تغییر و تبدیل عین مورد اجاره
[سؤال 7361] 3775
بسمه تعالی 7 / 9 / 1361
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی، مرجع عالی قدر شیعه، حاج آقا روح الله
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 286
الموسوی الخمینی، روحی فداه، سلام علیکم
مستأجر مغازه ای را برای شغل نانوایی از مالک به مدت یک سال اجاره نموده است.
1. آیا جایز است در مورد اجاره، توالت و حمام و دست شویی بنا نماید؟
2. آیا جایز است سقف مغازه را به منظور دودکش سوراخ نماید؟
3. مسئول خسارت تخریب سقف کیست؟
4. مدت اجاره خاتمه یافته، احکام الهی را بیان فرمایید.
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، بعد از انقضای مدت اجاره، تصرفات مستأجر باید با رضایت مالک باشد و در اثنای مدت اجاره، فقط تصرّفاتی می تواند بکند که مغازه را برای آن اجاره کرده است و اگر قیدی در حین اجاره نشده، تغییر و تبدیل عین مورد اجاره جایز نیست، مگر با رضایت مالک.
[سؤال 7362] 3776
بسمه تعالی
محضر مبارک مرجع عالی قدر حضرت آیت الله امام خمینی مدّ ظله العالی
سلام علیکم، با نهایت احترام به عرض عالی می رساند این جانبان حدود سی و پنج سال قبل بنگاهی را با سند ثبتی اجاره کرده و با حق تفویض شده از طرف مالک تعدادی از اتاق ها و حجرات آن را به مستأجرین جزء واگذار کرده ایم، در فروردین ماه 1360 بنگاه موصوف که با وسایل قدیمی و چوب ساخته شده بود، طعمه حریق گردید و با کلیه اموال مستأجرین به تل خاکستری تبدیل و غیر از زمین و قسمتی از زیر زمین ها چیزی باقی نماند. این جانبان و مستأجرین فوق الذکر زمین باقیمانده از حریق را با اجازه مالک و طبق پروانه شهرداری با آهن و سیمان (وسایل ساختمانی روز) با هزینه این جانبان بازسازی کرده و مورد استفاده قرار دادیم، آیا وجه اجاره پرداختی به
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 287
مالک برای زمین تعلق می گیرد یا محدثات جدید هم که به هزینه این جانبان و سایر مستأجرین ساخته شده مشمول مال الاجاره می باشد؟ استدعای صدور حکم شرعی می نماییم.
با آرزوی پیروزی رزمندگان اسلام بر لشکریان کفر صدام
بسمه تعالی، اگر ساختمان برای مالک زمین نشده، مالک اجرت ساختمان را حق ندارد و می تواند مال الاجاره زمین خود را در حالی که مشغول به ساختمان است مطالبه نماید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 288