وظایف قوۀ قضاییه
جلوگیری از جنایت و فحشا
قوۀ قضاییه که مسئولیت اجرای حدود و احکام الهی و در حقیقت بار سنگین تأمین امنیت جان و نوامیس و اموال و شخصیت یک جامعۀ انقلابی را به عهده دارد... و باید جلوی تخریب و جنایات منافقین و ضدانقلاب واشاعۀ فحشا و منکرات و دزدیها و قتلها و موادمخدر را بگیرند.(752)
6 / 5 / 66
* * *
نصب افراد با صلاحیت
از مهمات امور مسألۀ قضاوت است که سر و کار آن با جان و مال و ناموس مردم است. وصیت اینجانب به رهبر و شورای رهبری آن است که در تعیین عالیترین مقام قضایی که در عهده دارند، کوشش کنند که اشخاص متعهد سابقه دار و صاحبنظر در امور شرعی و اسلامی و در سیاست را نصب نمایند.
و از شورایعالی قضایی می خواهم امر قضاوت را که در رژیم سابق به وضع أسفناک و غم انگیزی درآمده بود با جدیت سر و سامان دهند؛ و دست کسانی که با جان و مال مردم بازی می کنند و آنچه نزد آنان مطرح نیست عدالت اسلامی است از این کرسی پراهمیت کوتاه کنند، و با پشتکار و جدیت بتدریج دادگستری را متحول نمایند؛ و قضات دارای شرایطی که، ان شاءالله با جدیت حوزه های علمیه مخصوصاً حوزۀ مبارکۀ علمیۀ قم تربیت و تعلیم می شوند و معرفی می گردند، به جای قضاتی که شرایط مقررۀ اسلامی را ندارند نصب گردند، که ان شاءالله تعالی بزودی قضاوت اسلامی در سراسر کشور جریان پیدا کند.(753)
15 / 3 / 68
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 577
اصلاح دادگستری
قضاوتِ شرعی باید باشد. اینطور قضاوتهایی که محکوم می کردند مردم را روی یک همچو روابطی که درست می کردند، یا هر چیزی که بود، رشوه خواری در کار بود، اینها باید از بین برود. طرز دادگستری را باید شماها بنشینید با هم، قضات و شماها و همه، تفکر کنید و طرز دادگستری را طوری کنید که این مراتب نباشد: امروز حکم بکند فردا برود آنجا، بعد برود آنجا، بعد از سر برگردد اینجا، دوباره برود آنجا!اینها همه تضییع اوقات است و تضییع اموال است. اینها باید اصلاح بشود.(754)
7 / 12 / 57
* * *
تربیت و گزینش قاضی
قوۀ محترم قضاییه از آنجا که با اعراض و اموال مردم سر و کار دارد،حائز اهمیت فراوان است و جمهوری اسلامی وارث به اصطلاح یک دادگستری و قضاوت عاری از احکام اسلام و متکی به‌قضاوت اجنبی، با آن شرایط بسیار سنگین و مهمی که برای قضات‌و قضاوت در شرع اسلام اعتبار شده است گردید؛ که تغییر و‌تحول در آن، ولو به طور ابتدایی، از مشکلات عظیم بود. و چون‌حوزه های علمیه، که باید قاضی جامع الشرایط تحویل دهند، از‌همۀ امور بویژه قضاوت به طور مأیوسانه بر کنار بودند، همت‌علمای اعلام و فقهای بزرگ مصروف به کتب عبادی فقه و بعضی کتب معاملات گردید و از تحویل صدها قاضی، قاضی جامع‌الشرایط، عاجز بودند. ناچار برای کوتاه کردن دست قضات‌بی اعتنا به احکام اسلام و احیاناً ضد اسلام از اعراض و نفوس‌ملت و معطل نماندن قضاوت که موجب هرج و مرج و هجوم به اعراض و اموال می گردید، عده ای از فضلای متدین که مسائل قضا
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 578
را ولو تقلیداً می دانستند مجاز در امر قضاوت شدند و از حوزه ها خواسته شد که در تربیت قضات عنایت بیشتری کنند که این امر مهم حیاتی به وجه شایسته ولو در درازمدت تحقق یابد. و با جدیت شورای محترم قضایی تاکنون پیشرفتهای چشمگیری شده است لکن کافی نیست. و لهذا از حوزه های علمیه تقاضا می شود که در این امر اهتمام بسیار نمایند که این واجب مهم کفایی به حد کفایت برسد. و از‌شورای محترم قضایی تقاضا می شود که در انتخاب قضات، چه آنان که به حد صلاحیت رسیده اند و چه آنان که به طور مجاز مشغول‌می شوند، حد اعلای دقت را بفرمایند. چنانچه لازم است اشراف بر کیفیت اعمال قضات محترم تا حد امکان داشته باشند و اگر‌خلافی اشتباهاً شده باشد جبران نمایند و اگر احیاناً خدای نخواسته به طور عمد بوده، با قاطعیت و شدت عمل با آنان رفتار نمایند و نگذارند اشخاص نفوذی غیر‌متعهد این دستگاه مقدس اسلامی را آلوده نمایند.(755)
22 / 11 / 63
* * *
اصلاح قوانین و عمل به احکام اسلام
من حالا هم اعلام می کنم به تمام سر تا سر قضات کشور، کسانی که متصدی قضا هستند، کسانی که در دادگستری هستند، تمام قوانینی که در زمان طاغوت بوده است و بر خلاف شرع بوده است، تمام باید دور ریخته بشود و مسئولیتش به گردن من؛ تمام را دور بریزید و به جای او، قوانین شرع را عمل بکنید.
شورای قضایی اگر نکرده اند این کار را ـ خدای نخواسته ـ حالا بخشنامه کنند به همۀ سر تا سر کشور، به دادستانها و به دادگاهها و به دادگستریها و به همۀ اینها امر کنند به اینکه تمام احکامی که به حسب
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 579
قانونی که، قانون فاسدی که گذرانده اند، تمام اینها فاسد است و مگر حالا گاهی پیدا بشود که مطابق شرع باشد، خوب، آنها را عمل باید بکنند. آن چیزهایی که بر خلاف شرع است هیچ کس حق ندارد عمل بکند و هر که عمل بکند، علاوه بر اینکه پیش خدای تبارک و تعالی روسیاه است و عذر اینکه ما به قانون عمل می کنیم، غلط است. کدام قانون؟ قانون مخالف با اسلام؟ قانون مخالف با شرع؟ نباید به آن عمل بشود. شما اگر با قانون سابق هم باید عمل بکنید، خوب، یکی از ماده های متمم قانون اساسی سابق این بود که هیچ قانونی بر خلاف شرع، قانون نیست. منتها پیشتر به آن عمل نشد، سابقاً به آن عمل نکردند. بناء علیه، آن چیزهایی که به اسم «قانون» آورده اند و بر خلاف شرع است، به حسب قانون اساسی زمان سابق هم قانون نیست.(756)
31 / 5 / 61
* * *
رسیدگی به شکایات مردم و احقاق حق
من دعا می کنم که موفقیت برای شما حاصل بشود و کارها را با جدیت، هیأتهای محل وثوق قرار بدهید و دادگاهی که مورد توجه است و دادگاه صحیح است، تشکیل بدهید یا دادگاههایی در اطراف تشکیل بدهید که این مسائل را حل بکنند و رسیدگی بکنند. و بعد از اینکه یک کسی شاکی دارد، او را بخواهند ـ هر کس می خواهد باشد ـ اگر شکایتی دارد و دیدند یک شکایتی است روی اساس صحیح، باید او را بخواهند و محاکمه کنند. چنانچه بی گناه بودند، خوب، بروند سراغ کارشان و اگر بی گناه نبودند، آن وقت باید به مجازات خودشان به حسب موازین شرعی، از تعزیر و از حد و از قصاص و از اینها [برسند؛] چون بعضی از اینها قصاص دارند، باید مردم قصاص کنند از آنها و بعضی از اینها تعزیر شرعی ـ اکثر اینها تعزیر شرعی دارد ـ و
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 580
باید تعزیر بشوند این اشخاصی که مرتکب شدند و ابداً تخلف از این امر نخواهد شد.(757)
7 / 10 / 61
* * *
ابقای دادگاههای انقلاب
تمام دادگاههای انقلابی در سرتاسر مملکت باید به قدرت خودش باقی باشد. باید دادگاهها با همان قدرت باشند. منتها بر شماهاست، بر آقایان است که اگر یک قاضی نمی تواند قضاوت بکند یا منحرف هست، عوضش می کنید. اما اینها باید، این نهادهای انقلابی تمامش باید بدون اینکه دستی به آن زده بشود تمام اینها باید سر جای خودش باشد، و کارها به طور انقلابی بگذرد. ما نمی توانیم این کارها را به آنطوری که فرض کنید که حالا دادگستری سابق می خواسته بگذراند بگذریم. این انقلاب است انقلاب غیر آنطوری است و ما خطا کردیم. انصافاً خطا کردیم که اینطور عمل کردیم. از این به بعد باید این خطا نشود و عمل بشود. به طور قدرت عمل بشود. به طور قاطعیت عمل بشود. این حرفی است که من عرض می کنم. آقایان هم البته موافقید با همین حرف. از اول هم موافق بودید و باید از این به بعد هم این عمل همین طور باشد.(758)
29 / 4 / 59
* * *
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 581
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 582