واقعه 17 شهریور 57

‏‏واقعه 17 شهریور 57‏‎[1]‎

‏‏به عنوان پیش زمینه واقعه 17 شهریور باید عرض کنم که راهپیمایی عظیم روز عیدفطر‏‎ ‎‏علاوه بر آنکه رژیم را غافلگیر کرد، بسیاری از انقلابیون را نیز شگفت زده و متعجب‏‎ ‎‏نمود. رژیم هرگز تصور نمی کرد که با یک جمعیت میلیونی در راهپیمایی روز عید فطر‏‎ ‎‏مواجه شود و به این خاطر آمادگی مقابله با مردم را نداشت و دلیل دوم عدم برخورد‏‎ ‎‏رژیم در آن روز، تدابیری بود که جامعه روحانیت مبارز تهران از قبل اندیشیده بود و از‏‎ ‎‏مردم خواسته بود تا راهپیمایی را از جای تعیین شده آغاز کنند و در موضع از پیش‏‎ ‎‏اعلام شده پایان دهند و به هنگام راهپیمایی نیز از شعارهای تند و درگیری با مأموران‏‎ ‎‏بپرهیزند و مردم نیز با پیروی از خواسته روحانیت ضمن حفظ آرامش و بدون درگیری با‏‎ ‎‏شعارهای آرام و مسالمت آمیز مثل «ارتش برادر ماست» که در همان روز ابداع شد،‏‎ ‎‏راهپیمایی را پایان دادند. راهپیمایی روز عید از این جهت برای رژیم سنگین بود که‏‎ ‎‏نتوانسته بود هیچ واکنشی در مقابل آن نشان دهد و ارتش هیچ گونه حرکتی در آن روز از‏‎ ‎‏خود نشان نداد که هم راهپیمایی عظیم روز عید فطر مردم و هم برخورد مسالمت آمیز‏‎ ‎‏ارتش در آن روز طی اطلاعیه ای مورد تقدیر امام قرار گرفت. از آن طرف جمعی از‏‎ ‎‏انقلابیون اعم از روحانی و غیر روحانی هم وقتی این حضور عظیم مردمی را دیدند با‏‎ ‎‏خود گفتند که ما می توانیم دوباره مردم را به صحنه بیاوریم و این بار خیلی بهتر و‏‎ ‎‏کوبنده تر با رژیم مقابله کنیم؛ به همین جهت در همان راهپیمایی که روز عید فطر انجام‏‎ ‎
‏‎

‏‎ ‎

‏‎

• . جهت اطلاع بیشتر از واقعه 17 شهریور، ر.ک. به: فصلنامه علمی و پژوهشی انقلاب اسلامی دانشگاه اصفهان؛ ش 3 (خاطرات علامه یحیی نوری).