن پیش آمده باشد که باید قضا نماید.
[سؤال 3179] 1574
بسمه تعالی 29 / 9 / 1361
حضور محترم مرجع عالی قدر و رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی، دامت برکاته
1. در مسأله 1414: «بلکه اگر از دو طرف هم متصل باشد، ولی از جلو اتصال نداشته باشد، جماعتش اشکال دارد». آیا این اشکال به معنای احتیاط واجب است یا خیر؟
بسمه تعالی، حکم احتیاط واجب را دارد و مقصود از مسأله این است که از صف جلو ولو یک نفر را ببیند.
2. شخصی مقلد مرجعی بوده، به دستور همان مرجع با غسل جمعه نماز می خواند. در حال حاضر آن شخص به مرجع دیگری عدول کرده است. آیا نمازهایی که با غسل جمعه خوانده باید دوباره بخواند یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر تقلید صحیح بوده نماز صحیح و اعادۀ آن لازم نیست.
[سؤال 3180] ----> 1588
3. در وسط مسجد حوضی است که صف های جماعت طویل می شوند و عده ای
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 296
در جایی می ایستند که از طرف چپ یا راست متصل هستند ولی پیش روی آن ها حوض آب است؛ این گونه اتصال کافی است؟
بسمه تعالی، کافی است.
[سؤال 3181] ----> 1204
2. شما در رساله ذکر فرموده اید که مأموم در نماز جماعت باید پشت ستون یا دیوار نباشد؛ آیا هم اکنون هم که نماز جمعه برقرار می شود و جمعیت زیاد است و کسانی در خارج از مسجد به امام جمعه که در داخل مسجد است اقتدا می کنند صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر صف جلو خودشان را می بینند مانع ندارد.
[سؤال 3182] ----> 361
2. شخص نمازگزار به هنگام نماز جماعت باید از جلو وصل باشد یا از طرفین و یا هر دو؟ (در این میان، اشکال نماز خواندن روبه روی ستون چگونه است و قطر ستون چقدر باید باشد؟)
بسمه تعالی، اگر از جلو یا یکی از طرفین متصل باشد و لااقل یک نفر از صف قبل از خودش را بتواند ببیند اشکال ندارد.
[سؤال 3183] 1575
بسمه تعالی 14 / 8 / 1358
دفتر امام خمینی
بعد از سلام، به استحضار می رساند: در قسمت نماز جماعت مسأله 1414 رسالۀ امام خمینی چنین آمده: «کسی که پشت ستون ایستاده، اگر از طرف راست یا چپ به واسطۀ مأموم دیگر با امام متصل نباشد، نمی تواند اقتدا کند بلکه اگر از دو طرف هم متصل باشد، ولی از جلو اتصال نداشته باشد، جماعتش اشکال دارد»؛ با توجه به این که
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 297
هم اکنون در نمازهای جمعه و اعیاد مذهبی که در دانشگاه تهران بر پا می شود، جمعیتی متجاوز از یک میلیون نفر شرکت می کنند و در دانشگاه محل مسطحی که این جمعیت بدون این که تعدادی پشت درخت یا ستونی واقع شوند، وجود ندارد و خواه ناخواه تعدادی در پشت ستون یا درخت یا مانع دیگر قرار می گیرند و از جلو اتصال ندارند. خواهشمند است این مسأله را به نظر مبارک امام رسانده و نتیجه را به اطلاع عموم مقلدین برسانید.
بسمه تعالی، اگر اتصال محقق باشد و مأموم بعض صف جلو را ببیند، جماعت صحیح است.
[سؤال 3184] 1576
بسمه تعالی
در رابطه با فتوای آن جناب مبنی بر اتصال صفوف جماعت از جلو برای صف های پشت سر و بطلان نماز کسانی که پشت ستون واقع می شوند هر چند اتصال از راست یا چپ داشته باشند آیا نماز کسانی که در مراسم برگزاری نماز جماعت غالباً اتصالشان به علت کثرت جمعیت به این صورت است چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، با فرض اتصال از راست یا چپ اگر بعض مأمومین صف قبل ولو یک نفر از آن را می بیند اشکال ندارد.
[سؤال 3185] ----> 1815
2. و نیز در رسالۀ توضیح المسائل حضرت آیت الله در کتاب نماز جماعت است که فتوا فرموده اند: اگر کسی پشت ستون ایستاده باشد، بلکه از دو طرف به امام جماعت متصل باشد نمازش اشکال دارد. شنیده شده است در این مورد، تغییر فتوا داده اید. در صورت صحت نداشتن این معنا، آیا نماز جمعه ای که در دانشگاه تهران برگزار می شود و اکثر مأمومینی که در خیابان های اطراف، مشغول ادای فریضۀ نماز جمعه هستند، با توجه به این که از جلو متصل نیستند، بلکه از چپ یا راست به صفوف
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 298
جماعت پیوسته اند، اشکال دارد؟
بسمه تعالی، در جماعت علاوه بر اتصال صفوف، باید صف متأخر، یکی از افراد صف متقدم را ببیند.
[سؤال 3186] 1577
بسمه تعالی
1. در صف جماعت اگر کسی در مقابل ستون بایستد که از طرفین متصل است به اشخاصی که آن ها متصل هستند از جلو به صفوف جلو و این شخص، از جلو متصل است به ستون ها، ولی از صف قبل، بعضی از آن ها را می بیند، در این صورت اقتدای او صحیح است یا این که باید از جلو، خودش متصل باشد ولو به یک نفر از صف جلو که امام را می بیند؟
بسمه تعالی، اقتدای او صحیح است.
2. مستحاضه باید برای نمازش غسل و وضو انجام دهد که اگر جمع کند بین نماز ظهر و عصر، یک غسل کافی است. حال اگر بین دو نماز ـ مثلاً ـ تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام را بخواند، آیا مضر به جمع است و باید فوراً بعد از نماز ظهر، نماز عصر را بخواند یا این که این مقدار از خواندن تعقیب مانعی ندارد و مضر به جمع نیست؟
بسمه تعالی، مثل تسبیح حضرت زهرا علیهاالسلام مضر نیست؛ اگر چه احوط، مراعات سرعت در جمع است.
3. در تهران اگر کسی مسافر بود و وارد تهران شد ـ که تهران وطن او است ـ وارد منزل که شد نمازش تمام است یا وارد محله که شد ـ ولو اول محله ـ کافی است که نماز را تمام بخواند؟
و نیز اگر از اهل تهران، منزلش آخر محله واقع شده که از منزل که خارج شد ـ به قصد رفتن مسافت شرعی ـ محله هم تمام شد، این شخص همین که از منزل خارج شد، نمازش را باید قصر بخواند یا مقداری که از محله دور شد، نمازش قصر می شود؟
بسمه تعالی، با ورود به محله، حکم سفر قطع می شود و با خروج از محله، حکم سفر مترتّب می شود.
خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی تو را به جان مهدی خمینی را نگهدار
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 299
[سؤال 3187] 1578
بسمه تعالی
محضر مبارک رهبر انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خمینی زید عمره العالی
از محضر بزرگ و شریف آن حضرت تقاضا می شود نظر مبارک را دربارۀ مسائل زیر بیان فرمایید.
1. اکنون که در این زمان به برکت انقلاب اسلامی در کشور عزیز ایران در هر هفته نماز دشمن شکن جمعه در سراسر ایران برقرار می شود و صفوف آن نماز پرشکوه به خیابان های اطراف محل اقامه نماز می رسد آیا نماز مردمی که در خیابان ها ایستاده اند با توجه به فتوای حضرت عالی که می فرمایید: «نماز مأمومین که در پشت ستون ایستاده اند و امام را نمی بینند...» اشکال ندارد؟
بسمه تعالی، مأموم اگر از مأمومین صف جلو خود ولو یک نفر را در حال نماز می بیند نماز و جماعت صحیح است.
2. نگاه کردن به صورت زن نامحرم در هنگام تکلم و یا نگاه مغازه دار در موقع فروش جنس چه حکمی دارد؟ نظر مبارک در این باره تغییر کرده که در توضیح المسائل احتیاط واجب بر احتراز از آن داده اید (بدون لذت).
بسمه تعالی، اگر خوف فتنه در بین نباشد و موجب فساد نشود مانع ندارد اگر چه بهتر است بدون ضرورت نگاه نکند.
3. آقایان طلاب که مقداری هر ماه شهریه دریافت می نمایند آیا می توانند مقداری از آن را پس انداز نمایند آیا می توانند مثلاً خانه سازی نمایند؟ و آیا خمس بر آن تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، بنابر احتیاط بیش از مقدار حاجت نگیرند و خمس ندارد.
[سؤال 3188] 1579
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی
لطفاً پاسخ سؤالات ذیل را مرقوم فرمایید:
1. ستونی است یک متر در یک متر آیا می شود در پشت این ستون به امام اقتدا کرد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 300
در صورتی که از چپ و راست متصل باشد در رسالۀ شما نوشته است که نماز اشکال دارد ولی بعضی می گویند از شما سؤال کرده ایم و گفته اید که اشکال ندارد جواب چیست آیا فتوا عوض شده؟
بسمه تعالی، اگر کسی که پشت ستون قرار گرفته از صف قبل از خودش بتواند ولو یک نفر را ببیند نمازش صحیح است.
2. آیا از نظر شما استمنا حرام است؟
بسمه تعالی، حرام است.
3. در رساله گفته اید اگر نماز جمعه از ظهر شرعی بگذرد احتیاط واجب آن است که نماز ظهر بخواند، آیا منظورتان از اول نماز است یا اول خطبه؛ مثلاً اگر خطبه را از اول ظهر شروع کنند و بعد از ظهر تمام کنند، آیا بعد از ظهر می شود نماز جمعه خواند؟
بسمه تعالی، اگر در اوایل عرفی ظهر نماز خوانده شود مانع ندارد؛ هر چند خطبه را اول ظهر شروع کنند.
4. کسی است روزۀ واجبی گرفته است، اشتباهی چیزی می خورد؛ به خیال این که روزه اش باطل شده است افطار می کند؛ آیا کفاره بر او واجب است یا قضای آن؟
بسمه تعالی، اگر جاهل مقصّر بوده که در یادگرفتن مسأله کوتاهی کرده و روزۀ ماه رمضان را افطار کرده، قضا و کفاره واجب است.
5. آیا جوهر خودکار جزو چیزهایی است که اگر روی دست باشد وضو را باطل می کند؟
بسمه تعالی، چنانچه جرم داشته باشد باید برطرف شود.
6. آیا در جایی که روحانی نیست می شود امام جماعت، غیر روحانی باشد؟ و در شدت حال ـ مثلاً روحانی اصلاً پیدا نمی شود ـ آن وقت چطور؟
بسمه تعالی، با دسترسی به روحانی، غیر روحانی امامت نکند و چنانچه دسترسی ندارد اقتدای به غیر روحانی با وجود سایر شرایط اشکال ندارد.
[سؤال 3189] 1580
بسمه تعالی 8 / 8 / 1361
دفتر امام خمینی، مدّ ظله، لطفاً این مسائل را پاسخ بفرمایید.
1. مسجدی داریم که ستون هایی به اندازه های مختلف در آن وجود دارد، جهت
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 301
نماز جماعت مورد بحث می باشد. لطفاً بفرمایید پشت چه ستون هایی نماز انسان به جماعت، صحیح نیست.
بسمه تعالی، نماز جماعت شخص در پشت ستون وقتی صحیح نیست که از صف قبل از خودش کسی را (هر چند یک نفر) نبیند، وگرنه جماعت، صحیح است.
2. چون با خمیر شیشه سر و کار دارم، بسیاری از موارد با وجودی که جهت پاک سازی اعضای وضو دقت زیاد می شود، مع ذلک این ماده، چسبنده می باشد. همیشه دچار این مسأله می شوم که بعد از نماز، کمی از آن به اعضای وضو چسبیده و چون دقت زیاد می شود، دیگر این مسأله به صورتی و تا سر حد وسواس دنبال می شود و چون کاری است مداوم، برایم مشقت دارد. حل این مسأله چیست؟
بسمه تعالی، اگر مانعی از رسیدن آب به بشره موجود باشد، وضو صحیح نیست؛ ولی از وسوسه باید اجتناب نمایند.
[سؤال 3190] 1581
بسمه تعالی
محضر مبارک رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران و مرجع تقلید شیعیان جهان، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
با سلام؛ به استناد مسائل 1411 ـ 1414 موجود در توضیح المسائل شما صفوفی که از درب مساجد به بیرون کشیده می شود نماز کسانی که پشت ستون یا دیوار قرار می گیرند و از یک طرف متصل هستند؛ ولی صف جلو را نمی بینند چه صورت دارد؟ نظر حضرت عالی در مورد اشکال داشتن مسائل فوق الذکر به چه معنا می باشد؟ در مورد این مسائل وظیفۀ ما را روشن فرمایید. والسلام علیکم
بسمه تعالی، اگر مأموم علاوه بر اتصال به جماعت، از صف قبل از خودش ولو یک نفر را ببیند؛ نماز او صحیح است.
[سؤال 3191] ----> 4183
4. در نماز جماعت، مأموم از جلو متصل نیست، ولی از طرفین متصل است؛
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 302
چگونه است؟
بسمه تعالی، اگر کسی که در صف متأخر است بتواند صف جلو یا بعض افراد آن را ببیند نماز جماعتشان صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 3صفحه 303