پیش گفتار
در دو دهه اخیر کتابهای متعددی در مورد شخصیت عظیم و متعالی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و احیا کننده اسلام ناب محمدی (ص) در عصر حاضر که به حق عصر خمینی نام گرفته توسط نویسندگان، محققان و پژوهشگران داخلی و خارجی به رشته تحریر در آمده است. صاحبان این نوشتارها هر کدام به فراخور اندیشه، اعتقاد و مقتضای فکری خاص خود کوشیده اند تا بعد یا ابعادی از شخصیت بزرگ این مصلح جهانی را ترسیم و تفسیر کنند، اما دریای وجودی این مرد آسمانی آنچنان وسیع و ژرف و بی منتهاست که با اندک نگاهی به ساحت مقدس آن می توان اذعان کرد که هر کسی به اندازه ظرفی که با خود به جوار این اقیانوس بی کرانه آورده است، می تواند از آن بهره برگیرد و به تشنگان این کوثر همیشه نورانی هدیه کند. حقیقت آن است که هیچ کس نمی تواند امام را جز از بیان خود امام بشناسد. این فکر دستمایه آن شد تا امام به روایت خود امام معرفی شود و سیمای ملکوتی شخصیت حضرتش، آنچنان که خود آن حضرت خطوط آن را ترسیم نموده، به تصویر کشیده شود، شاید این دقیقترین تصویری باشد که می توان از روح متعالی آن عزیز راحل ارائه نمود. تصویری که هیچ گونه دخل و تصرفی از ناحیه دیگران در ارائه آن راه ندارد.
خواننده گرامی تصدیق می نماید که استخراج و ترکیب این خطوط و در نهایت ایجاد یک شاکله از شخصیت امام، آن هم از لا به لای سخنان و بیانات ایشان تا چه حد دشوار
کتابامام به روایت امامصفحه ج
و سخت است؛ چه همه اذعان دارند که امام از خویش سخنی جز در موارد ضرورت، آن هم به عنوان مستندات تاریخی نمی گفت؛ به عبارت دیگر در این موارد «خود»ی از امام مطرح نیست و آنگاه که مطرح است یا ایشان خود را به عنوان شاهدی بر یک واقعه و حادثه تاریخی مطرح می کنند و یا به عنوان رهبر و خدمتگزار یک حکومت خدایی، از سر تکلیف ناچار به اظهار و طرح ابعادی از شخصیت خود می شوند یا در برابر اقشار ایثارگری چون رزمندگان اسلام، مجروحان عالیقدر وخاندان سرافراز شاهد و ایتام و شهدا نتوانسته اند تسری مکنونات قلبی خویش را بر زبان مبارک مانع گردند.
با این مقدمه به برخی نکات که به نحوه تدوین این نوشتار مرتبط بوده و تذکر آنها در برداشت مطالب ضروری به نظر می رسد اشاره می شود.
1. کلیه مطالب در نخستین مرحله از منابع دست اول (22 جلد صحیفه نور چاپ قدیم و چاپ جدید و کتابهای شرح چهل حدیث، سر الصلوة و تفسیر سوره حمد امام و کوثر) استخراج شده اند و در مواردی از منابع دست دوم نظیر تحلیلی از نهضت امام خمینی و طلیعه انقلاب اسلامی و... استفاده شده است.
2. در برخی از موضوعات در صحیفه های نور چاپ قدیم و جدید و کوثر اختلافاتی وجود دارد که در اینگونه موارد ملاک گزینش مطالب، چاپ جدید می باشد.
3. در استخراج و نقل مطالب هیچ گونه دخل و تصرفی نشده و موضوعات غالباً از میان متن انتخابی برداشت شده اند و به همین دلیل ممکن است در موارد نادری موضوع از مقدمه یا پاراگراف بعدی متن جدا شده و تا حدودی مطلب واحدی را در ذهن القا نکند. ملاک این نوع گزینش اولاً انتخاب مطلب مربوط به بُعدی از شخصیت امام بوده و ثانیاً مقدمه و پاراگرافهای بعد از موضوع، به دلیل ارتباط با موضوع اصلی این نوشتار و پرهیز از اطاله کلاً حذف شده اند.
4. در مواردی که متن به توضیح یا اصلاح و ویرایشی نیازمند بوده، موارد اضافی یا اصلاحی داخل [ ] آمده است.
کتابامام به روایت امامصفحه د
5. در نقل مطالب، گاه موارد تکراری دیده می شود که در نقل یک موضوع با یکدیگر مشابهت تام دارند. در این موارد برای عدم محرومیت از مطالب اضافی که در یک متن موجود و در متن مشابه آن موجود نیست این گونه مطالب به صورت مکرر آورده شده اند.
6. نظر به اینکه برخی از مطالب بیانگر چند بُعد از ابعاد شخصیت حضرت امام می باشند، مناسب بود که در فصلهای مستقل مربوط به خود آورده و تکرار شوند، اما به دلیل واحد بودن این نوشتار از تکرار آنها با اینکه در صورت تکرار هر یک از آنها نقش خاصی را در هر فصل ایفا می کردند خودداری گردیده است.
7. در مواردی که احساس می شد خواننده به سابقه تاریخی موضوع و مطلبی نیازمند باشد در پاورقی اشاره مختصری به سابقه و مخاطبان و شرایط زمانی آن موضوع شده است.
8. کلیه مطالب این مجموعه توسط واحد ارزشیابی متون مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) مورد بررسی و تأیید قرار گرفته است. همچنین از مساعی واحد خاطرات مؤسسه در این زمینه تقدیر می گردد.
باوجود تلاش فراوان، این مجموعه به هیچ وجه مدعی ترسیم خطوط کامل سیمای ملکوتی امام(س) از زبان ایشان نیست؛ چه به دلایل متعدد ممکن است در حین مطالعه و تحقیق مواردی از دسترس به دور مانده باشند که امید است با تذکرات و پیشنهادات خوانندگان گرامی در چاپهای بعدی اصلاح لازم صورت پذیرد.
کمترین بسیجی امام
غلامعلی رجایی
کتابامام به روایت امامصفحه ه
کتابامام به روایت امامصفحه و