عفو مجرمین
بخشش گناهان صغیره
گفته ام من مکرر. و گناه صغیره در مقابل گناه کبیره نه. مسأله در این وقت دروغ گفتن است که شما آن روز می گفتید؛ نه، مسأله این نیست. در یک همچو وضعیتی که یک اشخاصی داریم که جنایتکارند آن کبیره است، اینکه من می گویم آن کبیره است، مقابل آن جنایتکارها صغیره است. این صغیره و آن صغیره، این صغیره و آن کبیره، غیر از این است و لهذا ما که می گوییم صغیره را ما بخشیدیم معنایش این است که مادون آن جنایتکار و خیانتکار است.(105)
1 / 3 / 58
* * *
عفو به شرط ابراز ندامت
به اعضای حزب دمکرات، و کردهای غیور و پاکدل که از طرف سران توطئه گر این احزاب و خیانتگران به اسلام و ملت اغفال شده اند، اعلام می شود در صورتی که خائنان را رها کرده و به ملت و به اسلام بپیوندند و خود را به پادگانها و مقامات انتظامی معرفی کرده سلاح خودشان را تحویل دهند، مورد عفو واقع می شوند، و اگر سران خائن را دستگیر و تحویل دهند، پاداشی بزرگ به آنها می دهم. و در صورتی که در مخالفت با ملت و دولت پایداری کنند به سزای اعمال ضد اسلامی خود می رسند و با شدت با آنان عمل می شود.(106)
31 / 5 / 58
* * *
دیدگاه اسلام دربارۀ عفو
سؤال:[مذهب اسلام همیشه به خداوند رحیم اشاره می نماید. آیا تصور می فرمایید که عدالت خلق هم نسبت به سرنوشت جاسوسان امریکایی
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 81
قبل یا بعد از محاکمۀ آنان با گذشت رفتار خواهد کرد؟]
جواب: مذهب اسلام عفو دارد. در موقعش گذشتهای زیادی دارد. در موقعش برای مجرمهایی که جرمشان ثابت بشود حدود دارد. از آن طرف عفو دارد. از آن طرف برای مجرم در قوانین اسلام حد قرار داده شده است و جزا قرار داده شده است. بنابراین اینها اگر چنانچه مجرم باشند و جرمشان ثابت باشد، به حسب اسلام جزا برایشان هست. لکن بر ولی امر است که در بعضی وقتها که صلاح می داند عفو بکند. ما هم چنانچه امریکا مجرم ما را تحویل ما بدهد و اموالی که در آنجاها هست و جلوگیری کرده اند، یا در بانکهای آنها هست، به ما تحویل بدهند، ما بر فرض اینکه اینها مجرم باشند، همچنین اختیاری از طرف شارع داریم به اینکه عفو بکنیم و ممکن است عفوشان بکنیم.(107)
8 / 9 / 58
* * *
شأن صدور و دامنۀ فرمان عفو
نقشۀ تضعیف روحانیت متعهد و تضعیف قوای انتظامی است به اسم ساواکی و وابسته به رژیم طاغوتی.
لهذا من برای احساس خطر و جلوگیری از این نقشۀ شوم و حفاظت کشور عزیز و اسلام بزرگ، کلیۀ قشرهایی که دستشان به خون بیگناهی آغشته نشده و امر به قتل نفوس نکرده و شکنجه گر نبوده و امر به شکنجۀ منتهی به قتل نکرده و از بیت المال و اموال مردم سوءاستفاده ننموده، در آستانۀ سال جدید عفو عمومی نمودم؛ چه نظامی و چه سایر قوای انتظامی و چه ساواکی و چه روحانی نمای وابسته و پیوسته به رژیم سابق. از این تاریخ به بعد احدی حق تعرض به کسی را ندارد، نه مقامات مسئول و نه گروه غیرمسئول. و جناب آقای رئیس جمهور موظف هستند که از
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 82
این هرج و مرج موجود اکیداً با قوۀ قهریه جلوگیری نمایند و متخلفین را از هر قشری هستند به دست قانون بسپارند. و جناب آقای قدوسی دادستان کل انقلاب موظف هستند که اشخاص متخلف را از هر طبقه هستند به دادگاه احضار و به وسیلۀ آقای رئیس جمهور آنان را الزام به حضور، و عدالت را دربارۀ آنان اجرا کنند.
و اما اشخاصی که متهم هستند به یکی از امور فوق که مورد عفو نمی توانند باشند، احدی حق تعرض به آنان را ندارد جز محاکم صالح، و مأمورین از قِبَل آن محاکم برای تحویل به محاکم و تمام محاکم ایران موظفند که پس از اتمام پروندۀ متهم، پرونده یا رونوشت آن را به تهران نزد آقای قدوسی، دادستان کل انقلاب بفرستند برای رسیدگی نهایی. و آقای قدوسی موظفند هیأت یا هیأتهایی مرکب از قضات شرع تشکیل دهند، و رسیدگی به این قسم پرونده ها بکنند و حکم عدل اسلامی را جاری نمایند. و جناب آقای رئیس جمهور پس از رسیدگی به جرایم محکومین که در زندان هستند، به گروههایی که لایق تخفیف هستند یک درجه تخفیف دهند، و آنانی را که می شود آزاد کرد، آزاد کنند. و باید تذکر دهم که این عفو و تخفیف، مشروط است به آنکه این اشخاص پس از عفو و آزادی، مرتکب اعمال سابق خود یا مشابه آن نشوند، و الاّ علاوه بر مجازات جرم فعلی، مجازات جرم سابق نیز اعاده می شود. و من از عموم برادران ایمانی می خواهم که برای رضای خداوند تعالی از انتقامجویی و بهانه گیری اجتناب کنند، و به پیروی از رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ عفو و اغماض را شیوۀ خود قرار دهند. و من از جوانان عزیز می خواهم که از خود عطوفت نشان دهند و از شیوۀ احسان که مرضیِّ خداوند است و
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 83
قرآن کریم بر آن تأکید فرموده، پیروی کنند.(108)
28 / 12 / 58
* * *
خطای عفو غیرمستحقین
اگر ما آن خطا را نکرده بودیم که هی آمدند به من گفتند، هی گفتند، هی گفتند این مصلحت اندیشان که «اینهایی که، سازمانیهایی که آدم نکشته اند و چه نکرده اند، عفو بشوند» این عفو بر خطا واقع شد، و اینها ریختند مشغول توطئه شدند. یک جمعیتی که در دست ما بودند رهایشان کردیم. یک دسته ای را که باید بگیریم دیگر نگرفتیم.(109)
29 / 4 / 59
* * *
گذشت و اغماض در رسیدگی
از جناب حجت الاسلام آقای موسوی، رئیس محترم دیوان عالی کشور، می خواهم تا به عموم دادستانها و قضات محترم ابلاغ کنند که علاوه بر اسامی تهیه شده برای آزادی، در اسرع وقت ممکن و حداکثر تا دو ماه به پرونده ها رسیدگی نموده، و لیست اسامی زندانیانی که به حسب شرع مقدس عفوشان مانعی ندارد تهیه و نزد اینجانب بفرستند. لازم است مسئولین امور در تهیۀ این لیست سختگیری ننمایند و هرچه بیشتر کوشش نمایند تا زندانیان به مردم عزیز ما ملحق شده و همگام با آنان راه انقلاب اسلامی را بپیمایند. مقتضی است تأکید کنم تا در این امر مسامحه نشود. و همانطور که قبلاً تذکر دادم دادستانیها و محاکم قضایی موظفند در اسرع وقت ممکن به پرونده هایی که به عللی رسیدگی به آن به تعویق افتاده است رسیدگی نموده و آنان را در اولویت قرار دهند.(110)
22 / 11 / 60
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 84
برنامه ریزی مقدمات عفو
من امروز می خواهم تأکید کنم در این امر که راجع به این محبوسین ـ البته به استثنای آنهایی که ما به حسب امر خدا نمی توانیم عفو کنیم ـ باز تأکید کنم که زودتر این قضیه تمام بشود و آقای موسوی به همه جا، همۀ شهرستانها سفارش کنند که زودتر این کار را انجام بدهند و رسیدگی زودتر بشود تا ان شاءالله ، برای عید جدید یک عدۀ چشمگیری از اینها و اگر می شود، همۀ آنهایی که می شود، آنها را عفو کرد. حالا گناه دارند، یک گناهی است که قابل عفو است، انحراف دارند انحرافی است که قابل عفو است، تهیه کنند و برای عید جدید که می آید بفرستند تا ان شاءالله ، اینها عفو بشوند.(111)
3 / 12 / 60
* * *
عفو گروهکهای ضدانقلاب
من در آن نوشته ای هم که نوشتم راجع به، ضد انقلاب را استثنا کردم. و من مع ذلک گاهی می بینم سؤال می کنند که راجع به اینها چی. خوب، من از اول گفتم که آنها حسابشان از این مسائل جداست. آنها نه عفوی حالا در کار است برایشان مگر اینکه خیلی تشخیص بدهند که نه، دیگر حالا منقلب شده واقعاً؛ والاّ ما نمی توانیم حالا با ضد انقلاب یک جوری رفتار کنیم که فردا باز یک اجتماعی بکنند و یک غائله ای برای ایران ایجاد کنند، برای اسلام ایجاد کنند. اسلام به ما اجازه نمی دهد این را.(112)
18 / 11 / 61
* * *
رویّه بر عفو و رحمت
متصدیان امور و شورای عالی قضایی و ستاد پیگیری کوشش نمایند که با
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 85
سرعت به زندانها و حال زندانیان رسیدگی نموده و از کسانی که از عفوشان ضرری به جمهوری اسلامی نمی خورد و مستحق عفو هستند صورتی تهیه و عفو آنان را تسریع نمایند. و کسانی که اسلام برای آنان جزا مقرر فرموده، تکلیفشان را تعیین کنند و پس از اجرای حکم خدا، اگر فساد ایجاد نمی کنند، آزادشان نمایند، و بالاخره رویه را بر عفو و رحمت قرار دهند. لکن با مفسدان و گروهکهای فاسد و مفسد با شدت عمل، رفتار کنند، مگر آنکه توبه کنند و ثابت شود که توبۀ آنها جدی است که با ضمانت می شود آزاد کرد.(113)
22 / 11 / 61
* * *
فوریت رسیدگی و عفو
شورای عالی قضایی و ستاد پیگیری در بررسی وضع زندانیان تسریع نمایند. و هر کس استحقاق عفو دارد به فوریت معرفی نمایند تا عفو شوند و به زندگی آزاد خود ادامه دهند، و ان شاءالله عضو فایده بخش و فعال برای میهن خود گردند.(114)
22 / 11 / 62
* * *
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 86