مخارج وقف
[سؤال 8505] 4618
بسمه تعالی 8 / 12 / 1361
احتراماً خواهشمند است با عنایت به مسائل مطروحه ذیل که مبتلا به شهرداری رستم کلا می باشد حکم شرعی آن را اعلام فرمایید.
در رستم کلا یک باب حمام که موقوفه تکیه مخروبه بود وجود داشت که برای احداث مجدد حمام، قبل از انقلاب انجمن ده سابق با توافق هیئت امنای تکیه عملیات آن را شروع کرده و مقداری از عملیات آن را انجام داد و در زمان انقلاب عملیات متوقف شد و بعد از انقلاب بقیه هزینه احداث اعیانی حمام مذکور را دفتر عمران امام شهرستان بهشهر و شهرداری رستم کلا مشترکاً پرداخت نموده اند و اکنون ادارۀ اوقاف مال الاجاره حمام را کلاً مطالبه می نماید. با شرح مشروحۀ فوق:
1. آیا شهرداری می بایست تمام اجاره حمام را پرداخت نماید و یا به نسبت هزینه انجام شده بپردازد؟
2. آیا شهرداری می تواند اجاره ماهیانه تعیین شده را بابت طلب خودش که برای احداث حمام هزینه کرده برداشت نماید؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 308
3. آیا شهرداری می تواند تمام طلب خودش را که قریب به دویست هزار تومان می باشد از ادارۀ اوقاف و هیئت امنا دریافت نماید و حمام را تحویل دهد؟
4. و بالاخره در مورد هزینه ای که دفتر عمران امام در حمام کرده به چه نحو باید عمل شود؟
بسمه تعالی، تجدید بناء حمام موقوفۀ مخروبه اگر با اجازۀ متولی شرعی وقف و به حساب قرض دادن هزینۀ آن به وقف نبوده، نمی توانند هزینه را از متولی یا دیگری مطالبه کنند و حمام باید از متولی شرعی اجاره شود و اجاره بها صرف جهت وقف گردد.
[سؤال 8506] 4619
بسمه تعالی 14 / 10 / 1361
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، رهبر بزرگ انقلاب اسلامی ایران، مدّ ظله، بعد الحمد و التصلیه؛ مستدعی است حکم شرعی و فتوای فقهی مسأله ذیل را مرقوم فرمایید:
این جانب در مقام مستأجر یک باب بالا خانۀ موقوفه جهت سکونت، در طول 25 سال متحمل مخارجی برای احداث حمام، دستشویی، حوضچه، فاضلاب، موزاییک کف، نصب درب آهنی، سیم کشی برق و غیره شده ام؛ آیا شرعاً حق مطالبه و وصول آن را از متولی موقوفه که تا کنون کمترین خرجی ننموده است دارم یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر بدون دستور متولی خرج کرده اید، حق ندارید به او رجوع کنید.
[سؤال 8507] 4620
بسمه تعالی
محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب و مرجع عالی قدر، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، ادام الله عمره الشریف، السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 309
با آرزوی سلامتی و طول عمر امام عزیز و پیروزی اسلام بر کفر جهانی و به اهتزاز در آمدن پرچم مقدس لا إله إلاّ الله در سراسر جهان به رهبری امام امت روحی له الفداء، لطفاً دستور فرمایند جواب مسائل زیر را مرقوم فرمایند.
1. موقوفاتی که عواید آن پس از کسر مخارج، طبق وقف نامه، در محرم الحرام در مساجد، در راه ابا عبد الله الحسین علیه السلام اطعام و احسان می شود، در رژیم گذشته به موقوفاتی که برای اطعام است مالیات مقرر کرده اند که هر سال پرداخت می شود. حال از نظر شرعی پرداخت مالیات به موقوفات چه صورت دارد؟ آیا این هم جزو مخارجات موقوفه است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر مطابق مقررات است، جزو مخارج محسوب می شود.
2. در نماز جماعت اگر مأموم به خیال این که امام سر از رکوع برداشته، بلند شود و ببیند امام در رکوع است، باید به رکوع برگردد و زیادی رکوع هم در این صورت اشکال ندارد. آیا در رکعت دوم نماز جمعه که قنوت بعد از رکوع است، اگر شخصی اشتباهاً بعد از قنوت به رکوع رود، این اضافۀ رکوع چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد.
3. زکات فطره که به نانخور علاقه می کند و اگر مهمانی هم قبل از غروب آفتاب، به کسی وارد شود، زکات فطره آن هم به عهدۀ صاحب خانه است، در چنین صورت این همه رزمنده ها که نانخور دولت جمهوری اسلامی هستند، زکات فطرۀ آنان به عهدۀ دولت اسلامی است یا خودشان باید بدهند؟
بسمه تعالی، بر عهدۀ خودشان است.
[سؤال 8508] 4621
بسمه تعالی
مقام محترم دفتر امام عظیم الشأن، حضرت آیت الله العظمی رهبر کبیر انقلاب، امام خمینی، مدّ ظله العالی
با نهایت احترام به عرض عالی می رساند: این جانب وکیل متولی و متصدی تکیۀ شاه خراسان، ابتدای سال 1360 برای ساختمان وضوخانه، دستشویی، انبار، قهوه خانه تکیه محتاج به 50 شاخه آهن سی بوده؛ لذا تقاضا از شورای آهن شد. متأسفانه به
استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 310
علت کمبود آهن برای ساختمان، به موقع حاضر نشد؛ لذا این جانب چون وکیل متولی و متصدی بودم حقیرتعداد 50 شاخه آهن به عنوان قرض الحسنه برای ساختمان تکیه دادم تا این که متوقف نگردد. الحمد لله با نظر حضرت ابا عبد الله الحسین ـ سلام الله علیه ـ ساختمان تمام گردید؛ تا این که شورای آهن، آهن مورد تقاضا شده را تحویل بدهد دریافت و تحویل بگیرم؛ لذا اشکالی از لحاظ شرع ندارد؟ مرقوم بفرمایید.
بسمه تعالی، اگر آهن را به حساب تکیۀ مورد نظر می دهند و مخالف مقررات دولت اسلامی نیست، می توانید تحویل بگیرید و بابت قرض خود بردارید.
[سؤال 8509] 4622
بسمه تعالی
محضر مبارک رهبر انقلاب حضرت آیت الله العظمی امام خمینی دام ظله
زمین موقوفه ای است در اراضی قریه مجن از شهرستان شاهرود شامل چندین هکتار، که وقف آن برای طعام در ماه محرم و صفر برای عزاداری سید الشهدا است که فردی حاضر است در داخل زمین موقوفه چاهی برای آب بزند که سه دانگ آن را برای خود تکیّه بوده و سه دانگ دیگر آن را برای خود، شخص باشد که می خواهد بفروشد یا برای آبیاری زمین خودش استفاده نماید، آیا این شخص با شرایط مذکور می تواند چاه برای جبران کمبود آن بزند یا نه؟ لطفاً جواب را مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، چاه در زمین موقوفه از خود وقف می شود و شرکت جایز نیست.
[سؤال 8510] 4623
بسمه تعالی
حضرت آیت الله العظمی رهبر کبیر انقلاب، ادام الله ظله العالی
شخصی زمینی را در اختیار عموم محل برای گرمابه گذاشت و از آن چندین سال
استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 311
بهره برداری شده. آیا شرعاً می تواند بگوید که این مکان مال من است؛ ولو بعد از خراب شدن آن و یا ورثۀ او و یا طبقۀ بعدی، و یا آن که وقف معاطاتی است، که افراد ذکر شده مالک نمی شوند و یا نمی باشند؟
بسمه تعالی، اگر برای حمام واگذار کرده و حمام ساخته اند، از ملک او خارج است و ورثۀ او در آن حقی ندارند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 312