کتاب بیع

نقد و نسیه

نقد و نسیه

[سؤال 7202]‏ ‏ ‏ 3654‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏اگر کسی با درآمد معین و ثابتی که همه ماهه به عنوان حقوق یا دستمزد دریافت‏‎ ‎‏می نماید و این درآمد را با برنامۀ معیّن به مصرف احتیاجات روزمرّه خود می رساند‏‎ ‎‏چنان که فرضاً احتیاج به یخچال داشته باشد و آن را به صورت مبلغی نقد و بقیه به طور‏‎ ‎‏اقساط ماهانه (بدون ربح) خریداری نماید آیا مجاز است یا خیر؟ و آیا این نحو معامله‏‎ ‎‏در حکم اسراف و تبذیر است یا نه؟‏

‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، اسراف نیست و معامله صحیح است.

[سؤال 7203]‏ ‏ ‏ 3655‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر حضرت آیت الله‌ العظمی خمینی مدّ ظله العالی‏

‏1. قیمت یک متر پارچه دو تومان است نقدی، نسیه می فروشند سه تومان مدت‏‎ ‎‏یک سال یا شش ماه، این معامله جایز است؟ شما امر بفرمایید.‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.

[سؤال 7204]

‏2. قیمت گندم یک من دو تومان است نقدی، نسیه می فروشند یک من گندم سه‏‎ ‎‏تومان، این گندم را که می خرد گرسنه و مجبور است این معامله جایز است؟ شما امر‏‎ ‎‏بفرمایید.‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 189
[سؤال 7205]‏ ‏ ‏ 3656‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 15 / 7 / 1358‏

‏خدمت رهبر کبیر انقلاب ایران حضرت آیت الله‌ خمینی ‏

‏احتراماً؛ به استحضار عالی می رساند: این جانب سه دستگاه کامیون از شخصی‏‎ ‎‏حدود چهار سال قبل به مبلغ نهصد هزار ریال تمام، نقداً خریداری نموده ام و به‏‎ ‎‏شخص دیگری فروخته ام به یک میلیون و دویست هزار ریال تمام، بدون دریافت‏‎ ‎‏پیش قسط، به اقساط سی ماهه، ماهی چهل هزار ریال؛ آیا معامل‏‏ۀ‏‏ فوق از نظر شرع‏‎ ‎‏مقدس اسلام صحیح بوده است یا خیر؟ تقاضامند است جواب مسأله فوق را‏‎ ‎‏به‏‎ ‎‏آدرس زیر ارسال فرمایید. ‏

بسمه تعالی، با فرضی که مرقوم شده، اشکال ندارد.

[سؤال 7206]‏ ‏ ‏ 3657‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ خمینی، مرجع عالی مقام مسلمانان جهان و رهبر‏‎ ‎‏عالی قدر ایران. سلامتی و طول عمر آن جناب را از خداوند خواهانم. ‏

‏مسائلی است جواب بفرمایید:‏

‏1. جنسی خریداری کرده ام برای این که منفعتی ببرم جنس را فروخته ام، مدت یک‏‎ ‎‏سال، از قیمت نقد تومانی مثلاً 4 ریال گران تر؛ آیا این منفعت چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.

‏2. کسی سفته ای به برادرش می دهد امضا کند و به اقساط یک سال به شخص ثالثی می فروشد به کمتر،‏‎ ‎‏البته برادرها با هم شریک هستند؛ برای خریدار و فروشنده چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، جایز نیست.

‏3. می شود به جنگ زدگان بابت سهم یا خمس به حسابی واریز کرد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، عجالتاً اجازه نمی دهم.

‏4. جنسی را مدت دار فروخته ام و خودم می توانم همان جنس را به قیمت عادلۀ بازار بخرم یا خیر؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 190
بسمه تعالی، اگر خلاف مقررات دولت نباشد مانع ندارد.

‏5. کسی سفته دوستانه می دهد امضا کنند و به شخص ثالثی می فروشد، بفرمایید چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، فروش چک و سفته به شخص ثالث به کمتر، ربا و حرام است.

‏خداوند متعال سایۀ حضرت مستطاب عالی را تا انقلاب حضرت مهدی (عج) بر سر مستضعفین جهان‏‎ ‎‏قائم بدارد، آمین، بحق محمد و آله الطاهرین.‏

[سؤال 7207]‏ ‏ ‏ 3658‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏تهران، جماران، دفتر حضرت امام خمینی‏

‏محضر مبارک مرجع عالی قدر شیعیان جهان، حضرت امام خمینی، خواهشمندم‏‎ ‎‏نظر خود را در مورد سؤال زیر اعلام فرمایید:‏

‏اگر مقداری طلا به نقد خریده و به مدت فروخته شود، سود حاصله چه صورت‏‎ ‎‏دارد؟‏

بسمه تعالی، با رعایت احکام شرعی در خرید و فروش مانع ندارد. 

[سؤال 7208]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7246

‏4. اگر جنسی را بخرد و بگوید: هر وقت تمکن پیدا کردم بهای جنس را می پردازم‏‎ ‎‏و فروشنده هم به این امر راضی گردد، معامله صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر مدت به نحو مضبوط تعیین نشود و نسیه معامله شود معامله باطل است.

[سؤال 7209]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6824

‏3. در معاملات تجاری نقدی معمولاً در بازار، صدی یک کسر می شود. این‏‎ ‎‏چگونه است؟ البته با رضایت طرفین می باشد. و یا این که قبلاً موضوع بیان می شود.‏‎ ‎‏نظر حضرتتان چگونه است؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 191
[سؤال 7210]‏ ‏ ‏ 3659‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏

‏دفتر محترم آیت الله‌ امام خمینی ‏

‏محترماً؛ معروض می دارد: مقدار هفتصد و هشتاد متر مربع را به مبلغ هر متر مربع‏‎ ‎‏سی و هفت هزار و پانصد ریال، قولنامه نمودم. مبلغ شش میلیون ریال آن را پرداخت‏‎ ‎‏نمودم و بقیه را در رأس موعد پرداخت نمایم. به شرط این که اگر در این مدت‏‎ ‎‏پرداخت نکردم، در هر ماه مبلغ پانصد ریال در هر متر مربع پرداخت نمایم. لطفاً،‏‎ ‎‏مرقوم بفرمایید که این شرط، ربا می باشد یا خیر؟ توضیح آن که هر ماه، مبلغ چهارصد‏‎ ‎‏هزار ریال می شود. خواهشمند است، جواب را مرقوم فرمایید.‏

بسمه تعالی، شرط مذکور باطل و زیاده ربا و حرام است. 

[سؤال 7211]‏ ‏ ‏ 3660‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 21 / 10 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏پس از عرض سلام؛ امید است ـ ان شاء الله‌ ـ آن وجود، در ظلّ توجهات ولی  عصر‏‎ ‎‏سالم و موفق بوده باشند. مستدعی است نظر مبارک خود را در این مسألۀ مرقومه در‏‎ ‎‏ذیل مرقوم فرمایید:‏

‏این جانب در سنوات گذشته اجناس کود شیمیایی را از شرکت مزرعۀ اصفهان که‏‎ ‎‏مدیریت آن را آقایی به عهده داشتند می خریدم و برای این جانب جنس می فرستادند و‏‎ ‎‏صورت آن را به قیمت نقدی فاکتور می دادند و بعداً که این جانب در پرداخت آن،‏‎ ‎‏مدتی تأخیر می نمودم بهرۀ آن را حساب می نمودند، خواهشمند است مرقوم فرمایید‏‎ ‎‏این بهره را که ایشان حساب نموده اند، حق دارند یا این که ربا محسوب می شود و نباید‏‎ ‎‏بگیرند؟ و در صورتی که این ها ربا محسوب می شود، می توان مقداری را که ایشان‏‎ ‎‏بهره گرفته اند از بدهی که این جانب به ایشان دارم، کسر نمایم یا خیر؟ خواهشمند‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 192
‏است نظر مبارک خود را مرقوم فرمایید. ‏

بسمه تعالی، بهرۀ تأخیر، ربا و حرام است.

[سؤال 7212]‏ ‏ ‏ 3661‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏ریاست محترم دفتر امام خمینی‏

‏این جانب در قرارداد زمینی که فروخته ام قرار و شروط گذاشته ام که چنانچه طرف‏‎ ‎‏معامله یعنی خریدار در رأس تاریخ وجه را نپرداخت، ماهیانه برای هر ماه از قرار،‏‎ ‎‏متری 150 ریال بپردازد. تقاضا دارم در این قرارداد رأی خود را مرحمت فرمایید.‏

بسمه تعالی، اجازه تأخیر ثمن با زیاده، ربا و حرام است.

[سؤال 7213]‏ ‏ ‏ 3662‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 10 / 1361‏

‏دفتر استفتائات حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏مطالبه بهرۀ معاملات نقد و اقساط بر مبنای 18% (صدی 18) از نظر شرعی چه‏‎ ‎‏صورتی دارد؟ آیا می توان نسبت به معاملات زمان طاغوت مطالبه نمود؟ آیا پرداخت‏‎ ‎‏وجه مورد مطالبه وجهۀ شرعی دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر معامله نقد انجام شود و برای دادن وجه به طور اقساط بهره قرار داده شود، ربا و حرام است. ولی چنانچه از اول، معامله به طور نسیه و اقساط باشد، اشکال ندارد و تفاوت خاصی بین نقد و نسیه معتبر نیست، بلکه منوط به رضایت طرفین معامله است.

[سؤال 7214]‏ ‏ ‏ 3663‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی دامت برکاته‏

‏بعد از تقدیم سلام و عرض ادب؛ لطفاً به سؤالات زیر پاسخ عنایت فرمایید:‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 193
‏1. در ضمن بیع نسیه، بایع شرط می کند که اگر ثمن را در اجل معین نپردازد، برای‏‎ ‎‏هر روز تأخیر یا هر ماه تأخیر فلان مقدار بپردازد. آیا این شرط صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، صحیح نیست.

[سؤال 7215]

‏2. در ضمن معاملۀ نسیه شرط می کند که اگر زودتر از رأس معین وجه را بپردازد،‏‎ ‎‏فلان مقدار از ثمن کم شود؛ صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

‏3. شخصی می گوید: بعد از مردنم ارث دخترم را مطابق پسرم بدهید؛ این وصیت صحیح است به‏‎ ‎‏نحوی که از ثلث برداشته شود، یا اصلاً وصیت صحیح نیست؟‏

بسمه تعالی، باطل است.

[سؤال 7216]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6824

‏2. در بازار مرسوم است: جنسی به مدتی خریداری می شود. خریدار و فروشنده با‏‎ ‎‏هم توافق کرده به قول معروف اسکنت کرده مبلغی از آن قرار کسر و‏‎ ‎‏مابقی نقداً‏‎ ‎‏پرداخت می شود. این چگونه است؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

[سؤال 7217]‏ ‏ ‏ 3664‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 15 / 6 / 1361‏

‏زعیم عالی قدر، پیشوای مسلمین جهان حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی ‏

‏چه می فرمایید در مسأله شرعی به شرح زیر:‏

‏1. شخصی یک باب خانه ای را در سال قبل خرید به مبلغ ده هزار تومان و معامله‏‎ ‎‏قطعی شد و قباله تنظیم گردید و مبلغ پنج هزار تومان آن را نقد پرداخت و مبلغ پنج‏‎ ‎‏هزار تومان دیگر را سند داده که بعد از یک ماه بپردازد، مدتی است که سند مانده و پنج‏‎ ‎‏هزار تومان سند را نپرداخته، حالا که باید بپردازد همان پنج تومان سند را باید بپردازد‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 194
‏یا اضافه تر باید بدهد؟‏

بسمه تعالی، فقط همان مبلغ بدهی باقیماندۀ قیمت ملک را ضامن است باید بپردازد.

‏2. حدود خانه از چهار طرف به قانون شرعی چقدر است؟ مستدعی است دستور شرع مطهّر را به خط‏‎ ‎‏مبارک مرقوم فرمایید محل حاجت است.‏

بسمه تعالی، خانه اگر متصل به ملک دیگری یا به مرافق عمومی باشد، حریم ندارد و اگر متصل به موات اصلی باشد به مقداری که در رفت و آمد به ملک و رفع احتیاجات ملک مورد حاجت است جزء حریم خانه حساب می شود.

[سؤال 7218]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3657

‏4. جنسی را مدت دار فروخته ام و خودم می توانم همان جنس را به قیمت عادلۀ‏‎ ‎‏بازار بخرم یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر خلاف مقررات دولت نباشد مانع ندارد.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 195