احکام ودیعه

‏‏احکام ودیعه‏

‏‏[سؤال 7500]‏‏ ‏ ‏ 3878‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏ده هزار ریال خمس سهمین به این جانب دادند که به حضورتان برسانم و در جای‏‎ ‎‏امنی نگهداری می شد تا این که در اثر جنگ تحمیلی در خرمشهر جا ماند، آیا این جانب‏‎ ‎‏ضامن هستم یا خیر؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر در حفظ امانت کوتاهی نکردید و در ایصال آن مماطله‏‎ ‎‏ننمودید ضامن نیستید.‏

‏‏[سؤال 7501]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 4679‏

‏‏2. وسایل مورد نیاز از قبیل لباس و غیره به عنوان امانت و رایگان از اشخاص برای‏‎ ‎‏استفاده از آن در زمان انجام کار گرفته اند البته آنچه لازمه سعی و کوشش در مواظبت و‏‎ ‎‏نگهداری بوده کوتاهی ننمایند و نکرده اند ولی این لباس پاره شده و یا چیزی‏‎ ‎‏شکستنی بوده شکسته شده و یا مفقود شده آیا این ها شرعاً موظفند خود آن چیز را و‏‎ ‎‏یا قیمتش را به صاحب آن بپردازند یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر خودش تلف شده و آن ها اتلاف نکرده اند و کوتاهی در‏‎ ‎‏حفظ آن ننموده اند ضامن نیستند.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 7502]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 4679‏

‏‏3. در صورت وجوب تأدیه آن شی ء و یا قیمت، آیا می توانند از مبلغ درآمد این کار‏‎ ‎‏آن را بدهند.‏

‏‏بسمه تعالی، در صورت ضمان باید از مال خودشان بدهند.‏

‏‏[سؤال 7503]‏‏ ‏ ‏ 3879‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک مرجع عالی قدر و رهبر بزرگ انقلاب، امام خمینی، امیدواریم که‏‎ ‎‏سلامت و جاوید بوده باشید. پس از عرض سلام، لطفاً نظریۀ خود را در مورد مسأله‏‎ ‎‏ذیل مرقوم فرمایید:‏

‏‏شخصی به طور معمول از شخص دیگر فرش هایی را به عنوان امانت می گرفته و‏‎ ‎‏برای او می فروخته و این عمل به مدت 5 سال ادامه داشته. البته فرش ها در صورت‏‎ ‎‏عدم فروش به صاحبش برمی گشته است.‏

‏‏در سفر آخر که از اصفهان به تهران به منظور فروختن فرش می رفته، از آن جا که‏‎ ‎‏فرش ها به علت گرانی به فروش نرفته، ناچار از تهران عازم اصفهان شده تا فرش ها را‏‎ ‎‏به صاحبش برگرداند. به طور معمول هنگامی که بلیط گرفته و می خواسته سوار ماشین‏‎ ‎‏شود، فرش های خود را به شاگرد ماشین تحویل داده و به او سفارش حفاظت آن ها را‏‎ ‎‏کرده است. هنگامی که ماشین به اصفهان می رسد، شاگرد ماشین انکار کرده و می گوید‏‎ ‎‏که اصلاً چنین فرشی در ماشین نبوده. شاگرد و راننده و صاحب ماشین پس از‏‎ ‎‏صحبت ها حاضر شدند که نفری پنج هزار تومان بدهند؛ لذا هر یک بابت این پول‏‎ ‎‏چک به صاحب فرش داده اند. آیا این شخص امانت فروش با توجه به این که کمال‏‎ ‎‏جدّیت در حفاظت فرش ها داشته، نسبت به فرش ها برای صاحبش ضامن هست یا‏‎ ‎‏نیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از طرف مالک مجاز درنقل فرش بوده و در حفظ آن‏‎ ‎‏کوتاهی نکرده، ضامن نیست.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 7504]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2010‏

‏‏2. کارگری از بابت طلبش یک چک 5000 تومان گرفت از صاحب کار و این چک‏‎ ‎‏مدت دار بوده و از خود صاحب کار نبوده از دیگری بوده اکنون صاحب کار از دنیا‏‎ ‎‏رفته است و کارگر چک را به بانک برده وصول نشده و برگشت زده اند به صاحب‏‎ ‎‏چک مراجعه کرده گفته است صاحب کار از بابت ربا این چک را گرفته و من این پول‏‎ ‎‏را نمی دهم. زیدی چک را از کارگر گرفته که پیش صاحب چک برود و به او نصیحت‏‎ ‎‏کند که پول را بدهد چک را زید گم کرده است اکنون مدیون است زید یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، مدیون نیست.‏

‏‏[سؤال 7505]‏‏ ‏ ‏ 3880‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏دفتر امام خمینی دام بقائه، با تقدیم سلام به رهبر عالی قدر و سایر برادران استفتا‏‎ ‎‏می شود:‏

‏‏این جانب انباری دارم که تجار و کسبه اجناس خود را در این انبار تخلیه می نمایند‏‎ ‎‏و پس از یک ماه مبلغی ناچیز مثلاً هر کارتن چرخ خیاطی پنج ریال حق الارضی‏‎ ‎‏می دهند در تاریخ 1 / 12 / 1359 یکی از آقایان هزار کارتن چرخ خیاطی تخلیه‏‎ ‎‏می نمایند که از تاریخ 23 / 3 / 1360 تدریجاً مرخص بنمایند در تاریخ 1 / 12 / 1360‏‎ ‎‏تلفنی به ایشان اطلاع دادم 125 کارتن دیگر موجود است که در حقیقت باید 150‏‎ ‎‏کارتن باشد که 25 کارتن آن را انباردار سرقت نموده بود. بعد از 1 / 2 / 1361 مرخص‏‎ ‎‏125 کارتن دادند که 100 کارتن بیشتر موجود نبود آن هم 25 کارتن انباردار در عرض‏‎ ‎‏دو ماه به سرقت برده بود بعد از این که انباردار در حضور صاحب کالا اقرار به عمل‏‎ ‎‏خود نماید صاحب کالا مبلغ سیصد هزار ریال خسارت 50 چرخ از حقیر گرفتند‏‎ ‎‏استدعا دارم ذیلاً مرقوم فرمایید آیا خسارت به عهده حقیر است؟ آیا یک فقره باید‏‎ ‎‏خسارت بدهم یا هر 2 فقره؟ چون فقره اول که به ایشان اطلاع دادم رسیدگی ننمودند‏
‏‎

‎‏و اگر فوری کالای خود را می بردند خسارت فقره دوم پیش نمی آمد.‏

‏‏در ضمن همراه همین جنس، یکی دیگر از تجار 1110 کارتن داشته که در آن روز‏‎ ‎‏قیمت 380 تومان بوده که در اثر نگهداری و پیشامد جنگ جنس ترقی نموده فقط به‏‎ ‎‏حرمت این پیشامد دانه 600 تومان خسارت گرفتند انتظار بذل لطف در حکم شرعیه‏‎ ‎‏دارم.‏

‏‏کلیه حق الارضی که دریافت شد 475 تومان حقیر گرفته ام ذیلاً حکم را مرقوم تا به‏‎ ‎‏نظر صاحب کالا برسانم. با تقدیم احترام‏

‏‏بسمه تعالی، اگر در حفظ و نگهداری کوتاهی نکردید ضامن نیستید.‏

‏‏[سؤال 7506]‏‏ ‏ ‏ 3881‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مقدس حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله‏

‏‏چه می فرمایید در این مسأله که شخصی یخچالی را امانت در مغازه گذاشته و‏‎ ‎‏صاحب مغازه بیرون گذاشته برای فروش؛ بعد از مدتی مراجعه به او شده، می گوید‏‎ ‎‏مقداری از اثاث آن را برده اند؛ آیا صاحب مغازه ضامن هست یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر در حفظ آن کوتاهی نکرده ضامن نیست.‏

‏‏[سؤال 7507]‏‏ ‏ ‏ 3882‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مقدس حضرت امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب جمهوری اسلامی ایران‏‎ ‎‏سلام عرض نموده، از خدای بزرگ برای وجود آن امام عزیز بقای عمر آرزومندم.‏

‏‏حضرت امام! کسی پول به من داده که به شهری دیگر حمل نمایم ـ البته به صورت‏‎ ‎‏امانت ـ و به یکی از مؤمنین بدهم؛ ولی قبل از حرکت، در تشییع جنازۀ شهدا، تمام پول‏‎ ‎‏موجودی ام را که در جیب شلوارم گذاشته بودم همراه با پول امانتی که به طور سالم‏‎ ‎‏ـ  یعنی همان طوری که آن مؤمن چند تا صدتومانی به من داده بودند ـ سارق از من به‏
‏‎

‎‏سرقت برده است؛ سؤال این است که آیا منِ امانت دار در مقابل پول امانتی ضامن‏‎ ‎‏هستم و باید پول را رد کنم یا خیر؟ والسلام‏

‏‏بسمه تعالی، اگر در حفظ امانت کوتاهی نکرده اید ضامن نیستید.‏

‏‏[سؤال 7508]‏‏ ‏ ‏ 3883‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 4 / 1361‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی‏

‏‏با کمال احترام به استحضار می رساند در سه سال و نیم قبل، اتومبیل بیت المال‏‎ ‎‏جهت انجام مأموریتی به رانندگی یکی از برادران کارمند عازم می شود که در بین راه‏‎ ‎‏واژگون می گردد؛ که مسئولین امور و خبرگان تشخیص می دهند که این حادثه در اثر‏‎ ‎‏نقص فنی رخ داده است. حال تقاضا دارد مشخص فرمایند که آیا شرعاً غرامتی به‏‎ ‎‏بیت المال می باید پرداخت گردد یا خیر؟ و در صورت مثبت بودن پاسخ، آیا غرامت‏‎ ‎‏می بایست توسط رانندۀ زمان وقوع حادثه پرداخت شود یا این جانب که مشارالیه را به‏‎ ‎‏مأموریت اعزام داشته ام؟‏

‏‏در خاتمه به عرض می رساند که این استفتا از محضر مبارک فقط به خاطر آن است‏‎ ‎‏که در آخرت، دینی ما را متوجه نباشد.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر بیت المال در دست شخص امانت بوده و بدون تعدی و‏‎ ‎‏تفریط تلف شده، ضمانی در بین نیست ولی اگر مقرراتی از دولت اسلامی‏‎ ‎‏در این باره وضع شده باید طبق آن عمل نمایید.‏

‏‏[سؤال 7509]‏‏ ‏ ‏ 3884‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 27 / 9 / 1361‏

‏‏دفتر امام خمینی، پس از عرض سلام، از خداوند طول عمر امام را خواستاریم.‏

‏‏غرض از مزاحمت: عمه ام دو سال پیش به رحمت خدا رفته است. ایشان مبلغ‏‎ ‎‏هفده هزار تومان به امانت به دست ما داده تا پس از فوت ایشان، پول را به تنها‏
‏‎

‎‏فرزندش که فراری از ایران و در امریکا بود بدهیم. اما پسر ایشان نیز بعد از دو ماه که‏‎ ‎‏از فوت مادرش می گذشت فوت کرد. این پسر چهار فرزند دارد که دختر بزرگش‏‎ ‎‏شوهر دارد و دو پسر بزرگش مهندس می باشند و یک دختر چهارده ساله و همسرش‏‎ ‎‏که همگی در امریکا هستند و تا آن جا که می دانیم مخالف انقلاب و اصلاً پایبند به دین‏‎ ‎‏نیستند. در ضمن خود عمه ام حج نرفته و پسرش نیز نماز، روزه و حج بدهکار است.‏‎ ‎‏باتوجه به این بدهکاری و این وارث، تکلیف این پول چیست؟!‏

‏‏آیا باید به وارث داده شود و به امریکا فرستاده شود؟‏

‏‏آیا باید نماز و روزه و حج خریداری شود؟ برای کدام یک؟‏

‏‏باتوجه به این که عمه ام مال دیگری جز این پول نداشته، آیا می توان حساب‏‎ ‎‏پس اندازی برای دختر چهارده ساله اش باز کنیم؟ لطفاً ما را راهنمایی کنید تا از زیر این‏‎ ‎‏دین بیرون آییم.‏

‏‏در خاتمه، از خداوند طول عمر امام عزیز، خمینی بت شکن و حضرت آیت الله‌‏‎ ‎‏منتظری را خواهانیم، به امید پیروزی رزمندگان اسلام بر علیه کفر جهانی، از طرف ما‏‎ ‎‏دست امام را ببوسید و از ایشان التماس دعا داریم‏

‏‏بسمه تعالی، می توانید با مراجعه به حاکم شرع و بیان موضوع، تکلیف‏‎ ‎‏خود را معیّن کنید.‏

‏‏[سؤال 7510]‏‏ ‏ ‏ 3885‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ جناب آقای پسندیده، نمایندۀ حضرت آیت الله‌‏‎ ‎‏العظمی امام خمینی، دامت برکاته‏

‏‏ضمن عرض سلام و ارادت خالصانه، خواهشمند است به مسأله مورد نیاز پاسخ‏‎ ‎‏فرمایید.‏

‏‏مدت دو سال قبل، شخص ناشناسی مبلغی پول به شخص دوم که هر سال به‏‎ ‎‏عنوان روحانی کاروان به مکه مشرّف می شد (جهت حج استیجاری) داده است، و آن‏
‏‎

‎‏سال به علت پیش آمدن جنگ موفق نگردید و با آن پول فرشی خریداری نمود و به‏‎ ‎‏طور امانت تحویل این جانب داد؛ هم اکنون شخص دوم فوت نموده است و راجع به‏‎ ‎‏این موضوع، در وصیت نامه هیچ ذکر نکرده است. وظیفۀ این جانب چیست؟ متشکرم‏

‏‏بسمه تعالی، وظیفۀ امانت دار، بازگرداندن فرش به ورثۀ صاحب امانت‏‎ ‎‏است. ‏

‏‏[سؤال 7511]‏‏ ‏ ‏ 3886‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 18 / 3 / 1361‏

‏‏محضر مقدس و شریف رهبر کبیر انقلاب و مرجع جهانی شیعه و بنیان گذار‏‎ ‎‏جمهوری اسلامی ایران، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی ‏

‏‏با عرض سلام و آرزوی پیروزی اسلام، مستدعی است پاسخ سؤال را مرقوم و به‏‎ ‎‏آدرس زیر مرحمت فرمایند. ‏

‏‏اگر انسان مسلمانی از طریق درآمد مشروع شخصی خویش و همچنین از راه‏‎ ‎‏فرض خیانت در امانت دیگران توأماً، صاحب یک خانه به ارزش چهارصد هزار‏‎ ‎‏تومان و صاحب یک حجره به ارزش بیست هزار تومان و صاحب یک قطعه زمین به‏‎ ‎‏ارزش ده هزار تومان شود، و مصمّم قطعی باشد و بتواند حقوق مربوط به خیانت در‏‎ ‎‏امانت فرضی را از طُرق فروش این حجره و قطعه زمین و از طریق درآمد مشروع «و‏‎ ‎‏البته با حفظ این خانه»، آن هم به صورت اقساط و به تدریج و مطابق با دستورات‏‎ ‎‏قانونی و بر مبنای اولویت و یکی پس از دیگری، به صاحبان اصلی امانات پرداخت‏‎ ‎‏نماید، و از این طرق مذکوره، استهلاک حقوق و رضایت صاحبان امانت در مدتی‏‎ ‎‏طولانی امکان پذیر باشد، و با توجه به این که این انسان مسلمان، متکفّل مخارج همسر‏‎ ‎‏و شش فرزند خردسال بوده و با فرض این که از عمل خیانت آمیز خود اظهار ندامت و‏‎ ‎‏به درگاه باری تعالی طلب توبه و استغفار کرده است، و حقیقتاً غیر از این خانه ای که در‏‎ ‎‏آن نشسته و چیزهایی که مانند اثاثیۀ خانه، محل احتیاج او است، هیچ چیز دیگری‏
‏‎

‎‏نداشته باشد، آیا شرعاً موظف به فروش این خانه، در جهت تأدیۀ چنین دیونی‏‎ ‎‏می باشد؟ و اگر فرضاً این خانه نیز فروشش در جهت تأدیۀ دیون مذکوره ضرورت‏‎ ‎‏داشته باشد، آیا برای این انسان مسلمان صاحب خانه نیز حقّی خواهد بود؟‏

‏‏بسمه تعالی، واجب است هرچه زودتر به هر نحو که ممکن باشد، رضایت‏‎ ‎‏صاحبان امانت تحصیل شود.‏

‏‏[سؤال 7512]‏‏ ‏ ‏ 3887‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 11 / 10 / 1361‏

‏‏این جانب یک قطعه باغ مشجر خود را که ملک موروثی است به انضمام اموال‏‎ ‎‏پسرعموهایم به رسم امانت تحویل شخصی نموده ایم. طبق اظهار امین که پیرمرد‏‎ ‎‏هستم و قادر به نگهداری قطعه باغ یاد شدۀ بالا نیستم، توسط شخص نامبرده و‏‎ ‎‏پسرعمویم به این جانب تحویل داده شد. ولی از پرداخت درآمد ملک بنده که از سال‏‎ ‎‏1345 نزدش باقیمانده و هر سال می بایست بالمناصفه تقسیم می نمود تصفیه حساب‏‎ ‎‏ننموده است و اخیراً نیز ادعای تصرف و احیای ملک را می نماید و مانع دخالت بنده‏‎ ‎‏در مالم می شود. مستدعی است نظریۀ شرعی آن دفتر محترم را که آیا امین، مالک ملک‏‎ ‎‏است یا وارث، ذیلاً مرقوم فرمایید. والسلام‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از طرف مالک شرعی، باغ و اموال به امین سپرده شده،‏‎ ‎‏امین مالک نشده و باید آن ها را به صاحبانش رد کند و هر نحو قرارداد‏‎ ‎‏مشروعی داشته اند باید طبق آن عمل نمایند.‏

‏‏[سؤال 7513]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5963‏

‏‏3. اگر برادر عروس امانتی علی حده از اثاث عروسی از برادر داماد بگیرد و بعد از‏‎ ‎‏به هم خوردن عقد، آن اثاث امانت را پس ندهد، در شرع جایز است یا خیانت؟‏

‏‏بسمه تعالی، چیزی که به رسم امانت از کسی گرفتند، هر وقت صاحب‏‎ ‎‏امانت مطالبه کند باید برگردانند.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 7514]‏‏ ‏ ‏ 3888‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏دفتر محترم امام خمینی‏

‏‏ضمن عرض سلام، محترماً معروض می دارم: این جانب چند سال پیش، از یک نفر‏‎ ‎‏امانتی گرفته که این امانتی را ـ که وسایل شخصی کت و یک پیراهن و نمی دانم چیز‏‎ ‎‏دیگری بود یا نه ـ در سربازی به خانواده اش در تهران برسانم؛ لذا بر اثر سهل انگاری و‏‎ ‎‏توجه نکردن به مسائل اسلامی، وسایل نامبرده را به خانواده اش نرساندم و فقط از‏‎ ‎‏پیراهن ایشان استفاده شخصی نمودم ولی دقیقاً در مورد کت و دیگر وسایل احتمالی‏‎ ‎‏ایشان، نمی دانم به فقیر دادم یا نه. ولی حالا تکلیف در مورد ایشان چیست؟ در ضمن،‏‎ ‎‏هیچ گونه دسترسی به ایشان ندارم. در ضمن، وسایل ایشان مورد استفادۀ خودشان‏‎ ‎‏قرار گرفته بود. و آیا اگر لازم باشد پولی بنده در مورد وسایل ایشان بدهم، باید‏‎ ‎‏وسایلش را به قیمت امروز قیمت گذاری کنم و یا نه به قیمت چند سال قبل؟‏

‏‏بسمه تعالی، هر مقدار یقین ندارید که به موردش پرداخته اید، باید به او‏‎ ‎‏بپردازید و اگر مأیوس از شناختن او باشید، باید از طرف او به فقیر صدقه‏‎ ‎‏دهید.‏

‏‏[سؤال 7515]‏‏ ‏ ‏ 3889‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 1 / 5 / 1362‏

‏‏با سلام به رهبر انقلاب اسلامی ایران، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏‏در مدت تقریباً 55 سال پیش توسط 3 نفر ـ یک نفر اهل تسنن و دو تن تشیع ـ‏‎ ‎‏امانت هایی شامل ظروف چینی، چرخ خیاطی، دو عدد سینی ـ که احتمالاً طلا یا نقره با‏‎ ‎‏مارک روسی است ـ استکان و دیگر وسایل، به طور امانت به پدرم سپرده شده است و‏‎ ‎‏برای مسافرت، صاحبان کالا به شوروی رفته اند و هنوز که برنگشته اند. در زمان حیات‏‎ ‎‏پدرم به حضرات مجتهدین و مراجع تقلید مکاتبه می شود که دستور نگهداری داده‏
‏‎

‎‏می شود. پس از 12 سال که پدرم فوت کرده است نگهداری آن ها برای من هم مشکل‏‎ ‎‏شده است و وسایل هم از بین می رود. حالا دستور شرعی در این مورد را صادر‏‎ ‎‏فرمایید. والسلام‏

‏‏بسمه تعالی، امانت باید حفظ شود و در صورت یأس از مراجعت صاحب‏‎ ‎‏آن، به حاکم شرع ارجاع شود.‏

‏‏[سؤال 7516]‏‏ ‏ ‏ 3890‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏خدمت امام امت خمینی کبیر و امام بت شکن یاور مستضعفین سلام عرض کرده و‏‎ ‎‏پس از دعا جهت طول عمر آن رهبر بزرگ، سؤالی شرعی برای این جانب پیش آمده‏‎ ‎‏که مطرح می کنم:‏

‏‏حدود چهار ـ پنج ماه پیش یکی از برادران پاسدار، شهید شده و اتومبیل فولکس‏‎ ‎‏واگن نزد این جانب امانت دارد و من دسترسی به همسر ایشان ندارم و می دانم که‏‎ ‎‏ظاهراً همسر ایشان یک فرزند دو ـ سه ماهه حامله هستند؛ ولی هرچه جست وجو‏‎ ‎‏کرده ام نتوانسته ام تا کنون وی را پیدا کنم؛ البته اکنون نیز در جست وجو هستم. و در‏‎ ‎‏حال حاضر این ماشین در حال از بین رفتن است (در اثر کار نکردن) و این جانب هنوز‏‎ ‎‏این جرأت را به خود نداده ام که به آن دست بزنم. آیا من می توانم با توجه به این که این‏‎ ‎‏اتومبیل در حال حاضر خراب نیز هست آن را درست کرده و استفاده کنم؛ برای این که‏‎ ‎‏این مال از دست نرود تا همسر این شهید را پیدا کنم یا نه؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، حفظ امانت لازم است و به حاکم شرع مراجعه نمایید.‏

‏‏[سؤال 7517]‏‏ ‏ ‏ 3891‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 23 / 7 / 1358‏

‏‏به پیشگاه مبارک مرجع عالی قدر تشیع نایب الامام، امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏‏محترماً؛ به عرض می رساند: مدت تقریباً دو سال است، شرکتی مقداری لولۀ‏
‏‎

‎‏ایرانیت به طور امانت در نزد این جانب گذاشته و از صاحب لوله ها خبری نیست و‏‎ ‎‏بودن لوله ها باعث گرفتاری برای این جانب شده، در ضمن قرار بوده در ماه صد تومان‏‎ ‎‏اجاره بدهد که پرداخت نکرده است. از محضر آن بزرگ مرجع، تمنّا دارم که وظیفۀ‏‎ ‎‏شرعی حقیر را در مقابل این قضیه روشن فرمایید که دعا گو باشم. لطفاً جواب را کتباً‏‎ ‎‏مرقوم بفرمایید. والسلام‏

‏‏بسمه تعالی، باید برای صاحبش نگهداری کنید و اگر مأیوس از پیدا شدن‏‎ ‎‏او باشید، از طرف او صدقه بدهید.‏

‏‏[سؤال 7518]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7048‏

‏‏7. اگر کتاب یا جزوۀ شخصی نزدمان بماند و دسترسی به صاحب مال محال باشد‏‎ ‎‏تکلیف چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، باید آن را برای صاحبش حفظ کند یا به حاکم شرع تحویل‏‎ ‎‏دهد.‏

‏‏[سؤال 7519]‏‏ ‏ ‏ 3892‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 23 / 3 / 1361‏

‏‏ریاست محترم دفتر حضرت امام خمینی‏

‏‏پس از تقدیم سلام در مورد چند موضوع به شرح زیر به اشکال برخورد کرده ام که‏‎ ‎‏احتیاج به راهنمایی می باشد، خواهشمندم راهنمایی بفرمایید: ‏

‏‏1. حدود دو سال قبل دو باب زیر زمین از خانه مسکونی این جانب را شخصی‏‎ ‎‏اجاره نموده که لیمو و کود‏‎ ‎‏شیمیایی در آن بگذارد تا شش ماه، و ماهیانه چهار هزار و‏‎ ‎‏هشتصد ریال بدهد. بعد از گذشتن حدود دو ماه مقداری لیمو را خودش برده و‏‎ ‎‏مقداری را حواله کرده، برده اند و فقط دو هزار ریال علی الحساب داده و حدود ده‏‎ ‎‏کیسه کود شیمیایی نزدیک دو سال است که مانده و اجاره زیر زمین هم مانده و‏‎ ‎‏صاحب آن هم که در یزد ساکن بوده اختلاف خانوادگی پیدا کرده و می گویند به شیراز‏
‏‎

‎‏رفته که من به کلی نه جای او را می دانم و نه دیگران آدرسش را می دانند که به من‏‎ ‎‏بدهند. در این مورد بنده را راهنمایی بفرمایید. ‏

‏‏بسمه تعالی، مال را باید برای صاحبش حفظ کنید یا به حاکم شرع مراجعه‏‎ ‎‏نمایید.‏

‏‏2. حدود بیست سال قبل پدر این جانب فوت کرده و حدود ده سال قبل از آن در بیابانی چاهی شراکتی‏‎ ‎‏با دو نفر دیگر حفر کرده بودند که قناتی بشود و از آن استفاده کنند، ولی اقدامی نکرده اند و بعد از فوت‏‎ ‎‏پدرم پسر عمویم بزرگ تر ماها بوده، او چهار سال قبل علی رغم این که همه ما وارثین که سه نفر هستیم‏‎ ‎‏و هر سه نفر کبیر بودیم، بدون پرسش و سؤال و اجازه از ما آن چاه را فروخته و مبلغی گرفته و از مبلغ‏‎ ‎‏دریافت شده هم پولی به ما پرداخت نکرده است، آیا حق داریم که از فروش سهمیه خودمان جلوگیری‏‎ ‎‏کنیم، در صورتی که ارزش فعلی خیلی زیادتر از آن موقع هست که ایشان فروخته، یا راه دیگری دارد؟‏‎ ‎‏لطفاً راهنمایی بفرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از چاه اعراض نکردند ورثه در مقدار سهم الارث خود حق دارند و اگر معامله‏‎ ‎‏را اجازه نمودند همان مبلغ که به عنوان ثمن تعیین شده را حق دارند.‏

‏‏3. مبلغ پنجاه هزار تومان آب و زمین و خانه از پدر ارث رسیده که نمی دانم وجوهات آن پرداخت شده‏‎ ‎‏یا خیر آیا معافم یا باید بپردازم؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر یقین به وجود خمس در آن ندارید چیزی بر شما نیست.‏

‏‏[سؤال 7520]‏‏ ‏ ‏ 3893‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 2 / 1362‏

‏‏دفتر استفتائات حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله، سلام علیکم‏‎ ‎‏ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏به استحضار می رسد بعضی از کارکنان آموزش و پرورش در سال های قبل از‏‎ ‎‏پیروزی انقلاب، برای رفع نیازمندی های خود از بانک صادرات وام دریافت داشته اند.‏‎ ‎‏بانک برای پشتوانه عدم پرداخت احتمالی اقساط وام، معادل یک درصد از کلیه وام‏‎ ‎‏گیرندگان، اضافه بر بهرۀ معمول ـ که 12% بوده، یعنی از هر نفر 13% ـ به عنوان بهره و‏‎ ‎‏پشتوانه وام دریافت نموده. پس از پرداخت کلیۀ اقساط بدهی، یک درصد اضافۀ‏
‏‎

‎‏دریافتی، از بانک وصول شده و مدتی است این پول راکد می باشد و صاحبان آن برای‏‎ ‎‏دریافت سهم خود، مراجعه نکرده اند. آیا استفاده از این پول، در صندوق قرض الحسنه‏‎ ‎‏کارکنان اداره، به عنوان امانت با عنایت به عدم اطلاع و احیاناً عدم رضایت صاحبان‏‎ ‎‏آن، جایز است یا نه؟‏

‏‏در غیر این صورت، با التفات به این که به صاحبان آن دسترسی نیست، به چه نحو‏‎ ‎‏باید عمل کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، استفاده از پولی که مالک شرعی دارد، باید با رعایت رضایت‏‎ ‎‏صاحب آن ولو به شاهد حال باشد و اگر دسترسی به صاحب آن نباشد،‏‎ ‎‏باید به حاکم شرع مراجعه شود.‏

‏
‏‎

‎

‏‎

‎