خرید و فروش و استعمال اعیان نجس و متنجس

‏‏خرید و فروش و استعمال اعیان نجس و متنجس‏

‏‏[سؤال 6515]‏‏ ‏ ‏ 3210‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏پیه و چربی حیوانی که از کشور خارجی غیر مسلمان جهت درست کردن صابون‏‎ ‎‏وارد می شود از لحاظ خرید و فروش و مصرف آن صابون چه صورت دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، خرید و فروش میته و اجزاء آن جایز نیست و استعمال آن‏‎ ‎‏محل اشکال است و احتیاط ترک نشود و در فرض مسأله اگر وارد کننده‏‎ ‎‏مسلمان باشد و احتمال داده شود که احراز تذکیه حیوان را کرده و در‏‎ ‎‏دسترس مسلمین قرار داده حکم میته را ندارد.‏‎[1]‎

‏‏[سؤال 6516]‏‏ ‏ ‏ 3211‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 10 / 1361‏

‏‏دفتر رهبر کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی، بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران ‏

‏
‏‎

‏‏توجه داده می شود که اسیدهای چرب از انواع چربی های گاو، خوک، ماهی های‏‎ ‎‏دریایی و امثالهم به دست می آید که در یک مرحله از عملیات شیمیایی، تحت فشار‏‎ ‎‏بخار و حرارت زیاد، چربی تبدیل به اسید چرب می گردد و در مرحله بعدی طی یک‏‎ ‎‏عملیات شیمیایی، با سود سوزآور ترکیب می کنند و از آن صابون چرب به دست‏‎ ‎‏می آورند. حال خرید این نوع اسید چرب به جهت تولید صابون چرب، شرعی‏‎ ‎‏است  یا نه؟ ‏

‏‏خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار‏

‏‏بسمه تعالی، مانع ندارد.‏

‏‏[سؤال 6517]‏‏ ‏ ‏ 3212‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک آیت الله‌ العظمی، زعیم الاُمّة الإسلامیة وقائدها الأعظم، امام خمینی،‏‎ ‎‏مدّ ظله العالی، السلام علیکم والدعاء لکم بالعزّ و العظمة ‏

‏‏به شرف عرض عالی می رساند: در زمان حاضر، پودر ماهی میته و ماهی حرام‏‎ ‎‏گوشت و چربی خوک و چربی حیوانات غیرمذکّی و حیوانات حرام گوشت، در‏‎ ‎‏صنعت دامداری و مرغداری ـ جهت تغذیۀ مرغ ها و حیوانات حلال گوشت ـ مصرف‏‎ ‎‏معتنا به دارد و همچنین چربی خوک و حیوانات حرام گوشت و غیر مذکّی، در صنعت‏‎ ‎‏صابون سازی و بعض صنایع دیگر، قابل استفادۀ معتنابه است. آیا استفاده از مذکورات،‏‎ ‎‏در امور غیر مشروط بالطهاره جایز است؟ در صورت جواز استفاده از اجزای میته و‏‎ ‎‏حیوانات حرام گوشت و غیر مذکّی در امور غیرمشروط به طهارت چنانچه نفع مزبور‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، استفادۀ مذکور به نحوی که ذکر شده است جایز است، و‏‎ ‎‏خرید و فروش نیز به نحوی که مذکور است جایز است؛ لکن احتیاط به‏‎ ‎‏این که رد و بدل، به عنوان بیع و شرا نباشد مطلوب است. ‏

‏‏[سؤال 6518]‏‏ ‏ ‏ 3213‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 30 / 6 / 1361‏

‏‏محضر مبارک رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله‌ العظمی امام‏‎ ‎‏خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏‏محترماً به عرض مبارک می رساند: در زمان تسخیر لانۀ جاسوسی امریکا توسط‏‎ ‎‏دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، مقداری مواد خوراکی مربوط به لانۀ جاسوسی در‏‎ ‎‏سردخانۀ مجتمع شهید امین زاده بوده و تا کنون در آن جا نگهداری می گردد. از آن جا‏‎ ‎‏که نگهداری کالاهای مذکور متضمن مخارجی بوده و دولت از این بابت تا کنون مقدار‏‎ ‎‏معتنابهی طلبکار می باشد، جهت تعیین تکلیف قطعی آن ها خواهشمند است مرقوم‏‎ ‎‏فرمایید آیا می توان گوشت های گاو، گوسفند و مرغ که ذبح آن ها غیر شرعی و مقدار‏‎ ‎‏آن هم بسیار زیاد است و کلاً هرگونه مواد غذایی که منشأ حیوانی دارد را (با توجه به‏‎ ‎‏مشکلات عدیدۀ دولت در جهت خرید گوشت) به اقلیت های مسیحی و کلیمی به‏‎ ‎‏صورت اهدایی واگذار کرده ـ که در صورت واگذاری، لااقل در مواد غذایی مسلمین‏‎ ‎‏صرفه جویی شده ـ یا این که بایستی حتماً معدوم گردد.‏

‏‏بسمه تعالی، چیزی که به حکم شرع، حکم میته دارد، خرید و فروش و‏‎ ‎‏معاوضۀ آن و یا مجانی به انسان دیگر به منظور خوردن دادن، جایز‏‎ ‎‏نیست؛ ولی استفاده از آن در خوراک دام یا کود درست کردن مانع ندارد و‏‎ ‎‏در این باره باید مقررات دولت اسلامی مراعات شود.‏

‏
‏‎

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 22 / 3 / 1361‏

‏‏با عرض معذرت از گرفتن وقت شما و با عرض تشکر از جوابی که می دهید، برای‏‎ ‎‏سؤالی که دارم. سؤال من در مورد چرم است و من سعی می کنم موضوع را کاملاً‏‎ ‎‏توضیح دهم.‏

‏‏طبق فتوای امام، چرمی که از طریق ذبح غیر شرعی به دست آمده قابل معامله‏‎ ‎‏نیست و همچنین چرمی که مطمئن نیست مسلمان که پاک یا نجس می باشد؛ مگر‏‎ ‎‏این که بفهمد ذبح شرعی بوده (موقع معامله با غیر مسلمان).‏

‏‏من دانشجویی در امریکا هستم و قبل از این که حکم مورد نظر در مورد معاملۀ‏‎ ‎‏چرم را بدانم، مقداری وسیله خریدم که اجزایی از آن ها چرمی بود (مثلاً کیف مدرسه،‏‎ ‎‏کفش، کمربند؛ چندین سال قبل) و آن ها را داشتم و استفاده می کردم؛ تا این که حکم‏‎ ‎‏اولی در مورد معامله را فهمیدم (در توضیح المسائل امام) ولی فکر نمی کردم نجس نیز‏‎ ‎‏می باشند و چون قبلاً خریده بودم و با مشورت با بعضی از دوستان، به این نتیجه‏‎ ‎‏رسیدیم که این ها قبلاً خریداری شده و استفاده از آن ها اشکالی ندارد ولی آدم مالک‏‎ ‎‏آن ها حساب نمی شود و نمی تواند آن ها را ـ مثلاً ـ بفروشد. تا این که چندی قبل، در‏‎ ‎‏یکی از روزنامه ها فتوای امام را در مورد چرم دیدم که این ها نجس نیز می باشند و با‏‎ ‎‏توجه به این که این شرایط وجود داشته در خرید آن ها و استفاده، نجس شدن بیشتر‏‎ ‎‏چیزهای دیگرمان از قبیل لباس، فرش و خانه و .... و همچنین این که ما در کشوری‏‎ ‎‏زندگی می کنیم که اکثریت افراد آن را غیر مسلمان تشکیل می دهند، فکر کردم که شاید‏‎ ‎‏جواب به خصوصی و راه حلی و یا حکمی باشد برای ما که حالا چه کار کنیم و به چه‏‎ ‎‏نحو، وظیفۀ اسلامی مان را انجام دهیم؟ با تشکر قبلی، نوکر امام خمینی‏

‏‏بسمه تعالی، با فرض این که چرم از حیوان غیر مذکّی شرعی تهیه شده، در‏‎ ‎‏حکم میته است و استعمال و خرید و فروش آن جایز نیست.‏‎[2]‎

‏
‏‎

‏‏ ‏ ‏ بسم الله‌ الرحمن الرحیم‏

‏‏وأفضل الصلاة والسلام علی سیدنا محمد وآل نبیه الطیبین الطاهرین والسلام‏‎ ‎‏علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏أکتب رسالتی هذه داعیاً الله‌ سبحانه وتعالی أن ینصر الإسلام ویحفظ علمائنا الأبرار‏‎ ‎‏ویجمع شمل المسلمین لنصرة الحقّ وإخماد الباطل.‏

‏‏إمامنا العظیم ومنقذ المسلمین الإمام الخمینی، دام ظله إنّنی أسالک هذا السؤال الذی‏‎ ‎‏ربما ینقذنی من ارتکاب السیئات ولا أعلم أن کنتُ أرتکب السیئات بسبب عملی‏‎ ‎‏والسؤال هو:‏

‏‏1. أنّنی أعیش فی «کَنَدا» وأشتغل فی مطعم، أنّنی عامل ورَبُّ العمل یبیع لحم‏‎ ‎‏الخنزیر وبحکم عملی هناک أصبحت مُجبراً علی العمل فیه ومنذ مدّة قصیرة أدخل‏‎ ‎‏ربّ  العمل المشروبات المحرّمة وکذلک بحکم العمل أصبحت أبیعها بعد أن لعن‏‎ ‎‏الرسول صلی الله علیه و آله وسلم بائعها وشاربها وناقلها إلی آخر.‏

‏‏هل اللعنة تصلنی ـ مع أنّنی أشتغل لاُعیّش زوجتی وطفلی، مع أنّه یوجد بطالة عمل‏‎ ‎‏کثیرة فی «کَنَدا» کما إنّنی مفکّر بالذهاب إلی لبنان فی الصیف المقبل لأمضی حیاتی‏‎ ‎‏هناک. هل یجب علیّ أن أترک عملی فوراً فی حال عدم موافقتکم علی هذا العمل؟‏

‏‏2. وهل علیّ أن أذهب إلی بلدی فوراً واُفتّشَ عن عمل آخر مع أنّنی لا أحصل علی‏‎ ‎‏مصلحة لأعیش منها؟‏

‏‏کما أنّنی أدفع الخمس فی کلّ سنة من إنتاج عملی، هل إذا کان عملی حرام یعنی‏‎ ‎‏الخمس لا یُقبل عند الله‌ مع أنّنی أدفعه بنیّة القُربی إلی الله‌ سبحانه وتعالی.‏

‏‏وأخیراً أختم رسالتی هذه مع الدعاء لکم بالنصر وحفظکم من کلّ مکروه کما أرجو‏‎ ‎‏من سماحتکم ردّ الجواب فوراً، لأنّنی لا أرید أن یکون مالی حراماً وأنتظر الجواب‏‎ ‎‏بأسرع وقت ممکن.‏

‏
‏‎

‏‏بسم الله‌ الرحمن الرحیم، یحرم الاشتراک ولو بصورة العامل فی بیع لحم‏‎ ‎‏الخنزیر والخمر ولا یستحقّ الاُجرة فی مقابل ذلک العمل المحرّم ولا یحرم‏‎ ‎‏العبد من رزقه إذا أراد کسبه من حلّه إنّ الله‌ هو الرزّاق ذوالقوّة المتین .‏

‏‏[سؤال 6521]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2064‏

‏‏3. دارو فروشی مقداری از داروهایش به واسطه مخلوط بودن با الکل متنجس بوده‏‎ ‎‏و فروخته است و به اسم شیشه و امثال ذلک هم پول نگرفته و سالیانی کارش این بوده‏‎ ‎‏است؛ آیا به عنوان مظالم هم چیزی باید رد کند یا خیر و اگر لازم باشد چه مقدار‏‎ ‎‏بدهد؟ اقل یا اکثر؟‏

‏‏بسمه تعالی، الکل نجس نیست؛ مگر ثابت شود که مسکر مایع بالاصاله‏‎ ‎‏است و در این صورت، بیع جایز نیست و ثمن آن به ملک صاحبش باقی‏‎ ‎‏است که اگر او را نمی شناسد باید از طرف او صدقه بدهد به اذن حاکم، علی‏‎ ‎‏الاحوط.‏

‏‏[سؤال 6522]‏‏ ‏ ‏ 3216‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏1. آب منی حیوان بفروشند پول آن حلال است یا حرام؟ شما بیان فرمایید؟‏

‏‏بسمه تعالی، حرام است.‏

‏‏[سؤال 6523]‏

‏‏2. سگ را بفروشند پول آن حلال است یا حرام؟ شما بیان فرمایید؟‏

‏‏بسمه تعالی، غیر از سگ شکاری و سگ گله و سگی که برای پاسبانی زرع‏‎ ‎‏و باغ و خانه است فروش سایر سگ ها جایز نیست.‏

‏‏3. خوراک را گربه دهان بزند پاک است یا حرام است شما بیان فرمایید؟‏

‏‏بسمه تعالی، پاک است.‏

‏
‏‎

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 9 / 1 / 1362‏

‏‏حضور مبارک حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏‏با آرزوی سلامتی امام و پیروزی رزمندگان اسلام در جبهه های حق علیه باطل‏

‏‏محترماً معروض می دارد: شرکت زریواران سهامی خاص، بنا بر مصوبۀ شورای‏‎ ‎‏هماهنگی و هیأت مدیره، تصمیم به تأسیس کارخانۀ کنسرو خرچنگ، جهت صادرات‏‎ ‎‏به کشورهای اروپایی در امر بهبود ورود ارز بر مبنای سیاست خارجی دولت فخیمۀ‏‎ ‎‏جمهوری اسلامی، اخذ نموده، با توجه به حرام بودن خرچنگ جهت مسلمین و‏‎ ‎‏این که خاویار هم جزو همین گروه می باشد و به خارج صادر می شود، خواهشمند‏‎ ‎‏است در مورد صدور کنسرو خرچنگ به خارج از کشور فتوای شرعیه صادر نموده،‏‎ ‎‏امر به ابلاغ فرمایند. ومن الله‌ التوفیق و العبادة و الشهادة‏

‏‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏بسمه تعالی، اگر آن را نفروشند، بلکه به کفار بدهند و در مقابل این‏‎ ‎‏واگذاری، پول بگیرند، هر مقدار باشد اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 6525]‏‏ ‏ ‏ 3218‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 5 / 10 / 1361‏

‏‏دفتر امام خمینی، دام ظله العالی، سلام علیکم‏

‏‏لطفاً به سؤالات ذیل پاسخ مرقوم فرمایید:‏

‏‏1. خرید و فروش خاویار چه صورت دارد؟ اگر مسلمان بخرد یا غیر مسلمان، یا‏‎ ‎‏مسلمان به مسلمان بفروشد یا مسلمان به غیر مسلمان بفروشد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از ماهی فلس دار باشد اشکال ندارد.‏

‏‏2. می دانیم که خانواده ای خمس نمی دهند، اگر ما را به میهمانی دعوت کردند می توانیم از غذای‏‎ ‎‏آن ها  بخوریم؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر علم ندارید که در غذای مورد ابتلا خمس هست، مانع ندارد.‏

‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، خمس دارد، مگر از مخارج زندگی محسوب شود و از شؤون او باشد.‏

‏‏[سؤال 6526]‏‏ ‏ ‏ 3219‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 25 / 9 / 1361‏

‏‏دفتر رهبر کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏‏احتراماً؛ شرکت سهامی شیلات ایران در نظر دارد خاویار و ماهی استروژن برای‏‎ ‎‏فروش به اقلیت های مذهبی و مسلمانان غیر شیعه عرضه کند، خواهشمند است نظر‏‎ ‎‏حضرت امام خمینی را در این خصوص بفرمایید. ‏

‏‏طول عمر حضرت عالی را از خداوند خواستارم. ‏

‏‏بسمه تعالی، ماهی فلس دار و خاویار آن ولو این که کم فلس باشد، حلال‏‎ ‎‏است و خرید و فروش آن اشکال ندارد و ماهی های بی فلس را اگر نفروشید‏‎ ‎‏بلکه به کفار بدهید و در ازای این واگذاری، پول بگیرید هر مقدار باشد‏‎ ‎‏اشکال ندارد و اگر احتمال صحیح داده شود که خاویار و امثال آن را برای‏‎ ‎‏به کار بردن داروها، پس از استحاله یا در بین درست کردن استحاله شود،‏‎ ‎‏فروش آن جایز است.‏

‏‏[سؤال 6527]‏‏ ‏ ‏ 3220‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏از محضر حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی تقاضا می شود جواب این مسأله را‏‎ ‎‏بیان فرمایید:‏

‏‏شخصی مقداری اجناس خوردنی متنجس که قابل تطهیر نیست به مردم فروخته،‏‎ ‎‏در مدت یک سال، به مقدار پانزده هزار تومان و اشخاص مشتری را الآن نمی شناسد؛‏‎ ‎‏دربارۀ پولی که گرفته چه وظیفه ای دارد؟ مخفی نماند که شخص نامبرده خمس‏‎ ‎‏سالیانۀ درآمد را می پرداخته و سال برای پرداخت خمس دارد.‏

‏
‏‎

‏‏[سؤال 6528]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 3268‏

‏‏2. آیا فروختن یا مصرف کردن عطرهایی که الکل در آن ها موجود است حرام‏‎ ‎‏است؟ و کلاً آیا فروختن لوازم آرایش زنانه به وسیله مرد اشکال دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 6529]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7246‏

‏‏3. فرق معاملات باطل و حرام چیست؟ در رساله عملیه حضرت امام موارد‏‎ ‎‏معاملات باطل 5 مورد است و در رسالۀ نوین معاملات حرام 15 امر می باشد.‏

‏‏بسمه تعالی، به کتاب تحریر الوسیله مراجعه نمایید.‏

‏‎ ‎

‏‎

• . حضرت امام رحمه الله اخیراً خرید و فروش میته و انتفاع به آن برای منافع محلّله مقصوده را تجویز فرمودند اگرچه احتیاط استحبابی کردند که پول در مقابل عین آن داده نشود و در مقابل رفع ید و نحو آن داده شود و حرمت خرید و فروش آن برای خوردن است بنابراین جواب فوق الذکر مطابق فتوای سابق است.
• . رجوع کنید به حاشیه سند 3210.