کتاب مکاسب محرمه

خرید و فروش ارز

خرید و فروش ارز

[سؤال 6542]‏ ‏ ‏ 3225‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏

‏با درود فراوان بر شهیدان راه خدا و راهروان راه حقیقت و سلام بر روح خدا و‏‎ ‎‏اسطوره زمان خمینی بت شکن رهبر انقلاب جمهوری اسلامی ایران، جهت رفع‏‎ ‎‏اشکالی که برایم پیش آمده بهتر دیدم موضوع را با آن دفتر در میان بگذارم. این جانب‏‎ ‎‏دانشجوی سال دوم رشته علوم پایه شهر حیدرآباد هندوستان هستم که بعد از تاریخ‏‎ ‎‏10 / 2 / 59 از کشور خارج شده ام و به همین علت هیچ گونه ارزی برایم فرستاده‏‎ ‎‏نمی شود، اگرچه با وضع متأهل بودن توانسته ام تا این مدت را بگذرانم و یک سال‏‎ ‎‏دیگر بیشتر به پایان تحصیل من نمانده. اکنون دانشجویی متعهد که یکی از دوستانم‏‎ ‎‏می باشد حاضر شده مقدار پول مازاد خودش را جهت کمک به این جانب بدهد، ولی‏‎ ‎‏این موضوع برایم پیش آمده که آیا از نظر شرعی اشکالی ندارد؟ و یا چنانچه مسأله‏‎ ‎‏دیگری وجود دارد ما را راهنمایی فرمایید. والسلام من الله‌ التوفیق‏

بسمه تعالی، اگر بر خلاف مقررات دولت اسلامی ارز خارج نشود مانع ندارد.

[سؤال 6543]‏ ‏ ‏ 3226‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 3 / 2 / 1362‏

‏محضر مبارک رهبر عالی قدر، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام عزّه‏‎ ‎‏العالی، پس از عرض سلام و مراسم احترام؛ با تشکر و عذرخواهی، تقاضا می شود‏‎ ‎‏جواب مسألۀ ذیل را مرقوم فرمایید:‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 507
‏برای صدور کالاهای صادراتی دولت جمهوری اسلامی، طبق ضوابط و مقرراتی،‏‎ ‎‏ارزشی تعیین می کنند و از صادر کننده تعهد می گیرند به همان مقدار تعیین شده، ارز به‏‎ ‎‏کشور وارد کرده و به نرخ رسمی به بانک بفروشد. حال چنانچه در اثر ترقّی بازار و یا‏‎ ‎‏کوشش صادر کننده، جنس مذکور بیشتر از ارزیابی دولت به فروش برسد و در نتیجه،‏‎ ‎‏ارز بیشتری عاید صادر کننده گردد، با توجه به تسهیلات جدید ارزی، آیا این ارز‏‎ ‎‏اضافه، فروشش در بازارهای آزاد جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در خرید و فروش ارز باید مقررات دولت اسلامی مراعات شود.

[سؤال 6544]‏ ‏ ‏ 3227‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک آیت الله‌ العظمی، رهبر عظیم الشأن، امام خمینی، دام ظله السلام‏‎ ‎‏علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏شخصی در کویت جهت فامیلش که در ایران است و مستضعف می باشد، تومان‏‎ ‎‏خریداری می کند و توسط لنج ها می فرستد و صاحبان لنج، هر هزاری را پنجاه تومان‏‎ ‎‏برای رساندن مبلغ به آنان می گیرد. فعلاً متوجه شده است که ارسال تومان به نظر شما‏‎ ‎‏جایز نیست؛ آیا این مطلب حقیقت دارد، و چنانچه حقیقت دارد، نسبت به آنچه‏‎ ‎‏گذشته چه می فرمایید؟‏

بسمه تعالی، صحت دارد و تخلف از مقررات جایز نیست و نسبت به گذشته نیز بستگی به مقررات جمهوری اسلامی دارد.

[سؤال 6545]‏ ‏ ‏ 3228‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏وارد کردن ارز به ایران و خارج کردن آن به وسیلۀ صراف ها یا راه های دیگر، به‏‎ ‎‏منظور رفع نیاز، به ویژه برای ایرانیانی که مقیم خارج هستند یا کسانی که از خارج مقیم‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 508
‏ایران هستند، چه صورتی دارد؟ ‏

بسمه تعالی، ورود و خروج ارز در کشور اسلامی باید طبق مقررات دولت اسلامی باشد و تخلف از آن جایز نیست.

[سؤال 6546]‏ ‏ ‏ 3229‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏بعضی اشخاص که گذرنامه خارج کشور دارند طبق قانون، بانک مقدار معینی دلار‏‎ ‎‏به قیمت معینی به آن ها می دهد، این ها بعد از گرفتن دلار به خارج کشور نمی روند و‏‎ ‎‏دلار را می فروشند به قیمت زیادتر از قیمت که خریده اند آیا این عمل جایز است یا‏‎ ‎‏خیر؟ و در هر صورت آیا فرق است بین آن ها که از اول قصد چنین حیله ای را نداشته‏‎ ‎‏و بعداً هم که نروند و آن ها که از اول چنین قصدی دارند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر بر خلاف مقرّرات دولت اسلامی یا موجب ضرر بر دولت باشد، جایز نیست و فرق نمی کند.

[سؤال 6547]‏ ‏ ‏ 3230‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 ربیع الثانی 1400 ق‏

‏حضور مبارک سید الأعلام و ملاذ الأنام آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله‏

‏پس از عرض سلام و تقدیم احترام و مسئلت نمودن عزت و سلامت آن عالی‏‎ ‎‏مقام؛ مستدعی است نظر مبارک و فتوای شریف را در حکم شغل صرافی و خرید و‏‎ ‎‏فروش پول های اجنبی بیان فرمایید. مزید تشکر و سپاسگزاری را معروض می داریم.‏

بسمه تعالی، دائر مدار مقررات دولت اسلامی است و چنانچه ربا باشد، در هر صورت حرام است.

[سؤال 6548]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7192

‏3. کارگر و کسان دیگر که در خارج کشور می روند روپیه می دهند به صرّاف و غیر،‏‎ ‎‏و در عوض تومان ایرانی می گیرند و می آورند در کشور ایران، این قبیل معامله صحیح‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 509
‏است؟ و آیا تصرّف در آن جایز می باشد یا نه؟‏

بسمه تعالی، تخلف از مقررات دولت اسلامی جایز نیست.

[سؤال 6549]‏ ‏ ‏ 3231‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏خدمت حضرت آیت الله‌ العظمی رهبر انقلاب اسلامی، امام خمینی، مدّ ظله‏

‏پول خارجی؛ یعنی پول پاکستان و هندوستان و غیره در داخل یا خارج از ایران‏‎ ‎‏تقریباً سه مقابل می شود مثلاً صد روپیه، دویست وپنجاه تومان می گردد. قبل از انقلاب‏‎ ‎‏این طور نبود، بلکه برابر بود یا کمتر بود. مثلاً صد تومان صد و پنجاه روپیه بود. به‏‎ ‎‏هرحال معامله و مبادله و صرف کردن آن جایز است یا خیر؟ حکم الله‌ را بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، مراعات مقررات دولت اسلامی در این باره لازم است. 

[سؤال 6550]‏ ‏ ‏ 3232‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏کسانی که به خارج از کشور می روند و پول غیر ایرانی را به صراف داده و در‏‎ ‎‏عوض تومان دریافت می کنند، این معامله صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، تخلف از مقررات دولت اسلامی جایز نیست.

[سؤال 6551]‏ ‏ ‏ 3233‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏آیا جایز است دینار یا پول های خارجی دیگر به وسیلۀ صراف تبدیل به تومان یا‏‎ ‎‏حواله شود؟‏

بسمه تعالی، مقررات دولت اسلامی باید مراعات شود.

[سؤال 6552]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6919

‏2. خرید طلا و دلار که ببرند در خارج کشور بفروشند، چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دولت اسلامی است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 510
[سؤال 6553]‏ ‏ ‏ 3234‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏خرید ارز خارجی از بانک، و فروش آن برای ورود اجناس خارجی و یا برگشت‏‎ ‎‏ارز دیگری جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، با مراعات مقررات دولت اسلامی مانع ندارد.

[سؤال 6554]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2650

‏2. کسانی که از خارج از کشور بر خلاف مقررات و موازین جمهوری اسلامی پول‏‎ ‎‏وارد کشور می کنند، آیا مالک پول خود هستند یا نه؟ یا این که فقط کار حرام انجام‏‎ ‎‏داده اند؟‏

بسمه تعالی، لازم است طبق مقررات دولت اسلامی عمل کنند.

[سؤال 6555]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7246

‏6. شرایط خارج کردن ارز از کشور چیست؟ اگر بر خلاف شرایط عمل گردد و‏‎ ‎‏مالی خریداری شود؛ آیا حق تصرف در آن مال وجود دارد و فقط معصیتی انجام شده‏‎ ‎‏یا خیر؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دولت اسلامی است.

[سؤال 6556]‏ ‏ ‏ 3235‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 29 / 6 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله العالی، محترماً؛‏‎ ‎‏معروض می دارد:‏

‏شخصی مقداری پول به صورت ارز در خارج کشور دارد که به ازای آن ارزی و‏‎ ‎‏پولی و یا جنسی خارج نکرده است؛ آیا می تواند آن ارز را با منزلی در داخل ایران‏‎ ‎‏معامله کند؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد، مگر آن که مخالف مقررات دولت اسلامی باشد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 511
[سؤال 6557]‏ ‏ ‏ 3236‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 2 / 1361‏

‏حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی، آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام بقائه‏

‏سلام، من جوانی هستم که در خارج کشور (در کویت) مشغول به کار هستم و‏‎ ‎‏یکی از مقلدین شما هستم. می خواهم بدانم، آیا صرف بازار آزاد در حال حاضر از‏‎ ‎‏نظر شرعی مجاز می باشد یا نه؟ لازم به تذکر است که صرف در بازار آزاد ده دینار‏‎ ‎‏کویتی هزار تومان ایرانی است. جواب را مرقوم فرمایید.‏

بسمه تعالی، معاملات صرف باید تابع مقررات دولت اسلامی باشد.

[سؤال 6558]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 4191

‏4. شخصی که حج می رود، مقداری ریال سعودی از دولت خریداری می کند. اگر‏‎ ‎‏آن را به کس دیگر بفروشد، چه صورتی دارد؟‏

بسمه تعالی، مقررات دولت اسلامی را باید مراعات کند.

[سؤال 6559]‏ ‏ ‏ 3237‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مقدس پیشوای بزرگ عالم اسلامی، امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏1. با توجه به این که دولت جمهوری اسلامی ایران دستور داده که حواله از غیر‏‎ ‎‏طریق بانک و نمایندگان دولت، ممنوع است و صرافی در خارج از کشور از غیر بانک‏‎ ‎‏ممنوع است، امام هم فرموده: «قوانین و مقررات دولت جمهوری اسلامی لازم الاتباع‏‎ ‎‏است»، جمعی از مؤمنین در خارج از کشور، مؤسسات خیریه در ایران دارند از‏‎ ‎‏قبیل  درمانگاه، بیمارستان، کمک به ایتام و سایر اموری که فقط جنبۀ خیریه دارد،‏‎ ‎‏آن ها  می توانند پولی که مربوط به امور مزبوره می باشد در خارج، تومان خریداری‏‎ ‎‏نمایند یا از طریق حوالۀ غیر بانکی حواله دهند؟ که در این صورت، یک تومان که‏‎ ‎‏می خواهند از طریق بانک بفرستند، به بیش از چهار تومان و نصف می شود و به‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 512
‏مؤسسات خیریه بهتر رسیدگی می شود.‏

بسمه تعالی، باید مقررات دولت اسلامی در تبدیل و تحویل ارز مراعات شود.

[سؤال 6560]

‏2. ما در کویت ساکن و تجارت داریم؛ طرف ما در ایران جنس می فرستد با‏‎ ‎‏صاحب لنج معامله می کند؛ مثلاً هر یک کارتن یا صندوق، اگر تومان می خواهید، یک‏‎ ‎‏هزار تومان و اگر دینار می خواهید، شش دینار؛ صاحب لنج، تومان قبول می کند؛‏‎ ‎‏کویت که جنس را تحویل می دهد کرایه می خواهد. اگر ما به او تومان بدهیم، تومان از‏‎ ‎‏بازار باید خریداری کنیم و حسب فرمان امام، جایز نیست؛ اگر دینار به او بدهیم، باز‏‎ ‎‏هم گرفتاریم؛ چون باید مقابل هر یک هزار تومان، حدود 34 دینار به او بدهیم، با‏‎ ‎‏این که در بازار کمتر از شش دینار، یک هزار تومان می باشد، در این صورت برای ما‏‎ ‎‏ضرر است که تحمل او مشکل است. آیا در این صورت می توانیم دینار در مقابل‏‎ ‎‏تومانِ طلب او به قیمت بازار آزاد بدهیم؟ یا خریداری نموده به او بدهیم و یا مجبوریم‏‎ ‎‏در مقابل یک هزار تومان 34 دینار بدهیم و متحمل ضرر شویم؟ جواب واضح و‏‎ ‎‏روشن بیان فرمایید که مؤمنین از تحیّر و گرفتاری در معامله آگاه باشند.‏

بسمه تعالی، به هر نحو قرارداد شده، باید به همان نحو عمل شود و چنانچه احتیاج به تبدیل پول داشته باشد، باید با مقررات دولت اسلامی باشد.

[سؤال 6561]‏ ‏ ‏ 3238‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 11 جمادی الاولی 1403 ق‏

‏دفتر استفتائات حضرت امام خمینی، دام ظله، سلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏این جانب از ظلم رژیم صدام به جمهوری اسلامی پناه آوردم (فرار کردم). در حین‏‎ ‎‏ورود، مبلغ 2000 دینار عراقی با من بود. به جهت این که در آن وقت گفته می شد که در‏‎ ‎‏پاسگاه های مرزی، افراد غیر صالحی هست که ممکن است از موقعیت خود سوء‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 513
‏استفاده بکنند، لذا اظهار نکردم که با من مبلغی هست و این مبلغ را غیاباً با خود به‏‎ ‎‏داخل ایران آوردم و به جهت حرمت خرید و فروش آزاد ارز، لذا در این مدت از‏‎ ‎‏فروش آن امتناع ورزیدم؛ با وجود این که غیر از این، پولی نداشتم و سخت هم نیازمند‏‎ ‎‏بودم. بعد از صدور قانون جدید خرید و فروش ارز، امکان شرعی آن برایم فراهم شد،‏‎ ‎‏الاّ این که این جانب این پول را در گذرنامۀ خود در حین ورود، داخل نکردم و اساساً‏‎ ‎‏گذرنامه ای نداشته ام؛ اینک بفرمایید آیا شرعاً جایز است که این پول را مثل سایر‏‎ ‎‏اشخاصی که ارز داخل کرده اند، بفروشم یا نه؟ با علم به این که این جانب غیر از این‏‎ ‎‏پول، چیز دیگری ندارم و فقیر و نیازمند هم هستم. والسلام علیکم و علی امامنا‏‎ ‎‏الخمینی ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، با رعایت مقررات دولت اسلامی مانع ندارد.

[سؤال 6562]‏ ‏ ‏ 3239‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 23 / 1 / 1361‏

‏حضرت امام خمینی، سلام علیکم‏

‏حمله دارانی که سال گذشته به مکه معظمه شرفیاب شدند، برای خرج راه‏‎ ‎‏مسافرت، در داخل خاک سعودی برای هر یک حاجی، مبلغ سه هزار ریال سعودی به‏‎ ‎‏قیمت هر ریال سعودی 5 / 25 ریال، از دولت جمهوری اسلامی ایران دریافت نمودند.‏‎ ‎‏بعد، هر یکی از حمله داران از پنجاه هزار ریال سعودی تا صد هزار ریال سعودی پول‏‎ ‎‏(ارز) اضافه آوردند که بعضی از آن ها ریال سعودی را طلا خریدند و به صورت‏‎ ‎‏قاچاق به ایران آوردند تا بفروشند؛ چه صورتی دارد؟ بعضی از آن ها ریال ها را به زوّار‏‎ ‎‏و یا قاچاقچیان در سعودی به قیمت هر ریال سعودی 70 ریال فروختند؛ چه صورتی‏‎ ‎‏دارد؟ بعضی از آن ها ریال ها را جاسازی کرده و به ایران آوردند و به صراف ها‏‎ ‎‏فروختند؛ چه صورتی دارد؟‏

بسمه تعالی، تخلف از مقررات دولت اسلامی جایز نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 514
[سؤال 6563]‏ ‏ ‏ 3240‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 5 / 1 / 1361‏

‏1. برای تعویض پول، چنانچه به صرّاف ها و دلاّل ها مراجعه کنیم، مبالغی بیش از‏‎ ‎‏بانک دریافت می داریم ـ فرضاً به جای هر دلار به 700 وان، برای هر دلار 745 وان‏‎ ‎‏می گیریم ـ در این مورد چگونه است؟ و آیا مجاز به دریافت پول از صراف ها و‏‎ ‎‏تعویض هستیم یا باید با بانک معامله کنیم؟‏

بسمه تعالی، در این جهت باید مراعات مقررات دولت اسلامی بشود.

‏2. آیا استفاده از نان هایی که داخل آن کِرِم دارد و یا بستنی (نوع کارخانه ای در کشورهای غیر مسلمان،‏‎ ‎‏جایز است یا خیر؟ به هر حال، در مورد خوردنی ها اگر چنانچه کمی توضیح داده شود بهتر است؛‏‎ ‎‏مخصوصاً در مورد میهمانی ها و دعوت ها که به عمل می آید.‏

بسمه تعالی، در غیر اجزای حیوانی، تا علم به نجس بودن خوردنی ندارید، محکوم به حلّیت  است.

[سؤال 6564]‏ ‏ ‏ 3241‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، سلام علیکم ‏

‏بنده به پاکستان تعلق دارم. وقتی که ما از پاکستان آمدیم، دیدیم که مردم پول‏‎ ‎‏خودشان را در مرز تبدیل می کنند و آن جا برای یک روپیه، سه تومان می دهند و برای‏‎ ‎‏100 روپیه، 300 تومان می دهند و در بانک 100 روپیه، 70 تومان است؛ آیا جایز است‏‎ ‎‏که در مرز، پول را تبدیل کنند و تبدیل کردن پول در مرز نقصان نیست، یعنی خسارت‏‎ ‎‏برای حکومت اسلامی نیست؟ لطفاً جواب مرحمت فرمایید.‏

‏طول عمر حضرت عالی را از خداوند خواستارم. خدایا خدایا تا انقلاب مهدی‏‎ ‎‏خمینی را نگهدار‏

بسمه تعالی، تبدیل پول برخلاف مقررات دولت اسلامی جایز نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 515
[سؤال 6565]‏ ‏ ‏ 3242‏

‏ ‏ ‏ بسم الله‌ الرحمن الرحیم‏

‏السلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته، سیدی إمام الاُمّة الخمینی العظیم:‏

‏1. کنت مقلّداً لأحد المراجع وهذا المرجع یجوّز تصریف الدینار العراقی بالتومان‏‎ ‎‏الإیرانی فی السوق السوداء. فعند ما عبرتُ الحدود العراقیة الإیرانیة مهاجراً فی سبیل‏‎ ‎‏الله‌ إلی إیران الإسلام کان فی جعبتی دنانیر عراقیة فصرفتها بالتومان فی شهر محرّم‏‎ ‎‏السابق واُخری قبل شهر محرّم بحوالی شهر ومن ثمّ عدلت فعلاً بالتقلید لسماحتکم‏‎ ‎‏فماذا أفعل حینئذ؟ وماذا سیکون حکم الدنانیر التی صرفتها سابقاً؟‏

بسمه تعالی، بالنسبة لما مضی لا شیء علیک ما لم یکن علیه تعقیب من قبل الدولة الإسلامیة وبالنسبة لما بقی یجب العمل علی وفق قرارات الدولة الإسلامیة.

‏2. سیّدی الإمام إنّکم أفتیتم بوجوب إجراء مقرّرات الدولة الإسلامیة وکما تعلمون أنّ الدولة الإسلامیة‏‎ ‎‏قد وضعت قوانین المرور وغیرها منه القوانین الجزئیة والکلّیة، فإلی أین تتّسع دائرة وجوب إجراء‏‎ ‎‏مقرّراتها؟ وهل تشمل الکلّیات والجزئیات کما لو خالف فرد وسار فی وسط الشارع وترک الرصیف‏‎ ‎‏المعدّ للمشاة فهل یعتبر عاصیاً؟‏

بسمه تعالی، لا فرق فی وجوب متابعة مقرّرات الدولة الإسلامیة بین الاُمور الهامّة الکلّیة وبین الاُمور الجزئیة.

‏3. کیف هی أعمالی السابقة التی کنت أعمل بها علی فتاوی المرجع الذی کنت اُقلّده، هل اُعیدها أم هی‏‎ ‎‏مجزیة مبرئة للذمّة؟ أرجو التفصیل بالجواب.‏

بسمه تعالی، إذا وقعت مطابقة للتقلید الصحیح تجزئ وإلاّ فهی محکومة بالبطلان إلاّ إذا کانت موافقة لفتوی من یجوز تقلیده فعلاً.

‏4. إنّی نذرت لله‌ سبحانه علیّ صیام وصلاة فی الوقت الذی کنت اُقلّد فیه المرجع السابق ولکن لا أعلم‏‎ ‎‏هل نذرتها بالصیغة الصحیحة أم لا.‏

‏أی إنّه لا أعلم هل تلفّظت بالصیغة المطلوبة لانعقاد النذر أم لا، مع العلم أنّی لم أکن أعرف الصیغة‏‎ ‎‏الصحیحة ولم أکن أعرف أنّ هناک صیغة معیّنة یجب أن یتلفّظ بها الذی یرید أن یعقد علی نفسه نذراً‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 516
‏معیّناً، بل کنتُ أعتقد أنّ مجرّد النیة تکفی أو أیّ صیغة بالتلفّظ مع النیة تکفی أیضاً، و قمتُ بأداء الصلاة‏‎ ‎‏والصیام باعتبار أنّها واجبة، فکیف تکلیفی فی ذلک هل أرجع بالمسألة لفتوی سماحتکم أم لفتوی‏‎ ‎‏المرجع السابق؟ وإذا کنتُ أرجع بالفتوی لسماحتکم فهل انعقد علیّ نذر واجب أم لا؟ وإذا کان واجباً‏‎ ‎‏فهل أنّ الصلاة والصیام التی أدّیتها بنیة الواجب صحیحة أم اُعیدها؟‏

بسمه تعالی، ما لم یحرز أنّه أوقع النذر بالصیغة الخاصّة به لا شیء علیه.

[سؤال 6566]‏ ‏ ‏ 3243‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب اسلامی ‏

‏اشخاصی هستند که برای اخذ ارز، گذرنامۀ افراد دیگر را می گیرند، ولی قصد سفر‏‎ ‎‏ندارند و فقط به خاطر استفادۀ از ارز این کار را می کنند و بعد ارز را می فروشند و‏‎ ‎‏استفاده می برند. آیا این پول حلال است یا حرام؟ جواب واضح فرماید.‏

بسمه تعالی، این عمل نباید انجام داده شود. 

[سؤال 6567]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2817

‏2. در ایام حج بعضی از کارگران و یا بازرگانان ایرانی ساکن جزایر خلیج فارس‏‎ ‎‏مقادیری از پس انداز خود را به آشنایان خود در مکه و مدینه می دهند که آنان پس از‏‎ ‎‏بازگشت به ایران معادل آن را پول ایرانی به خانواده هایشان بدهند. بدیهی است که در‏‎ ‎‏این رابطه ارزی از مملکت خارج نمی شود و مبادله هم به ارزش روز و بازار آزاد انجام‏‎ ‎‏می گیرد. آیا انجام چنین مبادله ای برای حجاج جایز است؟‏

بسمه تعالی، باید مطابق مقررات دولت اسلامی عمل شود.

[سؤال 6568]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5576

‏5. مسافرین عازم خانه خدا (حج واجب) می توانند غیر از ارز دولتی ارز دیگری‏‎ ‎‏خارج کنند البته به مقدار کم فقط برای خرید.‏

بسمه تعالی، جایز نیست مگر به مقداری که مقررات دولت اسلامی اجازه بدهد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 517
[سؤال 6569]‏ ‏ ‏ 3244‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏آیا عوض کردن پول کشوری غیر از پول جمهوری اسلامی ایران مثل روپیه در‏‎ ‎‏بازار سیاه با پول جمهوری اسلامی ایران جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، باید طبق مقررات عمل شود و تخلف جایز نیست.

[سؤال 6570]‏ ‏ ‏ 3245‏

‏پاسخ استفتا: ‏‎ ‎‏[نقل از صحیفه امام، ج 19، ص 1 ]‏

‏زمان: 14 مرداد 1363 / 7 ذی القعده 1404‏

‏مکان: تهران، جماران‏

‏موضوع: فروش پول رایج کشور توسط مسافران در خارج کشور‏

‏سؤال کننده: نوربخش، محسن (رئیس کل بانک مرکزی)‏

‏[حضرت امام خمینی رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران‏

‏از قرار اطلاع عده ای از مسافرین ایرانی در خارج از کشور مبادرت به فروش پول‏‎ ‎‏رایج کشور می کنند. با توجه به این که به همراه داشتن اسکناس بیش از مبلغ مقرر، غیر‏‎ ‎‏قانونی اعلام شده است، و این امر خلاف حیثیت و آبروی جمهوری اسلامی است،‏‎ ‎‏مستدعی است نظر مبارک را در این مورد اعلام فرمایید.‏

‏ ‏ ‏ 14 / 5 / 63 ـ محسن نوربخش]‏

بسمه تعالی، تخلف از مقررات دولت خصوصاً در فرض مذکور جایز‎ ‎نیست.‏ ‏ ‏ ‏روح الله‌ الموسوی الخمینی

[سؤال 6571]‏ ‏ ‏ 3246‏

‏پاسخ استفتا: [ نقل از صحیفه امام، ج 12، ص 165] ‏

‏زمان: 4 اسفند 1358 / 6 ربیع الثانی 1400‏

‏مکان: تهران، بیمارستان قلب‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 518
‏موضوع: خروج ارز از کشور‏

‏مخاطب: نامشخص‏

‏[ خدمت حضرت امام خمینی، رهبر انقلاب اسلامی ایران‏

‏پس از اهدای سلام و تحیت، نظر مبارک را در مورد اخراج ارز از مملکت به طرق‏‎ ‎‏مختلف به خصوص طلای خالص و مشخص شدن رابط‏‏ۀ‏‏ خارج کنندگان از مرز با‏‎ ‎‏طلافروشان شهرستان ها و معاملاتی که کمک به اخراج ارز می کند، در شرایطی که‏‎ ‎‏خروج ارز به ضرر کشور است بیان فرمایید.]‏

بسمه تعالی، در فرض مذکور، هم اخراج ارز و هم اعانت بر آن ـ از جمله فروش به اشخاصی که اخراج می کنند ـ حرام است و لازم است مسلمانان پایبند به مصالح اسلام و مسلمین از اعمالی که مخالف مصلحت کشور است، اجتناب کنند.

‏ ‏ ‏ روح الله‌ الموسوی الخمینی‏

[سؤال 6572]‏ ‏ ‏ 3247‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏فردی مقیم کویت است و حاصل کار او دینار کویتی است ولی آن دینار را در بازار‏‎ ‎‏آزاد در همان کشور تبدیل به «تومان» می کند تا دوباره در ایران تومان را بدهد و ارز‏‎ ‎‏بگیرد، و از این راه مبلغی برایش افزوده شود، و فقط منظورش به دست آوردن پول‏‎ ‎‏اضافی است، و گرنه مخارج او از راه دیگری تأمین می شود. آیا پولی که از این طریق‏‎ ‎‏عاید او می شود حلال است یا حرام؟‏

بسمه تعالی، لازم است مقرّرات دولت اسلامی مراعات شود، و هرگونه عملی که ضرر برای حکومت اسلامی باشد جایز نیست، و معاملاتی که دولت مقرّرات خاصّی در آن ندارد و مزاحمتی با آن ها نمی کند و ضرر برای دولت اسلامی ندارد مانع ندارد، و تشخیص موارد با خود شما است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 519
[سؤال 6573]‏ ‏ ‏ 3248‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 25 ربیع المولود 1403 ق‏

‏محضر مبارک حضرت امام خمینی، دامت برکاته، سلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته،‏‎ ‎‏محترماً معروض می دارم: حکم مسائل زیر، را بیان بفرمایید:‏

‏1. تبدیل پول ایرانی با پول خارجی و پول خارجی با پول ایرانی با نرخ بازار آزاد‏‎ ‎‏خارج از کشور جمهوری اسلامی ایران جایز است یا خیر؟‏

‏خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار‏

بسمه تعالی، در خارج کشور اگر خلاف مقررات دولت جمهوری اسلامی نباشد مانع ندارد.

[سؤال 6574]

‏2. حواله دادن برای تبدیل پول ایرانی با پول خارجی و یا پول خارجی با پول‏‎ ‎‏ایرانی با نرخ بازار آزاد در داخل کشور جمهوری اسلامی ایران و یا خارج از کشور‏‎ ‎‏جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دولت جمهوری اسلامی است.

[سؤال 6575]‏ ‏ ‏ 3249‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مقدس حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏آیا بردن پول ایرانی به خارج کشور، خارج از مقررات دولت اسلامی، و فروش آن‏‎ ‎‏در بازار آزاد، که موجب بی اعتبار شدن ارزش پول ایرانی و بهره برداری ضد انقلاب از‏‎ ‎‏آن می شود، از نظر شرعی چه حکمی دارد؟‏

‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، رعایت مقررات دولت اسلامی واجب است و تخلف از آن جایز نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 520
[سؤال 6576]‏ ‏ ‏ 3250‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، روحی لک الفداء‏

‏1. کسانی که در کویت یا کشورهای دیگر خلیج فارس هستند و کسانی که از ایران‏‎ ‎‏می روند در این جا و‏‎ ‎‏مسافر هستند و درآمدی ندارند و دولت هم که نمی گذارد کسی‏‎ ‎‏پول خارج نماید از ایران. این مسافرین از رفقایشان یا غیر، دینار می گیرند، جنس یا‏‎ ‎‏سوغاتی می گیرند، بعداً که آمدند به ایران، پول آن ها را عوض دینار، تومان می پردازند؛‏‎ ‎‏یک وقت به نرخ بانک که 18 دینار، هزار تومان باشد می گیرند یا به نرخ صرف بازار؛‏‎ ‎‏آیا جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، چنانچه خلاف مقررات دولت اسلامی باشد جایز نیست.

[سؤال 6577]

‏2. مسألۀ دیگر که در کویت مشهور است، این است که امام اجازه داده است پول‏‎ ‎‏سهم امام و جبهه را از غیر طریق بانک به ایران بفرستند؛ چنین اجازه ای امام به سفیر و‏‎ ‎‏وکلایش داده است؛ آیا این موضوع صحت دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، صحت ندارد و برخلاف مقررات دولت اسلامی نباید عمل کنند.

[سؤال 6578]‏ ‏ ‏ 3251‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 28 / 10 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی، امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏شرکت های هواپیمایی برای نگهداری و رواج بازار بلیط فروشی خود، مبلغی ارز‏‎ ‎‏اضافه بر قیمت اصلی بلیط و حق قانونی، به آژانس های مسافرتی یا آن ها به شرکت‏‎ ‎‏می پردازند و احتمال دارد مبلغی از آن به مسافر یا صاحب کالا داده شود که البته بدین‏‎ ‎‏وسیله ارز هم خارج خواهد شد؛ آیا پرداخت ارز اضافه بر قیمت بلیط از نظر قانون‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 521
‏اسلام چه صورت دارد؟ مستدعی است مشروحاً بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، چنانچه با مقررات دولت اسلامی مخالفت نداشته باشد، اشکال ندارد.

[سؤال 6579]‏ ‏ ‏ 3252‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 23 / 7 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی، امام خمینی، محترماً به عرض می رساند: ‏

‏پول خارج از جمهوری اسلامی ایران را در بازار سیاه اگر عوض کنند ـ مثلاً هزار‏‎ ‎‏روپیه، مقابلش سه هزار تومان می شود ـ بنابراین که عوض کردن پول در بازار سیاه‏‎ ‎‏ممنوع باشد آیا گرفتن پول مذکور جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، جایز نیست.

[سؤال 6580]‏ ‏ ‏ 3253‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضرت آیت الله‌ روح الله‌ الموسوی الخمینی، مدّ ظله‏

‏آیا حواله جایز است؛ یعنی این که در پاکستان مثلاً 000 / 10 روپیه به کسی بدهیم و‏‎ ‎‏آن کس برای ما یک نامه می نویسد، ما از آن نامه در ایران مثلاً 000 / 20 تومان یا‏‎ ‎‏000 / 2  تومان بگیریم؟ اگر جایز نیست، آیا برای زیارت یا ازدواج یا خریدن خانه و‏‎ ‎‏فرستادن خمس یا کارهای ضروری هم استثنا ندارد؟‏

بسمه تعالی، هر  گونه معاملات ارز باید مطابق مقررات دولت اسلامی باشد و تخلف جایز نیست.

[سؤال 6581]‏ ‏ ‏ 3254‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 18 / 2 / 1362‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، روحی فداه، لطفاً به سؤال‏‎ ‎‏ذیل پاسخ فرمایید:‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 522
‏باری شاید همان گونه که مستحضر هستید، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و‏‎ ‎‏تحریم اقتصادی و عدم داشتن ارز کافی، پول ایران در کشورهای خارج به خصوص‏‎ ‎‏شیخ نشین ها، کم بها شده است. مثلاً دینار کویت که ارزش آن، طبق نرخ بانک ملی،‏‎ ‎‏حدود سی تا سی و یک تومان است؛ حدود صد و بیست تومان خرید و فروش‏‎ ‎‏می شود. طبق اظهار مسافرین و کارگران آن سامان و افرادی که در رفت و آمد هستند،‏‎ ‎‏می گویند: هفت دینار، هزار تومان صرف می شود. در صورتی که نرخ دولتی سی و سه‏‎ ‎‏دینار، هزار تومان می شود. در نتیجه، کارگران و ایرانی های مقیم شیخ نشین ها،‏‎ ‎‏ماحصل کار خود را در همان جا به وسیله صراف ها یا توسط افرادی که در کشور ایران‏‎ ‎‏واسطه دارند، به نرخ چند برابر نرخ دولتی ایران تبدیل به تومان می کنند و از همین پول‏‎ ‎‏خانه و وسایل زندگی تهیه می کنند. لطفاً بفرمایید، این گونه پول ها که به طریق غیر نرخ‏‎ ‎‏رسمی دولت ایران صرافی می شود، حلال است یا حرام؟ می شود خانه خرید و در‏‎ ‎‏خانه ای که به وسیله این پول ها خریده شده است می شود نماز خواند؟ خواهشمندم به‏‎ ‎‏طور مشروح پاسخ دهید که مزید تشکر است. خداوند سایۀ شما را از سر ملت ایران و‏‎ ‎‏همه مستضعفین جهان کوتاه نفرماید. ‏

بسمه تعالی، تخلف از مقررات دولت اسلامی جایز نیست، اگر چه نماز در خانۀ ذکر شده، صحیح است. 

[سؤال 6582]‏ ‏ ‏ 3255‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب، امام خمینی، دام ظلّکم العالی‏

‏1. خریدن پول خارجی از افرادی که وارد ایران می شوند، به نظر وضعیت فعلی‏‎ ‎‏جمهوری اسلامی چطور است؟‏

بسمه تعالی، هرگونه معاملات ارز و صرف باید با مقررات دولت اسلامی باشد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 523
[سؤال 6583]

‏2. عده ای از ایرانیان یا غیر ایرانی، خارج کشور هستند، خانواده شان یا شغلشان در‏‎ ‎‏ایران است؛ می توانند پول ایرانی در ایران پرداخت کنند و خارج ایران بگیرند؟‏

بسمه تعالی، حکم مسألۀ قبل را دارد.

‏3. خانم هایی که لباسشان بدن نما است، پوشیدن آن ها چطوری است؟‏

بسمه تعالی، اگر بدن آن ها را نامحرم می بیند جایز نیست.

‏4. روسری که به علت نازک بودن، موهای سر را عیان می کند، پوشیدن آن از ستر شرعی کفایت‏‎ ‎‏می کند؟‏

بسمه تعالی، کفایت نمی کند.

‏5. سازی که از رادیو ایران پخش می شود، شنیدن آن چطوری است؟ عده ای می گویند که ساز غنا است.‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 6584]‏ ‏ ‏ 3256‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور رهبر بزرگوار، امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏بعد از تقدیم سلام و عرض ادب؛ عرض می شود که شما دربارۀ کسانی که از‏‎ ‎‏پاکستان وارد ایران می شوند، فرموده اید که باید پول پاکستانی را در بانک عوض کنند.‏‎ ‎‏آن ها می آیند و پول را در بانک عوض می کنند، اما وقتی که از ایران به پاکستان‏‎ ‎‏می روند، بانک ها پول ایرانی را به پول پاکستانی عوض نمی کنند و در خارج هم این‏‎ ‎‏فعل حرام است؛ حکم فرمایید که در این صورت چه کار بکند؟‏

‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، مقررات دولت اسلامی را باید مراعات نمایند.

[سؤال 6585]‏ ‏ ‏ 3257‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏بعضی از ما اهالی فارس، در کشورهای خلیج، مقیم می باشیم. وجهی را که از‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 524
‏طریق کارگری تحصیل می کنیم در بانک صادرات ایران صرف نمی کنیم، در بازار سیاه‏‎ ‎‏صرف می کنیم؛ بدین شکل و صورت که 14 ریال قطری، صد تومان و در بانک‏‎ ‎‏صادرات 26 ریال قطری، صد تومان؛ آیا صرف 14 ریال برای ما جایز است؟ و‏‎ ‎‏همچنین کسانی که صرافی دارند و صرف می کنند؟ لطفاً جواب و پاسخ را بیان‏‎ ‎‏فرمایید.‏

بسمه تعالی، در این باره باید مقررات دولت جمهوری اسلامی مراعات شود و وارد و خارج کردن ارز بر خلاف مقررات دولت اسلامی جایز نیست.

[سؤال 6586]‏ ‏ ‏ 3258‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 27 / 2 / 1361‏

‏محضر مبارک امام امت، ادام الله‌ ظله الشریف‏

‏1. نرخ رسمی دینار کویتی در بانک های ایران حدود 280 ریال است.‏

‏2. نرخ خرید ترجیحی دینار کویتی از کارگران توسط بانک 550 ریال است.‏

‏3. حقوق کارمندان دولت در کشور کویت با نرخ رسمی 280 ریال حواله می شود.‏

‏آیا ارسال پس انداز کارمندان دولت از این حقوق با نرخ 550 ریال مجاز است‏‎ ‎‏یا  خیر؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دولت اسلامی است.

[سؤال 6587]‏ ‏ ‏ 3259‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 30 / 11 / 1361‏

‏سرپرست دفتر امام، قم، بعد از سلام، لطفاً به دو سؤال ذیل پاسخ مرحمت فرمایید:‏

‏1. طبق گفته آقای نوربخش، ایرانیانی که در خارج از کشور کار می کنند می توانند‏‎ ‎‏اضافه درآمد خود را به صورت ارز وارد کشور نمایند و به کسانی که قصد مسافرت به‏‎ ‎‏خارج دارند بفروشند و در نرخ فروش آن هم دخالتی نمی شود. اکنون آیا کسانی که به‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 525
‏عنوان مأموریت در خارج از کشور زندگی می کنند و از کشور جمهوری اسلامی‏‎ ‎‏حقوق به صورت ارز می گیرند می توانند پس انداز خود را به صورت ارز به کشور وارد‏‎ ‎‏و به مسافرین خارج بفروشند؟‏

بسمه تعالی، طبق مقررات دولت اسلامی باید عمل نمایند.

‏2. برای دورۀ یائسگی زنان باید 50 سال را قمری حساب کرد یا شمسی؟ همچنین برای سن بلوغ و‏‎ ‎‏واجب شدن عبادات؟‏

بسمه تعالی، میزان سال قمری است. 

‏طول عمر حضرت عالی را از خداوند خواستارم. خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار‏

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 526