فصل دهم:عوامل شتابزای انقلاب اسلامی

ادامه تحرکات مردمی و راهپیمایی عظیم در عید فطر 57

ادامه تحرکات مردمی و راهپیمایی عظیم در عید فطر 57

‏توطئه آتش زدن سینما رکس که در راستای کند کردن روند انقلاب و روی گرداندن مردم‏‎ ‎‏از مبارزه طراحی شده بود، علی رغم خواست رژیم به حرکت مردمی شتاب بیشتری داد‏‎ ‎‏ضمن آنکه این مسأله، موضوع بسیار مناسبی شد برای وعاظ و مبلغین انقلابی تا‏‎ ‎‏با استفاده از فرصت مبارک ماه رمضان با پرداختن به جوانب این قضیه، رژیم را بیش از‏‎ ‎‏پیش رسوا و مفتضح کنند. جالب است بدانید که آن سال، حضور مردم در مساجد‏‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله سید حسین موسوی تبریزی (دفتر اول)صفحه 433
‏ بخصوص مساجدی که حال و هوای انقلابی و سیاسی بیشتری داشت، بسیار زیاد و‏‎ ‎‏چشمگیر بود. در تهران مسجد جلیلی که آقای مهدوی کنی در آنجا نماز می خواند و‏‎ ‎‏مسجد الجواد که جناب آقای خزعلی امام جماعتش بود و مسجد قبا که مرحوم شهید‏‎ ‎‏مفتح در آنجا اقامه نماز می کرد و مسجد آیت الله یحیی نوری‏‎[1]‎‏ در خیابان ژاله (میدان‏‎ ‎‏شهدا) و در میان حسینیه ها نیز حسینیه ارشاد و مسجد آقای مروارید، مسجد آقای‏‎ ‎‏موسوی اردبیلی و حسینیه بنی فاطمی و حسینیه همدانیها، از مراکز عمده تجمع و حضور‏‎ ‎‏مردم و سخنرانیها و تحرکات علیه رژیم به شمار می رفت. در شهر مقدس قم نیز در ماه‏‎ ‎‏مبارک رمضان مردم هر شب به خیابانها بویژه خیابان چهارمردان می آمدند و تظاهرات‏‎ ‎‏می کردند؛ بنابراین در مردم یک آمادگی کامل برای حضوری بزرگ و عظیم پدید آمده‏‎ ‎‏بود و به نظر من به جهت همین حضور منسجم و یکپارچه مردم در مساجد و محافل بود‏‎ ‎‏که رژیم با اقداماتی تلاش کرد که جو را آرام و مردم را تا حدودی راضی نماید. از جملۀ‏‎ ‎‏این اقدامات انتصاب شریف امامی به نخست وزیری و معرفی دولت وی به عنوان دولت‏‎ ‎‏آشتی ملی بود. شریف امامی مأموریت داشت با انجام یک سری تغییر و تحولات‏‎ ‎‏ظاهری مثل دستگیری تعدادی از عناصر فاسد رژیم مثل نصیری و هویدا، رسمیت‏‎ ‎‏بخشیدن دوباره به تاریخ هجری شمسی و بستن شراب فروشیها و قمارخانه ها، چهره‏‎ ‎‏جدید و مطلوبی از رژیم ارائه کند. رژیم روی شریف امامی حساب زیادی باز کرده بود و‏‎ ‎‏دائماً در تبلیغاتش از وی به عنوان یک چهره ملی و برخاسته از خانواده ای روحانی و اهل‏‎ ‎‏علم یاد می کرد بخصوص که شریف امامی ظاهراً بعد از مشورت و تبادل نظر با بعضی از‏‎ ‎‏چهره های انقلابی مانند اعضای جبهه ملی و بعضی از مراجع قم مثل آقای شریعتمداری‏‎ ‎‏به نخست وزیری منصوب شده بود، ولی مردم بدون توجه به این تغییر و تحولات‏‎ ‎‏ظاهری به مبارزه ادامه می دادند و ما نیز در این فکر بودیم که از این حضور و آمادگی‏‎ ‎‏مردم به نحو مؤثرتری استفاده کنیم. من چون در آن ایام در تهران بودم و شبها در مسجد‏‎ ‎
کتابخاطرات آیت الله سید حسین موسوی تبریزی (دفتر اول)صفحه 434
‏آقای مهدوی کنی سخنرانی می کردم و محل اقامتم نیز منزل آقای مهدوی بود، با ایشان و‏‎ ‎‏مرحوم آقای شیخ نصرالله شاه آبادی‏‎[2]‎‏ درباره یک حرکت بزرگ و چشمگیر در تهران و قم‏‎ ‎‏علیه رژیم صحبت کردم و بعد از این موضوع در جامعه روحانیت مبارز تهران مطرح‏‎ ‎‏شده بود که بعد از گفتگو و تبادل نظر این نتیجه حاصل شد که مهمترین موقع برای این‏‎ ‎‏کار عید فطر است و شیوه کار هم به این نحو باید باشد که در روز عید فطر به جای اینکه‏‎ ‎‏در هر مسجدی به طور جداگانه نماز عید فطر برپا شود، همه ائمه جماعات تهران و لااقل‏‎ ‎‏انقلابیون و به تبع آنها مردم تهران در یک جا جمع شوند و نماز عید فطر را اقامه کنند. در‏‎ ‎‏همین راستا جامعه روحانیت مبارز و مرحوم شهید بهشتی، شهید مفتح، آقایان مهدوی‏‎ ‎‏کنی، موسوی اردبیلی، شاه آبادی و شهید محلاتی که در رأس این جامعه قرار داشتند و‏‎ ‎‏هدایت کننده اصلی جریانات انقلابی در تهران بودند با انتشار اطلاعیه ای اعلام کردند که‏‎ ‎‏امسال نماز عید فطر در قیطریه برگزار می شود و از مردم دعوت کردند که به طور‏‎ ‎‏یکپارچه در این مراسم شرکت کنند. این اطلاعیه در سطح وسیعی در تهران پخش شد و‏‎ ‎‏در شبهای آخر ماه رمضان، وعاظ و سخنرانان در مساجد و حسینیه ها با اعلام این مسأله،‏‎ ‎‏مردم را برای حضور در قیطریه و برگزاری نماز عید آماده کردند و همان طوری که‏‎ ‎‏می دانید در روز عید فطر سال 57 نماز عید به امامت شهید بزرگوار مفتح‏‎[3]‎‏ و با حضور‏‎ ‎
کتابخاطرات آیت الله سید حسین موسوی تبریزی (دفتر اول)صفحه 435
‏گسترده مردم تهران برگزار شد و بعد از نماز یک راهپیمایی باشکوه ولی آرام که در واقع‏‎ ‎‏بزرگترین راهپیمایی و حضور مردم تا آن روز بود صورت گرفت و رژیم را سخت به‏‎ ‎‏وحشت انداخت و توان هر نوع واکنشی را از او سلب کرد.‏

‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله سید حسین موسوی تبریزی (دفتر اول)صفحه 436

  • . مسجد علامه یحیی نوری در خیابان ژاله نیز از جمله مساجدی بود که به خاطر سخنان داغ و کوبنده آقای نوری علیه رژیم هر شب پر از جمعیت می شد. گفتنی است که علامه نوری اگرچه قبل از انقلاب در طیف انقلابیون قرار داشت ولی بعد از انقلاب احتمالاً به دلیل بی اعتنایی مسئولین به ایشان یا انتظارات بیش از حد وی، از انقلاب فاصله گرفت و از همکاری و همراهی با نظام خودداری کرد.
  • . مرحوم شاه آبادی از روحانیون بزرگوار و فوق العاده فعال و زرنگی بود که در راه انقلاب از هیچ کاری رویگردان نبود. ایشان یک ماشین ژیان داشت که با آن به دنبال کارهای مربوط به مبارزه از قبیل تایپ و تکثیر و پخش اعلامیه و دعوت از تک تک علما و روحانیون مبارز برای تشکیل جلسه و امضاگرفتن از آنها در مواقع لزوم و همچنین سخنرانی می رفت و به دلیل فعال بودن و کارکرد فوق العاده اش هرجا که به وجودش نیازی احساس می شد فوراً اعلام آمادگی می کرد و هیچ گاه در این راه از هیچ کاری به بهانه اینکه در شأن من نیست شانه خالی نمی کرد.
  • . گفته می شود که ابتدا قرار بود آقای سید ابوالفضل موسوی زنجانی یکی از روحانیون شجاع و انقلابی و معروف و امام جماعت یکی از مساجد منطقه شمیرانات که از نظر سنی هم مسن تر بود، امامت جماعت نماز عیدفطر را به عهده بگیرد ولی در آن روز ظاهراً به جهت کسالتی که بر ایشان عارض شده بود، شهید مفتح که ایشان نیز از روحانیون معروف و مقبول در حوزه و دانشگاه بود، عهده دار اقامه نماز عید فطر شد. البته در تهران برخلاف قم در این نوع مسائل عنوان دار بودن یا نبودن افراد نقشی نداشت. به عنوان مثال در اعلامیه هایی که جامعه روحانیت مبارز تهران منتشر می کرد، اسامی و امضاهای جامعه نه برحسب مقام و موقعیت بلکه براساس حروف الفبا نوشته می شد و بنابراین اسم یک امام جماعت معمولی یکی از مساجد تهران اول از همه نوشته می شد و مثلاً اسم شهید بهشتی یا بعضی از علمای بزرگ دیگر در اواسط یا اواخر مرقوم می شد.