احکام قیّم بر صغار
[سؤال 8803] 4845
بسمه تعالی
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی، نایب الامام، امام خمینی، دام ظله العالی
شهیدی در وصیت نامۀ خود، برای قیمومت فرزندانش یکی از برادران خود را معیّن کرده است. همسر شهید، به توهم این که اگر این برادر، قیّم فرزندان باشد باید با این برادر ازدواج کند و چون به این امر (ازدواج) مایل نیست، اختلاف شدیدی بین طرفین (همسر شهید و برادر شهید) ایجاد شده است و همسر شهید می گوید: قیّم فرزندان خودم باشم یا برادرم. و اگر قیمومت که شهید در وصیت نامۀ خود، قیّم آن را معیّن کرده است به شخصی دیگر انتقال یابد، رفع اختلاف می شود.
با در نظر گرفتن خصوصیات مسأله فوق، آیا حضرت امام، انتقال قیمومت را به فرد دیگری اجازه می فرمایند یا نه؟
بسمه تعالی، باید بر طبق وصیت عمل شود و قیمومت در فرض سؤال، قابل انتقال به دیگری نیست.
[سؤال 8804] 4846
بسمه تعالی 19 / 11 / 1361
حضور مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مرجع تقلید شیعیان جهان و رهبر مستضعفان، دامت برکاته، با عرض سلام و طلب سلامتی و طول عمر و موفقیت روزافزون بر دشمنان اسلام و انسانیت، از خداوند متعال برای آن رهبر عظیم الشأن به استحضار می رساند:
پسر این جانب در سال 1358 در سن 23 سالگی در حادثۀ تصادف با اتومبیل به رحمت ایزدی پیوست و از او یک دختربچه که در آن موقع هشت ماهه بود باقیماند و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 491
مقداری قرض نیز دارد. فرزند آن مرحوم تا مدت یک سال نزد مادر خودش بود که البته بنا به میل خودش، از طریق دادگستری به عنوان قیّم طفل تعیین شده بود؛ تا این که پس از یک سال، مادر بچه از نگهداری فرزند خود استنکاف نمود و به ناچار این جانب ـ که پیرزنی با سن 65 سال می باشم ـ سرپرستی این بچه یک و نیم ساله را از اواسط سال 1359، طبق دستور دادگستری که به عنوان قیّم طفل معین شده بودم، عهده دار گردیدم و چون در آن تاریخ هنوز قوانین دادسراها در دادگستری کاملاً اسلامی نشده بود، خواهشمند است وظیفۀ شرعی این جانب را تعیین فرمایید که قیّم بودن این جانب شرعی است یا خیر؟
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، از حاکم شرع محل اجازه بگیرید، مانع ندارد.
[سؤال 8805] ----> 4477
6. آیا وصی صغار می تواند بدون در نظر گرفتن غبطۀ صغیر، اقربا را در اموال و یا املاک او شریک قرار بدهد؟
بسمه تعالی، تصرفات وصی اگر مطابق غبطۀ صغار نباشد باطل است.
[سؤال 8806] 4847
بسمه تعالی 21 / 5 / 1361
حضور محترم قلب تپندۀ امت در جماران، سلام علیکم، با آرزوی سلامت و طول عمر برای شما رهبر عزیز، تقاضا می کنم که به مسأله شرعی ذیل پاسخ دهید:
خانوادۀ ما یازده نفر هستند که از بین این یازده نفر، دو نفر صغیر هستند؛ بعد از فوت پدرم، مادرم از نظر شرعی و قانونی قیّم ما شدند؛ تکلیف مادرم برای استفاده از اموال افراد خانواده برای کارهایی از قبیل خیرات برای پدرم، میهمانی در منزل، برگزاری مراسم دعا در منزل و... چگونه است؟ والسلام
بسمه تعالی، با مراعات مصلحت صغار مانع ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 492
[سؤال 8807] 4848
بسمه تعالی 20 / 1 / 1359
محضر اقدس حضرت مستطاب کهف الأرامل و الأیتام ملاذ الإسلام آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
شخصی وفات کرده بود، دخترش شیرخواره بود، مادرش با بودن چند نفر عدول مؤمنین برای غبطۀ صغیر، عمارت مسکونی و یک باب انبار را به عموی صغیرۀ مزبوره به مبلغ چهارصد تومان فروخته است. چهارصد تومان را مادرش به دختر صغیره خورانیده بزرگش کرده و شوهرش داده، هفده سال از مابین گذشته است امروز، دختر نامبرده را تحریک نموده اند به مقام ادّعا برآمده است می گوید قیّم بودن مادرم را من قبول نمی کنم. در آن تاریخ یکی از علمای وقت و چند نفر از روی ایمان با احقاق حق قیمت گذاشته و قباله نوشته اند، حتی عموی دختر مزبوره وصی بود، آن روز زحمت کشیده وصیت پدرش را عمل نمود. در ضمن مادر دختر مدعیه است آن روز قیّم بود و بر عهدۀ خود کشیده اگر دختر بعد از بلوغ به مقام ادّعا آید بر عهدۀ خودم است و دختر فرزند ناپدرش را شوهر اختیار کرده، مادرش دیگر نمی تواند دخترش جواب بگوید، می خواهند در این زمان که بحمدالله حکم قرآن پای گرفته است، زورگویی کنند و فرمایش علمای فعلی را گوش نمی دهند. آیا در این خصوص چارۀ فدوی سائل که عموی دختر مدّعیه می باشم چیست؟ بیان فرمایید و با مهر شریف مزیّن فرمایید. عمرکم طویل و عدوّکم ذلیل، خدام امام خمینی مدّ ظله
بسمه تعالی، اگر وصیّ طبق وصیت پدر قیّم صغیر هم بوده و با مراعات مصلحت طفل ملک را برای او فروخته طفل پس از بلوغ حق اعتراض ندارد و در غیر این صورت معامله موقوف است به اجازه ولیّ شرعی صغیر یا خود او بعد از بلوغ و هرگاه نزاعی در بین است به محاکم صالحه مراجعه کنند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 493