خمس غنیمت
[سؤال 3845] 1900
بسمه تعالی
حضور محترم رهبر عظیم الشأن انقلاب، امام خمینی دام ظله العالی
محترماً معروض می دارد به چند سؤال جواب فرمایید:
1. لباس های عراقی که به رزمندگان داده می شود خمس دارد یا نه؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
2. لباس های منسوب به کره یا امریکا یا اسرائیل که مشتمل بر قطعات چرمی است و در ایران خریداری می شود نماز با آن ها چه حکم دارد؟ و نمازهای خوانده شده با آن ها با جهل به حکم قضا دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، چرم هایی که از بلاد کفر وارد می شود محکوم به نجاست است مگر این که احتمال داده شود که وارد کننده مسلمان احراز تذکیه آن را نموده و در اختیار افراد مسلمان قرار دهد و نسبت به گذشته نماز صحیح است.
3. شخصی که مواد منزل مسکونی خود را نه به معامله شخصی خریده نه به معامله کلی، بلکه به صاحبان مواد گفته مواد را آوردند و بنّا هم عمارت را ساخت و بعد با پول سال های گذشته که غیر مخمس بوده عوض مواد و اجرت بنّا و کارگرها را داد و مدتی گذشت و عمارت ترقی کرد، آیا خمس با ترقی قیمت را باید بدهد یا بدون ترقی؟ و آیا معامله معاطاتی چون به اعطا واقع می شود حکم شخصی را دارد یا نه؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 5
بسمه تعالی، در فرض سؤال به قیمت فعلی باید خمس بدهد و در معاطات باید مبیع شخصی باشد، بلی اگر تحقّق معاطات به تسلیم ثمن باشد می تواند مبیع کلی باشد.
4. مغازه هایی که وقف مسجد شده که اجارۀ آن صرف مسجد شود جایز است کتابخانه یا دفتر تبلیغات شود بدون اجاره یا نه؟
بسمه تعالی، باید در جهت وقف صرف شود و در غیر آن جایز نیست.
[سؤال 3846] 1901
بسمه تعالی 9 / 3 / 1361
محضر حضرت آیت الله العظمی الامام خمینی مدّ ظله العالی و روحی له الفداء
خداوند وجود پر برکت آن رهبر عظیم الشأن را با سلامتی کامل تا ظهور حضرت بقیة الله الاعظم امام زمان ارواحنا لتراب مقدمه الفداء طول عمر مرحمت فرماید. از محضرتان تقاضا می شود به سؤال ذیل پاسخ فرمایید:
چه مقدار از غنائم را افرادی که در جبهه هستند می توانند قصد تملک کنند و آیا آن مقدار مورد تعلق خمس هست یا نه؟
بسمه تعالی، اسلحه را باید تحویل دهند و مختصرات مثل ساعت و لباس را می توانند تملک کنند و خمس ندارد و در زیادتر موکول به نظر دولت اسلامی است.
[سؤال 3847] 1902
بسمه تعالی 17 / 5 / 1361
با عرض سلام و آرزوی موفقیت، خدمت تمامی خدمتگزاران به اسلام و جمهوری اسلامی و درود بی پایان بر ملت شهیدپرور و قهرمان ایران، سؤالاتی به شرح زیر مطرح می گردد و متمنی است که فتوای امام خمینی مدّ ظله العالی را بیان فرمایید.
1. چند ماه پیش نامه ای را به دفتر امام نوشتم و در آن در مورد غنائم جزئی غیر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 6
نظامی نوشته بودم که حکم امام در مورد آن ها این بود که «تصرف در چیزهای جزئی برای مقاتلین مانع ندارد» حال می خواستم ببینم که آیا طبق حکم امام، خمس هم به آن ها تعلق می گیرد یا نه؟ و اصولاً چیزهای جزئی از نظر امام حداکثر قیمت مادی آن ها چقدر است؟ لطفاً مسأله را به طور کامل روشن فرمایید.
بسمه تعالی، خمس ندارد و در موارد شبهه به مسئولین مراجعه کنید.
2. آیا امام خمینی طی حکمی سیگار کشیدن را برای کسانی که سیگاری نیستند تحریم فرموده اند؟ و همچنین برای کسانی که سیگاری هستند آیا دستور به ترک آن داده اند؟ به طور کامل توضیح دهید؟
بسمه تعالی، تحریم نشده است و بهتر است نکشند.
[سؤال 3848] ----> 378
3. آیا خمس به لباس و اورکت و پوتین و ساعت و... که غنیمتی هستند و بچه ها از جبهه می آورند تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، خمس ندارد.
[سؤال 3849] 1903
بسمه تعالی
محضر مبارک هیأت استفتائیه حضرت امام خمینی، دامت برکاته، سلام علیکم، پس از عرض سلام:
این جانب چندی پیش با شرکت در حملۀ محرّم، پس از چند روز درگیری اورکت و رادیویی از مزدوران بعثی برداشته و چند روزی را که بعد از حمله در جبهه بودیم، پوشیدم. بعد از پایان مأموریت اشیای مذکور را با خود آوردم.
اولاً: نماز خواندن با اورکت چه صورتی دارد؟
ثانیاً: بر فرض نماز داشتن، خمس دارد؟
بسمه تعالی، مانع ندارد و خمس واجب نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 7
[سؤال 3850] 1904
بسمه تعالی 15 / 2 / 1361
محضر مبارک رهبر عالی قدر، حضرت آیت الله العظمی، الامام خمینی، مدّ ظله العالی، السلام علیکم
در جبهه های جنگ سربازان دلیر اسلام با حزب بعث عراق از وسایل کشته های عراقی، مثل ساعت و پول و لباس و کفش و انگشتر را سربازان ما برداشته، می آورند و از ما می پرسند که تصرف و تملک آن ها جایز است یا نه؟ و آیا احتیاج به تخمیس دارد؟ و یا عنوان مجهول المالک دارد؟ دوم این که، آیا از وسایل زخمی ها و اسرا می توان برداشت یا جایز نیست؟ سوم این که، اسلحۀ ایشان، مثل خنجر و سرنیزه و کلت کمری را می توان برداشت، یا این که مال حکومت اسلامی می باشد؟
بسمه تعالی، اسلحه را باید تحویل مقامات دولت اسلامی دهند، و اشیای مذکوره از مقتولین، بر رزمندگان حلال است و خمس واجب نیست، و اموال اسرا از غنائم نیست.
[سؤال 3851] 1905
بسمه تعالی 4 / 10 / 1361
حضور محترم آیت الله العظمی روح الله موسوی الخمینی، دامت افاضاته
با تقدیم بهترین سلام ها و گرم ترین تبریکات از خدای تبارک و تعالی سلامتی آن وجود شریف را آرزومندم.
این جانب ستوان یکم توپخانه، جمعی لشکر 92 زرهی اهواز، که محل خدمت من در تیپ دو زرهی دزفول می باشد، می خواستم از حضور مبارکتان سؤال نمایم که بنده از اول جنگ تا کنون مقداری وسایل از سنگر عراقی ها به غنیمت گرفته، و آن هایی را که از اموال ارتش بوده، تحویل مقامات و آن هایی که جنبۀ شخصی داشته است، برای خودم برداشته ام و مورد استفاده قرار داده ام. حال استدعا دارم در مورد بهره برداری از
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 8
آن ها، یا تحویل آن ها و یا پرداخت ارزش آن ها را به هر مقدار که می شود، تعیین و یا اگر خمس به آن ها تعلق می گیرد، خمس آن را بدهم و در غیر این صورت، نظر خود را در این مورد بفرمایید، تا از شک و تردید خارج شوم.
بسمه تعالی، مانع ندارد اشیای مزبوره را برای خودتان بردارید و خمس ندارد و اگر زاید بر احتیاج شما است به دیگران که احتیاج دارند بدهید.
[سؤال 3852] 1906
بسمه تعالی 6 / 9 / 1361
حضور محترم مسئولین دفتر امام خمینی
این جانب عرایضی دارم که ان شاء الله به لطف پروردگار با بزرگی وجودتان جواب بدهید.
1. در یکی از عملیات ها کیسه خواب هایی از دشمن به عنوان غنائم آوردیم پادگان که فرمانده گردان در یکی از سخنرانی هایش گفت که کیسه خواب هایی که به عنوان غنائم در اختیار هر کس هست، می تواند صاحب اختیار باشد و به منزل ببرد و من نیز با تأییدیه فرمانده گروهان آوردم. بعد از مدتی تلفن زدم به حضور شما که آیا متعلق به بیت المال است یا نه، شما فرمودید که نه؛ اما غنائم خمس دارد. حالا شما بفرمایید که این کیسه خواب از آن من است یا بیت المال؟ اگر مال من است، بفرمایید که غنائم از نظر مالی تا چه حدودی خمس ندارد و از چه حدودی به بالا خمس دارد؟
بسمه تعالی، اگر با اجازۀ مسئولین مربوطه برداشتید اشکال ندارد و خمس ندارد.
2. یک زمانی به گشت منطقه رفته بودیم که به موضع قبلی عراقی ها برخورد کردیم؛ در آن جا سه جسد عراقی بود که خاک کردیم. عراقی ها که اکثراً مسلمان هستند؛ آیا ما در آن جا باید حکم مسلمانی به آن ها می بستیم یا خیر؟ اگر مسلمان بودند، در آن جا هم موقعیت زمانی و هم مکانی از نظر امنیت جانی برای ما نبود تا بر آن ها نماز بخوانیم و رو به قبله خاک کنیم؛ اما به این مسائل فکر نکردیم؛ تکلیف چیست؟ حالا آیا حکم مسلمان را داشتند یا نداشتند؟ اگر نداشتند، تکلیف ما چه بوده و یا چه هست؟ و اگر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 9
داشتند، ما وظایف را انجام ندادیم، اگر نمی دانستیم تکلیف چیست؟ و اگر می دانستیم و نکردیم تکلیف چیست؟ یا این که اگر اصلاً فکر دانستن یا ندانستن را نکردیم، تکلیف چیست؟
بسمه تعالی، نسبت به کشتۀ دشمن تکلیف تجهیز اموات مسلمین جاری نیست، مگر آن که محرز شود که از روی ناآگاهی یا اجبار به جنگ با ملت اسلامی آمدند.
[سؤال 3853] 1907
بسمه تعالی
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، متّع الله المسلمین بطول بقائه الشریف، ضمن عرض ارادت؛ مستدعی است جواب مسائل ذیل را مرقوم فرمایید:
1. افرادی که از جبهه برمی گردند گاهی مقداری از لباس یا ساعت یا احیاناً پول که همراه کشته های عراقی ها است، می آورند و سؤال می کنند که آیا این ها برایشان حلال است یا نه؟ و اگر حلال است، واجب است خمس آن را بدهند یا نه؟
بسمه تعالی، غیر مهمّات و ادوات جنگی، چیزهای مختصر برای مقاتلین اشکال ندارد و خمس لازم نیست.
[سؤال 3854]
2. در مسألۀ فوق، فرق می کند که افرادی که این ها را اخذ می کنند مسلّحانه بجنگند یا آن که پشت جبهه مأمور دفن اجساد عراقی ها باشند و در حال دفن، لباس و ساعت را همراه خود بردارند و بیاورند؟
بسمه تعالی، مشکل است و احتیاط را مراعات کنند.
3. در مسألۀ «کسانی که پول خود را در حساب دفترچۀ پس انداز در بانک ها می گذارند و مبلغی روی اصل پول می گذارند و به صاحب پول می دهند»، فرموده اید که «اگر مبلغ را به عنوان سود و بهره بدهند حرام است»، مستدعی است که بفرمایید که اصلاً نباید آن بهره و سود را صاحبان پول بگیرند یا می توانند بگیرند و به عنوان مظالم به فقرا بدهند؟
بسمه تعالی، بهرۀ پول، ربا و حرام است؛ گرفتن آن جایز نیست.
4. در توضیح المسائل آن حضرت سؤال شده از کسی که ماشین سواری می خرد که به تجارتخانه یا
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 10
مزرعۀ خود یا هر شغلی دارد به سر شغل خود برود و این ماشین را از ربح وسط سال می خرد، آیا خمس آن را باید بدهد یا نه؟ فرموده اید که «باید خمس آن را بدهد»، اما افواهاً شنیده می شود که فرموده اید: «این طور ماشین ها خمس ندارد»، خواهشمند است بفرمایید که باید خمس بدهد یا نه؟
بسمه تعالی، وسیلۀ سواری اگر برای رسیدن به شغل مورد حاجت است خمس دارد.
[سؤال 3855] 1908
بسمه تعالی
طبق نظر محترم حضرت آیت الله العظمی سید روح الله الموسوی الخمینی:
1. آیا در جنگ فعلی، غنیمت خمس دارد؟
بسمه تعالی، غیر مهمّات و ادوات جنگی، چیزهای مختصر شخصی را مقاتلین می توانند برای خود بردارند و دادن خمس آن لازم نیست.
2. جوانی که خدمت سربازی را به اتمام رسانده و در عرض این دو سال از حقوق و فوق العاده، مقداری پول جمع آوری کرده و در بانک موجود است، لکن قصد دارد ازدواج کند و مقدار پول اضافه نیست، در ضمن این شخص تا حال خمس نداده و بدهکار نیست، آیا در موارد ذکر شده باید خمس بدهد؟ اگر بنا بر این است که بدهد، باید خمس دو سال را بدهد؟
بسمه تعالی، پس انداز مزبور تماماً باید یک مرتبه تخمیس شود.
3. مصرف دو سهم خمس در زمان حال چگونه است؟
بسمه تعالی، سهمین مبارکین را باید به مرجع تقلید یا وکیل مسلّم الوکاله او تسلیم نمایید.
[سؤال 3856] ----> 2414
3. سربازهایی که در جبهه از دشمن، لباس و ساعت و چیزهای دیگری برمی دارند، اجازه می فرمایید ملک خود کنند؟ و آیا خمس بر آن ها تعلق می گیرد یا نه؟
بسمه تعالی، غیر آلات و ادوات جنگی، چیزهای مختصری که به دست رزمندگان می افتد مانع ندارد برای خود بردارند و خمس واجب نیست.
[سؤال 3857] ----> 271
2. غنائم جنگی که به دست رزمندگان می آید آیا تصرف در آن بدون اجازۀ ولی امر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 11
حلال است یا نه و بر فرض حلّیت مشمول خمس است یا نه؟
بسمه تعالی، به هر نحو خلاف مقررات نباشد می تواند برای خود بردارد و لازم نیست خمس بدهد.
[سؤال 3858] 1909
بسمه تعالی 1 / 7 / 1361
خدمت حضرت امام خمینی، سلام علیکم ورحمة الله، ضمن سلام و احوال پرسی، چند سؤالی دارم که از آن حضرت تقاضا دارم پاسخ بفرمایید.
1. آیا کسی که انگشتری با بند انگشت یک عراقی کشته شده جدا کند، اگر آن را بفروشد حلال است یا حرام؟ و یا اگر به دست کند چطور؟
بسمه تعالی، نباید چنین کاری انجام دهد، ولی پوشیدن انگشتر برای مقاتلین حلال است.
[سؤال 3859]
2. اگر کسی چند ساعت و یا چیزهای دیگر غنیمت بگیرد، می تواند آن ها را بفروشد یا نه و یا اگر مثلاً یک ساعت غنیمت بگیرد و پول ندارد که خمس آن را بدهد، چه باید بکند؟ می تواند دستش کند یا نه؟
بسمه تعالی، مختصرات برای مقاتلین حلال است و خمس ندارد.
3. کسی که نماز و روزه بدهکار است و الآن در جبهه است و مقداری که نماز و روزه بدهکار است نمی داند؛ برای این که نمی داند چقدر نماز و روزه بدهکار است چه باید بکند؟ البته مقداری از روزه ها را به طور عمد نگرفته است و آیا اگر این شخص در جبهه کشته شد، پدر و مادرش می توانند خودشان به جای فرزندشان ادا کنند یا نه؟
بسمه تعالی، کسی که نماز و روزۀ قضا دارد، اگر نمی تواند خودش انجام دهد، باید وصیت نماید به مقداری که یقین به فوت آن دارد. و روزه هایی که عمداً افطار نموده، علاوه بر قضا کفاره هم دارد.
خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 12
[سؤال 3860] 1910
بسمه تعالی
با سلام و درود فراوان به رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله العظمی روح الله الموسوی الخمینی، بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران و با سلام بر شهیدان، از هابیل تا شهدای کربلا و از شهدای کربلا تا شهدای امروز ایران، و با سلام بر رزمندگان جان بر کف و سلحشوران امام زمان (عج)، سلام بر شما ای منجی عالم اسلام، سلام بر شما ای کسی که توانستید انسان های بدبخت را از زیر چکمه های استعمارگر شاه نجات دهید، صدها و هزارها درود و سلام بر شما باد آیت الله خمینی.
حضرت آیت الله خمینی، جواب دو مسأله را از شما می خواهم:
1. رزمنده ای در عملیات بستان، اورکت عراقی ای را گرفت که آن اورکت برای شخص گیرنده بزرگ بود؛ آن اورکت را به خیاطی داده که کوتاه کند، ولی خیاط خیلی کوتاه کرده و به بدن شخص نمی خورد؛ لذا اورکت را به شخص دیگری داده که اندازۀ تن او می باشد؛ وضعیت آن اورکت چیست؟ اگر خمس دارد، بفرمایید که چقدر خمس دارد و خمس را به چه کسی بدهد؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد و خمس آن واجب نیست.
2. شخصی چند بار توبه کرده که دیگر کار زشتِ پیش از توبه را انجام ندهد، ولی باز بعد از توبه، همان کار زشت را انجام می دهد؛ ولی این بار می خواهد توبۀ آخری را بکند که آن کار زشت را انجام ندهد. چطور می باشد؟
بسمه تعالی، اگر جدّاً توبه کند، قبول است ان شاء الله تعالی.
[سؤال 3861] 1911
بسمه تعالی
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، زید عزّه العالی
1. اگر سرباز اسلام شخصی از سربازان صدام را به قتل برساند و لباس، ساعت، پول، رادیو و امثال این ها را به عنوان غنائم جنگی برای خود بردارد و خمس آن ها را
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 13
هم بدهد؛ آیا متعلق به خودش می شود یا باید به دولت جمهوری اسلامی تحویل دهد؟
بسمه تعالی، می تواند برای خود بردارد. و خمس واجب نیست.
[سؤال 3862]
2. فتوای حضرت عالی راجع به اسیر گرفتن سربازان صدامی ـ چه سربازان اسلام اسیر بکنند چه خودشان تسلیم بشوند ـ را که می فرمایید: وسایل فوق مربوط به دولت است، می دانیم، ولی نمی دانیم اگر او را هم بکشد فتوا همین است یا خیر؟
بسمه تعالی، تابع مقررات است و طبق آن باید عمل شود.
[سؤال 3863] 1912
بسمه تعالی
محضرمبارک قلب ما رزمندگان و قلب تمام مسلمین جهان و امید محرومان حضرت امام خمینی دامت برکاته.
با درود بر امام عزیزمان و سلام به روان پاک شهیدان اسلام به ویژه شهدای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، من سرباز وظیفه جمعی لشکر 77 پیروز خراسان دست امام عزیزمان را از دور می بوسم و این را بگویم که تنها قبل از شهید شدن یک آرزو دارم و آن هم دیدن و زیارت کردن امام از جان بهترمان می باشد و این نه تنها آرزوی من، بلکه آرزوی تمام رزمندگان می باشد که بعضی از این عزیزان در حالی که در خون خود می غلتند و نفس های آخر خود را می کشند می گویند، سلام ما را به امام برسانید و او را به جای ما ببوسید، حال از شما تمنا دارم که ترتیبی حاصل کنید که بتوانم امام عزیزمان را زیارت کنم و اگر برای شما ممکن نیست لااقل نوشته ای و یا چیزی که دست آن قلب ما به آن تبرک شده باشد برای من بفرستید و اما چند سؤال داشتم که امیدوارم هرچه زودتر جواب آن را بفرستید.
1. استفاده از وسایل غنیمتی از قبیل لباس، ساعت و پتو اشکال ندارد و آیا نماز
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 14
خواندن بر روی آن ها اشکال ندارد و خمس به آن ها تعلق می گیرد یا نه؟
بسمه تعالی، استفاده از آن ها برای رزمندگان مانع ندارد و خمس در آن ها واجب نیست.
[سؤال 3864]
2. ما در منطقه خرمشهر هستیم و در این جا وسایلی از بعثیون کافر به جای مانده است که معلوم نیست از خودشان بوده و یا از منازل مردم آن ها را غارت کرده اند، آیا استفاده کردن از آن ها در منطقه اشکال ندارد؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد و در حکم مسأله قبل است، ولی اسلحه و آلات جنگی را تحویل متصدّیان دهید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 15