نقد و نسیه
[سؤال 7202] 3654
بسمه تعالی
اگر کسی با درآمد معین و ثابتی که همه ماهه به عنوان حقوق یا دستمزد دریافت می نماید و این درآمد را با برنامۀ معیّن به مصرف احتیاجات روزمرّه خود می رساند چنان که فرضاً احتیاج به یخچال داشته باشد و آن را به صورت مبلغی نقد و بقیه به طور اقساط ماهانه (بدون ربح) خریداری نماید آیا مجاز است یا خیر؟ و آیا این نحو معامله در حکم اسراف و تبذیر است یا نه؟
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، اسراف نیست و معامله صحیح است.
[سؤال 7203] 3655
بسمه تعالی
محضر حضرت آیت الله العظمی خمینی مدّ ظله العالی
1. قیمت یک متر پارچه دو تومان است نقدی، نسیه می فروشند سه تومان مدت یک سال یا شش ماه، این معامله جایز است؟ شما امر بفرمایید.
بسمه تعالی، مانع ندارد.
[سؤال 7204]
2. قیمت گندم یک من دو تومان است نقدی، نسیه می فروشند یک من گندم سه تومان، این گندم را که می خرد گرسنه و مجبور است این معامله جایز است؟ شما امر بفرمایید.
بسمه تعالی، مانع ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 189
[سؤال 7205] 3656
بسمه تعالی 15 / 7 / 1358
خدمت رهبر کبیر انقلاب ایران حضرت آیت الله خمینی
احتراماً؛ به استحضار عالی می رساند: این جانب سه دستگاه کامیون از شخصی حدود چهار سال قبل به مبلغ نهصد هزار ریال تمام، نقداً خریداری نموده ام و به شخص دیگری فروخته ام به یک میلیون و دویست هزار ریال تمام، بدون دریافت پیش قسط، به اقساط سی ماهه، ماهی چهل هزار ریال؛ آیا معاملۀ فوق از نظر شرع مقدس اسلام صحیح بوده است یا خیر؟ تقاضامند است جواب مسأله فوق را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
بسمه تعالی، با فرضی که مرقوم شده، اشکال ندارد.
[سؤال 7206] 3657
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله خمینی، مرجع عالی مقام مسلمانان جهان و رهبر عالی قدر ایران. سلامتی و طول عمر آن جناب را از خداوند خواهانم.
مسائلی است جواب بفرمایید:
1. جنسی خریداری کرده ام برای این که منفعتی ببرم جنس را فروخته ام، مدت یک سال، از قیمت نقد تومانی مثلاً 4 ریال گران تر؛ آیا این منفعت چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، مانع ندارد.
2. کسی سفته ای به برادرش می دهد امضا کند و به اقساط یک سال به شخص ثالثی می فروشد به کمتر، البته برادرها با هم شریک هستند؛ برای خریدار و فروشنده چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، جایز نیست.
3. می شود به جنگ زدگان بابت سهم یا خمس به حسابی واریز کرد یا خیر؟
بسمه تعالی، عجالتاً اجازه نمی دهم.
4. جنسی را مدت دار فروخته ام و خودم می توانم همان جنس را به قیمت عادلۀ بازار بخرم یا خیر؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 190
بسمه تعالی، اگر خلاف مقررات دولت نباشد مانع ندارد.
5. کسی سفته دوستانه می دهد امضا کنند و به شخص ثالثی می فروشد، بفرمایید چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، فروش چک و سفته به شخص ثالث به کمتر، ربا و حرام است.
خداوند متعال سایۀ حضرت مستطاب عالی را تا انقلاب حضرت مهدی (عج) بر سر مستضعفین جهان قائم بدارد، آمین، بحق محمد و آله الطاهرین.
[سؤال 7207] 3658
بسمه تعالی
تهران، جماران، دفتر حضرت امام خمینی
محضر مبارک مرجع عالی قدر شیعیان جهان، حضرت امام خمینی، خواهشمندم نظر خود را در مورد سؤال زیر اعلام فرمایید:
اگر مقداری طلا به نقد خریده و به مدت فروخته شود، سود حاصله چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، با رعایت احکام شرعی در خرید و فروش مانع ندارد.
[سؤال 7208] ----> 7246
4. اگر جنسی را بخرد و بگوید: هر وقت تمکن پیدا کردم بهای جنس را می پردازم و فروشنده هم به این امر راضی گردد، معامله صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر مدت به نحو مضبوط تعیین نشود و نسیه معامله شود معامله باطل است.
[سؤال 7209] ----> 6824
3. در معاملات تجاری نقدی معمولاً در بازار، صدی یک کسر می شود. این چگونه است؟ البته با رضایت طرفین می باشد. و یا این که قبلاً موضوع بیان می شود. نظر حضرتتان چگونه است؟
بسمه تعالی، مانع ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 191
[سؤال 7210] 3659
بسمه تعالی
دفتر محترم آیت الله امام خمینی
محترماً؛ معروض می دارد: مقدار هفتصد و هشتاد متر مربع را به مبلغ هر متر مربع سی و هفت هزار و پانصد ریال، قولنامه نمودم. مبلغ شش میلیون ریال آن را پرداخت نمودم و بقیه را در رأس موعد پرداخت نمایم. به شرط این که اگر در این مدت پرداخت نکردم، در هر ماه مبلغ پانصد ریال در هر متر مربع پرداخت نمایم. لطفاً، مرقوم بفرمایید که این شرط، ربا می باشد یا خیر؟ توضیح آن که هر ماه، مبلغ چهارصد هزار ریال می شود. خواهشمند است، جواب را مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، شرط مذکور باطل و زیاده ربا و حرام است.
[سؤال 7211] 3660
بسمه تعالی 21 / 10 / 1361
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله العالی
پس از عرض سلام؛ امید است ـ ان شاء الله ـ آن وجود، در ظلّ توجهات ولی عصر سالم و موفق بوده باشند. مستدعی است نظر مبارک خود را در این مسألۀ مرقومه در ذیل مرقوم فرمایید:
این جانب در سنوات گذشته اجناس کود شیمیایی را از شرکت مزرعۀ اصفهان که مدیریت آن را آقایی به عهده داشتند می خریدم و برای این جانب جنس می فرستادند و صورت آن را به قیمت نقدی فاکتور می دادند و بعداً که این جانب در پرداخت آن، مدتی تأخیر می نمودم بهرۀ آن را حساب می نمودند، خواهشمند است مرقوم فرمایید این بهره را که ایشان حساب نموده اند، حق دارند یا این که ربا محسوب می شود و نباید بگیرند؟ و در صورتی که این ها ربا محسوب می شود، می توان مقداری را که ایشان بهره گرفته اند از بدهی که این جانب به ایشان دارم، کسر نمایم یا خیر؟ خواهشمند
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 192
است نظر مبارک خود را مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، بهرۀ تأخیر، ربا و حرام است.
[سؤال 7212] 3661
بسمه تعالی
ریاست محترم دفتر امام خمینی
این جانب در قرارداد زمینی که فروخته ام قرار و شروط گذاشته ام که چنانچه طرف معامله یعنی خریدار در رأس تاریخ وجه را نپرداخت، ماهیانه برای هر ماه از قرار، متری 150 ریال بپردازد. تقاضا دارم در این قرارداد رأی خود را مرحمت فرمایید.
بسمه تعالی، اجازه تأخیر ثمن با زیاده، ربا و حرام است.
[سؤال 7213] 3662
بسمه تعالی 8 / 10 / 1361
دفتر استفتائات حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
مطالبه بهرۀ معاملات نقد و اقساط بر مبنای 18% (صدی 18) از نظر شرعی چه صورتی دارد؟ آیا می توان نسبت به معاملات زمان طاغوت مطالبه نمود؟ آیا پرداخت وجه مورد مطالبه وجهۀ شرعی دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر معامله نقد انجام شود و برای دادن وجه به طور اقساط بهره قرار داده شود، ربا و حرام است. ولی چنانچه از اول، معامله به طور نسیه و اقساط باشد، اشکال ندارد و تفاوت خاصی بین نقد و نسیه معتبر نیست، بلکه منوط به رضایت طرفین معامله است.
[سؤال 7214] 3663
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی دامت برکاته
بعد از تقدیم سلام و عرض ادب؛ لطفاً به سؤالات زیر پاسخ عنایت فرمایید:
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 193
1. در ضمن بیع نسیه، بایع شرط می کند که اگر ثمن را در اجل معین نپردازد، برای هر روز تأخیر یا هر ماه تأخیر فلان مقدار بپردازد. آیا این شرط صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، صحیح نیست.
[سؤال 7215]
2. در ضمن معاملۀ نسیه شرط می کند که اگر زودتر از رأس معین وجه را بپردازد، فلان مقدار از ثمن کم شود؛ صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد.
3. شخصی می گوید: بعد از مردنم ارث دخترم را مطابق پسرم بدهید؛ این وصیت صحیح است به نحوی که از ثلث برداشته شود، یا اصلاً وصیت صحیح نیست؟
بسمه تعالی، باطل است.
[سؤال 7216] ----> 6824
2. در بازار مرسوم است: جنسی به مدتی خریداری می شود. خریدار و فروشنده با هم توافق کرده به قول معروف اسکنت کرده مبلغی از آن قرار کسر و مابقی نقداً پرداخت می شود. این چگونه است؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد.
[سؤال 7217] 3664
بسمه تعالی 15 / 6 / 1361
زعیم عالی قدر، پیشوای مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خمینی
چه می فرمایید در مسأله شرعی به شرح زیر:
1. شخصی یک باب خانه ای را در سال قبل خرید به مبلغ ده هزار تومان و معامله قطعی شد و قباله تنظیم گردید و مبلغ پنج هزار تومان آن را نقد پرداخت و مبلغ پنج هزار تومان دیگر را سند داده که بعد از یک ماه بپردازد، مدتی است که سند مانده و پنج هزار تومان سند را نپرداخته، حالا که باید بپردازد همان پنج تومان سند را باید بپردازد
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 194
یا اضافه تر باید بدهد؟
بسمه تعالی، فقط همان مبلغ بدهی باقیماندۀ قیمت ملک را ضامن است باید بپردازد.
2. حدود خانه از چهار طرف به قانون شرعی چقدر است؟ مستدعی است دستور شرع مطهّر را به خط مبارک مرقوم فرمایید محل حاجت است.
بسمه تعالی، خانه اگر متصل به ملک دیگری یا به مرافق عمومی باشد، حریم ندارد و اگر متصل به موات اصلی باشد به مقداری که در رفت و آمد به ملک و رفع احتیاجات ملک مورد حاجت است جزء حریم خانه حساب می شود.
[سؤال 7218] ----> 3657
4. جنسی را مدت دار فروخته ام و خودم می توانم همان جنس را به قیمت عادلۀ بازار بخرم یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر خلاف مقررات دولت نباشد مانع ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 195