بخش دوم: شبهات پیرامون عدل الهی

ارتباط ولایت با اعمال

ارتباط ولایت با اعمال

‏ ‏

‏[‏‏این‏‏]‏‏ که ولایت و معرفت شرط قبول اعمال است از اموری است‏‎ ‎‏که از مسلّمات بلکه ضروریات مذهب مقدس شیعه است. و اخبار‏‎ ‎‏در این باب به قدری زیاد است که در این مختصرات نگنجد و فوق‏‎ ‎‏حد تواتر است؛ و ما به ذکر بعضی از آن این اوراق را تبرک می کنیم:‏

‏     عن الکافی باسناده عن ابی جعفر ـ علیه السلام ـ قال: ‏ذروة الامر و‎ ‎سنامه و مفتاحه و باب الاشیاء و رضی الرحمن الطاعة للامام بعد معرفته... اما لو ان‎ ‎رجلاً قام لیله و صام نهاره و تصدق بجمیع ماله و حج جمیع دهره و لم یعرف ولایة‎ ‎ولی الله فیوالیه و یکون جمیع اعماله بدلالته الیه، ما کان له علی الله حق فی ثوابه و‎ ‎لا کان من اهل الایمان.‎[1]‎

‏    ‏‏فرمود: «حقیقت و مخ امر و اعلای آن و کلید آن و باب اشیا و‏‎ ‎


کتابعدل الهی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 230
‏رضای خداوند، اطاعت امام است بعد از معرفت او. آگاه باش که‏‎ ‎‏اگر مردی شبها به عبادت ایستد و روزها روزه گیرد و تمام مالش را‏‎ ‎‏صدقه دهد و تمام روزگار را حج کند، و نشناسد ولایت ولی خدا را‏‎ ‎‏تا موالات او کند و تمام اعمالش به راهنمای او باشد، نیست برای‏‎ ‎‏او بر خدای تعالی حقی و ثوابی؛ و نمی باشد از اهل ایمان.»...‏

‏     اخبار در این باب و به این مضامین بسیار است. و از مجموع‏‎ ‎‏اخبار استفاده شود که ولایت شرط قبول اعمال، بلکه شرط قبول‏‎ ‎‏ایمان به خدا و به نبوت رسول مکرم(ص) است. و اما شرط صحت‏‎ ‎‏بودن آن برای اعمال، چنانچه بعضی از علما فرمودند، معلوم‏‎ ‎‏نیست؛ بلکه ظاهر آن است که شرط نیست؛ چنانچه از روایات‏‎ ‎‏کثیره معلوم شود؛ مثل روایتی که در باب عدم وجوب قضای‏‎ ‎‏«مستبصر» اعمال خود را مذکور است که غیر زکات ـ که به واسطۀ‏‎ ‎‏آنکه به غیر اهلش در زمان ضلالتش داده است ـ سایر اعمال را‏‎ ‎‏قضا نکند و خداوند به او اجر دهد.‏‎[2]‎‏ و در روایت دیگر است که‏‎ ‎‏«اعمال دیگر از قبیل صلاة و صوم و حج و صدقه به شما ملحق‏‎ ‎‏شود و دنبال شما بیاید، ولی زکات را چون به غیر اهلش دادی باید‏‎ ‎‏باز به محل خود بدهی.»‏‎[3]‎‏ و در بعض روایات است که اعمال را روز‏‎ ‎‏پنجشنبه به رسول خدا (ص) عرضه می دارند، و در روز عرفه حق‏‎ ‎‏تعالی به آنها توجه فرماید و همه را هباء منثوراً قرار می دهد. سؤال‏‎ ‎‏می کند عمل چه اشخاصی را چنین می کند؟ ‏‏[‏‏می فرماید‏‎ ‎‏]‏‏اعمال‏‎ ‎


کتابعدل الهی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 231
‏مبغض ما و مبغض شیعیان ما.‏‎[4]‎‏ و این دلالت بر صحت و عدم قبول‏‎ ‎‏دارد.(170)‏

*  *  *

‎ ‎

کتابعدل الهی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 232

  • . اصول کافی، ج 2، ص 19، کتاب الایمان و الکفر، «باب دعائم الإسلام»، قسمتی از حدیث پنجم.
  • . روایت برید بن معاویه از امام صادق (ع)، وسائل الشیعه، ج 1، ص 97، کتاب الطهارة، باب 31 از ابواب مقدّمة العبادات، ح 1.
  • . محمّد بن حکیم از امام صادق (ع) روایت کند: «... أمّاالصّلاة و الصوم و الصدقة، فإنّ الله یتبعکما ذلک و یلحق بکما؛ و أمّا الزکاة فلا لأنکما أبعدتما حقّ امرءٍ مسلمٍ، و أعطیتماه غیره.» وسائل الشیعه، ج 1، ص 97، کتاب الطهارة، باب 31 از ابواب مقدمة العبادات.
  • . مراد روایت امام صادق(ع) است که فرموده: «إنّ أعمال العباد تعرض کلّ خمیسٍ علی رسول الله ـ صلی الله علیه و آله؛ فإذا کان یوم عرفةٍ، هبط الرّبّ ـ تبارک و تعالی؛ و هو قول الله ـ تبارک و تعالی: "وقدّمنا الی ما عملوا من عملٍ فجعلناه هباءً منثوراً." فقلت: جعلتُ فداک، أعمال من هذه؟ قال: أعمال مبغضینا و مبغضی شیعتنا.» بحارالأنوار، ج 23، کتاب الإمامة، باب 20، ح 37.