زندان
رفتار انسانی اسلامی
به تمام اعضای کمیته ها و زندانبانها حکم می کنم که با زندانیان ـ هر که باشد ـ به طور انسانیت و اسلامیت رفتار کنند و از آزار و مضیقه و رفتار خشن و گفتار ناهنجار خودداری کنند که در اسلام و حکومت عدل اسلامی این امور ممنوع و محکوم است و به بستگان زندانیان در روز معیّنی با مقررات، اجازه ملاقات دهند.(89)
9 / 12 / 57
* * *
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 71
ماهیت واقعی زندانیان
این خانه خرابها می گویند که حالا بدتر [از] زمان محمدرضا شد. برای اینکه الآن زندانیهای سیاسی بیشتر از آن وقت است! سر تا ته ایران بگردید، اگر یک زندانی سیاسی آدم پیدا کردید که توی حبس باشد. بله، زندانی سیاسی به آن معنا که می خواهد این مملکت را به عقب براند، هست در حبسهاشان از همان رژیم سابق، از همان رژیم باز هم هست. اما آنی که آن وقت بود، با اینی که حالاست مقایسه بکنید. آنی که آن وقت بود، بهترین فرزندهای اسلام و بهترین فرزندهای ایران زیر شکنجه بودند و زیر ظلم بودند و در حبس بودند، و حالا بدترین خیانتکارها آنجا هستند. اینها فکر نمی کنند، می دانند، اما برای اینکه مردم را بازی بدهند، جوانهای ما را بازی بدهند، این را می نویسند که حالا هم با آن وقت فرقی نکرده. آن وقت زندانی سیاسی داشتیم، حالا هم زندانیهای سیاسی. اولاً دروغ می گویند که سرتاسر مملکت، پُر زندانی [است]. خوب، حالا ما می گوییم که صحیح، امّا کیها آن وقت زندان بودند، کیها حالا زندان هستند. آن وقت امثال طالقانی و امثال اینها زندان بودند، حالا امثال نصیری زندان است.(90)
13 / 8 / 58
* * *
روح حاکم بر زندانها
شما حالا یک دانه حبسی پیدا می کنید که یک آدم صحیح باشد و حبس باشد؟ یک آدمی پیدا می کنید؛ یک آدم متدیّن، یک آدم ملی، یک آدم باشد؟ آن وقت که حبس بودند، همه ملّیون حبس بودند. و همه عرض بکنم که ـ امثال ذلک. و حالا کی حبس هست؟ اینهایی که جنایات زیاد کردند و آنهمه جنایات را کردند، اینها حبس هستند. آن وقت وضع
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 72
حبس حالا را با این جنایتکاران ببینید، با وضع حبس آن وقت را با آن جنایتکارها، با آن مردم صحیح. وضع آن وقت آنطور بود که باید از آنهایی که حبس بودند بشنوید چه شده است. اینها را تا آن حدودی که ما اطلاع داریم، که مُهمش تهران است، اشخاصی که در آنجا هستند و مکرراً ما هم سفارش کرده ایم، ابداً تعدی به کسی نمی کنند. حبسها از حبسهایی نیست که نارضایتی داشته باشند. حبس هستند، اما این بی انصافها می نویسند که در حبس بدتر می گذرد از آن وقتی که در آنجا در آن حبسها. [در] آن حبسها پای یکی از علمای ما را اره کردند ـ آنطوری که نقل کرده اند. این حبسهای حالا بدتر از آن حبسها؟(91)
4 / 8 / 58
* * *
پاسخ به معترضان زندان اسلامی
در یکی از نوشته هایشان نوشته اند که حبسهای سیاسی در زمان محمدرضا بوده است، لکن حالا همان طور است یا بیشتر، حبسی سیاسی. اینها فکر این را نکردند که آخر حبسی سیاسی که الآن شما اسمش را می گذارید، حبسیهای سیاسی بوده است که در زمان محمدرضا خان آن کارها را می کرده است؟ دزدها را شما؛ حبسی سیاسی حساب می کنید؟ آنهایی که بر ضد این مملکت و بر ضد این ملت قیام کرده بودند و آن همه خیانت کرده بودند، آنها را جزء رجال سیاسی شما حساب می کنید؟ نصیری جزء رجال سیاسی است؟ هویدا جزء رجال سیاسی است، یا جزء دزدها هستند اینها؟ شما چرا رجال سیاسی را بدنام می کنید به اینکه اینها را اسمشان را «رجال سیاسی» می گذارید؟ ساواکیها جزء رجال سیاسی هستند؟ آنی که الآن در حبس فعلی دادگاههای ما هست، همین ساواکیها هستند و همین خیانتکارها و همین اشخاصی که یا کشته اند یا امر به کشتن کرده اند و یا زجر کرده اند
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 73
جوانهای ما را، آنطور کارها را با همۀ طبقات کردند. زمان رضا، محمدرضا کی حبس بود؟ چه طبقه ای حبس بودند؟ علما، دانشگاهیها، رجال ملی، اینها حبس بودند. حالا کی حبس است؟ ساواکیها. خوب، شما اگر ساواکی نیستید، چطور اینها را رجال سیاسی می دانید؟ شما چطور ساواکیها را جزء رجال سیاسی حساب می کنید؟ اگر شماها پیوندی با رژیم سابق ندارید، اگر شما جزء اجزای ساواک نیستید، اگر شما فعالیت برای ساواکیها نمی کنید، چطور ساواکیها که الآن در حبس اند، در مقاله تان می نویسید که رجال سیاسی؟ حالا بیشتر از آنجا از زمان [سابق] حبس اند؟ شما دزدها را جزء رجال سیاسی می آورید؟ معلوم شد سیاست شما غیر آن سیاستی است که در نظر ملت ماست و مردم اصیل ماست. اگر شما با آنها پیوند ندارید، چطور می گویید که آن وقت و حالا هر دو دسته رجال سیاسی بودند که اینها محبوس بودند. آن وقت وقتی که ما حبس داشتیم، حبسی داشتیم مثل مرحوم طالقانی، مثل آقای منتظری، مثل آقای لاهوتی. از اهل علم، کثیری از اینها در حبس بودند و زجر کشیدند. یکی از ملاّهای محترم ما را پایش را در آنجا اره کرده بودند ـ از قراری که برای ما گفتند ـ از رجال سیاسی طبقۀ غیرملاّها هم خوب، اشخاص محترمی بودند که سالهای طولانی در حبس بودند و سالهای طولانی در زیر شکنجه و زجر بودند، برای اینکه مخالف بودند با این رژیم. آن وقت اینها حبس بودند، حالا ساواکیها حبس هستند. این آقایانی که اسم خودشان را [فدایی] خلق گذاشتند، می گویند فرقی نکرده. خیال می کنند حبس ـ خیال نمی کنند، می خواهند اغفال کنند، خیال نمی کنند ـ که نخیر، حبس میزان است، چه دزد را حبس بکنند و چه یک شخص امین را، فرقی ندارد. فرقی ندارد که دزدها را حبس بکنند یا اشخاص امین را حبس بکنند. فرقی ندارد که چپاولگرها و
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 74
آدمکشها را حبس بکنند یا اشخاصی که می خواهند جلوگیری از چپاولگری بکنند حبس بکنند. اینها منطقشان این است. باید در مقابلشان جوانهای ما گول نخورند از این تبلیغات فاسد.(92)
16 / 8 / 58
* * *
توجه به سلامت روحانی و جسمانی
از مسئولین می خواهم که وضع زندانها را تحت نظر قرار دهند و سفارش اکید کنند که با زندانیان رفتار اسلامی ـ انسانی کنند. و چه نیکوست که گویندگان متعهد در زندانها حاضر شده و آنان را تحت تربیت اسلامی ـ اخلاقی قرار دهند. و لازم است که در حفظ سلامت بیشتر و بهداشت بهتر آنان برنامه هایی داشته باشند که زاید بر سختی زندان از سختیهای دیگر رنج نبرند. و با صلاحدید رؤسای زندان اجازۀ ملاقات بیشتری دهند، خصوصاً در این ایام، که گناهکاران نیز افرادی هستند همچون خود ما.(93)
29 / 12 / 59
* * *
زندان اسلامی
در هر صورت، زندان اسلامی باید روی همان موازین اسلامی باشد. همانی که وقتی که به شخص اول اسلام، حضرت امیر، ضربت می زند، بعد که می بردندش، سفارش می کند که این را از همان غذایی که خودتان می خورید بدهید و همان طور چه بکنید.(94)
19 / 1 / 60
* * *
رفتار محترمانۀ اسلامی
من یک کلمه به برادران دادگاه و کسانی که رئیس زندان هستند و
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 75
اشخاصی که زندانبان هستند، می گویم و آن اینکه اینطور نباشد که یک جنایتی وقتی واقع شد، اینها آرامش خودشان را از دست بدهند و ـ خدای نخواسته ـ با زندانیانی که الآن هستند ـ ولو این زندانیان از همین گروههای فاسد باشند ـ با خشونت غیر اسلامی عمل کنند. با آرامش و با احترام عمل کنند. لکن دادگاهها احکام را با دقت بررسی کنند و پرونده ها را بررسی کنند و آنها را بر محکمه ها بنشانند و از آنها استفسار کنند و با قاطعیت، هرچه باید بکنند، عمل کنند، لکن اینطور نباشد که حالا از باب اینکه یک دسته ای از ما به وسیلۀ همین گروهها از بین رفته، حالا ما در حبس با اشخاصی که محبوس هستند ـ خدای نخواسته ـ به خلاف موازین اسلام عمل کنیم و من می دانم نمی کنند.(95)
8 / 4 / 60
* * *
توجه به زندانیان
اکثر اینها الآن در حبسهایی که هستند... تحت تربیت هستند؛ دارند تربیتشان می کنند و ما همیشه به آقایان سفارش کردیم راجع به اینها.(96)
10 / 11 / 60
* * *
مهد تربیت بودن زندان
باید مردم را در زندانها تربیت کرد. زندان خودش یک تربیتگاه باید باشد. خوب، کسانی که در زندان هستند برایشان صحبت بشود ارشاد بشود، آقایان صحبت کنند برایشان، ارشادشان کنند. ممکن است یک عده ایشان افرادی باشند که واقعاً گول خورده اند، و شاید اکثراً هم گول خورده باشند. آنهایی که گول خورده اند کم کم درست می شوند؛ تا یک وقتی که آرامش پیدا شد، خوب، آنها هم بروند سراغ زندگیشان. اما
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 76
آنهایی که غیر اینها هستند، فرض کنید یک کسی دزدی کرده، یک کسی ـ یک فرض کنید که ـ یک کار خلاف کرده، اینی که حد شرعی دارد، خوب حد شرعی جاری کنید. آنی که حد شرعی ندارد باید رسیدگی کرد و این تعزیری می خواهد، تعزیرش کنند و رهایش کنند. آن هم که حد دارد حدش را می زنند رها می کنند، نگه داشتنش در زندان جز اینکه یک خلاف باشد و خداوند راضی نباشد و اینکه یک کسی که باید یک چند تا شلاق بخورد برود، خوب، اینها را ناراحت کردن، که اینها باید زودتر رسیدگی شود.(97)
18 / 11 / 61
* * *
رفاه حال زندانیان
از اموری که هر چه بیشتر باید به آن توجه شود رفاه حال زندانیان است. چه گروههایی که بر ضد جمهوری اسلامی قیام مسلحانه نموده و مردم بیگناه کوچه و بازار را به خاک و خون کشیده اند؛ و چه کسانی که با فروش و توزیع مواد مخدره فرزندان کشور را به فساد کشانده اند؛ و چه سایر گناهکاران. اینان اکنون اسیران شما هستند، و به دست خود به اسارت کشیده شده اند. با اسرای خود، چه اینان و چه اسرای جنگی، رئوف و مهربان باشید و برادرانه رفتار کنید.(98)
22 / 11 / 62
* * *
حکم آقای جعفری ورامینی
بسمه تعالی
جناب مستطاب سیدالاعلام و ثقة الاسلام والمسلمین آقای حاج سید محمد جعفری ورامینی ـ دامت افاضاته
با توجه به وضع موجود زندان قصر، لازم است جنابعالی مجدداً به
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 77
تهران مراجعت نموده و از نزدیک وضع زندانیان را بررسی کنید و نسبت به امور رفاهی ایشان، همانند گذشته، سعی و کوشش نمایید؛ و در تسریع رسیدگی به اتهامات ایشان با قضات و بازپرسان محترم همکاریهای لازمه را بنمایید. از خدای تعالی موفقیت همگان را خواستارم.(99)
روح الله الموسوی الخمینی
16 / 4 / 58
* * *
حکم آقای آذری قمی
بسمه تعالی
جناب حجت الاسلام آقای حاج شیخ احمد آذری ـ دامت افاضاته
چنانچه قبلاً نیز پیغام داده بودم، لازم است زودتر به وضع زندانیان رسیدگی نموده و در این مورد سرعت عمل بیشتری به خرج داده شود؛ و آنها که مجرم شناخته شده نگهداری شوند، و کسانی که مجرم شناخته نشده اند با قید کفالت آزاد گردند. و ضعف کادر قضایی و بازپرسی دادسرای شما، مجوّز نگهداری متهمین در بلا تکلیفی نمی باشد.(100)
روح الله الموسوی الخمینی
16 / 4 / 58
* * *
حکم آقای ملک حسینی
بسمه تعالی
خدمت جناب مستطاب حجت الاسلام آقای حاج سید کرامت الله ملک حسینی ـ دامت افاضاته
امید است وجود محترم از بلیات محفوظ و به انجام وظایف اسلامی موفق باشید. ضمناً با توجه به وضع زندانیان و متهمین، لازم است زودتر در مورد تشکیل دادگاه و رسیدگی به پرونده های آنان اقدام نمایید، و کسانی که
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 78
گناه صغیره دارند مورد عفو قرار داده و آزاد کنید؛ و دیگران را طبق مقررات شرع محاکمه نموده و حکم شرع را در مورد ایشان اجرا نمایید.(101)
17 / 4 / 58
* * *
حکم ستاد اصلاح زندانها
[حضور مبارک حضرت آیت الله العظمی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی ـ مدظله العالی.
طبق اطلاع واصل، جناب آیت الله منتظری به منظور اصلاح امور زندانهاو زندانیان، ستادی را از حضرات آقایان ابطحی، گیلانی، کریمی، طاهری و قاضی تشکیل داده است.
شورای عالی قضایی این امر را تأیید و موافقت خود را به حضور مبارک تقدیم می دارد. موسوی اردبیلی ـ یوسف صانعی ـ مرتضی مقتدایی]
بسمه تعالی
موافقت می شود.(102)
2 / 3 / 62
روح الله الموسوی الخمینی
* * *
حکم رسیدگی به وضع زندانها
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب حجت الاسلام آقای حاج سید محمد موسوی خوئینی ـ دامت
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 79
افاضاته
با سلام، گزارش شما از وضع افراد بلاتکلیف در زندانها تلخ و تکان دهنده است. جنابعالی و آقایان حجتی الاسلام موسوی اردبیلی و مقتدایی هر یک در حوزۀ مسئولیت خویش افرادی را برای خاتمه دادن بدین وضع ناهنجار انتخاب نموده و هر چه زودتر این مشکل را حل نمایید.
از قول من به تمامی دست اندرکاران امور قضایی تهران و شهرستانها بگویید خدا را خوش نمی آید افرادی بلاتکلیف در زندانها باشند و آقایان هیچ گونه حساسیتی در این زمینه نداشته باشند. توفیق شما و همۀ افرادی که در دستگاه قضایی زحمت می کشند را از خداوند متعال خواستارم. والسلام علیکم و رحمة الله .(103)
روح الله الموسوی الخمینی
27 / 12 / 67
* * *
اصل نفی ظلم
بسمه تعالی
جناب حجت الاسلام آقای مقتدایی ـ دامت افاضاته
با سلام، از گزارشی که در مورد وضع زندانیان دادید تشکر می نمایم. همه بـاید سعی کنیـم به صورتی حرکت کنیم که به احدی ظلـم نشـود. ان شاءالله با تلاش خود این مهم جامۀ عمل می پوشد. از خداوند متعال توفیق و تأیید شما را خواستارم. والسلام علیکم و رحمة الله .(104)
روح الله الموسوی الخمینی
7 / 2 / 68
کتابقضا و قضاوت در اندیشه امام خمینی (س)صفحه 80