فصل هشتم: حسینیه ارشاد و برنامه های آن

بحث و گفتگو با مخالفان و موافقان دکتر شریعتی

بحث و گفتگو با مخالفان و موافقان دکتر شریعتی

‏من برخوردهای زیادی با مخالفین و موافقین دکتر داشتم. با مخالفین ایشان عمدتاً در قم‏‎ ‎‏بحث می کردم و می دیدم که تکیه اینها در بحث اکثراً روی شنیده هاست نه آنچه که دیده‏‎ ‎‏یا خوانده بودند. مثلاً می گفتند: ما شنیده ایم دکتر شریعتی چنین می گوید و نظرش چنان‏‎ ‎‏است در حالی که خود من هیچ گاه و در هیچ موردی بدون مطالعه کتابها و آثار طرف‏‎ ‎‏درباره اش اظهارنظر نمی کردم. در جریانات بعد از انقلاب نیز من همین رویّه را دنبال‏‎ ‎‏می کنم مثلاً در مورد دکتر سروش که اینهمه هیاهو و جار و جنجال به پا شد بخصوص‏‎ ‎‏درباره سخنرانی وی در اصفهان، من قبل از هرگونه پیشداوری، از دوستی خواهش کردم‏‎ ‎‏که نوار آن سخنرانی را برایم بیاورد که آورد و من گوش کردم و دیدم اشکالات خیلی مهم‏‎ ‎‏و اساسی دارد و می شود مطرح کرد. یکی از مراجع فعلی گویا بدون اینکه آن نوار را‏‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله سید حسین موسوی تبریزی (دفتر اول)صفحه 356
‏گوش کند صرفاً برمبنای شنیده ها علیه سروش مطالبی فرمودند که یا اصلاً نگفته بود و یا‏‎ ‎‏دقیقاً برعکس گفته بود و این باعث شد که دکتر سروش با جرأت بیشتری به ایشان‏‎ ‎‏جواب بدهد و به این ترتیب زمینه یک بررسی و تحقیق و تحلیل علمی از بین برود و‏‎ ‎‏موقعیت دکتر سروش به جای تضعیف، تقویت شود و نگاههای بیشتری به سمت او‏‎ ‎‏جلب شود. من معتقدم که ما باید در اینگونه موارد براساس آیه شریفه که می فرماید:‏‎ ‎فبشر عبادالذین یستمعون القول فیتبعون احسنه‏ ابتدا مطالب و حرفهای دیگران را به خوبی‏‎ ‎‏گوش کنیم تا اگر جزء قول احسن هست بپذیرم و اگر نیست به طور مستدل و با براهین‏‎ ‎‏متقن جواب بدهیم؛ بر همین اساس من در آن مقطع نیز به مخالفین ناآگاه دکتر می گفتم:‏‎ ‎‏شما بروید کتابهای دکتر را مطالعه بکنید و بعداً اگر اشکالی به نظرتان آمد بیایید با هم‏‎ ‎‏بحث کنیم. گاهی من خودم کتابها و آثار دکتر را در اختیارشان می گذاشتم و بسیاری از‏‎ ‎‏اختلافات و بگومگوها با مطالعه همین کتابها خود به خود حل می شد و یا به حداقل‏‎ ‎‏می رسید خصوصاً اگر طرف به این نتیجه می رسید که این افکار و اندیشه ها هم زاییده‏‎ ‎‏یک نوع نگرش و طرز فکر و برداشت است و در جای خود ممکن است صحیح باشد‏‎ ‎‏اگرچه به نظر من غلط و نادرست می آید. اما برخورد من با موافقین دکتر که ایشان را‏‎ ‎‏مطلق می دیدند بیشتر در تبریز و با دانشجویان دانشگاه تبریز بود. من در آن موقع هر ماه‏‎ ‎‏یکی ـ دو بار در جلسات تفسیر که جمعی از این دانشجویان داشتند شرکت می کردم و‏‎ ‎‏سعی می نمودم جلوی بعضی از برخوردهای افراطی آنها را بگیرم. به عنوان مثال تصور‏‎ ‎‏اینها این بود که همه روحانیت در جبهه مقابل دکتر شریعتی صف بسته اند و با او مقابله‏‎ ‎‏می کنند که من می گفتم: این تصور صحیح نیست بلکه روحانیون سه دسته هستند: یک‏‎ ‎‏عده ناآگاهانه با دکتر مخالفت می کنند، عده ای هم آگاهانه و به طور منطقی و اصولی‏‎ ‎‏نظریات دکتر را رد می کنند و جمعی هم جزء موافقین آگاه دکتر هستند. کار دیگر من در‏‎ ‎‏برخورد با این دانشجویان این بود که از نگاه افراطی آنها به دکتر و مطلق انگاشتن‏‎ ‎‏نظریات و اندیشه های وی جلوگیری کنم که این کار را با ارائه مستدل و مبرهن و نظریات‏‎ ‎‏مخالف افکار دکتر انجام می دادم.‏

‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله سید حسین موسوی تبریزی (دفتر اول)صفحه 357