کتاب اجاره

اختیار و رضایت در طرفین اجاره

اختیار و رضایت در طرفین اجاره

[سؤال 7382]‏ ‏ ‏ 3793‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏آیا مبلغ مال الاجاره می تواند بیشتر از حد متعارف تعیین گردد؟‏

بسمه تعالی، بستگی به تراضی طرفین دارد ولی اگر دولت اسلامی مقرراتی دارد، باید مراعات شود.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 298
[سؤال 7383]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3985

‏3. پدرم 18 سال پیش فوت کرد و عمویم قیّم ما بوده و امور زندگی ما از یک‏‎ ‎‏ساختمان اجاره ای که تقریباً مبلغ قابل نیاز زندگی ما را تأمین می نمود انجام می شد. در‏‎ ‎‏چندین سال پیش برای تعدیل اجاره بها ـ اجباراً ـ از طریق دادگستری زمان طاغوت‏‎ ‎‏کمک گرفت و مبلغی به اجاره بها افزوده شد. می خواهم بدانم این افزایش بها با توجه‏‎ ‎‏به روایت امام صادق علیه السلام در کتاب ولایت فقیه امام، در آن شرایط، صحیح بوده؟ و آیا ما‏‎ ‎‏فعلاً در آن مورد، تکلیفی داریم یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر با رضایت طرفین بوده اشکال ندارد.

[سؤال 7384]‏ ‏ ‏ 3794‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 15 / 10 / 1361‏

‏به پیشگاه مبارک امام عظیم الشأن، حضرت آیت الله‌ خمینی‏

‏پیرو نامه مورخ 1 / 10 / 1361 به استحضار می رساند: آیا در اسلام جایز است که‏‎ ‎‏چهار شعیر ملک که قبلاً درآمد محصولی آن در حدود دو هزار تومان بوده؛ اکنون‏‎ ‎‏زارعین اجاره چهار شعیر را ششصد تومان بدهند؟ آیا این اجاره در دین اسلام صحیح‏‎ ‎‏است، در صورتی که ما هیچ گونه رضایت به این اجاره نداشته ایم و زور بوده است؟‏

‏آیا در دین اسلام مستأجر حق فروش ملک اجاره ای را دارد؟ وی پول کلانی از این‏‎ ‎‏طریق به جیب می زند؛ ولی در سند اجارۀ آن ها قید شده حق هیچ گونه فروش و‏‎ ‎‏واگذاری به غیر را ندارد و آن ها نه به قانون طاغوت عمل کرده اند و نه به قانون اسلام. ‏

‏افرادی هستند که هرکدام از این ملک و آب، مقدار صد هزار تومان، پیش فروش‏‎ ‎‏کردند و هرچه ما به آن ها التماس کردیم که مقداری از آن ملک و دیم زار خود را به ما‏‎ ‎‏بدهید تا چاهی حفر کرده برای امور معاش خود و زندگی مختصری با آن‏‎ ‎‏بگذرانیم،‏‎ ‎‏حاضر نشدند که از دیم زار خودم به من بدهند. آیا این افراد در اسلام حالشان چگونه‏‎ ‎‏است؟ تقاضامندم که درباره این گونه افراد حکم شرعی صادر و امر به ابلاغ فرمایید که‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 299
‏حق این نوع افراد بیچاره حیف و میل نشود. در خاتمه یادآور می شوم باغ خانه‏‎ ‎‏قلمستان و غیره در سندهای آن ها جزو مستثنیات بوده؛ ولی آن ها خود سرانه مبادرت‏‎ ‎‏به خرید و فروش نموده و به مالک دیناری نداده و نمی دهند. آیا در اسلام این گونه مال‏‎ ‎‏حلال است یا حرام؟ در ضمن امروز ملک مزبور ارثیه مادر این جانب بوده که به زور‏‎ ‎‏گرفته شده و غصب کرده است. ‏

بسمه تعالی، اگر زمین ملک شرعی کسی باشد، دیگری حق تصرف در آن را ندارد، مگر به مقداری که از جانب مالک شرعی به او حق داده شده باشد.

[سؤال 7385]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5096

‏2. اگر زن مطلّقه مذکور در سؤال بالا، خانۀ ملکی شوهر سابقش را به دیگری‏‎ ‎‏اجاره دهد، با توجه به مسأله شمارۀ 2184 مندرج در توضیح المسائل آن حضرت،‏‎ ‎‏تکلیف شرعی مستأجری که منزل مذکور را اجاره نموده، پس از اطلاع از مالکیت‏‎ ‎‏مالک اصلی در قبال آن زن و مالک اصلی چیست؟ ‏

بسمه تعالی، اجاره دادن ملک غیر، بدون اجازۀ مالک شرعی آن باطل است. 

[سؤال 7386]‏ ‏ ‏ 3795‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 17 / 8 / 1361‏

‏حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران‏

‏ما روستاییان، در رژیم سابق با وضع فقری که در بین ما بوده، برای‏‎ ‎‏استادکارها قالی‏‎ ‎‏می زدیم و استاد کار هم یک قالی 12 صدتای را به مبلغ 4 هزار تومان ـ یا بیشتر یا‏‎ ‎‏کمتر  ـ برای بافنده می آورد و بافنده در عرض 3 یا 4 ماه یا بیشتر، قالی را به اتمام‏‎ ‎‏می رساند و بعد قالی توسط استادکار و بافنده به بازار برده می شد و هرچه می خریدند،‏‎ ‎‏نصف آن را استادکار و نصف آن را بافنده می برد. از حضور شما خواستار هستم که‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 300
‏این کار، حق و عادلانه هست یا نه؟ کدام یک باید بیشتر از این سهم را ببرند؟ و در‏‎ ‎‏ضمن، قراردادی هم در کار نبوده است؛ همان نصف و نصف بوده. ولی الآن بافنده ها‏‎ ‎‏اعتراض دارند و می گویند که ما در سابق استثمار می شده ایم و استادکارها هم قبول‏‎ ‎‏ندارند و می گویند: از الآن این حکم شد و قالی که 5 سال پیش زده شد، این حکم مال‏‎ ‎‏او نیست. خواهشمند هستم بیان بفرمایید. و منظور از حکم جدید، یک سهم استاد کار‏‎ ‎‏و 2 سهم بافنده است.‏

بسمه تعالی، بستگی به توافق و رضایت طرفین دارد.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 301