[سؤال 1960] ----> 7403
2. در صورتی که شخصی در شهری نظیر تهران از محل کارش یا منزل باید فاصله ای بیش از نیم فرسنگ را طی کند آیا روزه اش قبول است یا باید از آخرین نقطه که فاصله بیش از رسیدن صدای یک خروس است تا 4 فرسنگ محاسبه شود که در شهری نظیر تهران ممکن است حتی به فاصله از منزل تا محل کارش به بیش از هفتاد کیلومتر هم برسد.
بسمه تعالی، در تهران مبدأ مسافت از منزل حساب می شود و در شهرهای عادی از آخر شهر.
[سؤال 1961] 871
بسمه تعالی
در بلاد کبیره، مبدأ و منتهای سفر درب خانه است؛ در صورتی که مسافر به بلاد کبیره باز گردد و وارد محدودۀ محله (برای ساکنین بعد از کبیره شدن) یا محدودۀ تهران قدیم (برای ساکنین قبل از کبیره شدن) شود، ولی به درب خانه نرود و مجدداً به سفر جدیدی عازم شود، تکلیف شرعی او چیست؟
بسمه تعالی، مبدأ را از همان نقطه ای که شروع به سفر جدید کرده قرار دهد.
[سؤال 1962] ----> 7094
2. از فردای روزی که به این منزل آمدیم، در محل کار خود حاضر شدیم و قهراً این مورد هر روز ادامه داشته و دارد. جهت استحضار اضافه می نماید که مسافت محل کار هر یک از اهل خانواده تا منزل، حدود 17 الی 20 کیلومتر می باشد. از طرفی هر جمعه جهت اقامۀ نماز جمعه به دانشگاه عزیمت نموده ایم که مسافت آن تا منزل، حدود 5 / 21 کیلومتر است. اخیراً که فتاوای حضرت عالی در رابطه با بلادکبیره ـ در روزنامه ها و مجلات ـ انتشار یافت، موضوع را با بعضی علما مطرح نمودیم. عده ای فرمودند که می بایست ده روز قصد کرده و در منزل بمانید و به محل کار و نماز جمعه
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 376
حاضر نشوید؛ و عده ای دیگر فرمودند که چون از حد ترخص خارج نشده اید اشکال ندارد. وظیفه چیست؟
بسمه تعالی، اگر تهران وطن شما نیست، بدون قصد اقامت ده روز در یک محله، حکم مسافر دارید و پس از تحقق قصد اقامت ده روز، تا سفر شرعی پیش نیامده، حکم اقامت به قوّت خود باقی است.
[سؤال 1963] ----> 4045
3. اگر کسی منزلش در شرق تهران باشد و مجبور است که هر روز، حدود 8 کیلومتر از شرق به غرب و 8 کیلومتر از غرب به جنوب و 8 کیلومتر از جنوب به منزلش برود، نماز و روزه اش چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، اگر مسیر ذکر شده را بدون عبور در اثنا به منزل می پیماید در فرض مرقوم، در مسیر راه حکم مسافر دارد.
[سؤال 1964] ----> 4045
4. افراد غیر ساکن تهران که می خواهند مدتی در تهران باشند، چه باید بکنند که نماز را تمام خوانده و روزه هم بگیرند؟
بسمه تعالی، می توانند با قصد اقامت ده روز در یک محله، نماز را تمام بخوانند و روزه بگیرند.
[سؤال 1965] ----> 4045
5. افراد غیر تهرانی که می خواهند چند سالی موقتاً در تهران باشند و هر روزه برای کارشان بدون قصد مسافت، حدود 7 ـ 8 کیلومتر از منزل خارج و برمی گردند، وضع نماز و روزۀ آن ها چگونه است؟
بسمه تعالی، بدون قصد اقامت ده روز در یک محله، نماز و روزه شان قصر است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 377
[سؤال 1966] ----> 4045
6. افراد غیر ساکن تهران که چند سالی در تهران می خواهند بمانند، اگر در محلۀ خود قصد عشره کرده و همان جا بمانند بعد از اتمام ده روز، اگر کمتر از 22 کیلومتر در تهران در روز ایاب و ذهاب کنند، نماز و روزۀ آن ها چگونه است؟
بسمه تعالی، تا سفر شرعی جدید پیش نیامده، نماز و روزه شان تمام است.
[سؤال 1967] 872
بسمه تعالی
مبدأ مسافت در شهر تهران از کجا حساب می شود و نمازهایی که قبل از فهمیدن حکم خوانده شده چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، مبدأ مسافت در بلاد کبیره مثل تهران منزل است، و کسی که تهران وطن او نیست و هر روز از محل سکونت و حدود آن خارج می شود برای کار، نمی تواند قصد اقامت نماید و حکم مسافر را دارد و چنانچه بر خلاف وظیفه عمل کرده، باید قضا نماید.
[سؤال 1968] ----> 4428
5. بلاد کبیره در ایران کدام شهر است، شایع است که حد ترخص را در آن از درب خانه معیّن فرموده اید، صحیح است یا نه؟ متمنی است فتوای مبارک را مرقوم و به مهر شریف ممهور فرمایید.
بسمه تعالی، تهران از بلاد کبیره است و مبدأ مسافت در آن منزل است و حد ترخّص ندارد، ولی در محلّه باید احتیاط مراعات شود.
[سؤال 1969] ----> 5498
2. با توجه به نظر امام در عروة الوثقی مبنی بر این که تقلید در استنباطات عرفیه جایز نیست، آیا تقلید از امام در این مسأله که تهران، بلاد کبیره است
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 378
واجب است یا جایز است؟
بسمه تعالی، تهران، از بلاد کبیره است و تشخیص با عرف است.
[سؤال 1970] ----> 5498
3. با توجه به این که بلاد کبیره تعریف مشخصی ندارند، لذا دانستن نظر عرف در مورد کبیره بودن یک شهر، بسیار مشکل است و عرف تنها می تواند بزرگ و کوچک بودن آن را و آن هم به صورت نسبی مشخص کند و نه کبیره بودن آن را. تکلیف در این گونه موارد چیست؟ (برای مثال، در مورد شهرهای مشهد و تبریز و غیره).
بسمه تعالی، میزان نظر عرف است.
[سؤال 1971] ----> 3165
8. اگر کسی از حد ترخص گذشت و به محل کار خود رسید و کار را انجام داد و بعد به شهر بازگشت و فاصله اش تا منزل از حد ترخص کمتر بود، حکم چیست؟ حکم نمازهای قبلی که خوانده چیست؟
بسمه تعالی، در مثل تهران، از منزل تا محل کار اگر در مجموع رفت و برگشت، به مقدار مسافت شرعی باشد، حکم مسافر دارد.
[سؤال 1972] 873
بسمه تعالی
کسی که تهران ـ که از بلاد کبیره است ـ وطن او نیست و محل کار و اقامت او در دو محله تهران است، با چه شرایطی می تواند قصد اقامت ده روزه نماید و نماز را تمام بخواند و روزه بگیرد؟
بسمه تعالی، بدون قصد ماندن ده روز در یکی از دو محل، حکم مسافر دارد و چنانچه فاصلۀ دو محل، کمتر از 5 / 22 کیلومتر است و در یکی از دو محل قصد اقامت کند و بماند، تا زمانی که مسافرت جدید نکرده است، رفت وآمد بین آن دومحل اشکال ندارد و نماز او تمام و روزه صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 379
[سؤال 1973] 874
بسمه تعالی 20 / 1 / 1362
سلام علیکم، ما جمعی از پرسنل استخدامی ارتش جمهوری اسلامی ایران جهت انجام فرائض دینی (نماز و روزه) دچار اشکالاتی شده ایم که لازم شد به عرض امام برسانیم و کسب تکلیف کنیم.
ما به یکی از قسمت های ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران منتقل شده ایم، که حد فاصل منزل تا محل کارمان کمتر از 22 کیلومتر می باشد، ولی هر روز و یا اکثر روزها از محل کار به مأموریت در سطح شهر تهران می رویم و بنا به ضرورت شغلی برایمان مشخص نیست که چند کیلومتر در شهر راه می رویم. با توجه به این که ما بنا به تشخیص مسئولین بالاتر از خود، به این قسمت آمده ایم و نمی دانیم تا چند وقت در این قسمت انجام وظیفه می کنیم (شاید تا آخرین سال خدمت در این قسمت باشیم و شاید هم به جای دیگری منتقل شویم) بر فرض این که تهران محل سکونت دائمی ما باشد، نماز ما شکسته است یا تمام؟
بسمه تعالی، با فرض این که می دانید از منزلتان به مقدار مسافت می روید و در خارج محدوده ای که وطن شما است، خواهید رفت در خارج وطن باید شکسته بخوانید.
[سؤال 1974] ----> 1129
3. کسانی که داخل تهران هستند و مجبورند هر روز در محل کار خود، که فاصله اش از منزلشان بیش از چهار فرسنگ شرعی است، حاضر شوند با در نظر داشتن اجبار برای کار، آیا باید نمازشان را تمام بخوانند و روزه بگیرند یا خیر؟
بسمه تعالی، در محل کار، در فرض سؤال، روزه صحیح نیست و نماز شکسته است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 380
[سؤال 1975] 875
بسمه تعالی 22 / 4 / 1361
محضر مبارک زعیم عالی قدر، حضرت امام خمینی، دام ظله
محترماً؛ بدین وسیله مسأله ذیل از نظر نماز و روزه برای این جانب مطرح است:
این جانب ساکن تهران، میدان شوش و محل کارم کیلومتر 10 جادۀ ساوه، چهار دانگه است و مدت 5 / 6 سال است که در آن محل، کار می کنم و هر روز صبح ساعت 5 / 6 صبح به کار می روم و ساعت 5 / 3 بعد از ظهر برمی گردم؛ منتها صبح ها هنگامی که از درب منزل سوار بر سرویس کارخانه می شوم، چون سرویس برای سوار کردن سایر کارگران در شهر مسافت بیشتری را طی می کند، مسافت رفت 5 / 22 کیلومتر می باشد (خیابان های میدان شوش، میدان خراسان، خیابان خراسان، میدان قیام، میدان امام خمینی، چهارراه حسن آباد، دروازه قزوین، سرپل امامزاده معصوم، قلعه مرغی، زهتابی، جاده ساوه، چهاردانگه) لیکن بعد از ظهرها هنگام برگشت، چون از مسیر دیگری بر می گردد (خیابان های جاده ساوه، فلاح، سرپل امامزاده معصوم، میدان راه آهن، خیابان شوش، میدان شوش) 5 / 18 کیلومتر می باشد، خواهشمند است بفرمایید نسبت به نمازهایی که تا کنون خوانده و روزه هایی که گرفته ام و نماز و روزه هایی را که از این به بعد باید انجام دهم چه وضعیتی دارم؟
بسمه تعالی، اگر مجموع رفت و برگشت به مقدار هشت فرسخ شرعی نیست حکم مسافر مترتب نیست.
[سؤال 1976] 876
بسمه تعالی
حضور محترم رهبر عالی قدر
محترماً معروض می دارم: فاصلۀ محل کار ما تا منزل 29 کیلومتر است؛ ولی فاصلۀ محل کارمان تا ابتدای شهر 15 کیلومتر می باشد و شغل ما پلیس است که 24 ساعت در
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 381
منزل هستیم و 24 ساعت در محل کار می باشیم؛ تکلیف نماز و روزه هایی که در محل کار می باشیم را بفرمایند.
خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی، خمینی را نگهدار؛ از عمر ما بکاه و بر عمر او بیفزا.
بسمه تعالی، در غیر تهران، اگر از آخر شهر تا محل کار به مقدار مسافت شرعی نباشد، حکم سفر مترتّب نیست.
[سؤال 1977] 877
بسمه تعالی
بنده از فتوای آن حضرت مبنی بر این که «بایستی حتماً در بلاد کبیره، یک محله را وطن قرار داد» خبر نداشتم، لذا نماز و روزه ام را در این جا (تهران) درست می خواندم (البته مبدأ را خانه ای قرار دادم که در آن زندگی می کردم؛ یعنی اگر 22 کیلومتر از این خانه دور می شدم نمازم را شکسته می خواندم) تا اخیراً که از فتوای آن حضرت مبنی بر این که «بایستی حتماً محله ای را مشخص نمود، با شرط این که مطمئن باشم که می توانم تا آخر عمر در این محل بمانم»، چون این شرط را دارا نمی باشم، چون ممکن است بعد از اتمام اجارۀ این خانه، از این محله بروم، لذا مردد مانده ام که چه کار بکنم؟ در ضمن، شغلم پاسداری است و فاصلۀ بین خانه و محل کارم بیش از 22 کیلومتر است و مجبورم هر روز این مسافت را بروم و به خاطر موقعیت کاری ام برایم مقدور نیست ده روز مرخصی بگیرم و در خانه بمانم یا ده روز را در محل کارم بمانم تا بتوانم جهت گرفتن روزه قصد کنم (یعنی این که به من چنین مرخصی داده نمی شود) لذا سؤال می کنم: اوّلاً در محل اول؛ یعنی شهرک پارچین (البته هنوز از آن جا اعراض نکرده ام و گاه گاهی، یعنی هر دو هفته یک بار، به آن جا می روم) وضع من چگونه است؟ و در این خانه که در تهران زندگی می کنم وضعم چگونه است؟ و به علت این که ماه رمضان امسال مأموریت بودم و نتوانستم روزه بگیرم وضع روزه های قضایم چطور می شود؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 382
ضمناً در شهرک پارچین نمازم را کامل و در خانۀ فعلی شکسته می خوانم، اگر اشتباه بوده، نمازهای خوانده شده را چه کار کنم؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، حکم مسافر دارید و روزه ها را بین سال بنا بر احتیاط، باید قضا کنید و برای این کار لازم است در محلی قصد ده روز کنید.
[سؤال 1978] 878
بسمه تعالی 5 / 4 / 1361
حضور مبارک مسئولان دفتر امام سلام عرض می کنم.
بعد از سلام خدمت شما، عرض می کنم که این جانب کارگر ماشین سازی ایران ناسیونال هستم؛ من در ماه مبارک رمضان 15 روز صبح کار و 15 روز بعد از ظهر کار هستم؛ ساعت کار صبح، ساعت 4 الی 12 ظهر و ظهر نمی توانم در کارخانه نماز بخوانم ولی کار بعد از ظهر ساعت 12 الی 19 می باشد؛ وضع نماز و روزۀ من به چه صورت است؟ لطفاً توضیح فرمایید.
من از یکی از روحانیون سؤال کردم، گفت: بعد از ظهر روزۀ شما درست است ولی نمازت باید شکسته شود.
مساحت به کیلومتر از درِ خانه تا کارخانه، رفت و برگشت 70 کیلومتر است.
بسمه تعالی، در مسیر و محل کار حکم مسافر دارید و نماز در سفر شکسته می شود و اگر قبل از ظهر به وطن برسید و یا آن که بعد از ظهر از وطن خارج شوید روزۀ آن روز صحیح است.
[سؤال 1979] 879
بسمه تعالی 1 / 4 / 1361
محضر مبارک حضرت امام خمینی، رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، نظر به فتوای حضرت عالی مبنی بر انجام نماز و سایر فرائض دینی در تهران،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 383
اینک سؤال ذیل از نظر این جانب مطرح و لازم شرعی می باشد:
1. آیا شخصی که در یک نقطه از تهران بزرگ، مثلاً در شهر ری، سکونت دارد تا چه حد مسافت می تواند از منطقۀ محل سکونت خویش خارج گردد تا نماز و روزۀ وی درست محسوب شود و شکسته نباشد؟
2. با توجه به این که مناطق مختلف تهران به همدیگر پیوسته می باشد، برای رفت و آمد در داخل شهر ـ مثلاً نماز جمعه و سایر امور شخصی و اجتماعی ـ چه تکلیف شرعی لازم الاجرا می باشد؟
بسمه تعالی، شهر ری جزو تهران محسوب نیست. اگر از آخر شهر تا محل کار در داخل تهران به قدر مسافت شرعی باشد و یا آن که در صورت سکونت در تهران، اگر از منزل تا محل کار به قدر مسافت شرعی باشد، حکم مسافر دارد.
[سؤال 1980] 880
بسمه تعالی 14 / 9 / 1360
پس از سلام وآرزوی سلامت و طول عمر آن حضرت از ایزد متعال و سپاس به درگاه باری تعالی؛ غرض از مزاحمت، درخواست پاسخ یک مسأله شرعی بود که ما پس از تماس های مکرر با دفتر امام (تهران) و دفتر پاسخ به مسائل شرعی در قم و تماس حضوری با بعضی از اهل علم، به علت جواب های مختلف، نتوانستیم صحیح این مطلب را دریابیم.
کسی که در تهران برای چند سال، موقت ساکن است و قصد اقامت دائم ندارد و هر روز برای انجام کارهای اجرایی از محدودۀ محل منزل خویش خارج می شود، حکم نماز و روزه اش به چه شکل است؛ یعنی چه مقدار (دقیقاً) فاصله گرفتن از منزل، نماز وی را شکسته و روزه اش را ساقط می سازد؟ تقاضامندیم برای رفع شبهۀ شدید در این باب، مسأله را به مرحمت و لطفتان مرتفع سازید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 384
بسمه تعالی، اگر قصد ماندن ده روز در محله ای که منزلش در آن است، ندارد و می خواهد هر روز از آن جا خارج شود باید نماز خود را شکسته بخواند. بلی اگر به قصد ده روز در محلۀ مزبور بماند، تا به حد مسافت شرعی نرفته نمازش تمام است.
[سؤال 1981] 881
بسمه تعالی 30 / 3 / 1361
مرجع عالی قدر، امام خمینی، دام ظله العالی
ما عده ای از کارکنان پارس الکتریک در زمان رسیدن ماه مبارک رمضان، مسائل و مشکلاتی راجع به روزه برایمان پیش آمده که خدمتتان عرض می شود:
وضع کارخانه طوری است که کارگران و کارکنان مجبورند از صبح ساعت شش تا سه بعد از ظهر در کارخانه باشند و با احتساب وقت آمد و شد، حدود ساعت پنج صبح از خانه بیرون آمده و ساعت چهار بعد از ظهر به محل اقامت خود برگشت می نمایند. بعضی از کارگران، خانه هایشان در تهران و شاید فواصل خانۀ آن ها تا محل کارخانه، بیش از 24 کیلومتر می شود، آیا نماز و روزۀ آن ها شکسته است یا خیر؟ (با توجه به این که اذان صبح در منزل خود و اذان ظهر در کارخانه و اذان مغرب در خانه هستند).
بسمه تعالی، کسانی که در تهران هستند و برای رفتن به محل کار، هر روز مسافت شرعی را طی می کنند، در بین راه و محل کار، حکم مسافر دارند.
[سؤال 1982] 882
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته
بنده وطن اصلی ام شهرستان بوده است و هم اکنون مدت چهار ماهی است که
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 385
در تهران شاغل می باشم و نمی دانم که آیا به وطنم باز می گردم یا نه؛ ولی میل دارم که برگردم. روزها که در این جا هستم صبح بر سرکارم می روم و بعد از ظهر ساعت 30 / 2 به خانه برمی گردم. خانه ام در حوالی شوش (ارج) است و محل کارم توپ خانه است.
1. آیا می توانم قصد ده روز بکنم؟ و به این ترتیب که صبح بروم سر کارم و بعد از ظهر برگردم، نماز و روزه ام درست است یا شکسته؟
2. تا چند یا چه مدتی باید در تهران بمانم تا وطنم محسوب شود؟
3. آیا بعد از این که ده روز قصد کردم، می توانم بعد از ظهر، یعنی نماز ظهر که به جا آوردم، به مسافرت بروم؟ و آیا روزه ام درست است؟
بقای عمرتان را از خداوند متعال تا انقلاب مهدی خواهانم.
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، در تهران حکم مسافر دارید و اگر قصد جدی نمایید، بدون خارج شدن از محلۀ محل سکونت ده روز در آن جا بمانید و با چنین قصدی لااقل یک نماز چهار رکعتی خوانده باشید، تا سفر جدید پیش نیامده نماز و روزه تمام است و در غیر وطن اصلی تا قصد ماندن دائمی نداشته باشید وطن شما حساب نمی شود.
[سؤال 1983] 883
بسمه تعالی
کسی که در سال های اخیر که تهران از بلاد کبیره شده است به تهران آمده و قصد دارد در این شهر زندگی کند، با چه شرایطی تهران وطن او محسوب می شود؟ و آیا داشتن خانۀ ملکی یا استیجاری، دخالتی در این جهت دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، چنانچه در یکی از محله های تهران قصد سکونت دائم کند، همان محله وطن او محسوب می شود و فرقی بین داشتن خانۀ ملکی و یا استیجاری نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 386
[سؤال 1984] 884
بسمه تعالی
کسی که از سال های قبل تهران وطن او بوده است، اکنون که تهران از بلاد کبیره شده، چه محدوده ای وطن او محسوب می شود؟
بسمه تعالی، محدودۀ قبل از کبیره شدن، وطن او محسوب می شود.
[سؤال 1985] 885
بسمه تعالی 18 / 2 / 1362
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی، امام خمینی
پس از عرض سلام و تقدیم احترامات بی حد به حضور آن امام بزرگوار، سؤالاتی داشتم که با کسب اجازه از محضر مبارک به عرض می رسانم.
1. دانشجویی که برای ادامۀ تحصیل به تهران می آید و قصد دارد که بیش از ده روز در این شهر بماند، تکلیف نماز و روزه اش چه می شود؟
بسمه تعالی، بدون قصد ده روز در خصوص یک محلۀ تهران، حکم مسافر دارد.
2. در صورتی که بر خلاف آن دستور عمل کند و نداند که حکم شرعی در مورد تهران و غیر آن فرق می کند، آیا آن اعمال گذشته باطل هستند؟ چگونه باید آن ها را جبران کرد؟
بسمه تعالی، اعمالی که بر خلاف وظیفه انجام داده را، باید قضا کند.
[سؤال 1986] 886
بسمه تعالی
کسانی که از شهرستان ها برای ادامۀ تحصیل یا کارهای دیگر به مدت چند سال به تهران منتقل می شوند و محل سکونتشان با محل کار یا تحصیل آنان در دو منطقه مختلف تهران باشد و هر روز این فاصله را طی می کنند، آیا نمازهایشان شکسته است یا تمام؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 387
بسمه تعالی، اگر وطن آن ها نیست و وقتی به تهران رسیدند قصد دارند هر روز این فاصله را بروند، نماز ایشان شکسته است.
[سؤال 1987] 887
بسمه تعالی
1. در تهران اگر کسی قصد ماندن ده روز یا بیشتر دارد ولی این مدت را در یک محله نمی ماند بلکه هر روز می خواهد از این محله به محله دیگری از تهران برود که به حد مسافت فاصله دارد با این وضع اقامه محقق می شود یا خیر و آیا فرقی بین فاصله به اندازه حد مسافت و بین کمتر از مسافت هست یا خیر؟
بسمه تعالی، در فرض مسأله قصد اقامه محقق نیست.
2. اشخاصی که کارگر بوده اند و از مزد کارگری زمینی برای زراعت خریده اند و به تدریج پول او را داده اند ولی تا حال حساب خمس نداشته و نداده اند، فعلاً زمین مذکور را به قیمت خرید باید تخمیس کنند یا قیمت فعلی؟
بسمه تعالی، قیمت فعلی.
[سؤال 1988] ----> 1577
3. در تهران اگر کسی مسافر بود و وارد تهران شد ـ که تهران وطن او است ـ وارد منزل که شد نمازش تمام است یا وارد محله که شد ـ ولو اول محله ـ کافی است که نماز را تمام بخواند؟
و نیز اگر از اهل تهران، منزلش آخر محله واقع شده که از منزل که خارج شد ـ به قصد رفتن مسافت شرعی ـ محله هم تمام شد، این شخص همین که از منزل خارج شد، نمازش را باید قصر بخواند یا مقداری که از محله دور شد، نمازش قصر می شود؟
بسمه تعالی، با ورود به محله، حکم سفر قطع می شود و با خروج از محله، حکم سفر مترتّب می شود.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 388
[سؤال 1989] 888
بسمه تعالی
به چه شهرهایی بلاد کبیره گفته می شود؟ و آیا در ایران به جز تهران، شهری از بلاد کبیره محسوب می شود؟
بسمه تعالی، به شهرهایی که از نظر عرف بسیار بزرگ و خارق العاده هستند مانند تهران فعلی، بلاد کبیره گفته می شود؛ و در حال حاضر در ایران، فقط تهران از بلاد کبیره محسوب می شود.
[سؤال 1990] ----> 2147
3. شما در فتوا فرموده بودید که در بلاد کبیره ـ مانند تهران ـ میزان مسافت شرعی (رفت و برگشت، هشت فرسخ شرعی)، از درب منزل حساب می شود و در فتوای دیگری فرموده اید: از موقعی که این بلاد، صغیره بوده اند، از آن محدوده حساب می شود. خواهشمند است که فتوای صحیح را بفرمایید؟
بسمه تعالی، مسافت، از منزل حساب می شود؛ ولی کسانی که تهران قبل از کبیره شدن وطنشان بوده، در صورتی نمازشان شکسته می شود که از محدوده بیرون روند و از مبدأ مسافت ـ که منزل است ـ طی مسافت شرعی نمایند.
[سؤال 1991] 889
بسمه تعالی 10 / 9 / 1360
حضور مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته
شخصی قصد می کند که بیش از ده روز در شهر خارق العاده ای مانند تهران اقامت نماید. لطفاً توضیح بفرمایید: برای انجام کارهای روزمره تا چه حدی از منزل محل قصد، مجاز به رفت و آمد می باشد و وضعیت نماز او به چه صورت خواهد بود؟
بسمه تعالی، در صورتی نماز او تمام است که قصد کند از محله ای که منزل در آن است تا ده روز خارج نشود و اگر قصد دارد از آن جا خارج شود و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 389
رفت و آمد داشته باشد، قصد او محقّق نمی شود.
[سؤال 1992] 890
بسمه تعالی
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
مسائل ذیل برای دانشجویان این مؤسسه کمال ضرورت را دارد. متمنی است پاسخ مرقوم فرمایند:
1. اگر مسافری وارد تهران شود و از اول قصد داشته باشد که در محلات مختلف داخل شهر ـ مثلاً بازار و دانشگاه ـ رفت و آمد کند، آیا با این فرض اصولاً قصد اقامت متمشّی است یا نه ؟
بسمه تعالی، قصد اقامت به نحو مزبور صحیح نیست.
[سؤال 1993]
2. در صورتی که تعدد محلات و مناطق، مخل به قصد اقامت باشد، ملاک در تشخیص تعدد چیست؟ آیا صرف اسامی عرفی خیابان ها و کوچه ها موجب تعدد است یا مثلاً مناطق و نواحی شهرداری ملاک است؟
بسمه تعالی، میزان، نظر عرف است.
[سؤال 1994]
3. خروج از محل اقامت ـ مثلاً از دانشگاه به بیمارستان شهدای تجریش به منظور خدمت به مصدومین ـ در صورتی که حدود 12 ساعت طول بکشد، آیا ناسخ حکم اقامت است یا نه؟
بسمه تعالی، اگر از اول، قصد خروج از محل اقامت به مدت مذکوره را نداشته و بعد از قصد اقامت و خواندن حداقل یک نماز چهار رکعتی پیش آمده، مضر به حکم قصد اقامت نیست، در صورتی که به مقدار مسافت نباشد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 390
[سؤال 1995] 891
بسمه تعالی
دفتر استفتای امام خمینی، مدّ ظله العالی
به خدا قسم فکر می کنم در بیابانی ظلمانی حرکت می کنم و البته سرگردان و ره گم کرده ام و هر کسی مرا به راهی که به نظر خودش صراط مستقیم است می خواند و همۀ این راه ها با هم تناقض دارد؛ از شما خواهشمندم تو را به فاطمه زهرا علیهاالسلامهمان طور که همۀ کارهایتان برای خداست، این مشکلات و مسائل مرا هم طبق فتاوای امام امت حل نمایید و این مخلوق خداوند را از این سرگردانی نجات دهید. خداوند توفیقتان دهد. مشکلات من در رابطه با بلاد کبیره بودن تهران است؛ لطفاً هرچه زودتر توجه کافی مبذول دارید.
تهران از چه سالی جزو بلاد کبیره شده؟ لازم به تذکر است که من سال 1340 در تهران متولد شدم؛ آیا شامل زمان تولد من می شود؟
بسمه تعالی، از اهل اطلاع تحقیق کنید.
[سؤال 1996] ----> 1292
3. فاصلۀ چهار فرسنگ شرعی برای شهرهایی که به علت توسعه نزدیک شده اند، ابتدای مسافرت، از منزل محسوب می شود یا آخرین دیوار شهر؟ و انتها، اولین دیوار شهرِ مقصد می باشد یا محلی که کار دارد؟
بسمه تعالی، در غیر شهرهای بزرگ خارق العاده، از انتهای شهر تا ابتدای شهر حساب می شود.
[سؤال 1997] 892
بسمه تعالی دهم ذی القعده 1402 ق
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله الوارف
السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته، وأمّا بعد:
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 391
شخصی از ده خود به قصد کاری در یکی از شهرها حرکت می کند، مسافت فی ما بین ده و اولین ساختمان های شهر از 20 کیلومتر تجاوز نمی کند ولی مقصد اصلی او اواسط شهر است و کل مسافت تا محل مقصد 23 یا 24 کیلومتر می باشد؛ حکم نماز او از نظر قصر و اتمام چیست؟
بسمه تعالی، در فرض سؤال، حکم سفر مترتّب نیست؛ مگر آن که مقصد محل کار، از شهرهای بزرگ خارق العاده مانند تهران باشد.
[سؤال 1998] ----> 1049
2. در مکان های وسیع، همان طور که ساختمان های آن جا ملاک برای قصد اقامه و ملاک در مبدأ مسافت است، آیا در انتهای سفر هم ملاک مسافت شرعی را همان جا قرار دهد یا درب ورودی محل را؟
بسمه تعالی، در صورتی که مثل شهرهای بزرگ خارق العاده نباشد، ملاک، رسیدن به محل اقامت است نه منزل.
[سؤال 1999] 893
بسمه تعالی 2 / 5 / 1361
پیشگاه مبارک زعیم عالی قدر، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی
اماما! ما عده ای از اهالی شهرستان گناباد، روستای سنو در تهران سکونت داریم و همگی از جناب عالی تقلید می نماییم. تا این تاریخ نماز و روزه مان را طبق مسأله شماره 1332 به جا آورده ایم، ولی در تاریخ اسفند ماه 1360 مسأله ای در مجلۀ پاسدار اسلام شماره سه به چاپ رسیده است مبنی بر این که کسانی که از شهرستان ها به تهران می آیند و محل کارشان در تهران می باشد نمازشان را باید شکسته بخوانند و ما در حدود 10 تا 15 سال است که در تهران سکونت داریم، ولی اگر فردا دولت جمهوری اسلامی به ما در شهرستان که وطنمان است کار بدهد، ما به شهرستان می رویم؛ چون تصمیم نداریم برای همیشه در تهران بمانیم. ولی از مجبوری که کاری در شهرستان
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 392
نداریم، به تهران آمده ایم. حال از محضر زعیم عالی قدر، رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران تقاضا داریم برای ما اهالی شهرستان اعلام فرمایند که آیا نماز و روزه مان شکسته است و روزه مان باطل است یا خیر؟ اگر چنین است، دستور فرمایید مسأله را طی نامه ای برای این انجمن اسلامی اعلام نمایند.
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، حکم مسافر دارید و بدون قصد اقامت ده روز در یک محل، نماز قصر است و روزه صحیح نیست و اعمال گذشته چنانچه مخالف وظیفه انجام گرفته باشد قضا دارد.
[سؤال 2000] 894
بسمه تعالی 9 / 11 / 1361
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، سلام علیکم
ضمن سلام، چند سؤالی پیش آمده؛ از محضر مبارک تقاضای راهنمایی داریم، امیدواریم ان شاء الله ما را یاری فرمایید.
1. پارسال این جانب سؤالی را به این عنوان از محضر مبارک مطرح نموده بودم که ما عده ای از کارکنان صنایع نظامی دفاع مهمات سازی، صبح ها با سرویس ماشین تقریباً در حدود بیست و چهار کیلومتر عرفی راه می رویم به سر کار، و بعد از ظهر به منزل باز می گردیم. نماز و روزۀ ما آیا شکسته است یا باید درست به جا آوریم؟ یعنی مسافت از پادگان جی تا خیابان پاسداران شمیران است. حضرت امام جواب فرموده بودند: نماز شکسته و روزه افطار شود و قضای روزه بعداً به جا آورده شود. اخیراً شخصی از همکاران می گوید: بنا به قول شخصی از دفتر امام در جماران، مسأله بالا شامل حال کسانی که 10 سال قبل در تهران بوده و تهران را وطن دائمی قرار داده اند نمی شود؛ چون بعد از آن، تهران از طرف امام بلاد کبیره اعلام شده؛ یعنی کسانی که قبل از 10 سال در تهران بودند، این مسافت 24 کیلومتر عرفی به نماز و روزۀ آنان لطمه نمی زند؛ آیا این نقل قول صحت دارد؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 393
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، حکم مسافر پیدا می کنید و چنانچه تهران، قبل از کبیره شدن آن وطن شما بوده، در محدودۀ تهران سابق نماز شما تمام است.
2. سؤال دیگر دربارۀ خود سازمان صنایع دفاع ملی می باشد. از زمان رژیم سلطنت ملعون پهلوی در این سازمان رسم بود ـ البته با رضایت کارکنان ـ از روز پیشنهاد تا آخر خدمت سی سال، هر ماه از حقوق کسانی که داوطلب بودند مبلغ صد تومان به عنوان پس انداز کم می کردند و بعد از سی سال، آخر خدمت، به هر صد تومان پس انداز صد تومان هم دولت اضافه می کرد و به صاحب پول بر می گرداند؛ البته با سود چند درصد. در زمان دولت موقت ـ بعد از انقلاب ـ هم همین عمل تکرار می شد و اکنون هم ادامه دارد. پارسال حضرت امام در جواب این سؤال فرموده بودند: حرام است؛ ولی سیاسی ایدئولوژیک سازمان اکنون می گوید که آقای صفایی با امام در میان گذاشته و حضرت امام فرموده: حرام نیست و اشکال ندارد. خواهشمندیم ما را راهنمایی فرمایید.
بسمه تعالی، اگر از حقوق و مزایا می دهند اشکال ندارد؛ ولی بهرۀ پول ربا و حرام است و نباید بگیرند.
3. اخیراً این جانب به طور تکرار ـ یعنی از افراد مردم ـ می بینم و می شنوم که بعضی از مردم پول های سکۀ پنج تومانی را جمع آوری می کنند. حتی از زبان خود مردم شنیدم که بعضی صد سکه، بعضی ها دویست سکه و بعضی ها سیصد تا الی هزار سکۀ پنج تومانی جمع آوری کرده در خانه نگه می دارند و این عمل افراد، لطمه به وضع اقتصاد پولی و بانکی می زند. البته سکه ها مربوط به الآن می باشد ـ بعد انقلاب ـ آیا این عمل حرام است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر موجب لطمه به اقتصاد دولت اسلامی است جایز نیست.
[سؤال 2001] 895
بسمه تعالی 10 / 3 / 1361
حضور محترم رهبر عالی قدر و مرجع عظیم الشأن شیعیان جهان
این جانب پس از تقدیم عرض سلام به حضور مبارکتان، پیروزی و سرافرازی اسلام را خواستارم. بنده در مورد روزه و نماز شبهه ای برایم ایجاد شده است و نمی دانم که آیا این نماز و روزه ای که می گیرم درست است یا نه؛ چون کار دائمی من
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 394
در جادۀ ساوه و منزلم در مجیدیه می باشد و این مسافت، در حدود 25 کیلومتر می باشد و مدت 12 سال است که مشغول کار می باشم و از ساعت 5 / 6 صبح تا ساعت 5 / 3 بعدازظهر در سر کار حضور دارم و من تا به حال از چند روحانی پرسیده ام و هر کدام جواب متفاوتی به من داده اند؛ لذا از حضور محترم آن جناب می خواهم که جواب صحیح را عرضه دارید.
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، در بین راه و محل کار، حکم مسافر دارید و همچنین در منزل اگر وطن شما نباشد و قصد اقامت ده روز در آن نکرده باشید.
[سؤال 2002] 896
بسمه تعالی
کسی که تهران وطن او است و هر روز بدون آن که از شهر خارج شود چهار فرسنگ شرعی یا بیشتر راه می رود؛ آیا چنین شخصی مسافر محسوب می شود؟
بسمه تعالی، با پیمودن مسافت شرعی ولو در داخل شهر، حکم مسافر دارد.
[سؤال 2003] 897
بسمه تعالی
حضور مبارک رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی، سلام علیکم
حقیر مدت سیزده سال است که کارمند دولت می باشم و مدت ماندن این جانب در تهران معین نیست و در جنوب شهر تهران مستأجر می باشم؛ فاصلۀ منزل من تا محل کارم که در شمیران است، در حدود 24 کیلومتر است. نماز من در محل کارم و در منزل چه کیفیتی دارد؟
بسمه تعالی، در فرض مسأله، در غیر وطن حکم مسافر دارید و فرقی بین منزل و محل کار نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 395
[سؤال 2004] 898
بسمه تعالی
حضور محترم آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته
وطن شخصی تهران است، منزل مسکونی اش میدان آذری و محل کارش نارمک است. مسافت بین منزل و محل کارش، چهار فرسخ شرعی است، شایع است که فتوای جناب عالی جمع بین ادا و قضا است زیرا از شهر خارج نشده؛ آیا صحیح است؟
از طرفی منزل مذکور اجاره ای است، امکان تغییر منزل نیز به منطقۀ دیگر شهر هست. تکلیف چیست؟ والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، جمع احوط است؛ اگر چه حکم مسافر دارد.
[سؤال 2005] 899
بسمه تعالی پانزدهم ذی الحجه 1401 ق
قبلاً اشخاصی که مقیم یا اهل تهران هستند اگر از منزل خود در تهران به محله دیگری که به حد مسافت بود می رفتند مرقوم شده بود که در غیر منزل خودشان باید نماز را جمع بخوانند اخیراً در جواب یکی از استفتا کنندگان مرقوم شده که قصر است. آیا اشخاصی که از خارج تهران وارد تهران می شوند تا به منزل خودشان نرسیده اند در داخل تهران باید نماز را قصر بخوانند یا این که در این صورت مثل سابق که فرموده شده بود جمع بخوانند باید جمع بخوانند و همچنین اشخاصی که به قصد مسافرت خارج تهران از منزل خود حرکت می کنند تا از تهران خارج نشده اند اگر در خارج منزل نماز بخوانند قصر است یا جمع؟
بسمه تعالی، اقوا قصر و احوط جمع است.
[سؤال 2006] 900
بسمه تعالی 2 / 2 / 1361
محضر امام امت و رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 396
سلام علیکم، سلام بر تو ای مرد خدا، سلام بر تو که با قیام خداییت سی و پنج میلیون مرده را زنده کردی، سلام بر تو ای نایب امام زمان، امیدوارم که سلام گرم مرا از راه دور پذیرا شوی.
اما بعد، مشکلی پیش آمد کرده بود که باعث شد من در بسیاری از اعمال عبادی خود شک کنم من متولد آبادان هستم بعد از این که دوره تحصیل خود را در این شهر سپری کردم برای ادامه تحصیلات عالیه در دانشگاه به تهران آمدم، و از مسأله بلاد کبیره و احکام آن اطلاعی نداشتم و در تهران قصد اقامت ده روز می کردم و نماز را کامل می خواندم، محل تحصیل من دانشگاه پلی تکنیک از محل زندگی ام در نظام آباد دور بود و هر روز این مسافت را طی می کردم و روزه را هم می گرفتم، تا این که مدتی بعد یکی از برادران به من گفتند فتوای جناب عالی در مورد بلاد عظیم این است که حد ترخص از منزل شروع می شود و در چهار فرسخی شرعی (5 / 22 کیلومتر) مسافر محسوب می شوید، مشکل و سؤال من این است که: تکلیف نمازها و روزه های من (یک سال و نیم نماز و دو ماه روزه) که از این حکم اطلاعی نداشتم چه می شود، آیا باید دو ماه مبارک را روزه بگیرم، باید قضای آن را تا رمضان سال دیگر بگیرم، به این ترتیب حکم من در این مورد چیست؟
از امام امت تقاضا دارم که به عنوان هدیه به این حقیر با دست خط مبارک چند سفارش و نصیحت بفرمایید تا در دستورالعمل خود قرار دهم.
بسمه تعالی، شما بدون قصد اقامت ده روز در یک محله تهران حکم مسافر دارید.
[سؤال 2007] 901
بسمه تعالی
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، دام مجده العالی
با عرض سلام احتراماً، با توجه به این که حضرت عالی حومه های شهرستان را
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 397
همانند شمیران، جماران، شهر ری و... جزء تهران نمی دانید آیا قصد توطن در حومه تهران همانند شهر تهران باید در محله مسکونی انجام بگیرد، یا این که قصد توطن در مطلق شمیران، جماران، شهر ری و یا دیگر جاهای حومه کفایت می کند؟
بسمه تعالی، در شهر و محل و روستایی که جزء تهران محسوب نیست، حکم بلاد متعارفه را دارد.
[سؤال 2008] 902
بسمه تعالی
کسی که تهران وطن او است، ولی محل کار و منزل او در دو محله تهران می باشد، تکلیف نماز و روزۀ او چیست؟
بسمه تعالی، چنانچه تهران، قبل از کبیره شدن وطن او بوده، اگر از منزل تا محل کار به حد مسافت شرعی است، در خارج محدودۀ قبل از کبیره شدن حکم سفر مترتّب می شود؛ و چنانچه بعد از کبیره شدن تهران، یکی از محلات را وطن قرار داده، اگر از منزل تا محل کار به حد مسافت شرعی است، وقتی که از محله خارج شد حکم سفر مترتّب می شود؛ و در هر دو صورت، اگر از منزل تا محل کار در حد مسافت نیست، حکم سفر مترتّب نمی شود.
[سؤال 2009] 903
بسمه تعالی 13 / 11 / 1361
رهبر عالی قدر و مرجع معظم، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت افاضاته، سلام علیکم
بر حسب حکم بلاد کبیره بودن تهران و تبیین های مختلف این حکم از طرف علمای محترم، در مورد وضعیت برپایی نماز و روزه هایم مشکلاتی پیش آمده که نمی دانم تکلیفم چیست؛ ولی فعلاً مدتی است نمازها را شکسته می خوانم، لذا
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 398
خواهشمند است با توجه به شرایطی که ذیلاً خواهد آمد، پاسخ لازم را مرقوم فرمایید تا در علم به حکم و انجام تکلیف در آن، ایقان حاصل آید.
الف. از شهرستان خلخال به تهران آمده و متوالیاً 9 سال و با محاسبۀ سال های قبل مجموعاً 12 سال است که در این شهر بزرگ زندگی می نمایم.
ب. از زادگاه خودم که در یکی از روستاهای آن شهرستان می باشد اعراض نموده ام.
ج. در تهران ازدواج کرده و به خاطر مسائل خانوادگی، تهران فعلی را محل سکونت انتخاب کرده ام.
د. در تهران مشغول به کار هستم و به این علت، تهران فعلی را محل کار و محل سکونت خودم انتخاب کرده ام. فعلاً نیز مستأجر هستم؛ اگر جای بهتری سراغ داشته باشم که متناسب با وضعیت اقتصادیم باشد، یا می خرم و یا باز اجاره می کنم و ترجیح می دهم این اجاره و یا خرید، در همین محله و یا نزدیک به این محله ای باشد که فعلاً هستم و یا نزدیک به محل کارم بوده و در غیر این صورت، خانه ای که پیدا شده، اگر تفاوت قیمت زیادی داشته و در محله های دیگری باشد، مسأله ای نخواهد بود.
ه. اگر زمین بدهند ـ که یقیناً در اطراف تهران و غیر از محلۀ فعلی خواهد بود ـ گرفته و خواهم ساخت.
و. محل کارم با محل سکونتم، در دو ناحیۀ مختلف تهران قرار گرفته، ولی فاصله اش در یک بار رفتن، 5 / 22 کیلومتر نمی شود.
ز. ان شاء الله به طور حتم محل کارم همین تهران بوده و فعلاً جایی منتقل نخواهم شد.
بنا بر شرایط یاد شده، سؤالات ذیل مطرح می شود:
1. آیا می توانم تهران فعلی را وطن خودم بدانم؟
بسمه تعالی، با وضع مرقوم، تهران وطن شما نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 399
[سؤال 2010]
2. آیا می توانم فعلاً با توجه به نیات یاد شده، در آن جا که سکونت دارم، توطّن اتخاذ کنم؟
بسمه تعالی، بدون قصد ماندن همیشه در آن محل، وطن نمی شود.
[سؤال 2011]
3. آیا نیت توطّن مثل نیت نماز می ماند که همراه با ایقان قلبی باشد؟اگر همین که بگویم می خواهم وطن باشد، کافی است؟ (بدون ایقان قلبی)
بسمه تعالی، کافی نیست و بدون یقین به ماندن همیشه، قصد توطن ممکن نیست.
[سؤال 2012]
4. حکم نماز و روزه ام چگونه می شود؟
بسمه تعالی، بدون قصد ماندن ده روز در یک محله، حکم مسافر دارید.
5. اگر نمازم شکسته است، در مدتی که تمام خوانده ام تکلیفم چیست؟
6. اگر نمازم را باید تمام بخوانم، در مدتی که شکسته خوانده ام تکلیفم چیست؟
بسمه تعالی، 5 و 6، نمازهایی که برخلاف وظیفه عمل کرده اید را باید قضا نمایید.
[سؤال 2013] ----> 836
2. وضعیت نماز و روزه در قسمت های مختلف تهران با توجه به این که منزلی در تهران نداشته ولی قصد اقامه هست و انصراف هم نیست، چگونه است؟
بسمه تعالی، بدون تعیین محله ای برای سکونت دائم، حکم وطن مترتّب نمی شود.
[سؤال 2014] ----> 836
3. زمانی که در طول روز برای انجام کارهای مختلف اداری و غیر اداری به نقاط دور تهران رفته، تکلیف نماز و روزه چیست؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 400
بسمه تعالی، اگر رفت و برگشت به مقدار مسافت شرعی باشد در غیر وطن، حکم مسافر دارند.
[سؤال 2015] ----> 1380
3. اگر کسی تمام شرایط مرا داشته باشد، با این تفاوت که در تهران متولد شده و حدود 11 سال در این جا بوده، ولی حالا پدر و مادرش در شهرستان هستند و فقط خودش مثل من در تهران است، سؤالات اول و دوم در مورد ایشان چگونه است؟
بسمه تعالی، کسانی که قبل از خارق العاده شدن تهران، در تهران متولد شده اند، تمام محدودۀ تهران در زمان تولد، وطن آن ها محسوب است و اگر بعد از کبیره شدن تهران متولد شده، تنها همان محله وطن حساب می شود بنا بر احتیاط و نماز تمام و روزه صحیح است؛ مگر سفر شرعی بنماید.
[سؤال 2016] 904
بسمه تعالی
به نام الله، پاسدار حرمت خون شهیدان، دفتر استفتائات حضرت امام خمینی، روحی فداه
ضمن عرض سلام و آرزوی نصرت اسلام و مسلمین، مسائل زیر را از آن دفتر محترم استفتا می نمایم.
1. تهران چند سال است که از بلاد کبیره شده است؟
بسمه تعالی، تعیین آن، موکول به نظر عرف و اهل اطلاع از تاریخ گسترش خارق العاده شهر است.
[سؤال 2017]
2. کسی که تهران، قبل از این که از بلاد کبیره شود وطن او بوده، اکنون فقط محله ای که در آن بزرگ شده وطن او است یا آن قسمت تهران کوچک که قبل از بلاد کبیره شدن، تهران نامیده می شده، تمامش وطن او حساب می شود؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 401
در صورت دوم، حدود تهران را قبل از بلاد کبیره شدن مشخص بفرمایید که از کجا تا کجا را شامل می گردد؟
بسمه تعالی، تمام محدودۀ سابق شهر که در آن زمان از بلاد کبیرۀ خارق العاده شمرده نمی شده، وطن او محسوب است.
[سؤال 2018] 905
بسمه تعالی
1. در شهرهای بزرگ، وطن کل شهر است یا محله ای که انسان برای توطّن انتخاب کرده است؟
بسمه تعالی، محله است.
[سؤال 2019]
2. کسی که در محله ای از تهران، متولد و یا بزرگ شده و وطن اصلی او است، چنانچه به محلۀ دیگری برود، آیا آن محله نیز وطن او محسوب می شود؟ و اگر کسی از بدو تولد در تهران تا کنون چندین محله عوض کرده باشد، آیا تمام آن محلاّت، وطن او حساب می شود. (1. مشروط بر این که در تمام آن محلاّت، قصد توطّن کرده باشد) (2. نکرده باشد)
بسمه تعالی، غیر محله ای که در آن متولد شده بدون قصد توطّن وطن نمی شود؛ بلی اگر قبل از این که تهران از بلاد کبیره شود تهران وطن او بوده، همان قسمتی که وطن او بوده، به حکم وطن باقی است.
[سؤال 2020]
3. کسی که منزل اجاره ای دارد، آیا می تواند قصد توطّن کند؟ (تهرانی و غیر تهرانی)
بسمه تعالی، مانع ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 402
[سؤال 2021]
4. کسی که منزل اجاره ای دارد و با توجه به امکانات خود و شرایط خانۀ اجاره ای، امکان توطّن در محله ای را نمی دهد یعنی احتمال این را می دهد که هر چند سالی را در محله ای باشد، تکلیف نماز و روزه اش چیست (افراد تهرانی؛ افراد غیر تهرانی)
بسمه تعالی، در غیر محله ای که در آن متولد و بزرگ شده، حکم مسافر دارد.
[سؤال 2022]
5. در شهرهای بزرگ مثل تهران آیا حومۀ آن نیز جزو شهر محسوب می شود یا حومۀ شهر، حکم شهر کوچک را دارد؟ مثلاً در مورد شهر ری، شمیران، جماران و... آیا مبدأ سفر، آخر شهر ری و شمیران و جماران است یا منزل؟
بسمه تعالی، حومۀ تهران، جزو تهران نیست و حکم جاهای دیگر را دارد و مبدأ مسافت در آن، آخر حومه است.
[سؤال 2023]
6. در شهرهای بزرگ حد ترخص، منزل است یا محله؟ (با توجه به این که مبدأ مسافرت، منزل می باشد)
بسمه تعالی، مبدأ مسافت در شهرهای بزرگ، منزل است و تا از محله خارج نشده، حکم سفر مترتّب نمی شود.
[سؤال 2024]
7. در شهرهای بزرگ، حدود محله چه مقدار است؟
بسمه تعالی، عرفی است.
[سؤال 2025]
8. در شهرهای بزرگ گاهی چند محله، جزو محلۀ دیگری محسوب می شوند؛ آیا
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 403
محلۀ کوچک یا محلۀ بزرگ را می توان برای خود وطن قرار داد؟
بسمه تعالی، اگر چند محله است به نظر عرف، حکم محله های متعدد را دارد.
[سؤال 2026]
9. کسی که منزل اجاره ای دارد و در نظر دارد که در صورت امکان از آن محله خارج نشود. آیا می تواند در آن محله، قصد توطّن نماید؟
بسمه تعالی، بدون قصد ماندن همیشه، وطن محسوب نمی شود.
[سؤال 2027]
10. شرط توطّن در شهرهای بزرگ چیست؟ و آیا ممکن است در یک شهر بزرگ، انسان چند وطن برای خود اختیار کند؟ (مثلاً یکی خانه پدری؛ دیگری خانه ای که مثلاً پنج سال در آن بوده؛ دیگری خانه ای که الآن در آن است)
بسمه تعالی، درباره اتخاذ وطن در شهرهای بزرگ، هر محله، حکم شهرهای متعارف را دارد.
[سؤال 2028]
11. آیا بلاد کبیره در ایران، فقط تهران است؟ و معیار اصلی در این زمینه چیست، حدود جمعیت یا حدود وسعت؟
بسمه تعالی، عجالتاً تهران از بلاد کبیره است و میزان، نظر عرف است.
[سؤال 2029]
12. آیا کسی که در تهران متولد شده و در آن زندگی می کند، تمام تهران وطن او است، یا تمام تهران، قبل از این که این قدر بزرگ شود وطن او است، یا محلاتی که در آن زندگی کرده و می کند وطن او است؟
بسمه تعالی، حکم این مسأله گذشت.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 404
[سؤال 2030]
13. آیا کسی که تهرانی نیست و قصد توطّن در تهران می کند، باید قصد توطّن در محلۀ خاصی بکند یا در کل تهران؟
بسمه تعالی، گذشت که در محله باید قصد کند.
14. آیا کسی که گشت، شغلش است، مصداق کسی که شغلش سفر است می باشد یا نه؟
بسمه تعالی، اگر در مسافت شرعی می گردد، حکم کسی که شغلش سفر است را دارد.
15. آیا کسی که شغلش تعقیب و مراقبت است، مصداق کسی که شغلش سفر است می باشد یا نه؟
بسمه تعالی، حکم مسأله قبل را دارد.
16. کسی که بخشی از کارش، گشت یا تعقیب و مراقبت است، و بخشی از کارش کار دیگری است چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، در حین اشتغال در هر بخش، حکم مخصوص آن را دارد.
[سؤال 2031]
17. برای این که کسی مسافرتش را در شهرهای بزرگ تمام کند، باید داخل محله اش شود یا داخل منزل یا درب منزل؟
بسمه تعالی، وقتی به محله رسید حکم سفر قطع می شود؛ هر چند آخر حد سفر منزل است.
[سؤال 2032]
18. حرکت های مارپیچی اگر به 8 فرسخ رفت و برگشت در شهرهای بزرگ برسد، سفر محسوب می شود یا خیر؟
بسمه تعالی، سفر محسوب است.
[سؤال 2033]
19. حرکت های رفت و برگشتی در مسیر خاص یا تا نیمه مسیر، جزو مسافت مسافرت محسوب است یا خیر؟ (در شهرهای بزرگ) توضیح این که از منزل، هم
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 405
مقصد اول و هم مقصد دوم، مدّ نظر است؛ مانند کروکی مقابل:
مقصد دوم
2 فرسخ
مقصد اول 2 فرسخ 5 / 1 فرسخ
3 فرسخ منزل
مجموع حرکت مثلاً 5 / 8 فرسخ است
بسمه تعالی، اگر مطابق شکل حرکت می کند و از اول قصد آن را داشته، حکم مسافر دارد؛ ولی اگر روی همان خط که به مقصد اول رفته برگردد، در فرض سؤال، مسافت شرعیه محقّق نیست.
[سؤال 2034]
20. کسی که در تهران متولد شده و قبل از این که تهران جزو شهرهای بزرگ شود (مثلاً حدود ده سال قبل) چندین محله عوض کرده و در هر کدام، چندین سال زندگی کرده، آیا تمام آن محله ها وطن او محسوب می شوند؟ و آیا در تمام آن محله ها الآن می تواند اگر اجاره نشین به طور موقت هم باشد، نماز را تمام بخواند و روزه بگیرد؟
بسمه تعالی، گذشت که همۀ تهران سابق، وطن او محسوب است.
[سؤال 2035]
21. کسی که در تهران متولد شده و در محله ای زندگی کرده (با پدر و مادرش) ولی حالا که تشکیل خانواده داده در محله ای دیگر، نزدیک محلۀ پدری خود خانه ای اجاره کرده و قصد ماندن در آن محله را نیز ندارد، وضعیت نماز و روزه اش چیست؟ در ضمن، محلۀ پدری و محلۀ ما فاصله اش کمتر از 4 فرسخ است.
بسمه تعالی، در غیر محل تولد، حکم مسافر دارد.
22. کسی که دو محل کار دارد و چندین بار بین این دو محل در هر روز رفت و آمد می کند و صبح که از منزل حرکت می کند می داند که اول به مقصد اول می رود، بعد به مقصد دوم و چند بار رفت و آمد بین
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 406
این دو محل کار را انجام می دهد که در مجموع، مسافت از خانه به محل اول و چند بار رفت و برگشت و بازگشت به خانه، بیش یا اقلاً هشت فرسخ می شود، حکم نماز و روزه اش چیست؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، مسافت محقّق نیست.
23. آیا مطلق خانۀ پدری انسان، وطن انسان حساب می شود یا آن خانه ای که در آن زندگی کرده؟ و اگر مدت زندگی کردن او در آن خانه کوتاه باشد (مثلاً یکی دو سال) آیا باز هم وطنش محسوب می شود؟
بسمه تعالی، اگر محل تولد خود او باشد و در آن جا رشد کرده، وطن اصلی محسوب می شود.
[سؤال 2036]
24. اگر قصد کند در محله ای از بلاد کبیره انسان بماند، ولی مثلاً پس از یکی دو سال، از آن محله به محله ای دیگر برود (اعم از کسی که خانۀ اجاره ای دارد یا خانۀ ملکی) آیا آن محله ای که قصد ماندن در آن را کرده بود، برای همیشه وطن او محسوب می شود؟
بسمه تعالی، اگر از محله ای که وطن او شده اعراض نکرده است، حکم وطن در آن باقی است.
25. کسی که در جایی قصد توطّن می کند، آیا از بدو ورود، نماز و روزه اش تمام و صحیح است یا مدتی باید در آن جا اقامت نماید؟ این مدت، چند ماه یا چند سال است؟
بسمه تعالی، به مقداری باید در آن جا بماند که عرف بگوید آن جا را وطن اتخاذ کرده است.
26. کسی که قصد اعراض از وطنش را دارد (مثلاً قصد دارد سال دیگر از وطنش خارج شود و دیگر آن جا نیاید)، آیا از لحظه ای که قصد اعراض کرده، نمازش شکسته می شود و روزه نمی تواند بگیرد؟ (به فرض این که قصد ده روز اقامت در آن نکند).
بسمه تعالی، تا از آن خارج نشده، حکم وطن باقی است.
[سؤال 2037]
27. اگر کسی 30 روز در محله ای بدون قصد اقامت بماند، باید از آن به بعد نمازش را تمام بخواند. حکم روزه اش چیست؟
بسمه تعالی، در فرض مسأله، نماز تمام و روزه صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 407
28. آیا زن در توطّن یا مسافرت، تابع مرد است؟ در چه شرایطی و تا چه حدی؟
بسمه تعالی، میزان، قصد خود زن است.
[سؤال 2038]
29. کسی که تهران وطن او است (در محله ای زندگی می کند که وطن او است)، بعد به محله ای که کمتر از 4 فرسخ است می رود و منزل اجاره می کند و قصد وطن در این منزل اجاره ای نمی کند، در صورتی که بخواهد مسافرت رود، مبدأ مسافرتش محل زندگی قبلی او است یا خانۀ اجاره ای فعلی او؟ و در بازگشت از سفر، در کدام خانه سفرش تمام می شود؟
بسمه تعالی، در فرض سؤال، مبدأ و منتها، منزل جدید است، ولی اگر در بین راه به وطن اصلی برخورد می کند، سفر قطع می شود و بعد از آن، از همان جا مسافت شروع می شود.
[سؤال 2039]
30. کسی که تهران وطنش نیست و قصد ماندن دائمی در تهران را ندارد و برای گرفتن روزه، قصد دهه در محله ای را می کند، آیا می تواند از آن محله تا مسافت کمتر از 4 فرسخ خارج شود و برگردد؟ (مسأله، برای موارد زیر جداگانه جواب داده شود. 1. در صبح برود و صبح برگردد 2. در صبح برود و بعد از ظهر برگردد 3. در صبح برود و فقط به مدت یکی دو ساعت و برگردد)
بسمه تعالی، اگر از اول، قصد خروج داشته و بیش از یکی دو ساعت در مجموع ده روز مقصود بوده، حکم مسافر دارد و اگر از اول، قصد نداشته و بعد از خواندن نماز چهار رکعتی خارج شده، در همۀ صور، روزه صحیح و نماز تمام است.
[سؤال 2040]
31. کسی که در تهران به دنیا آمده و در آن ده ها سال زندگی می کرده، بعد به دهات
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 408
یا شهر دیگری که اجدادش در آن بوده اند برود و اقامت کند و از تهران هم اعراض نکرده باشد، وقتی به طور موقت به تهران می آید، آیا همان محله ای که زندگی می کرده، وطن او است یا هر نقطه ای که قبل از بلاد کبیره شدن تهران جزو تهران بوده وطن او است؟
بسمه تعالی، هر جایی که قبلاً وطن او بوده، تا از آن اعراض نکرده، به حکم وطن باقی است.
[سؤال 2041]
32. شخص مذکور در مسألۀ فوق اگر برای اقامت کوتاه به تهران بیاید، برای این که روزه بگیرد یا نمازش را تمام بخواند، آیا لازم است به محله ای که قبلاً زندگی می کرده برود و از آن جا تا شعاع کمتر از چهار فرسخ، در جایی اقامت کند تا بتواند نماز و روزه اش را صحیح و کامل انجام دهد یا به محلۀ قدیمی رفتن لازم نیست و مستقیماً می تواند در جایی که کمتر از 4 فرسخ از محل سکونت قبلی او است اقامت کرده و نماز و روزه اش را صحیح و کامل انجام دهد؟
بسمه تعالی، باید به جایی که وطن او است وارد شود.
[سؤال 2042] 906
بسمه تعالی
حضور محترم شورای افتاء فتاوی امام خمینی، سلام علیکم
محترماً معروض می دارد پیرو آنچه به عنوان استفتا در مورد نماز و روزۀ مسافر و مستأجر در بلاد کبیره (همچون تهران) در مجلۀ پاسدار اسلام و روزنامه ها منتشر شد سؤالاتی طرح شده است که با استمداد از شما پاسخ آن ها را طالبم تا با دریافت وظیفه و انجام آن بتوانم رضایت خدای بزرگ را کسب کنم. قبلاً از قبول زحمت جهت پاسخ به سؤالاتم تشکر می کنم:
بنده متولد اصفهان بوده و در سال 1350 برای رفتن به دانشگاه و ادامۀ تحصیل به
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 409
تهران آمدم تا سال 55 به عنوان مسافر عمل کردم، ولی همزمان با ازدواج کردن قصد اقامت در تهران نمودم، و از سال 55 تا به حال نماز را کامل و روزه را گرفته ام، ولی تا به حال همیشه اجاره نشین بوده و هستم. حال با توجه به استفتا و پاسخ آن در مورد وضعیت اجاره نشین ها در بلاد کبیره (که تا موقعی که اجاره نشین است، مسافر محسوب می شود)، به سؤالات زیر پاسخ عنایت فرمایید. متذکر می شوم که بنده از ابتدای بلوغ مقلد امام امت بوده و هستم و مقلد فرد دیگری نبوده ام.
1. آیا بنده که قبلاً قصد اقامت کرده ام، و هنوز اجاره نشین هستم، در تهران مسافر محسوب می شوم؟
بسمه تعالی، مطلب مزبور به صورتی که ذکر شده بی اساس است، در قصد توطن در یک شهری داشتن خانۀ ملکی شرط نیست و اجاره نشینی مضر نیست، اگر قصد زندگی دائم در یکی از محلات تهران نمودید و مدتی در آن محله اقامت نمودید آن محله وطن شما محسوب است وگرنه با قصد اقامت در یک محله نماز و روزه را می توانید تمام به جا آورید.
[سؤال 2043]
2. اگر به عنوان مسافر محسوب می شوم، وضعیت نماز و روزۀ گذشته ام چه می شود؟ آیا باید اعاده کنم؟
بسمه تعالی، آنچه بدون قصد ماندن ده روز در یک محله تمام خوانده اید یا روزه گرفته اید را باید قضا کنید.
[سؤال 2044]
3. از حدود سه ماه پیش که استفتا فوق را دیده ام، تا به حال به احتیاط عمل می کنم. (نماز کامل و شکسته را با هم می خوانم) آیا به وظیفه ام عمل کرده ام؟
بسمه تعالی، احتیاط بسیار خوب است و ان شاء الله به وظیفه عمل کرده اید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 410
4. اگر در تهران به عنوان مسافر محسوب شوم قضای روزه های ماه مبارک را چه موقعی به جا آورم؟ با توجه به این که از اصفهان هم ترک وطن کرده ام و نمی توانم نماز را کامل بخوانم و روزه بگیرم، و ضمن این که در صورتی که اصفهان هم وطن بنده به حساب آید، در طول سال حداکثر هفت یا هشت روز به اصفهان می روم، آن هم در سه یا چهار نوبت و هر نوبت یک یا دو روز.
بسمه تعالی، اگر از اصفهان اعراض نکرده اید یعنی به قصد این که دیگر برای سکونت به آن جا نروید آن را ترک نکرده اید در اصفهان نماز شما تمام است و می توانید روزه بگیرید و در هر صورت قضای روزه ها را از رمضان بعد نباید تأخیر بیندازید هر چند به این نحو که در محلی قصد ده روز کنید و در آن روزه بگیرید.
امید است با پاسخ کامل به سؤالات فوق بتوانم وظیفه ام را شناخته و با انجام آن رضایت خدای متعال را کسب کنم.
[سؤال 2045] 907
بسمه تعالی 19 / 4 / 1361
محضر مبارک رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی، متّع الله المسلمین بطول بقاء وجوده الشریف
پس از درود به آن رهبر کبیر، تقاضای پاسخ گویی به مسائلی به شرح زیر را دارم:
شخصی است که متولد محلی غیر از تهران و ساکن تهران می باشد، در ضمن نسبت به آن محل اظهار علاقه می کند.
1. وضعیت نماز و روزه ایشان چگونه است؟
2. وضعیت نماز و روزۀ همسر ایشان چگونه می باشد؟
3. این شخص فرزندانی دارد که به سن شرعی رسیده اند، ولی متولد تهران می باشند و کاملاً هم تابع وی هستند. وضعیت نماز و روزۀ ایشان، در صورتی که نسبت به زادگاه پدر اظهار بی علاقگی کنند، چگونه است؟
بسمه تعالی، در تهران اگر قصد زندگی دائمی ندارد، بدون قصد اقامت ده روز در یک محله، نماز قصر است و روزه صحیح نیست و در وطن اصلی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 411
تا اعراض نکرده، نماز و روزه تمام است و همسر و فرزندان حکمشان از جواب فوق معلوم می شود.
[سؤال 2046] 908
بسمه تعالی 21 / 2 / 1361
حضور محترم برادران مسئول دفتر امام خمینی
احتراماً؛ به عرض می رساند که این جانب متولد مشهد بوده و از شهریور ماه سال 1348 جهت ادامۀ تحصیل به تهران آمده ام و تا به حال نیز به طور مداوم در این جا اقامت داشته ام (به جز سه ماه قبل از پیروزی انقلاب و دو ماه در تابستان سال 1358 که مداوماً در مشهد بوده ام) و بیش از یک سال می باشد که در تهران ازدواج نموده ام. در ابتدای آمدن به تهران قصد داشتم که پس از اتمام تحصیلات به مشهد برگردم و لذا نماز و روزۀ خود را با توجه به رساله آیت الله خویی که آن موقع از ایشان تقلید می کردم، به جا می آوردم.
از زمان پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی که حدود ده سال از اقامت مداوم من در تهران می گذشت و با توجه به این که تغییر مرجع داده و از امام خمینی تقلید می کنم، بر اساس رسالۀ ایشان عمل کرده و نیز با توجه به این که مدت طولانی از اقامت من در تهران می گذشت و با تغییر لهجه ای که برایم حاصل شده و با توجه به برخورد دیگران که تا وقتی خود نمی گفتم، فکر می کردند من تهرانی هستم، فکر کردم که بومی تهران هستم و این جا نیز مثل مشهد وطن من است و لذا نماز و روزۀ خود را تا به حال بر این اساس به جا آورده ام و حتی در طول دو سال گذشته، دفعات خیلی زیادی در محیط کار با برادران و خواهران، نماز جماعت به جا آورده ایم که آن ها به من اقتدا کرده اند و از طرفی، از عقیدۀ سابق خود مبنی بر بازگشت حتمی به مشهد برگشته و معتقد شده ام که بایستی به هر جا که نیاز مملکت است و می توان خدمت کرد رفت و البته از مشهد نیز دل نبریده ام و حتی اگر امکانات فراهم شود
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 412
و لازم باشد به آن جا خواهم رفت.
اکنون با توجه به فتاوای اخیر امام بزرگوار در مورد نماز و روزۀ دانشجویان، چند سؤال برایم پیش آمده که استدعای پاسخ گویی آن ها را دارم و خواهشمندم نظر امام عزیز را در این موارد برایم بنویسید:
1. آیا نمازها و روزه های 13 سال گذشتۀ من به شرحی که گذشت، درست بوده و یا نه؟ و در هر حال، تکلیف آن ها چه می شود؟
بسمه تعالی، بدون قصد سکونت دائم در تهران، حکم وطن برای شما ندارد و اگر با قصد اقامت ده روز در یک محله، نماز را تمام خواندید و روزه گرفتید صحیح است و گرنه قضا دارد.
2. نماز کسانی که به من اقتدا کرده اند (با توجه به اینکه من قصد ماندن دائمی و توطن در تهران نکرده ام) چگونه بوده است؟ و در صورت وجود اشکال، آن ها چه باید بکنند؟
بسمه تعالی، نماز آنان محکوم به صحت است و شما تکلیفی نسبت به آنان ندارید.
3. آیا تهران یا مشهد یا هر دو، وطن من به حساب می آیند؟
بسمه تعالی، از مشهد مقدس تا اعراض نکردید، به حکم وطن باقی است و در تهران، بدون قصد توطّن دائم، وطن محسوب نمی شود.
[سؤال 2047]
4. از این به بعد که من هنوز حداقل تا پایان تحصیلات باید در تهران بمانم، نماز و روزه ام چه می شود؟
بسمه تعالی، بدون قصد اقامت ده روز در یک محله، نماز قصر است.
[سؤال 2048]
5. آیا شهر مشهد جزء بلاد کبیره است؟
بسمه تعالی، از بلاد بزرگ خارق العاده محسوب نیست و مرجع تشخیص در این باره عرف است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 413
[سؤال 2049] 909
بسمه تعالی
در رابطه با فتوای امام امت راجع به مسأله کبیره بودن تهران سؤالی دارم که مطرح می نمایم:
مدت ده سال است که در تهران زندگی می کنم و متولد تهران نیز هستم. محل کارم در دانشگاه صنعتی واقع در خیابان آزادی است و منزلمان هم در طرف دیگر خیابان آزادی است. محل کار و منزلم با این که در یک خیابان است، اما از نظر منطقۀ شهرداری و محلۀ عرفی با هم فرق دارد. عیال این جانب نیز محل کارش در 7 کیلومتری منزلمان است. لطفاً فتوای صریح امام را در این مورد که نماز و روزۀ ما به چه صورت است مرقوم فرمایید. قبلاً از لطف شما بی نهایت سپاس گزارم.
بسمه تعالی، اگر محل تولد شما تهران است و آن جا بزرگ شده اید، تمام محدودۀ تهران، قبل از کبیره شدن آن وطن شما است؛ و اگر هر دو محله در آن جا است، در هر دو محله نماز شما تمام است و اگر همسر شما نیز تهرانی است و محل کار او هم در تهران قبل از کبیره شدن است، حکم شما را دارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 414