گران ‏فروشی و احتکار

‏‏گران فروشی و احتکار‏

‏‏[سؤال 6828]‏‏ ‏ ‏ 3378‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏دفتر امام خمینی‏

‏‏با سلام و درود بر رزمندگان اسلام، به اطلاع می رساند که شخصی سه هزار‏‎ ‎‏رادیوی ترانزیستوری کوچک دارد؛ تعداد دو هزار آن را به خاطر نیاز به جبهه های‏‎ ‎‏جنگ به جبهه ها می فرستد و مابقی را با قیمت گران تر، به طوری که پول آن دو‏‎ ‎‏هزار  رادیو نیز درآید، به مردم می فروشد؛ آیا این پول حلال است یا حرام؟ و اصولاً‏
‏‎

‎‏آیا  این کار جایز است یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر گرانی قیمت به حد اجحاف نرسد و مقررات دولت‏‎ ‎‏اسلامی را مراعات نماید، اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 6829]‏‏ ‏ ‏ 3379‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏‏محترماً به عرض می رساند در مورد این که اگر جنسی را داشته باشیم که چند ماه‏‎ ‎‏پیش آن را مثلاً صد تومان خریداری کرده ایم و امروز به نرخ کاذب بازار هشتصد‏‎ ‎‏تومان است، می توانیم آن را با همان قیمت و حتی با ده درصد اضافه تر به خریدار ارائه‏‎ ‎‏کنیم، گرچه در فتاوای آن جناب قبلاً رد شده است ولیکن به طور مثال ما یک کاسبیم و‏‎ ‎‏چند ماه پیش جنس ما یحتاج کسب خود را به علت کمبود بیش از اندازه کارکرد‏‎ ‎‏خریداری کرده و ساده تر بگویم مثلاً جهت آن که قفل و لولا و غیره در بازار کمیاب‏‎ ‎‏است در نتیجه با گشتن و پیدا کردن اگر در یک ماه و یا یک سال 50 عدد مصرف‏‎ ‎‏می کنیم 100 عدد خریداری کرده و حالا با گذشتن چند ماه این جنس، قیمتی معادل ده‏‎ ‎‏برابر یا بیشتر در بازار پیدا کرده و مشتری هم اگر بخواهد امروز تهیه کند قیمتش چنین‏‎ ‎‏است و من نیز اگر این جنس را به قیمت قبل بفروشم باید با قیمت امروز و حتی بالاتر‏‎ ‎‏دوباره جهت آن که بتوانم کار کنم جایگزین کنم، ولی آیا می توان این گونه با مشتری‏‎ ‎‏حساب کرد یا خیر؟ و در صورت این که می شود حساب کرد آیا این مسأله موجب‏‎ ‎‏احتکارهای بیشتر در سطح بازار و کسبه نمی شود؟ و در صورت خلاف آن نیز من‏‎ ‎‏چگونه می توانم به کار خود ادامه دهم؟ و مورد دیگر این که یک کاسب در موقعیت‏‎ ‎‏کنونی می تواند از نظر پیش بینی لازمه جهت کار تولیدی و صنعتی خود برای چند ماه و‏‎ ‎‏حتی یک سال اقدام به خرید ما یحتاج ضروری کار خود از هرگونه نماید؟‏

‏‏بسمه تعالی، از اجحاف در معامله باید اجتناب شود.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 6830]‏‏ ‏ ‏ 3380‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 2 / 5 / 1361‏

‏‏دفتر امام خمینی، بخش پاسخ به سؤالات شرعی، با سلام و دعا برای سلامتی امام‏‎ ‎‏امت، خواهشمند است پاسخ به سؤال زیر را از نظر شرعی بیان بفرمایید:‏

‏‏شخصی در بازار، مغازه ای دارد که در آن جوراب و پوشاک می فروشد. این‏‎ ‎‏شخص مقدار زیادی جوراب زمستانی را در فصل تابستان که ارزان است می خرد،‏‎ ‎‏مثلاً هر جفتی ده تومان، بعد از چند ماه که زمستان می شود، قیمت این جوراب بالا‏‎ ‎‏می رود ـ و به خصوص در شرایط فعلی که روز به روز قیمت اجناس بالاتر می رود ـ و‏‎ ‎‏جوراب ده تومانی، ناگهان به بیست تومان قیمت پیدا می کند و همه همین قیمت را‏‎ ‎‏تعیین می کنند؛ آیا سود زیادی که از این راه عاید این فروشنده می شود، از نظر شرعی‏‎ ‎‏چه صورت است؟ حلال است یا نه؟ بر فرض که جنبۀ انصاف را مراعات کند،‏‎ ‎‏جوراب ها را به 18 تومان بفروشد، باز هم سود بالا می رود، آیا حلال است یا نه؟ لطفاً‏‎ ‎‏نظر حضرت امام را در این مورد بیان بفرمایید. ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر به حد اجحاف برسد جایز نیست و در هر صورت،‏‎ ‎‏مراعات مقررات دولت اسلامی لازم است.‏

‏‏[سؤال 6831]‏‏ ‏ ‏ 3381‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏دفتر محترم حضرت امام خمینی‏

‏‏1. جنس که بر اساس قیمت روز بالا رفته، سود فروش آن در زمان فعلی حلال‏‎ ‎‏است یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر خلاف مقررات دولت نباشد و به حد اجحاف نرسد‏‎ ‎‏اشکال ندارد.‏

‏‏2. سهم قند و شکر که به قهوه خانه و قنادی ها می دهند، اگر بفروشد سود آن حلال است؟‏

‏‏بسمه تعالی، باید مقررات دولت اسلامی را مراعات نمایند.‏

‏
‏‎

‎‏3. کسی که واسطه می شود و جنس را گران تر از نرخ دولت برای دیگری به فروش می رساند، فعل‏‎ ‎‏واسطه حرام است یا خیر؟ (اما شغل او همیشه این کار نیست).‏

‏‏بسمه تعالی، وساطت در کارِ مشروع اشکال ندارد و در کار مخالف مقررات باید ترک شود.‏

‏‏4. اگر کسی دختر باکره را به عقد دائم درآورد و بعد از دخول ثیّبه در آمد، حق فسخ دارد یا خیر؟ اگر‏‎ ‎‏حق فسخ دارد، باید تمام مَهر را بدهد یا مثل؟‏

‏‏بسمه تعالی، در موارد ثبوت خیار فسخ، حق فسخ با دخول ساقط نمی شود و در صورت تحقق‏‎ ‎‏دخول، مهر را باید بپردازد.‏

‏‏5. اگر کسی حد شرعی گردن او باشد، می تواند به دستور حاکم، دیگری را حد بزند یا خیر حد خود او‏‎ ‎‏مانع از این عمل است؟‏

‏‏بسمه تعالی، مانع ندارد؛ ولی بهتر است چنین شخصی متصدی اجرای حد نشود.‏

‏‏6. کوپن بنزین یا کوپن نفت یا کوپن برنج و غیره که سهم خود انسان است، آیا می تواند به دیگران بدهد‏‎ ‎‏و پول اضافه از قیمت دریافت کند یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، مخالفت مقررات دولت اسلامی جایز نیست.‏

‏‏7. اجناسی که در کنترل دولت است، همان اجناس را به خاطر احتیاج فوری که انسان دارد، آیا می تواند‏‎ ‎‏به قیمت اضافی بخرد یا خیر، حق تصرف ندارد و معامله باطل است؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مخالفت مقررات باشد جایز نیست.‏

‏‏[سؤال 6832]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7006‏

‏‏11. اگر کسی طلا بخرد به قصد این که هر وقت گران شد بفروشد اشکال دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، باید مقررات دولت جمهوری اسلامی را رعایت کند.‏

‏‏[سؤال 6833]‏‏ ‏ ‏ 3382‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏آن طور که مشاهده می شود در بازارها و محل های کسبی، اجناسی خرید و فروش‏‎ ‎‏می شود که قیمت آن، بازار سیاه دارد و در بعضی موارد به چندین برابر قیمت واقعی‏‎ ‎‏خود رسیده است. در این جا کار خلافِ شرعِ افراد محتکر و گران فروش که اجناس‏‎ ‎‏خود را بدون فاکتور و توسط افراد خاصی که سراغ دارند، به فروش می رسانند‏
‏‎

‎‏مشخص است؛ اما افرادی هم هستند که به خاطر این که یک منافع جزیی عایدشان‏‎ ‎‏شود به دنبال خرید و فروش این اجناس ـ که قیمت آن بازار سیاه دارد ـ می روند و با‏‎ ‎‏وجودی که دادستان کل کشور، خرید و فروش کالاهای بدون فاکتور را ممنوع اعلام‏‎ ‎‏کرده، این گونه کالاها را بدون فاکتور، خرید و فروش می نمایند. تقاضامندیم بفرمایید‏‎ ‎‏این نوع معاملات که فروشنده از روی ترس، فاکتور نمی دهد و خریدار هم این مطلب‏‎ ‎‏را می داند، چگونه است؟‏

‏‏بسمه تعالی، تخلف از مقررات جایز نیست.‏

‏‏[سؤال 6834]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 614‏

‏‏4. آیا یک کالا را بخریم بعد با یک قیمت گران تر بفروشیم پولش حلال است یا نه؟‏‎ ‎‏چون یک عده می گویند معامله گری است. آیا حرفشان درست است یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر منعی از طرف دولت اسلامی نباشد، اشکال ندارد. ‏

‏‏[سؤال 6835]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 6054‏

‏‏2. آیا شخص می تواند وسیله ای مثل موتورسیکلت را که از طریق مساجد و با نرخ‏‎ ‎‏دولتی خریداری کرده، به دلیل بی پول شدن و نیاز به پول پیدا کردن، در بازار مسلمین‏‎ ‎‏به نرخی بیش از آنچه که خریده بفروشد؟ مثلاً ده هزار تومان خریده، هجده هزار‏‎ ‎‏تومان بفروشد؟ با توجه به این که خریدار راضی بوده، حتی بیست هزار تومان بدهد و‏‎ ‎‏نیز با توجه به این که اصولاً در بازار کمتر از این نرخ خرید و فروش نمی شده است، اگر‏‎ ‎‏نه، تکلیف کسی که این کار را کرده است چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر به حد اجحاف نرسد با مراعات مقررات دولت اسلامی‏‎ ‎‏مانع ندارد.‏

‏‏[سؤال 6836]‏‏ ‏ ‏ 3383‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 10 / 1358‏

‏‏وزارت بهداری داروهایی در اختیار دارد که مشابهش در بازار آزاد نیز هست؛ منتها‏
‏‎

‎‏وزارت به قیمت مثلاً 1 تومان می فروشد و در بازار آزاد 4 تومان است. اگر خواسته‏‎ ‎‏باشیم در اختیار بازار آزاد بگذاریم، به قیمت گران خواهند فروخت و اگر همان قیمت‏‎ ‎‏بازار بفروشیم اجحاف می شود چه باید بکنیم؟ آیا اجازه هست به قیمت بازار‏‎ ‎‏بفروشیم و استفاده را در اختیار آسیب دیدگان بگذاریم یا خیر؟ آیا راه سوّمی پیشنهاد‏‎ ‎‏می فرمایید؟‏

‏‏بسمه تعالی، اجحاف و گران فروشی نباید بشود و لازم است موافق‏‎ ‎‏مقررات دولت اسلامی عمل شود.‏

‏‏[سؤال 6837]‏‏ ‏ ‏ 3384‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏این جانب در مزینان چند سال است که از کشاورزان به رسم امانت پنبه تحویل‏‎ ‎‏می گیرم با دو نفر دیگر، و رسم چنین می باشد که بعد از فروش هر کیلو یک ریال به ما‏‎ ‎‏حق زحمت می دهند. امسال دو سال است که دولت نرخ پنبه را معلوم کرده و‏‎ ‎‏کشاورزان هم به همان طریق عمل کردند، اما حال بازار آزاد کیلو 30 ریال گران تر‏‎ ‎‏می خرند و حالا یک نفر می گوید باید شما به نرخ آزاد بفروشید. جواب بفرمایید آیا‏‎ ‎‏نرخ دولت و تجّار نرخ می باشد یا نرخ آزاد؟‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض سؤال واسطه باید رضایت مالک جنس را مراعات‏‎ ‎‏نماید و مالک جنس موظف است مقررات دولت اسلامی را محترم‏‎ ‎‏بشمارد.‏

‏‏[سؤال 6838]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 4045‏

‏‏7. افرادی از تعاونی ها اجناسی می خرند که برخی از آن ها مورد نیازشان نیست، آیا‏‎ ‎‏می توانند به قیمت بیشتر بفروشند؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر خلاف مقررات نباشد و به حد اجحاف نرسد، اشکال‏‎ ‎‏ندارد.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 6839]‏‏ ‏ ‏ 3385‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 4 / 5 / 1361‏

‏‏محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب و مرجع بزرگوار، حضرت آیت الله‌ العظمی امام‏‎ ‎‏خمینی، دامت برکاته، پس از عرض سلام، همواره سلامت و دوام عمر آن رهبر عظیم‏‎ ‎‏الشأن را از درگاه خداوند متعال آرزومندم. خواهشمند است نظر آیت اللهی را نسبت‏‎ ‎‏به سؤال زیر مرقوم فرمایند:‏

‏‏شخص کاسبی هستم که با سرمایه ای حدود پنجاه هزار تومان به شغل عطاری‏‎ ‎‏(دواجات قدیمی) مشغول هستم. اجناس مورد احتیاج را از شهرهای تهران، مشهد و‏‎ ‎‏گنبد و غیره تهیه می کنم و به صورت خرده فروشی 10 ریال و 20 ریال و بیشتر به‏‎ ‎‏فروش می رسانم. در خلال سال ها، بعضی از جنس ها خراب می شود و دور می ریزم و‏‎ ‎‏بعضی از اجناس را مثلاً سیری 10 ریال می خرم و سیری 20 ریال به فروش می رسانم‏‎ ‎‏که کلّ فروش روز بنده پانصد تومان است. در آخر سال حساب می کنم، اگر سودی‏‎ ‎‏داشت، وجوه شرعی آن را می پردازم. متمنّی است نظر مبارک را در مورد حلال و‏‎ ‎‏حرام کسب بنده امر به ابلاغ فرمایند. دوام عمر آن رهبر عزیز را مسئلت دارم.‏

‏‏بسمه تعالی، اشکال ندارد؛ ولی باید از اجحاف اجتناب شود.‏

‏‏[سؤال 6840]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5005‏

‏‏3. گران کردن جنسی که قبلاً خریداری شده (توسط فروشنده) جهت تطبیق قیمت‏‎ ‎‏آن با نرخ روز چه صورتی دارد؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، باید مطابق مقررات دولت اسلامی فروخته شود. ‏

‏‏[سؤال 6841]‏‏ ‏ ‏ 3386‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 10 / 1361‏

‏‏حضور محترم آیت الله‌ العظمی امام خمینی سلام علیکم، امیدواریم که خداوند‏‎ ‎‏متعال، عمر شما را زیاد گرداند. به عرض عالی می رسانم چون این مسأله برای عده ای‏
‏‎

‎‏نامفهوم مانده، خواهشمند است در صورت امکان جوابش را بفرستید:‏

‏‏1. یک نوع جنس را شخصی به قیمت یک تومان خریده، ده تومان می فروشد، از‏‎ ‎‏نظر شرع اسلام چگونه است؟‏

‏‏بسمه تعالی، اجحاف و گران فروشی جایز نیست.‏

‏‏[سؤال 6842]‏

‏‏2. اگر شخصی یک جنس را به قصد این که بگیرد، فرض یک تومان بخرد، ده‏‎ ‎‏تومان بفروشد چه نوع اشکالی دارد؟ (حرام است یا خیر؟) و اصولاً کسی که کاسبی‏‎ ‎‏می کند، بایستی چه مبلغ از این جنس را سود ببرد که مالش حرام نشود؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مقرراتی از طرف دولت اسلامی هست، باید مراعات شود‏‎ ‎‏و در هر صورت، اجحاف و گران فروشی موجب حرام شدن مال نیست.‏

‏‏[سؤال 6843]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1742‏

‏‏3. با توجه به این که اجناس و وسایل نسبت به قبل گران تر شده و بعض اوقات این‏‎ ‎‏مقدار زیاد است، آیا می شود وسیله ای که از آن استفاده کرده ایم به قیمت روز‏‎ ‎‏بفروشیم؛ حال چه قصدمان خریدن جنس مثل آن دوباره باشد یا فقط قصد فروش و‏‎ ‎‏به دست آوردن پولش را داریم؟‏

‏‏بسمه تعالی، مانع ندارد.‏

‏‏[سؤال 6844]‏‏ ‏ ‏ 3387‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 18 / 5 / 1361‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دامت توفیقاته‏

‏‏با عرض سلام و آرزوی طول عمر و بقای وجود شریفتان؛ به سؤالات زیر پاسخ‏‎ ‎‏فرمایید:‏

‏‏1. چنانچه انسان، منزل مسکونی خود را بخواهد منصفانه قیمت گذاشته و به‏‎ ‎‏مشتری بفروشد و در رابطه با قیمت های جاری، خودش نتواند همان مسکن یا مشابه‏
‏‎

‎‏آن را بخرد، آیا اشکال دارد که خلاف انصاف عمل کرده و خانه را به قیمتی که‏‎ ‎‏می خرند و یا گران تر بفروشد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اختیار تعیین قیمت با مالک شرعی است و باید رعایت‏‎ ‎‏مقررات دولت اسلامی بشود.‏

‏‏[سؤال 6845]‏

‏‏2. اگر یک تاجر صاحب کالایی باشد که با نگه داشتن آن برای مدتی، به قیمت‏‎ ‎‏بهتری بتواند جنس خود را بفروشد، این فروش از نظر شرعی اشکال دارد یا نه؟ و در‏‎ ‎‏چه حدی می توان این کار را احتکار تلقّی نمود.‏

‏‏بسمه تعالی، مقررات دولت اسلامی لازم المراعات است.‏

‏‏3. اگر شخصی وصیت کند که مثلاً 40 سال برای او نماز و روزه بخوانند و اتفاقاً زودتر فوت نمود، باید‏‎ ‎‏به این وصیت عمل شود (قبل از 40 سال فوت کرده)؟ آیا زمانی که بالغ نبوده و نماز و روزه بر او نبوده،‏‎ ‎‏باید به حساب آورد؟‏

‏‏بسمه تعالی، وصیت در ثلث نافذ و باید به آن عمل شود.‏

‏‏4. با سفارشات زیادی که در مورد حج مستحبی شده، آیا برای شخص متمکّن، کارهای خیر دیگر اولی‏‎ ‎‏است؟‏

‏‏بسمه تعالی، موارد مختلف است.‏

‏‏5. اگر انسان اشتباهاً مقداری خمس و سهم امام به مرجع تقلید داد و بعد متوجه شد، آیا می تواند بعداً‏‎ ‎‏برای حقوق متعلقه به حساب بیاورد؟‏

‏‏بسمه تعالی، باید مطلب را تذکر دهد.‏

‏‏6. اگر زنی و یا دختری میل به تحصیل و یادگیری فنون دیگر را داشته باشد، آیا راضی نبودن شوهر و یا‏‎ ‎‏پدر به این امور، مانع از انجام آن ها خواهد بود؟‏

‏‏بسمه تعالی، تحصیل علم یا فنون دیگر مانع ندارد؛ ولی زن بدون اذن شوهر نمی تواند از خانه‏‎ ‎‏خارج شود.‏

‏‏7. آیا این مسأله صحت دارد که فقط در یک مسألۀ شرعی می توان از مجتهد دیگری، غیر از مرجع‏‎ ‎‏تقلید اصلی خود شخص، تقلید کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، صحت ندارد.‏

‏
‏‎

‎‏8 . آیا اجازه می فرمایید چنانچه قبلاً مسأله ای را از مجتهد دیگری تقلید کرده ایم، با توجه به این که الآن‏‎ ‎‏از جناب عالی تقلید می کنیم، بر آن تقلید باقی باشیم؟‏

‏‏بسمه تعالی، جایز نیست.‏

‏‏9. اگر شخصی در مورد ثلث مالش وصیت نکند، آیا ورثه مجازند آن را تقسیم کنند، یا این که باید به‏‎ ‎‏مصرف امور خیر برسانند؟‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض عدم وصیت، می توانند تمام مال را کما فرض الله‌ تقسیم نمایند.‏

‏‏10. خوردن قرص در ایام حج و یا بعضی مواقع که زن ها میل دارند عادت ماهیانه نداشته باشند، اشکال‏‎ ‎‏دارد یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، در صورت مضر نبودن اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 6846]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1486‏

‏‏14. هل یجوز شراء الموادّ الغذائیة أو غیرها من الأسواق السوداء؛ مع عدم العلم بأنّ‏‎ ‎‏أصحاب هذه الموادّ یبیعونها برضی الحکومة الإسلامیة أو بدون رضاها، کما قد یحتمل‏‎ ‎‏أنّهم جلبوا هذه الموادّ عن طریق التهریب؟‏

‏‏بسم الله‌ تعالی، لا مانع منه ما لم یعلم منع فیه من الدولة الإسلامیة.‏

‏‏[سؤال 6847]‏‏ ‏ ‏ 3388‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضور محترم مسئولین دفتر استفتائات امام سلام عرض می کنم:‏

‏‏بعد از تقدیم عرض سلام، می خواستم عرض کنم که از حضرت امام سؤال‏‎ ‎‏فرمایید: اگر مغازه داری جنسی را قبلاً به نرخ ارزان خریده و بعد از مدتی، جنس فوق‏‎ ‎‏گران شده و حتی خودش هم اگر بخواهد بخرد از قیمتی که قبلاً خریده گران تر است و‏‎ ‎‏نرخ معمول هم در مغازه های دیگر، قیمت جدید می باشد، آیا مغازه دار می تواند‏‎ ‎‏جنس های قدیمی را که ارزان خریده به قیمت معمول بازار بفروشد؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، می تواند به قیمت عادلۀ فعلی، با مراعات مقررات دولت‏‎ ‎‏اسلامی بفروشد.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 6848]‏‏ ‏ ‏ 3389‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضور محترم پدر پیر و بزرگ و رهبر عزیز حضرت آیت الله‌ امام خمینی دامت‏‎ ‎‏برکاته، با کسب اجازه چند سؤال از شما دارم که به شرح زیر است:‏

‏‏1. اگر شخصی ماشین یا قالی و هکذا چیزهای دیگری بخرد و پس از چند مدتی‏‎ ‎‏بخواهد همان جنس فوق را بفروشد و قیمت آن چند برابر شده باشد می تواند به نرخ‏‎ ‎‏روز بفروشد و پس از فروختن خمس سود را بپردازد یا خیر؟ یا حتماً باید جنس را به‏‎ ‎‏هر قیمتی که خریده با سود شرعی بفروشد.‏

‏‏بسمه تعالی، می تواند به قیمت عادله روز با مراعات مقررات دولت اسلامی‏‎ ‎‏بفروشد.‏

‏‏2. اگر کسی شش ماه مداوم مثلاً در تهران سکونت داشته باشد و پس از این مدت به ولایت اصلی‏‎ ‎‏خود برگردد و چنانچه دوباره از ولایت خود برای چند روزی به تهران بیاید، این شخص باید نمازش را‏‎ ‎‏در تهران تمام بخواند یا مانند مسافر قصر بخواند؟‏

‏‏بسمه تعالی، حکم مسافر دارد.‏

‏‏3. اگر مردی در یکی از بانک های خصوصی زمان طاغوت مشغول کار بوده و طبق عادت آن زمان به‏‎ ‎‏خواست طاغوتیان عمل کرده (به دلیل ندانستن مسائل شرعی) و در کارش اختلاس نموده، حال که‏‎ ‎‏انقلاب شده توبه کرده و پشیمان شده، آیا این شخص چون توبه نموده باید پول را به بانک که در حال‏‎ ‎‏حاضر بانک دولت جمهوری اسلامی ایران است بپردازد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، باید پولی را که به بانک بدهکار شده به همان بانک رد کند.‏

‏‏در آخر تقاضا می کنم این نامه را دست امام دهید تا تبرک شود، متشکرم.‏

‏‏[سؤال 6849]‏‏ ‏ ‏ 3390‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏اگر جنسی از خارج وارد ایران شود و به مبلغ صد تومان به دست مصرف کننده‏‎ ‎‏برسد و اما همان جنس در کارخانۀ شخصی ایران تولید شود و به مبلغ چهار صد و ده‏‎ ‎‏تومان به دست مصرف کننده برسد؛ آیا همان جنس شخصی که در ایران تولید‏
‏‎

‎‏می شود، از نظر اسلام حرام است یا بی انصافی؟‏

‏‏مثال: پروانۀ تراکتور، این پروانه از خارج وارد می شد به مبلغ صد تومان به دست‏‎ ‎‏مصرف کننده می رسید. ولی حالا کارخانۀ شخصی ایران، این پروانه را تولید می کند و‏‎ ‎‏زیر نظر دولت می باشد، ولی دولت به این جنس نرخ گذاری نکرده است و قیمت‏‎ ‎‏همین پروانه تولید کارخانۀ شخصی برای مصرف کننده، مبلغ چهارصد و ده تومان‏‎ ‎‏است. آیا این مبلغ گران حرام است یا بی انصافی؟‏

‏‏بسمه تعالی، تابع مقررات دولت اسلامی است. ‏

‏‏[سؤال 6850]‏‏ ‏ ‏ 3391‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 5 / 4 / 1361‏

‏‏حضور مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، سلام علیکم‏

‏‏این جانب یک کاسب خواربارفروش محلی مقدار 300 کیلو چای خریدم به قیمت‏‎ ‎‏هر کیلو 360 ریال و از همان روز خرید به قیمت روز از قرار هر کیلو 500 ریال و بعد‏‎ ‎‏از مدتی به قیمت هر کیلو 600 ریال و بعد به مبلغ 700 ریال به قیمت روز می فروشم و‏‎ ‎‏قصد احتکار هم نداشتم و حتی حالا همان جنس بالا را به قیمت هر کیلو 700 ریال در‏‎ ‎‏بازار باید بخرم. بعضی وقت ها جنس ارزانتر می شود باید از خرید هم ارزانتر بفروشم.‏‎ ‎‏این مسائل چه صورت دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، این نحوه خرید و فروش با مراعات مقررات دولت اسلامی‏‎ ‎‏اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 6851]‏‏ ‏ ‏ 3392‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 6 / 1361‏

‏‏استفتا از محضر مبارک امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏‏شخصی است که مقلد یکی از آقایان است و به کسب و معامله اشتغال دارد.‏‎ ‎‏مقداری یخچال از کارخانۀ یخچال سازی خریده و به قیمتی بیش از آنچه تعیین شده،‏
‏‎

‎‏فروخته است. این شخص در اثر سهل انگاری در رعایت مسائل شرعیه و شاید هم به‏‎ ‎‏دلیل تفحّص از نمایندۀ مرجع تقلیدش، معتقد است که آنچه به دست آورده شرعی‏‎ ‎‏است و استفاده از آن بلااشکال است. از نظر عقلی هم می گوید من دو سال پیش پول‏‎ ‎‏داده و در نوبت مانده ام، بدون آن که قیمت خرید و فروش جنس تحویلی به من‏‎ ‎‏مشخص باشد و فقط اجمالاً می دانسته ام که فلان درصد از نظر قانونی باید سود ببرم.‏‎ ‎‏حال که این یخچال ها را پس از تأخیر یک ساله (که بخشی از تأخیر هم در اثر عدم‏‎ ‎‏رسیدگی خود او بوده) رسیده، من باید 50% سود ببرم نه 5%، چرا که در این مدت،‏‎ ‎‏سرمایۀ معوّق نزد کارخانه، همین مقدار بازدهی داشته است. ‏

‏‏با توجه به این که اگر این شخص در ابتدای تحویل دادن پول به کارخانه می گفت‏‎ ‎‏که من در چنین شرایطی جنس را گران تر خواهم فروخت، پول او را قبول نمی کردند و‏‎ ‎‏با توجه به این که هر لحظه می خواست، می توانست پولش را از کارخانه پس بگیرد و‏‎ ‎‏از نوبت خارج شود، لطفاً مشخص نمایید که دریافت هدیه، جهیزیه، نماز خواندن در‏‎ ‎‏خانه و بر فرش وی که از مال آغشته و مخلوط با این مال تأمین شده، چگونه است؟‏

‏‏آیا صحیح است که از وی بخواهیم دربارۀ حلال و حرام مال به دست آمده از‏‎ ‎‏مرجع تقلیدش تفحّص کند؟ و چنانچه نمایندۀ مرجع تقلید وی، امر به حلّیت داد، مال‏‎ ‎‏را حلال وگرنه خمس مال را بدهیم؟ در مورد نماز خواندن چطور؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، مخالفت مقررات دولت اسلامی جایز نیست و چیزی که مورد‏‎ ‎‏استفادۀ شما قرار می گیرد تا علم به حرمت آن حاصل نکنید، تصرفات‏‎ ‎‏اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 6852]‏‏ ‏ ‏ 3393‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 1 / 3 / 1361‏

‏‏حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران‏‎ ‎‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی دامت برکاته، سلام علیکم ‏

‏‏این جانب که مقلد شما مرجع عالی قدر می باشم در مورد کار خود ـ که فروشنده‏
‏‎

‎‏یک مغازه ابزارفروشی می باشم ـ چند سؤال از جناب عالی دارم که این حقیر را‏‎ ‎‏راهنمایی نمایید تا به وظیفۀ اسلامی خود عمل کرده و دعاگوی شما رهبر عزیز باشم و‏‎ ‎‏خواهش می کنم که به این سؤال ها کتباً جواب دهید. به امید پیروزی بر باطل.‏

‏‏1. جنس هایی را که از مغازه های دیگر خریداری می کنیم و هیچ کاری روی آن‏‎ ‎‏جنس انجام نمی دهیم چند درصد سود می توانیم روی آن جنس بکشیم که معامله آن‏‎ ‎‏از نظر شرع اسلام درست باشد؟‏

‏‏حدود 50 درصد از جنس هایی را که صاحب مغازه خریداری می کند با 40 تا 60‏‎ ‎‏درصد سود به فروش می رسانیم. من که در آن جا کار می کنم ماهانه 4500 تومان‏‎ ‎‏حقوق می گیرم. این حقوق من از نظر شرعی اشکال دارد یا نه؟ و جنس هایی را که در‏‎ ‎‏دو الی چهار سال گذشته خریداری شده باید چگونه فروخت؟‏

‏‏مثلاً: یک جنسی را در سال 55 از آلمان می خریدند 500 تومان، حالا آن جنس را‏‎ ‎‏آلمان می فروشد 900 تومان. آن جنس هم در مغازه موجود می باشد. باید آن جنس را‏‎ ‎‏در شرایط کنونی که جنگ داریم چند بفروشند که معامله از نظر شرع اسلام صحیح‏‎ ‎‏باشد؟‏

‏‏بسمه تعالی، فروش جنس به قیمت عادلۀ روز با مراعات مقررات دولت‏‎ ‎‏اسلامی اشکال ندارد و حقوق دریافتی حلال است.‏

‏‏2. مقداری زمین در منطقه شهرری موجود بود، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بنیاد مسکن یک تابلو در‏‎ ‎‏این زمین زده بود، بعد از چند وقت این تابلو را برداشت، بعد از آن مردم ریختند و زمین ها را گرفتند و‏‎ ‎‏ساختمان کردند، ما هم مستأجر بودیم، بعد دیدیم که خانه ارزان گیرمان نمی آید، آمدیم یکی از این‏‎ ‎‏خانه ها را که تمام نشده بود خریده بعد از تکمیل کردن آن آمدیم در آن خانه نشستیم. بعدها فهمیدیم که‏‎ ‎‏این زمین ها را چند نفر با هم شریک هستند که یک یا دو نفر آن ها فئودال می باشند حالا که ما در این‏‎ ‎‏خانه نشسته ایم نماز و روزه ما چگونه می باشد؟ و صاحبان آن ها هم تا به حالا مراجعه نکرده اند که ما‏‎ ‎‏پول زمین ها را به آن ها بدهیم. از شما رهبر عزیز می خواهم که کتباً بنویسید که وظیفه ما در مورد این‏‎ ‎‏خانه چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، رسیدگی به امر زمین های ذکر شده موکول به دولت اسلامی است.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 6853]‏‏ ‏ ‏ 3394‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 5 / 11 / 1361‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی‏‎ ‎‏ایران، دامت برکاته، محترماً معروض می دارد: ‏

‏‏1. این جانب کاسبی هستم که در یکی از شهرستان های کوچک فارس به نام‏‎ ‎‏مرودشت زندگی می کنم و کسب این جانب فروش لوازم یدکی اتومبیل می باشد و هر‏‎ ‎‏چند ماهی یک بار که برای خرید جنس به تهران و یا شهرهای دیگر ایران عزیمت‏‎ ‎‏می نمایم و مطالبۀ اجناس برای فروش در مغازۀ خود می نمایم، متوجه می شوم که‏‎ ‎‏قیمت بسیاری از اجناس مشابهی که در سفرهای قبلی خریداری نموده و اکنون هم در‏‎ ‎‏مغازۀ خود دارم، به طرز بی سابقه ای بالا رفته و گاهی به دو برابر و سه برابر رسیده‏‎ ‎‏است (یعنی موقعی که می خواهم مجدداً همان جنس را برای مغازه خریداری نمایم و‏‎ ‎‏برای فروش به مغازه بیاورم، بایستی دو الی سه برابر قیمت های قبلی پرداخت نمایم و‏‎ ‎‏به طور کلی آن جنس در بازار، دو الی سه برابر ترقی کرده است) حال نمی دانم آن‏‎ ‎‏جنسی که در سفرهای قبلی به قیمت خیلی ارزان تر خریده ام، به چه قیمتی بایستی‏‎ ‎‏بفروشم؟ آیا به قیمت روز که در بازار خرید و فروش می شود یا به قیمت قبلی که در‏‎ ‎‏بعضی موارد تا دو برابر فرق قیمت دارد؟ اگر بخواهم به قیمت ارزان ـ یعنی قیمت‏‎ ‎‏زمان خرید ـ بفروشم که تکلیف جنس هایی که بعداً خریده ام و قیمت آن بالا است، با‏‎ ‎‏هم تطبیق نمی نماید؛ اگر هم بخواهم به قیمت روز بفروشم که سودی که عایدم‏‎ ‎‏می شود منصفانه نیست. خواهشمند است در این مورد این فدوی را هدایت بفرمایند.‏

‏‏بسمه تعالی، به قیمت عادلۀ روز، با مراعات مقررات دولت اسلامی،‏‎ ‎‏بفروشید. ‏

‏‏2. در ضمن به عرض می رساند: اگر کسی پولی به حساب ادارۀ مخابرات برای نصب تلفن در محل‏‎ ‎‏مسکونی و یا محل کارش، پرداخت کرده باشد و بعد از پنج سال یا شش سال، نوبت به او می رسد که‏‎ ‎‏تلفن در محل کار و یا منزلش نصب کنند و وقتی که نوبت به او رسید، آن شخص از آن شهر عزیمت‏
‏‎

‎‏کرده باشد و دیگر در آن شهر تلفن مورد حاجتش نباشد، آیا می تواند آن امتیازی که برای نصب تلفن‏‎ ‎‏دارد به دیگری واگذار نماید و پولی هم بابت این واگذاری بگیرد یا خیر؟ چون قیمتی که ادارۀ مخابرات‏‎ ‎‏بابت تلفن می گیرد حدود 000 / 40 ریال است، ولی قیمت واگذاری تلفن در بازار 000 / 400 ریال‏‎ ‎‏است، آیا مبلغ 000 / 360 ریال تفاوتی که به آن شخص می رسد حلال است یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، حلال است و اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 6854]‏‏ ‏ ‏ 3395‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 10 / 1361‏

‏‏محضر مبارک رهبر بزرگ انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی، دامت افاضاته‏

‏‏محترماً؛ معروض می دارد که کالایی به قیمت عادلانه از کارخانه خریداری شده‏‎ ‎‏است؛ این کالا در خارج از کارخانه به قیمتی معادل سه تا چهار برابر خرید و فروش‏‎ ‎‏می شود، آیا ما حالا مجاز به فروش این کالا می باشیم؟ و اگر فروختیم، پول اضافی چه‏‎ ‎‏حکمی دارد؟ به امید پیروزی نهایی اسلام و مسلمین‏

‏‏بسمه تعالی، باید به قیمت عادله مطابق مقررات دولت اسلامی بفروشند.‏

‏‏[سؤال 6855]‏‏ ‏ ‏ 3396‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مرجع و رهبر عظیم الشأن، امام خمینی‏

‏‏ضمن سلام؛ امام عزیز! برای عده ای از برادران سؤالی پیش آمده که اگر جنسی را‏‎ ‎‏به قیمتی خریده است و آن جنس بعد از مدتی که در فروشگاه مانده است گران تر شده‏‎ ‎‏است، از آن مرجع گرامی خواهشمندم بفرمایید که آیا آن جنس را به قیمت قبلی باید‏‎ ‎‏بفروشد یا این که به قیمت روز باید به فروش برساند؟ اشاره بشود که بعد از فروش،‏‎ ‎‏آن جنس را باید به قیمت گران تر بخرد. از آن مقام بی اندازه متشکریم.‏

‏‏بسمه تعالی، می تواند به قیمت عادلۀ روز و با مراعات مقررات دولت‏‎ ‎‏اسلامی بفروشد.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 6856]‏‏ ‏ ‏ 3397‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏قم، دفتر امام خمینی ‏

‏‏محترماً شخصی است که یک دوربین عکاسی را زمانی که ارزان بوده، به قیمت‏‎ ‎‏چهارصد تومان خریده؛ بعد از مدتی که عکس می گیرد خراب می شود که آن را‏‎ ‎‏درست می کند و دویست تومان کمتر از قیمت روز، یعنی هزار و هفتصد تومان‏‎ ‎‏می فروشد (قیمت روز، هزار و نهصد تومان است)؛ سؤال: این پول اضافی که بیشتر از‏‎ ‎‏چهارصد تومان است ـ یعنی 1300 تومان ـ حلال است یا نه؛ با توجه به عکس گرفتن‏‎ ‎‏و درست کردن بعد از خرابی؟‏

‏‏بسمه تعالی، مانع ندارد و حلال است؛ ولی اگر عیب محسوب شود یا غبنی‏‎ ‎‏در کار باشد که مشتری آن ها را نداند، بعد از فهمیدن آن خیار فسخ پیدا‏‎ ‎‏می کند.‏

‏‏[سؤال 6857]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7214‏

‏‏2. اگر کسی مثلاً ده سال پیش قطعه زمینی به قیمت 20000 تومان خرید و هشت‏‎ ‎‏سال بعد ـ کمتر یا بیشتر ـ به قیمت 60000 هزار تومان فروخت آیا آن پول اشکالی‏‎ ‎‏دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، با مراعات ضوابط دیگر اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 6858]‏‏ ‏ ‏ 3398‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 28 / 6 / 1358‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی دام ظله العالی‏

‏‏بعد از سلام امید است خداوند تبارک و تعالی آن وجود شریف را تحت توجهات‏‎ ‎‏حضرت ولی عصر عجّل الله‌ تعالی فرجه الشریف محفوظ و مصون بدارد. ‏

‏‏محترماً به عرض عالی می رسانم این جانب واردکننده مواد پلاستیک (که از آن‏
‏‎

‎‏کیسه نایلون می سازند) می باشم و در حال حاضر موادی را که ما از خارج وارد می کنیم‏‎ ‎‏کیلویی 110 ریال برای ما تمام می شود در اثر این که تولید این جنس منحصر به خارج‏‎ ‎‏می باشد و کشورهای خارج بعد از انقلاب تولیدات خود را کاهش داده اند به صورتی‏‎ ‎‏که صادرات آن ها هرگز جوابگوی مصرف ایران نخواهد بود در نتیجه در ایران تولید‏‎ ‎‏کم و تقاضا زیاد است و لذا این جنس کیلویی 170 ریال بازار پیدا کرده است و خریدار‏‎ ‎‏آن را مشتاقانه می خرد با توجه به مراتب بالا و با توجه به این که جنس را ما یک روز‏‎ ‎‏هم احتکار نمی کنیم و به محض رسیدن به بندر و تهران به کارخانه دار می فروشیم و‏‎ ‎‏یکسره از بندر به کارخانه شان حمل می کنیم مع ذلک کیلویی 170 ریال از ما‏‎ ‎‏می خواهند ما هم طبق قیمت بازار کیلویی 170 ریال می فروشیم و از آن طرف هم‏‎ ‎‏حضرت عالی فرموده اید: «گران فروشی نکنید انصاف داشته باشید». و نکتۀ دیگر هم‏‎ ‎‏که لازم به تذکر می باشد این است که ما قدرت این که قیمت جنس را پایین بیاوریم هم‏‎ ‎‏نداریم به این معنا که اگر از ما جنس را بخرند و ما از 170 ریال پایین تر بفروشیم ما به‏‎ ‎‏التفاوت را کارخانه دارها می برند و ابداً بازار مصرف کننده تنزل نمی کند. اکنون از آن‏‎ ‎‏رهبر عالی قدر تقاضا دارم حکم الله‌ را بیان بفرمایید. ‏

‏‏والسلام علیکم ورحمة الله‌‏

‏‏بسمه تعالی، میزان قیمت عادله بازار با مراعات مقررات دولت اسلامی‏‎ ‎‏است.‏

‏‏[سؤال 6859]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1815‏

‏‏5. اگر کسی جنسی را بخرد و قصد فروش داشته باشد و قیمت آن یک دفعه به حد‏‎ ‎‏چشم گیری بالا رود، آیا جنس مزبور را باید به قیمت روز فروخت و یا این که به همان‏‎ ‎‏قیمتی که قبلاً خریده بود؟‏

‏‏بسمه تعالی، فروش به قیمت روز با مراعات مقررات دولت اسلامی مانع‏‎ ‎‏ندارد.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 6860]‏‏ ‏ ‏ 3399‏

‏‏نامه ‏‎ ‎‏[نقل از صحیفه امام، ج 20، ص 262 ]‏

‏‏زمان: 31 اردیبهشت 1366 / 22 رمضان 1407‏

‏‏مکان: تهران، جماران‏

‏‏موضوع: قیمت گذاری کالا توسط دولت‏

‏‏مخاطب: موسوی، میر حسین (نخست وزیر)‏

‏‏[...‏

‏‏1. آیا دولت می تواند به منظور جلوگیری از گرانفروشی کالاها و خدمات ضروری‏‎ ‎‏عامۀ مردم، صورت کالاها و خدمات ضروری مذکور را تعیین و برای آن ها‏‎ ‎‏قیمت گذاری نماید؟‏

‏‏2. آیا دولت می تواند جهت اجرای مقررات خود، در زمینۀ قیمت گذاری کنترل و‏‎ ‎‏نظارت لازم را به عمل آورد؟‏

‏‏ ‏ ‏ میر حسین موسوی ـ نخست وزیر]‏

‏‏ ‏ ‏ ‏‏ بسمه تعالی‏

‏‏جناب آقای نخست وزیر ـ ایّده الله‌ تعالی‏

‏‏جناب عالی مجازید در هر دو مورد که مرقوم شده است عمل نمایید، و در‏‎ ‎‏مصادیق با نظر و مشورت اکثریت رؤسای قوای سه گانه لازم است عمل‏‎ ‎‏شود. ان شاء الله‌ موفق باشید.‏

‏‏ ‏ ‏ 31 اردیبهشت 66 ـ روح الله‌ الموسوی الخمینی‏

‏‏[سؤال 6861]‏‏ ‏ ‏ 3400‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حکم شرعی احتکار ارزاق عمومی و اجناس مورد نیاز مردم، مخصوصاً در شرایط‏‎ ‎‏کنونی جنگ و تحریم اقتصادی چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، جایز نیست.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 6862]‏‏ ‏ ‏ 3401‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏احتکار و گران فروشی از نظر شرعی چه حکمی دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، احتکار و گران فروشی و هر عملی که بر خلاف مقررات دولت‏‎ ‎‏اسلامی است جایز نیست.‏

‏‏[سؤال 6863]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1718‏

‏‏4. نرخی که از طرف شورای میادین برای میوه و تره بار تعیین می شود، برای‏‎ ‎‏فروختن جنس درهم است، اگر مشتری جنس را درهم نخرد و مرغوبش را ببرد و‏‎ ‎‏درجه دو بماند، آیا جایز است، فروشنده جنس مرغوب را بیشتر از باقیمانده درجه دو‏‎ ‎‏حساب کند؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مخالف مقررات نباشد، اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 6864]‏‏ ‏ ‏ 3402‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏دفتر امام خمینی، سلام و درود بر امام و امت حزب الله‌ و پیکارگران جبهه های حق‏

‏‏خدمت برادران عزیز، من یکی از کارمندان سفارت جمهوری اسلامی در مسکو‏‎ ‎‏هستم. قانوناً پس از اتمام مأموریت، هر فرد می تواند لوازم زندگی و احتیاجات خود را‏‎ ‎‏با خود به ایران بیاورد و یا با پس انداز خود، اجناسی را خریداری نماید؛ آیا پس از‏‎ ‎‏ورود به ایران می توان آن ها را به قیمت روز فروخت و با این پول، برای خود منزلی‏‎ ‎‏تهیه کرد؟ آیا در این کار، از نظر شرعی اشکالی وجود دارد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، بستگی به مقررات دولت اسلامی دارد.‏

‏‏[سؤال 6865]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1922‏

‏‏7. احتکار و گران فروشی چه صورت دارد، در صورتی که جنس احتکار شده،‏‎ ‎‏مورد احتیاج عموم هم باشد؟ و آیا این عمل، فقط در مورد مردم گناه محسوب‏
‏‎

‎‏می شود یا اگر دولت هم احتکار و یا گران فروشی کند، حرام و معصیت است؟‏

‏‏بسمه تعالی، احتکار، با شرایط مذکوره در رساله حرام است و گران فروشی‏‎ ‎‏بر خلاف مقررات دولت اسلامی جایز نیست.‏

‏‏[سؤال 6866]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 4045‏

‏‏8. از بازار آزاد یا بازار سیاه که اجناس آن ها معمولاً چندین برابر قیمت تعاونی ها و‏‎ ‎‏قیمت واقعی است آیا می توان جنس خرید؟‏

‏‏بسمه تعالی، اشکال ندارد، ولی مراعات مقررات دولت اسلامی لازم است.‏

‏‏[سؤال 6867]‏‏ ‏ ‏ 3403‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 23 / 4 / 1361‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی خمینی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی، دامت‏‎ ‎‏برکاته، پس از سلام و احوال پرسی؛ از این که مزاحم وقت عزیزتان شده ام معذرت‏‎ ‎‏می خواهم.‏

‏‏مسأله ای داشتم که در رساله ها نیامده و در حال حاضر درگیر آن هستیم. یعنی اکثر‏‎ ‎‏کسبه در سراسر ایران از هر صنف با آن مواجه هستند و توجه به آن نمی شود و معلوم‏‎ ‎‏نیست چه صورت به خود بگیرد. مسأله این است که بیشتر و اکثر اجناسی که در بازار‏‎ ‎‏هست از طریق تعاونی ها توزیع و باید به دست مردم برسد. البته در این جا به دو مسأله‏‎ ‎‏برخورد می کنیم و آن این که بعضی اجناس هست که به طور مستقیم زیر نظر تعاونی ها‏‎ ‎‏به نرخ معینی به فلان کاسب می دهند و به او می گویند: به این قیمت به طور‏‎ ‎‏خرده فروشی به دست مصرف کننده و خریدار بدهد. در صورت تخلف از این مطلب‏‎ ‎‏و عمل نکردن به آن، آیا حرام است و چه صورتی دارد؟‏

‏‏مسأله دوم این است که همان اجناس که خود می داند و آگاهی کامل دارد که مال‏‎ ‎‏تعاونی است و یقین دارد. این که می گویم: «یقین دارد» ،یعنی روی آن نوشته شده‏‎ ‎‏است؛ البته مقداری هم نوشته نشده و مشخص نیست و باید از طریق فوق الذکر یعنی‏
‏‎

‎‏به طور خرده فروشی با قیمت مشخص شده به دست مصرف کننده برسد؛ ولی ما‏‎ ‎‏می بینیم در بازار تهران و یا اصفهان و یا شیراز به طور عمده و زیاد از دست این و آن‏‎ ‎‏پیدا می شود و به طور جمله و زیاد به فروش می رسانند. این که گفتم: «زیاد» به خاطر‏‎ ‎‏این است که مقداری که به دست هر کاسب می دهند کمتر از مقداری است که در بازار‏‎ ‎‏پیدا می شود. حال من و امثال من می روند و از آن ها می خرند و به بازار می آورند و با‏‎ ‎‏قیمت گران تر به دست مصرف کننده می رسد. لطف فرموده، نظر خودتان را مرقوم‏‎ ‎‏کنید، تا اگر اشکال در معامله هست، اول خود ان شاء الله‌ به آن عمل نمایم و بعد به‏‎ ‎‏دیگران هم تذکر دهم. البته ناگفته نماند که شاید از نظر من 70 درصد اجناس بازار در‏‎ ‎‏حال حاضر به این طریق می باشد و در صورت خلاف بودن این کارها از نظر شرعی،‏‎ ‎‏تأمین معاش به مقدار زیادی به مشکل برخورد می کند. این را هم عرض کنم که از نظر‏‎ ‎‏دولت جمهوری اسلامی در صورتی که مشاهده شود کسی این جنس ها را به این‏‎ ‎‏طریق خریده، مجرم شناخته می شود و به دادگاه ها احضار و جریمه می شود. ضمناً،‏‎ ‎‏مقدار جنسی که به کسبه از طریق تعاونی ها می دهند کم و جواب گوی مخارج روزمرۀ‏‎ ‎‏آن ها نیست. ‏

‏‏قبلاً از حضورتان عذر می خواهم.‏

‏‏بسمه تعالی، مخالفت مقررات دولت اسلامی جایز نیست؛ ولی اگر‏‎ ‎‏نمی داند جنسی که در بازار به فروش می رسد از چه طریقی تهیه شده،‏‎ ‎‏خرید و فروش آن اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 6868]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 3415‏

‏‏2. عده ای اتومبیلی را خریداری کرده، پس از مدتی ـ حتی یک یا دو روز پس از‏‎ ‎‏خرید ـ به قیمتی بالاتر حتی تا دو برابر قیمت می فروشند، که لازم به تذکر است از نظر‏‎ ‎‏قانون، این عمل خلاف است؛ ولی فروشندگان این سود را حق خود می دانند و‏‎ ‎‏دلیلشان هم این است که می گویند خریداران اگر پول مفت به دست نیاورده باشند، به‏
‏‎

‎‏این قیمت گزاف اتومبیل نمی خرند. این پول حرام است یا حلال؟‏

‏‏بسمه تعالی، این عمل که برخلاف مقررات است جایز نیست اگر چه پول‏‎ ‎‏را مالک می شوند.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎