فهرست تفصیلی
نسبت فضایی سپهرهای حق و تکلیف
عبدالحمید آکوچکیان
مقدمه··· 10
مبانی برگزیده··· 14
ا) انسان··· 14
2) جریان آزادی··· 15
3)الگوی تاریخی··· 16
نسبت فضایی سپهرهای حق و تکلیف··· 17
1) تحلیل تاریخی گفتمان··· 18
2) سپهر دین داری··· 27
پی نوشت ها:··· 30
امام خمینی و راهبرد اصالت تکلیف
محمد حسن سعیدی
مقدمه··· 32
1ـ جایگاه تکلیف در زندگی انسان··· 33
2ـ غایت افعال و تکالیف··· 35
الف ـ اهداف جزئی و مقطعی··· 35
ب ـ اهداف میانی··· 36
ج - هدف نهایی··· 37
3ـ نقش تکالیف در تحصیل این غرض··· 38
4ـ تأثیر زاویۀ دید و ملاک ها در قضاوت داور··· 39
5 ـ تفاوت غرض های خداوند با برداشت های ظاهری··· 40
6ـ ملاک های دینی فارغ از پیروزی یا شکست ظاهری··· 42
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 560
7ـ سنجش براساس صحت رفتار و پای بندی به اصول··· 44
8 ـ تکلیف به «نتیجه»، تکلیف به «مالایطاق»··· 46
9ـ تأثیر «عدم مأموریت به نتیجه» در روحیه و تعهد انسان··· 47
10ـ ثمرۀ عملی این دو دیدگاه··· 49
11ـ محوریت تکلیف یعنی درک موقعیت جدید··· 51
12ـ فواید حاصل از انجام تکلیف··· 53
الف ـ تقرب به خداوند و جلب رضایت او··· 54
ب ـ امتداد بخشیدن به جریان حق و جلوگیری از زوال آن··· 55
ج ـ ایجاد شفافیت و تمییز نظری و عملی میان حق و باطل··· 56
د ـ افزایش مقاومت در برابر باطل··· 56
ه ـ تقویت حس مسئولیت پذیری و قاطعیت··· 56
و ـ نفی شکست و آثار سوء ناشی از آن··· 57
ز ـ ناامن و دشوار کردن مسیر باطل··· 57
ح ـ آزار دشمنان··· 57
13ـ حماسه عاشورا، الگوی عمل به تکلیف··· 58
14ـ راهبرد اصالت تکلیف در کلام امام خمینی··· 59
15 ـ نتایج جنبی دفاع مقدس در نگاه امام خمینی··· 59
پی نوشت ها:··· 62
مشرب های سیاسی در فرهنگ اسلام
محمد نوری
مقدمه··· 66
پیدایش اندیشه ها و مشارب سیاسی در فرهنگ اسلامی··· 67
اهمیت مطالعات تطبیقی در اندیشه ها و مشرب های سیاسی··· 71
بهرۀ مشارب سیاسی از اسلام و انطباق آنها با اسلام··· 72
تفاوت ها و مقایسه مشرب ها··· 74
نمونه هایی از اندیشه سیاسی اسلام··· 76
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 561
آزمون نظریۀ حکومت اسلامی در ایران جدید··· 87
پی نوشت ها:··· 90
بررسی تطبیقی مدینۀ فاضله با مدینۀ اسلامی
طیبه بیضائی
مقدمه··· 96
1) آرای مدینۀ فاضله··· 97
2) دیدگاه های امام از جامعۀ اسلامی··· 101
3) بررسی تطبیقی··· 103
4) ویژگی های دولت مطلوب از نظر امام··· 110
پی نوشت ها:··· 117
مهار قدرت سیاسی در اندیشۀ امام خمینی
محمد باوی
درآمد نظری : داوری اخلاقی درباره قدرت··· 120
فساد قدرت سیاسی··· 124
وضع سیاسی بدیل··· 125
نظارت بر ولی فقیه··· 127
1) شورا··· 127
2) مجلس خبرگان··· 128
رهبری و نهاد دولت··· 131
پی نوشت ها:··· 134
دولت قانونی به عنوان دولت دینی
محمد پزشکی
مقدمه··· 136
آرا و عقاید حضرت امام(ره) دربارۀ دولت دینی··· 140
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 562
1) معنا و حقیقت دولت··· 140
2) ابعاد دولت··· 142
3) ارزش اساسی دولت··· 144
4) توجیه ضرورت دولت··· 144
5) پیش فرض های حکومت دینی··· 146
6) شرایط دولت··· 146
7) ابزارهای دولت··· 146
8) سازو کار حمایت از دولت··· 147
9) مشکل دولت··· 147
الگوی قانونی از حکومت دینی··· 148
پی نوشت ها:··· 150
نظری به آثار و عملکردهای دین
سید محمد ثقفی
جامعه شناسی دین··· 152
آثار و خدمات دین··· 153
آثار و عملکرد فردی مذهب··· 153
آثار و فواید اجتماعی مذهب··· 154
اوصاف دین داران در قرآن کریم··· 155
تحریر یک قاعده··· 156
ویژگی های دولت های شیعی··· 157
متدولوژی حکومت اسلامی··· 158
چرا در تاریخ اسلام، دولت های شیعی به وجود آمده اند؟··· 160
نظریه محمود عقاد··· 161
نمونه ها··· 162
1ـ دولت علویان در آمل··· 162
2ـ حکومت فاطمیان در مصر··· 164
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 563
3ـ دولت آل بویه در ایران··· 167
تشیع و تسامح··· 168
مقایسه این سه حکومت··· 169
ملاک های مشروعیت یک نظام··· 170
انقلاب اسلامی و دولت های شیعی··· 171
مشترکات··· 172
تفاوت ها··· 172
پی نوشت ها:··· 175
دولت مطلوب در اندیشه های سیاسی امام خمینی(ره)
سیدعبدالقیوم سجادی
1ـ سیمای دولت اسلامی در اندیشۀ سیاسی امام··· 179
الف ـ دولت خدمت گزار، نه فرمان روا··· 179
ب ـ دولت قانون مدار··· 181
ج ـ دولت امانت دار··· 182
2ـ رابطۀ دولت و مردم در اندیشۀ سیاسی امام خمینی··· 183
الف ـ رابطه مستقیم دولت و مردم··· 183
ب ـ رابطه تفاهم، نه استبداد··· 184
ج ـ نظارت متقابل··· 185
د ـ رابطۀ اخوت، نه فرمان روا و فرمان بر··· 186
3ـ حقوق متقابلِ دولت و مردم در اندیشۀ سیاسی امام خمینی··· 187
4 ـ حقوق متقابل دولت و مردم از دیدگاه امام علی(ع)··· 188
5 ـ حقوق متقابل دولت و مردم از دیدگاه امام خمینی··· 189
الف ـ وظایف دولت در برابر مردم··· 189
ب ـ حقوقِ دولت بر مردم··· 191
خلاصه··· 193
پی نوشت ها:··· 195
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 564
دولت در اندیشه سیاسی امام خمینی
عبدالوهاب فراتی
مقدمه··· 197
1) سلطنت مطلقه··· 199
الف) ذاتیات سلطنت··· 199
ب ـ عَرَضیات سلطنت··· 203
2) سلطنت مشروطه··· 206
3) حکومت اسلامی··· 211
4) جمهوری اسلامی··· 213
الف ـ جمهوریت:··· 214
ب ـ اسلامیت··· 216
5) ولایت فقیه··· 220
نتیجه··· 227
پی نوشت ها:··· 231
آسیب شناسی نظام سیاسی سلطنتی
نجف لک زایی
منابع و سازماندهی··· 236
الف) آسیب شناسی نظام سیاسی سلطنتی صفویه از نگاه محقق سبزواری··· 238
1) مقدمه··· 238
2) اسباب زوال و اختلال مملکت··· 239
الف ـ اقتصادی ··· 239
ب ـ سیاسی، اجتماعی و اخلاقی··· 239
ج ـ دینی ··· 240
د ـ اداری ··· 241
ه ـ نظامی ··· 241
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 565
3) اسباب دوام و ثبات مملکت··· 241
4) نتیجه··· 243
ب) آسیب شناسی نظام سیاسی پهلوی از نگاه امام خمینی··· 243
1) مقدمه··· 243
اندیشه های سیاسی تغلبی ··· 244
اندیشه های سیاسی اصلاحی ··· 245
اندیشه های سیاسی انقلابی··· 247
2) اسباب زوال و اختلال مملکت··· 249
الف ـ اقتصادی··· 249
ب ـ سیاسی و اجتماعی··· 250
ج ـ دینی، اخلاقی و فرهنگی··· 250
د ـ نظامی··· 252
3) اسباب دوام و ثبات مملکت··· 253
4) نتیجه··· 255
خاتمه: مقایسه و نتیجه گیری··· 256
پی نوشت ها:··· 258
دولت در دیدگاه امام خمینی
ابوالفضل نجفی
اصل ضرورت حکومت از دیدگاه امام خمینی··· 261
ضرورت تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت از دیدگاه امام خمینی··· 263
1 ـ ماهیت و کیفیت قوانین اسلام··· 263
2 ـ سیرۀ پیامبر(ص) و امیرمؤمنان(ع)··· 264
3 ـ ضرورت استمرار اجرای احکام··· 264
منشأ مشروعت دولت از دیدگاه امام خمینی··· 265
1) مشروعیت الهی··· 265
2) مشروعیت مردمی··· 267
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 566
قلمرو اختیارات حکومت اسلامی از دیدگاه امام خمینی··· 269
مرحله اول ··· 272
مرحله دوم ··· 273
مرحله سوم ··· 276
پاسخ امام به وزیر کار··· 277
پاسخ امام به دبیر شورای نگهبان··· 279
پی نوشت ها:··· 282
مردم در اندیشه امام
بهرام اخوان کاظمی
مقدمه··· 285
بهره اول ـ مردم در اندیشۀ امام··· 286
1) جایگاه مردم در اندیشۀ عرفانی امام··· 286
1) ویژگی های مردمی اندیشۀ سیاسی امام (ره)··· 288
الف ـ انگیزۀ الهی و اجتماعِ ملت، دو رکن اصلی نهضت··· 289
ب ـ رهبری مرجعیت تقلید، ضامن توفیقِ بسیج توده ها··· 290
ج ـ ضرورت روشنگری عمومی··· 291
د ـ استفاده از شعارهای فراگیر در انگیزش مردم··· 293
ه ـ اهمیت دادن به ضرورت پذیرش عمومی و بلوغ سیاسی مردم··· 294
بهره دوم: نقش مردم در تحقق ولایت فقیه··· 295
1) نظریۀ ولایتِ غیر استقلالیِ فقیه یا نظریۀ ولایتِ انتخابی··· 295
2) نظریه ولایت استقلالی فقیه یا نظریه ولایت انتصابی··· 296
جایگاه بیعت در نظریه ولایت استقلالی فقیه··· 297
3) دیدگاه امام در مورد نقشِ مردم در تحقق ولایت فقیه و ارتباط آن با··· 301
نظریۀ احتیاطی··· 301
نتیجه··· 306
پی نوشت ها:··· 308
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 567
جایگاه مردم در نظام حکومتی اسلام
محسن اراکی
مطلب اول: ارکان عقلی حکومت··· 311
مطلب دوم: منبع قدرت و حکومت··· 312
مطلب سوم: منبع مشروعیت در حکومت··· 316
مطلب چهارم: ماهیت حکومت اسلامی··· 321
پی نوشت ها:··· 324
آزادی و دموکراسی در اندیشۀ سیاسی امام خمینی
عماد افروغ
مقدمه··· 325
1) مفهوم آزادی··· 327
موضع و دیدگاه حضرت امام(ره) در مورد آزادی··· 335
خلاصه و جمع بندی بحث آزادی··· 341
2) مفهوم دموکراسی··· 342
موضع و دیدگاه حضرت امام در مورد دموکراسی··· 351
بحث و نتیجه گیری··· 353
پی نوشت ها:··· 357
اسلام و دموکراسی
فرح رامین
مدخل··· 361
دموکراسی چیست؟··· 362
سیر تحول اندیشه دموکراسی··· 363
تعریف دموکراسی··· 367
ارکان دموکراسی··· 372
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 568
1) عقلانیت··· 372
2) انسان مداری··· 372
3) تکثرگرایی (پلورالیسم)··· 373
4) مشارکت شهروندان در اتخاذ تصمیم··· 373
5) حقوق بشر··· 375
انواع دموکراسی··· 377
عمده ترین انتقادات ها بر دموکراسی··· 378
1 ـ مبهم بودن معنای دموکراسی··· 378
2) نقدهای برخی فلاسفه بر دموکراسی··· 379
3) نقدی بر ارکان دموکراسی··· 380
4) نقدهای شومپتر بر آموزه کلاسیک دموکراسی و انتقادات وارد برمدلِ وی··· 383
5) انتقادات وارد بر سیستم نمایندگی··· 384
اسلام و دموکراسی··· 387
ختامه مسک··· 394
پی نوشت ها:··· 400
نظریۀ دموکراسی قدسی
علی اکبر صادقی رشاد
تذکارهای پیشینی··· 407
پیش انگاره های دموکراسی قدسی··· 407
عناصر تشکیل دهندۀ حوزۀ نظری و عملی حکومت··· 409
نتیجه··· 412
تذکارهای پسینی··· 413
پی نوشت ها:··· 414
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 569
جایگاه آزادی در اندیشه سیاسی حضرت امام
سیدجواد صالحی
الف) امام و آزادی بیان ، عقیده و افکار··· 421
ب) امام خمینی و آزادی مطبوعات··· 421
ج) امام و پذیرش وجود انتقاد در جامعه··· 422
د) امام و پذیرش وجود احزاب و جناح های فکری مختلف··· 422
ه ) امام و آزادی شغل ، محل سکونت و نوع زندگی··· 423
و) امام و اعتماد به مردم و شایسته دانستن آنان··· 423
پی نوشت ها:··· 425
الحرّیة فی نظر الإمام الخمینی
صدرالدین القبانچی
نقاط فی المقدمة··· 427
1) الحریة حق مشروع للجمیع··· 428
2) الهدف الأقصیٰ هو الإسلام··· 429
3) الحرّیة مقدمة فی طریق بناء الانسان··· 430
4) نقد الحریة المطلقة··· 431
5) الدیمقراطیّة والتمدّن الغربی··· 433
6) مسؤولیة الدولة··· 434
7) منهج التعامل الانحراف··· 435
8) لا .. . للتآمر الثقافی والسیاسی··· 436
9) ولایة الفقیه ورقابة الحرّیات··· 439
ملاحظات فی الختام··· 440
پی نوشت ها:··· 442
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 570
تساهل و تسامح در اندیشه حکومتی امام خمینی
علی اصغر مرادی
مقدمه··· 443
1) پیشینۀ تاریخی··· 443
2) مفهوم تساهل··· 444
3) انواع تساهل و تسامح··· 445
الف ـ تساهل عقیدتی و دینی ··· 445
ب ـ تساهل سازمانی ··· 445
ج ـ تساهل هویّتی ··· 445
د ـ تساهل رفتاری ··· 446
4) تعابیر گوناگون از تسامح و تساهل دینی در گستره اسلامی··· 446
الف ـ عامل پویایی··· 446
ب ـ نفی کننده عُسر و حرج··· 446
ج ـ سعه صدر و نداشتن تعصّب··· 446
د ـ تحمّل عقیده دیگران··· 447
ه ـ پذیرش عقاید مخالف در درون دین··· 447
5) مبانی تسامح و تساهل دینی از دیدگاه اندیشمندان غرب··· 447
6) مبانی تسامح و تساهل دینی از منظر اندیشمندان مسلمان··· 450
7) نمونه ای از تساهل در صدر اسلام··· 452
8) مستندات قرآنی تساهل و تسامح··· 453
9) مستندات روایی تساهل و تسامح··· 457
امام و آزادی··· 460
10) حدود آزادی··· 461
11) امام و آزادی بیان و عقیده··· 461
12) تساهل و تسامح در سیاست داخلی امام خمینی··· 464
الف ـ عفو··· 464
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 571
ب ـ انتقاد··· 465
ج ـ تفتیش (جاسوسی)··· 466
د ـ پیشرفت··· 466
13) امام و تساهل در سیاست خارجی··· 467
الف ـ احترام متقابل··· 467
ب ـ خلع سلاح··· 467
ج ـ مبارزه با نژادپرستی··· 468
14) امام و دفاع از اقلیت های مذهبی··· 469
15) احکام ثانویه، نمادی از تساهل در اسلام··· 470
16) امام و تساهل در امور اجتماعی··· 470
17) امام و جناح های سیاسی··· 471
نتیجه··· 471
پی نوشت ها:··· 473
امام خمینی در چالش با فاشیسم و سکولار ـ لیبرالیسم
مصطفی مصلح زاده
دیدگاه ها دربارۀ سرشت انسان و کنترل اجتماعی··· 477
الف) توماس هابز··· 477
ب) لیبرالیسم لائیک··· 477
ج) اسلام··· 481
جامعه و حکومت دینی··· 483
اهداف و وظایف حکومت··· 483
رهبران جامعه··· 485
قانون گذاری··· 486
1 ) قانون اولیه··· 486
2) قانون حکومتی··· 486
3) قانون ثانویه··· 486
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 572
تئوری حکومت دینی··· 490
پی نوشت ها:··· 491
رابطۀ اخلاق و سیاست از دیدگاه امام خمینی
سیدحسن اسلامی
مقدمه··· 495
1) آموزۀ جدایی اخلاق از سیاست··· 497
2) آموزۀ تبعیت اخلاق از سیاست··· 504
3) آموزۀ دو سطحی اخلاق و سیاست··· 508
4) آموزۀ وحدتِ اخلاق و سیاست··· 510
دیدگاه امام خمینی··· 516
الف) تهذیب نفوس، هدف انبیا و نبی اکرم··· 517
ب) سیاست، بخش اجتناب ناپذیر اسلام··· 518
ج) یکی بودن اخلاق و سیاست در اسلام··· 519
پی نوشت ها:··· 521
اخلاق و سیاست در اندیشۀ امام خمینی
آیت قنبری
مقدمه··· 525
تعریف مفاهیم··· 526
1) اخلاق··· 526
2) سیاست··· 528
3) اندیشۀ امام خمینی··· 532
1ـ نیکولو ماکیاولی··· 534
2ـ توماس هابز ··· 538
ب) نظریۀ غایت انگاری اخلاق برای سیاست··· 538
1ـ نفی ابدی استفاده از جور و ستم برای حفظ قدرت··· 540
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 573
2ـ بی ارزش بودن حکومت و قدرت سیاسی ستمگرانه··· 541
3ـ نفی سیاست مدار بودن معاوین··· 541
4ـ نفی استبداد و امانت شمردن حکومت··· 542
5ـ توصیه به مهربانی حاکم با مردم··· 542
نسبت بین اخلاق و سیاست در اندیشۀ امام خمینی··· 543
پی نوشت ها:··· 556
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 574
آثار علمی کنگره امام خمینی و اندیشۀ حکومت اسلامی
الف) مجموعه مقالات
1. امام خمینی و حکومت اسلامی (مبانی کلامی)
2. امام خمینی و حکومت اسلامی (فلسفۀ سیاسی 1)
3. امام خمینی و حکومت اسلامی (فلسفۀ سیاسی 2)
4. امام خمینی و حکومت اسلامی (پیشینه و دلایل ولایت فقیه)
5. امام خمینی و حکومت اسلامی (شرایط، وظایف و اختیارات ولایت فقیه)
6. امام خمینی و حکومت اسلامی (نهادهای سیاسی و اصول مدنی)
7. امام خمینی و حکومت اسلامی (احکام حکومتی و مصلحت)
8. امام خمینی و حکومت اسلامی (اجتهاد، روحانیت و دولت دینی)
ب) اطلاع رسانی
9.امام خمینی و حکومت اسلامی (مأخذشناسی اندیشۀ سیاسی امام خمینی)
ج) مجموعه مصاحبه ها
10. امام خمینی و حکومت اسلامی (مصاحبه های علمی)
د) متون علمی
اندیشۀ سیاسی امام خمینی در آثار اندیشوران ایران و جهان
11. تحول تاریخی اندیشۀ حکومت اسلامی
12. مبانی کلامی و فلسفۀ حکومت اسلامی
13. دین و سیاست و انقلاب اسلامی
14. بررسی تطبیقی آرای فقیهان شیعه
15. ولایت فقیه
16. علوم و فلسفۀ سیاسی و اندیشۀ حکومت دینی
17. مردم و حکومت اسلامی
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 575
18. دولت دینی و سکولاریزم و دموکراسی
19. دولت دینی و دیگر اندیشه های دینی و غیر دینی
20. بررسی های فلسفۀ حقوقی و فلسفۀ فقهی
21. تحقق، کارآمدی و کارکرد دولت اسلامی
22. تأثیرات جهانی و منطقه ای اندیشۀ امام خمینی
اندیشۀ سیاسی امام خمینی در مطبوعات ایران
23 و 24. جلد اول و دوم (سال 1368 تا 1377)
25. جلد سوم (تابستان 1378)
26. جلد چهارم (تابستان 1378)
27. جلد پنجم (پاییز 1378)
28. جلد ششم (زمستان 1378)
29 و 30. اندیشۀ سیاسی امام خمینی (مجموعۀ جملات امام خمینی(ره)) جلد اول و دوم
ه) نشریۀ اندیشۀ حکومت
31. شمارۀ اول (تیر 1378)
32. شمارۀ دوم (مرداد 1378)
33. شمارۀ سوم (شهریور و مهر 1378)
34. شمارۀ چهارم (آبان و آذر 1378)
35. شمارۀ پنجم (دی و بهمن 1378)
36. شمارۀ ششم، (هفتم بهمن 1378، روز دوم اجلاس)
37. شمارۀ هفتم، (هشتم بهمن 1378، روز سوم اجلاس)
38. شمارۀ هشتم، (اسفند 1378، ویژۀ گزارش ها و تحلیل اجلاس)
ز) خلاصه ها
39. چکیدۀ مقالات کنگرۀ امام خمینی و اندیشۀ حکومت اسلامی
40. حکومت دینی در منظر امام خمینی (مجموعه کلمات برگزیده امام خمینی دربارۀ حکومت اسلامی)
کتابامام خمینی و حکومت اسلامی: فلسفه سیاسی(ج. 2)صفحه 576