عدم وجوب خمس در منافعی مثل: هبه، ارث، قرض، مهریه و...
[سؤال 4083] 2020
بسمه تعالی 20 / 2 / 1361
1. افرادی که هنوز شغلی ندارند و از پدر خود خرجی دریافت می کنند آیا باید خمس بپردازند یا خیر؟ (در صورتی که این پول را پس انداز کنند) و یا اگر گاهی شغلی به دست می آورند و بعد از دست می دهند و پدر دوباره خرجی شان را می دهد چطور؟
بسمه تعالی، پولی که پدر به انسان می دهد خمس ندارد.
2. در چه صورت نباید از مرجعی که فوت کرده تقلید کرد و در چه صورت از مرجع مرده باید تقلید نمود؟
بسمه تعالی، مسائل تقلید در رساله مذکور است.
3. اگر کسی از حد ترخّص خارج شود و دوباره به حد ترخّص داخل شود (یعنی به سه فرسنگی منزلش برگردد)، آیا موقعی که به سه فرسنگی رسید، نمازش چطور است؟
بسمه تعالی، اگر از منزل به قصد مسافت حرکت نکرده و منزل، وطن یا محل اقامۀ او است، مسافر نشده و نمازش تمام است و اگر به قصد مسافت بوده و قصد دارد مسافت را تا منزل تکمیل کند شکسته بخواند.
[سؤال 4084] ----> 3900
3. وجوهی که به فرزندان داده می شود در قلک یا در بانک ها در حساب پس انداز نگهداری می شود، آخر سال خمس به آن تعلق می گیرد یا خیر؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 122
بسمه تعالی، چنانچه از ملک خود خارج و در ملک فرزندان وارد کند خمس ندارد.
[سؤال 4085] ----> 2694
4. پولی که به نام فرزندش پس انداز می کند در صورت احتیاج از آن پول برداشته و دوباره به حساب فرزند می گذارد؛ آیا باید خمس آن را بپردازد؟
بسمه تعالی، اگر مناسب شأن خود به فرزند بخشیده خمس ندارد.
[سؤال 4086] 2021
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
پس از سلام و درود فراوان، سؤالاتی از آن امام بزرگوار دارم.
1. پولی را که دولت به عنوان ارز دانشجویان به والدین آن ها اجازه می دهد تا برای مخارج آن ها بفرستند، خمس دارد یا نه؟ و اگر دارد به چه صورت است؟ یعنی باید مثل کسی که تمام مخارج او را کسی دیگر می دهد، خمس آن را (از قراری که از مسأله 1757 رسالۀ شریف متوجه شده ام) قبل از خرج کردن آن بدهد و یا باید در پایان سال، هرچه از خرج سالش زیاد آمد، خمس آن را بدهد؟
بسمه تعالی، پولی که پدر به فرزند می دهد خمس ندارد.
2. مردی که نماز جمعه نخوانده و می خواهد نماز ظهر روز جمعه را بخواند، آیا مستحب است و یا اصلاً جایز است که حمد و سوره را بلند بخواند؟
بسمه تعالی، در نماز ظهر جمعه، بلند خواندن قرائت مستحب است؛ اگر چه احتیاط در آهسته خواندن است.
3. بعضی برادران در این جا از این حقیر خواسته اند تا در بعضی از امتحاناتشان که تشریف نداشته اند، علی الخصوص ریاضیات، برایشان بروم و امتحان بدهم؛ آیا جایز است یا خیر؟
بسمه تعالی، این عمل خلاف است و جایز نیست.
طول عمر حضرت عالی را از خداوند خواستارم.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 123
[سؤال 4087] ----> 2467
5. شخصی برای فرزندش زنی اختیار نموده و برای سکونت او خانه ای خریده است، خمس دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، خانه خمس ندارد؛ ولی اگر با پولی که سال بر آن گذشته بدون دادن خمس خریده؛ باید خمس بدهد.
[سؤال 4088] ----> 2137
4. پسری که هنوز ازدواج نکرده است، پدر پولی یا اشیایی یا زمینی به پسر می بخشد و پسر موقعی که ازدواج کرد آیا این اشیا که بخشیده شده است خمس دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، بخشش خمس ندارد.
[سؤال 4089] 2022
بسمه تعالی
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله العالی
کانون صندوق های قرض الحسنه با سرمایه قرار دادن قسمتی از وام های دریافتی، درآمدی کسب می نماید که طبق اساسنامه درآمد مزبور به مصرف امور خیریه می رسد گاهی قبل از مصرف شدن آن مبلغ یا قسمتی از آن، سال از آن می گذرد، با توجه به این که طبق اساسنامه هیچ یک از اعضای کانون مالک این درآمد نیستند و در صورت انحلال کانون موجودی درآمد متعلق به ولی فقیه است، آیا با توجه به نکات فوق به مبلغ مذکور خمس تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، در فرض مزبور که درآمد، مالک خاصی ندارد و متعلق به عنوان و جهت است خمس به آن تعلق نمی گیرد.
[سؤال 4090] ----> 228
8. کسی که از اول تکلیف خمس مالش را نداده و لوازم خانه خریده یا افراد فامیل
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 124
یا دوستان لوازم خانه را به عنوان کادو آورده اند آیا به این لوازم خانه خمس تعلق می گیرد یا خیر؟ توضیح فرمایید.
بسمه تعالی، کادو خمس ندارد و نیز لوازمی که خریده اگر از درآمد بین سال خریده خمس ندارد.
[سؤال 4091] ----> 27
2. آیا هدیه ای که برای انسان می آورند، اگر سال از آن بگذرد، خمس دارد یا نه؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4092] ----> 6792
3. سوغاتی که برای زن و فرزند خود از جایی آورده باشد، آیا بعد از گذشت یک یا چند سالی خمس دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر دیگران برای او هدیه آوردند خمس ندارد، ولی اگر خودش از درآمد کسب تهیه کرده خمس دارد.
[سؤال 4093] ----> 5429
3. شخصی ازدواج کرده و برایش هدیه و چشم روشنی آورده اند؛ مثلاً یک دست ظرف چینی و یک دست ظرف استیل؛ و مورد احتیاج من نشده است و کنار گذاشته ام و چند سال گذشته، آیا خمس تعلق می گیرد یا نه؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4094] ----> 4926
4. آنچه را که هدیه گرفته و مشروط به عوض ناچیزی باشد و یا مورد صلح، مشابه این مشمول خمس است؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 125
[سؤال 4095] ----> 1753
5. آیا مبلغی که علی المعمول هنگام تسلیم وجوهات به اشخاص بر می گردانید به عنوان هدیه یا حق السعی است یا عنوان دیگری و به هر حال اگر در آخر سال چیزی از آن باقی ماند باید تخمیس شود یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4096] ----> 2279
3. طلایی که زن به صورت بخشش دریافت کرده، البته نه از شوهر بلکه از مادر یا خواهرش، آیا این طلا خمس دارد؟
بسمه تعالی، بخشش خمس ندارد.
[سؤال 4097] ----> 2222
3. آیا به آنچه که اقوام و دوستان به عنوان چشم روشنی به منزل شخصی می آورند، خمس و غیره تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، هبه و هدیه خمس ندارد.
[سؤال 4098] 2023
بسمه تعالی 17 / 2 / 1361
محضر حضرت آیت الله العظمی حاج سید روح الله خمینی، روحی له الفداء
این جانب ساکن ورامین پس از تحصیل به مغازه پدرم آمدم، پدرم مبلغ دویست هزار تومان به انضمام یک باب مغازه خود را به این جانب بخشیده است ولی چون آخر سالش بوده وجوه دویست هزار تومان او مخمس نشده است، آیا در چنین شرایط این جانب باید وجوه مبلغ فوق یا وجوه سرقفلی مغازه را باید پرداخت نمایم یا خیر؟ ضمناً بیست و هفت هزار تومان هم وجوه که از طرف همسرم به عنوان چشم روشنی و عیدی داده اند به این جانب واگذار شده است، آیا خمس دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، بخشش و چشم روشنی و عیدی خمس ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 126
[سؤال 4099] 2024
بسمه تعالی
محضر مبارک رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله الوارف
1. در تحریر الوسیله در رابطه با مسألۀ خمس هبات و امثالها فرموده اید: «لا ینبغی ترک الاحتیاط» که ظهور در احتیاط وجوبی برای پرداخت دارد، لکن در حاشیۀ عروة الوثقی می فرمایید: «... وعلی هذا لا یتعلّق بنحو الهبات وما تتلوها...»؛ به کدام نظریه عمل شود؟
بسمه تعالی، هبه خمس ندارد.
2. اشخاصی مطالباتی از مردم دارند و آخر سال خمسی آن ها، آن مطالبات دریافت نمی شود و بعض از مدیونین احتمال دارد که چهار الی پنج سال دین خود را نپردازند. در رابطه با ادای خمس آن مطالبات، چه می فرمایید؟
بسمه تعالی، اگر از درآمد کسب قرض داده، هر وقت وصول شده همان موقع خمس دارد و اگر جنس را نسیه فروخته و در سال های بعد وصول می شود، وصولی جزو درآمد سال وصول محسوب است.
[سؤال 4100] ----> 5729
2. آیا به ظرف یا لباسی که برای انسان هدیه می آورند خمس تعلق می گیرد؟ (از زمانی که آورده اند آیا باید سال قرار دهند؟)
بسمه تعالی، هدیه خمس ندارد.
[سؤال 4101] 2025
بسمه تعالی 11 / 2 / 1361
محضر مقدس آیت الله العظمی آقای خمینی ـ دام بقاؤه الشریف ـ معروض می دارد: اگر کسی تقلید مرجعی نمود که در هبۀ پدر املاکی را به فرزندان خود، خمس را واجب می دانست، بعد برحسب تکلیف شرعی به مرجعی رجوع نمود که در هبه
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 127
لازم نمی داند، آیا خمس هبه های گذشته را باید بدهد یا خیر؟
بسمه تعالی، در هبه خمس نیست.
[سؤال 4102] 2026
بسمه تعالی
در افغانستان ما چنین مرسوم است که پدر بعد از آن که فرزندش را کدخدا می کند، مدت چند سال با هم یک جا زندگی می کنند و بعداً با یک مقدار اثاث خانه و لوازم خانگی ـ از قبیل فرش و ظرف و گاو و گوسفند و غیره ـ پسرش را با زوجۀ او از خودش جدا می سازد؛ آیا به این لوازم خانگی و اثاثیه خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس ندارد؛ مگر آن که مال خودش و از درآمد کسب خودش باشد و سال بر آن گذشته باشد که در این صورت خمس دارد.
[سؤال 4103] 2027
بسمه تعالی 10 / 12 / 1361
مسئولان محترم دفتر امام خمینی مدّ ظله العالی
لطفاً جواب مسألۀ زیر را تعیین و محبت فرموده ارسال دارید:
قطعه زمینی محصور ـ تقریباً سه هزار متر بیشتر یا کمتر از 4 هزار متر واقع در قریه ای می باشد، پدرم در زمان حیاتش به بنده بخشیده است؛ تا کنون قریب به 16 سال می گذرد. منزل شخصی خود را به زیدی فروختم، آن حیاط در قسمت غربی آن واقع و متصل بدان است؛ به طور امانت به وی تحویل و مدت ده سال زراعت نموده، چیزی به بنده نداده و چند سال است زمین مزبور افتاده و یک یا دو نفر از بستگانم آن را کشت نموده و این زمین قیمت به هم رسانیده، اگر به فروش برسد ساختمان منزل می شود. تصمیم دارم مقداری از آن را بفروشم، بقیه را بین فرزندانم قسمت کنم؛ آیا خمس به این زمین تعلق می گیرد یا خیر؟ یا هرگاه به فروش
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 128
برسد وجه خمس آن داده شود؟ چه می فرمایید؟
بسمه تعالی، در مالی که به طور هبه و بخشش به کسی داده شده، خمس ندارد و همچنین پول آن بعد از فروش.
[سؤال 4104] 2028
بسمه تعالی 1 / 2 / 1361
جماران، ریاست محترم دفتر امام خمینی
محترماً مقام عالی را آگاه می سازم: اخیراً مقداری طلا از قبیل النگو و غیره که مربوط به همسر و دخترم بوده را به مبلغ 000 / 261 ریال به منظور خرید آپارتمانی فروخته ام که مبلغ هجده هزار تومان از ارزش مبلغ طلای فروخته شده، دائماً و به طور مستمر مورد استفادۀ خانواده ام بوده و بقیۀ آن بیش از یک سال است که مورد استفاده قرار نگرفته است؛ با توجه به این که کل طلاهای خریداری شده، قبل از زمان داشتن حساب سال (خمس) ـ در طول مدت خدمت هجده ساله ـ خریداری شده، لطفاً امر و مقرر فرمایند:
1. آیا باید خمس کل مبلغ طلاهای فروخته شده را پرداخت نمود؟
2. آیا باید خمس آن مقدار از طلاهای فروخته شده که بیش از یک سال مورد استفاده قرار نگرفته را پرداخت نمود؟
3. یا با توجه به موارد اشاره شده به منظور خرید خانه اصلاً خمس تعلق نمی گیرد؟
به طور کلی استدعا دارم وضعیت مبلغ طلاهای فروخته شده را روشن نمایند تا تکلیفم را بدانم. التماس دعا دارم.
بسمه تعالی، اگر طلاها به همسر و دخترتان بخشیده شده، یا از مهریۀ ایشان بوده، پول فروش آن خمس ندارد. مگر این که با پول غیر مخمس تهیه شده باشد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 129
[سؤال 4105] 2029
بسمه تعالی
آیا عیدی و پاداشی که دولت به کارمندان می دهد و به صورت پول نقد و یا سکۀ آزادی است، خمس دارد یا نه؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4106] ----> 4031
8. همان گونه که بیان شد که وضع قبل از انقلاب چه بوده (سال 1356 ازدواج کردم) لذا تا کنون متأسفانه خمس نداده ام؛ البته بیشتر وسایل را کادو آورده اند و بعضی را که خریده ام مصرف می کنم، وضع خمس زندگی ام چگونه است و چطور حساب کنم و بپردازم؟
بسمه تعالی، کادو و هدایا خمس ندارد. برای بررسی حساب به یکی از وکلای مسلّم الوکالۀ این جانب مراجعه نمایید.
[سؤال 4107] ----> 4173
3. راکد ماندن آن هدایا طی این چندین سال و تا کنون چه حکمی دارد؟ و آیا مثلاً خمسی به نحوی به آن ها تعلّق می گیرد؟ و اصولاً راکد ماندن البسۀ شخصی انسان در بیش از یک سال چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، خمس ندارد.
[سؤال 4108] ----> 934
4. اگر فردی که درآمد او حلال نیست به انسان هدیه ای بدهد:
الف. آیا این هدیه، حلال است یا خیر؟ ضمناً نمی دانیم که او درآمد حلال دیگری داشته یا نه؟
ب. اگر حلال بودن هدیه مشروط به این است که درآمد حلال دیگری داشته باشد، آیا لازم است برای این که بفهمیم وی درآمد دیگری داشته یا نه، در زندگی وی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 130
تفحص و جست و جو کنیم؟
بسمه تعالی، تحقیق لازم نیست و خمس ندارد. و محکوم به حلّیّت است.
[سؤال 4109] ----> 2268
5. خانم خانه داری چند پارچه دارد که یا خریده و یا سوغات برایش آوردند، بر این ها چیزی تعلق می گیرد و یا چقدر که باشد دارد؟
بسمه تعالی، اگر با پول شوهر یا هدیه خریده یا سوغات است خمس ندارد.
[سؤال 4110] 2030
بسمه تعالی
خواهشمندم به چند سؤال من جواب بدهید:
1. من دانش آموزی هستم 16 ساله که سه سال است از ماهیانه ای که مادرم به من می دهد (که ماهی 200 تومان است؛ و پدرم هم فوت کرده) 000 / 7 تومان جمع کرده ام و یک سال است که این پول را به عنوان قرض الحسنه به برادرم قرض دادم و قرار است در عرض چند ماه به من پس بدهد، آیا به این پس انداز من خمس واجب است یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
2. آیا به مقدار جهیزیۀ لازم برای زندگی یک پسر و یک دختر که در خانواده خریداری شده خمس تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، جهیزیه خمس ندارد.
[سؤال 4111] 2031
بسمه تعالی 2 / 12 / 1361
دفتر حضرت نایب الامام علیه السلام، امام خمینی متّع الله المسلمین بطول بقائه الشریف
شخصی شرعاً می بایست خمس پرداخت نماید. حال اگر بخشی از اموال خود را قبل از پرداخت خمس به فرزند کوچک یا همسر خود واگذار نماید و آنان نیز خمس
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 131
را هنوز نپرداخته اند. احتمال می رود این واگذاری برای فرار از پرداخت خمس یا فرار از مالیات و غیره باشد. سؤال این است که: پرداخت خمس مال واگذار شده به عهدۀ کیست؟ پدر یا فرزند و همسر؟
بسمه تعالی، اگر در مال مورد بخشش خمس باشد، بخشش نسبت به مقدار خمس فضولی است. و چنانچه تحویل داده شده، کسانی که بر آن ید پیدا کرده اند ضامن هستند، ولی مکلّف به ادای خمس، بخشنده است.
[سؤال 4112] 2032
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت امام خمینی، نایب حضرت مهدی، صلوات الله و سلامه علیه، خواهشمندم جواب این چند مسأله را مرقوم فرمایید:
1. اگر خانمی که نان و خوراک و دیگر وسایل زندگی مورد نیازش را شوهر تأمین می کند، درآمد داشته باشد و از پول درآمد کار خود، فرش و دیگر وسایل مورد نیاز تهیه می کند که مورد نیاز خود و شوهر و فرزندانش می باشد، آیا متعلق خمس می باشد یا نه؟
بسمه تعالی، اگر بین سال صرف در مؤونه نموده، خمس ندارد.
2. آیا فرزند پسر که از زن اول می باشد، با مادر زن دوم محرم است یا نه؟ و آیا به همین فرض می تواند با خواهر زن پدر خود ازدواج کند؟
بسمه تعالی، در فرض اول، محرم نیست؛ و در فرض دوم، ازدواج مانع ندارد.
3. اگر شخصی شک بین سه و چهار کرده و بنا را به چهار گذاشت و عمل به وظیفۀ خود نمود و از راهی یقین پیدا کرد سه رکعت خوانده، آیا احتیاج به اعاده دارد یا نه؟
بسمه تعالی، اگر بعد از نماز احتیاط فهمیده اعاده ندارد.
4. اگر نمازگزار بی اطلاع ماند تا امام، هر دو سجده را به جا آورد و مأموم هنوز سجدۀ اول را تمام نکرده، در اتمام سجدۀ دوم و در وجوب متابعت از امام تکلیفش چیست؟
بسمه تعالی، سجدۀ دوم را به جا آورد و متابعت نماید.
5. در سپاه، بعضی از برادران راننده از اداره های مختلف، به عنوان مأمور به خدمت ـ دو یا سه یا چهار
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 132
ماه ـ مشغولند که جمعاً کمتر از شش ماه رانندۀ سپاه است. در سفر بیشتر از هشت فرسخ، نماز و روزه اش چه صورت پیدا می کند؟
بسمه تعالی، اگر در مسافت شرعی رانندگی نماید، نمازش تمام است.
6. آیا تکلیف برای نماز و روزه، سال قمری است و یا شمسی و یا این که فرد در انتخاب هر کدام، اختیار دارد؟ و اگر بچه هایی که در سن 9 سالگی می باشند، با زحمت فراوان و گاهی دیده شده که مبتلا به مریضی می شوند، تکلیف چیست؟
بسمه تعالی، قمری است؛ و اگر روزه بر آن ها ضرر دارد نباید بگیرند.
7. آیا کسانی که در شهری غیر از وطن مسئولیت دارند و احیاناً تا چند سال نمی توانند جایی قصد اقامه کنند، برای روزه های خود چه کنند؟
بسمه تعالی، حکم مسافر دارند.
[سؤال 4113] 2033
بسمه تعالی
1. زن و شوهری که مقلد حضرت آیت اللهی هستند و زندگی شان مشترک است، یعنی شوهر درآمد خود را به دست زن می دهد و زن هم از جهت درس دادن قرآن و تجوید و مقداری عربی که می داند، برای عده ای درس می دهد و آن ها هم حقّی به او می دهند و این زن برای خود در سال، یک روز قرار داده، ولی شوهر سال ندارد، در صورتی که پس از فرا رسیدن سال زن، اضافۀ درآمد خود و شوهر را حساب کند و تخمیس نماید، صحیح است یا خیر؟ چون زن، نفقه خور شوهر است آیا باید هر وقت درآمدش به دستش رسید خمسش را بدهد و شوهر هم جداگانه برای خود سال قرار دهد؟
بسمه تعالی، زن اگر بخواهد از درآمد خود، خرج خود و خانواده ـ مطابق شؤونات خود ـ بنماید اشکال ندارد و مبالغ مصرف شده، متعلق خمس نمی شود و مانع ندارد زن و شوهر با هم یک سر سال داشته باشند.
2. زنی که مقلد حضرت آیت اللهی است، در وقت مریضی نذر کرده که در هفته، یک نوبت درس مجّانی به افراد بدهد؛ البته صیغۀ نذر را هم جاری کرده و بعد، ادای نذر را نکرده و برای حضرت آیت
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 133
اللهی نامه فرستاده؛ در جواب نامه دستور فرمودید که باید کفاره بدهد. چون این زن مریض است و نمی تواند روزها را روزه بگیرد، آیا با دادن کفاره، بری ءالذمه می شود یا خیر بعداً هم هفته ای یک نوبت درس را به افراد بدهد؟
بسمه تعالی، در کفارۀ حنث نذر، مخیر است بین روزه گرفتن و اطعام فقیر و اگر نمی تواند روزه بگیرد، نوبت به اطعام شصت فقیر می رسد و اگر یک نذر بوده و حنث شده، دیگر وجوب وفا ندارد.
3. دختری از سن 8 سالگی با جهل به حکم و به موضوع، عمل استمناء انجام می داده تا زمان شوهرداری؛ بعداً وارد به مسأله شده و یک غسل جنب از حرام انجام داده و توبه هم البته کرده. آیا این شخص، نمازها و روزه هایی که انجام می داده، قضا دارد یا کفاره یا هیچ کدام؟
بسمه تعالی، نمازهایی که در حال جنابت خوانده، باید قضا نماید.
4. زن و شوهری که زندگی شان مشترک است و هر دو درآمد دارند و درآمد به دست زن است و زن هم سال دارد، اگر قبل از رسیدن سال زن مقداری پس انداز کند و بنا به فتوای حضرت آیت اللهی که بخشش خمس ندارد، به شوهر خود ببخشد به این شرط که شوهر چون قبلاً مستطیع بوده و به حج مشرّف نشده، با این پول برنامۀ حجّش را انجام دهد و شوهر هم این کار را کرده، آیا اشکال دارد این بخشش یا خیر و برنامه حج شوهر چه می شود؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد و شوهر اگر مستطیع بوده باید به حج برود.
[سؤال 4114]
5. زنی که مسئولیت خرج زندگی را تقبّل نموده که انجام بدهد، در صورتی که درآمد خود و شوهر را قبل از رسیدن سال خود، مقداری که اضافه آمده، ببخشد به شوهر، هم جهت فرار از خمس، هم به نیت این که شوهر هرچه احتیاج دارد برای خود تهیه کند، آیا تکلیف چیست؟ ضمناً پولی را که به شوهر بخشیده، در سال بعد شوهر خرج همان زندگی کرده. البته هر دو مقلد حضرت آیت اللهی هستند؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد و پول بخشش خمس ندارد.
6. کسی که جاهل به مسأله بوده، روزه هایی که خورده در زمان جاهلیت، کفاره دارد یا قضا؟
بسمه تعالی، قضا دارد و اگر جاهل بوده به حدی که در ذهنش خطور نمی کرده که عمل او اشکال داشته باشد، کفاره ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 134
7. کسی که مدتی نمازها را صحیح خوانده، ولی در مخرج (ظ) اشتباه تلفظ می کرده، مثلاً (سبحان ربی العظیم) را با (مخرج ذ) تلفظ می کرده، آیا اعاده دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، نمازها صحیح است و اعاده ندارد.
8. کسی که وارد به مسأله بوده، ولی در عروة الوثقی مسألۀ جوراب متنجس را مطالعه کرده که در نماز اشکال ندارد و این شخص در صورتی که مؤنّث باشد، نمازها را گاهی با جوراب متنجس خوانده؛ اعاده دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، نماز صحیح است، اعاده ندارد.
9. خمس را از پول غیر مخمس می شود داد یا خیر؟
بسمه تعالی، مانع ندارد ولی مقدار خمس موجود در آن، به جای خودش حساب می شود؛ مثلاً اگر بیست تومان بدهکار باشد و از پول غیر مخمس خواست بدهد، باید بیست و پنج تومان بدهد.
10. مالکی اتاقی اجاره داده؛ مستأجر هر ماه اجاره که می پردازد، جهت ماه بعد است؛ آیا اگر مالک مثلاً پنج روز مانده به سالش، اجارۀ ماه بعد را بگیرد، جزو مؤونه سال جدید حساب می شود یا خیر؟
بسمه تعالی، مقداری که بابت اجرت سال بعد است، جزو درآمد سال بعد محسوب است.
[سؤال 4115] 2034
بسمه تعالی
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب امام خمینی، دام ظله
آیا اگر کسی چیزی ببخشد به یک نفر و آن کس آن را به نیت عروسی خود نگه دارد و یک سال از آن بگذرد، باید سر سال حساب کند که خمسش را بدهد یا نه؟ من که سالم اول عید است، پرسیدم از یک روحانی و گفت که خمس نمی خواهد و من سال گذشته خمسش را نداده ام، اگر شما می فرمایید که خمسش را باید بدهید حالا چه باید بکنم؟ و در ضمن آن وقت قیمتش حدود چهارصد تومان بوده است، ولی الآن قیمتش را که سؤال کرده ام (البته در بازار آزاد) 3500 تومان است، حالا این جنس را به قیمت آن وقت باید حساب کنم یا این وقت؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، خمس ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 135
[سؤال 4116] 2035
بسمه تعالی
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب امام خمینی، دام ظله
1. دو سال پیش که مادرم به حج رفته بود برای من یک چمدان آورد که گفت این را برای عروسی ات گرفته ام و من هم آن را گذاشتم و استفاده نکردم. سر سالم که شد که باید خمس بدهم آن را حساب نکردم و پرسیدم از چند روحانی محل، فرمودند که خمس نمی خواهد و من حسابش نکردم؛ ولی الآن که دومین سال است باز هم پرسیدم، ولی این دفعه بعضی از آقایان روحانی فرمودند که خمس دارد؛ الآن من چه باید بکنم؟
2. اگر باید خمسش را بدهم قیمت آن روز ـ که تقریباً 4500 ریال بود ـ بدهم یا این که قیمت الآن ـ که حدود 35000 ریال است ـ باید حساب کنم؟
خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار
بسمه تعالی، چمدانی که به شما هدیه شده خمس ندارد و هدایا کلّیتاً خمس ندارد.
[سؤال 4117] 2036
بسم الله الرحمن الرحیم
قال تعالی: وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً وَأقِیمُوا الصَّلاَةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ... صدق الله العلی العظیم.
تحیة الإیمان والإسلام من قلب اهتدی بنور الإسلام والحقّ وساره علی طریق الأنبیاء والأئمّة الأطهار. وها نحن نسیر تحت مظلّة الإمام الخمینی، دامت برکاته، الذی قادنا إلی سفینة النجاة، ونسأل الله ـ عزّ وجلّ ـ أن یحفظ إمامنا وقائدنا حتّی تحریر أرض الحسینیة علیه السلام من سلطة العفالقة وطاغوت العراق، وحتّی ظهور الإمام المهدی (عج)، أرواحنا له الفداء.
إنّی من مقلّدی الإمام الخمینی ـ حفظه الله ـ ومن المهاجرین العراقیین والسائرین
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 136
علی نهجه. وعند ما عرفت الإسلام بکلّ جوانبه وواجباته، أدرکت الواجب الذی یتحتّم علیّ. وکنّا فی العراق نعرف القلیل.
حالتنا الاجتماعیة والمادّیة فی العراق کانت ردیئه وغیر جیّدة؛ وکنّا لم نعرف واجب الخمس الذی أوجبه الله ـ عزّ وجلّ ـ علینا. وکان لنا بیت فی العراق، وکانت أکثر النقود من الأقرباء لشراء البیت وکذلک الغراض؛ أی کنّا بحالة غیر جیّدة.
ولحدّ الآن نخمس أیّ شیء وعرّفنا الواجب واُرید أن أعرف کیف نخمس الآن النقود وبعض الغراض لدینا فی الجمهوریة الإسلامیة؛ أی لأوّل مرّة؟ وما هو حکم السابق فی العراق من ناحیة الخمس؟
بسمه تعالی، لا خمس فی ما ملک بالهبة ونحوها، وإنّما الخمس فی الأرباح المستحصلة بالکسب والاتّجار فیما إذا زاد عن مؤونة السنة وحلّ علیه الحول.
[سؤال 4118] ----> 4031
6. حدود دو سال قبل برای اجارۀ منزلی که پول پیش می خواستند طلاجات همسرم را فروختیم که کادو بود و حدود شش هزار و پانصد تومان شد و پول روی آن گذاشتیم تا نُه هزار تومان و دادیم به صاحب خانه، بعد از یک سال و چند ماهی که از آن جا بلند شدیم پول را در بانک گذاشتیم و حدود دو ماه بعد منزل دیگری پیدا کردیم و صاحب خانه بیست و پنج هزار تومان پول می خواست، با وام گرفتن ده هزار تومان از کمیتۀ امداد امام خمینی (که هنوز قسط آن را می دهم) بیست و پنج هزار تومان جور شد و به صاحب خانه دادم و اکنون هم که یک سال می گذرد پول دست صاحب خانه است؛ وضع خمس این پول چگونه و چقدر است؟
بسمه تعالی، مقداری که از فروش طلای همسر تهیه شده خمس ندارد و مبلغی که با وام تهیه شده اگر قسط وام از درآمد کسب پرداخت شده هر وقت پول از دست صاحب خانه برگشته خمس دارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 137
[سؤال 4119] ----> 5576
6. چون من و همسرم عازم زیارت خانه خدا هستیم مبلغ 25 هزار تومان از طرف پدر همسرم به وی بخشیده شده و چون تنها مایل به این سفر نبود لذا من مبلغ 12 هزار تومان قرض کردم تا اقساطی پرداخت نمایم و این مبلغ مدت یک سال است که در بانک است و خود این جانب یک کارمند دولت هستم و غیر از این مبلغ بدهی های دیگری دارم آیا به این پول که سال گذشته خمس تعلق می گیرد یا خیر، منتظر جواب و راهنمایی شما هستم.
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4120] ----> 2357
3. شخصی حدود سی سال قبل پدرش فوت کرده و ارثی که به این شخص رسیده تعدادی گوسفند و مبلغ ده هزار تومان پول آن زمان بوده. این پول را از آن زمان به معامله زده و به مرور زمان فعلاً دارای دو کامیون، گوسفند و فرش نایینی می باشد و مقداری ملک هم خریده. حال می خواهد خمس مالش را بدهد آیا باید به غیر از ده هزار تومان سهم ارث بقیه را حساب نماید که اضافه شده و قیمت آن بالا رفته است یا خیر؟ جواب را مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، آنچه بر مقدار ارث اضافه شده و سود برده در زاید بر مؤونه سال باید حساب شود.
[سؤال 4121] 2037
بسمه تعالی 6 / 10 / 1361
محضر مبارک رهبر انقلاب اسلامی و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی، پس از تقدیم مراتب احترام از راه دور دست حضرت عالی را می بوسم. خواهشمند است پاسخ فرمایید:
1. آیا به ارثی که قبل از تقسیم، خمس را جدا کرده اند وراث مجدداً پس از تقسیم
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 138
باید خمس ارث را بدهند؟
بسمه تعالی، مجدداً خمس ندارد.
2. کسی که برای خریدن خانه بدهکار بانک می باشد و روزی را سال نگهداشته و اقساط بانک همه ماهه باید پرداخت شود، سر سال وضعیت خمسش چگونه است، با توجه به این که به بانک بدهکار است ولی ممکن است علاوه بر پرداخت یکی از اقساط مبلغی نقد برایش بماند.
بسمه تعالی، هر مقدار از اقساط که در بین سال پرداخت شده جزء مؤونه همان سال محسوب است و خمس ندارد.
3. با توکل و خواست خداوند در خرمشهر خانه ای خریدم و به برادرم مقروض شدم برای این که بتوانم مبلغ قابلی را به برادر بدهم مبلغی پس انداز کردم در نتیجه سر سال به علت بدهکاری خمس خود را رد نکردم با جنگ تحمیلی و هجوم صدام کافر همه چیز از بین رفت حتی زیورهای خانواده ام که ان شاء الله در راه خدا بوده. برادر نیز در کمک رسانی جانش را نثار اسلام کرد. مدتی وضعیت ورثه معلوم نبود، پرداخت پول هم به ورثه و هم برای ادای خمس به علت نداشتن و بدهکاری تأخیر افتاده خواهشمند است مرا از نگرانی نجات دهید و ارشاد فرمایید.
برای از بین رفتن زندگی چندین ساله ام نه خود و نه خانواده ام ناراحت نیستیم، اما معلق ماندن وضعیت خمس مرا نگران کرده است.
بسمه تعالی، هر مقدار از درآمد کسب که پس انداز شده و سال بر آن گذشته خمس دارد ولی اگر نگهداشتن خمس از روی عمد و تقصیر نبوده و بدون تعدی و تفریط تلف شده شما ضامن نیستید.
4. وجوهی که بانک های ایران به پس انداز افراد پرداخت می نمایند حلال است و اگر حرام است وجوه مورد نظر را چه باید بکنند؟
بسمه تعالی، بهرۀ پول ربا و حرام است گرفتن آن جایز نیست اگر گرفت و از برگرداندن به صاحبش مأیوس است از طرف او به فقرا صدقه بدهد.
5. آیا اجازه می فرمایید که خمس را خودم به سادات و سهم امام علیه السلام را به یکی از برادرانم که ذاکر سیدالشهدا علیه السلام می باشد و بینایی چندانی ندارد بپردازم؟
بسمه تعالی، سهم سادات را مجازید به سادات فقیر عفیف متدین بدهید وسهم مبارک امام را به یکی از وکلای مسلم الوکاله این جانب تسلیم نمایید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 139
[سؤال 4122] ----> 986
4. منزلی که به ارث رسیده و قبل از تقسیم ارث قیمت آن چند برابر شده آیا همه آن خمس دارد یا ما به التفاوت قیمت امروز با قیمت سابق، یا اصلاً خمس ندارد؟
بسمه تعالی، چیزی که به ارث رسیده خمس ندارد هر چند قیمت آن ترقی کرده باشد.
[سؤال 4123] ----> 4781
4. املاکی به عنوان ارث از پدر به شخص رسیده و با علم به این که در حال حیات، خمس آن داده شده است، آیا فعلاً خمس به آن تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، ارثیه در فرض مرقوم، خمس ندارد.
[سؤال 4124] ----> 6338
2. در صورتی که مال این جوان مرحوم، ارث پدرش بوده است که به او رسیده است، آیا به همین مال خمس تعلق می گیرد یا نه؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4125] ----> 4926
3. آیا خانه و مغازه و یا دیگر اشیا که موروثی باشد، اگر فروخت متعلق خمس است؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4126] ----> 4156
5. آیا جهیزیه ام، جزء ارثی است که به من می رسد؟ اگر نیست، آیا باید من جداگانه از ارث پدر جهیزیه ببرم؟ اگر هست، آن مقدار جهیزیه ای که در زمان پدرم تهیه شده، جزء جهیزیۀ ارثی ام هست یا نه؟ آیا کادوها و هدیه ها هم جزء آن هست یا نه؟ چرا که
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 140
مادرم از مخارج ماهانه و با پول ما همه ـ صغیرها و کبیرها ـ تهیه نموده. وضع و تکلیف ما چگونه است؟
بسمه تعالی، جهیزیه را اگر به شما بخشیدند و تحویل گرفتید، مختص به شما است و جزء ارث نیست. کادو و هدیه خمس ندارد.
[سؤال 4127] 2038
بسمه تعالی
حضور محترم دفتر امام
این جانب بیوه زنی هستم که با پسر خودم زندگی می کنم؛ اخیراً امام فتوا داده اند کسانی که از حقوق بازنشستگی استفاده می کنند خمس بدهند و خمس بر آن ها واجب می شود؛ من سیزده سال است که از حقوق بازنشستگی پدرم استفاده می کنم که اول 240 تومان بود و اکنون 1700 تومان شده و این پول کفاف زندگی ما را نمی کند؛ بلکه برادرم هم کمک می کند. آیا ما هم باید خمس بدهیم و باید خمس این سیزده سال را بدهیم؟ چطور و به کی بدهیم؟
ضمناً برادرم کرایه نشین است و می خواهد خانه بخرد و مقداری پس انداز دارد و از حقوق خودش پس انداز می کند؛ آیا خمس شامل آن ها می شود یا نه؟ خواهشمندم توضیح بفرمایید.
بسمه تعالی، با فرض این که بعد از مردن پدر شما، حقوق او را به شما می دهند خمس ندارد و حقوقی که برادرتان از خودش پس انداز می کند خمس دارد.
[سؤال 4128] ----> 6630
2. ملکی که به کسی میراث می رسد پشت در پشت مانده، معلوم نیست خمس داده شده یا نه، این زمین خمس دارد یا نه؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 141
[سؤال 4129] ----> 1860
4. اگر به شخصی ارثی برسد و از پول آن ارث، خانه ای تهیه کند، آیا بر وی خمس واجب است یا خیر؟
بسمه تعالی، ارثیه خمس ندارد.
[سؤال 4130] 2039
بسمه تعالی 5 / 3 / 1361
دفتر رهبر انقلاب امام خمینی، مدّ ظله، با سلام و تبریک فیروزی رزمندگان، خصوصاً آزادی خرمشهر، به محضر آن امام معظم؛ مراتب ذیل را امر و مقرر فرمایید:
1. به سهم الارث از فروش خانۀ موروثی خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
2. خمس را به کدام حساب و بانک بپردازیم؟
بسمه تعالی، می توانید به حساب شمارۀ هزار مؤسسۀ تعاون اسلامی قم حواله کنید.
[سؤال 4131] ----> 2716
2. مبلغ فوق که از فروش ملک موروثی خانه به دست آمده آیا به آن خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4132] ----> 4132
2. به زمین های سابقاً مزروعی (پدرم در آن ها کشت می کرده) در حومۀ شهر، که به قصد خرید زمین و ساختن خانه فروخته ایم و پولش را هم مدتی (قسمتی بیش از یک سال) در بانک نگه داشته ایم، آیا خمس تعلق می گیرد یا خیر؟ و اگر خمس تعلق می گیرد، بر چه مبنایی محاسبه می شود؟
بسمه تعالی، ارث و پول فروش آن خمس ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 142
[سؤال 4133] 2040
بسمه تعالی
به یاد خدا؛ و با آرزوی سلامتی رهبر انقلاب اسلامی، امام خمینی
این جانب در 20 سال پیش شوهرم 300 متر زمین در نیروهوایی 9 هزار تومان به اسم بنده خرید و پول نقد، آن روز دو هزار تومان بود و بقیه را از بانک عمران وام گرفتیم و خانه را شروع به ساختن کردیم؛ آن هم همه به قرض. خانه خشت گلی بود که در آن منزل کردیم و بعد از چند وقت که قرضمان کم شد، خمس دو هزار تومان پول روز اول را دادیم و 16 سال مسکن ما بود. در انقلاب آن روز که کلانتری ها را می گرفتند شوهرم از وحشت سکته کرد و مرد. بچه ها برای پدرشان ناراحت بودند.
24 / 3 / 58 منزل را فروختیم 900 هزار تومان و آن را به امر امام گذاشتم بانک. دیگر نشد خانه بخرم و بنده بچه ها را بردم در منزل داماد بزرگم و با آن پول، دخترم را شوهر دادم و پسرم را هم زن دادم. در ضمن، شوهر بنده یک حیاط کوچک در شوش داشت و کمی از آن پول را هم به اولادهای بزرگم دادم تا آن خانه کوچک را نفروشند، تا بچه ها اسیر نشوند و الآن هم مجوّز دارم و بنده در منزل داماد هستم، در ضمن 500 هزار تومان دیگر بیشتر ندارم. بنده رفتم پیش آقا، فرموده 180 هزار تومان باید خمس بدهید؛ دستور بفرمایید خمس بنده چقدر می شود؟ در ضمن 20 هزار تومان برای مکه دادم، 63 اسم بنده درآمده.
بسمه تعالی، خانه موروثی و پول فروش آن خمس ندارد؛ بلی اگر معلوم باشد که با پولی تهیه شده که خمس در آن بوده و بعد از سال، صرف در خانه شده نسبت به آن مقدار، خمس واجب است و شما برای تصفیه حساب و رسیدگی به خصوصیات مسأله به یکی از وکلای مسلّم الوکاله این جانب مراجعه نمایید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 143
[سؤال 4134] 2041
بسمه تعالی
قم، حضور محترم دفتر استفتائات امام خمینی
1. این جانب خدمتگزار آموزش و پرورش، با حقوق حداقل برای زندگی و کرایه نشین هستم؛ اگر پس اندازی داشته باشم باید خمس بپردازم؟ در ضمن، سی هزار تومان از سهمیۀ منزل پدرم به من رسیده، تکلیف چیست؟ لطفاً جواب فرمایید.
بسمه تعالی، سهم الارث خمس ندارد.
[سؤال 4135]
2. پانزده هزار تومان از ادارۀ مربوط وام گرفته ام که در آینده برای خرید مسکن استفاده کنم؛ در مورد خمس این پول بفرمایید.
بسمه تعالی، وام خمس ندارد.
[سؤال 4136] 2042
بسمه تعالی
ریاست محترم دفتر امام، احتراماً؛ به استحضار می رساند:
این جانب خواهر شهید هستم. پدرم در زمان حیات خود چون کشاورز بود، مقداری زمین داشت که می کاشت تا این که در سال 1342 تقسیم اراضی آمد و زمین ها را تقسیم کرد و پولش را هم گرفت. بعد از وفات پدرم برادرم چهار ساله بود که مادرم هم شوهر کرد و ما زمین را می کاشتیم، تا این که دولت در سال 1356 زمین ها را برای ساخت گرفت و مبلغ 635800 ریال بابت زمین به ما تحویل داد. ما چهار خواهر و یک برادر بودیم که سه تا شوهر کرده و برادرمان هم محصل بود و پیش یکی از فامیل ها زندگی می کرد. خواهر کوچکمان هم پیش خودمان بود. تا این که برادرم دیپلم را گرفت و به خدمت سربازی اعزام شد و در تاریخ 11 / 6 / 1360 در جبهۀ بستان به شرف شهادت نائل آمد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 144
چون غیر از آن زمین، ما مال پدری نداشتیم، مبلغ 000 / 300 ریال را برای برادرمان خرج کردیم و مبلغ 000 / 300 ریال موجود در بانک می باشد. چون خواهر کوچکمان هم الآن پیش خودمان است و خرج و مخارج احتیاج دارد، خواهشمند است دستور فرمایید که مبلغ مذکور خمس دارد یا نه؟ خیلی از لطف شما متشکریم
بسمه تعالی، در مفروض سؤال خمس واجب نیست.
[سؤال 4137] ----> 3877
3. ضمناً نسبت به پول ماشین اگر مال فرزند باشد مکه و خمس به آن مبلغ 1300000 ریال تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر فرزند در حال حیات مستطیع نبوده و اموال او متعلق خمس نشده به ترکه خمس تعلق نمی گیرد وخریدن حج با ترکه لازم نیست.
[سؤال 4138] ----> 6408
3. آیا به ماترک متوفّی خمس و زکات تعلق می گیرد یا خیر؟ با توجه به این که مبلغ نقدی به جا مانده، 12 هزار تومان بوده است. و به این خانۀ باقیمانده از وی خمس و زکات تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، خانه خمس ندارد و موجودی نقدی اگر از درآمد کسب بوده خمس دارد.
[سؤال 4139] ----> 7139
4. کسی که نمی داند مرحوم پدرش اهل وجوهات بوده یا خیر، آیا موظف به پرداخت خمس ارثی که به او می رسد می باشد؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم چیزی بر فرزند نیست.
[سؤال 4140] ----> 3892
3. مبلغ پنجاه هزار تومان آب و زمین و خانه از پدر ارث رسیده که نمی دانم
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 145
وجوهات آن پرداخت شده یا خیر آیا معافم یا باید بپردازم؟
بسمه تعالی، اگر یقین به وجود خمس در آن ندارید چیزی بر شما نیست.
[سؤال 4141] 2043
بسمه تعالی 21 / 10 / 1361
جماران، دفتر حضرت امام خمینی، رهبر انقلاب
پس از سلام؛ به استحضار می رساند: پدری فوت گردیده و دارای دو دختر و یک پسر می باشد که هر سه فرزند صغیر هستند؛ قیّم آن ها مادرشان می باشد؛ مبلغ صدهزار تومان پول نقد داشته اند. آیا پس از فوت پدر، باید خمس آن را می دادند یا نه؟ چنانچه باید بپردازند، اجازه فرمایند به طور اقساط پرداخت شود. پدر سه سال است فوت نموده و در زمان حیات، اهل حساب بوده است.
بسمه تعالی، اگر یقین ندارند که خمس پول مزبور را در حیات خود نداده است، لازم نیست خمس بدهند.
[سؤال 4142] 2044
بسمه تعالی
حوزۀ استفتای حضرت امام خمینی، روحی له الفداء
1. مالی که به ارث می رسد خمس دارد یا نه؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4143]
الف: ماترک، خانه ای است که به تدریج ساخته شده و در آن سکونت داشته ایم. و خانۀ مسکونی متوفی بوده است.
بسمه تعالی، خمس ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 146
[سؤال 4144]
ب: ماترک، طلایی است که متوفی از ذخیره و هبه ها مجموعاً تهیه کرده؛ ولی خود تحت تکفل بوده و احتمالاً از پولی تهیه کرده که از درآمدش نبوده است.
بسمه تعالی، خمس ندارد.
2. سرمایه کارگاهی که خمس آن پرداخت شده؛ پس از فروش اگر اضافه قیمت (سود) داشته باشد، برای اضافه قیمت باید خمس پرداخت نمود یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر مال التجاره نیست، اضافه قیمت، خمس ندارد.
[سؤال 4145] ----> 5277
3. مال میراث که خمس ندارد اگر ملک باشد بفروشند مخلوط شود به مال غیر از میراث و سال بگذرد و نمی داند از کدام مال است آیا از مجموع خمس بدهد و یا مال میراث را تخمین بزند که فی الجمله خمس نداشته باشد؟
بسمه تعالی، نسبت به مقداری که از فروش مال ارث به دست آمده خمس واجب نیست.
[سؤال 4146] ----> 4477
9. آیا کسی که حساب سال ندارد، بعد از مرگ در بدهی اموال باید حق امام علیه السلام و سادات را از اصل مال گرفت یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر اموالی از او باقیمانده که متعلق خمس بوده و پرداخت نکرده، باید خمس آن اموال را ورثه بدهند.
[سؤال 4147] 2045
بسمه تعالی 20 / 8 / 1361
محضر مبارک امام امت، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت بقاؤه
مسأله ای پیش آمده که بدین وسیله استفتا می نماییم:
شخصی بوده که معتقد به مبانی اسلامی بوده است و تا سال 50، خمس خود را
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 147
پرداخت می کرده و در سال 51 به علت فعالیت در سازمان امریکایی مجاهدین، به زندان می افتد و پس از سه سال و نیم از زندان آزاد می گردد؛ تا بعد از انقلاب، باز هم در فرقۀ منافقین بود که عقیده اش را دربارۀ خمس و احکام اسلامی نمی دانیم، ولی نماز و روزه را می خواند و می گرفت.
در سال 60 دستگیر و زندانی می شود و پس از چندی، به دستور حاکم شرع اسلامی محکوم به اعدام گردید و تیرباران شده.
در وصیت ایشان که در زندان نموده، اسمی از این که خمس بدهکار هستم نیاورده؛ لذا ما هم نمی دانیم که ایشان آیا خمس مال خود را داده است یا خیر؟ و اکنون مایملک او را بین ورّاث می خواهند تقسیم کنند، آیا خمس باید بدهیم یا خیر؟ در صورتی که خمس باید بدهیم، با توجه به موضوع فوق که ایشان اهل خمس بوده، تا قبل از 1350، به چه مقدار از مال ماندۀ او را باید خمس بدهیم؟
ضمناً چهار فرزند صغیر و کبیر دارد و عیال و پدر و مادر هم دارد و اصلاً دفتری هم ندارد که معلوم گردد چه مقدار خمس داده و یا چه مقدار از مال او بدون خمس است.
بسمه تعالی، اگر معلوم نیست که بدهکار خمس است، تمام ترکه به ورثه می رسد.
[سؤال 4148] 2046
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام الخمینی، دام ظله
1. شخصی مبلغی قرض نموده جهت خرید ماشین سواری یا درست نمودن منزل مسکونی. قبل از خرید، سال خمس وی می رسد و نفس پول باقی است؛ آیا به چنین پولی خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
2. شخصی از ارباح، کولر یا یخچال جهت مؤونه می خرد و در حین سال مورد استفاده قرار نمی گیرد،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 148
آیا خمس دارد یا خیر؟ و به فرض این که خمس داشته باشد آیا قیمت فعلی مناط است یا قیمت خرید؟
بسمه تعالی، در صورت احتیاج، از مؤونه محسوب است و خمس ندارد.
3. افرادی حلقه های نامزدی که مشهور است به پلاتین در دست دارند، آیا حکم طلا دارد و در دست نمودن حرام است یا خیر؟
بسمه تعالی، پلاتین اشکال ندارد.
[سؤال 4149] 2047
بسمه تعالی
کسی که سرمایۀ خود را با قرض تهیه کرده است، آیا خمس آن را از اول باید پرداخت نماید؟
بسمه تعالی، تا قرض سرمایه را ادا نکرده است، مقدار قرض خمس ندارد.
[سؤال 4150] ----> 7384
3. پولی که به عنوان وام از بانک یا جایی دیگر جهت انجام معامله و یا راه اندازی کارگاه گرفته شده باشد، به آن خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، وام خمس ندارد.
[سؤال 4151] ----> 2289
2. مبلغ پانصد هزار ریال قرض کردم که اکنون 350000 ریال نزد این جانب می باشد بقیه مال زمین خالی بدهکار هستم.
بسمه تعالی، قرض خمس ندارد و پول اضافه اگر از درآمد کسب و حقوق است خمس دارد.
[سؤال 4152] 2048
بسمه تعالی 17 / 4 / 1361
ضمن سلام به محضر با سعادت رهبر کبیر انقلاب اسلامی جهان، امام خمینی
این جانب مبلغ پنجاه هزار تومان از برادری قرض می کنم و آن را نزد بانک مسکن
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 149
برای خرید خانه ـ که ندارم ـ جهت اخذ وام قرار می دهم؛ آیا پولی را که جهت استفاده از مزایای بانک مسکن در آن بانک موجود است، جزو دارایی اضافی (نقدی) بنده محسوب می شود و خمس برایش تعلق می گیرد یا نه؟ و آیا در موقع اتمام سال مالی مبلغ مذکور را جزو بدهی خود قرار دهم و از وجهی که دارم کسر نمایم یا خیر، با موجودی بانک یِر به یِر خواهد شد؟
بسمه تعالی، پولی که قرض کرده خمس ندارد و بدهی بابت آن، از درآمد سال کسر نمی شود.
[سؤال 4153] 2049
بسمه تعالی 11 / 11 / 1362
ساحت مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، زید عزّه
با عرض سلام، به عرض عالی می رساند: کسانی که از بانک جهت مسکن، وام برداشته اند و باید تدریجاً پرداخت نمایند، آیا پولی که از بانک دریافت شده خمسی دارد یا نه؟ لطفاً مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، پولی را که قرض کرده اند خمس ندارد.
[سؤال 4154] 2050
بسمه تعالی 3 / 5 / 1361
دفتر محترم حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
لطفاً هرچه زودتر جواب مسائل ذیل را مرقوم فرمایید که مورد احتیاج است:
1. اگر از عین چیزی که قرض نموده، آخر سال باقی بماند و هنوز دین خود را ادا ننموده، خمس دارد؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
2. کسی که هر سال مبلغی در بانک پس انداز می کند و خمس پس اندازِ همان سال را می پردازد، کفایت می کند؟ و همچنین کسی که از طلب خود، سال اول خمس داده و سال بعد هم مبلغی دیگر به همان مدیون اول قرض داده؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 150
بسمه تعالی، کفایت می کند و پول مخمس دوباره خمس ندارد.
3. کسی که درآمد خود را در بانک می گذارد (یا در صندوقی) و هرچه هم لازم دارد از آن می گیرد و آخر سال، خمس باقیمانده را می پردازد و سال های بعد هم به همین ترتیب عمل می کند و آخر هر سال، خمس تفاوت موجودی آن سال را با سال قبل می پردازد آیا کفایت می کند؟
بسمه تعالی، عمل به نحو مزبور کافی است.
4. حقوقی که یک نفر بازنشسته می گیرد، یک قسمت از آن بابت مبلغی است که در سابق از حقوق او کم شده و بقیه، از آن بابت نیست، آیا از همۀ حقوقی که تا آخر عمر یک نفر بازنشسته می گیرد، باید خمس بدهد؟
بسمه تعالی، فقط آن قسمت که از حقوق او کم شده در زاید بر مؤونه خمس دارد.
[سؤال 4155] ----> 1990
3. اگر کسی وام گرفته است برای ساختن خانه ای آیا در آخر سال، خمس به آن وام تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4156] ----> 2694
13. شخصی مقداری وام دریافت نموده و مقداری از آن را بابت خرید خانه و یا پرداخت قرض به دیگران صرف نموده؛ مقداری دیگر که مانده، آیا سر سال باید خمس آن را حساب نموده و بپردازد، در صورتی که بابت وام دریافتی قسط می پردازد؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4157] ----> 3337
4. اگر سال خمسی شخصی برسد در حالی که پولی که در دست دارد و با آن خرج زندگی، از جمله همسرش را تأمین می کند از همسر خود قرض نموده باشد، آیا به چنین پولی خمس تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، پول قرض خمس ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 151
[سؤال 4158] 2051
بسمه تعالی 4 / 12 / 1360
محضر مبارک امام خمینی، رهبر عظیم الشأن و مرجع عالی قدر، مدّ ظله
1. آیا به وجوهی که پدر همسرم به همسرم بخشیده اند و این جانب به نام خودم و بچه هایم در بانک پس انداز کرده ام، به اصل و سود آن، خمس تعلق می گیرد؟
2. قسمتی از محل وام اعطایی بانک که به مصرف نرسیده، در حساب پس انداز به ودیعه گذاشته شده است؛ با عنایت به این که همواره بدهی به بانک از بابت وام های دریافتی، از مبلغ پس انداز مذکور (از محل وام های دریافتی) بیشتر است، آیا به اصل و سود آن، خمس تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، اصل پس انداز در هیچ یک از دو سؤال خمس ندارد و سود پول را نباید بگیرید و حکم ربا دارد.
[سؤال 4159] ----> 2304
4. اگر شخصی مبلغی ـ مثلاً ده هزار تومان ـ از اداره یا بانک وام بگیرد و این پول را عیناً به شخصی که احتیاج داشته قرض الحسنه بدهد و او هم قادر نیست یک جا این پول را بپردازد و فعلاً این پول نزد شخص دوم است، آیا شخص اولی که وام گرفته و قرض داده، باید خمس آن پول را بدهد یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس آن واجب نیست.
[سؤال 4160] 2052
بسمه تعالی
وامی که از بانک برای تکمیل خانه با چهاردرصد کارمزد گرفته ام، موجود دارم و خانه را هم تکمیل کرده ام، می توانم با پول، معامله ای انجام دهم یا باید پول را به بانک برگردانم؟ اصل پول خمس دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، می توانید با آن معامله کنید و اصل آن خمس ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 152
[سؤال 4161] 2053
بسمه تعالی 9 / 11 / 1361
دفتر امام خمینی
پس از عرض سلام؛ محترماً معروض می دارد: این جانب برای خود تا این سال ـ که 36 سال دارم ـ سال قرار نداده و اموال خود را از نظر خمس حلال نکرده ام و حال برای خود می خواهم سال قرار بدهم، به پیشنماز مسجد المهدی واقع درشهرک فردیس کرج مراجعه کردم و ایشان گفت: چون شما سال ندارید به تمام اموال شما از قبیل خانۀ مسکونی، اثاثیۀ خانه، اتومبیل شخصی، با قیمت روز خمس می خورد و بعضی از روحانی ها می گویند: به خانۀ مسکونی و اثاثیه خمس نمی خورد؛ این جانب در دوراهی مانده ام، خواهشمندم سؤال این جانب را از امام عزیز فتوا بگیرید و ارسال دارید.
و در ضمن، این جانب صبح در اداره مشغول کار بودم و بعد از ظهر تا ده شب با تاکسی کار می کردم؛ مقداری پس انداز کردم و سند باغ مادرم و خاله ام و فرش پسرعمۀ خود را در رهن بانک گذاشتم و پول گرفتم و زمین این ساختمان مسکونی را که دارم، خریدم و با فعالیت و قرض از اقوام، یک خانۀ مسکونی به مساحت 140 متر زمین و 100 متر زیربنا ساختم و با وامی که از اداره گرفتم، سواری شخصی خریدم.
بسمه تعالی، خانۀ مسکونی اگر با قرض تهیه شده و پول قرضی از درآمد کسبی که خمس به آن تعلق نگرفته، پرداخت شده، خمس ندارد و برای بررسی و تصفیۀ حساب به یکی از وکلای مسلّم الوکاله این جانب مراجعه نمایید.
[سؤال 4162] 2054
بسمه تعالی
با درود به امام امت، رهبر کبیر انقلاب، این قلب تپندۀ مستضعفان و با سلام به شما برادران در دفتر امام
1. بنده دختری هستم کارمند آموزش و پرورش که خرج مادر و خواهر دانشجویم
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 153
به عهده ام می باشد. تا به حال خمسی پرداخت ننموده و سالی برای خود تعیین نکرده ام؛ پرسش هایی که نمودم، گفته اند: چون سال نداشته ام، به کلیه آنچه وسایل زندگی داریم خمس تعلق می گیرد؛ لذا صورت وسایل زندگی که همه را قبلاً خریداری یا داشته ایم، به شرح زیر به اطلاع می رسانم:
الف. چند تخته فرش، مقداری رختخواب، سه تخته پتو، وسایل آشپزخانه (یخچال، گاز و چرخ گوشت و...)، پرده و مقداری وسایل لازم زندگی.
ب. خانه ای جهت سکونت خودم و برادرم با خانواده اش که با هم خریداری نمودیم؛ به این صورت که قبلاً 60000 تومان در بانک رهنی گذاشتیم و 110000 تومان یک جا و 25000 تومان یک جا وام گرفتیم و مبلغ 10000 تومان در بانک صادرات گذاشته ایم و مبلغ 20000 تومان وام گرفته ایم، که در حال حاضر من و برادرم هر ماهه مبلغی بابت قسط این وام ها می پردازیم. سال گذشته نیز با گذاشتن مبلغ 10000 تومان در بانک صادرات، 20000 تومان دیگر جهت تعمیر گرفته ایم.
خواهشمندم با این اطلاعات که در اختیار شما گذاشتم، چون من مقلد امام هستم، طبق فتوای ایشان برای من روشن بفرمایید: چه مبلغی باید خمس بپردازم؟
بسمه تعالی، اگر اجناس مذکوره را از حقوق در وسط سال تهیه کرده اید و به قدر شأن و نیاز باشد، خمس واجب نیست و همچنین آنچه به واسطۀ وام تهیه شده و از مایحتاج زندگی باشد، از قبیل خانه و تعمیر آن خمس ندارد.
2. آیا می توانم ماهیانه به طور قسط؛ خمس را بپردازم؟ چون می دانم برایم امکان این که یک جا بپردازم نیست.
بسمه تعالی، به یکی از نمایندگان این جانب مراجعه و با دستگردان کردن خمس با او تدریجاً بپردازید.
3. آیا سالی که تعیین می کنم، هروقت باشد می شود یا باید ماه مشخصی از سال باشد؟
بسمه تعالی، سال از وقتی شروع می شود که اول حقوق به شما رسیده و پایان سال، گذشت یک سال کامل از آن وقت می باشد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 154
4. اگر کسی را بشناسیم که سید باشد و احتیاج داشته باشد، می توانیم خودمان خمس را به او بدهیم یا این که باید به حاکم شرع داد که پرداخت کند؟
بسمه تعالی، سهم سادات (نصف خمس) خود را مجازید به سید فقیر بدهید.
5. حاکم شرع اگر خودش مقلد امام نباشد می توان به او خمس داد؟
بسمه تعالی، خمس باید به مرجع تقلید و یا نمایندگان او برسد، که از طرف او اجازۀ در وجوه شرعیه دارند.
6. کفارۀ روزه را به کسی که مقلد امام نیست داده ام که از طرف من وکالت داشته باشد به مستحق بپردازد. آیا مورد قبول هست یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر اطمینان دارید که به طوری که در شرع مقرر است به مصرف رسانده، کافی است.
7. وسایلی که صورت داده شده، قبلاً خریداری شده. آیا خمس را به قیمت قبلاً باید بدهم یا قیمت کنونی؟
بسمه تعالی، هرچه متعلق خمس است، باید به قیمت فعلی حساب شود.
8. این جانب چون نمی توانستم برای خواهرم یک جا جهیزیه خریداری کنم، کم کم خریداری کرده و نگه داشته ام. آیا به وسایل خریداری شده جهت جهیزیه خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس واجب نیست؛ مگر بدانید که از پولی که سال بر او گذشته تهیه شده.
[سؤال 4163] ----> 1928
2. یک ماشین خریده ام که البته در زندگی لازم دارم؛ پول آن را به این صورت تهیه کرده ام که مقداری وام از محل کارم گرفته ام و مقداری هم از پدرم قرض گرفته ام و مقداری هم از پول چشم روشنی که مردم برایم آورده اند، و الآن حدوداً قیمت آن را بدهکارم؛ آیا به این ماشین خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، ماشین مرقوم، خمس ندارد.
[سؤال 4164] ----> 7135
2. اگر پولی را که از یک مؤسسه و یا فردی قرض الحسنه گرفته به دیگری قرض دهد در رأس سال خمس به عهده اش می آید یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 155
[سؤال 4165] ----> 291
2. شخصی فرضاً برای منزل از بانک وام گرفته و اتفاقاً یک سال در نزد او ماند. آیا وام (قرض) خمس دارد؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4166] ----> 4781
5. قطعه ملک در حال حاضر جزء صداق و مهریۀ لاوصولی عیال دائمی شخصی می باشد که عندالمطالبه ادا نماید، ولی زوجه تقاضای وصول آن را ننموده است، آیا خمس به بهای ملک فرض است یا خیر؟
بسمه تعالی، ملک اگر در وقت صداق قرار دادن متعلَّق خمس نبوده، خمس ندارد.
[سؤال 4167] ----> 6969
3. زن هایی که پول از صیغه پیدا می کنند آیا خمس دارد؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4168] ----> 4191
3. خانه ای را مهر زن قرار می دهند که صدهزار تومان قیمت داشت؛ بعد از مدتی زن خانه را به دویست هزار تومان می فروشد. آیا زیادی آن خمس دارد؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4169] ----> 3988
2. رفتم جبهه برای ارشاد، وقتی برگشتم مبلغی پول به من دادند، اگر هم نمی دادند درخواست نمی کردم، آیا این پول خمس دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر در مقابل کار نداده اند خمس ندارد و در فرض مرقوم، احتیاط استحبابی در دادن خمس است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 156
[سؤال 4170] ----> 2981
2. آیا به مبلغ پولی که دولت به خانواده شهید پرداخت می نماید خمس و زکات تعلق می گیرد یا خیر؟ و آیا روی سالانه شخص گیرنده حساب می شود یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس به آن تعلق نمی گیرد.
[سؤال 4171] 2055
بسمه تعالی 15 / 3 / 1361
حضرت آیت الله العظمی و الزعیم الکبری، الامام الخمینی، مدّ ظله العالی
فدایت شوم چه می فرمایید در این مسألۀ شرعیه که زید در راه اسلام شهید شده و پیش از شهادت و در زمان شهادت، دارایی و مال نداشته و دارای عیال و اولاد صغیر می باشد که از مال دنیا برای آن ها ماترکی نگذاشته است؛ دولت جمهوری اسلامی برای کمک به خانوادۀ شهدا، مبلغی به عنوان ضرر و زیان مالی و جانی می پردازد. بنا به فتوای آن مرجع عالی قدر اعلام فرمایید که اولاً، طلبکاران شهید می توانند طلب خود را وصول نمایند؟ یعنی بر ولیّ یا قیّم صغیر شهید واجب است که بدهی های زمان حیات شهید را از کمک دریافتی صغیر از دولت جمهوری اسلامی، بپردازند یا خیر؟
ثانیاً، پس از گذشتن یک سال شمسی از تاریخ دریافت کمک دولت، باقیماندۀ پول که به صغیر داده شده مورد تعلّق وجوهات شرعیه است یا نه؟ و ولیّ یا قیّم می تواند از موجودی صغیر، حقوق شرعیه را بپردازد یا نه؟
بسمه تعالی، اگر شهید، ترکه ندارد بر خانوادۀ شهید واجب نیست بدهی او را از مال خودشان ادا نمایند و از کمک دولت به خانوادۀ شهید اگر چیزی زاید بر مصرفشان باقی بماند خمس ندارد.
[سؤال 4172] ----> 2098
2. مبلغی که بنیادشهید و ارتش به خانوادۀ شهدا می پردازند، آیا خمس دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 157
[سؤال 4173] ----> 4477
5. آیا پولی که به بازماندگان شهدا می دهند قابل تخمیس هست یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر از حقوق زمان حیات شهید نباشد خمس ندارد.
[سؤال 4174] 2056
بسمه تعالی 28 / 4 / 1362
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی و رهبر بزرگوار انقلاب اسلامی ایران، جناب آقای خمینی، مدّ ظله العالی، با تقدیم احترامات عالیه به عرض می رساند:
1. مبلغ دویست هزار تومان یا بیشتر، دولت اسلامی به بازماندگان هر یک از سربازهای شهید می دهد، آیا خمس دارد یا خیر؟ و در صورت تعلق خمس، آیا باید حین دریافت یا بعد از گذشتن سال بپردازد؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
2. شخصی اهل وجوهات است و مبلغ چهل هزار تومان وسط سال به منظور زیارت بیت الله الحرام برای خودش و همسرش به بانک پرداخته و اما حرکت به مکۀ معظمه یکی یا دو ماه بعد از گذشت سال است، آیا باید خمس پول مزبور را بپردازد یا خیر؟ و آیا در این مسأله، فرقی بین حج واجب یا استحبابی می باشد یا خیر؟
بسمه تعالی، در صورتی که حج، قبلاً واجب شده باشد، در فرض سؤال، خمس واجب نیست.
[سؤال 4175] ----> 1956
2. این جانب همان طور که گفتم سرباز بودم و در جبهه مجروح شدم و به خاطر مجروح شدنم، از طرف ارتش و بنیاد شهید به عنوان غرامت برای مجروح شدنم، مقداری پول می دهند و من با خدا عهد کرده ام که هرچه از طرف ارتش و بنیاد شهید به عنوان غرامت به من تعلق گیرد، همۀ آن پول را به عنوان قرض الحسنه یا به مردم نیازمند بدهم و یا این که در صندوق های قرض الحسنه بگذارم و تا آخر عمر این پول به عنوان قرض الحسنه استفاده شود. البته از این پول، خودم نیز به عنوان قرض الحسنه وقتی که قدرت پرداخت آن را داشته باشم، استفاده می کنم؛ می خواستم بدانم
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 158
آیا به این پول خمس تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4176] 2057
بسمه تعالی
پیشگاه معظم حضرت امام خمینی، روحی له الفداء
علت مزاحمت این بود که چند مسأله از حضور مبارکتان استفتا نمایم.
1. این جانب فرزندی داشتم که در ارتش، گروهبان یکم بود؛ 18 ماه پیش، در جنگ علیه کفار عراق مفقودالاثر شد و ارتش او را شهید قلمداد کرد و مبلغ دویست هزار تومان به فدوی داد و بنده هم چون خودم در جنگ، در قصر شیرین معلول شدم و تمام زندگیم در آن جا از بین رفت، با مبلغی از این پول و پول های دیگری که به او تعلق گرفت، وسایل مختصری برای بچه هایم و یک خانۀ پنجاه متری در اسلام آباد غرب خریداری نمودم و مابقی پول که در بانک موجود است را برای جناب آقای منتظری فرستادم. ایشان فرموده بود که چون ارتش پول را تبرّعاً به شما داده، خمس ندارد. آیا این پول همیشه خمس ندارد یا فقط سال اول خمس ندارد؟ و اگر آن را سرمایه قرار بدهم، در هر سال بر اضافۀ آن، خمس تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، پول ذکر شده خمس ندارد، ولو این که چند سال در نزد شما بماند؛ ولی اگر با آن کسب نمایید، درآمد کسب، در زاید بر مخارج سال خمس دارد.
2. چنانچه اگر خمس به آن تعلق گرفت، می توانم از سهم امام به بستگان فقیر مستحق بدهم یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر بابت سهمین چیزی به مال شما تعلق گرفت، مجازید سهم سادات را به سادات فقیر عفیف متدین بدهید. ان شاء الله موفق باشید.
3. فدوی مدت 22 ماه است که از وطن خویش ـ قصر شیرین ـ آواره ام. تا مدتی که در باختران، در بیمارستان و در خانه بودم، قصد ده روز کردم و نماز را تمام می خواندم؛ ولی این مدت یک سالی که به اسلام آباد غرب آمده ام با این که یک خانۀ محقر هم دارم، ولی هر آن که قصر شیرین آزاد شود برمی گردم
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 159
و قصد توطّن در این جا را نکردم و فعلاً کارم هم طوری می باشد که نمی توانم ده روز در خانه بمانم. آیا نماز و روزۀ این جانب در این صورت چگونه خواهد بود؟
بسمه تعالی، در غیر وطن، بدون قصد ماندن ده روز در یک محل، نماز شکسته است و روزه صحیح نیست.
4. چون این پول فعلاً از پسرم به من رسیده ولی تکلیف او روشن نیست که زنده باشد و اسیر و برگردد یا از بین رفته باشد، چنانچه از بین رفته باشد و این پول مال بنده بشود، فدوی مستطیع می شوم و حج به فدوی واجب می شود. در این صورت، تکلیفم چه خواهد بود؟
بسمه تعالی، اگر زاید بر لوازم زندگی و وسیلۀ امرار معاش دربرگشت، مصارف رفت و برگشت سفر حج را داشته باشید مستطیع هستید.
[سؤال 4177] 2058
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی دامت برکاته، پس از عرض سلام:
1. طلبه که مخارجش از شهریۀ حوزه علمیه قم (که سهم امام علیه السلام می باشد) تأمین بشود در آخر سال بر او خمس واجب می شود یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس واجب نیست.
[سؤال 4178]
2. اگر کسی (طلبه ای که) از بانک اسلامی مثلاً مؤسسه تعاون اسلامی قم یا خیریه توحیدیه قم یا دیگر صندوق قرض الحسنه مبلغ حدود بیست هزار تومان (000 / 200 ریال) وام برای مسافرت خارج از کشور یا برای ازدواج گرفته است و اقساط این وام از شهریه حوزه علمیه قم که سهم امام علیه السلام می باشد پرداخت خواهد شد، بعد از رسیدن تاریخ خمس بر این وام (بیست هزار تومان) خمس واجب می شود یا نه؟
بسمه تعالی، واجب نیست.
3. اگر طلبه از بانک اسلامی مبلغ بیست هزار تومان (000 / 200 ریال) قرض گرفته که برای مخارج حج
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 160
تقریباً کافی است حج واجب می شود یا نه؟ در این صورت که اقساط وام از شهریه پرداخت خواهد شد و وام را برای ازدواج گرفته بود که وقت حج رسیده.
بسمه تعالی، در فرض مسأله حج واجب نمی شود.
[سؤال 4179]
4. برای خریدن لوازم خانگی (بعد از ازدواج) از شخصی قرض گرفته، بعداً برای ادا کردن این قرض از صندوق قرض الحسنه یا از بانک اسلامی وام گرفته که اقساط آن ها را از شهریه می دهد. مقداری پول برای ادای قرض شخصی و مقداری پول برای ادا کردن قرض بانک دیگر داشت که همان وقت تاریخ خمس رسید، ادا کردن قرض شخصی یا اقساط بانک دیگر واجب است یا خمس؟
بسمه تعالی، خمس واجب نیست.
[سؤال 4180] ----> 5410
4. مدرّسی به طلاب درس می دهد و هر ماه مبلغی شهریه می گیرد و امورات او از شهریه است که مدرسه های مختلف درس می دهد آیا سر سال خمسی اش که رسید و مقداری پول زیاد آورد خمس تعلق می گیرد، آیا منفعت کسب است؟
بسمه تعالی، اگر شهریه ای است که در حوزه های علمیه داده می شود خمس ندارد و اگر حقوق می گیرد در زاید بر مؤونه سال باید خمس بدهد.
[سؤال 4181] 2059
بسمه تعالی 13 / 9 / 1361
محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی، مدّ ظله العالی
محترماً؛ به عرض می رساند زمینی را صاحب آن به من داده که از بابت سهم مبارک امام بوده و مقداری پول هم از بعضی اشخاص گرفتم که آن هم از سهم مبارک امام علیه السلام بوده و منزلی درست کرده ام و بعد از آن بر اثر مشکلات خانوادگی آن را به 000 / 205 تومان فروخته ام و بدهکاری ام را پرداخته و باقی آن که مبلغ 000 / 125 تومان می باشد
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 161
نزد بانک است و حال شک دارم در این مسأله که آیا سهم سادات به آن تعلق می گیرد یا نه؟ و بدون کسب اجازه از محضر شما، مقداری هم از بابت سهم سادات پرداخت کرده ام، لذا تقاضا دارم که اگر سهمی تعلق می گیرد، این جانب را راهنمایی فرمایید. خدا به شما طول عمر عنایت فرماید و رزمندگانمان را هرچه سریع تر پیروز نماید.
بسمه تعالی، در فرض مسأله، خمس واجب نیست و آنچه در موردش داده اید قبول است و از این به بعد اجازه بگیرید.
[سؤال 4182] ----> 4997
3. أنا طالب بعثة أی آخذ أموالی من حکومة. هل یجب علیّ أن اُخمّس هذه الأموال؟
بسمه تعالی، لا خمس فیه.
[سؤال 4183] ----> 34
3. بعضی از طلاب و ائمه جماعت از مرحمتی امام و شهریه، سر سالشان زیاد می آید؛ آیا خمس زیادی لازم است؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4184] ----> 1617
3. پولی که از طریق سهمین جمع آوری شده و سال بر آن ها گذشته، خمس دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4185] ----> 3021
4. المال المأخوذ من الخمس هل یخمّس؟ وعلیه ما یکون بالنسبة لمال طلبة العلوم الدینیة، المعلوم مصدرها أو المشکوک به؟
بسم الله الرحمن الرحیم، لا خمس فی ما ملک بالخمس.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 162
[سؤال 4186] ----> 1466
5. شخصی یک قطعه زمینی که حدوداً 900 متر بود، در منطقۀ شهمیرزاد به یک طلبه ای به عنوان سهم شریف امام علیه السلام داده و طلبه هم زمین را آباد کرده و درختکاری نموده و بعد از چند سال، فروخت به 28 هزار تومان برای ساختمان و خریدن ماشین پیکان. حالا وظیفۀ این طلبه چیست؟ آیا باید این پول را به حوزه بدهد یا نباید بدهد؟ و در صورت اول، چقدر باید بدهد؟ آیا همان ده هزار تومان را یا بیست و هشت هزار تومان را باید بدهد؟
بسمه تعالی، نسبت به مقدار سهم امام، خمس واجب نیست و بقیه، اگر از ارباح است خمس دارد.
[سؤال 4187] ----> 5410
3. فرد طلبه ای که شهریه می گیرد و مصرف می کند، سال خمسی اش می رسد؛ مقداری پول زیاد آمده؛ آیا باید خمس آن پول را بدهد؟ آیا اگر در بین سال از آن، کتاب یا اشیای دیگر خریده و مورد نیازش نبود تا سال دیگر، تکلیفش چیست؟
بسمه تعالی، شهریه خمس ندارد.
[سؤال 4188] ----> 5496
2. اگر پول شهریه (پولی که ماهانه به طلاب داده می شود و بنا بر فتوای امام بعد از گذشتن یک سال به آن خمس تعلق نمی گیرد) با پول تبلیغ (پولی که طلبه ها در هنگام تبلیغ دریافت می کنند) مخلوط شود در صورتی که مبلغ مشخص است مثلاً پول شهریه سه هزار تومان و پول تبلیغ چهار هزار تومان، آیا بعد از گذشتن یک سال خمس تعلق می گیرد به همۀ پول؟ یا فقط تعلق می گیرد به همان مقدار پول تبلیغی؟ ایضاً این پول شهریه و تبلیغی که مخلوط شده و قدرشان مشخص است آیا قصد و نیت کافی است در جدا کردن آن پول تبلیغی از شهریه یا نه؟
بسمه تعالی، به پول شهریه حوزه خمس تعلق نمی گیرد و در صورت
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 163
مخلوط شدن، به پولی که از تبلیغ به دست می آید خمس تعلق می گیرد و قصد و نیت کافی است در جدا کردن.
[سؤال 4189] ----> 709
2. درصورت اختلاط پول تبلیغ وشهریه طلاب، کیفیت خمس دادن چگونه است؟
بسمه تعالی، باید نسبت به مقداری که یقین دارند که از تبلیغ است خمس بدهند.
[سؤال 4190] ----> 4417
5. آیا شهریه ای که طلاب می گیرند، خمس دارد یا نه؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 4191] ----> 86
4. از ارتش ماهانه یا سالانه چیزهایی از جمله لباس، پارچه، حوله، ملحفه، پوتین و غیره می دهند، آیا اگر از سر سال خودم گذشت و مورد مصرف واقع نشد خمس دارد یا نه؟ و اگر خمس دارد به قیمت روز یا به قیمت خریداری شده؟
بسمه تعالی، اگر در مقابل کار نمی دهند خمس ندارد.
[سؤال 4192] ----> 3900
2. وجوهی که بابت بازخرید حقوق کارمندی که به خدمت مشارالیه خاتمه داده شده پرداخت گردیده، آیا خمس به آن تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر حق شرعی ادامه کار ندارد، پول بازخرید ادامۀ خدمت خمس ندارد.
[سؤال 4193] 2060
بسمه تعالی 10 / 11 / 1361
قم، دفتر امام، شورای استفتا، سلام علیکم
نظر به این که حضرت امام وجوهات را در ارباح مکاسب می دانند، مستدعی است
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 164
در موضوع زیر نظر حضرت امام را مرقوم فرمایید.
این جانب از اول سال 55 در شرکت پخش سیمان با سِمت حسابداری، مشغول به کار شدم و پس از پیروزی انقلاب، یکی از مدیران شرکت را به نام حاجی طرخانی، گروه فرقان ترور نمود؛ در نتیجه شرکت نتوانست به کار خود آن طوری که شاید و باید ادامه دهد. در اول سال 60 مدیران شرکت تصمیم گرفتند که کارمندان را کم کنند و لذا چند نفر را بازخرید نمودند؛ از جمله بنده هم جزء بازخرید شدگان بودم و مزایایی به ما پرداختند که در اصل قرارداد نبود و حتی مطابق قانون هم نبود. برای 5 سال کار در حدود 000 / 120 تومان به بنده پرداختند؛ آیا این مبلغ در آخر سال مالی بنده، به باقیمانده اش وجوهات تعلق می گیرد یا نه؟ والسلام علی من اتّبع الهدی
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، خمس ندارد.
[سؤال 4194] 2061
بسمه تعالی
دفتر حضرت آیت الله العظمی و رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی، دام بقاؤه، محترماً؛ با عرض سلام و امید به سلامت و دوام عمر رهبر عظیم الشأن ایران تا ظهور حضرت قائم آل محمد علیه السلام خواهشمند است بفرمایید:
1. نسبت به مبلغ بازخرید کارمندان اخراجی که از طرف کارفرمای بخش خصوصی به آن ها پرداخت می گردد تا سرمایۀ کسب قرار داده و زندگی آیندۀ خود را اداره نمایند، خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
2. مبلغ خمس باید به چه حسابی پرداخت گردد؟
بسمه تعالی، می توانید به حساب شمارۀ هزار مؤسسۀ تعاون اسلامی قم حواله نمایید.
3. از مبلغ سهم امام علیه السلام چه مبلغی پرداخت کننده خمس می تواند و مجاز است برای فامیل مستحق خود نگه داشته و به آن ها بپردازد؟
بسمه تعالی، با تعیین مقدار و خصوصیات، استجازه نمایید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 165
[سؤال 4195] 2062
بسمه تعالی 17 / 10 / 1361
خدمت حضرت امام خمینی، دامت برکاته، با عرض سلام
معروض می دارد: این جانب دانشجوی مدرسۀ عالی کامپیوتر که در حال حاضر در ارگان امورتربیتی وابسته به وزارت آموزش و پرورش منطقۀ 17 تهران به عنوان مربی تربیتی مشغول هستم، در اثر خرید و فروش مقداری کارت و قرآن و بلیط نمایش فیلم و... در مدرسه توسط خود دانش آموزان که مسئول نگهداری اند درآمد و سود و سرمایۀ 7000 ریال در صندوق کتابخانۀ مدرسه داریم، در مورد مالیات و خمس و زکات این سود چه تکلیفی می باشد؟
لازم به تذکر است که سرمایه، مقداری از آن در دست دانش آموزان می باشد و همین طور مقداری از جنس ها، مانند کارت (بسم الله الرحمن الرحیم) و قرآن و ... در دست دانش آموزان ـ که تعدادی بالغ و تعدادی نابالغ هستند ـ می باشد.
بسمه تعالی، اگر مالک ندارد و مربوط به مدرسه است، وجوه شرعیه به آن تعلق نمی گیرد.
[سؤال 4196] 2063
بسمه تعالی 26 / 2 / 1361
محضر مقدس رهبر عالی قدر و مرجع تقلید شیعیان جهان، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت افاضاته
با عرض سلام و تهنیت به عرض عالی می رساند: اتحادیۀ آرایشگران تهران دارای چندین هزار نفر عضو می باشد که هر عضو در سال، مبلغی به عنوان حق عضویت می پردازد که از این عضویت ها حقوق کارمندان و هزینۀ آب و برق و سایر مصارف قانونی و مشروع پرداخت می گردد. احتمالاً در پایان هر سال، مبلغی اضافه از خرج خواهد ماند؛ خواهشمند است نظر شریفتان را نسبت به مسائل ذیل مرقوم فرمایید:
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 166
1. آیا این مانده مشمول خمس می گردد یا خیر؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
2. چنانچه از این مانده، محلی برای استفادۀ اداری اتحادیه خریداری شده باشد جایز است یا خیر؟
بسمه تعالی، با صلاح دید مسئولین مربوطه مانع ندارد.
3. اتحادیه برای رفاه اعضای خود تشکیل شرکت تعاونی مصرف صنفی داده است که با پول سهمی که به اعضا فروخته شده است، تشکیل گردیده و هیأت مدیرۀ شرکت با آن پول، خرید و فروش می نماید و اجناس خود را با حداقل سود به اعضای صنف و سهام داران می فروشد که در پایان هر سال باید ترازنامۀ خود را به مراجع صلاحیت دار تسلیم دارد؛ لذا مرقوم فرمایید که ماندۀ پس از پرداخت مخارج، مشمول خمس می گردد یا خیر؟ (البته آنچه که سود بماند به نسبت خرید بین سهام داران تقسیم می گردد).
بسمه تعالی، سود تجارت باقیمانده در آخر سال خمس دارد.
4. ممکن است اتحادیه پول بیکاری در حساب جاری بانک خود داشته باشد، آیا می تواند از آن پول به عنوان قرض الحسنه به تعاونی مصرف صنف خود وام بدهد که برای رفاه اعضا، جنس بخرد و به قیمت ارزان به آن ها بفروشد؟ چنانچه بلامانع است مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، مانع ندارد.
5. امر و مقرر فرمایید آیا اتحادیه می تواند از مازاد اتاق های خانه خود که در اختیار دارد به طور رایگان در اختیار شرکت تعاونی قرار دهد یا خیر؟ با توجّه به این نکته که اتحادیه تشکیلات و مقررات و هیئت مدیره جداگانه و شرکت تعاونی هیئت مدیره و مقررات و تشکیلات جداگانه و دارای درآمدی هم می باشد که بتواند مال الاجاره بدهد.
بسمه تعالی، با صلاحدید مسئولین مربوطه مانع ندارد.
[سؤال 4197] 2064
بسمه تعالی جمادی الاولی 1395 ق
با عرض سلام و تحیات وافره؛ دوام ظل مبارک را از پروردگار متعال مسألت دارم و ملتمس دعا از وجود شریف هستم.
لطفاً مسائل ذیل را جواب مرقوم فرمایید، جزاکم الله عن الاسلام و اهله خیراً.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 167
1. زوجه ای در خانه شوهر است و درآمد هم دارد و چیزهایی برای منزل از قبیل فرش و یخچال و غیره تهیه نموده که اگر او نمی خرید بالاخره زوج او آن ها را تهیه می کرد. در چنین صورتی آیا لازم است آن ها را تخمیس نماید یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر از لوازم زندگی او است و از درآمد بین سال تهیه کرده خمس ندارد.
2. شخص کثیرالسفر مثل معلمی که هر روز از وطنش مسافت شرعیه و بیشتر را طی کرده و برمی گردد نماز و روزه اش چطور است؟ نقل شده که فرموده اید: «شکسته است».
بسمه تعالی، قصر و افطار است.
3. دارو فروشی مقداری از داروهایش به واسطه مخلوط بودن با الکل متنجس بوده و فروخته است و به اسم شیشه و امثال ذلک هم پول نگرفته و سالیانی کارش این بوده است؛ آیا به عنوان مظالم هم چیزی باید رد کند یا خیر و اگر لازم باشد چه مقدار بدهد؟ اقل یا اکثر؟
بسمه تعالی، الکل نجس نیست؛ مگر ثابت شود که مسکر مایع بالاصاله است و در این صورت، بیع جایز نیست و ثمن آن به ملک صاحبش باقی است که اگر او را نمی شناسد باید از طرف او صدقه بدهد به اذن حاکم، علی الاحوط.
4. اگر وجهی را مالک ندانست به عنوان مظالم باید بدهد یا خمس؟ چه کند؟
بسمه تعالی، باید به حاکم شرع بدهد یا با اجازۀ او به مصرفی که مورد هر دو جهت است برساند.
[سؤال 4198] 2065
بسمه تعالی
حضور محترم آیت الله العظمی امام خمینی
1. شخصی که اخیراً مقلد شما شده است و قبلاً از کسی تقلید نمی کرده است، از سال 50 تا سال 58 از پول هایی که به عنوان خرجی به او داده شده است در بانک نگهداری کرده است. در این مدت، مبلغ 000 / 149 ریال (چهارده هزار و نهصد تومان) پس انداز شده است، ولی در سال 59، 000 / 100 ریال (ده هزار تومان) از آن پول برداشته شده و خرج شده است و بانک در این مدت 000 / 37 ریال (سه هزار و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 168
هفت صد تومان) بهره داده است. حال با باقیماندۀ این پول چه باید کرد؟ چه مقدار خمس تعلق می گیرد؟
در صورتی که پدر و مادر این شخص سید باشند و مقروض، چه مقدار از این خمس را می تواند به پدر و مادر خود بدهد؟ خانوادۀ ما شش نفر و از حقوق بازنشستگی پدرم زندگی می کنیم. ما به عموی خود مقروض هستیم، ولی او فشاری به ما برای پرداخت قرض خودمان نمی آورد.
بسمه تعالی، پولی که به عنوان خرجی به او دادند و پس انداز کرده خمس ندارد و بهرۀ پول، ربا و حرام است؛ گرفتن آن جایز نیست.
[سؤال 4199]
2. در صورتی که مدت یک سال در یک فروشگاه کار کرده باشد و حقوق خود را به پدر و مادر خود داده باشد که خرج کنند و آن ها مقدار 000 / 5 تومان را پس انداز کرده باشند و به این شخص بدهند و باز او این مقدار را هم به آن ها بعد از سه ماه بدهد، چه مقدار خمس راجع به آن باید بدهد؟ و آیا اصلاً خمس تعلق گرفته است به آن یا نه؟
بسمه تعالی، حقوق دریافتی اگر قبل از گذشت یک سال بر آن، به والدین بخشیده شده خمس ندارد.
3. در مدتی که در آن مغازه کار کرده ام به یک مشتری ضرر زده ام (روکش ماشین او را سوراخ کرده ام) و بعد، آن شخص به صاحب مغازه مراجعه کرده و گفت که ضرر او مبلغ شش صد تومان بوده است، ولی بعد از صحبت هایی که با هم کردند، صاحب مغازه از پول خود صد تومان به آن شخص داد و او رفت؛ آیا من نسبت به آن فرد مدیون هستم؟ اگر هستم چه باید بکنم؟
بسمه تعالی، اگر صاحب ماشین گذشت کرده، چیزی بر شما نیست.
[سؤال 4200] ----> 1875
4. در بعضی از مراکز آموزشی دولتی، به بعضی از دانشجویان ماهیانه مبلغی به عنوان کمک هزینۀ تحصیلی پرداخت می شود، مشروط بر این که پس از پایان تحصیل
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 169
به مدت معینی در استخدام دولت باشند، و در زمان استخدام هم حقوق این افراد با کسانی که بدون چنین تعهدی استخدام می شوند، تفاوت نمی کند؛ آیا عمل به این شرط لازم است یا نه؟ و در صورتی که می تواند به این تعهد عمل نکند، آیا اخذ مبلغ مزبور جایز است یا نه؟ و در صورت جواز، خمس دارد یا نه؟
بسمه تعالی، دریافت کمک تحصیلی مانع ندارد و مجرّد تعهد مزبور، الزام آور نیست و وجه ذکر شده خمس ندارد.
[سؤال 4201] ----> 1059
5. به سربازانی که مزایا و حقوق می دهند، آیا این مزایا خمس دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر در مقابل کار به آن ها داده نمی شود خمس ندارد.
[سؤال 4202] 2066
بسمه تعالی 20 جمادی الثانی 1403 ق
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی دام ظله الوارف، السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
شخصی اشتغال به عمل نجاری دارد. در وسط سال تیشه یا ابزار کار دیگر او تلف می شود و در عوض از محل ارباح وسط سال تیشه دیگری خریداری می کند. آیا باید تیشۀ جدید تخمیس شود؟
و در صورت تبدیل بعضی اجزا یک دستگاه، مانند تبدیل بعض مهره های یک چرخ چه حکمی دارد؟ و آیا در صورت عدم تلف بعضی اجزا و آلات ولی مستهلک شدن آن به مقدار مساوی با ارزش آلات جدید خریداری شده چه حکمی دارد؟
خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار
بسمه تعالی، آنچه برای جبران تلف یا استهلاک و اصلاح ابزار و آلات از ارباح در وسط سال مصرف می شود تخمیس آن واجب نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 170