ارکان و شرایط حج تمتّع

‏‏ارکان و شرایط حج تمتّع‏

‏‏[سؤال 5644]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1890‏

‏‏19. ارکان حج که اگر به جا آورده نشود حج باطل خواهد بود به فتوای حضرت‏‎ ‎‏جناب عالی چند تا است؟‏

‏‏بسمه تعالی، غیر از وقوفین که ترک سهوی هر دو به تفصیلی که در مناسک‏‎ ‎‏ذکر شده است مخلّ به صحت حج است ترک سهوی سایر اعمال مبطل‏‎ ‎‏حج نیست و تفصیل آن در مناسک مذکور است.‏

‏‏[سؤال 5645]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2744‏

‏‏13. احرام برای حج بایستی از شهر مکه معظمه باشد آیا محلات ملحقه به شهر‏‎ ‎‏مکه مکرمه همان حکم را دارند یا بایستی در شهر قدیم محرم شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، از محلات مکه هم کفایت می کند.‏

‏‏[سؤال 5646]‏‏ ‏ ‏ 2754‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏1. کارمندان کاروان ها برای ترتیب کار حجاج ناچار هستند که چند مرتبه بعد از‏‎ ‎‏عمره تمتع و قبل از حج به منی و عرفات بروند، آیا به نظر مبارک راهی است که بدون‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، بنابر احتیاط بدون احرام حج از مکه خارج نشوند.‏

‏‏2. شخصی عمره مستحبی تمتع انجام داد سپس می خواهد اجیر شود برای حج میقاتی، آیا می تواند‏‎ ‎‏این کار را بکند یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، مرتهن به حج است و نمی تواند برای دیگری نایب شود.‏

‏‏3. شخصی خصوص نماز طواف را فراموش کرد و بعد از تقصیر متوجه شد، آیا باید با لباس به جا آورد‏‎ ‎‏یا لازم نیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، لازم نیست.‏

‏‏4. اگر طواف عمره و یا طواف حج را نسیاناً یا جهلاً به جا نیاورد، تدارک آن ها در هر وقت جایز است یا‏‎ ‎‏باید در اشهر حج باشد؟ و آیا بین وقت طواف عمره و حج از این نظر فرق است یا نه؟ و صورت جهل‏‎ ‎‏و نسیان تفاوت دارد یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، تدارک در هر وقت ممکن است و فرقی نیست.‏

‏‏5. حاجی بنا دارد که طواف را از مبدأ آن که شارع فرموده به جا آورد ولی خیال کرده مبدأ آن مقابل درب‏‎ ‎‏کعبه یا حجر اسماعیل علیه السلام است و طواف را به این نحو تمام کرده و قبل از ضیق وقت حج یا بعد از‏‎ ‎‏ضیق وقت متوجه شد تکلیف در هر دو صورت چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، با تخلّل فعل کثیر احوط اتمام طواف و اعادۀ آن است.‏

‏‏6. ده متر مثلاً از سعی را به طور صحیح انجام داد بعد متوجه شد که رفیقش نیامده برگشت به اول‏‎ ‎‏مسعی و سعی را مجدداً با رفیقش شروع کرد آیا اشکال دارد یا نه و دستور چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، با فرض جهل مانع ندارد.‏

‏‏7. نایب در حج طبق وظیفه تقلیدی خود عمل کند یا تقلید منوب عنه خود؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر اجیر شده بر عمل صحیح، واجب است بر طبق تقلید خودش عمل کند و‏‎ ‎‏احوط آن است که برای عملی که باطل می داند اجتهاداً یا تقلیداً اجیر نشود.‏

‏‏8. طواف کننده مقداری از طواف را از جهت تردید در اشواط با تردید طواف کرده، آیا طواف او صحیح‏‎ ‎‏است یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، با فرض بقای تردید در عدد اشواط طواف باطل است.‏

‏‏9. حاجی قبل از طواف نساء زنی را عقد کرده و دخول نموده جهلاً یا عمداً، تکلیف این فرد نسبت به‏‎ ‎‏کفاره و نسبت به این زن خصوصاً اگر زن هم طواف نساء در عهده داشته است چیست؟‏

‏
‏‎

‏‏10. آیا رافع را محاذی میقات یا قبل از میقات می دانید یا هیچ کدام؟‏

‏‏بسمه تعالی، ثابت نیست.‏

‏‏11. حمل مغصوب در حال احرام خصوصاً در حال طواف چه صورت دارد آیا مخلّ به طواف است‏‎ ‎‏یا  نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، مخلّ نیست.‏

‏‏12. طلاب سوری و پاکستانی با عمره مفرده به مکه مشرف می شوند و در مکه برای حج میقاتی اجیر‏‎ ‎‏می شوند، ولی فرصت این که به میقات جحفه یا قرن المنازل بروند نیست، یا حکومت مانع است، آیا‏‎ ‎‏استیجار این گروه برای حج میقاتی در صورت مفروضه جایز و کافی از حجة الاسلام است یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض مذکور مجزی نیست.‏

‏‏13. کسی که نماز طواف او غلط است و می خواهد به جماعت بخواند آیا اقتدا به نماز یومیه کافی‏‎ ‎‏است یا باید نماز امام هم نماز طواف واجب باشد.‏

‏‏بسمه تعالی، مشروعیت جماعت در نماز طواف محل اشکال است.‏

‏‏14. در چند دور طواف دست خود را روی حجر اسماعیل علیه السلام یا پای خود را روی شاذروان نهاده آیا‏‎ ‎‏طواف او اشکال دارد و فرقی بین عمد و جهل است یا نه، و اگر واقع شده تکلیف چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، دست روی دیوار حجر اسماعیل گذاشتن در حال طواف مانع ندارد و مجرد پا‏‎ ‎‏گذاشتن روی شاذروان بدون این که از روی آن راه برود نیز اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 5647]‏‏ ‏ ‏ 2755‏

‏‏ ‏ ‏  ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏چه می فرمایید در این دو مسأله: ‏

‏‏1. افراد کارمند در ماه ذی قعده برای آوردن اثاثیه می روند مکه، عند ورود می تواند‏‎ ‎‏محرم بشود به احرام عمرۀ مفرده، و بعد از انجام اعمال عمرۀ مفرده بیاید به جدّه و یا‏‎ ‎‏مدینه، اول ذی حجة با حجاج که وارد می شود مکه محرم شود به احرام عمرۀ تمتع.‏‎ ‎‏اگر این مسأله را تجویز نکنید و بفرمایید حتماً باید محرم شود به احرام عمرۀ تمتع با‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، اگر عمرۀ مفرد به جا آورد می تواند از مکه خارج شود و بعد‏‎ ‎‏عمرۀ تمتع به جا آورد و حج او صحیح است و چنانچه عمرۀ تمتع به جا‏‎ ‎‏آورده بنابر احتیاط نمی تواند از مکه خارج شود مگر محرماً به احرام حج و‏‎ ‎‏اگر بدون احرام خارج شده معصیت کرده ولی ضرر به حج او نمی زند و اگر‏‎ ‎‏در مراجعت از میقات یا محاذی آن عبور می کند باید محرم شود و با اتیان‏‎ ‎‏اعمال عمره از احرام خارج شود و بنابر احتیاط قصد عمرۀ تمتع یا مفرده‏‎ ‎‏نکند بلکه نیّت ما فی الذمة نماید و در صورتی که با عمره اول کمتر از یک‏‎ ‎‏ماه فاصله شده عمره دوم را رجائاً به جا آورد.‏

‏‏2. شخصی نایب می شود برای بعضی اعمال حج نحو ذبح برای نایب آیا نایب دوم، نایب منوب عنه‏‎ ‎‏اول را نیت کند یا منوب عنه دوم را؟‏

‏‏بسمه تعالی، با فرض جواز نیابت قصد عمل نیابی که بر عهدۀ نایب اول است را بکند.‏

‏‏[سؤال 5648]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2797‏

‏‏3. خدمۀ کاروان های حج، هر دفعه که از مکه خارج می شوند، مثلاً به جده می روند‏‎ ‎‏و برمی گردند، آیا لازم است برای ورود، مجدداً محرم بشوند؟ اگر لازم است از کجا‏‎ ‎‏باید محرم شوند؟‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض مذکور برای دخول مکه احرام لازم نیست، ولی اگر‏‎ ‎‏عمرۀ تمتع به جا آورده، نباید از مکه خارج شود، مگر در صورت حاجت،‏‎ ‎‏محرماً به احرام حج.‏

‏
‏‎

‏‏2. مستخدمین کاروان که برای کرایۀ منزل زودتر به مکۀ معظمه می روند و بعد‏‎ ‎‏برمی گردند با حجاج می روند؛ از کجا باید محرم شوند؟ آیا بیرون آمدنشان از مکه‏‎ ‎‏اشکال ندارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، باید از میقات محرم شوند. واگر عمرۀ تمتع به جا آورند،‏‎ ‎‏نمی توانند از مکه خارج شوند، مگر در صورت حاجت محرماً به احرام‏‎ ‎‏حج.‏

‏‏[سؤال 5650]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2764‏

‏‏18. بعد از عمل عمره تمتع و قبل از انجام حج تمتع انسان می تواند از مکه خارج‏‎ ‎‏شود به جبل النور و غار ثور یا جده یا طائف برود و برگردد؟ و اگر جایز باشد در‏‎ ‎‏مراجعت باید عمل عمره مفرده انجام دهد یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، به احتیاط واجب خارج نشود از مکه مگر در صورت حاجت‏‎ ‎‏محرماً به احرام حج.‏

‏‏[سؤال 5651]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2744‏

‏‏8. پاسدارانی که به حج می آیند برای حفظ انتظامات و رساندن حجاج گمشده به‏‎ ‎‏منازلشان آیا می توانند بین عمره تمتع و حج برای یادگرفتن مراکز و مواضع سکنای‏‎ ‎‏حجاج ایرانی و راه های منی و عرفات بدون احرام بیرون روند یا خیر؟ خصوصاً اگر بقا‏‎ ‎‏بر احرام برایشان مشکل باشد؟‏

‏‏بسمه تعالی، جایز نیست مگر در مورد حاجت محرماً به احرام حج.‏

‏‏[سؤال 5652]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2325‏

‏‏4. خروج از مکه به غار حرا خروج از حرم است یا نه؟ بر فرض آن که از حرم‏‎ ‎‏خارج باشد برای کسی که نمی دانسته و قبل از عرفات و منی مثلاً روزهای اول ورود به‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، غار حرا را نمی دانم خارج حرم است یا نه و بر فرض خروج‏‎ ‎‏تکلیف این بوده است که خارج نشود و اگر ضرورت اقتضا می کرده باید‏‎ ‎‏محرم به حج تمتع بشود و محرم برود و در صورتی که عمل نکرده است به‏‎ ‎‏حج او ضرر نمی رسد.‏

‏‏[سؤال 5653]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2773‏

‏‏9. آیا جایز است برای کسی که عمره تمتع را در مکه انجام داده و مُحل شده از شهر‏‎ ‎‏مکه خارج شود: 1. برای زیارت غار حرا؛ 2. رفتن به عرفات و غیره؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، به احتیاط واجب نمی تواند از مکه خارج شود مگر در مورد‏‎ ‎‏ضرورت. و در این صورت باید به احرام حج محرم شود.‏

‏‏[سؤال 5654]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2844‏

‏‏5. بعضی از کارمندان و کارکنان حج، بین عمرۀ تمتع و حج تمتع، از مکه برای‏‎ ‎‏کارهای حجاج به جده، عرفات و منی می روند، آیا اشکال دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، احتیاط واجب این است که بعد از عمرۀ تمتع از مکه خارج‏‎ ‎‏نشوند مگر در مورد ضرورت، و در این مورد محرم شوند به احرام حج و‏‎ ‎‏از مکه خارج شوند. ‏

‏‏[سؤال 5655]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2760‏

‏‏3. در فاصلۀ بین عمرۀ تمتع و حج تمتع، آیا راهنما می تواند برای تسهیل‏‎ ‎‏امور حجاج، به قصد رفت و برگشت به جده یا دیدن خیمه در عرفات و منی، از مکه‏‎ ‎‏خارج شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، بدون احرام برای حج، نمی تواند از مکه خارج شود علی‏‎ ‎‏الأحوط.‏

‏
‏‎

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک زعیم عالی قدر، رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی‏‎ ‎‏ایران، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، متّع الله‌ المسلمین بطول بقائه الشریف‏

‏‏محترماً؛ به عرض عالی می رساند: اکنون که شهر مکه توسعه یافته و در اطراف آن‏‎ ‎‏خانه های جدیدی مانند عزیزیه و امثال آن که پایین تر از خیابان شیشه است، ساخته اند،‏‎ ‎‏استدعا دارد نظر مبارک را در مورد دو سؤال زیر اعلام و به مهر مبارک مزین فرمایید.‏

‏‏1. اگر حجاج را در اماکن فوق الذکر اسکان دهند، از نظر این که بین عمره و حج‏‎ ‎‏نباید از مکه خارج گردند؛ آیا دچار اشکال نخواهند شد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر اماکن مذکوره از منازل شهر مکه شمرده شود، اشکال‏‎ ‎‏ندارد.‏

‏‏[سؤال 5657]‏

‏‏2. کارمندان کاروان ها که حج واجب به عمل می آورند؛ آیا می توانند برای انجام‏‎ ‎‏کارهای خدماتی بعد از عمره به منی و عرفات یا جده بروند و برگردند یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، بعد از عمرۀ تمتع نمی توانند از مکه خارج شوند، علی الأحوط‏‎ ‎‏مگر در مورد ضرورت. و در این صورت باید برای حج محرم شوند و‏‎ ‎‏خارج شوند.‏

‏‏[سؤال 5658]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2826‏

‏‏11. کارمندانی که برای تنظیم امور کاروانی باید به عرفات بروند مثلاً دو روز قبل از‏‎ ‎‏حرکت به عرفات بدون احرام خارج می شوند و برمی گردند و می گویند نمی توانیم با‏‎ ‎‏لباس احرام کارهای خود را انجام بدهیم آیا می توانند بدون احرام حج از مکه خارج‏‎ ‎‏شوند یا خیر؟ بر فرض حرمت آیا موجب کفاره هم خواهد بود یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، خروج بدون احرام جایز نیست لکن کفاره ندارد.‏

‏
‏‎

‏‏2. جمعی از کارمندان کاروان ها که قبلاً به مکه می روند برای آماده کردن وسایل‏‎ ‎‏منزل مکه و مدینه، و پس از بازگشت به جده و آمدن حجاج باید فوراً به مکه مراجعه‏‎ ‎‏نمایند برای آماده کردن غذای حجاج و امکان رفتن به جحفه و احرام از میقات برای‏‎ ‎‏آشپز و آبدار نیست، آیا با انجام اعمال عمره تمتع و بازگشت به جدّه و خروج از حرم‏‎ ‎‏به مادون میقات که جدّه باشد با فرض یقین به عدم فوت اعمال حج آیا فقط مرتکب‏‎ ‎‏عمل حرامی شده یا به عمل حج او صدمه وارد می گردد؟‏

‏‏بسمه تعالی، به اعمال حج ضرر نمی زند.‏

‏‏[سؤال 5660]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2842‏

‏‏3. افرادی که مثل حمله دار و معاون او در ایامی که در مکه هستند هر روز و یا دو‏‎ ‎‏روز یک مرتبه لازم است برای انجام کارهای اداری و غیره به جده بروند. آیا در‏‎ ‎‏مراجعت به مکه لازم است محرم بشوند و یا حکم حشاش و حطاب را دارند؟‏

‏‏بسمه تعالی، لازم نیست و استثنا حشاش و حطاب از کسانی است که از‏‎ ‎‏میقات یا محاذی آن تجاوز می کنند.‏

‏‏[سؤال 5661]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2817‏

‏‏3. فردی برای عمرۀ تمتع واجب از میقات محرم شده؛ ولی قبل از این که بتواند‏‎ ‎‏اعمال عمره انجام دهد، مریض می شود. به طوری که جز گرفتن نایب چاره ای ندارد.‏‎ ‎‏آیا می تواند کسی را که عمرۀ تمتع خود را انجام داده، به عنوان نایب برای انجام اعمال‏‎ ‎‏عمره انتخاب نماید؟‏

‏‏بسمه تعالی، مورد نیابت نیست و چنانچه در اثر مرض نتواند تا وقتی وقت‏‎ ‎‏رفتن به عرفات ضیق شود اعمال عمره را انجام دهد، وظیفه او تبدیل به‏‎ ‎‏حج افراد می شود و بعد از انجام اعمال حج که با همان احرام انجام داده،‏‎ ‎‏باید یک عمرۀ مفرده هم اتیان نماید.‏

‏
‏‎

‏‏5. زنی که در عمره تمتع، شب نهم پاک نشده و حج خود را بدل به افراد نموده ولی‏‎ ‎‏قبل از ظهر نهم در عرفات از حیض پاک شده آیا با تبدیل نیت و بازگشت او وظیفه او‏‎ ‎‏افراد است و یا تمتع؟‏

‏‏بسمه تعالی، در صورت امکان اتیان به عمرۀ تمتع و درک اختیاری عرفه‏‎ ‎‏باید برگردد و اعمال عمرۀ تمتع را به جا آورد.‏

‏‎ ‎

‏‎