کتاب دین و قرض

عدم توجه به افزایش یا کاهش ارزش دین و مهریه به هنگام پرداخت

عدم توجه به افزایش یا کاهش ارزش دین و مهریه به هنگام پرداخت

[سؤال 7677]‏ ‏ ‏ 4014‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 27 / 6 / 1361‏

‏محضر مبارک رهبر عالی قدر بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران آیت الله‌ العظمی‏‎ ‎‏امام خمینی، مدّ ظله العالی ‏

‏پس از سلام معروض آن که در امتعه و اجناس از قبیل گندم و شکر و برنج وغیره که‏‎ ‎‏شخص مقدار معینی از یک جنس را گرفته بعد از مدتی همان مقدار از همان جنس را‏‎ ‎‏مسترد می دارد، و اگر قرار ادای اضافه بر مقدار قرض در میان باشد قرض ربوی است.‏

‏پول هم که نمودار پشتوانه اش طلا و نقره و جواهرات شمرده می شده از با‏‎ ‎‏ثبات ترین متاع ها به حساب می آید. اما بعد از جنگ بین الملل دوم که وزیر اقتصاد‏‎ ‎‏آلمان غربی پشتوانه اسکناس آلمان را نیروی کار ملت خود اعلام کردند کم کم در سایر‏‎ ‎‏کشورها هم اسکناس رابطه خود را با پشتوانه از دست داد و اسناد دولتی و ارز‏‎ ‎‏خارجی هم بر پشتوانه اسکناس اضافه شد و بالاخره بانک امریکا هم که تا چند سال‏‎ ‎‏قبل متعهد بود در مقابل مقدار معینی از دلار یک شمش معین از طلا بدهد به تعهد‏‎ ‎‏خود عمل نکرد و در نتیجه، اسکناس در تمام کشورها از پشتوانه فارغ گردید و متّکی‏‎ ‎‏به تضمین اعتباری بانک های ناشر اسکناس شد، لذا ارزش اسکناس سیر نزولی دارد‏‎ ‎‏ـ  به خلاف اجناس که سیر صعودی را می پیماید  ـ اگر متّکی به پشتوانه بود هرگز از‏‎ ‎‏ارزش آن کسر نمی شد پاسخ سؤال های زیر مورد تقاضا است.‏

‏1. کسی از دیگری مبلغی اسکناس یا چک به قرض الحسنه می گیرد و پس از دو‏‎ ‎‏سال که عین همان اسکناس را پس می دهد در حدود 30% قدرت خرید خود را از‏‎ ‎‏دست می دهد. حال اگر داین و مدیون در اول قرض الحسنه شرط کنند که مدیون در‏‎ ‎‏بازپرداخت دین مبلغی را ادا کند که قدرت خریدی معادل مبلغ فعلی قرض الحسنه‏‎ ‎‏داشته باشد آیا چنین قراردادی شرعاً مجاز و قابل اجرا است؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 502
بسمه تعالی، شرط مذکور نافذ نیست و همان مبلغی که قرض گرفته را ضامن است و قدرت خرید پول در این مسأله اثر ندارد. 

[سؤال 7678]

‏2. کسی جنسی را به مدت 31 روز به نسیه می فروشد خریدار در سر مدت اختیاراً‏‎ ‎‏یا اضطراراً ثمن را نمی پردازد بعد از یک سال که همان ثمن را پرداخت می کند انصافاً‏‎ ‎‏معلوم است که بفروشنده ظلم شده و مثلاً یک هزار تومان امروز معادل یک هزار‏‎ ‎‏تومان یک سال پیش نیست. آیا طلبکار می تواند بگوید این مبلغ طبق شاخص رسمی‏‎ ‎‏بانکی 12% قدرت خرید خود را از دست داده پس بایستی 120 تومان اضافه بر‏‎ ‎‏هزارتومان بپردازی. و اگر طلبکار این 120 تومان را خواست بر مدیون لازم است که‏‎ ‎‏بپردازد؟ و در صورت نپرداختن آیا این 120 تومان قابل تقاص است؟ ‏

بسمه تعالی، طلبکار بیش از مبلغی که طلب دارد حق ندارد و درصد مذکور ربا و حرام است. 

[سؤال 7679]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7214

‏3. زنی که قیمت مهریه اش 50 سال پیش 200 تومان بود، آیا وظیفه شوهر پرداخت‏‎ ‎‏همان 200 تومان است یا این که باید طبق وضعیت اقتصادی زمان بپردازد.‏

بسمه تعالی، همان مبلغ که مهریه شده را باید بپردازد.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 503