مصاحبه با آقای دکتر جاسبی
□ جناب آقای دکتر جاسبی، ابتدا از دانشگاه آزاد اسلامی شروع می کنیم، چگونه شد که ایشان به عضویت هیأت مؤسس و هیأت امنای این دانشگاه در آمد و چه مقدار با این دانشگاه همکاری داشت؟
بسم الله الرحمن الرحیم
ابتدا لازم می دانم فقدان یادگار امام عزیزمان، مرحوم حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینی را که برای کشور، ملت و دانشگاه آزاد اسلامی یک ضایعه بود، به همۀ ملت بخصوص به خانوادۀ محترم ایشان، به مادر و همسر داغدار ایشان، به فرزندان برومند او و به خواهران و بستگان آن مرحوم تسلیت بگویم و از خداوند برای همۀ آنها اجر و صبر آرزو کنم.
در مورد سؤال شما باید عرض کنم سابقۀ کار برمی گردد به سال 61 و زمان طرح تشکیل دانشگاه آزاد اسلامی. موقعی که طرح اولیۀ دانشگاه آزاد اسلامی بین جناب آقای هاشمی و اینجانب مورد بحث قرار گرفت. صحبت از این شد که چه کسانی به عنوان اعضای هیأت مؤسس باشند؟ جناب آقای هاشمی پیشنهاد کردند که حضرت آیت الله خامنه ای (که در آن هنگام مسؤولیت ریاست جمهوری را به عهده داشتند)، جناب حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینی، فرزند حضرت امام(ره) و جناب آقای مهندس موسوی (که نخست وزیر بودند) به عضویت هیأت مؤسس دعوت شوند. این
کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 224
دعوت به عمل آمد و با قبولی عضویت، هیأت پنج نفرۀ مؤسس دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل شد. سال بعد حضرت آیت الله موسوی اردبیلی نیز به عضویت دعوت شد و به این ترتیب اعضای هیأت مؤسس به شش نفر رسید. ما برای تشکیل هیأت مؤسس بهترین فرصت را سران سه قوه می دانستیم، زیرا سران سه قوه مرکب از رؤسای سه قوه، نخست وزیر و حاج سید احمد خمینی تشکیل می شد و هر وقت که ما نیاز به طرح مسائل در هیأت مؤسس داشتیم، اینجانب در جلسه سران سه قوه شرکت می کردم و بدین ترتیب اعضای شش نفره کامل می شد و راجع به مسائل دانشگاه آزاد اسلامی تصمیم گیری می کردیم. صورت جلسات هیأت مؤسس که امضای هیأت از جمله امضای مقام معظم رهبری و امضای حاج سید احمد خمینی را دارد، در حقیقت نه تنها جزء اسناد دانشگاه آزاد اسلامی، بلکه جزء اسناد انقلاب اسلامی محسوب می شود و بایستی به صورت مدون و منظم تهیه و منتشر شود تا در دسترس همگان قرار گیرد.
□ به طور کلی چند جلسه هیأت مؤسس داشتید که ایشان در آن شرکت داشتند؟
اکنون حضور ذهن ندارم، خوشبختانه صورت جلسات هیأت مؤسس وجود دارد و می توان به آنها مراجعه کرد و تعداد جلساتی را که ایشان حضور داشتند مشخص کرد.
□ ایشان علاوه بر هیأت مؤسس، عضو هیأت امنای دانشگاه نیز بودند لطفاً در این مورد نیز چنانچه مطالبی به خاطر دارید بیان کنید و اصولاً چگونه شد که ایشان عضو هیأت امنا گردید؟
طبق اساسنامۀ دانشگاه که به تصویب شورایعالی انقلاب فرهنگی رسیده است، تعداد اعضای هیأت امنا مرکب از نه نفر است که سه نفر از آنها بایستی اعضای هیأت مؤسس باشند بعد از تصویب اساسنامه، اینجانب با اعضای هیأت مؤسس صحبت کردم و مقرر شد سه نفر از اعضای هیأت مؤسس در هیأت امنا عبارت باشند از جناب آقای هاشمی رفسنجانی، جناب آقای حاج سید احمد خمینی و اینجانب، که این موضوع نیز به
کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 225
تصویب هیأت مؤسس رسیده است، یعنی در حقیقت هیأت مؤسس این سه عضو را برای شرکت در هیأت امنا معرفی کرد.
□ جناب آقای دکتر جاسبی، از زمانی که اساسنامۀ دانشگاه به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده است حدود هشت سال می گذرد لطفاً بفرمایید آیا ایشان در تمام جلسات هیأت امنا شرکت داشتند و چه مقدار مایه گذاشتند؟
جلسات هیأت امنا سالی یک یا دو بار حداقل تشکیل می گردد. این جلسات اکثراً در حضور جناب آقای هاشمی رفسنجانی و یا در حضور جناب حاج سید احمد خمینی تشکیل می گردید. خوشبختانه صورت جلسات وجود دارد و جلساتی که با حضور ایشان تشکیل شده است مکتوب است و می توان به آنها مراجعه کرد. علی ای حال می توانم بگویم ایشان یکی از اعضای فعال هیأت امنا بودند که در مسائل مهم دانشگاه خوب بحث می کردند و نظر می دادند. خوب به یادم هست که یکی از این جلسات هیأت امنا که در منزل ایشان تشکیل شد در مورد تأسیس شعب دانشگاه در خارج از کشور بحث مفصلی صورت گرفت و ایشان مسائل را خوب تجزیه و تحلیل می کردند و سرانجام جمع بندی می کردند. یکی از مسائلی که مطرح شد توقف توسعۀ جغرافیایی دانشگاه و گذاشتن شرایط سنگین برای تأسیس واحدهای جدید بود که توسط بعضی از اعضا مطرح شد و ایشان با این پیشنهاد مخالف بودند و معتقد بود در تأسیس واحدها همچون گذشته شرایط را سهل بگیریم و در نهایت نظر ایشان تأیید گردید.
□ دیدگاه ایشان نسبت به دانشگاه آزاد اسلامی چه بود و چقدر به این حرکت اعتقاد داشتند؟
ایشان به حرکت دانشگاه آزاد اسلامی اعتقاد عمیق داشتند و همواره تأکید می کردند که خوب است دانشگاه دچار سیستم اداری شبیه به ارگانهای دیگر نشود. ایشان در ملاقات نهایی که با رؤسای واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی داشتند مطالبی را بیان
کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 226
کرده اند که بخشی از آنها در رسانه ها منعکس شده است و خوشبختانه به عنوان سندی بر گفتار ایشان موجود است. ایشان در یکی از ملاقاتها خطاب به مخالفان و منتقدان دانشگاه آزاد اسلامی فرمودند: دیکتۀ ننوشته غلط ندارد و بارها شکل گیری، رشد و توسعۀ دانشگاه آزاد اسلامی را موفقیت آمیز نامیدند.
بعد از رحلت حضرت امام یک روز ایشان با من تماس گرفتند و گفتند می خواهم کاری در جهت نظرات امام انجام دهید. گفتم چه کاری از ما ساخته است؟ ایشان گفتند: مطالب عرفانی حضرت امام بسیار عمیق و قابل بررسی است، شما بیایید یک رشته عرفان در دورۀ دکترا بگذارید، من هم همه گونه حمایت می کنم و در آنجا ضمن تحصیل عرفان اسلامی، مطالبی را که امام راحل در مورد عرفان فرموده اند به صورت مدون و منظم مورد بحث و بررسی قرار گیرد. اینجانب از این پیشنهاد استقبال کردم و مقدمات کار را ظرف کمتر از یک سال فراهم کردم. هم اکنون این رشته در دو مقطع دکترا و فوق لیسانس به تصویب رسیده و سال گذشته نخستین گروه فارغ التحصیلان آن، وارد جامعه شدند. ایشان اصرار داشتند که تحصیل کرده های حوزه که باسواد هستند از تحصیل در رشتۀ عرفان اسلامی به دلیل نداشتن مدرک دانشگاهی محروم نشوند. دانشگاه سعی کرد راه حل مناسب و قابل قبولی برای اینگونه افراد نیز پیدا کند و هم اکنون چند نفر از برادران روحانی که بسیار مستعد، خوش فکر و باسواد هستند و در آزمون این رشته قبول شدند مشغول تحصیل در این رشته هستند و یا فارغ التحصیل شده اند. در هر حال وجود این رشته در دانشگاه آزاد اسلامی از برکات عضویت حاج سید احمد خمینی در هیأت امنای این دانشگاه بود و ایشان دوست داشتند که آثار عرفانی حضرت امام(ره) در این دانشگاه مورد بررسی و تحقیق قرار گیرد.
کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 227