حجت الاسلام والمسلمین حاج شیخ مهدی کروبی

مصاحبه با حجت الاسلام والمسلمین شیخ مهدی کروبی

‏ ‏

‏بسم الله الرحمن الرحیم‏

‏واقعیت این است که این مصیبت برای علاقمندان، ارادتمندان، دوستان و رفقا هنوز‏‎ ‎‏تازه است و حتی روز به روز، نبود ایشان، اثر عمیقتری در روحیه ما، از نظر عاطفی دارد.‏‎ ‎‏ما از ارتحال حاج سید احمد آقا به خاطر دو موضوع ناراحت هستیم، یکی عاطفی و‏‎ ‎‏اُنسی و یکی هم از این نظر که شخصیت فکری مهمی بودند و رحلت ایشان ضایعه بزرگی‏‎ ‎‏برای انقلاب و نظام به وجود آورد که مردم هم فوق العاده از رحلت ایشان ناراحت شدند و‏‎ ‎‏این رحلت تأثیر عمیقی در جامعه داشت. در مجموع اخباری که از اقصی نقاط کشور حتی‏‎ ‎‏مناطق کوهستانی و عشایری دریافت می شد، حاکی از آن بود که مردم با توجه به علاقه ای‏‎ ‎‏که به فرزند گرامی حضرت امام داشتند به عزاداری و سوگواری پرداختند و حق مطلب را‏‎ ‎‏به خوبی ادا کردند. همچنین در خارج از کشور هم علاقمندان به انقلاب اسلامی و‏‎ ‎‏حضرت امام از این واقعه بسیار متأثر شدند و در سوگ از دست دادن یادگار گرامی‏‎ ‎‏حضرت امام(ره) به عزاداری پرداختند. ‏

‏راجع به حاج احمد آقا من عرایض مختلفی دارم و معتقدم که دوستان و علاقمندان به‏‎ ‎‏حاج سید احمد آقا باید بیشتر راجع به ایشان صحبت کنند و بنویسند البته مؤسسه تنظیم‏‎ ‎‏و نشر آثار حضرت امام(ره) در زمینه زندگینامه و شخصیت ایشان مصاحبه هایی با‏‎ ‎‏شخصیتهای مختلف انجام داده است. مردم فقط حاج سید احمد آقا را به خاطر اینکه‏‎ ‎‏فرزند امام بوده و در زمان ایشان و یا بعد از ارتحال حضرت امام(ره) موضعگیریهایی‏‎ ‎


کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 407
‏کرده است، می شناسند. یکی از دلایلی که حاج سید احمد آقا ناشناخته مانده، این است‏‎ ‎‏که خودشان مسؤولیت اجرایی نپذیرفتند و یا حضرت امام به ایشان اجازه ندادند که‏‎ ‎‏ایشان پست اجرایی بگیرند. طبیعی است که مردم آنطور که باید ایشان را نشناخته اند و در‏‎ ‎‏این زمینه باید اقدامات بیشتری انجام شود تا نقش حاج سید احمد آقا در قبل و بعد از‏‎ ‎‏انقلاب برای مردم روشن شود. ‏

‏یکوقتی فردی نماینده مجلس می شود و برای اینکه انتخاب شود تبلیغات می کند و ‏‎ ‎‏موافقین ومخالفین نقاط قوّت و ضعف او را مورد نقد قرار می دهند و این فرد خود به خود‏‎ ‎‏برای مردم شناخته می شود، یا اگر این فرد وزیر بشود زندگینامه او در مجلس مورد‏‎ ‎‏بررسی قرار می گیرد و خصوصیات آن بیان می شود. اما کسی که در هیچ صحنه اجرایی‏‎ ‎‏وارد نشده است طبعاً خصوصیات و برجستگیها و اندیشه های او نیز ناشناخته باقی‏‎ ‎‏می ماند. حضرت امام(ره) اصرار داشتند تا از اعضای خانواده و منسوبینش حداقل تا‏‎ ‎‏زمان حیاتشان پست و سمتی را نگیرند و در صحنه های اجرایی کشور وارد نشوند و خود‏‎ ‎‏حاج سید احمد آقا نیز داعیه ای برای مطرح شدن در سطح جامعه را نداشتند. دوستان هم‏‎ ‎‏احساس می کردند اگر راجع به سوابق و زحمات ایشان چیزی گفته شود که جنبه تملق‏‎ ‎‏داشته باشد، چیزی نمی گفتند، به این لحاظ خصوصیات حاج سید احمد آقا در جامعه‏‎ ‎‏مطرح نشده است و برجستگیهای فکری و عقیدتی و شخصیتی ایشان برای مردم‏‎ ‎‏ناشناخته مانده است. ‏

‏خوب است مسؤولین هر نهادی در ارتباط با مسؤولیتهای خودشان در مورد نقش‏‎ ‎‏حاج سید احمد خمینی صحبت کنند. مثلاً در مورد تشکیلات قضایی یا اجرایی یا‏‎ ‎‏دستگاه مقننه، مسؤولین این قوه ها خوب می دانند که حاج سید احمد آقا چه نقشی در‏‎ ‎‏شکل گیری و ثبات و پیشرفت کارها داشته است. من احساس کردم که در ارتباط با‏‎ ‎‏مسؤولیتهای خودم عرایضی بیان کنم که مردم بدانند ایشان چه نقشی در پیشرفت کارها‏‎ ‎‏داشتند. ‏

‏اولین سمت من در کمیته امداد بود که از قبل از پیروزی انقلاب مسؤولیت آن به طور‏‎ ‎‏غیررسمی از سوی حضرت امام(ره) به عهده من گذاشته شده بود و عمده فعالیت آن نیز‏‎ ‎‏کمک به خانواده های شهدا و زندانیان و گرفتارها اعم از تبعیدی و غیرتبعیدی بود. بعد از‏‎ ‎


کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 408
‏پیروزی انقلاب، کمیته امداد به امور مستضعفین و خانواده های شهدا پرداخت و تنها منبع‏‎ ‎‏درآمد آن قبل از انقلاب، حواله های پولی حضرت امام بود که صرف خانواده های شهدا و‏‎ ‎‏محرومین می شد. کمیته امداد امام خمینی یکی از نهادهایی است که حضرت امام در‏‎ ‎‏اسفندماه 57 به طور رسمی حکم تشکیل آن را به من و چند تن از دوستان خوب‏‎ ‎‏دادند، بعد از حضرت امام(ره)، حاج سید احمد آقا بیشترین نقش را برای پا گرفتن این‏‎ ‎‏نهاد مردمی برعهده داشت. ‏

‏لازم است اشاره کنم که در زمانی که تازه انقلاب به پیروزی رسیده بود و نهادهای‏‎ ‎‏انقلابی هیچ جایگاهی نداشتند، در این شرایط نقش حاج سید احمد آقا برای حل‏‎ ‎‏مشکلات و تهیه پول و جمع آوری کمکهایی که به صورتهای مختلفی می شد، بسیار‏‎ ‎‏حیاتی بود. ‏

‏وقتی که حضرت امام به قم رفتند، حاج سید احمد آقا از من و اعضای شورای مرکزی‏‎ ‎‏کمیته امداد امام خمینی، آقایان عسگر اولادی، شفیق و نیری دعوت کردند و ما به قم‏‎ ‎‏رفتیم و حضرت امام تأکید کردند که شما باید کاری کنید که به مستضعفین و خانواده های‏‎ ‎‏شهدا رسیدگی شود. الحمدلله الان کمیته امداد امام به صورت یک نهاد بسیار وسیع و‏‎ ‎‏بزرگی درآمده و خدمات فراوانی انصافاً کرده و می کند. در شکل گیری این نهاد مقدس و‏‎ ‎‏تداوم آن بعد از حضرت امام(ره)، سید احمد آقا مهمترین نقش را داشت. ‏

‏در اسفند 58، حضرت امام تصمیم گرفت یک نهاد مستقل برای رسیدگی به‏‎ ‎‏خانواده های شهدا تأسیس کند. لذا ایشان دستور تأسیس بنیاد شهید انقلاب اسلامی را‏‎ ‎‏صادر کردند و طی حکمی مسؤولیت این بنیاد به من واگذار شد. وقتی که حکم تأسیس‏‎ ‎‏بنیاد شهید توسط حضرت امام صادر شد، مکانی که ما حتی در آنجا کارهای اولیه را‏‎ ‎‏شروع کنیم وجود نداشت علاوه بر آن جایگاه این نهاد در جامعه مشخص نبود و‏‎ ‎‏بودجه ای برای آن منظور نشده بود و بافت وزارتخانه ها هم در جهت این نهاد مقدس‏‎ ‎‏نبود، فضای سیاسی هم فضای خاص خودش را داشت. این نهاد در این شرایط باید‏‎ ‎‏موقعیت خودش را تحکیم کند و برای این کار لازم بود تا افرادی به طور مرتب از طرف‏‎ ‎‏حضرت امام مشکلات ما را حل کنند. در سال 59، تمام مشکلات بنیاد شهید که تازه‏‎ ‎


کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 409
‏تأسیس شده بود با عنایت حضرت امام حل شد. وسیله آنهم همانطور که حضرت امام‏‎ ‎‏بارها فرمودند؛ فرزند امین و مشاورشان حاج سید احمد آقا بود. شما باید توجه داشته‏‎ ‎‏باشید که مشکلات بنیاد شهید در ابتدا به قدری بود که حضرت امام در یکی از‏‎ ‎‏اعلامیه های خودشان تأکید کردند که هر کس که در انجام کار خانواده های شهدا در‏‎ ‎‏سازمانهای دولتی کارشکنی کند، ضدانقلاب است و دادگاه انقلاب باید آنها را تعقیب‏‎ ‎‏کند. ‏

‏من یادم می آید که جناب آقای مهندس موسوی چند سالی که از این قضیه گذشته بود،‏‎ ‎‏به من گفت، فلانی بگو این مطلب را از بالای سربرگ یادداشتهای بنیاد شهید بردارند،‏‎ ‎‏چرا که این مطلب برای چند سال قبل بوده و الان موضوعیتی ندارد که ایشان درست هم‏‎ ‎‏می گفتند. این مطلب نشان دهنده وضع آن روز بنیاد بود که کارها به هیچ وجه پیش‏‎ ‎‏نمی رفت. ‏

‏اوایل سال 59 برای اینکه کارها خوب پیش نمی رفت ما تصمیم گرفتیم که از حضرت‏‎ ‎‏امام بخواهیم تا حکمی بدهد تا خانه های طاغوتی و مراکزی که شرعاً گرفتن آن مشکل‏‎ ‎‏نداشت راساً توسط بنیاد شهید مصادره شود. حضرت امام به حاج سید احمد آقا دستور‏‎ ‎‏داد به شهید بزرگوار آیت الله قدوسی دادستان وقت تلفن بزند تا این کار انجام شود و من‏‎ ‎‏خودم متن نامه را نوشتم و آیت الله قدوسی نیز حکم را امضا کردند تا اموال مصادره ای در‏‎ ‎‏اختیار بنیاد شهید قرار گیرد. ‏

‏با شروع جنگ تحمیلی، مشکلات بنیاد شهید به مراتب بیشتر شد و مسأله مشکلات‏‎ ‎‏ارزی، اعزام مجروح به خارج و تهیه دارو و ملزومات پزشکی و رسیدگی به خانواده های‏‎ ‎‏شهیدی که در جنگ آواره شده بودند، اشتغال خانواده های شهدا و مشکلات دیگری‏‎ ‎‏که وجود داشت، ملجاء و پناهگاه ما برای حل این مشکلات، حضرت امام بود. یکی از‏‎ ‎‏خدمات بسیار مهم بنیاد شهید انقلاب اسلامی، طرح شاهد شامل تحصیلات فرزندان و‏‎ ‎‏خانواده های شهدا از مقطع کودکستان تا دانشگاه است که در راه اندازی آن بعد از‏‎ ‎‏حضرت امام(ره)، حاج سید احمد آقا بیشترین نقش را داشت. در مجموع حاج سید‏‎ ‎‏احمد آقا فردی بود که عشق وصف ناشدنی نسبت به رزمندگان، خانواده های شهدا و‏‎ ‎‏اسرا داشت و به طور کامل در خدمت آنها بود و در جهت حل مشکلات این نهاد مهمترین‏‎ ‎


کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 410
‏مسؤولیت سوم من مسأله حج بود، همان طور که همه می دانند حج یک مسأله برون‏‎ ‎‏مرزی و حساس و مربوط به جهان اسلام است که بعد سیاسی آن بسیار مهم است. در‏‎ ‎‏سال 64 که دوران طلایی انقلاب بود و 154 هزار حاجی به مکه اعزام می شد و بعثه‏‎ ‎‏رهبری می توانست با دورترین کشورهای اسلامی رابطه برقرار کند، براساس حکم‏‎ ‎‏حضرت امام مسؤولیت بعثه رهبری به من واگذار شد. در سالهایی که مسؤولیت حج با من‏‎ ‎‏بود، مشکلاتی از قبیل ماجرای هواپیما در سال 65 که گروهی به زندان افتادند و در سال‏‎ ‎‏66 فاجعه خونین کشتار زائران ایرانی خانه خدا توسط حکام سعودی به وجود آمد. من‏‎ ‎‏چند مورد از حوادث آن دوران را برای شما نقل می کنم که این خاطره ها هم نشان دهنده‏‎ ‎‏عظمت امام و هم دقت نظر و امانتداری حاج احمد آقا است که ریز و درشت نظرات‏‎ ‎‏حضرت امام را منعکس می کرد، به طوری که حاج سید احمد آقا چندین بار تأکید کردند‏‎ ‎‏که من در طول دوران قبل و بعد از انقلاب که با حضرت امام همراه بودم، دقت می کردم تا‏‎ ‎‏نظرات حضرت امام را به طور دقیق منعکس کنم. ‏

‏یکی از سالها که من برای حج می رفتم- آن ایام که تهران موشکباران می شد-یک‏‎ ‎‏نتیجه گیری شده بود که حالا که ما با امریکا در جنگ هستیم، خیلی انتقاد از شوروی‏‎ ‎‏نشود. در آن سال، حتی راهپیمایی افغانیها را در تهران تا حدودی محدود کردند. من در‏‎ ‎‏هنگام تشرف به حج در مصاحبه ای که در فرودگاه داشتم، گفتم حجاج باید در مکه از‏‎ ‎‏امریکا و صهیونیستها برائت بجویند و لفظ صریح شوروی را ذکر نکردم و به تعابیر‏‎ ‎‏سیاسی در مورد شوروی گفتم، در مراسم حج باید از قدرتهای الحادی و کفر اظهار برائت‏‎ ‎‏شود. شما در این باره دقت امام را ببینید چند روز بعد حاج سید احمد آقا به من تلفن کرد‏‎ ‎‏که آقا به شما سلام رساندند و فرمودند ملتمس دعا هستم و تأکید کردند که سیاست نه‏‎ ‎‏غربی نه شرقی ما در حج باید رعایت شود. همانقدر که آنجا علیه امریکا شعار می دهید‏‎ ‎‏باید علیه شوروی هم نیز شعار دهید. وقتی از حج برگشتم، حاج سید احمد آقا به من‏‎ ‎‏گفت که حضرت امام گفتند که مصاحبه شما را در فرودگاه گوش می دادم و نگران این‏‎ ‎‏مطلب شدم که در حج امسال شعار علیه شوروی داده نشود. ‏

‏خاطره دوم من مربوط به تحریم کالاهای امریکایی است. در ارتباط با کالاهای‏‎ ‎‏امریکایی، حضرت امام آنقدر حساس بود که در یکی از سالهای مسؤولیت من، حاج سید‏‎ ‎


کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 411
‏احمد آقا به من تلفن زد و گفت که حضرت امام دستور داده اند که حجاج ایرانی کالاهای‏‎ ‎‏امریکایی نخرند و بعد هم در پیام خودشان به حجاج روی این مطلب تأکید کردند.‏‎ ‎‏مهمترین مسأله در ایامی که من مسؤولیت حجاج را داشتم، مسأله دستگیری حجاج و‏‎ ‎‏آزادی آنها و مسأله فاجعه خونین مکه در سال 65 بود که من مرتب با حضرت امام و حاج‏‎ ‎‏سید احمد آقا تماس داشتم. ‏

‏در مجموع، عقیده من این است که حاج سید احمد آقا بزرگترین نقش را در برگزاری‏‎ ‎‏حج آبرومند و حج ناب محمدی(ص) داشت و تمام تلاش خود را به کار می بست تا حج‏‎ ‎‏ابراهیمی و در آن برائت باشد و شکوه اسلام و انقلاب حفظ شود و لذا مستمر وقت‏‎ ‎‏می گذاشت و اظهارنظرهای حضرت امام را در این زمینه ها به ما منتقل می کرد. ‏

‏در رابطه با مجلس و اینکه مجلس جایگاه خودش را داشته باشد تا بتواند قوانین‏‎ ‎‏مترقی تصویب کند، همیشه با شورای نگهبان بخصوص در تصویب قوانینی مانند زمین‏‎ ‎‏شهری و کشت موقت و احکام موقت مسأله داشتیم و کسی که تسهیلات لازم را برای ما‏‎ ‎‏فراهم می کرد که سریع با حضرت امام تماس برقرار کنیم حاج سید احمد آقا بود. ‏

‏حاج سید احمد آقا در قبل از انقلاب در زمینه ارتباط نیروها با یکدیگر و کمکهای‏‎ ‎‏اساسی به این نیروها و شرکت در کارهای سری و زیرزمینی و تأمین نیازهای مالی‏‎ ‎‏نیروهای انقلابی، ارتباط با نجف و تداوم مبارزه و حمایت از نیروهای انقلاب و ارتباط‏‎ ‎‏این نیروها با حضرت امام نقش اساسی داشت. ‏

‏بعد از رحلت حضرت امام(ره) نیز حاج سید احمد آقا باز در زمینه ارتباط و حفظ‏‎ ‎‏نیروهای انقلابی و نزدیکتر کردن مواضع نیروها با توجه به اینکه شأن فرزند امام بودن را‏‎ ‎‏حفظ می کرد، نقش اساسی داشت. یکی از خاطراتی که من از حاج سید احمد آقا دارم‏‎ ‎‏این است که ایشان خیلی اهل عبادت و گفتن ذکر بود، من یکبار که بی موقع برای دیدن‏‎ ‎‏حاج سید احمد آقا، وارد اتاق خصوصی ایشان شدم، ابتدا خیال کردم که در اتاق نیست،‏‎ ‎‏ولی بعد متوجه شدم که ایشان در گوشه ای از اتاق نشسته و دارد گریه می کند و ذکر‏‎ ‎‏می گوید بخصوص در این اواخر، حالت ذکر و عبادت در حاج سید احمد آقا زیادتر شده ‏‎ ‎‏بود.‏


کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 412
‏یکی از خصوصیات مهم و قابل توجه دیگر حاج سید احمد آقا، حالت فوق العاده‏‎ ‎‏مردمی ایشان و تماس ساده و عادی وی با مردم بود. ‏

‏من یک شب در زمانی که حضرت آیت الله خامنه ای رئیس جمهور بودند، در محل‏‎ ‎‏ریاست جمهوری بودم، موقع افطار شد و حاج سید احمد آقا به من گفت که شما افطار‏‎ ‎‏اینجا هستید یا نه، من گفتم من جایی مهمان هستم و نمی توانم اینجا بمانم ایشان گفت:‏‎ ‎‏کجا، من اسم یک روحانی سید را بردم و گفتم آنجا مهمان هستم، حاج سید احمد آقا‏‎ ‎‏گفت من هم می آیم. وقتی که ما وارد خانه آن روحانی شدیم واقعاً اهل خانه تعجب کردند‏‎ ‎‏که چگونه حاج سید احمد آقا بدون دعوت و بدون تکلف به این مهمانی آمده است. این‏‎ ‎‏مسأله نشانه خلوص و مردمی بودن حاج سید احمد آقا بود. ‏

‏ایشان در رابطه با رسیدگی به امور طلبه ها دقت زیادی داشت و به منزل طلبه ها‏‎ ‎‏می رفت و اگر چنانچه مشکلی داشتند، مشکل آنها را سریعاً حل می کرد. حاج سید احمد‏‎ ‎‏آقا نسبت به شخص امام فوق العاده علاقمند و وفادار بود و نسبت به خانواده های شهدا،‏‎ ‎‏محرومین و مردم بسیار حساس بود. در رابطه با انقلاب و نظام نیز فوق العاده حساس بود‏‎ ‎‏تا انقلاب مواجه با شکست نشود. حمایت از مسؤولین یکی از ویژگیهای حاج سید احمد‏‎ ‎‏آقا بود که در هر محفلی می نشست با اینکه صاحبنظر بود و نقد و نظر داشت، اما تأکید‏‎ ‎‏داشت که باید مسؤولین را حمایت کرد. ‏

‏سعه صدر حاج سید احمد آقا واقعاً عجیب بود. این مرد نقد و انتقاد می شنید و مورد‏‎ ‎‏تهاجم قرار می گرفت و به روی خود نمی آورد. خدا شاهد است، فردی را که می دانست‏‎ ‎‏که نزد امام سعایت او را می کند و چیزی علیه او می گوید، وقتی که این فرد وقت ملاقات‏‎ ‎‏می خواست، با اینکه می توانست کارشکنی کند تا این فرد با امام ملاقات نکند، اما باز هم‏‎ ‎‏به او وقت ملاقات می داد و بعد از اینکه از نزد امام برمی گشت از آن فرد حمایت می کرد.‏‎ ‎‏اینها در حالی است که من مسؤولی را دیده ام که ده سال پیش یکی کسی حرفی به او زد، اما‏‎ ‎‏او هنوز فراموش نکرده، اصلاً آدم تعجب می کند که چطور فردی که ده سال پیش حرفی‏‎ ‎‏زده، اینطوری گوشه دل این مسؤول باقی مانده است. ‏

‏نکته دیگری که باید اشاره کنم، مسأله سالم نگهداشتن بیت حضرت امام است.‏‎ ‎‏حضرت امام مرجع تقلید و رهبری بزرگ بود اما کارهای رهبری با این عظمت توسط 10‏‎ ‎


کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 413
‏تا 15نفر طلبه انجام می شد. سالم نگهداشتن تشکیلات امام با این تعداد که هم مسأله‏‎ ‎‏می گفتند و هم وجوهات می گرفتند- وقتی که امام از دنیا رفتند، نزدیک به یک میلیارد‏‎ ‎‏تومان وجوهات در حساب امام بود که تا دو سال شهریه می دادند- از کارهای بسیار عظیم‏‎ ‎‏حاج سید احمد آقا است. ‏

‏حاج سید احمد آقا در قبل و بعد از انقلاب بخصوص در مسأله هجرت امام به فرانسه‏‎ ‎‏و قضایای فرانسه نگذاشت ذره ای این تشکیلات آلوده شود و افراد منحرف و‏‎ ‎‏فرصت طلب در آن نفوذ کنند. ما در قبل و بعد از انقلاب یک مورد نداریم که این دفتر‏‎ ‎‏توصیه ای کرده باشد و سفارش بیجا یا به حق کرده باشد. در ضمن که حاج سید احمد آقا‏‎ ‎‏گرایش فکری داشت اما واقعاً در برخوردها هیچ برخورد خطی نمی کرد. یادگار گرامی‏‎ ‎‏امام فکر و عقیده خودش را داشت، اما در اینکه اینجا بیت امام است و بیت امام متعلق به‏‎ ‎‏همه نیروها است هرگز اعمال سلیقه شخصی نمی کرد. ‏

‏یکی از برجستگیهای حاج احمد آقا، سوابق انقلابیش بود که به عبارت دیگر گذشته‏‎ ‎‏از اینکه فرزند امام بود با همه وجودش انقلابی بود و در همین راستا هم تلاش و کوشش‏‎ ‎‏فراوانی برای انقلاب کرد، چه قبل و چه بعد از انقلاب. قبل از انقلاب زندان رفت.‏‎ ‎‏کارهای بسیار بزرگ و خطرناکی انجام داد که اگر گرفتار می شد، پرونده بسیار سنگینی‏‎ ‎‏می داشت. در کارهای مخفی و زیرزمینی و تشکیلاتی، حاج احمد آقا کاملاً فعال بود. در‏‎ ‎‏کمک به شاخه ها و تشکلها و نیروهای مسلمان مبارز فعال بود. نقش بسیار ارزنده ای در‏‎ ‎‏مرتبط کردن نیروها با امام و یا نیروهای مسلمان خارج اعم از نیروهایی که در عراق یا در‏‎ ‎‏اروپا بودند، داشت و نکته مهمتر که نگفتم اینکه، حاج احمد آقا بعد از انقلاب کاملاً‏‎ ‎‏انقلابی باقی ماند، برخلاف برخی که غالب اوقات انقلابی و مبارزند، ولی وقتی به قدرت‏‎ ‎‏می رسند و یا انقلاب به پیروزی می رسد بر اثر مجموعه شرایطی که پیش می آید یادشان‏‎ ‎‏می رود و غفلت می کنند، ولی حاج احمد آقا بعد از پیروزی کاملاً انقلابی باقی ماند با‏‎ ‎‏حفظ روحیه انقلابی و مواضع مترقی و اصلاً روحیه سازش نداشت. ‏

‏دوم اینکه، انقلابی باقی ماند و حافظ و پاسدار انقلاب و انقلابیون بود یعنی انقلابیون‏‎ ‎‏را فراموش نکرد و با همان روحیه ای که با بچه های انقلاب در قبل از انقلاب مرتبط بود‏‎ ‎‏همان روحیه را حفظ کرد. حاج احمد آقا با انقلابیون مسلمان که شاغل بودند و پستهای‏‎ ‎


کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 414
‏حساس داشتند و نیز با افرادی که در صحنه سیاسی بعد از انقلاب حضور فعال نداشتند‏‎ ‎‏در ارتباط بود و برای حفاظت هر دو گروه کوشش می کرد و بارها بچه های بی نام و نشان را‏‎ ‎‏یاری و حمایت می کرد و می گفت، اینها هستند که حق به گردن انقلاب دارند و اینها‏‎ ‎‏هستند که زحمت کشیده اند و در روزهای سختی انقلاب را حمایت کردند و در دشواریها‏‎ ‎‏مقاومند. البته این روحیه را نسبت به همه جناحهای مسلمان انقلاب داشت. اختلاف‏‎ ‎‏سلیقه را در حفظ نیروها دخالت نمی داد یعنی اصل انقلاب برایش مهم بود و به عنوان‏‎ ‎‏مثال حدود خرداد سال 58 بود و شرایط آن سال را شما می دانید من به قم رفتم و‏‎ ‎‏خواستم تجلیلی از شهدای جمعیت مؤتلفه بشود. حاج احمد آقا این مسأله را پیگیری‏‎ ‎‏کرد. اولاً سعی نمود که از برخی مراکز اعلامیه بگیرد آن موقع مسؤول ارتباطات با‏‎ ‎‏رسانه های خبری دفتر امام آقای محتشمی بود با پشتیبانی حاج احمد آقا در سالگرد‏‎ ‎‏شهدای مؤتلفه با توجه به شرایط آن موقع صدا و سیما که اساساً از این مسأله استقبال‏‎ ‎‏نمی شد، اعلامیه ای از آن طریق خواندند. این حالت همیشه ادامه داشت چه راجع به‏‎ ‎‏شهدا و چه راجع به زنده ها. ‏

‏باز از نکات دیگری که در مورد حاج احمد آقا بسیار اهمیت داشت، روحیه‏‎ ‎‏مستضعف گرایی ایشان بود. این را هم در دو جهت عرض می کنم: یک جهت تفکر‏‎ ‎‏مستضعف گرایی و پیگیری کارهایی که به نفع مستضعفین بود از قبیل تصویب قوانین‏‎ ‎‏توسط مجلس در رابطه با مسائل زمین، گرانی، احکام انقلابی دادگاهها و مصادره اموال‏‎ ‎‏طاغوتیها، مبارزه با تجمل گرایی رابطه با نهادهایی که به مستضعفین کمک می کردند، در‏‎ ‎‏رابطه با خانواده های شهدا، آزادگان، جانبازان، طبقات محروم که این روحیه در حاج‏‎ ‎‏احمد آقا بسیار قوی بود و در بخش عظیم این کارها که انجام می شد، حاج احمد آقا سهیم‏‎ ‎‏و شریک اساسی بود. ‏

‏ایشان از نظر عشق به خاندان پیامبر، علاقه به ائمه معصومین و بویژه ماجرای کربلا،‏‎ ‎‏وجود مبارک امام حسین(ع) فوق العاده حساس بود، ضمن اینکه به شدت حامی وحدت‏‎ ‎‏اسلامی و همراه شدن همه نیروهای مسلمان در مقابل کفر جهانی بود، از مسائل‏‎ ‎‏تفرقه انگیز پرهیز داشت. در این زمینه نیز زیاد کار کرد، چه در رابطه با داخل و چه در‏‎ ‎‏رابطه با خارج و چه در ماجرا و مسؤولیتهایی که بنده در حج داشتم. از خصوصیات دیگر‏‎ ‎


کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 415
‏حاج احمد آقا که خیلی ارزشمند است، این است که هیچ گونه از مقام و موقعیت سوء‏‎ ‎‏استفاده پنکرد و بهره دنیایی نبرد. در این رابطه سالمترین زندگی را کرد و تشکیلات امام با‏‎ ‎‏کوشش او در سالمترین وضع باقی ماند. ‏

‏او برای امام امینی فوق العاده بود، فکر و ذکرش این بود که رهبری محفوظ بماند،‏‎ ‎‏حرکتش به نفع اسلام و انقلاب باشد، خودش را جدا مطرح نمی کرد. اینک فقدان او‏‎ ‎‏مطمئناً ثلمه ای است بزرگ و خسارتی جبران ناپذیر اولاً به خاطر اینکه بسیاری از مسائل و‏‎ ‎‏اسرار انقلاب را می دانست که کس دیگری از آن اطلاعی نداشت، مخزنی از اسرار‏‎ ‎‏انقلاب و امام بود، مجموعه ای عظیم از تجربیات و فراز و نشیبهای دوران انقلاب بود. در‏‎ ‎‏کنار امام و تحت تربیت کامل او بود، روحیات و معنویات فوق العاده امام در او اثر گذاشت‏‎ ‎‏و لذا حاج احمد آقا بارها می گفت: «سخت ترین دوران زندگی من دوران فقدان امام‏‎ ‎‏است.» دورانی که مصیبت بس سنگین بود گاهی به من می گفت: «وقتی به یاد امام می افتم‏‎ ‎‏می سوزم» و بی اختیار اشکهایش سرازیر می شد. بنابراین نیرویی اینچنین با این مجموعه‏‎ ‎‏تجربه و روحیه انقلابی و با این مواضع مترقی و کفرستیزی واضح است که فقدانش بسی‏‎ ‎‏بزرگ جلوه کند. و ضایعه و خسارتی بزرگ به جامعه اسلامی وارد آید، امیدواریم در‏‎ ‎‏حدی که مقدور است، جبران این خلاء و این مصیبت عظیم به وسیلۀ خاندان و بیت و‏‎ ‎‏فرزندان امام پر شود و بعد به وسیله نیروهای وفادار به انقلاب و امام و نیز آنهایی که با‏‎ ‎‏اندیشه های امام آشنایند و دل در راه امام می سوزانند. و نیز به وسیله مسؤولین معظم نظام‏‎ ‎‏جمهوری اسلامی ایران. ‏

‏البته عقیده داریم که هر انسان ارزشمندی، همان گونه که حیاتش موجب برکت است و‏‎ ‎‏آثار خیر دارد و برکاتش شامل جامعه است، فوتش و مظلومیتش نیز در جامعه مؤثر‏‎ ‎‏خواهد بود، همان گونه که مرگ حاج احمد آقا مردم ما را متأثر کرد ولی از سوی دیگر‏‎ ‎‏علاقه و عشقشان را به انقلاب با تشییع جنازه باعظمتی که از وی شد، نشان دادند. این‏‎ ‎‏اشکها و آه های مردم سرمایه های مهمی است برای تداوم انقلاب و اسلام و این البته به‏‎ ‎‏عهده زنده هاست که چنین سرمایه هایی را حفظ کنند و در جهت ارزشها و آرمانهای‏‎ ‎‏انقلاب از آن بهره ببرند. امیدواریم که همه دوستداران انقلاب در تمام اقشار در داخل و‏‎ ‎‏خارج از کشور در این جهت کوشا و جدی باشند. ‏


کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 416
‏و ان شاءالله امیدواریم که برای تحقق آرمانهای انقلاب و امام و تداوم راه، فرزندان‏‎ ‎‏عزیزش که نور چشم انقلاب و امت اسلام و رهبری هستند، مخصوصاً جناب‏‎ ‎‏حجت الاسلام آقای حاج سید حسن، آقا یاسر و علی آقا با تلاش و تحصیل بتوانند‏‎ ‎‏مسؤولیت سنگینی را که بر عهده آنهاست یعنی شأن و حرمتی که در جامعه ما دارند که‏‎ ‎‏شأن و حرمت بیت امام است، ان شاءالله با کوشش و تحصیل جوابگو باشند و ما بر این‏‎ ‎‏قضیه اطمینان داریم زیرا تربیتهای قبلی و ارثی که از امام بردند که اینها ذریۀ امام هستند و‏‎ ‎‏مادر بزرگواری که دارند به آن اهداف و آرمانها خواهند رسید. در پایان به بیت حضرت‏‎ ‎‏امام بخصوص به مادر گرامیشان تسلیت می گویم. ‏

‎ ‎

کتابگنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینیصفحه 417