بیماری بزرگ
جمعی از آزادگان دفاع مقدس امروز با حضور در حرم مطهر بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران با یادگار امام خمینی دیدار کردند.
آیت الله سید حسن خمینی در جمع این ایثارگران، اسارت را به دو نوع صغری و کبری تقسیم و تصریح کرد: اسارت صغری بند دشمن و اسارت کبری بند نفس است. همه ما باید تلاش کنیم که اسارت کبری را اول از درون خودمان و بعد از جامعه پاک کنیم.
وی با تبریک سالروز ورود آزادگان به میهن اسلامی، این روز را شکوهمند عنوان کرد و گفت: روزی که اولین کاروان شما وارد کشور شد، به حق یکی از خاطرات شیرین در ذائقه مردم ایران است.
یادگار گرامی امام ادامه داد: من یادم هست آزادگان در اولین روزهای ورود به کشور به حرم امام می آمدند و وقتی آزادگان عزیز به حرم امام خمینی(س) وارد می شدند ابراز ارادت خود را نشان می دادند و این نشانه عمق ارادت این عزیزان به امام بود که بسیار صحنه های با شکوهی
حضورج. 93صفحه 253
بود و یکی از صحنه های پیوند مردم با امام در این صحنه های ورود آزادگان جلوه گر می شد.
وی با اشاره به حدیثی از پیامبر اکرم (ص) تصریح کرد: بعد از جنگ بدر، که البته در مواقع دیگر هم مشابه آن هست، پیامبر اسلام می فرمایند که "دورود خدا بر آن گروهی که جهاد اصغر را به پیروزی رساندند و مرحبا به آنانی که می خواهند وارد جهاد اکبر شوند." جنگ جویان پرسیدند که جهاد اکبر چیست؟ حضرت فرمود که جهاد با نفس است.
سید حسن خمینی افزود: در مورد اسارت هم به همین بیان می توان گفت که صغری و کبری دارد. اسارت صغری برای شما اسارت صدام و کبرای آن اسارت نفس است. چه بسیار کسانی که اسارت صغری داشتند و گرفتار اسارت کبری نشدند و بر عکس آن هم وجود دارد یعنی چه بسیار کسانی که آزادند ولی در اسارت نفس به سر می برند.
وی همچنین روایتی از امام صادق (ع) بیان کرد و گفت: امام صادق (ع) از محلی رد می شدند و دیدند که از خانه ای صدای دهل می آید و از اهالی پرسیدند که "صاحب خانه عبد است یا آزاد است؟" و مردم در جواب گفتند که آزاد است. امام فرمود که اگر عبد بود چنین نمی شد.
یادگار گرامی امام با تأکید بر اینکه اسارتی که باقی می ماند و اثر سنگین بر روح و نفس ما دارد اسارت کبری است، اظهار کرد: ممکن است آدم وقتی دانشمندتر می شود اسیرتر شود. در روایات تعبیری داریم که "اکثر اهل جنه البله" به معنای این است که کسانی که در مسیر علم گام برمی دارند گرفتار حجاب های بیشتر می شوند. "العلم و الحجاب الأکبر" که در روایات زیادی داریم یکی از عللش این است که انسان وقتی عالم می شود غرور و قدرت توجیه پیدا می کند. اما فراموش نکنیم تعالی از دل همین علم است.
وی ادامه داد: در بحث های عرفانی، کسی که هزار سال هم عبادت کند، اما معرفت ندارد رتبه او خیلی پایین تر از کسی است که با معرفت عبادت می کند. لذا مثل همه امور دنیایی آمیخته ای از پارادوکس های متفاوت است. هم باید آموخت و هم پیش رفت و هم مواظب بود که حجاب نشود. هم در دنیا زندگی کرد و هم گرفتار دنیا نشد. گرفتاری انسان ها در دنیا همین است که باید ازمیانه این طوفان عبور کنند. از میانه این دریا عبور کنند و خیس نشوند.
حضورج. 93صفحه 254
وی گفت: اسارت کبری فرد نمی شناسد. باید همه به این نکته عمیق توجه کنیم که آیا گام برداشتن، درس خواندن، حرف زدن ما چه مقدار برای خود آدم است و چه مقدار برای خود نیست؟ علمای اخلاق جمله معروفی دارند که "یک قدم بر نفس خود نه دیگری بر کوی دوست". مشکل همین یک کلمه است. "نفسک التی بین جنبیک"
سید حسن خمینی افزود: یکی از یافته های دنیای معاصر این است که توانسته کیفیات را به کمیت بر گرداند تا بتوان آنها را با هم مقایسه کرد. امور وقتی به کمیت برنگردد قابل قیاس نیست وقتی قابل قیاس نباشد اول همه گونه کژتابی است. ابتدای هر گونه لغزش و مغالطه است. یکی از کارهای بزرگ به خصوص برای کسانی که تحلیل گر مسائل کیفی هستند این است که بتوانند به کمیت خوبی برای بیان کیفیت برسند. برای خیلی از امور شده ولی خیلی ها پیدا نشده است.
وی با اشاره به روایتی از امام صادق (ع) خاطر نشان کرد: در روایتی آمده است که از امام صادق (ع) پرسیدند "ماحد المرض ما یجوز معه الافطار" مرض که با آن می توان افطار کرد چقدر است؟ امام در پاسخ می فرماید که "الانسان علی نفسه بصیره". آدم بر نفس خودش واقف است. بعضی وقت ها ممکن است خودمان را گول بزنیم. ولی وقتی تأمل کنیم اصل قضیه را می فهمیم.
یادگار گرامی امام تأکید کرد: ارزش انسان به خاطر خلوص است. چون خلوص بالاترین درجه است. از همه بالاتر است.
وی گفت: باید به نفس خودمان مراجعه کنیم و دیو نفس را بکشیم. یکی از مشکلات جامعه ما تملق است. بیماری بزرگی به نام تملق بیش از همه آفات وجود دارد. راه آن ترویج حریت و نقد پذیری است. باید روحیه نقد پذیری خودمان را بالا ببریم.
سید حسن خمینی اظهار کرد: امام خمینی (س) تعبیری دارد مبنی بر اینکه انتقاد بلکه تخطئه از الطاف خفیه الهی است. باید فضای عمومی مجموعه ها را از اسارت کبری پاک کنیم. هرکس هم باید از خودش شروع کند. یک بحث مهم اخلاقی این است که نباید منتظر دیگران و منجی
حضورج. 93صفحه 255
باشیم.
وی افزود: دوره زندگی آدم ها با همه فراز و فرود می گذرد. آنها که بهتر زیستند سعادت بیشتری می برند. این پنج روزی که مهمان دنیا هستیم می گذرد. باید اسارت کبری را اول از درون خودمان و بعد از جامعه پاک کنیم.
یادگار گرامی امام همچنین در مورد اخلاق در جامعه بیان کرد: همیشه بهتری وجود دارد. امور تشکیکی این گونه است که هرجا برسید نقطه عالی تری وجود دارد. ما زنده از آنیم که آرام نگیریم. اگر فکر می کنیم خوبیم باید بهتر شویم. البته وضع بدتر هم وجود دارد. لذا هم باید شکر و هم نقد کرد تا پیشرفت داشت. به هر صورت روز بازگشت آزادگان روز مبارکی است که ان شاء الله سرآغاز آزادگی از همه بندها برای همه ما باشد.
حضورج. 93صفحه 256