کتاب مکاسب محرمه

دروغ

دروغ

[سؤال 6775]‏ ‏ ‏ 3355‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏امام مهربان من می دانم که دروغ سرآمد گناهان است اما آیا می شود گاهی بنا به‏‎ ‎‏مصلحت دروغ گفت یا خیر؟ آیا دروغ مصلحت آمیز هم گناه است؟‏

بسمه تعالی، دروغ از گناهان کبیره است و مصلحت اندیشی موجب رفع حرمت نمی شود؛ بلی مواردی استثنا شده که در کتب مفصله مذکور است.

[سؤال 6776]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 301

‏5. کسی دروغ زیاد بگوید ولی به کسی ضرر ندارد معصیت کار است؟ شما بیان‏‎ ‎‏فرمایید.‏

بسمه تعالی، دروغ از گناهان است هر چند ضرر بر آن مترتّب نباشد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 597
[سؤال 6777]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3299

‏2. داستان های تخیلی که ساخته می شود و طبعاً دروغ هستند و واقعیت ندارند؛ اما‏‎ ‎‏برای آموزش مثبت به مخاطبین ساخته و گفته می شود، از لحاظ فقه شریعت مقدس‏‎ ‎‏اسلام چه حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، اگر دروغ است باید از آن احتراز شود.

[سؤال 6778]‏ ‏ ‏ 3356‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر استفتائات حضرت امام خمینی ‏

‏با نهایت ادب، تقاضای جواب سؤالات زیر را دارم.‏

‏1. در محل میبد، در جنب حسینیۀ سید صدرالدین قنبر، قبر سیدی که دارای‏‎ ‎‏وقفیاتی هم هست دیده می شود و روی فرش های زیلوی مسجدش که بیش از یکصد‏‎ ‎‏و پنجاه سال از بافت آن می گذرد، اسمی غیر از سید صدرالدین قنبر نوشته نشده. آیا‏‎ ‎‏می توان جلوی اسم مرحوم، کلمه امامزاده اضافه کرد یا نوشت و تابلو زد؟ و آیا از‏‎ ‎‏لحاظ شرعی، گفتن امامزاده برای گوینده یا نویسنده که قطعی نمی داند، چه صورت‏‎ ‎‏دارد؟ آیا اشکال شرعی دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، کسی که نمی داند، اسناد ندهد.

‏2. قسمتی از زمین یا خانه یا دکان و آب انبار که عرصه با ساختمان آن وقف بوده، یا مسجد اگر به‏‎ ‎‏دستور شهرداری محل در کوچه افتاد، آیا عبور از آن جا شرعاً اشکال دارد یا بلااشکال است؟‏

بسمه تعالی، اگر قابل برگشت به حال اول نیست، اشکال ندارد؛ ولی از تنجیس قسمت مسجد باید اجتناب شود. 

‏3. اگر کسی که در سپاه پاسداران خدمت می کند بخواهد ازدواج کند و در ضمن عقد، شرط شود که‏‎ ‎‏شب ها باید در خانه باشد، وظیفۀ سپاهی در برابر این شرط و انجام وظیفه در سپاه چه صورت و‏‎ ‎‏حکمی دارد و چه باید بکند؟ ‏

بسمه تعالی، اگر شرط شده که در منزل بماند، باید به شرط وفا کند. بلی با رضایت همسر می تواند خارج شود.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 598
[سؤال 6779]‏ ‏ ‏ 3357‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر محترم امام، با سلام، مستدعی است از امام بزرگوار سؤال شود:‏

‏آیا کم کردن سن جهت ادامۀ تحصیل در دانشگاه منع شرعی دارد یا خیر؟‏‎ ‎‏خواهشمند است جواب سؤال را در کوتاه ترین مدت ممکن ارسال دارید. ومن الله‌‏‎ ‎‏توفیق‏

بسمه تعالی، اگر متضمن دروغ یا خلاف مقررات دولت اسلامی باشد، جایز نیست. 

[سؤال 6780]‏ ‏ ‏ 3358‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 3 / 7 / 1361‏

‏مدیریت محترم دفتر حضرت امام خمینی، مدّ ظله، با نهایت احترام، مستدعی‏‎ ‎‏است از محضر مقدس حضرت امام استفتا فرمایید.‏

‏چه می فرمایند در مورد کارمندی که بعد از پیروزی انقلاب، با ارائه اسناد و‏‎ ‎‏گواهی های خلاف واقع، خود را به دولت جمهوری اسلامی تحمیل، و به استخدام‏‎ ‎‏غیرقانونی دولت درآمده است. استدعا دارد حکم چنین فردی را از نظر شرعی اعلام‏‎ ‎‏فرمایند و آیا می توان به خدمت این گونه افراد خاتمه، و استیفای حقوق بیت المال را‏‎ ‎‏نمود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، باید طبق مقررات دولت اسلامی عمل نمایند. 

[سؤال 6781]‏ ‏ ‏ 3359‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 19 / 5 / 1361‏

‏با ابلاغ سلام و عرض ادب خدمت رهبر عالی قدر، حضرت امام خمینی‏

‏مطلبی پیش آمده که می خواستم نظر آن جناب را جویا شوم. مدتی است که در‏‎ ‎‏مغازه ای در بازار در شغل دوخته فروشی مشغول به کار هستم و در این مغازه صاحب‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 599
‏آن مرتکب قسم های ناروا و دروغ های بیجا برای فروختن جنس خود می شود. آیا از‏‎ ‎‏نظر شرعی اشکال دارد که من آن جا کار بکنم یا خیر؟ در ضمن، جای دیگری برای کار‏‎ ‎‏کردن ندارم؛ آیا شریک جرم او هستم یا نه؟‏

بسمه تعالی، کار کردن در آن جا اشکال ندارد؛ ولی دروغ گفتن و قسم دروغ حرام است، او را نهی از منکر نمایید.

[سؤال 6782]‏ ‏ ‏ 3360‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. آیا دروغ گفتن در معرکۀ جنگ گناه دارد؟ در غیر از جبهه چطور؟‏

بسمه تعالی، دروغ گفتن حرام است و اگر واجب اهمّی با آن مزاحمت دارد مثل غلبه بر دشمن، در جنگ مانع ندارد.

‏2. اگر به شخصی مشکوک شوند و او بفهمد و از ترس پا به فرار بگذارد و اشخاص پاسدار خیال کنند‏‎ ‎‏او منافق است که با دیدن شخص یا ماشین پاسدار فرار کرده و به سوی او تیراندازی کنند و او کشته‏‎ ‎‏شود و بعد معلوم شود که آن شخص کاره ای نبوده؛ آیا در این میان کسی گناهکار است؟ خواهشمندم‏‎ ‎‏کاملاً توضیح دهید.‏

بسمه تعالی، اگر بر طبق موازین قانونی عمل کرده، کسی گناهکار نیست؛ ولی دیه بر بیت المال ثابت است.

[سؤال 6783]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5733

‏2. آیا می شود جهت این که دو نفر مسلمان میانشان به نزاع نکشد، دروغ گفت؟ ‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال، مانع ندارد. 

[سؤال 6784]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6800

‏2. خلف وعده از گناهان است یا خیر؟ و در صورتی که از گناهان باشد، آیا یک‏‎ ‎‏مرتبۀ آن موجب نقض عدالت می شود یا با اصرار و تکرار؟ بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، حرام نیست اگرچه عمل خلافی است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 600
[سؤال 6785]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6052

‏3. آیا خلف وعدۀ مرد به زن و دروغ گفتن به او جایز است؟ در چه صورت؟‏

بسمه تعالی، خلف وعده حرام نیست؛ و دروغ گفتن جایز نیست.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 601