فصل نهم: جرقه انقلاب

علت ایجاد فضای باز سیاسی

علت ایجاد فضای باز سیاسی

‏در سال 1355 جیمی کارتر از حزب دموکرات، زمام امور را در امریکا به دست گرفت.‏‎ ‎‏حزب دموکرات که از وجهه آزادیخواهانه بیشتری نسبت به حزب جمهوریخواه‏‎ ‎‏برخوردار بود به عللی رژیم ایران را وادار به ایجاد فضای باز سیاسی نمود که یکی از آن‏‎ ‎‏علل، کاستن از فشارهای داخلی و خارجی بر رژیم استبدادی پهلوی بود. از سوی دیگر‏‎ ‎‏فشارهایی نیز بر خود دولت امریکا به جهت حمایتش از رژیم ایران وارد می شد ولی از‏‎ ‎‏همه مهمتر این بود که سردمداران امریکا و دو حزب عمده این کشور به این نتیجه رسیده‏‎ ‎‏بودند که استبداد و خفقان زیاد در کشورهای تحت نفوذشان باعث می شود که یک‏‎ ‎‏انفجار سیاسی کمونیستی در این نوع کشورها به وجود آید و موجب غلتیدن این کشورها‏‎ ‎‏به دامن شوروی شود. به همین جهت امریکا ایران را برای فضای باز سیاسی تحت فشار‏‎ ‎‏قرار داد اما شاه ابتدا از قبول این خواسته سرباز زد ولی هنگامی که با جدیت و پافشاری‏‎ ‎‏امریکا در این مورد و بی اعتنایی امریکایی ها نسبت به خودش رو به رو شد مجبور به‏‎ ‎‏پذیرش خواست امریکا مبنی بر ایجاد فضای باز سیاسی شد. در مدتی که شاه از قبول‏‎ ‎‏خواسته امریکا امتناع می ورزید، رئیس جمهور امریکا نیز از پذیرش شاه و دادن اجازه‏‎ ‎‏ملاقات به وی خودداری می کرد و حتی فرح به امریکا رفت و مدتی در آنجا ماند تا شاید‏‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله سید حسین موسوی تبریزی (دفتر اول)صفحه 389
‏بتواند از کارتر برای شاه وقت ملاقات بگیرد ولی از آنجا که کارتر به خاطر حمایت از شاه‏‎ ‎‏مستبد ایران حیثیتش را در خطر می دید باز هم اجازه ملاقات نداد و این امر را موکول به‏‎ ‎‏انجام بعضی از اصلاحات و تحقق فضای باز سیاسی در ایران نمود و در نهایت شاه‏‎ ‎‏مجبور شد درخواست امریکا را بپذیرد تا بتواند با سردمداران کاخ سفید ملاقات کند‏‎ ‎‏ولی با این حال به هنگام سفر شاه به امریکا ایرانیان مقیم امریکا برخورد خیلی تندی با‏‎ ‎‏وی و همراهانش و رئیس جمهور امریکا داشتند و با پرتاب موادی به طرف اینها باعث‏‎ ‎‏سوزش چشم فرح و همسر کارتر و خود او شدند. به هر حال بر اثر فشارهای امریکا‏‎ ‎‏برای انجام یک سری اصلاحات ظاهری و صوری، فضای نسبتاً بازی در کشور ایجاد‏‎ ‎‏شد و زمینه اقدامات مخالفین رژیم تا حدودی فراهم شد. در همین زمان بود که بعضی از‏‎ ‎‏گروههای مبارز که سابقه ای طولانی در زمینه فعالیتهای سیاسی داشتند و در زمره‏‎ ‎‏شناخته شده ترین گروههای سیاسی به شمار می آمدند مثل جبهه ملی و نهضت آزادی از‏‎ ‎‏فرصت به دست آمده بهره برداری کردند و جمعیت دفاع از حقوق بشر را در ایران‏‎ ‎‏تأسیس نمودند.‏

‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله سید حسین موسوی تبریزی (دفتر اول)صفحه 390