فصل سوم احداث بیمارستان در جماران

کم خونی روده بزرگ

 کم خونی روده بزرگ

‏در تاریخ 13 / 3 / 67 نزدیک ساعت 12 ظهر حضرت امام زنگ اتاق‏‎ ‎‏پزشکان را زدند. اتفاقاً روز جمعه بود و برادران پزشک دور هم بودیم و راجع به‏‎ ‎‏مسائل پزشکی حضرت امام با هم صحبت می‌کردیم، ‏

‏حضرت امام از احساس ضعف شدید و سستی بیش از حد شکایت داشتند.‏‎ ‎‏فشار خون حضرت امام‏‎ ‎‏در‏‎ ‎‏حدود 50 / 70 و نبض‏‎ ‎‏در‏‎ ‎‏حدود 65 در دقیقه‏‎ ‎‏بود. معاینه پزشکی غیر از پایین بودن فشار خون شریانی نکته غیر طبیعی و علایم و‏‎ ‎‏ نشانه جدیدی را مشخص نکرد و نوار قلبی عارضه جدیدی نشان نمی‌داد.‏

‏فوراً مقداری خون جهت آزمایشهای روتین از حضرت امام گرفته شد و سرم‏‎ ‎‏قندی 5% وصل شد.‏

‏چند دقیقه‌ای حضرت امام در حال استراحت در اتاق معمولی خود دراز‏‎ ‎‏کشیدند، ولی بدون آنکه احساس درد یا سوزش یا فشار در قفسه صدری داشته باشند‏‎ ‎

کتابطبیب دلهاصفحه 219
‏حالت ضعف ادامه داشت. در مدت چند دقیقه فشار خون شریانی با تجویز سرم‏‎ ‎‏ قندی و قندی نمکی بوضع طبیعی یعنی حدود 70 / 115‏‎ ‎‏بازگشت و احساس‏‎ ‎‏ضعف و سستی تا حدودی برطرف شد. بفاصله چند دقیقه (15 - 10) بعد حضرت‏‎ ‎‏امام مجدداً از ناراحتی و کلافه بودن رنج می‌بردند. درد یا فشار یا سنگینی در قفسه‏‎ ‎‏ صدری نداشتند ولی از ناراحتی مبهمی در شکم شاکی بودند.‏

‏معاینه مجدد قفسه صدری و ریه نکته مرضی و علایم و نشانه‌ای را نشان‏‎ ‎‏نداد ولی لمس شکم در طرف چپ و پایین شکم دردناک بود و احساس ناراحتی‏‎ ‎‏ آهسته آهسته به صورت درد شکم در طرف چپ و پایین خط وسط متمرکز شد و این‏‎ ‎‏ درد بقدری شدید بود که حضرت امام عزیز را که دردها را بخوبی تحمل می‌کردند، ‏‎ ‎‏این درد ایشان را رنج می‌داد. و کمی احساس حالت تهوع به ایشان دست داد.‏‎ ‎‏ تصمیم گرفتیم حضرت امام را به بیمارستان بقیة الله اعظم که در فاصله 20 متری‏‎ ‎‏ محل سکونت ایشان بود منتقل کنیم. و این انتقال سریعاً توسط برادران عزیز و‏‎ ‎‏فداکار آقایان حاجی عیسی، میریان، بهاءالدینی، آقا رضا فرهانی کفاش زاده که‏‎ ‎‏ صادقانه و مخلصانه در خدمت حضرت امام بودند انجام شد.‏

‏درد شکم بخصوص در پایین و طرف چپ خط وسط یک سری بیماریها را‏‎ ‎‏مطرح می‌کرد. که در سرلوحه آنها پارگی آئورت شکمی، ایسکمی (کم خونی) و‏‎ ‎‏ گانگرن (سیاه شدن) روده بزرگ و سنگ‌های کلیوی بود.‏‎ ‎‏درد شکم با تجویز داروی‏‎ ‎‏ مسکن (مرفین) و تجویز سرم کمی آرام تر شد، ولی درد‏‎ ‎‏در شکم پخش تر و گاهی‏‎ ‎‏ تغییر محل می‌داد و تشدید درد تابلوی بیماریهای دیگر از جمله پانکراتیت (اماس و‏‎ ‎‏ تورم پانکراس) را مطرح می‌کرد.‏

‏از طرف دیگر ما چنین آموخته‌ایم که درد شکم در یک بیمار قلبی می‌تواند‏‎ ‎‏ناشی از انتقال لخته‌های کوچک از داخل قلب به داخل شریانهای تغذیه کننده‏‎ ‎‏روده‌ها (امبولی مزانتر) و کم خونی و یا گانگرن (سیاه شدن و فاسد شدن روده‌ها)‏‎ ‎‏شود.‏


کتابطبیب دلهاصفحه 220
‏در مواردی که بهر دلیل فشار خون شریانی سقوط کتد امکان اینکه‏‎ ‎‏خون رسانی به روده‌های بزرگ مختل و سبب گانگرن (سیاه و فاسد شدن روده‌ها)‏‎ ‎‏شود وجود دارد.‏

‏به هر جهت چون موضوع بصورت شکم حاد جراحی با ابتلای روده‌ها و‏‎ ‎‏پانکراس مطرح شد در اولین دقایق به برادران جناب آقای دکتر ایرج فاضل و جناب‏‎ ‎‏آقای دکتر زالی تلفن و برادران بلافاصله به بالین حضرت امام حاضر شدند و‏‎ ‎‏آزمایشهای لازم انجام شد.‏

‏آزمایشها بقرار زیر است: ‏

140-p221

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏آزمایشهای کبدی در حدود طبیعی‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏بالا افتادن قطعه‏‎ ST‎‏ در‏‎, ‎‏ ‏‎III  II‎

‎avF‎‏ انفارکتوس قدیمی تحتانی ‏

‏پائین افتادن قطعه ‏‎ ST‎‏ در لیدهای ‏

‏پرکوردیال چپ‏


کتابطبیب دلهاصفحه 221

140-p222

‏ ‏

‏ ‏

‏بالا افتادن قطعه ‏‎ ST‎‏ در ‏‎III‎

‎II,avF‎‏ ‏‏انفارکتوس قدیمی ‏

‏تحتانی پائین افتادن قطعه ‏‎ST‎‏ در ‏

‏لیدهای پرکوردیال چپ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏بالا افتادن قطعه ‏‎ ST‎‏ در ‏‎,III‎‏ ‏‎avF‎

‏ ‏‎II‎‏ ‏‏انفارکتوس تحتانی، پائین ‏

‏افتادن قطعه ‏‎ST‎‏ در پرکوردیال ‏

‏چپ‏


کتابطبیب دلهاصفحه 222

140-p223

‏ ‏

‏ ‏

‏تغییرات جدید بالا افتادن قطعه ‏

‎ST‎‏ انفارکتوس قدیمی تحتانی‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏بالا افتادن قطعه ‏‎ ST‎‏ و سابقه ‏

‏انفارکتوس تحتانی‏


کتابطبیب دلهاصفحه 223

140-p224

‏ ‏

‏انفارکتوس قدیمی تحتانی، بالا‏

‏افتادن قطعه ‏‎ ST‎

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏تغییرات ناشی از انفارکتوس‏

‏قدیمی تحتانی و سیر کندر شد در ‏

‏لیدهای ‏‎ V1 - V4‎‏ ولتاژ کم‏

‏تاکی کاردی سینوسی‏


کتابطبیب دلهاصفحه 224

140-p225

‏آزمایشهای کبدی در حدود طبیعی ‏

‏قند خون، اوره خون، کراتینین ‏

‏خون، کلسترول، تری گلیسرید در ‏

‏حدود طبیعی اسید اوریک بالا‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏آزمایشها بقرار زیر است:‏

140-pp225

کتابطبیب دلهاصفحه 225

‏ ‏

‏ ‏

140-p226

‏آزمایشها در حدود طبیعی است.‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏14 / 3 / 67‏

‏سقوط قطعه ‏‎ ST‎‏ در لیدهای - ‏‎V3‎

‎V6‎‏ که نمایانگر کاهش ‏

‏خون‌رسانی به ناحیه قدامی قلب‏

‏می باشد.‏


کتابطبیب دلهاصفحه 226

140-p227

‏1 / 4 / 67‏

‏امواج ‏‎T‎‏ در ‏‎ V1 - V4‎‏معکوس ‏

‏انفارکتوس قدیمی تحتانی قلب ‏

‏فاصله ‏‎PR‎‏ طولانی نوار بدنبال درد ‏

‏قفسه صدری گرفته شده است. ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏5 / 4 / 67‏

‏ریتم جانگشنال انفارکتوس ‏

‏قدیمی تحتانی تغییرات قطعه ‏‎ ST‎

‏در اغلب لیدها که نشانه کاهش ‏

‏خونرسانی عضله قلب در تمام ‏

‏مناطق می‌باشد.‏


کتابطبیب دلهاصفحه 227

140-p228

‏ ‏

‏خرداد 67 ‏

‎C.B.C ‎‏ ‏

‏هموگلوبین 5 / 11‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

140-pp228

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏12 / 3 / 67 ‏

‏هموگلوبین 2 / 12‏

‏1930: ‏‎W.B.C‎

‏95 نتروفیل‏


کتابطبیب دلهاصفحه 228

140-p229

‏ ‏

‏ ‏

‏13 / 3 / 67 ‏

‏امیلاز 445‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏تغییرات ‏‎ ST‎‏ همراه با ‏

‏اکستراسیتولهای دهلیزی بدون ‏

‏احساس درد و سنگینی در قفسه ‏

‏صدری‏


کتابطبیب دلهاصفحه 229

140-p230

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏تغییرات مشابه قبل‏


کتابطبیب دلهاصفحه 230

140-p231

‏ ‏

‏ ‏

‏تغییرات مشابه قبل‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏تغییرات مشابه قبل‏


کتابطبیب دلهاصفحه 231

140-p232

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏انفارکتوس تحتانی قدیمی پائین ‏

‏افتادن قطعه ‏‎ ST‎‏ در پرکوردیال ‏

‏چپ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏انفارکتوس تحتانی قدیمی پائین ‏

‏افتادن قطعه ‏‎ ST‎‏ در پرکوردیال‏

‏چپ رشد بطی در ‏‎ V1 - V4‎


کتابطبیب دلهاصفحه 232

140-p233

‏ ‏

‏ ‏

‏انفارکتوس تحتانی قدیمی پائین‏‎ ‎‏افتادن قطعه ‏‎ST‎‏ در پرکوردیال‏‎ ‎‏چپ، رشد بطی در ‏‎V1 - V4‎

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏تاکی کاردی‏


کتابطبیب دلهاصفحه 233

140-p234

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏معکوس بودن ‏‎T‎‏ منفی ‏

‏در لیدهای پرکوردیال‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏تغییرات ‏‎T‎‏ و ‏‎ST‎‏ در‏

‏اغلب اشتقاقها‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏حضرت امام خمینی عزیز در 20 / 4 / 67 مبتلی به درد جلوی قلبی شدند‏‎ ‎‏که با درمانهای لازم بهبود یافتند.‏

‎ ‎

کتابطبیب دلهاصفحه 234