در مورد آیت الله‏ سیدصادق روحانی

‏‏در مورد آیت الله سیدصادق روحانی‏

‏‏آقای روحانی در آن مقطع در مسائل مبارزاتی فعالانه شرکت می کرد و شاید خیلی داغتر‏‎ ‎‏و انقلابی تر از سایر آقایان بود و از این جهت مشکلی نداشت منتها ایشان و همچنین‏‎ ‎‏آیت الله حاج آقا حسن قمی که ایشان نیز از مراجع و انقلابیون خیلی داغ به شمار می آمد‏‎ ‎‏و در مشهد مستقر بود، با تمام فعالیتهای سیاسی که این دو بزرگوار انجام می دادند‏‎ ‎‏ساواک برخورد شدیدی با آنان نمی کرد و اگر هم برخوردی صورت می گرفت خیلی آرام‏‎ ‎‏و محترمانه بود در حالی که با انقلابیونی مثل آیت الله آقای منتظری، آقای مشکینی و‏‎ ‎‏مرحوم آقای ربانی شیرازی بشدت برخورد می کرد و اینها را به بهانه های گوناگون به‏‎ ‎‏زندان و تبعید می فرستاد در صورتی که آن آقایان اصلاً زندانی نشدند و تنها یک بار آقای‏‎ ‎‏قمی تبعید گردید و جالب است بدانید محل تبعید ایشان شهر کرج و محل اقامتش یکی‏‎ ‎‏از خانه های بزرگ و وسیع این شهر بود و مردم هم آزادانه به ملاقات ایشان می رفتند که‏‎ ‎‏اتفاقاً خود من هم یک بار به دیدار ایشان در آن خانه وسیع رفتم.‏

‏‏     به نظر من علت عدم حساسیت رژیم و ساواک نسبت به این آقایان این بود که اینها‏‎ ‎‏به جای اینکه حضرت امام را محور قرار دهند و تحت رهبری ایشان به مبارزه بپردازند،‏‎ ‎‏قصد داشتند که خودشان مستقلاً عمل کنند مثل اینکه به دنبال سهمی در رهبری و‏‎ ‎‏هدایت مبارزه و انقلاب باشند و رژیم هم از این نوع کارها که نهایتش تضعیف و یا تقسیم‏‎ ‎‏رهبری امام بود به طور غیرمستقیم حمایت می کرد و نسبت به کسانی که در خط مبارزه‏‎ ‎‏بودند ولی برای خودشان نیز داعیه ای داشتند و در فکر برافراشتن پرچم جداگانه ای‏‎ ‎‏بودند حساسیت نشان نمی داد تا بدین وسیله با تقسیم قدرت رهبری انقلاب و مبارزه، از‏‎ ‎‏قدرت عمل مخالفانش بکاهد همچنان که رژیم از تمرکز مرجعیت در یک شخص در‏‎ ‎
‏‎

‏‏     آقای روحانی در آن مقطع حتی در بین علمای غیرانقلابی نیز جایگاه مهمی نداشت‏‎ ‎‏چون ایشان خیلی زود درصدد احراز مقام مرجعیت برآمده بود در حالی که گام نهادن در‏‎ ‎‏مسیر مرجعیت مستلزم ملاحظه شرایط خود و احترام بزرگان و پیش کسوتان است و‏‎ ‎‏همان طوری که تاریخ مرجعیت نشان داده است کسانی که خواسته اند با پیشدستی کردن‏‎ ‎‏به این مقام برسند ناکام مانده اند. باید متذکر شوم که در آن مقطع و همچنین پیش از آن در‏‎ ‎‏حوزه علمیه قم حتی معیارهایی برای تدریس وجود داشت و مثل الآن نبود که یک‏‎ ‎‏طلبه ای که ده سال نیست وارد حوزه شده کلاس درس خارج دایر کند. در آن زمان یک‏‎ ‎‏مدرس حتی اگر توان تدریس دروس بالاتر را نیز داشت ولی به مقتضای سنش و احترام‏‎ ‎‏اساتید بزرگتر و باسابقه تر ابتدا به تدریس دروس پایین می پرداخت و به مرور زمان‏‎ ‎‏دروس بالاتر را عهده دار می شد. بنابراین اگر کسی که مطابق سنش می بایست شرح لمعه‏‎ ‎‏بگوید، مکاسب یا کفایه را تدریس می کرد مقبول واقع نمی شد چون اساتید حوزه از نظر‏‎ ‎‏تعداد کم، و شناخته شده بودند و هر کس که می خواست پا را از گلیم خودش دراز کند‏‎ ‎‏به حساب خودنمایی گذاشته می شد و به جهت عدم مراعات حرمت بزرگان طرد‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‎ ‎

‏‎