آقای علی محمد بشارتی

‏‏مصاحبه با آقای علی محمد بشارتی‏

‏‏ ‏

‏‏□ جنابعالی برخورد حاج احمد آقا را از نظر عاطفی، به لحاظ آشنایی که با ایشان داشتید چگونه ارزیابی می کنید؟‏

‏‏ ‏

‏‏اعوذبالله من الشیطان الرجیم ‏

‏‏بسم الله الرحمن الرحیم‏

‏‏گر وا نمی کنی گرهی خود گره مباش‏

‏    ‏ابرو گشاده باش چو دستت گشاده نیست‏

‏‏سالگرد ارتحال جانسوز و دردناک یادگار حضرت امام، حجت الاسلام والمسلمین‏‎ ‎‏حضرت حاج احمد آقای خمینی را به همۀ شما عزیزان، دوستان، نزدیکان و به خصوص‏‎ ‎‏بیت معظمشان و بیت معظم حضرت امام تسلیت عرض می کنم. ‏

‏‏گفتن درباره شخصیت حاج احمد آقا بسیار سخت است بخصوص اگر بخواهیم در‏‎ ‎‏وقت محدودی در شخصیت یک شخص برجسته و بزرگواری صحبت کنیم. اصولاً در هر‏‎ ‎‏جامعه ای در مقاطع مختلف تحولات و دگرگونیهای بسیار زیادی بوقوع می پیوندد. بین‏‎ ‎‏جامعه شناسان اختلاف است که آیا زمان است که شخصیت می سازد یا شخصیت است‏‎ ‎‏که زمان را می سازد. عده ای نظر دارند که زمان موجب تربیت شخصیتها است. بعضی از‏‎ ‎‏جامعه شناسان می گویند؛ نه، شخصیت است که زمان می سازد و تحولات را بوجود‏‎ ‎‏می آورد. الآن به ارزیابی این دو نمی خواهیم بپردازیم. به هر حال این دو مسئله اثر متقابل‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏اگر بخواهیم به وضعیت خودمان برگردیم، تحولات و دگرگونیهایی که بعد از شروع‏‎ ‎‏نهضت حضرت امام-رضوان الله تعالی علیه-که از قم آغاز شد و دگرگونیهای گسترده ای‏‎ ‎‏که در قم، تهران، شیراز، مشهد و دیگر شهرهای میهن اسلامیمان به وقوع پیوست، ابعاد‏‎ ‎‏این تحول به خارج از مرزهای ایران هم گسترش پیدا کرد، و سرانجام رژیم با هدایت و‏‎ ‎‏حمایت امریکا، امام را از ایران تبعید کردند. پرونده انقلاب را سریع ورق می زنیم؛ تبعید‏‎ ‎‏حضرت امام، از آنجا به عراق، از عراق به پاریس و ورود پیروزمندانه و تاریخ ساز‏‎ ‎‏حضرت امام. تحول بسیار بزرگی که بعد از نهضت رسول الله(ص) با وقوفی که بنده به‏‎ ‎‏تاریخ دارم و اطلاعات مختصری که از تاریخ پیدا کرده ام، بزرگتر از تحولات انبیا را‏‎ ‎‏حضرت امام در این مرز و بوم بوجود آوردند. دگرگونیهایی که به نظر من خیلی زود است‏‎ ‎‏به ارزیابی آن بپردازیم. زیرا این تحولات، تحولات بسیار زیادی را به دنبال داشتند و‏‎ ‎‏خواهد داشت. این دگرگونیهایی که در حول و حوش خودمان می بینیم، در کشورهای‏‎ ‎‏آسیای میانه، در افریقا، در بوسنی هرزگوین، در شرق دور در کشورهای مختلف هم‏‎ ‎‏می بینیم؛ ‏

‏‏گفت باش تا صبح دولتت بدمد‏

‏     ‏کاین هنوز از نتایج سحر است‏

‏‏این آغاز حرکت توفنده ای است که امام بزرگوار در این کشور به وجود آوردند. من‏‎ ‎‏اطمینان دارم و در این تردیدی ندارم همانطوری که امروز می گوییم اتحاد جماهیر‏‎ ‎‏شوروی سوسیالیستی سابق، بر اثر نهضت خدایی و الهی امام یک روز هم خواهد رسید‏‎ ‎‏که می گوییم، ایالات متحده امریکای سابق. آن روز خواهد آمد و این وعده ای است که‏‎ ‎‏امام دادند و وعده های حضرت امام برخاسته از اعتقادات عمیق شان نسبت به اسلام و‏‎ ‎‏قرآن و ملاحظات اسلامی و جامعه شناسی و مردم شناسی است. ‏

‏‏دشمنان حضرت امام و دشمنان انقلاب اسلامی سعی بسیار زیادی دارند که اثرات‏‎ ‎‏این انقلاب را محدود و کم کنند. اما، این بار دیگر تکرار تاریخ است. امروز صدای‏‎ ‎‏شکستن قدرت پوشالی کشورهای سلطه گر را ما داریم بر اثر نهضت امام می بینیم و این‏‎ ‎‏آغاز یک حرکت بزرگ است. حرکت فوق العاده ای که امیدواریم شاهد آن باشیم. ‏

‏
‏‎

‏
‏‎

‏‏امام فقط یک نصفه استکان آب گرم میل کردند و بعد از چند لحظه بلند شدند. به‏‎ ‎‏همراه ایشان یک عده ای هم حرکت کردند. ‏

‏‏خاطره دیگری نقل می کنم. ما مجلس بودیم. دور اول مجلس و عضو بعثه حضرت‏‎ ‎‏امام. آن موقع که حجت الاسلام والمسلمین آقای خوئینی ها امیرالحاج بودند و تازه از حج‏‎ ‎‏برگشته بودند. یک شام دادند. حاج احمد آقا و بسیاری از دوستان هم بودند. سر سفره‏‎ ‎‏مقداری خربزه هم بود. حاج احمد آقا یک قاچ میل کردند. یک مرتبه ما دیدیم از سر‏‎ ‎‏سفره حاج احمد آقا با ظرف خربزه بلند شد و دویدند و رفتند. یک ربع بعد برگشتند. من‏‎ ‎‏اول توجه زیادی نداشتم ولی میزبان پرسیدند که موضوع چی بود؟ گفتند حاج احمد آقا‏‎ ‎‏گفته حضرت امام خربزه شیرین را خیلی دوست دارند و من دیدم که این خربزه خیلی‏‎ ‎‏شیرین است و باب طبع امام هم است برای ایشان بردم. در حالی که هنوز خودشان غذا ‏‎ ‎‏میل نکرده بودند. ببینید این ممکن است یک مسئله ساده ای باشد. اما میزان عشق‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏این چیزی بود که در ظاهر امر بود. من نمونه هایی که تجاربی است راجع به حاج‏‎ ‎‏احمد آقا در ارتباط با حضرت امام دارم (شاید حالا خیلی مصلحت نباشد بخواهم آنها را‏‎ ‎‏مطرح کنم) آه که آدم مبهوت می شود. حاج احمد آقا فانی در امام بودند. فدایی حضرت‏‎ ‎‏امام به معنی اخص کلمه بودند. یعنی اصلاً برای امام می مردند همه به امام عشق‏‎ ‎‏می ورزیدند اما اینگونه که واله و حیران و سرگردان امام باشند، من غیر از حاج احمد آقا‏‎ ‎‏هیچکس را ندیدم. برخوردهایی که پیش می آمد مسائلی که از طریق ایشان به حضرت‏‎ ‎‏امام می رسید. ایشان امانتدار بودند و حرف را به امام می رساندند و پاسخ حضرت امام را‏‎ ‎‏هم بلافاصله منتقل می کردند. ایشان زمان سنج بودند که چه موقع این مسئله را به عرض‏‎ ‎‏برسانند. این زمان سنجی از اختصاصات حاج احمد آقا بود. ممکن بود یک پیام طول‏‎ ‎‏بکشد تا اینکه به عرض امام برسانند. اما موقعی می گفتند که امام حالشان مناسب بود. و‏‎ ‎‏شرایط هم مساعد بود. آن پاسخ لازم را هم انسان وقتی می گرفت، با طیب خاطر قبول‏‎ ‎‏می کرد. ‏

‏‏در موقعی که ما در وزارت امور خارجه بودیم، خوب ایشان پیغام می دادند که برای‏‎ ‎‏فلان کس که می خواهد برای معالجه به خارج برود شما تسهیلات فراهم کنید. من یادم‏‎ ‎‏می آید یک دفعه یک آقایی که می خواست برود خارج، حاج احمد آقا گفتند که گذرنامه،‏‎ ‎‏ارز و ویزا برایش بگیرید. گفتم برای آن آقا اگر دستم هم از مچ قطع کنند هیچ کاری‏‎ ‎‏نمی کنم. حاج احمد آقا خندیدند، گفتند؛ نظر من هم همین است. اما چون حضرت امام‏‎ ‎‏می فرماید بر همۀ ما واجب است که اقدام کنیم. گفتم چون امام می فرمایند چشم. ملاحظه‏‎ ‎‏بفرمایید حاج احمد آقا مخالف بودند که برای ایشان کاری انجام بگیرد. چرا؟ چون آن‏‎ ‎‏شخص هتّاک بود، به حضرت امام توهین می کرد، غیبت امام را می کرد. اتهام می زد به‏‎ ‎‏حضرت امام حاج احمد آقا هم شخصاً مثل ما فکر می کردند، اما چون امام این را فرموده‏‎ ‎‏بودند دیگر نظر امام روی همه نظرها بود. در برابر نظر حضرت امام تسلیم می شدند. ‏

‏‏حاج احمد آقا بعد سیاسیشان خیلی معروف است. با بینش قوی، صریح اللهجه،‏‎ ‎‏سریع الانتقال، سریع الدرک. هوش ایشان خیلی بالا بود. بعد از رفتن حضرت امام به عراق‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏ □ جنابعالی طبیعتاً با توجه به نوع کار و مسؤولیتی که داشته اید از برخوردها و رفتارهای مرحوم حاج احمد آقا خاطرات بسیار ارزنده ای دارید. محبت کنید در رابطه با رفتار ایشان با مسؤولین و سایر دوستانشان مطالبی بفرمایید. ‏

‏‏ ‏

‏‏مرحوم حاج احمد آقا با همه مسؤولین در ارتباط بود و طبعاً در شرایطی، بخصوص بعد‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏حالا خاطراتی که ممکن است من خودم داشته باشم از زمان تصدی در وزارت کشور‏‎ ‎‏و وزارت امور خارجه به عنوان قائم مقام وزیر خارجه؛ خوب ایشان، با دلیل و بی دلیل با‏‎ ‎‏خود ما تماس داشتند صحبت می کردند، حرف می زدند، پیغام می دادند. یک روز من‏‎ ‎‏رفته بودم برای رفع غائله اختلافات بین امل و فلسطینی ها. سال قبلش در خدمت یکی از‏‎ ‎‏آقایان رفته بودیم که نشد. سال دوم هم با یکی از آقایون دیگر رفتیم که باز نشد. سال سوم‏‎ ‎‏یادم هست. - متأسفانه در ماه رمضان هم اینها درگیر می شدند. - اصرار کرده بودند که باید‏‎ ‎‏ما بریم. روز جمعه ساعت 10 بود، آقای دکتر ولایتی به من زنگ زدند، گفتند چی شد؟‏‎ ‎‏گفتم: به هر کس می گویم نمی آید. بعد گفتند پاشین به امید خدا یا علی بگین. گفتیم خدایا‏‎ ‎‏دیگه به خودت مربوط می شه. در ساعت 2 پرواز کردیم. شنبه صبح ملاقاتی با آقای‏‎ ‎‏حافظ اسد در سوریه کردیم که سه ساعت طول کشید. عصر آن روز رفتیم لبنان، با طرفین‏‎ ‎‏مذاکره کردیم. یک شنبه شب یک طرفه خودمان پیشنهاد آتش بس دادیم. یادم هست که‏‎ ‎‏کارگزاری داشتیم آنجا، به ما گفت که؛ «رعایت نمی کنند، کنف می شویم». عین جمله‏‎ ‎‏خودش است. گفتم بگذار کنف شویم. ما به خاطر خدا این کار را می کنیم. برعکس‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏ما پنج شنبه آمدیم و شنبه، حاج احمد آقا زنگ زد، گفتند خوب چه خبر؟ گفتم همان‏‎ ‎‏خبرهایی که شنیدی گفتند حالا خبرهایی را که ما نشنیدیم. گفتم می خواهید من بیایم‏‎ ‎‏خدمتتان عرض کنم. گفت که امروز پنج بعدازظهر بیایید. گفتم امروز با آقای‏‎ ‎‏رئیس جمهور قرار دارم. - با آیت الله خامنه ای - رئیس جمهور قرار گذاشته بودم. می خواهید‏‎ ‎‏فردا هشت بیایم. گفتند نه فردا پنج بیایید. ما فردا رفتیم. خلاصه رفتیم تو و ‏‎ ‎‏سلام و حال واحوال و یک مقداری هم شوخی ... بعد گفتیم، الحمدلله این بود و این بود‏‎ ‎‏یک پنج دقیقه ای طول کشید. آقای انصاری آمدن، گفتند: آقا تشریف آوردن. حاج احمد‏‎ ‎‏آقا گفتند بریم (پس معلوم بود که ایشان همۀ پخت و پزهای لازم را کرده بودند. این فراز از‏‎ ‎‏زندگی حاج احمد آقا را اولین بار که من دارم نقل می کنم. اگر چه این مسأله را روزنامه ها و‏‎ ‎‏مطبوعات خود ما خوب منعکس نکرده بودند. اما حاج احمد آقا ریز مسأله را به امام‏‎ ‎‏عرض کرده بودند و امام فرموده بودند به فلان کس بگین بیاید تا یک دستی به سر و‏‎ ‎‏گوشش بکشم.) و من رفتم خدمت حضرت امام و امام فرمودند من در جریان فعالیت‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏ ‏

‏‏□ با توجه به اینکه اشاره فرمودید، انقلاب اسلامی با فراز و نشیبهای فراوانی روبرو بوده شما نقش مرحوم حاج احمد آقا را در تثبیت اوضاع کلی انقلاب بخصوص بعد از قضیه انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی چگونه می بینید؟‏

‏‏ ‏

‏‏مرحوم حاج احمد آقا بسیار مرد شجاعی بودند، فراخ دل بود، مشکلات‏‎ ‎‏برایشون هیچ بود. این هم البته در سایه بلند حضرت امام به این مرحله از کمال‏‎ ‎‏رسیده بودند. خود حضرت امام هم واقعاً این مشکلات برایشون هیچ بود؛ این ‏‎ ‎‏مسائل، این تهدیدها، این خط و نشان کشیدنهای کارتر بعد از اشغال لانۀ‏‎ ‎‏جاسوسی. وقتی کارتر تهدید می کرد. امام تحقیر می کرد دشمنان انقلاب‏‎ ‎‏اسلامی را، همین برخوردهای حضرت امام از موضع قدرت بود که امریکا در‏‎ ‎‏اشغال لانه جاسوسی تحقیر شد و انتشار اسناد لانه جاسوسی صولت امریکا را‏‎ ‎‏شکست و حرفها و موضعگیریهای بعد از اشغال لانه جاسوسی چیزی دیگر‏‎ ‎‏برای امریکا نگذاشت. امریکا در پنجه های توانمند حضرت امام، ناتوان شده‏‎ ‎‏بود. این افکار و این اندیشه ها روی حاج احمد آقا، اثر مستقیم و اثر وضعی‏‎ ‎‏داشت. به همین دلیل حاج احمد آقا خیلی قوی دل، شجاع و بی باک بودند. اصلاً‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏در اینجا دو نکته را باید از هم تفکیک کنیم. یکی اینکه تمام مشاکل و مسائلی که بعد از‏‎ ‎‏پیروزی انقلاب اسلامی بخصوص از سال 60 به بعد داشتیم؛ انفجار دفتر حزب‏‎ ‎‏جمهوری اسلامی در هفتم تیر و دفتر نخست وزیری در هشتم شهریور و شهادت بزرگان،‏‎ ‎‏اندیشمندان و مسؤولین مهم نظام و بعد شهدایی که هر روز در گوشه و کنار کوچه و بازار،‏‎ ‎‏ما شاهد شهادت آنها و تشییع جنازه آنها بودیم که موضع حضرت امام، روی حاج احمد‏‎ ‎‏آقا خیلی اثر گذاشت و حاج احمد آقا بشدت سعی داشتند خنثی کنند آثار منفی کمبود‏‎ ‎‏این برادران بزرگ را. این به جای خودش محفوظ است - پدرانه برخورد کردن با مسائل،‏‎ ‎‏انتقال به موقع خبرها به حضرت امام، گرفتن خبرها و نقطه نظرهای حضرت امام و انتقال‏‎ ‎‏آن به مسؤولین، به سرعت وارد قضیه شدن و زود منتقل کردن و به موقع تصمیم گرفتن و‏‎ ‎‏به موقع نقطه نظرات را منتقل کردن. این یک بحثی است که از حضرت امام گرفتند - اما‏‎ ‎‏خود حاج احمد آقا، شخصاً یک آدم برجسته ای بودند از جهت برخورد با مخالفین، یک‏‎ ‎‏آدم شجاع، یک انسان بیباک و نترس بود. در برخورد با افراد دو تا موضع داشتند با افراد‏‎ ‎‏حزب اللهی، انقلابی و مؤثر در انقلاب از موضع پایین برخورد و صحبت می کردند. اما، با‏‎ ‎‏افرادی که سرشان درد می کرد برای اینکه مشکل ایجاد کنند برخوردهای مناسب با آنها‏‎ ‎‏می کرد. و وقتی موضع آنها را زیرورو می کرد به راحتی می توانست آنها را از دور مذاکرات‏‎ ‎‏و برخوردها خارج کند. البته مسائلی در این زمینه است که من می دانم. اما بهتر است دیگر‏‎ ‎‏دوستان توی این بعد صحبت کنند که شایسته تر از من هستند. ‏

‏‏ ‏

‏‏□ جناب آقای بشارتی موضع حاج احمد آقا در قضیه پذیرش قطعنامه 598 و پس از آن چه بود؟‏

‏‏ ‏

‏‏موضع حاج احمد آقا مثل موضع حضرت امام بود، مثل موضع رئیس جمهور و رئیس‏‎ ‎‏مجلس، یعنی؛ آیت الله خامنه ای و آیت الله هاشمی رفسنجانی بود. خوب ما تا آن موقع‏‎ ‎‏شعار جنگ، جنگ تا پیروزی می دادیم، اما به هر دلیلی، سرانجام «جام زهر» را حضرت‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏حضرت امام صحبتی کردند راجع به اجتناب ناپذیر بودن جنگ، بعد همان هم معلوم‏‎ ‎‏شد از الطاف الهی بود. زیرا وقتی که آتش بس را ما پذیرفتیم صدام مغرور پس از هشت‏‎ ‎‏سال جنگ نابرابر با ما که ویرانی و شهادت را روی دست ما گذاشته بود و پنجاه لشکری‏‎ ‎‏را که درست کرده بود نمی دانست چکار بکند. اگر توی عراق بخواهند بمانند خوب کودتا‏‎ ‎‏می کنند علیه خود صدام. لذا آنها را فرستاد دنبال نخود سیاه یعنی سرگرمشان کرد و آن‏‎ ‎‏هم اشغال کویت بود. اشغال کویت و شکست سهمگین صدام در منقطه و ذلت و زبونی او‏‎ ‎‏حاصل نفرینهای حضرت امام بود. این را مردم ما باید باور کنند. ‏

‏‏همّ و غم حضرت امام در قیافه حاج احمد آقا بود. انسان احساس می کرد که حاج‏‎ ‎‏احمد آقا، یواش، یواش دارند تکیده می شوند. ناراحتیهایشان زیاد شده بود. ایشون‏‎ ‎‏عنصری بودند که در مرکز مهم تصمیم گیریهای مهم عالم اسلام قرار داشتند. لذا تمام‏‎ ‎‏پیکانها متوجه این مرکز است. خوب حاج احمد آقا پیکانها را به جان خودشان‏‎ ‎‏می خریدند. تا به حضرت امام اصابت نکند. این پیکانهایی بود که بر سینۀ ایشون وارد‏‎ ‎‏شده بود. پیکانهای سهمگین و سمّی دشمنان خارجی و داخلی انقلاب اسلامی. در‏‎ ‎‏حقیقت حاج احمد آقا خودش را فدای حضرت امام کرد. ‏

‏
‏‎

‏‏ ‏

‏‏اتفاقاً چرا بسیار به کرّات پیش آمد که ما از ایشان استفاده کردیم. نظر ایشان را‏‎ ‎‏پرسیدیم. ایشان به ما خیلی محبت داشتند. البته نمی توانم بگم خیلی، چون عادت ایشان‏‎ ‎‏بود. با همه خیلی محبت داشتند. خوب بالاخره هفته ای یکبار و به ما زنگ می زدند. من‏‎ ‎‏خودم روی ملاحظات عاطفی آنجا کم می رفتم. اما ایشان تلفن می زدند. احوالم را ‏

‏‏می پرسیدند. در مورد ملاحظات عاطفی ایشان همین بس که یکبار مادر من از جهرم آمده‏‎ ‎‏بودند که خدمتشان بودیم. حاج احمد آقا زنگ زدند. بعد حال و احوال و صحبت و اینها؛‏‎ ‎‏گفتم مادرم اینجا هستند، سلام می رسانند. گفت: گوشی را بدهید دستشان. مادر ما هم‏‎ ‎‏گوشی را گرفتند. حال و احوال... بعد تعریف من را کردند برای مادرم. یادم هست که‏‎ ‎‏مادرم گفتند: شما با پدرتان دنیا را تسخیر کردید. دیگر غیر از شما کسی نمانده که شما‏‎ ‎‏بخواهید تعریف آن را بکنید. خلاصه یک ربع با مادر ما صحبت کرد. ‏

‏‏این برخوردها موجب می شد که هر کس حاج احمد آقا را از نزدیک می شناخت در‏‎ ‎‏درونش و دلش علاقه شدیدی به لحاظ عاطفی نسبت به ایشان پیدا کند. بخصوص اگر این‏‎ ‎‏روابط متقابل بود و افراد هم مستقل بودند. به کرّات می شد مسائلی، ملاحظات سیاسی‏‎ ‎‏در روابط خارجی، حرفی، بحثی صحبتی که با کسان مختلف داشتیم، به ایشان منتقل‏‎ ‎‏می کردیم و حاج احمد آقا هم به عرض امام می رساندند. و به ما پاسخش را می دادند.‏‎ ‎‏متقابلاً اگر ایشان هم بحثی، حرفی، صحبتی داشتند در کوتاهترین فاصله ها با ما در میان‏‎ ‎‏می گذاشتند. ‏

‏‏یادم هست که – این در اسناد هم هست- در اولین سمیناری که بعد از ارتحال حضرت‏‎ ‎‏امام برای سفرا و کاردارهایمان گذاشته بودیم. حاج احمد آقا در آنجا گفتند: حضرت امام‏‎ ‎‏فوت شدند در حالی که از آقای بشارتی راضی بودند. ما گفتیم همین برای آباء و ابناء ما‏‎ ‎‏هم کافی است که شاید ما کاری کرده باشیم که بنیانگذار یک نظام ارزشی و الهی از ما‏‎ ‎‏راضی باشند. همین افتخار برای ما کافی است. ‏

‏
‏‎

‏‏ ‏

‏‏حاج احمد آقا اهل سخنرانی نبودند، ایشان بیشتر فکر داشتند. فکر ایشان خیلی باز و‏‎ ‎‏بزرگ بود در جلسات که می نشستند می گفتند این افکار و اندیشه های حضرت امام که‏‎ ‎‏فقط مربوط به ایران نیست، بلکه مربوط به جهان است. ما باید این را منتشر کنیم؛ و وقتی‏‎ ‎‏که مرکز نشر تأسیس شد، مرکزی که بحمدالله در این مدت کوتاه خدمات شایسته و‏‎ ‎‏بایسته ای به انقلاب اسلامی و در ترویج افکار و اندیشه های حضرت امام نموده است و‏‎ ‎‏من از همین فرصت استفاده می کنم و به همۀ این برادران و خواهران خسته نباشید‏‎ ‎‏می گویم و برایشان از خداوند متعال مسألت دارم که موفق باشند. برای اینکه حق حضرت‏‎ ‎‏امام را در ترویج افکارشان ادا کنند و تا حالا با این کتابهای فراوانی که در آورده اند و اسناد‏‎ ‎‏و مدارک بسیار خوبی که منتشر کرده اند خیلی موفق بوده اند. کار، کار فوق العاده ای است. ‏

‏‏حاج احمد آقا این کار را بعد از ارتحال حضرت امام با جدیت دنبال کردند. زیرا در‏‎ ‎‏زمان حضرت امام که نه وقتش بود و نه، شاید کسی اینقدر احساس می کرد. ما می دانستیم‏‎ ‎‏که خداوند به پیغمبرش فرموده: «انَّک مَیِّتُ و اِنَّهُم مَیِّتُون» اما ما نمی توانستیم به لحاظ‏‎ ‎‏عاطفی به خودمان بباورانیم که یک روز هم ممکن است امام نباشد. به همین دلیل کسی به‏‎ ‎‏بعد از حضرت امام فکر نمی کرد و به همین دلیل کسی هم برای محل دفن حضرت امام‏‎ ‎‏هیچ فکر نکرده بود و وقتی که حضرت امام رحلت کردند آمدند با هلیکوپتر جای مناسب‏‎ ‎‏را پیدا کردند. ‏

‏‏بعد از اینکه حضرت امام مثل یک گل پرپر شدند اولین فکری که به ذهن حاج احمد‏‎ ‎‏آقا رسید حفظ آثار و اندیشه های حضرت امام بود و بسیار خوب حفظ شده بود تا آن‏‎ ‎‏موقع، پراکنده بود، منتهی تدریجاً جمع آوری شد. بسیار کار قشنگ و دقیقی انجام گرفت‏‎ ‎‏که زیر نظر مستقیم حاج احمد آقا بود و نیز یک خدمت بزرگی به امام، به انقلاب اسلامی‏‎ ‎‏و به نظام بود. کاری که ان شاءالله تعالی امیدواریم هر چه زودتر عمق بیشتری پیدا بکند. و‏‎ ‎‏همه مردم از ثمرات فکر حضرت امام به صورت مکتوب و مدون بهره مند شوند. ‏

‏
‏‎

‏‏جلوی همه محبتی که داشت نشان می داد و این از خصوصیات فوق العاده ایشان بود.‏‎ ‎‏بسیار آدم نکته سنج، دقیق و مواظبی بودند. حق هر کسی را در جای خودش ادا می کرد.‏‎ ‎‏این مسائل برای کسانی که کار فشرده زیادی دارند معمولاً گم می شود. ولی حاج احمد آقا‏‎ ‎‏مراقب این مسائل بودند. به همین دلیل است که ما واقعاً بیش از ظرفیت خودمان تأسف‏‎ ‎‏خوردیم و آن یک هفته ای که ایشان در حالت خاص بودند کارها همه مانده بود. آن هفته‏‎ ‎‏وقتی با من مصاحبه ای کردند گفتم: خدایا مسیح تو، مرده را زنده می کرد. برای تو کاری‏‎ ‎‏ندارد که بخواهی یک مریض را شفا بدهی. ‏

‏‏به هر حال خداوند اینطور می خواست. خدا روحش را با ارواح شهدای کربلا با ارواح‏‎ ‎‏اجداد طاهرینش با روح مقدس حضرت امام شاد کند و به ما توفیق بدهد که از حق بتوانیم‏‎ ‎‏در عمل دفاع کنیم و راهش را ادامه بدهیم. ان شاءالله. ‏

‏‏والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته‏

‏‎ ‎

‏‎