طرحهای رژیم برای استحاله حوزه علمیه قم

‏‏طرحهای رژیم برای استحاله حوزه علمیه قم‏

‏‏رژیم پهلوی بعد از قیام امام خمینی و تبعید ایشان، برای نفوذ در حوزه علمیه قم که مرکز‏‎ ‎‏انقلاب و مبارزه علیه رژیم بود و جذب طلاب و فضلا به سمت حکومت و نظام،‏‎ ‎‏طرحهایی را به طور مستقیم و غیرمستقیم به مرحله اجرا درآورد که از جمله این‏‎ ‎‏طرحهایی که رژیم به طور مستقیم از قبل شروع کرده بود، طرحی بود تحت عنوان‏‎ ‎‏امتحان معقول و منقول که به شکست انجامید. شکل اجرایی طرح به این صورت بود که‏‎ ‎‏از طلابی که مکاسب و منظومه را خوانده بودند این دو کتاب را امتحان می گرفتند و در‏‎ ‎‏صورت قبولی به آنها مدرک فوق دیپلم می دادند و بعد برای ادامه تحصیل به مدرسه‏‎ ‎‏سپهسالار (شهید مطهری) می فرستادند و در آنجا نیز به مدت دو سال دروسی را که در‏‎ ‎‏نظر گرفته شده بود می گذراندند و بعد مدرک لیسانس الهیات و یا علوم اسلامی را‏‎ ‎‏می گرفتند. هدف رژیم از این کار تربیت آخوندهای درباری و مبلّغ برنامه های رژیم بود؛‏‎ ‎‏ولی همان طوری که گفتیم با توجه به اینکه رژیم پهلوی مجری طرح بود جز عده‏‎ ‎‏معدودی از طلاب، کسی از این برنامه استقبال نکرد و عده ای هم که رفتند و مدرک‏‎ ‎‏گرفتند ولی در جهت تأمین هدف رژیم قدمی برنداشتند اگرچه صرف رفتنشان هم به‏‎ ‎‏مصلحت نبود. به هر حال، بعد از گذشت مدتی چنان این طرح مورد نفرت طلاب و‏‎ ‎‏فضلا قرار گرفت که هیچ کس برای امتحان به مرکز آنها مراجعه نکرد و این طرح به این‏‎ ‎‏ترتیب شکست خورد.‏

‏‏     طرح دیگری که امکان داشت رژیم شاه از آن سوءاستفاده کند، تأسیس دارالتبلیغ بود‏‎ ‎‏که این طرح به جهت مخالفت شدید انقلابیون با آن، توفیقی کسب نکرد و حداکثر‏‎ ‎

‏
‏‎

‏
‏‎

‏‏     طرح دیگر رژیم دانشگاه اسلامی بود که قرار بود در شهر مقدس مشهد اجرا شود‏‎ ‎‏ولی در همان مرحله طرح و برنامه باقی ماند تا اینکه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی‏‎ ‎‏جناب آقای واعظ طبسی این طرح را تحت نام «دانشگاه علوم اسلامی رضوی»‏‎ ‎‏پیاده کرد.‏

‏‎ ‎

‏‎

• . عده ای از طرفداران دارالتبلیغ معتقد هستند که رژیم به انحای مختلف خواست مانع اصلاحات علمی شریعتمداری در قالب دارالتبلیغ شود. از جمله ایجاد جمعیت سری محصلین حوزه، تأسیس دانشکده اسلامی و دارالترویج بود. در حقیقت اینها معتقدند که شاه نیز نمی خواست دارالتبلیغ پا بگیرد و اصلاحات در حوزه آغاز شود. ر.ک. به: آرشیو خاطرات مرکز اسناد انقلاب اسلامی استان قم؛ خاطرات حجت الاسلام داوود الهامی.