2. اصل احترام متقابل و عدم دخالت
در امور داخلی یکدیگر
روابط براساس اصل احترام متقابل
روابط ما با تمام خارجیها بر اساس اصل احترام متقابل خواهد بود. در این رابطه، نه به ظلمی تسلیم می شویم و نه به کسی ظلم خواهیم کرد. و در زمینۀ تمام قراردادها، ما بر اساس مصالح سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ملت خودمان عمل خواهیم کرد.
بله، ما ساواک و تمامی سازمانهای امنیتی ضد مردمی را منحل خواهیم کرد.(8)
10 / 8 / 57
* * *
رفتار احترام آمیز و متقابل
با همۀ دوَلی که به احترام با ما رفتار کنند، ما نیز با آنها به احترام متقابل رفتار خواهیم کرد.(9)
17 / 8 / 57
* * *
کتابسیاست خارجی و روابط بین الملل از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 6
احترام متقابل
سؤال: [حضرت آیت الله ، سیاستی را که شما در آینده در قبال دولت آلمان خواهید داشت، چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا به نظر شما سیاست کنونی که بین ایران و آلمان هست تغییر پیدا خواهد کرد؟]
جواب: آلمان هم مثل سایر کشورهاست، و هر قراردادی با آلمان اگر به ضرر ملت ما باشد اعتبار ندارد. و ما با آلمان و سایر کشورها با احترام متقابل عمل می کنیم و اجازۀ ظلم به آنها نمی دهیم، چنانچه به آنها ظلم نخواهیم کرد.(10)
19 / 8 / 57
* * *
روابط متقابل با همه دول
نسبت به سایر دوَل هم با احترام متقابل عمل می کنیم.(11)
26 / 8 / 57
* * *
عدم اجازه به دخالت در امور داخلی
سؤال: [حضرت آیت الله ، شما آیندۀ ایران را بین بلوک شرق ـ یعنی شوروی ـ و غربیها چگونه می بینید؟]
جواب: ملت ایران اجازه نمی دهد که هیچ مملکتی در امور داخلی او دخالت کند و آزادی و استقلال خودش را حفظ می کند، و با تمام کشورها هم به طور احترام متقابل عمل خواهد کرد.(12)
5 / 9 / 57
* * *
رفتار محترمانه
ما نمی خواهیم که به امریکا ظلم کنیم و نمی خواهیم که زیر بار ظلم امریکا برویم. آنها کارهایی که کردند و ظلم به ما بوده است،
کتابسیاست خارجی و روابط بین الملل از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 7
ما آنها را تحمل نخواهیم کرد. اما روابط دوستانه با همۀ ملتها داریم و دولتها هم اگر به طور احترام با ما رفتار کنند، ما هم احترام متقابل را رعایت می کنیم.(13)
10 / 9 / 57
* * *
احترام متقابل با تمام کشورها
سؤال: [دربارۀ جمهوری اسلامی با یک برداشت عمومی بگویید و آیا روابط جمهوری اسلامی با دو کشور بزرگ چگونه است؟]
جواب: جمهوری اسلامی به این معنی است که قانون کشور را قوانین اسلامی تشکیل می دهد، ولی فرم حکومت اسلامی جمهوری است. به این معنی که متکی بر آرای عمومی است. و روابط ما با تمام کشورها بر اساس احترام متقابل به طوری که نه به آنها ظلم می کنیم و نه به آنها اجازۀ ظلم را می دهیم.(14)
24 / 9 / 57
* * *
روابط حسنه و متقابل
سؤال: [در جمهوری اسلامی به طور کلی سیاست خارجی شما چگونه خواهد بود؟]
جواب: جمهوری اسلامی ما با تمام ممالک روابط حسنه دارد و احترام متقابل قائل است، در صورتی که آنها هم احترام متقابل قائل باشند.(15)
30 / 9 / 57
* * *
کتابسیاست خارجی و روابط بین الملل از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 8
روابط حسنه و متقابل با ژاپن
سؤال: [آیا ایران جدید یک دولت بیطرف خواهد بود؟ روابطش با فرانسه چه خواهد بود؟ آیا شما در صورت ادامۀ تشنجات، ترس دخالت خارجی را ندارید؟]
جواب: دولت آینده نسبت به همۀ دولتها بیطرف خواهد بود و با تمام دولتها به طور عادلانه رفتارمی کند. مادامی که روابط متقابل حسنه باشد، با دولت فرانسه به طور صحیح رفتار خواهد کرد و با حفظ همان شرایط. خوف از دخالت مستقیم نداریم و از دخالت غیرمستقیم هم جلوگیری خواهیم کرد.(16)
21 / 10 / 57
* * *
جلوگیری از دخالتهای مستقیم و غیرمستقیم
سؤال: [حضرتعالی روابطی را در آینده با دولت ژاپن پیش بینی می فرمایید؟ چه نوع؟]
جواب: روابط ما می تواند حسنه باشد، براساس احترامات متقابل.(17)
21 / 10 / 57
* * *
روابط براساس عدم مداخله در امورایران
روابط با شوروی حسنه خواهد بود به شرط آنکه این کشور و کشورهای دیگر از مداخله در امور ایران خودداری کنند.(18)
24 / 10 / 57
* * *
روابط براساس احترام متقابل با فرانسه
سؤال: [آیا حضرت آیت الله در روابط ایران با دُوَل خارجی
کتابسیاست خارجی و روابط بین الملل از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 9
خصوصاً با فرانسه تجدید نظر خواهید نمود؟]
جواب: روابط ما بر احترام متقابل است و محفوظ خواهد ماند. با فرانسه هم مثل سایر کشورها عمل می کنیم.(19)
25 / 10 / 57
* * *
روابط حسنه با هم به شرط عدم دخالت در امور داخلی
ما از همۀ قدرتها می خواهیم که در کشور ما، در امور داخلی کشور ما دخالت به هیچ وجه نکنند. در صورتی که دخالت نکنند، ما با همه روابط حَسَنه خواهیم داشت. (20)
7 / 12 / 57
* * *
روابط حسنه مانع دخالت در امور داخلی
من از خدای تبارک و تعالی خواهانم که روابط ما با همۀ دولتها و ملتها روابط حسنه باشد، تا اینکه ملت ما بتواند خودش مستقلاً در سرنوشت خودش دخیل باشد و کسی نتواند دخالت در امور داخلی ما بکند. (21)
7 / 12 / 57
* * *
رابطه قوی با دولتهای اسلامی
اما راجع به روابط ما با دولتهای اسلامی ـ بلکه با همۀ دوَل ـ یک روابطی است؛ اما با همۀ دوَل یک روابط سیاسی است که البته دولت ما با آنها روابط را یا ایجاد می کنند یا تحکیم می کنند؛ و روابط ما با دولتهای اسلامی همیشه باید قوی باشد.(22)
17 / 2 / 58
* * *
کتابسیاست خارجی و روابط بین الملل از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 10
روابط همه جانبه به شرط احترام متقابل
احکام اسلام، احکامی است مسالمت آمیز، و می خواهیم همۀ قشرها مسالمت آمیز باشند. همان طور که قبلاً تذکر داده ام، ما می خواهیم با کسانی که می خواهند با ما روابط دوستانه داشته باشند، روابط دوستانه داشته باشیم؛ و امیدواریم که کشور شما و دولت شما احترام متقابل را حفظ کند و طوری عمل کند که در ایران منعکس نشود که شما در امور کشور ما دخالت دارید. من میل ندارم که وانمود شود در اهواز دخالت داشته اید. رفتار شما باید طوری باشد که رفع سوءتفاهم شود. نباید کاری انجام شود تا وانمود گردد از شوروی اسلحه وارد می شود؛ و اگر این مسئله درست باشد، من از شما گله دارم. ایران در سابق بیشتر تجارتش با روسیه ـ شوروی فعلی ـ بود؛ سابق که اصلاً امریکایی در کار نبود. و ما هم مایلیم با شما روابط حسنه و روابط اقتصادی و سیاسی داشته باشیم. و این موکول است به [اینکه ]احترام متقابل رعایت شود.(23)
22 / 3 / 58
* * *
رعایت احترام متقابل در روابط
اسلام با همۀ کشورهایی که در جهان هستند می خواهد که دوست باشد؛ دولت اسلامی با همۀ ملتها و با همۀ دولتها می خواهد که تفاهم و ارتباط صحیح داشته باشد؛ در صورتی که آنها متقابلاً احترام دولت اسلامی را مراعات کنند.(24)
23 / 4 / 58
* * *
کتابسیاست خارجی و روابط بین الملل از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 11
روابط دوستانه با همه دولتها
ما با همۀ ملتهای عالم می خواهیم دوست باشیم. با همۀ دولتهای عالم به حسب طبع اولی می خواهیم دوست باشیم. می خواهیم که روابط حسنه، با احترام متقابل نسبت به همه داشته باشیم. مگر اینکه دولتهایی باشند که با ما خلاف رفتار کرده باشند و بخواهند به ما ظلم بکنند، تحمیل بکنند، سلطه جویی کنند بر ما. که ما با آنها مخالف هستیم و هرگز اجازه نخواهیم داد که آنها دخالتی در مملکت ما بکنند و آن سلطه جوییهایی که آن وقت می کردند، بکنند. و با آنها البته نمی توانیم روابط داشته باشیم. و با دولتهایی که با ما روابط حسنه داشته باشند، ما هم با آنها روابط حسنه داریم. و اگر چنانچه ما احتیاج به یک چیزی داشتیم و آنها هم احتیاج به یک چیزی داشتند، خوب تبادل می شود. آنها فرض کنید که نفت می خواهند، ما تا یک عدد معدودی، محدودی ممکن است که بعضی از چیزها را بخواهیم. این یک مطلبی است که، یک مبادله ای است که بین افراد هست. بین ممالک هم هست. البته امرش با دولت هست و امرش با شورا عجالتاً و بعد هم با دولتها.(25)
8 / 9 / 58
* * *
کتابسیاست خارجی و روابط بین الملل از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 12