وظایف و حدود اختیارات نمایندگان مجلس
کیفیت طرح و تصویب قوانین
بحث در مجلس از مسائل بسیار مهم است که باید بحث بشود، باید هر مسأله ای با دقت رسیدگی بشود و در کمیسیونها اولاً و بعد در مجلس ثانیاً و بعد هم در شورای نگهبان ثالثاً رسیدگی بشود که وقتی یک قانون از مجلس بیرون آمد، یک قانون صددرصد شرعی باشد؛ چه موافق با احکام اولیه که مال اسلام است. یا موافق با احکام ثانویه که آن هم مال اسلام است.(714)
14 / 3 / 62
* * *
توجه به مسائل اساسی و کلیدی کشور
نمایندگان محترم مجلس قبل از پرداختن به لوایح و تبصره ها و مواد غیر‌ضروری به فکر مسائل اصلی و کلیدی کشور باشند و بر اساس اسلام عزیز در کمیسیونها با طرح قوانین و لوایح به سمتی حرکت کنند که مشکلات اساسی کشور مرتفع و سیاستهای زیر بنایی کشور در امور فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی و سیاسی در راستای کمک به
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 550
محرومین و رفع استضعاف، مدون و به مورد اجرا درآید.(715)
7 / 3 / 67
* * *
رسیدگی به مستضعفان سرلوحۀ کار مجلس
امید آن است که رسیدگی به حال مستضعفین و مستمندان کشور که قسمت اعظم ملت مظلوم را در بر می گیرد در رأس برنامه ها قرار گیرد، و در نخستین مجلس شورای اسلامی طرحهایی جدی در رفاه حال این طبقۀ محروم داده شود، و از طرف دولت منتخب شما بدون مسامحه به مورد اجرا گذاشته شود تا در پیشگاه خداوند متعال، بعضی از دیون خودتان را به این طبقۀ عزیز ـ که جان خود را برای اسلام و آزادی و استقلال کشور در طبق اخلاص گذاشته و پیروزی را برای انقلاب اسلامی به ارمغان آوردند ـ ادا‌کرده باشید.(716)
7 / 3 / 59
* * *
وظیفۀ مجلس در انتخاب دولت و اصلاح امور
ما اگر مثل آن انقلابهایی که در دنیا واقع می شود از اول عمل کرده بودیم، که به مجرد اینکه پیروزی حاصل شد تمام درها را ببندیم، و تمام رفت و آمدها را منقطع کنیم، و تمام این گروهها را خفه کنیم یا کنار بگذاریم، و منحل کنیم تمام این گروههایی که بودند، و با شدت عمل کنیم با آنها، این گرفتاریها برای ما پیدا نمی شد، که ما هر روز عزا بگیریم، هر روز شهید داشته باشیم. و این از دست ما گذشت و در بارگاه خدا ما استغفار می کنیم.
از این به بعد نباید این تکرار بشود. باید دولت قاطع باشد، باید مجلس قاطع باشد. اگر در مجلس اشخاصی هستند که اینها باز همان طبل را می زنند و همان حرفها را می زنند، به اینها نباید گوش بدهند.
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 551
باید مجلس، یک مجلسی باشد که با قاطعیت عمل کند. و دولت اگر بخواهد یک قدمی کنار بگذارد، با قاطعیت بخواهند آن را و ردش کنند. و از اول هم که می خواهند قرار بدهند یک دولتی را، تصویب کنند یک دولتی را، یک دولتی باید باشد تمام افرادش، وزرایش تمامشان اشخاصی باشند که بفهمند چه شده است. بفهمند که ما در چه حالی واقع هستیم. بفهمند که اسلام چه جور باید در ایران پیاده بشود. اینها بسیارشان اصلاً توجه به این مسائل ندارند. وزارتخانه ها الآن هیچ کدام یک وزارتخانۀ صحیح نیست. هر روز تقریباً از خارج به ما اطلاع می دهند که سفارتخانۀ کجا چه جور است. سفارتخانۀ کجا، اموال ایران در سفارتخانه ها دارد از بین می رود. میلیاردها اموال ایران در آنجا هست. میلیاردها خانه هایی که ساخته شده اند، قیمت دارند، دارند از بین می روند و کسی نیست که به اینها رسیدگی بکند. ما نداریم کسی که رسیدگی کند. الفاظ زیاد است؛ هی می آیند می گویند همه جا درست شد. همه چیز شد. لکن واقعیت ندارد. باید یک هیأتی از طرف مجلس تعیین شود از اشخاص قاطع، راه بیفتند دور ممالکی که سفارتخانه داریم، سفارتخانه ها را اصلاح کنند. این اشخاص سازمانی و این اشخاص فاسد را کنار بگذارند که سفارتخانه یک سفارتخانۀ انسانی بشود.(717)
29 / 4 / 59
* * *
آزادی نمایندگان در حدود قانون و شرع
نمایندگان محترم در محدودۀ قانون و شرع آزاد و مختارند و هیچ کس نمی تواند از حقوق قانونی آنان جلوگیری نماید.(718)
7 / 3 / 63
* * *
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 552
نظارت و دقت در انتخاب کارگزاران کشور
مجلس باید به تمام قوّه ای که دارد و قوّۀ او از همه قوّه ها بالاتر است ... باید با تمام معنا کوشش کند که افرادی که سر کار می آیند، نخست وزیر، سایر وزرا و سایر کسانی که کارهای مهم را دارند، از اشخاص مسلمان [باشند ]متعهد، متوجه به کارهایی که در دنیا می شود، مدبّر، لکن متعهد به اسلام، متعهد به مکتب.(719)
15 / 5 / 59
* * *
ایستادگی در مقابل قدرتهای شیطانی
شما منتخبین مجلس که از پشتیبانی جدی ملت عزیز برخوردارید، باید با کمال قدرت در مقابل قدرتهای شیطانی که در رژیم دست نشاندۀ سابق، حاکم بر سرنوشت ما بودند بایستید و از هیچ قدرتی غیر از قدرت خداوند قادر نهراسید، و جز به مصالح کشور به چیز دیگری فکر نکنید. متوجه باشید که در خارج از مجلس با صحنه سازیها و اغفال، چه بسا چپگرایان و یا راستگرایان و یا ریشه های فاسد رژیم سابق طمع کنند که با نفوذ در مجلس مقاصد شوم اجانب را تحمیل نمایند. باید همه با هوشیاری در طرحها و مسائل روز دقت فرمایید و از کیْد دشمنان به خدای تعالی پناه ببرید. خداوند متعال همۀ ما را از لغزشها نگه دارد.(720)
7 / 3 / 59
* * *
مخالفت با پیشنهاد و طرحهای مخالف شرع
بحمدالله در مجلس، دانشمندان و علمای آشنا به احکام شرع مطهر حضور دارند و فقهای نگهبان حاضرند؛ لکن لازم است طرحهایی که در مجلس می گذرد مخالف با احکام مقدسۀ اسلام نباشد و با کمال قدرت، با پیشنهادهای مخالف با شرع مقدس که ممکن است از روی
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 553
ناآگاهی و غفلت طرح شود شدیداً مخالفت نمایید، و از قلمهای مسموم و گفتار منحرفین هراسی نداشته باشید و سخط خالق را برای رضای مخلوق تحصیل نکنید و خداوند قاهر و قادر را حاضر و ناظر بدانید.(721)
7 / 3 / 59
* * *
انتقاد و اعلام موافقت و مخالفت با طرحها
اگر بنا باشد که این مجلس فراهم آمده از «الله اکبر» مردم قدمی برخلاف اسلام بگذارد، این مجلس مجلسی خواهد بود که برخلاف مسیر مسلمین عمل کرده. با تمام قدرت، بدون اینکه ملاحظه از احدی و از مقامی بشود، مجلس باید مسائل را طرح بکند. و رد و بدل و انتقاد صحیح، بدون جار و جنجال، بدون هیاهو، مسائل را بگویند. کسی که مخالف است مخالفت خودش را بدون هیاهو بگوید. آن که موافق است موافقت خودش را بدون جار و جنجال بگوید. و بعد هم رأی بگیرند. وقتی رأی گرفتند، اگر اکثریت رأی داد، و بعد هم برده شد پیش شورای نگهبان و آنها هم صحیح دانستند این رأی را، مخالف اسلام ندانستند و مخالف قانون اساسی ندانستند، اگر بعدها بخواهند شیطنت بکنند، این شیطنتها از مبادی غضب، از مبادی فاسد، بیرون می آید.(722)
6 / 3 / 60
* * *
رعایت خیرخواهی برای ملت
مجلس باید یک محیطی باشد که با کمال تفاهم و خیرخواهی برای ملت و کشور، مسائل را پیش بیاورند. انتقاد می کنند، انتقاد خیرخواهانه باشد. جواب انتقاد می دهند، آن هم خیرخواهانه باشد. و
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 554
منظرۀ مجلس یک منظرۀ صالح باشد، که مردم وقتی که این منظره را دیدند بگویند چه کار خوبی کردیم که یک همچو اشخاص صحیح را در مجلس بردیم. و یک وقت ـ خدای نخواسته ـ طوری نباشد که مردم پشیمان بشوند از رأیی که داده اند.(723)
6 / 3 / 60
* * *
اصلاح امور برپایۀ اسلام
جمهوری اسلامی باید بر وفاق موازین شرعی باشد. الآن از طرف آقای گلپایگانی، آقازاده شان آمده بود اینجا؛ ایشان هم راجع به این مسائل ناراحت هستند. سایر علمای اسلام هم ناراحت هستند در این مسائل.
باید مجلس رسیدگی کند و افرادی که بنایشان براین است که به اسم اسلام یک کارهایی انجام بدهند وبرخلاف اسلام است، به اسم اسلام کارهایی انجام می دهند که موافق با مارکسیست و کمونیست است و به اسلام مربوط نیست، باید مجلس جلوی اینها را بگیرد. دولتی که حالا انتخاب خواهد شد، باید افرادی باشند که به اسلام عقیده داشته باشند، نه مثل بعضی از اشخاصی که در وزارت کشاورزی بودند و به اسلام اصلاً اعتقاد ندارند اینها، اینها کمونیستهایی هستند که به صورت اسلام بیرون آمدند، اینها باید هیچ‌وقت داخل در دولت نباشند، هیچ وقت داخل در وزارت کشاورزی نباشند. در هر صورت مسائلی است که باید دولت طرح بکند و مجلس رسیدگی بکند، و چنانچه چیزی بر خلاف موازین از مردم اخذشده است برگردانند. و اگر اشخاصی برخلاف اسلام عمل کردند تربیت بشوند و بازخواست بشوند. و من امیدوارم که ان شاءالله این مجلس که الآن افرادش اکثراً مردم صالحی هستند، و شورای نگهبان
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 555
هم‌از علمای قم هستند یک عده ای که و دیگران هستند در آنجا، دراین امور رسیدگی بکنند، و طرحهایی که دولت می دهد، طرحهایی که دولت قبلاً داده است، اینها بیاید در مجلس رسیدگی بشود، هر طرحی که مخالف با اسلام است باید رد بشود. نباید تحت تأثیر چند نفر کمونیست و چهار نفر مارکسیست قرار بگیرند، و اینها بروند وزارتخانه ها را خراب بکنند و مردم را ناراحت بکنند. الآن مردم ناراحتند، و این ناراحتی اسباب این می شود که شکست بخورد این نهضت، البته باید رسیدگی بشود. و من امیدوارم که ان شاءالله وقتی که مجلس بنا شد رسیدگی به این امور بکند من هم پیشنهاد بکنم به آنها که رسیدگی صحیح بکنند، و هر یک از پیشنهادهایی که قبلاً شده و [قوانینی ]که گذشته است در مثلاً وزارتخانه ها، اینها بخواهند مطالعه کنند، و شورای نگهبان هم مواظبت کند که هیچ کلمه ای مخالف با اسلام نباشد. ما می خواهیم یک جمهوری اسلامی باشد. ما می خواهیم اسلام باشد.(724)
5 / 5 / 59
* * *
تأیید و انتقاد از دولت بر پایۀ مصالح
بنابراین، توصیه من به آقایان به طور جِد این است که باید شما که می بینید که دولت نتوانسته به آن طوری که دلخواه است عمل بکند، باید از این به بعد تعقیب کنید، تأیید کنید، همراهی کنید، کمک کنید تا کشور شما رو به سلامت برود، و احتراز کنید از یک چیزی که برخلاف رضای خداست و برخلاف رضای ملت است. از آن طرف هم به آقایانی که در آن طرف واقع شده اند، عرض می کنم که شما برای اینکه تشخیص مصلحت دادید این کار را کردید، حالا از این به بعد اگر چنانچه، از دولت یک چیزی برخلاف دیدید، برای اینکه بگویید
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 556
ما مصلحت دیدیم و برای مصلحتمان این کار را کردیم و اثبات کنید حرف خودتان را بخواهید تأیید کنید از دولت در موارد بیجا، آن هم برخلاف شرع است.(725)
24 / 7 / 64
* * *
کیفیت برخورد با انحرافات و اتفاقات
مرحله ای دیگر: به فرض آنکه هیچ مقصدی جز حقجویی و جلوگیری از انحراف نباشد، در کیفیت ادای وظیفه و بیان اشکال می توان معیارالهی و نفسانی را تشخیص داد. معیار الهی آن است که اثبات مدعا مبنی بر استدلال و شواهد متقن باشد،و از کلمات نیشدار و اهانت آمیز و کردار ناروا مبرّا باشد. و در غیر این صورت، باید دانست که دست شیطان و نفس امّارۀ بالسوء در کار است و گوینده بازیچۀ هوای نفس است.
نمایندگان محترم و خواهران و برادران گرامی، مسأله بسیار مهم است. آبرو و حیثیت یک مسلمان یا یک انسان در کار است. چه بسا با یک انحراف شما یک انسان آبرومند در جامعه ساقط شود و شرف یک مؤمن خدشه دار گردد. اگر انحرافی دیدید، نخست بدون سر و صدا دنبال تحقیق روید. پس از آنکه مسلّماً معلوم شد، قبل از کشیده شدن به مجلس با طرف به گفتگو بنشینید، و مسأله را حتی الامکان با خود او حل کنید. اگر در این مرحله توفیق حاصل نشد، در کمیسیون مربوط او را بخواهید، و با کمک دوستان فیصله دهید. و اگر فیصله نشد و شخص مذکور می خواهد برخلاف مصالح اسلام و کشور و ملت عمل کند و در انحراف پافشاری نماید، حفظ مصلحت عمومی و اسلام مقدّم است بر حفظ مصلحت شخص، هر کس باشد؛ در این صورت تقاضا کنید و با استدلال و منطق، بدون کوچکترین اهانت،
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 557
مطلب را عرضه کنید. و مهلت دهید تا در محیطی آرام و بی تشنج از خود دفاع کند. در این موقع مجلس به هر چه تکلیف قانونی و شرعی دارد عمل کند، بی کوچکترین توهین. و ما همه باید بدانیم که مجرمی که بالاترین جرم را دارد و به سوی چوبۀ دار می رود، جز اجرای حد شرعی احدی حق آزار او را لفظاً و عملاً ندارد؛ و مرتکب، خود ظالم است و مستحق کیفر.(726)
7 / 3 / 63
* * *
تأثیر وقایع مجلس در همۀ ابعاد کشور
آقایان باید بدانند که اگر چنانچه در مجلس یک اضطرابی واقع بشود و یک وضع ناخوشی پیش بیاید، آن تأثیرش در جبهه ها هست و در کارخانه ها هست و در کشاورزیها هست و در همه جا تأثیر دارد و این به عهدۀ شماست.
الآن یک تکلیف بزرگ به عهدۀ شماست، به عهدۀ همۀ شماست و آن اینکه کاری نکنید که به واسطۀ اعمال شما و به واسطۀ برخوردهای ناهموار خدای نخواسته، یک وقت پیش بیاید در همۀ کشور یک آثار سوئی واقع بشود و یک وقتی یک اضطرابی واقع بشود.(727)
24 / 7 / 64
* * *
رد اعتبار نامۀ افراد منحرف
از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در این عصر و عصرهای آینده می خواهم که اگر خدای نخواسته عناصر منحرفی با دسیسه و بازی سیاسی وکالت خود را به مردم تحمیل نمودند، مجلس اعتبارنامۀ آنان را رد کنند و نگذارند حتی یک عنصر خرابکار وابسته به مجلس راه یابد.
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 558
و به اقلیتهای مذهبی رسمی وصیت می کنم که از دوره های رژیم پهلوی عبرت بگیرند و وکلای خود را از اشخاص متعهد به مذهب خود و جمهوری اسلامی و غیروابسته به قدرتهای جهانخوار و بدون گرایش به مکتبهای الحادی و انحرافی و التقاطی انتخاب نمایند.
و از همۀ نمایندگان خواستارم که با کمال حسن نیت و برادری با هم مجلسان خود رفتار، و همه کوشا باشند که قوانین خدای نخواسته از اسلام منحرف نباشد و همه به اسلام و احکام آسمانی آن وفادار باشید تا به سعادت دنیا و آخرت نایل آیید.(728)
15 / 3 / 68
* * *
کتابحکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 559