کتاب حج

دوم از واجبات منی: ذبح (قربانی)

دوم از واجبات منی: ذبح (قربانی)

[سؤال 5866]‏ ‏ ‏ 2824‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏شایع است که محل ذبح قربانی را در وادی محسّر (خارج از منی) قرار داده اند؛ آیا‏‎ ‎‏ذبح در این مسلخ جدید مجزی است یا نه؟ ‏

بسمه تعالی، باید در منی ذبح کنند و ذبح در مسلخ جدید صحیح است. 

[سؤال 5867]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2770

‏8. به طوری که مشهور است تمام یکی از دو مسلخ و قسمت اعظم یکی دیگر از‏‎ ‎‏آن ها در وادی محسّر قرار دارد با عرض این که معمولاً اجازه داده نمی شود که حجاج‏‎ ‎‏در خود منی اقدام نمایند تکلیف آنان در این خصوص چیست؟‏

بسمه تعالی، با امکان ذبح در منی باید در منی قربانی کند و در هر صورت قربانی در مسلخ جدید مجزی است.

[سؤال 5868]‏ ‏ ‏ 2825‏

‏ ‏ ‏  ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر زعیم عالی قدر جهان اسلام حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی مدّ ظله‏‎ ‎‏العالی، به شرف عرض می رساند لطفاً نظر مبارک را درباره مسائل زیر بیان فرمایید.‏

‏1. محل ذبح قربانی را در وادی محسّر قرار داده اند و ذبح در جاهای دیگر مشقت‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 164
‏می باشد آیا مجزی است یا نه؟‏

بسمه تعالی، با امکان باید در منی ذبح کنند و در هر صورت ذبح در مسلخ جدید مجزی است.

‏2. زنان و پیرمردان که در رفتن از منی به مکه بعد از روز دوازدهم ذی حجه جهت کثرت جمعیت به‏‎ ‎‏مشقت می افتند آیا می توان آن ها را قبل از ظهر حرکت داد یا نه؟‏

بسمه تعالی، با وجود عذر مانع ندارد.

‏3. در شب یازدهم و دوازدهم بعد از توقف کوتاه در منی برای طواف و سایر افعال واجب به مکه‏‎ ‎‏می توان رفت یا نه؟‏

بسمه تعالی، بعد از نصف شب جایز است.

‏4. طیور منجمد که در بلاد مسلمین از دست مسلمان خریده می شود و در روی کارتون نوشته شده‏‎ ‎‏مذبوح به ذبح اسلامی آیا می توان خورد یا نه؟ ‏

بسمه تعالی، اگر احتمال داده می شود که وارد کننده مسلمان احراز تذکیه حیوان را کرده و آن را در دسترس مسلمین قرار داده محکوم به حلّیت است.

‏5. در صورت ازدحام و کثرت جمعیت آیا می توان بیشتر از بیست و شش ذراع و نیم طواف نمود یا نه؟‏

بسمه تعالی، در صورت امکان باید در حد، طواف کنند و اگر ممکن نیست، طواف در خارج حد، مانع ندارد به صورت اقرب فالاقرب.

‏6. جمره عقبی را که از سه طرف سیمان کاری نموده اند فقط یک طرف باز است، آیا می توان از اطرافی‏‎ ‎‏که سیمان شده است، رمی جمره نمود یا نه؟ ‏

بسمه تعالی، اگر احراز نمی شود که رمی جمره شده است کفایت نمی کند.

‏7. در صورت عدم امکان رمی جمره در روز به واسطه ازدحام آیا جایز است به جای روز گذشته یا آینده‏‎ ‎‏شب رمی جمره نمود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در صورت عذر مانع ندارد.

‏8. زن ها و پیرمردان و کسانی که خوف مشقت دارند آیا جایز است شب دوازدهم رمی جمره نموده به‏‎ ‎‏مکه رفته و دیگر به منی برنگردند. ‏

بسمه تعالی، در صورت عذر اشکال ندارد، ولی قبل از نصف شب نبایدبیرون بروند.

‏9. حجاجی که مدینه بعد هستند آیا از جدّه و یا یکی از میقات های نزدیک مثل حدیبیه برای عمره‏‎ ‎‏تمتع محرم شوند یا خیر؟ در صورتی که عزیمت به جحفه مشقت داشته باشد؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 165
بسمه تعالی، باید به یکی از مواقیت معروفه مثل جحفه بروند و اگر ممکن نیست با نذر از جدّه محرم شوند و بهتر است احتیاطاً در حده تجدید احرام کنند.

[سؤال 5869]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1890

‏18. شنیده شده که محل ذبح را از منی آورده اند به وادی محسّر، اگر چنین شده‏‎ ‎‏باشد تکلیف حاجی از لحاظ قربانی چیست؟ ‏

بسمه تعالی، اگر متمکن از ذبح در منی نیستند در همان محل قربانی کنند کفایت می کند.

[سؤال 5870]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2744

‏11. آیا می توان هدی را در غیر منی کشت مثلاً در مکه یا در وطنش یا خیر؟ و‏‎ ‎‏اکنون که قربان گاه ساخته شده در خارج از منی می توان آن جا ذبح کرد یا خیر؟ و در‏‎ ‎‏صورت جهل قصوراً یا تقصیراً ذبح کند مجزی است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، باید در منی ذبح کنند و ذبح در مسلخ جدید صحیح است.

[سؤال 5871]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2068

‏3. ذبح در مذبح جدید و رمی در قسمت فوقانی جمرات به نظر مبارک صحیح‏‎ ‎‏است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر ذبح در منی میسور نباشد در مکان فعلی با رعایت الاقرب فالاقرب صحیح و مجزی است و رمی از طبقۀ فوقانی اگر بلندی مفرط نباشد مجزی است.

[سؤال 5872]‏ ‏ ‏ 2826‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مقدس حضرت مستطاب حجت الاسلام والمسلمین مرجع عالی قدر آیت‏‎ ‎‏الله‌ العظمی امام خمینی دامت برکاته و مدّ ظله العالی ‏

‏1. ذبح قربانی را در مذبح جدید که خارج از منی است طبق علائمی که از طرف‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 166
‏دولت سعودی تعیین شده کافی می دانید یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در صورت عدم امکان ذبح در منی مجزی است.

‏2. رمی جمرات را در قسمت فوقانی که اخیراً احداث شده جایز می دانید یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر علوّ مفرط نباشد مجزی است.

‏3. در جمره عقبه رمی از جهاتی مشکل بلکه برای عده ای متعذر شده، الف ـ از لحاظ یک طرف رمی‏‎ ‎‏کردن، ب ـ از جهت بالا آمدن سنگ ریزه ج ـ تشخیص ندادن اصابت سنگ خود بین هزاران سنگ‏‎ ‎‏ریزه، مع الوصف در رمی جمره عقبه نظر مبارکتان چیست آیا انداختن سنگ ریزه به طرف جمره برای‏‎ ‎‏حفظ شعائر کافی است یا از اصابت به هدف لابد منه است.‏

بسمه تعالی، باید اطمینان به اصابت حاصل شود.

‏4. در مناسک مرقوم فرموده اید که سنگ ریزه حیازت شده شخص دیگری نباشد آیا حیازت شده ها را‏‎ ‎‏که به یکدیگر با رغبت و میل می دهند باز هم اشکال دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.

‏5. زیدی در مذبح بعد از قربانی فوراً تقصیر کرده که دچار تطهیر نجاست بدن و لباس احرام نگردد و‏‎ ‎‏بعد از رسیدن به چادر حلق کند از یک طرف صروره است و از طرفی در حلق قصد احلال نکرده‏‎ ‎‏تکلیفش چیست؟‏

بسمه تعالی، تقصیر در صورت جهل کفاره ندارد و حلق را اگر به قصد قربت و به حساب یکی از اعمال انجام داده است کافی است.

‏6. صروره به واسطه بلند بودن موی سر اول سر را ماشین کرده و بلا فاصله سر را تراشیده است به نظر‏‎ ‎‏مبارک جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، جایز نیست و در صورت علم و عمد کفاره دارد.

‏7. آیا نظر مبارک در مطاف از طرف حجر اسماعیل همان شش ذراع و نیم است یا تغییر کرده؟‏

بسمه تعالی، تغییر نکرده است.

‏8. آیا در صورت ازدحام که نشود پشت مقام یا احد جانبین آن نماز طواف خواند تا حدود منبر، و نماز‏‎ ‎‏در قسمت راست یا چپ منبر خوانده شد باز هم اعادۀ نماز در مقام در صورت امکان همان روز یا‏‎ ‎‏روزهای دیگر لازم است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، تا وقت سعی ضیق نشده احوط اعاده است.

‏9. رعایت شرایط طواف و نماز از نظر طهارت و نجاست مخصوصاً در عرفات و مشعر و منی در‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 167
‏غایت  صعوبت است بلکه عادتاً قطع پیدا می شود که متنجساً انجام داده می شود آیا چنین حجی‏‎ ‎‏مبرء  ذمه است؟ بر فرض ابراء آیا از باب عسر و حرج است یا اصلاً می فرمایید که متنجس‏‎ ‎‏منجس  نیست؟‏

بسمه تعالی، رعایت شرایط لازم است و شک و وسواس را اعتنا نکند و متنجس با کثرت وسایط منجس نیست.

‏10. امام جماعت که مثل همه مردم آلوده و اگر بخواهد رعایت احتیاط از نظر طهارت بیشتر از‏‎ ‎‏مأمومین  کند به مشقت خواهد افتاد اجازه می فرمایید اقامه جماعت کند و با چنین وضعی وبال مردم بر‏‎ ‎‏عهده او نخواهد آمد و گاهی برای بیرون رفتن از زیر بار جماعت مردم را سوق به مسجد النبی و‏‎ ‎‏مسجد الحرام می دهد و این که تأکید شده با عامه نماز بخوانید این راهنمایی به نظر مبارک صحیح‏‎ ‎‏است  یا خیر؟‏

بسمه تعالی، رعایت شرایط نماز لازم است و راهنمایی مزبور اشکال ندارد.

‏11. کارمندانی که برای تنظیم امور کاروانی باید به عرفات بروند مثلاً دو روز قبل از حرکت به عرفات‏‎ ‎‏بدون احرام خارج می شوند و برمی گردند و می گویند نمی توانیم با لباس احرام کارهای خود را انجام‏‎ ‎‏بدهیم آیا می توانند بدون احرام حج از مکه خارج شوند یا خیر؟ بر فرض حرمت آیا موجب کفاره هم‏‎ ‎‏خواهد بود یا نه؟‏

بسمه تعالی، خروج بدون احرام جایز نیست لکن کفاره ندارد.

‏12. زیدی در مسجد شجره قبل از احرام پیشانی اش زخم شد و دستمالی بست به دور سرش که‏‎ ‎‏قسمت عمده سر، باز بوده است آیا برای بستن بعض سر کفاره لازم است یا خیر؟ و چون گاهی باز کرده‏‎ ‎‏جهت تیمم و بعد بسته آیا تکرارش هم موجب تکرار کفاره می شود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، پوشاندن بعض سر نیز کفاره دارد و در صورت تکرار، کفاره تکرار نمی شود گرچه احوط است.

‏13. در حلق ماشین نمره یک کافی است یا باید با تیغ تراشید و اگر صدق تراشیدن نمی کند پس باید‏‎ ‎‏ریش را با ماشین یک زدن اشکالی نداشته باشد کما این که بعضی معتقدند به نظر مبارک حقیقت‏‎ ‎‏چیست معلوم بدارید؟‏

بسمه تعالی، باید با تیغ باشد و میزان در حلق لحیه چیز دیگر است و با هم فرق دارند.

‏14. نماز خواندن پشت مقام تا آخر دایره مسجد الحرام گاهی به واسطه کثرت جمعیت نه تنها مشکل‏‎ ‎‏است بلکه گاهی هم مورد طعن و اهانت است که غالباً به ایرانی ها حمله زبانی می شود و می گویند‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 168
‏حرام است و طریق طواف را سد کرده اید آیا مع ذلک اگر کسی بخواهد نماز بخواند باطل نیست و نباید‏‎ ‎‏چنین نماز اعاده شود؟‏

بسمه تعالی، باید نماز طواف در مکان مزبور باشد و صحیح است و با وجود مزاحمت می توانند با فاصله پشت مقام نماز کنند و صحیح است.

‏طول عمر حضرت عالی را از خداوند خواستارم. خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار‏

[سؤال 5873]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2818

‏4. محل ذبح قربانی را به وادی محسّر یا مکان دیگر ـ خارج از حدود منی ـ منتقل‏‎ ‎‏نموده اند. تکلیف حجاج چیست؟‏

بسمه تعالی، در صورت امکان ـ ولو با صبر کردن تا آخر ذی حجه ـ باید در منی ذبح کند و در هر صورت ذبح در محلی که دولت تعیین کرده، مجزی است.

[سؤال 5874]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2800

‏3. قربانی در همان محلی که برای این کار معلوم شده، آیا کفایت می کند با وجودی‏‎ ‎‏که محتمل است که از منی خارج باشد.‏

بسمه تعالی، با تمکن، باید در منی قربانی کنند. و قربانی در آن مکان نیز صحیح است. 

[سؤال 5875]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2840

‏2. اگر مذبح را از منی بیرون ببرند کما این که برده اند، آیا ذبح در همان جا کفایت‏‎ ‎‏می کند یا حکم دیگری دارد؟‏

بسمه تعالی، اگر ذبح در منی میسور نباشد، در مکان مقرّر فعلی مجزی است.

[سؤال 5876]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2792

‏2. همان طور که به سمع مبارک رسیده سعودی مسلخ را در وادی محسر قرار داده،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 169
‏آیا قربانی در آن جا مکفی است؟ برفرض عدم کفایت، بعضی که از روی ندانستن یا به‏‎ ‎‏خیال این که از قربانی در منی جلوگیری می کنند، در آن جا قربانی کرده اند، چه باید‏‎ ‎‏بکنند؟‏

بسمه تعالی، با امکان ذبح در منی، باید در منی ذبح کند. و در هر صورت ذبح در مسلخ جدید کافی است.

[سؤال 5877]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2819

‏2. گفته می شود مسلخ فعلی در وادی محسّر واقع شده آیا وادی محسّر جزء منی‏‎ ‎‏است یا خیر و در صورتی که خارج منی باشد قربانی در آن را اجازه می فرمایید یا‏‎ ‎‏خیر؟‏

بسمه تعالی، وادی محسّر از منی نیست و با امکان ذبح در منی باید در آن جا قربانی کنند هر چند قربانی در مسلخ جدید کفایت می کند.

[سؤال 5878]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1486

‏9. فی منی ـ هذه الأیام ـ یمنع الحجّاج من ذبح الهدی إلاّ فی الأماکن المخصّصة‏‎ ‎‏للذبح، التی یشکّ فی کونها تابعة لمنی، فهل الذبح فیها مجزٍ ومبرءٌ للذمّة؟‏

بسم الله‌ تعالی، مجزئ ومبرئ للذمّة.

[سؤال 5879]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2820

‏3 . مذبح جدید کاملاً روشن نیست که خارج از منی باشد؛ ولی کسانی که‏‎ ‎‏می خواهند ـ احتیاطاً ـ در یکی از مذبح های قدیم ذبح کنند، با آن هوای گرم و عسری‏‎ ‎‏که هست، و‏‎ ‎‏گاهی هم به واسط‏‏ۀ‏‏ کمی گوسفند، ذبح به شب می افتد. اجازه می فرمایید‏‎ ‎‏در مذبح جدید واقع شود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، باید در منی ذبح شود؛ و در هر صورت، ذبح در مذبح جدید کفایت می کند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 170
[سؤال 5880]‏ ‏ ‏ 2827‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. معروض می دارد: در منی، مسلخ فعلی کمی در وادی محسّر و قسمت عمدۀ آن‏‎ ‎‏در مشعر الحرام ساخته شده، با وضع اکثر حاجی های ایرانی که گروهی قریب صد نفر‏‎ ‎‏می خواهند با یک روحانی قربانی کنند و زحمت پیدا کردن گوسفند سالم و کمی آن و‏‎ ‎‏یا نبود آن در منی؛ آیا قربانی در مشعر و مسلخ فعلی مجزی و صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در صورت امکان ولو تا آخر ذی حجّه، باید در منی قربانی کنند. هر چند قربانی در مسلخ جدید مجزی است. 

‏2. جمعی از کارمندان کاروان ها که قبلاً به مکه می روند برای آماده کردن وسایل منزل مکه و مدینه، و‏‎ ‎‏پس از بازگشت به جده و آمدن حجاج باید فوراً به مکه مراجعه نمایند برای آماده کردن غذای حجاج و‏‎ ‎‏امکان رفتن به جحفه و احرام از میقات برای آشپز و آبدار نیست، آیا با انجام اعمال عمره تمتع و‏‎ ‎‏بازگشت به جدّه و خروج از حرم به مادون میقات که جدّه باشد با فرض یقین به عدم فوت اعمال حج‏‎ ‎‏آیا فقط مرتکب عمل حرامی شده یا به عمل حج او صدمه وارد می گردد؟‏

بسمه تعالی، به اعمال حج ضرر نمی زند.

‏3. همان طور که به استحضار حضرت عالی رسیده، اخیراً به واسطۀ کثرت ازدحام، کمی جمرات را‏‎ ‎‏مرتفع نموده اند و برای تسهیل در رمی، دو طبقه ساخته شده؛ آیا در طبقۀ فوقانی، رمی نمودن جایز‏‎ ‎‏است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.

‏4. عمدۀ ازدحام در مقام حضرت ابراهیم، از کسانی است که نمازهای طواف مستحبی را حتماً‏‎ ‎‏می خواهند در نزدیکی مقام بخوانند. برای روشن شدن حکم، آیا در تمام مسجد الحرام می توان‏‎ ‎‏نمازهای طواف مستحب را خواند؟ ‏

بسمه تعالی، در هر جای مسجد الحرام جایز است. 

‏5. نماز در مسجد الحرام و مسجد النبی که تمام است، منحصر به حدود زمان رسول اکرم است و یا تا‏‎ ‎‏زمان ائمه را شامل می گردد یا به لفظ اسم مسجد الحرام با توسعۀ فعلی هم نماز تمام است؟‏

بسمه تعالی، احوط، اقتصار بر مسجد اصلی است، گرچه در تمام مسجد فعلی هم همان حکم را دارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 171
[سؤال 5881]‏ ‏ ‏ 2828‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 3 / 5 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی، امید است‏‎ ‎‏سایۀ بلند پایۀ وجود اقدستان مستدام باد‏

‏به عرض می رساند: مسائل ذیل، از نظر اوضاع فعلی حج بسیار ضروری است.‏‎ ‎‏لطفاً جواب مرحمت فرمایید.‏

‏1. اخیراً مذبح کوچک باقیمانده در منی را نیز خراب کرده اند. دیگر به هیچ وجه،‏‎ ‎‏محلی برای ذبح در منی در موسم حج وجود ندارد؛ بنابراین امر ذبح، دایر است بین‏‎ ‎‏این که روز عید یا روز بعد، در مذبح فعلی ـ که واقع در وادی محسّر و احیاناً واقع در‏‎ ‎‏مشعر  الحرام است ـ انجام گیرد و یا آن که تأخیر بیندازند تا بعد از ایام تشریق، در خود‏‎ ‎‏منی ذبح کنند و یا آن که ذبح را ترک، و بدل آن، ده روز روزه بگیرند (ثلاثةٌ فی الحج‏‎ ‎‏وسبعةٌ إذا رجعوا). آیا حضرت عالی کدام یک از این سه امر را ترجیح می دهید؟‏

بسمه تعالی، در صورت امکان ذبح در منی باید تأخیر اندازد تا در منی ذبح کند؛ و در هر صورت، ذبح در محلی که برای آن مقرر کردند مجزی است.

‏2. با توجه به مسأله فوق، در صورتی که تأخیر ذبح تا روز سیزدهم را ترجیح می دهید، آیا حاجی‏‎ ‎‏می تواند همان روز عید، پس از رمی جمرۀ عقبه، حلق یا تقصیر نموده و از احرام، خارج شود یا آن که‏‎ ‎‏باید محرم بماند و حلق یا تقصیر را عقب بیندازد؟ و در هر دو صورت آیا می تواند قبل از ذبح، به مکه‏‎ ‎‏بیاید و طواف و سعی حج را انجام دهد یا خیر؟ و عین همین سؤال، در صورت مبدّل شدن تکلیف به‏‎ ‎‏روزه گرفتن پیش می آید.‏

بسمه تعالی، به احتیاط واجب باید حلق یاتقصیر، بعد از ذبح باشد و تا حلق یا تقصیر انجام نگرفته، از احرام خارج نمی شود؛ و بدون عذر نمی تواند طواف و نماز و سعی را بر مناسک منی مقدم بدارد.

‏3. آنچه از مناسک فارسی حضرت عالی بر می آید آن است که علم به مخالفت در ثبوت هلال با عامه،‏‎ ‎‏عادتاً حاصل نمی شود و در صورت شک و عدم ثبوت نزد شیعه، موافقت با عامه لازم است، تا‏‎ ‎‏حدودی که تقیه ایجاب می کند؛ و در بقیۀ اعمال باید بر طبق آنچه مسلّم نزد شیعه است عمل شود؛‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 172
‏بدین صورت که اگر تقیه، در وقوف عرفات باشد، موافقت باید در خصوص همان وقوف باشد؛ و اگر‏‎ ‎‏تقیه، در وقوفین باشد، باید اعمال روز عید را که برخلاف تقیه نیست، باید یازدهم نزد عامه انجام داد و‏‎ ‎‏همچنین بیتوتۀ شب سیزدهم. بفرمایید: آیا حضرت عالی به همین فتوا باقی هستید یا نظر مبارک تغییر‏‎ ‎‏کرده؟ چون از بعضی مسموع شده که فرموده اید: عند الشک باید در جمیع مناسک، با عامه موافقت‏‎ ‎‏شود و مجزی است.‏

بسمه تعالی، فتوا همان است که در مناسک درج شده و تغییر نکرده است.

[سؤال 5882]‏ ‏ ‏ 2829‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 5 / 1361‏

‏از قائدی که از قادات افضل است و نایب بر حق حضرت قائم است. از فقیهی که‏‎ ‎‏والاتر از فقها و حامی فقرا است. از خلف مرد غدیر خم، از خمینی، خم کنندۀ قامت‏‎ ‎‏ستمگران. (خدایش خمیده ننماید و خاموش نگرداند تا حضرت مهدی را زیارت‏‎ ‎‏نماید) از خلیل مستضعفان جهان، از خلیفه ای که خود را طلبه ای بیش نمی داند، استفتا‏‎ ‎‏می نمایم. ‏

‏1. مسلمانانی که به حکم الله‌ به زیارت خانۀ خدا مشرف می شوند، حداقل یک‏‎ ‎‏گوسفند را می کشند و در بعض موارد بیش از یکی را سر می برند. با توجه به این که‏‎ ‎‏می دانیم اکثر گوشت قربانی ها در عربستان سعودی می گندد و یا به زیر خاک می رود؛‏‎ ‎‏آیا این کشتارها قربانی محسوب می شوند؟ مگرنه این است که گوشت قربانی باید به‏‎ ‎‏نیازمندان داده شود؟ آیا بهتر نیست که هر حاجی قربانی و یا قربانی های خود را در‏‎ ‎‏کشور خود قربانی کند تا به مستمندان برسد؟ ‏

بسمه تعالی، قربانی باید در منی باشد. 

‏2. عده ای را عقیده بر آن است که چون خمس آل محمد صلی الله علیه و آله و سهم مبارک امام علیه السلام را می پردازند و از‏‎ ‎‏خیرات و مبرات نیز دریغ نمی نمایند؛ اگر مالیات حقیقی و واقعی خود را به دولت جمهوری اسلامی‏‎ ‎‏نپردازند و یا این که اصولاً مالیاتی را به دولت ندهند، مرتکب خطا و لغزش نشده اند آن بزرگوار چه‏‎ ‎‏می فرمایند؟‏

بسمه تعالی، مقررات جمهوری اسلامی، لازم المراعات است. 


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 173
[سؤال 5883]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2764

‏8. افرادی که در روز عید قربان در منی باید قربانی کنند و مستحق در آن جا نیست‏‎ ‎‏و بیشتر گوشت ها زیر خاک می رود؛ اجازه و امر می فرمایید تا در ایران، روز عید قربان‏‎ ‎‏از طرف حاجی که در منی می باشد قربانی کنند یا نه؟‏

بسمه تعالی، جایز نیست.

[سؤال 5884]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2844

‏2. پیدا کردن گوسفند با شرایط، چون همه روحانی را وکیل می کنند، خیلی مشکل‏‎ ‎‏است، آیا می شود بعضی از شرایط را، چون پیدا نمی شود یا مشکلات زیاد دارد،‏‎ ‎‏نادیده گرفت؟ ‏

بسمه تعالی، کفایت نمی کند.

[سؤال 5885]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2753

‏5. لازم است که قربانی روز عید در منی نر باشد یا اگر نر نباشد، مجزی است؟‏

بسمه تعالی، لازم نیست نر باشد وتفصیل، در مناسک ذکر شده است.

[سؤال 5886]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2760

‏5. در رابطه با قربانی، اگر شرایط یا بعض از آن میسر نگردد، صرف قربانی مجزی‏‎ ‎‏است؛ مانند بریدگی گوش و غیره؟‏

بسمه تعالی، اگر با تأخیر ذبح ـ ولو تا آخر ذی  حجّه ـ میسر شود، باید تأخیر بیندازد و واجد شرایط، قربانی کند.

[سؤال 5887]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2769

‏11. گوسفند قربانی که گوشش به قدر یک انگشت بریده باشد، آیا کفایت می کند یا‏‎ ‎‏خیر؟ و در صورت عدم اجزا، تکلیف حاجی چیست؛ خصوصاً در صورتی که بعداً‏‎ ‎‏ملتفت به مسأله شده؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 174
بسمه تعالی، در فرض سؤال در موردی کفایت می کند که بریده بودن گوش، به نحو شکاف باشد؛ واگر به طور قطع بوده صحیح نیست.

[سؤال 5888]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2770

‏12. آیا اجیر می تواند در بعض امور مثل قربانی دیگری را وکیل کند به خصوص‏‎ ‎‏اگر شرط مباشرت در انجام تمام کارها نشده باشد؟‏

بسمه تعالی، در قربانی مانع ندارد.

[سؤال 5889]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 251

‏5. برای ذبح گوسفند می گوید: تو را وکیل کردم که گوسفندی در قربانگاه برای من‏‎ ‎‏بخری و برای من قربانی کنی، یا می گوید: تو را نایب گرفتم که برای من گوسفندی تهیه‏‎ ‎‏کنی و قربانی کنی؛ آیا بین وکالت و نیابت فرقی هست یا نه؟ و بر فرض فرقی داشته‏‎ ‎‏باشد، جهات افتراق را بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، در عمل به وظیفه و اسقاط تکلیف، فرقی بین نیابت و وکالت نیست.

[سؤال 5890]‏ ‏ ‏ 2830‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر محترم امام خمینی، سلام علیکم‏

‏با درود فراوان به امام خمینی عزیز و شهیدان به خون خفتۀ انقلاب اسلامی‏‎ ‎‏مسأله ای داشتم که خواهشمندم عنایت فرموده و جواب آن را ارسال نمایید.‏

‏سال گذشته به نیابت از طرف پدرم به مکۀ معظمه مشرف شدم. در روز عید قربان‏‎ ‎‏در منی هنگام قربانی نمودن، یک نفر سیاه پوست آمد و با اخذ مبلغی، قربانی را به‏‎ ‎‏عوض من ذبح نمود و من دستم را روی دست او گذاشتم. بعد یکی از رفقا گفتند که از‏‎ ‎‏نظر امام خمینی باید ذابح، شیعۀ اثنی عشری باشد. حال با توجه به این که من در آن‏‎ ‎‏هنگام مسأله را نمی دانستم و توجه نداشتم و سپس متوجه شدم مقلد امام خمینی‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 175
‏هستم و با توجه به این که نمی دانم آن سیاه پوست عرب، شیعه بوده و یا سنی تکلیف‏‎ ‎‏چیست؟ ضمناً عده ای از خواهران نیز خرید و ذبح قربانی شان را به من واگذار نموده‏‎ ‎‏بودند که آن ها هم در بلاتکلیفی هستند. خواهشمندم جواب را زودتر بدهید.‏

بسمه تعالی، حج صحیح است و ذبح را به احتیاط واجب اعاده نمایند.

[سؤال 5891]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2844

‏3. جناب عالی می فرمایید ذابح باید شیعه باشد، در این کاروان پیدا کردن چند ذابح‏‎ ‎‏مشکل است و یکی ـ دو نفر هم نمی توانند کار را تمام کنند، آیا می شود از غیر شیعه‏‎ ‎‏کمک گرفت یا خیر؟ ‏

بسمه تعالی، ذابح باید شیعه باشد. 

[سؤال 5892]‏ ‏ ‏ 2831‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏در صورتی که قربانی برای شیعه به دست سنّی انجام گیرد، و این شخص بعداً‏‎ ‎‏متوجه شود که فتوای حضرت آیت الله‌ خمینی این است که حتماً باید شیعه ذبح کند،‏‎ ‎‏چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، باید دو مرتبه قربانی کند در منی.

[سؤال 5893]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2744

‏3. در هدی می فرمایید ذابح شیعه باشد در این فرض قهراً جمع کثیری از حجاج‏‎ ‎‏جدا خواهند شد و بیّن خواهد بود آیا این بر خلاف تقیه نیست؟‏

بسمه تعالی، ذابح باید شیعه باشد و خلاف تقیه نیست.

[سؤال 5894]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2744

‏5. آیا در شب، می توان ذبح کرد یا خیر؟ و در فرض عدم جواز اگر جاهل قاصر یا‏‎ ‎‏مقصر باشد ذبح کند کفایت می کند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، احوط آن است که ذبح را از روز عید تأخیر نیندازند و در هر

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 176
صورت ذبح در شب هم کفایت می کند و در صورت عذر شب عید هم ذبح جایز است.

[سؤال 5895]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2822

‏4. قربانی و حلق در شب جایز است یا خیر و در صورت عدم جواز در مورد کسی‏‎ ‎‏که جهل به حکم داشته و عمل کرده شرعاً مسئولیت او چیست؟‏

بسمه تعالی، احوط آنست که قربانی را از روز عید تأخیر نیندازد و در هر صورت قربانی در شب صحیح است و تأخیر حلق تا آخر ایام تشریق مانع ندارد.

[سؤال 5896]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2807

‏8. آیا حلق کردن و یا قربانی کردن در شب یازدهم در صورتی که موفق به انجام آن‏‎ ‎‏در روز دهم نشود چه صورتی دارد؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.

[سؤال 5897]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 4340

‏3. شخصی که به حج مشرف شده بود مقداری پول به یکی از آشنایان خود داد که‏‎ ‎‏گوسفندی برای قربانی برایش خرید کند. او شخص دیگری را برای خرید معین کرد و‏‎ ‎‏پول به شخص معین تحویل گردید و شخص معین که وکیل بود مبلغی برای اجرت‏‎ ‎‏ذبح مطالبه کرد و گرفت ضمناً یک گوسفند ذبح شده ای هم در آن جا دیده شد بعداً‏‎ ‎‏مراجعه به فتوای آیت الله‌ خمینی شد این طور فرموده بودند که ذابح باید شیعه باشد‏‎ ‎‏جویای وکیل خریدار قربانی شدم پیدا نشد و آن طرف آشنا هم که آن را معرفی کرده‏‎ ‎‏بود گفت نمی شناسم یکی را معرفی کرد گفت من نبودم اول خلجانی در مغزش پیدا‏‎ ‎‏شد که شاید ذابح غیر  شیعه بوده بعداً به وسوسه افتاد که شاید به کلی ذبح ننموده است‏‎ ‎‏ضمناً عرضه می دارد که اصل حج هم احتیاطی بوده و اکنون آیا لازم است که گوسفند‏‎ ‎‏در منی قربانی شود یا در منطقه زائر حج و یا لازم نیست؟ و با توجه به این که خارج‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 177
‏نمودن ارز از مملکت محدود است و هر فردی که مشرف می شود به قدر خودش ارز‏‎ ‎‏دریافت می نماید هرچه امر مبارک امام امت دام عمره است ذیلاً بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر در اصل تحقق ذبح شک دارد باید ذبح کند و محل ذبح منی است.

[سؤال 5898]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2764

‏9. یک سوم گوشت قربانی را که باید به فقیر بدهند، آیا می توانند به آن سودانی ها‏‎ ‎‏بدهند و به هر حال تکلیف افرادی که گوسفند قربانی می کنند با گوشت آن ها چیست؟‏‎ ‎‏و باید چه کنند؟‏

بسمه تعالی، تقسیم واجب نیست، بلکه مستحب است.

[سؤال 5899]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2325

‏5. کسی که متوجه به تثلیث گوشت قربانی نبوده یا بوده ولی از فقیر شیعه وکالت‏‎ ‎‏نگرفته که برای او یک ثلث را قبول کند، یا قبول کرده حالیه چه مبلغ باید به فقیر‏‎ ‎‏بپردازد آیا قیمت ثلث گوشت منی را که خیلی کم ارزش است یا قیمت یک ثلث‏‎ ‎‏گوسفند را؟‏

بسمه تعالی، تثلیث واجب نیست و چیزی بر او نیست.

[سؤال 5900]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2799

‏2. یک سوم قربانی که سهم فقیر است، ولی حجاج در منی به فقرا دسترسی ندارند.‏‎ ‎‏تکلیف چیست؟‏

بسمه تعالی، تثلیث قربانی واجب نیست.

[سؤال 5901]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2769

‏4. پختن و خوردن گوشت قربانی در این روزها تقریباً غیر ممکن است. آیا در این‏‎ ‎‏صورت هم خوردن واجب است و اگر نخورد، آیا کفاره واجب است یا فقط استغفار‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 178
‏کفایت می کند یا آن هم واجب نیست؟‏

بسمه تعالی، خوردن گوشت قربانی واجب نیست.

[سؤال 5902]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2769

‏2. در قربانی آیا رسانیدن حصّ‏‏ۀ‏‏ فقرا به آن ها یا وکلای آن ها واجب است؛ اگرچه‏‎ ‎‏آن ها در منی باشند؟ و اگر واجب است که قیمت ثلث را‏‎ ‎‏برساند، قیمت ثلث حیوان‏‎ ‎‏زنده واجب است یا حیوان مذبوح ـ و آن هم قیمت گوشت در منی که ثلث حیوان،‏‎ ‎‏شاید پنج ریال هم قیمت نداشته باشد ـ یا قیمت گوشت بازار؟‏

بسمه تعالی، تقسیم قربانی و دادن ثلث به فقیر واجب نیست.

[سؤال 5903]‏ ‏ ‏ 2832‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 8 / 1361‏

‏محضر مقدس حضرت آیت الله‌ العظمی آقای خمینی، دامت برکاته‏

‏با کمال احترام؛ کسی در موقع اعمال حج نتوانسته اعمال طواف نساء را انجام دهد‏‎ ‎‏و انجام آن را به کسی محول نموده و ایشان طواف نساء انجام داده است، ولی با توجه‏‎ ‎‏به این که هر نفری مطابق ارز خود مخارج دارد، نتوانسته قربانی انجام دهد. امید است‏‎ ‎‏از محضر مقدس بفرمایید برای قربانی چه عمل انجام دهد؟ ‏

‏طول عمر حضرت عالی را از خداوند خواستارم. خدایا خدایا تا انقلاب مهدی‏‎ ‎‏خمینی را نگهدار‏

بسمه تعالی، اگر خودش متمکن از طواف نبوده، در فرض مرقوم از احرام خارج شده، ولی قربانی بر عهدۀ او است که سال بعد یا خودش یا نایبش باید انجام دهد.

[سؤال 5904]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2818

‏7. آیا کفاراتی که در حج تمتع واجب می شود را می توان بعد از مراجعت به وطن‏‎ ‎‏پرداخت نمایند؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 179
بسمه تعالی، احتیاط واجب آن است که در منی ذبح شود؛ واگر ترک نمود و در جای دیگر ذبح نمود، مجزی است.

[سؤال 5905]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2773

‏7. آیا ذبح کردن کفاره های احرام عمره در مکه و ذبح کردن کفاره های حج در منی‏‎ ‎‏به نحو وجوب است؟ آیا می شود که آن ها را در بلد خود ذبح نمود؟‏

بسمه تعالی، واجب است علی الاحوط؛ ولی اگر ترک کرد، می تواند در محل خود ذبح کند و صدقه بدهد.

[سؤال 5906]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2764

‏15. گوشت گوسفندی که حاجی به عنوان کفاره می دهد خودش می تواند از آن‏‎ ‎‏گوشت بخورد یا نه؟‏

بسمه تعالی، نمی تواند بخورد.

[سؤال 5907]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2769

‏3. شخصی که پول قربانی را ندارد، آیا مستطیع محسوب می شود یا خیر؟ و اگر‏‎ ‎‏پول دارد و می خواهد که عوض هدی، روزه بگیرد ـ با وجودی که هدی ممکن است ـ‏‎ ‎‏آیا این روزه کفایت می کند؟‏

بسمه تعالی، اگر سایر شرایط را دارد، مستطیع است و اگر پول هدی را ندارد، باید روزه بگیرد، به تفصیل مناسک.

[سؤال 5908]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2755

‏2. شخصی نایب می شود برای بعضی اعمال حج نحو ذبح برای نایب آیا نایب‏‎ ‎‏دوم، نایب منوب عنه اول را نیت کند یا منوب عنه دوم را؟‏

بسمه تعالی، با فرض جواز نیابت قصد عمل نیابی که بر عهدۀ نایب اول است را بکند.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 5صفحه 180